Strijd tegen verkeersongelukken thans ingezet
Leidsche vendel Oranje-garde heropgericht
MB UWE LEIDSCHE COURANT
4
DINSDAG 5 NOVEMBER 1944
Stadsnieuws
Vrouwen-Zendingsbond komt in
jaarvergadering bijeen
Wordt Vrijdag 15 Nov. te Oegstgeest
gehouden.
Zóoals wjj reeds in de rubriek „Kerk en
Schóól" vermeldden, zal op Vrijdag 15 Nov.
a.s. in de Pauluskerk de jaarvergadering
worden gehouden van den Vrouwen-Zen
dingsbond, welke toegankelijk is voor de
besturen van afdeelingen en kringen, da
mesleden van de gemeenschappelijke en
classicale zendingscommissies, alsmede iedere
belangstellende.
Na de open'itng, welke een liturgisch ka
rakter zal dragen, spreekt de presidente,
mevr. H. de Jong-Maasland, een openings
woord. Voor de bestuursverkiezing heeft het
hoofdbestuur de volgende candidaten ge
steld: mevr. Schuurman-Nijhoff, presidente,
mevr. 'C. gravin van Rand wij ck-Thonfas,
mej. C. H. C. Gunning, mevr. Mostert-
Schendelaar en mej. mr S. M. Holsteyn, als
secretaresse van den Herv Raad voor Uit
wendige Zending. Vervolgens komen de
jaarverslagen van de secretaresse, mej. Ren
ders, en de penningmeesteresse, mevr. Clercq-
van Lennep aan de orde en het verslag van
de secretarissen van den Herv. Raad voor
Uitw. Zending door mej. mr Holsteyn aan
de orde. De morgenvergadering vangt aan
om 10.30 uur.
In de middagsamenkomst, welke om 2 uur
wordt hervat, spreken mevr. A. M. C. Gram-
berg-v. d. Hoeven, mej. Ch. Slotemaker de
Bruine en dr W. F. Dankbaar.
Joden betuigen hun dank aan de
Leidenaren
Voor in den oorlog ondervonden bijstand.
Het ligt in de bedoeling van het kerk
bestuur der Israël. Gemeente in de Sleutel
stad, om in samenwerking met de afd. Lei
den van de Joodsche -Coördinatiecommissie,
een avond te beleggen, waartoe allen zullen
worden uitgenoodigd, die zich te Leiden en
omgeving in belangrijke mate verdienstelijk
hebben gemaakt voor de redding en de ver
zorging van Joden, dus voornamelijk zij, die
tijdens de bezetting Joden als onderduikers
hebben opgenomen, gezorgd hebben voor
schuiladressen, bonkaarten, enz.
Deze bijeenkomst, welke het karakter van
een kunstavond zal dragen, wordt op Don
derdag, 19 December a.s., in den Schouw
burg gehouden. Mevr. Enny Molsde
Leeuwe, voordrachtkunstenares, heeft haar
medewerking reeds toegezegd.
Aangezien het kerkbestuur in verband
met het overlijden van vele gemeenteleden
Uiteraard niet over alle adressen beschikt,
doet het een beroep op alle hiervoor in
aanmerking komende personen hun naam
en adres bekend te maken aan het secreta
riaat, Cronesteinkade 8 (mej. J. Wolf). Het
verdient aanbeveling, dat een beknopt over
zicht wordt bijgevoegd, waarin de redenen
zijn vermeld op grond waarvan men meent
voor een uitnoodiging in aanmerking te
komen.
Maar wat te zeggen van het voorval,
dat we gistermiddag meemaakten? 't Was
bij de Gijzelaarsbank. Drie agenten post
ten daar. Veilig verkeer, voor alles! Bij
de verkeerslichten gekomen, remden we
met anderen keurig af en kwamen pre
cies voor de aangegeven lijn te staan.
Zoo hoort het. We wisten het allen.
Allen? Toch niet, want er was een
dame, die zich niet aan dezen verkeers
regel stoorde en langs ons allen, politie
agenten incluis, keurig de bocht nam en
het Kort Rapenburg opzwenkte. En laat
er nu onder het wachtende publiek meer
verontwaardiging zijn dan onder de agen
ten, die in 't geheel niet reageerden!
