Hoe staan wij tegenover tooneel en film?
Met den Veldprediker langs de bataljons
Wijkver. „Irene" viert het 25-jarig bestaan
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
VRIJDAG 15 NOVEMBER 19«
Stadsnieuws
„De Jonge Kerk" houdt een be
spreking over dit onderwerp
Wat mogen wij in het kiezen van haar
ontspanning van de jonge kerk verwach
ten? Of mogen wij in het geheel geen
ontspanning hebben; God heeft immers
den mensch opgelegd, dat hij in het
zweet zijns aanschijns zijn brood zal ver
dienen. Toch heeft de Schepper ook een
rustdag ingesteld om aan te geven, dat
na de inspanning de ontspanning er zijn
mag, aldus mevr. BoersmaSmit, die
gisteravond in geb. „Levendaal" voor „De
Jonge Kerk" heeft gesproken over:
„Tooneel en Film; critiek en keuze".
Spr. wees er op, dat de jonge kerk
uitziet naar richtlijnen en voorlichting
van de kerk zelf, omdat het een typisch
verschijnsel is, dat de jeugd geleid
wenscht te worden. Dit heeft de kerk
verstaan en zij geeft ons daarom nu „De
Jonge Kerk" om elkaar te kunnen vin
den in samenspreking, want regels zooals
de R.K. Kerk die voorschrijft, kan zij
niet geven.
Wij moeten niet vergeten, zeide mevr.
Boersma, dat wij leven in de christelijke
vrijheid, waarin de kerk midden in de
wereld staat.
Spr. ging vervolgens de historische ont
wikkeling van het tooneelspel na en
merkte op, dat de oorsprong van alle
tooneel moet gevonden worden in het
eeuwige rhythme en de wisseling van den
dood en het leven. Ook bij de film komt
dit tot uiting. Doch bij het tooneel treedt
meer nog dan bij de film het eigen
karakter op den voorgrond, het wil den
mensch iets toonen, wat meestal een be
paald type is, dat door den kunste
naar leven wordt ingeblazen.
Hier komt reeds een moeilijkheid naar
voren, want de kunstenaar schept iets
en voelt zich grootsch. Heeft niet eens
een dichter gezegd: „Ik ben een God in
het diepst van mijn gedachten?" Op dat
punt ging de kerk aarzelen; zij ontmoet
te hier een eigen religie.
Voorts onderscheidt men twee groote
werelden, zoo vervolgde mevr. Boersma
haar causerie, welke met groote aandacht
werd gevolgd, nJ. die -van de schoon
heid en van het heilige en in de eerste
kunnen wij zoo opgaan, dat wij het hei
lige vergeten. Daarom moet de kerk ook
met de kunstenaars spreken en hen vra
gen naar het Kruis in hun schepping.
Zij moeten inzien, dat hun werk, door
de zonden nooit tot ware schoonheid kan
komen. Toch kon spr. het tooneelspel
waardeeren, zelfs meer nog dan de film.
Komend tot de film, wees spr. op den
geweldigen opgang, dien deze allerwegen
maakt. Niet alleen is dit een probleem
voor de groote stad, maar in de toekomst
zal ook het platte land hiermede te
maken krijgen, in verband met het im
porteeren van de zgn. smalfilms, die op
het oogenblik allerwegen reeds in ge
heel Frankrijk draaien en ook naar
Nederland komen.
Het bioscoopbezoek is overal toegeno
men en het is te begrijpen, want wij
kunnen toch moeilijk meer spreken over
een goddelijk beroep, waarop het huwe
lijksformulier den nadruk legt. De arbei
der, die in de hedendaagsche maatschap
pij dag in dag uit, één en dezelfde han
deling uitvoert, haakt naar ontspanning,
terwijl de mensch met een zeer druk
en emotioneel leven ook de verpoozing
zoekt. Toch moeten wij waken dat de
bioscoop ons niet gaat overheerschen en
wij een „honger" er naar krijgen, dien wij
niet meer kunnen bedwingen. Boven
dien is het fatale van een film, dat wij
meegesleept kunnen worden, omdat het
critisch zien wordt verbroken, hetgeen
nooit mag gebeuren. Er zijn goede en
slechte films, evenals er goede en slechte
Jjoeken zijn. Het is nu alleen nog maar
de vraag: welke films zijn goed en hier
bij moeten we met ons verstand te werk
gaan. Meestal zeggen de titels ons wel
genoeg.
