JUntttw jCriltsdjf CTmtrattf
Accoord tusschen Schermerhorn en Soekarno?
IDist ,(ll
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1946
2e Serie, 2e Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 471
Abonnementsprijzen
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaaj
(bij betaling p. kwit
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën t 0.15
per m.m.
Bij contract belang
rijke korting
Telefoonnummers
Dir. en Red.: 20408
Administratie: 22710
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie en
Administr atie
H OOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Hoofdredacteur:
Dr E. DIEMER
Chef-Redactie
B. VAN DER ROS
„Stanhmstirt) is abfbleum
myn IjerI in teyfiensport"
Vandaag voor den honderdsten
keer naar New York
CHERIBON ZAL POSITIE DER
KROON BEPALEN
Nadat de Commissie-Generaal gisteren
haar bereidheid te kennen had gegeven om
naar Gheribon te gaan, volgde hedenmorgen
via A.N.P.-Aneta het officieele bericht, dat
de volgende bijeenkomst tussohen de Neder -
landsche en Inheemsche delegaties op a.s.
Maandag, 11 November, aldaar zal aanvan
gen, zulks „teneinde de gelegenheid te
scheppen in directe verbinding te treden
met president Soekarno en vice-president
Mohammed Hatta".
De leden der Comm.-Gen. zullen per Ca-
talina-vliegboot de reis vanuit Batavia naar
Cheribon maken, terwijl zij zich gedurende
hun verblijf naar alle waarschijnlijkheid
aan boord van een Ned torpedoboot-jager
zullen bevinden.
Het zwaartepunt der onderhandelingen is
heden naar Djogjakarta verlegd, waar het
driemanschap Soekarno, Hatta en Sjahrir in
vergadering bijeen is, teneinde de nog on
opgeloste vraagstukken te bespreken. Het
resultaat hiervan zal de procedure van de
a.s. zitting te Cheribon bepalen. De voor
naamste kwestie is ongetwijfeld de positie
van de Kroon het eenige punt ten aan
zien waarvan de Com.-Gen. tot nu toe eenige
vasthoudendheid betracht heeft.
Reeds thans zijn welingelichte kringen te
Batavia optimistisch gestemd over den af
loop der nog te houden Cheribon-conferen-
tie, terwijl de republikeinen eveneens van
meeming zijn, dat zij te Djogjakarta vol
doenden steun zullen krijgen om het kern
punt zoodanig op te lossen, dat het voor de
Nederlanders aanvaardbaar zal zijn.
En wij schreven het gisteren reeds
in hoeverre men hierin zal „slagen", hangt
slechts af van het gezag, dat prof. Scher
merhom eenerzijds en Sjahrir anderzijds op
de plenaire zitting kunnen doen gelden.
Want het is duidelijk, dat Soekarno, die
thans door de beslissing der Ned. Regee
ring, tot president-zónder-aanhalingsteekens
bevorderd is, niets zal nalaten om, behalve
den vinger, nu ook de geheele hand te be
machtigen. Zwichten der Com.-Gen. betee-
kent onvoorwaardelijk verlies van Neder-
landsch-Indië sterker, beteekent onder
steuning der „republiek" met Ned. gezag en
Ned. macht.
Was dit van het begin af de bedoeling,
Nederland krijgt 2000 Amerik.
s poorwegwagons
Amerika zal 11.136 legerwagons overdoen
aan de zwaarst getroffen landen van Europa;
Nederland zal er 2000 ontvangen, Frankrijk
6409, Griekenland 1050 en Polen 1327. De
tijd van aflevering zal van 4 tot 6 mnd be
dragen.
SURINAME KRIJGT 25.000 KG NED. BOTER.
Suriname heeft in verband met moeilijk
heden in de vetvoorziening 250.000 kg boter
aan het moederland gevraagd. Om den eer
sten nood te lenigen zal Nederland op 19
Nov. met de Prins Willem IV 25.000 kg boter
in blik sturen. Verder zal het resultaat wor
den afgewacht van pogingen, die Suriname
elders onderneemt om in haar behoefte aan
vet te voorzien
N.J.V. VERONTWAARDIGD OVER
ERKENNING VAN SOEKARNO.'
Het hoofdbestuur van het Nationaal Jon
geren Verbond heeft gisteravond het vol
gende telegram gezonden aan den min.-pres.
dr L. J. M Beel:
„Verontwaardigd en verontrust" over be
sluit Regeerimg tot gelijkstelling Soekarno
met Sjahrir bij onderhandelingen. Wij vree
zen schade voor vrijwillig deelgenootschap
binnen Rijksverband."
dan begrijpen wij niet, waarom er vijftien
lange maanden voor noodig zijn geweest
maanden waarin duizenden Nederlanders
onder de meest benarde omstandigheden
hebben geleefd en gezwoegd in de Inheem
sche kampen om deze plannen te verwe
zenlijken.