Waarmede we alleen maar dit willen
zeggen: Kijk, we gaan den goeden kant
op. Het aantal inwoners van Leiden over
treft vele malen de sterkte van het poli
tiecorps. En nu is het publiek er cxm de
politie .terzijde te staan. Indien we ge
wild hadden, hadden we de dame adh-
terna kunnen rennen, haar laten afstap
pen en aan een der politie-agenten kun
nen afleveren. In dit geval geneerden we
er ons echter een beetje voor.
Al met al hebben we goede spreek
woorden in onze taailitteratuur, welke
zegt: „Eendracht maakt macht" en: „vele
handen maken licht werk."
Is veilig verkeer een taak voor de po
litie? Wis en zeker niet! Daarvoor zijn
we er zelf teveel bij betrokken! De poli
tie is er in den regel bij als een verkeers-
overtreder de gevolgen aan den lijve
ondervindt of op den bon gezet moeten
worden of een waarschuwing moet wor
den gegeven.
Daarom, Leidenaars, gezamenlijk de
hand aan den ploeg. De een helpe den
ander en allen in vuur en vlam voor Vei
lig Verkeer! Doet wat u kunten dat
is veel.
Ja, juist heeren, zoo hoort het. Een groote bocht naar links en dan natuurlijk den arm
uitgestoken om richting aan te geven. De Leidsche politie houdt een oogje in het zeil
doet dit natuurlijk goed, want anders
VEREENIGING „OUD LEIDEN."
Op Vrijdag 13 Nov. a.s. houdt dr W. C.
Braat' in „De Lakenhal" voor de ver. „Oud
Leiden" een voordracht over: „Oudheid
kundig bodemonderzoek," toegelicht met
lichtbeelden.
In verband met het aftreden van den
heer E. W. Wichers Rollandet als penning
meester, zal mej. F. A. la Poole, Van Slin-
gelandtlaan 5, tijdelijk zijn functie over
nemen, terwijl mevr. J. van Leur-de Loos,
Plantage 5a, Tel. 23782 voorloopig als secre
taresse optreedt, aangezien de heer A.
Bicker Caarten wegens veranderden werk
kring het secretariaat ndet kan waarnemen.
Min. Gielen op de tentoonstelling
„Vijf Eeuwen Schaak"
Hedenmorgen heeft minister dr Jos. Gielen,
vergezeld van den secr.-gen. van het dep.
v. O., K. en W., den heer Oosterlee, een be
zoek gebracht aan de tentoonstelling „Vijf
Eeuwen Schaak".'
De minister werd ontvangen door den dir.
van het museum voor Volkenkunde dr J.
Locher en dr N. Niemeijer, terwijl ooi» aan
wezig waren burg. jhr. v. Kinschot, weth.
J. C. v. Schaik, ir J. J. v. Hoek en enkele
andere personen uit de schaakwereld
Dr Gielen toonde zeer veel belangstelling
voor deze tentoonstelling en sprak den
wënsch uit, dat ook de leerlingen van het
M.O. kennis zouden nemen van deze prach
tige collectie.
SPEELTUINVER. DE DLrrrxNG"
Propaganda-actie voor ver
standig weggebruik
„Rijdt en loopt met verstand,
De dood loert aan den kant".
Wie niet hQorende doof en ziende blind
is geweest, beeft gisteren in de Sleutel
stad iets bijzonders 'opgemerkt.
De eerste dag van de Veilig Verkeers-
week beleefden wij en deze is heusch
niet in stilte voorbij gegaan.
Het politiecorps was -ijverig in de weer
en deelde naast nuttige lectuur ook nut
tige wenken uit. Met de theorie in de
hand kwam men midden in de practijk
terecht. Kan het beter?
Toch betwijfelen we 't, of er van die
lectuur en van al de wenken, die reeds
eerder op allerlei manier zijn gepubli
ceerd. wel veel is opgestoken.
Eerlijk gezegd, we gelooven er niets
van. Om maar iets te noemen, 't Is de
taak van een journalist om als er iets bij
zonders aan de hand is, er op uit te trek
ken. burgemeester, wethouders of artsen
deelen hetzelfde lot.