Spr. noemde de sprookjesfilm, )rDe dief
O, breng mij terug naar die
Ou' Transvael!
Lezing over het land van Paul Kruger
voor de Ned. Ver. van huisvrouwen.
Gistermiddag kwam de afd. Leiden van
de Ned. Ver voor Huisvrouwen in ,,In den
Vergulden Turk" onder presidium van
mevr. A. Groen bijeen, in welke vergade
ring mevr. O. C. D. Idenburg een interes
sante lezing met lichtbeelden heeft gehou
den over: „Land en volk van Zuid-Afrika."
Deze begaafde spreekster, die haar audi
torium van het begin tot het einde wist te
boeien, voerde ons in den geest naar een
land, dat tot de meest aantrekkelijke plek
jes gerekend kan worden, vooral wat de
natuur betreft. De meest imposante aspecten
werden op het doek gebracht en de frap
pante kleurvariaties zouden haast geloof
waardig aandoen. Toch behoeft men zich in
dezen niet bedriegen, want toen mevr.
Idenburg met haar prachtige collectie in
Zuid-Afrika kwam, moesten de bewoners de
kleuren als „juist weergegeven-" kwalificee-
ren.
Wij brachten allereerst een langdurig be
zoek aan Kaapstad, waar wij reeds spoedig
een indruk kregen van de bevolking met
haar eigenaardige zeden en tradities. Vooral
de bonte schakeeringen van de kleeding
karakteriseeren het volk in al zijn geledin
gen. Troffen we in het centrum van de in
de zon blakerende stad kapitale patriciërs
woningen, indrukwekkende regeeringsgebou-
wen en bedehuizen aan, ook de sjofele stee-
nen hutjes in de inboorlingenwijken typee
ren het stadsbeeld, dat volkomen is inge
sloten door hooge bergen, die het geheele
land beheerschen. De Tafelberg opent won-
derschoone perspectieven.
De lichtbeelden, welke mevr. Idenburg
vertoonde, zijn wel is waar prachtig, doch
kunnen ons nimmer de pure, machtige reali
teit van het scheppingswonder doen beseffen.
Verder kregen wij nog te zien lichtbeelden
van Johannesburg en Pretoria.
Deze geslaagde middag werd door de pre-
fidente met een kort dankwoord gesloten.
van Bagdad" en „Robberssymphonie" als
rolprenten, waarin niets slechts is en het
zien een goede ontspanning biedt. Ook
een waarlijk realistische film komt in
aanmerking, waarin de menschelijke
ellende en geestelijke armoede naar
voren wordt gebracht. Zij laat ons zien,
hoe erg en leeg het leven zonder God
en in de zonde is.
Wat de Chr. Filmactie betreft, hier
over was spr. minder tevreden, want de
films welke zij hiervan had gezien, waren
slecht, niet alleen filmisch, maar ook
geestelijk. Men had n.l. niet den Christus
willen uitbeelden in een persoon, maar
koos hiervoor een schaduw. Ook vond
mevr. Boersma het een misvatting om de
Chr. films in besloten kring voor inter
kerkelijken te laten draaien. Neen, aldus
spr., brengt goede Chr. films in de bio
scoop. De kerk moet er aan herinnerd
worden, dat zij middenin de wereld
staat en daar een taak heeft te vervullen.
Christus wist, dat wij in deze wereld
9taan, want hij heeft voor ons gebeden,
opdat wij niet zouden bezwijken, aldus
besloot mevr. Boersma haar causerie. Na
de pauze wisselde men uitvoerig over
dit onderwerp van gedachten.
Deze bijeenkomst van „De Jonge Kerk"
stond o.l.v. den heer P. Waterland.
DISTRIBUTIE-V ARIA.
Morgen is de letter B vanaf Bi t/m BI
aan de beurt voor het afhalen van nieuwe
bonkaarten. Het Distributiekantoor, ingang
Langebrug, is geopend van 8.3010.30 uur.