Nederland let op Uw sa eek!
Alle passagiers krijgen een Delftschen
K.L.M.-tegel
Vanmiddag is de Constellation PH-TAW
met gezagvoerder H. Dill van Schiphol ge
start voor een dienstvlucht naar New York.
Het was de honderdste vlucht sinds de
opening van deze K.LJM.-lijn. Ter gelegen
heid van deze jubileum-vlucht ontvangen de
passagiers een Delftschen K£..M.-tegel.
Mr dr J. Donner president
van den Hoogen Raad
Mr van den Dries en mr Fick benoemd
tot vice-president
Benoemd is tot president van den Hoogen
Raad mr dr J. Donner, thans raadsheer in
den Hoogen Raad; tot vice-pres. zijn be
noemd mr N. C. M. A. van den Dries,
thans raadsheer en mr dr W. A. J. M.
Fick, eveneens thans raadsheer.
Tot raadsheeren zijn benoemd mr P. H.
Smits, die tijdelijk het ambt van raadsheer
uitoefende, mr G. H. A. Feber, thans rech
ter in de rechtbank te Almelo en mr A.
Rombach, thans adv.-generaal bij den
Hoogen Raad.
PERSZUIVERING NAAR ONDERWIJS.
Een gisteren verschenen Staatsblad ver
meldt een besluljt van 19 October 1946, vol
gens hetwelk" de perszuivering, welke res
sorteerde onder het dept. van Binnenl. Za
ken, is overgebracht naar dat van Onder
wijs.
Nieuwtjes uit het Rijk der
distributie
Lever, nier, pooten, enz. Maandag
zonder bon.
Behalve bloedworst zullen met ingang van
Maandag as. ook lever, leverartikelen., nier,
nierbrood, zure zult, zwezerik, hart, uier en
pooten zonder bon* verkrijgbaar zijn.
In Dec. extra bon voor 50 gr, gesmolten
kaas.
Behalve voor kinderen, geboren in 1945
of later zal er waarschijnlijk begin Decem
ber voor iedereen een extra bon voor 50
gram gesmolten kaas worden aangewezen.
Volgende periode weer normale aanwijzing
i van snikerbon.
Te beginnen met de periode van 23 Nov.
tot 7 Dec. zal de aanwijzing van den suiker
bon weer normaal in de eerste week van
elke veertiendaagsche periode geschieden.
HEEFT U NIETS VERGETEN? JA, DAT HADDEN WE!
Een leger ambtenaren
Stak deze week van wal,
En voor de winkels bleek dat
Een minder leuk geval.
Want men verbaliseerde,
En gooide op den bon
Wat men, om zoo te zeggen,
Maar éven grijpen kon.
Geen groenteboer of slager,
Banket- of kapperszaak
Was voor de heeren veilig,
En..,, 't schot was meestal raak.
't Publiek begon te gnuiven,
Had stevig binnenpret;
De winkelstand werd keurig
In 't zonnetje gezet.
Toch doet dit alles dunkt m\j
Die memchen pijnlijk aan,
Die eerlijk en rechtschapen
In 't zakenleven staan.
Waarmee ik maar wil zeggen,
Dat, trots den valschen schijn,
Niet ied're winkelier nog
Een knoeier hoeft te zijn.
Gré KempenSterkenburg.
DAT Philips ook in Almelo een fabriek met
enkele honderden arbeidskrachten wil stich
ten en wel voor de vervaardiging van een
geheel nieuw product, waarvan de aard nog
geheim wordt gehouden.
DAT tot in Nijmegen toe nog steeds de ra
men der huizen trillen tengevolge van de
hevige explosies van mundtae in het Reichs-
wald.
DAT blijkens de voorloopige cijfers de uit
voer in Oct. 487.972 ton (Sept. 314.215) be
droeg tegen een waarde van f 110.2 millioen
(Sept. 91.6), o.a. f 13 mill, voor bloembollen,
f 9 mill, voor aardappelen en f 5 mill, voor
radio-artikelen.
DAT de nieuwe Comm. der Koningin in
Brabant, prof. De Quay, een bezoek aan
eenige geteisterde gemeenten in zijn provin
cie heeft gebracht.
DAT min. Gielen gisteren de groote ten
toonstelling van Fransche wandtapijten in
.het Rijksmuseum te A'dam heeft geopend.
DAT het betalingsverkeer met het buiten
land uitsluitend wordt afgewikkeld door be
middeling van de Ned. Bank en de deviezen-
banken.