En aangezien slechts bar weinig jour
nalisten over een auto beschikken, trekt
hij er op uit op de fiets. Waarom, vraag
je je dan al fietsende af, wordt van een
fietser geen rijbewijs verlangd? Is fietsen
op de Haarlemmerstraat, den Stationsweg,
op de Hoogewoerd, bv. geen -kunst. Heb
j£ daar geen last van de tram, dan komt
het veelvuldig voor, dat een mans- of
vrouwspersoon voor je voorwiel zit, die
onvertioeds de straat oversteekt.
ï^een, ventje, zoo gaat het niet. Links van
den weg en dan eventjes de bocht snijden,
dat is nog steeds verboden. Deze Leidsche
politieman zal het hem tijdens de Veilig
Verkeersweek eens netjes leeren, hoe het
nu wel moet.
Kernachtige rede van hoofd
bestuurslid S. Luitse
In de Oranjegard© vindt men het tuig
huis mot de wapens om een dam op te
werpen tegen de revolutionnaire gevoe
lens en het Vaderland, ja God roept de
jongeren om hun .jonge leven in dienst
te stellen van het Vaderland, teneinde
den Chr. geest te beschermen en te ver
sterken Dit is de taak, welke op de jeugd
rust, aldus de heer S. Luitse, hoofdbe
stuurslid en bondsadministrateur van
den Bond van Chr. Oranje-jeugdver.
„Oranje Garde" in zijn toespraak op de
vergadering in geb. „Prediker", waar het
vendel Leiden werd heropgericht.
De Kerkhervorming, zoo zeide spr., is
van grooten invloed geweest op onze
vad. geschiedenis en hierdoor werd de
weg gebaand voor de vrije beleving van
staatkundige beginselen, waarbij Prins
Willem I steun en vorm heeft gegeven
aan de Nat. gedachte. Wie Oranje zegt,
zegt vrijheid en deze beide zijn als 't
ware één geworden, hetgeen de heer
Luitse met voorbeelden uit de historie
van ons Vorstenhuis illustreerde.
Ook in den bezettingstijd bleef het:
„Oranje wenschen wij" en onze Nat.
hoogtijdagen, o.m. Prinsjesdag, zijn dagen
van herdenking van herkregen vrijheid
en burgerrechten. De vijand is er niet in
geslaagd ons volk te breken, alhoewel
wij toch geestelijk armer zijn geworden
en er een vlucht is gekomen in het ver
vlakte leven. Gelukkig is er weer eenige
verbetering te constateeren en het tot
uiting gekomen eenheidsstreven wordt
als surrogaat gebrandmerkt. Het huma
nisme raakt den vat op het volksdeel, dat
den Christus belijdt, meer en meer kwijt
De handhaving van onze nationale tra
dities mogen wij niet prijs geven en de
Oranje-garde, aldus betoogde spr., is de
eenige Chr. jeugdorganisatie, welke spe
ciaal ten doel heeft deze tradities te
handhaven. Alleen wanneer in Godes
vrees wordt geleefd, kunnen wij zegen
en vrede verwachten. De heer Luitse
memoreerde vervolgens de oprichting van
de Oranje-garde in 1933 en merkte op,
dat de revolutionaire geest, welke toen
werd gezien., in dezen tijd nog is toege-
Uitsprahen Tribunaal
Hedenmorgen heeft het Leidsche Tribunaal
uitspraak gedaan in de volgende zaken:
J. J. Jongendijk te Rijnsburg, interneering
tot 8 Mei '47, ontzetting kiesrechten beklee-
den openbare ambten en dienen bij de ge
wapende macht.
Mej. J. H. Unland te Leiden, interneering
tot 14 Febr. '47, ontzetting kiesrechten.
J. C. Oskam te Leiden (reeds in vrijheid)
ontzetting kiesrechten en dienen bij de ge
wapende macht, alsmede verbeurdverklaring
radiotoestel.
H. W. G. v. d. Urk te Naordwijk, internee
ring tot 7 Dec. a.s., ontzetting kiesrechten en
dienen bij de gewapende macht.