Stamkaarten medebrengen.
RIJNSATERWOUDE
De Gemeenteraad komt Maandagavond
7.30 uur in openbare vergadering bijeen.
Aan den heer C. P. Belonje, onder
wijzer aan de OjL. school is in verband
met diens opkomst in militairen dienst ver
lof verleend..
Denkt morgen om de D.E.L.-
collecte
Morgen zal de bloempjesdag t.b.v. het D.
E. L.-fonds van het Chr. Nat. Vakverbond
worden gehouden. Gelet op de mooie resul
taten, welke in andere gemeenten werden
behaald, vertrouwt het Leddsche comité, dat
de Sleutelstad eveneens een goed figuur zal
slaan en krachtig zal medewerken om de
doelstellingen van het fonds te verwezenlij
ken. Men deelde ons nog mede, dat het in
de bedoeling ligt een eigen sanatorium voor
T.B.C.-patiënten te stichten, waarom ook wij
de collecte bij de burgerij warm aanbe
velen.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Unte N z v N de Jong en C
Larrnmiertsma; Olga J d v J E Lijtoers en A
van Rijswijk; Gonda J d v J E Lijbers en A
van Rijswijk; Adriaan F B z v A Reijngoud
en H van Beek; Gerardus C M z v G F van
Niekerk en J M E den Haselaar; Amgenieta
H J d v J Veldhuijzen en F C Harteveld; He
lena d v S Kolder en H van Te ijlingen.
OVERLEDEN: A van Duyvenbode 90 j; J
C den Heiden 69 j; J RavelaarLigtvoet 64 j;
M J van der Ploeg 5 j.
GETROUWD: C Schelievis en E C Trouwee;
L J Pieters en E C Bakhuizen van den Brink.
ONDERTROUWD: T Brandt 20 j en F Blok
17 j; J J Ellenbroek 20 j en T E M M Pérono
19 j; T R van Gameren 23 j en L Flippo 20
j; W Gressie 26 j en C van Haarlem 19 j; W
F Haasbeek 20 j en J M de Haas 18 j; A
Kromhout 20 j en T vaai Soeren 17 j; M van
Leeuwen 28 j en M M Rousselin 40 j; C T
Rombaut 24 j en T K M Hoogeveen 25 j; H
Schouten 24 j en H Harteveld 21 j; W Smits
22 j en M van Royen 21 j; J P Wassing 27 j
en M S van der Plas 21 j; M J van Beijeren
Bergen en Henegouwen 31 j en A Postmus
25 j; J Bekooij 25 j en D M Arbouw 22 j; N
J M Breedeveld 31 j en T Kulk 33 j; J Kink-
hanuer 26 j en E de Wolf 26 j; H M P van Zijp
26 j en D Klinkhamer 25 j; P E Hutte 39 j
en J H ten Haken 25 j; T J Huij 34 j en M
Neuteboom 46 j; K Koesoemowirjo 41 j en
W Niieuwdorp 29 j; W CA Riem Vis 28 j en
M G J Manders 25 j; H Gordijn 20 j en E E
Bdansjaar 18 j.
Een preek, och neen, dat doet
ds Sirag anders
Een dominee i«i militairen dienst is een
tegenstrijdigheid. Hij is dominee en geen
dominee; militair en geen militair. Zijn
zwarte costuum is een vlotte „Canadeezen-
uniform" met drie sterren op den kraag;
zijn gemeente het eerste, tweede of derde
bataljon, zijn kerkgebouw een „Cadi-ean-
tine" en zijn preekIn een jeep rijdt
hij zijn jongens af. Zij rijen hem graag ko
men, hun opgeruimden dominee. Hij weet
wat zij noodig hebben!
Het domein van den veldprediker.
Eén trap, twee trappen, drie trappen hoog,
langs donkere kamers met indrukwekkende
opschriften en we stonden in de kamer van
veldprediker Sirag in het gebouw van den
Dienst Kwartljermeester-Gen. aan het West
plein te R'dam. Eén blik was voldoende om te
constateeren, dat „studeerkamer" een wat
al te weidsche naam was voor dit vertrek.