DAT een onbekend stoomschip omhoog is
gevaren in het vaarwater Wielingen.
DAT bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp inzake toewijzing van onroerend
goed t.b.v. den wederopbouw.
DAT studenten uit Nijmegen gisteren een
stille hulde hebben gebracht aan die collega's
die op het soldatenkerkhof op den Grebbe-
beag begraven liggen.
DAT het Bijz. Gerechtshof te Middelburg
20 jaar gevangenisstraf eischte tegen de 38-j.
Adrians Maasbommel te Goes, die tal van
onderduikers heeft verraden.
DAT min. Lief thick gisteren in Middelburg
en Breskens besprekingen heeft gevoerd over
den wederopbouw van Zeeland.
DAT vice-adm. John W. A. Waller, Britsch
marine-adviseur bij de Ned. Regeering, door
de Amerikaansahe regeering bevorderd is tot
officier in het Legioen van Verdienste.
DAT de Vakgroep Logementen en aanver
wante bedrijven bij den dir.-gen. voor de
prijzen in een open brief protesteerde tegen
de prijsverlaging van jenever.
DAT in het Stedelijk Museum te Roermond
van 12 t/m 21 Nov. een tentoonstelling wordt
gehouden van de in Amerika vervaardigde
werken van Joep Nicolas.
DAT gisteren in „Bellevu" te A'dam een
tweedaagsch congres over „Actieve Cultuur
politiek", georganiseerd door de P.v.d-A., is
begonnen.
DAT de uit Indië gerepatrieerde militairen
van het K.N.I.L. gisteren aan de oud-
Indische militairen in „Bronbeek" te Arnhem
talrijke geschenken hebben aangeboden.
DAT de Ned. Vereen, van Vrouwen met
academische opleiding heden te A'dam in
congres bijeen is met gasten uit België,
Luxemburg, Frankrijk, Denemarken en
Noorwegen.
DAT as. Maandag een bedevaart naar den
Holterberg wordt gehouden, waar 1500 Ca-
nadeesche militairen zijn begraven.
DAT tengevolge van een projiectiel tusschen
het brandhout bij den landbouwer D. te
Stokkum onder Markelo (Ov.) een kachel
uit elkaar is gesprongen en de vrouw ernstig
aan haar beenen werd gewond.
DAT voor het B.G. te Arnhem de dood
straf is geëischt tegen den Zwollenaar L. J.
Blom, die illegale werkers aan den S.D. had
overgeleverd.
DAT op 19 Nov. de Watts Watts Line een
lijndienst tusschen Rotterdam en die Cana-
deesche havens St. John en Halifax opent.
DAT een R.K. Ned. Persbureau is opge
richt, dat gevestigd is Buitenhof 5, Den Haag.
DAT dr J. Kalf, Rijksinspecteur van die
Kunstbescherming te Den Haag, is bevorderd
tot grootofficier in de Orde van Oranje Nas
sau.
DAT kapt. ter zee C. H. Brouwer, lid van
het Hoog Militair Gerechtshof te Den Haag,
is bevorderd tot schout-bij-nacht.
DAT bevorderd is tot gen.-maj. der mari
niers kolonel M. R. de Bruijne en tot kolonel
der mariniers de luit.-kol. W. A. J. Roel of sen.
DAT IJ. Buis, voorz. R. v. A. te Leeuwar
den, benoemd is als zoodanig te Amersfoort.
DAT het Werkcomité Vacantie 1947 op 16
Nov. een internat, bijeenkomst te Utrecht
houdt.
DAT de ambtenaar der Rijksverkeers
inspectie te Haarlem, L. A. J. G. Hollaar, die
als agent van den Autobevrachtingsdienst te
Alkmaar auto-lijsten aan vorderende Duit-
schers ter inzage zou hebben gegeven, door
het Haarl. Tribunaal werd vrijgesproken.
DAT prof. dr H. M. H. A. v. d. Valk te
Utrecht binnenkort naar Amerika gaat om
als econ. adviseur der Ned. delegatie bij het
Internat, monetaire fonds te Washington op
te treden.
DAT de 24-j. NSB-officier der maréchaus-
sée N. Tapking te A'dam van het B.G. aldaar
5 jaar kreeg.
DAT de bouwvakarbeiders op Walcheren
n.a.v. hun korte proteststaking vermoedelijk
eenmaal per 14 dagen reeds Vrijdags inplaats
van Zaterdags naar hun gezinnen in Holland
mogen reizen om er het weekeinde in door
te brengen
DAT de 25-j. student A. B. uit WiLnis, die
zwarten handel dreef om te kunnen studee-
ren, van den Econ. rechter te A'dam 1 jaar
gev.straf en 1 jaar R.W.I. kreeg.