Mej. P. M. Keltjens te Lisse, interneering
tot 7 Jan. '47 en ontzetting kiesrechten.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Margaretha, dr van I E Kriek
en C Brouwer. Nettie, dr van J A Blanken
en L van der Blom. Adriana M J, dr van
M Lens en A Smit. Hyacintha H M G, dr
van P Bout en M A Alkemade. Hendrik S,
zn van F Brands en G Kok. Frans, zn van
F Brands en G Kok. Leffert A, zn van L
Ge?kus en A M Jong. Cornells J. zn van
S JFuchs en C J Kok. Wlhelmina M, dr van
H Bakker en T J Hakvoört. Jacob, zn van
J Huber en C E Brouwer. Elisabeth A, dr
van D Hendriks en A van der Sluis. Theo-
dorus J, zn van T J Romijn en J de la Rie
Wilhelmina M, dr van G Holswilder en A E
Feitsma. Arie P A, zn van A van den Dop
en W C Ravensbergen Gijsbertus, zn van
J W Blöte en G W van Schaik. Petronella,
dr van P van der Heijden en G de Ridder.
Neeltje, dr van J Plokker en E Barnhoorn
Zita, dr van W Zuidervaart en W S Jonkman.
OVERLEDEN: E Konterman, 73 jr. A den
Haas. Idag.
nomen, hetwelk b.v. tot uitdrukking
komt in de proteststakingen. In dit ver
band wees spr. er npg op, dat hetgeen
thans in Indië gebeurt, een inbreuk is op
het volkerenrecht en ingaat tegen onze
historie en het beginsel van gezag en
recht, zooals Gods Woord ons dit leert.
Met groote kracht mo<et de jeugd „te
wapen" worden geroepen om mede 'te
helpen aan den geestelijken herbouw
van ons land en zoo wil de Oranje-garde
niets anders dan in gehoorzaamheid aan
Gods Woord tot heil der Nederlanden
werkzaam zijn. aldus besloot de heer
Luitse.
In zijn openingswoord riep de voorloo-
pige voorzitter, de heer J. C. Elsgeest,
een hartelijk welkom toe aan mr dr N.
G. Geelkerken, voorz. van de Leidsche
Chr. Oranjevereeniging, alsmede het
vendel Alphen a/d Rijn en zeide hij, dat
thans de tijd was gekomen om het vendel
in de Sleutelstad weer op te richten.
De bijeenkomst werd opgeluisterd door
zang en declamatie door led-en van het
vendel Alphen a/d Rijn, dat bijna vol
ledig aanwezig was.
Na afloop werd het vendel Leiden her
opgericht met aanvankelijk 35 leden. Be
stuursverkiezing zal bij een volgende
bijeenkomst plaats vinden, doch allen,
die inlichtingen wenschen of zich willen
opgeven als lid het lidmaatschap staat
open voor jongeren vanaf 8 jaar kun
nen zich vervoegen bijden heer J C.
Elsgeest, Marislaan 31, tel. 26091.
(Wij wenschen het verjongde vendel
veel succes toe en bevelen deze jeugd-
arbeid van harte aan Leidsche jongeren,
sluit de gelederen, opdat deze jongeren
organisatie ook in de Sleutelstad, hecht
en sterk worde tot zegen van land en
volk! Red.).
Onder groote belangstelling is gisteravond
opgericht een Speeltuinver. „De Demping"
(Levendaal en omgeving).
Na een inleidend woord van den heer
Pcnsteyn, zetten de heeren Landee en Vijl-
brief het speeltuinwerk uiteen. De vereeni-
ging is aangesloten bij den Bond van Speel-
tuinvereenigingen voor Leiden en Omstreken*
Onder de aanwezigen merkten wij de
heeren Wilderddnk en Volkers op, hoofden
van Scholen uit de omgeving. Na afloop was
er een kienwedstrijd om fraaie prijzen.
VOORSCHOTEN.
Donderdag 1 Nov., 7.30 uur, zal in de
zaal achter de Geref. Kerk de oprichtings
vergadering worden gehouden van de afd.
Voorschoten van den Ned. Chr. Bond van
Overheidsperoneel. Deze bond is ontstaan
door fusie van de vier verschillende bonden,
waarin het Prot. Chr. Overheidspersoneel
tot heden was georganiseerd.