Het was wat men noemt „een zoete inval".
Aan den wand een aantal platen en spreu
ken, blijkbaar bedoeld als illustratie van
den dienst aan het Vaderland. In den hoek
een stapel boeken, bestemd voor militairen.
Kortom, zoo ingericht, dat de jongens die
„iets op hun hart hebben" zich dadelijk op
hun gemak voelen.
Want dominee voert op deze kamer menig
gesprek. Denk niet, dat al deze gesprekken
op ernstige dingen betrekking hebben; ds
Sirag is de vraagbaak van heel de compag-
Een baby, die onder water
werd geboren
In de Diergaarde te R'dam is een Nijl-
paaTdje geboren juist toen de oppasser
schafttijd hield. De moeder en de baby
maken het uitstekend. Dit is het vierde
Nijlpaard, dat in de nieuwe diergaarde
ter wereld kwam en waarvan er drie van
dezelfde moeder (Coba) zijn. De nieuw
geborene heeft onder water het levenslicht
aanschouwd en wordt ook onder water
gevoed.
nie, zoowel voor „echte moeilijkheden" als
voor kleinigheden. Wat geeft het, de jon
gens willen eens praten. Dat er gevallen
zijn dat „een handige knaap" dominee voor
zijn karretje wil spannen, komt ook voor.
Een voorbeeld: Piet had dominee gevraagd
of hij eens bij hem wilde komen in de ge
vangenis.
Dat is nu toch verschrikkelijk, dominee.
Ik ben onschuldig gevangen genomen door
een marechaussee, die mij „pikte" toen ijk
in gevecht was met een persoon, die een
ouden man trachtte te berooven. Daar kon
dominee toch wel iets aan doen? Na infor
matie bleek, dat het verhaal juist was, al
leendaarvoor was Piet niet in hechte
nis genomen. Hij was sinds zes weken de
serteur en voerde een voordeeligen zwarten
handel. Maar dat zijn uitzonderingen. De
meesten hebben werkelijk iets. Een fijn ge
sprek met dominee, een flinke klap op je
schouder.... ze kunnen er weer tegen. Een
preek, och neen, dat doet ds Sirag anders..
Wie denkt, dat dit dominee's eenige taak
is, heeft het mis. Als rayon-veldprediker
draagt hij verantwoording voor al de jon
gens, die in de omliggende gemeenten ge
legerd zijn. Eiken morgen stapt hij in zijn
jeep en toert de bataljons af. Dat is een
tijdroovend en omvangrijk werk. Want ook
hier wordt hem van alles voorgelegd. Ja do
minee, onze kleeren laten veel te wenschen
over; de verhouding met onze meerderen
is niet zooals zij zijn moet, enz. enz. Domi
nee luistert, geeft raad en grijpt in waar
dat noodig is. Hij bezoekt het ziekenzaaltje
en het „buokertje" waar de zondaars zitten
en houdt na afloop een „kerkdienst", die
hierin bestaat, dat hij op zijn gemak eens
heerlijk met zijn jongens boomt
Wat de ontspannïng voor de militairen
betreft, ook bier heeft ds Sirag een taak.
Een „Cadi" voldoet aan veel veriaeigens,
maar het blijft in zekeren zin een huis, ge
schikt voor den komenden en gaanden man.
Wat de jongens noodig hebben is een mili
tair Tehuis, waar zij iets van „huis" aan
treffen, kunnen studeeren, musiceereei, le
zen en een partijtje schaken of dammen.
Een tehuis, waar „een vader en moeder"
belangstelling voor hen hebben. Op vele
plaatsen bestaat reeds zoo'n tehuis: in Lei
den nog niet. Er wordt echter aan gewerkt.
Want naast de financieele zijde vormt dit
wel de grootste moeilijkheid. Dat er echter
ernstige pogingen zullen worden gedaan,
lijdt geen twijfel. We mochten niet meer
van dominee's tijd vergen. De jeep stond
klaar. Vlug de boeken ingeladen voor dé
jongens en op weg....