DAT deze rubriek vervolgd wordt op pag. 2.
Soekarno
Het hooge woord is er uit. De Regee-
ring is bereid met Soekarno te onder
handelen. Zij acht het niet meer bevorder
lijk voor een vruchtbaar overleg, om een
onderscheid vol te houden tusschen den
heer Sjahrir, die wèl, en ir Soekarno, die
niét in de besprekingen zou zijn te betrek
ken.
Wij hebben dat woord „vruchtbaar" in
dit verband wel eens meer gehoord uit den
mond van een ministeriieelen bewindsman;
toen echter stonden er de beide simpele
letters „on" voor, maar wij geven toe: die
vallen te verwaarloozen.
Er valt zooveel te verwaarloozen. Het
„Vrije Volk" heeft ons al eenigen tijd ge
leden voorgehouden, dat we de kleinigheid
maar over het hoofd moeten zien, dat Soe
karno met de Japanners heeft gecollabo
reerd. Wij moeten nu eenmaal de zaken
vooral erg breed zien
Intusschen is dèt steeds een onzer bezwa
ren geweest tegen het aanvangen van be
sprekingen met mannen als Sjahrir en an
deren, die zich uitgaven als representanten
van de „Republiek", nj.: dat rij weigerden
te breken met den achtergrond en met den
man-op-den-achtergrond.
Telkens weer trok Sjahrir zich terug om
contact te zoeken met Soekarno, en telkens
weer hebben de Nederlanders deze gefor
ceerde erkenning van den leider der „Re
publiek" geslikt.
Totdat nu natuurlijk eindelijk eens ook
aan dezen schijn een einde moet worden
gemaakt.
Te Cheribon zal dus de ontmoeting plaats
hebben tusschen den vertegenwoordiger van
het wettige Nederlandsche gezag en den
man, die zich heeft opgeworpen als voor
man eener revolutionnaire beweging.
Te Cheribon krijgt die man de bons, die
als minister zeide, dat spreken met Soe
karno even onwaardig als onvruchtbaar zou
zijn. Te Cheribon ook krijgt de bons de be
kende Zendingsman ds J. Verkuijl, die zich
weliswaar gaarne accoord verklaarde met
de Regeeringspolitiek, doch ook van oordeel
was, dat Soekarno „volstrekt onaanvaard
baar" moet worden geacht (blz. 41 van zijn
brochure „De achtergrond van het Indo
nesische vraagstuk").
Het is alles wel een bezegeling van de
onderhandelimgspolitiek der Regeering; de
laatste barricade is weggenomen; niet in
een speciaal daartoe opgesteld staatsstuk,
doch in een Memorie van Antwoord over
het totaal van het Regeeringsbeleid, komt
met schijnbare achteloosheid de mededee-
ling, dat ondanks alles Soekarno ia
aanvaard.
Mocht dan nog worden verwacht, dat, zoo
Soekarno dan tot de besprekingen werd
toegelaten, de collaboratie en de fascisti
sche achtergrond der „republiek" onder
werp der Cheribonsche discussie zouden uit
maken, zelfs daarvoor bestaan geenerlel
aanwijzingen.
Den storm ten spijt, dien senator Ful-
bright door zijn voorstel tot aftreden van
president Truman deed ontstaan, wandelt
Amerika's eerste burger rustig in de
omgeving van zijn geboorteplaats Missouri.
De „Piet Hein" bij Atjeh door
extremisten beschoten
Op dezelfde hoogte waar dezer dagen de
„Hollandia" werd aangevallen
Eergisteren werd de Ned. torpedoboot-ja
ger .Piet Hein" van de Atjehsche kust uit,
door twee batterijen van 12 c.m.-kaliber
beschoten, aldus seint A.NP.-Aneta.
Op dat oogenblik voer de .Piet Hein"
langs de Noordkust van Sumatra met in
structies om een actie te ondernemen, in
dien het incident van de „Hollandia" (die in
den namiddag van 24 Oct. werd beschoten)
zich zou herhalen.
Nadat inderdaad op dezelfde hoogte een
beschieting plaats vond de „Piet Hem"
werd niet geraakt werd de actie tegen de
extremistische batterijen ingezet.
Plaatselijk regen, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Aan
vankelijk zwaar bewolkt met plaatselijk
regen, later opklarend, matige aan de kust
tijdelijk krachtige wind tusschen Noord en
Oost, temperatuur tusschen 4n en 8 graden.
ZON EN MAAN.
Zondag 10 Nov.: Zon op 7.49 en onder
16.58; Maan op 17.49 en onder 9.13.
Maandag 11 Nov.: Zon op 7.51 en onder
16.56; Maan op 18.28 en onder 10.42. Heden
avond Volle Maan.