Allen, die bij een of andere overheids-
of semi-overheidsinstelling werkzaam zijn,
zooals Rijk, Gemeente, Waterschap, Bedrijf
schap, Ziekenhuis, .P.T.T., Raad van Arbeid
enz., kunnen zich aansluiten bij deze afdee-
ling. Deze oprichtingsvergadering zal tevens
het karakter dragen van een propaganda-
vergadering. Sprekers zullen zijn de heer
W. Veerman, secr. van den Leidschen Chr.
Besturenbond, en een hoofdbestuurslid.
In de Geref Kerk wordt morgenavond,
8 uur, de dankstond voor het gewas gehou
den. Voorganger ds J. C. Houtzagers.
Zaterdagmiddag werd hier een film
voorstelling gegeven, ten bate van de Stich
ting „Puttens Jeugd". Beide voorstellingen
waren ondanks den korten tijd van voorbe
reiding goed bezocht. De films die vertoond
werden, stonden op hoog peil en het was
7fr'wpl voor ouderen als jongeren de moeite
waard deze filmvertooning bij te wonen.
Wij zullen hopen dat er nog een batig saldo
zal zijn voor Puttens jeugd.
Kunnen Christendom en Humanisme samengaan
Ds H. Kleijn beantwoordt deze
vraag bevestigend
Ds H. Kleijn heeft gisteravond voor de
Led'dsChie Volksuniversiteit zijn eerste in de
serie leringen over „Christendom en Huma
nisme" gehouden.
In het tamelijk diepgaand referaat, bezag
spr.dit onderwerp eerst van historische zijde
en merkte op, dat de groot» karakteristieke
gaven van het Humanisme aanbreken in den
tijd van de Aufklarung, toen men onderwijs
instellingen, ziekenhuizen en andere tehui
zen van barmhartigheid ging stichten. Hier
na trad een periode van verval in en hi?t is j
ndet toevallig, dat in Duitschland een zekere
vertwijfeling intrede deed. Men had zich j
een beeld Gods geschapen, dat niet reëel was j
en mien begon te bemerken, dat de ontwikke- i
Ling der verschillende dingen en zaken an- I
ders liep, dan men verwachtte. Het Huma-
nisme gaat immers uit van het stelsel, datJ
er een amtrale verwantschap is tusschen
Gods Geest en den menschelij-ken geest. Men
ging het leven anders bezien "dan het in wer
kelijkheid was. Zoo kon het gebeuren, dat
mam voor den eersten wereldoorlog een
duurzamen vrede voorspelde., terwijl men de
algeheele chaos zeer dicht was genaderd.
Toch moet mien ondanks dit alles, aldus
spr., tot de erkenning komen, dat wat Europa
is en heeft, een gevolg :s van het voortdurend
zoeken van het Christendom naar Humanis
me en omgekeerd. De een behoedt den ander
voor een zeker atheïsme j
Vervolgens ging spr. dieper in op de beide
beschouwingen in h.?t Humanisme. De reli
gieus-humanist meent en gelooft, dat er in
den menseh vermogens liggen, die religieus
gesproken eeuwi.ee waarden hebben, terwijl
de onrelngieuze deze vermogens meer uit
leeft in zelfopvoeding en ascese. Toen het
Christendom in de wereld kwam, was zij er
rijp voor, want de staatsalmacht. die tot gods
dienst was gewo'-den, had geen levensvat
baarheid meer. Dit kwam vooral tot uiting
onder de in-telJ-sclueelen. "De wijsgeerige scho- j
len, zooals dë Stcicijnsche, zagen hun leer j
hoe langer hoe meer als levensinhoud
Wanneer wij nu de jongste tijden zien,
aldus besloot ds Kleijn, doen wij de onder
vinding op, dat het Christendom in een po-
sitie was gekomen, dat zij in haar organi
satie dus de Kerk piet in staat is ge
weest de vernielende krachten tegen te hou
den. Evenzoo was dit het geval met het Hu
manisme.
Toch ziet men beide nog steeds als de
eenige reddende factoren, welke een alge
heele catastrofe kunnen tegenhouden, waar
om het samengaan van beide dus zeer
wenscht is.
En nu voortaan opgelet, hoor^' Met een
vriendelijk gebaar geeft deze dienaar van
Hermandad den jongen een exemplaar
van de Verkeerskrant, terwijl zijn collega
een minuut verkeerscoLlege houdt. Zal de
knaap het morgen beter doen?