Ernstige val van balkon
Gistermiddag is de 17-j. fröbelonderwijze
res mej. J. C. v. R., toen zij op het balkon
van haar ouderlijke woning aan den Morsch-
weg een tafelkleed uitklopte, door de afras
tering gestort. Mej. v. R. werd op straat op
genomen met een gebroken linkerpols, een
bekkenfractuur en een kneuzing aan het lin
ker bovenbeen. De E.H.D. vervoerde haar
naar het Acad. Ziekenhuis. De polztie stelt
een nader onderzoek in.
Dr C. Steinz gaat Katwijk
aan Zee verlaten
Hü is benoemd tot controleerend
geneesheer bij „Centraal Beheer".
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt, heeft <lr C. Steinz te Katwijk
aan Zee een benoeming ontvangen tot
districtscontroleerend geneesheer voor
Noord-Holland ten Noorden van het IJ
bij „Centraal Beheer", met als stand
plaats Alkmaar, met uitzondering van de
Zaanstreek. In verband met deze benoe
ming zal dr Steinz 15 December a.s. onze
gemeente gaan verlaten.
Met hem vertrekt een bekende figuur,
die sedert December 1933, zijn practijk
te Katwijk heeft uitgeoefend en naast
zijn practijk heeft de vertrekkende medi
cus nog vele functies uitgeoefend zoo
wel op medisch, als op ander gebied. Zoo
is hij controleerend geneesheer geweest
bij de Bedrijfsvereeniging van den Raad
van Arbeid en bij de Middenstandsver-
eeniging. Tijdens den oorlog was hij
hoofd van den Geneeskundigen Dienst
der Luchtbescherming, terwijl hij even
eens was belast met de evacuatie van
zieken en ouden van dagen.
Sedert een zestal jaren heeft dr Steinz
zich uit het vereenigingsleven moeten
terugtrekken aangezien de door hem op
gebouwde praktijk zich zoo uitbreidde,
dat hij zijn krachten niet meer op ander
terrein kon geven. Voordien was hij ech
ter bestuurslid van verschillende Kat-
GESLAAGDE FEESTAVOND
IN DEN FOYER
In aansluiting op den herdenkingsdienst,
welke in verband met het 25-jarig bestaan
van de wijkver. „Irene" op 5 September
j.l. in de Kooikapel werd gehouden, vond
gisteravond in den foyer van de Stadsge
hoorzaal een feestavond plaats voor hen,
die regelmatig hun dubbeltje tot de in
standhouding van dit werk bijgedragen.
De vice-voorzitter^ de heer Th. van den
Burgh, heette in zijn welkomstwoord de
vele oude getrouwen hartelijk welkom en
sprak er zijn voldoening over uit, dat
deze avond het persoonlijk contact tusschen
de wijk en de contribuanten verstevigt.
Door wijlen ds Joh. W. Groot Enzerink
was dit contact reeds gestimuleerd, doch de
oorlog heeft ook te dezen opzichte de plan
nen verijdeld.
Spr. dankte de nijvere helpers en help
sters voor de wijze, waarop zij „Irene"
steun verleenen.
Het reeds in de pers verschenen bericht,
dat de wijk vóór de Kerstdagen niet meer
vacant zal zijn, werd door de aanwezigen
met enthousiasme begroet.
Het wijkbestuur heeft het publiek een
avond aangeboden, die op hoog peil stond,
waarin humor en ernst elkaar genoegzaam
afwisselden.
De bekende Jbert Gerritsen oogstte met
zijn populaire babbeltjes en toovenaars-
kunsten groot succes, terwijl het mando
linegezelschap „Ars et Labor" o.l.v. den
heer J. van Iterson eveneens een open
doekje kreeg.
De clou van den avond was wel de op
voering van de comedie in drie bedrijven
VOORSCHOTEN
De kerkdiensten van de Geref. Kerk
(art. 31) worden voortaan gehouden in het
gebouw Leidscheweg 41.
LISSE.
De Zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door dr J. M. v. Dijk.
Wij vernemen, dat dr F. J. L. M. Haase
Jr de gemeente tijdelijk gaat verlaten, aan
gezien hij is opgeroepen om binnenkort als
medicus naar Indië te vertrekken,
In de Commissie van Beheer der Geref.
Kerk zijn benoemd de heeren P. Helmus
en J. de Jager.
Dr. C. STEINZ
wijksche vareenigingen, zooals voorzitter
va/n de gymnastiek vefreeinigkig Hercules,
idem vam de afd. Katwijk van de Ned.
Chr. vereemging v. Padvinders (NCVP),
bestuurslid van de Chr. Jeugd Organisa
tie, lid van de plaats, afd. voor reclassee-
ring. Bovendien had hij zitting in het
Ccxmité tot Oprichting van een Ned.
Herv. Ziekenhuis, uitgaande van de
Classis Leiden der Ned. Herv. Kerk en
in dit verband lid van de Commissie van
Drie.
Naar wij nader vernemen, heeft dr
Steinz zijn praktijk overgedaan aan dr
A. H. P. Augustijn, die van 19321943
practiseerend arts te Delft was en daar
na med. insp. bij het hoofdbestuur van
het Ned. Roode Kruis, alsmede gemeen
telijk hoofdinspecteur te Den Haag. Dr
Augustijn zal Maandag 2 Dec. a.s. de
praktijk beginnen te zijnen huize Park-
laan 317 en de spreekkamer zal als voor
heen in de Voorstraat blijven.
Dr Steinz is voornemens Zaterdag 14
December een receptie te houden in
Nieuw Brittenburg om afscheid te nemen
van zijn vrienden en patiënten.
„De nieuwe Typiste", waarin de compli
caties tengevolge van een „afschuwelijk
misverstand" wel uitermate de gemoederen
van de aanwezigen in beweging brachten,
hoe tragisch het verloop schijnbaar voor
den „ontaarden" zoon August was. Als al
tijd kwam ook hier alles weer tot een
happy-end. Al met al een welgeslaagde
avond.
OEGSTGEEST.
In de afgeloopen week heeft men kans
gezien bij den veehouder S. N. v. d. S.
's nachts een schaap in de weide te dooden
en mee te nemen.
Ten nadeele van mevrouw O. heeft men
's nachts een rijwiel uit de schuur ont
vreemd. Den volgenden dag trof men het
rijwiel aan in de slootkant aan den Wijtten-
bachweg, terwijl het voorwiel van het frame
was afgehaald en vreemd genoeg het
achterwiel met een nog beteren band aan
het frame zat.
Tijdens de afwezigheid van de fam. J.
H., wonende aan de Oranjelaan, heeft men
kans gezien in den nacht in de woning in te
breken. De inbrekers hebben door het in
drukken van een glas en loodruitje de voor
deur open weten te krijgen. Tevens vond
men de keukendeur bpengebroken. Aange
zien J, H. nog niet is teruggekeerd, is nog
niet vast te stellen wat uit het huis is ont
vreemd.
Op den hoek van den Terweeweg en
Prins Hendriklaan had een aanrijding plaats
tusschen twee luxe wagens, resp. toebehoo-
rende aan dr H. en C. H. F. Beide wagens
werden zwaar beschadigd.
Als gevolg van het losraken van een
klepstuk vloog het motorrijwiel van den
heer B. B., uit Naaldwijk op den Nieuwen
Rijnzichtweg in brand. Ofschoon men ter
stond het motorrijwiel met zand overgoot,
slaagde men er niet in den brand te blus-
schen, zoodat de motor totaal verbrandde.
GEBOREN: Noel'tje A., d. van P. Lagas en
A. Cloudie; Cornelis N„ z. van J. Vreeken en
S. M. Karstens; Margarita E. C. M., d. van
P. J. Verhoef en M. C. A. Gussenhoven; An-
tonie P., z. van A. P. van Egmond en D. Var-
kevisser; Jacques D., z. van A. W. Koudijs
en J. M. Groenendijk.
ONDERTROUWD: H. van der Luijt, 38 j. en
S. P. W. Roodenburg, 32 j.; J. P. Slegtenhorst,
38 j. en A. G. Kager, 26 j.
GETROUWD: D. J. C. Verhaar en E. Hus;
C. J. F. X. Beijk en C. A. Meijer; G. J. No
bel en A. K. M. Rozier.
OVERLEDEN: Nicolai, W. A-, 57 J.
