Samenwerking van Zending en Indon. Kerk
N. S. B.-Vrouwen verschenen voor Tribunaal
NEE UWE LEIDSCHE COURANT
4
WOENSDAG 30 OCTOBER
Stadsnieuws
MOEILIJK PROBLEEM KAN
WORDEN OPGELOST
In het kader van het Hospitium-weekend,
dat in de Ned. Zendingsschool te Oegstgeest
werd georganiseerd, sprak Zaterdagavond
voor een talrijk en aandachtig gehoor prof.
Schepper, hoogleeraar aan de rechtshooge-
school te Batavia over de problemen, welke
thans op zendingsterrein aan de orde zijn.
Spr. belichtte allereerst de goede en kwade
zijde van het „patriarchale" tijdperk, waar
bij hij wees op het voordeel, dat deze periode
haar ontstaan te danken had aan bekwame
pioniers, zooals dr Kruit, terwijl als scha
duwzijde genoemd kon worden dat de heer-
schersinstincten werden wakker geroepen.
De goede ontwikkeling van de zelfstandige
kerken is echter ruw gestoord toen de Duit-
schers ons land bezetten. In deze dagen
heeft een kleine groep radicalisten zich mees
ter weten te maken van de zelfstandig ge
worden Batakkerk, waaruit voortvloeide, dat
het kerkelijk beleid in de draaikolk van po
litieke vertroebeling raakte.
De Japansche invasie was als een storm
vloed, die veel van het bestaande heeft doen
instorten. In dit vacuum moest de Kerk zelf
het bouwwerk en den aanplant verzorgen,
om zich tegenover het heidensch totalitaire
bewind staande te houden.
Na de bevrijding moest eerst de authen
tieke hemel zijn opgeklaard, wilde men el
kaar verstaan omtrent de rechte wijze van
samenwerking. Van een principieel juiste be
antwoording van de vraag, hoe deze samen
werking met vrucht moet geschieden, hangt
de toekomst van de zending af, zoo betoogde
spr.
De kleine groepen Christenen worden door
anderen min of meer rechtstreeks verbon
den geacht aan de vroegere koloniale macht
en de Ned. zending is, aldus prof. Schepper,
in de Indonesische Christengemeenschap een
vreemd element, ondanks haar oorsprongs
karakter, hetgeen blijkt uit de structuur van
de huidige Christengemeenten. Er dreigt een
hindernis te ontstaan, omdat de kerken wèl
aan de Ned. zending en dus aan het Wester-
sche superioriteitsgevoel en imperialisme
zij het dan indirect verbonden zijn. Hier
ligt een vruchtbaar veld voor een wantrou
wen over en weer ten aanzien van eikaars
intenties.
Spr. schetste op concrete wijze, hoe moei
lijk het is, de boodschap van het komende
Rijk van God te brengen in een maatschap
pij, waar zulke verhoudingen opgeld doen.
Intellectualistisch beschouwd schijnt het.
dat een ontmoeting tusschen beide groepen
niet mogelijk is, maar Kerk en Zending zijn
toch geen producten van de menschelijke
rede! Door den Geest zijn de spanningen niet
opgelost, maar wel verzoend. Aan den voet
van het Kruis leeren wij onze aspiraties, ge
worteld in ons ras en onze cultuur, toetsen
aan de normen, welke God ons stelt. Door
die toetsing kunnen wij elkander, in en on
danks de spanningen, toch verstaan, zoodat
er geen reden is tot pessimisme!
Indien de belijdenis: „Ik gelóóf een heilige,
algemeene Christelijke Kerk" waarachtig is,
zal het in het nieuwe Indonesië, bij het juiste
zien van voornoemde problemen, tot vrucht
baar samenwerken komen.
Het gloedvol principieel betoog van den
spreker ontlokte zoo veel vragen en nieuwe
inzichten, dat de vergadering eerst Zondag
nacht om half twee werd gesloten.
Zondagmiddag heeft voor een talrijk ge
hoor gesproken de heer C. Barth. zoon van
den bekenden theoloog prof. Karl Barth, over
het onderwerp: „Was wir als Christenen und
Theologen von Barth zu lernen haben".
Na een gedetailleerd biografisch overzicht
gaf spr. een beknopte uiteenzetting van de
wijze, waarop zijn vader de theologie aan
zijn leerlingen doceert en expliceert.
Spr. vertelde, hoe de „theologen" aan een
hoogeschool in Duitschland de stukken uit
den Bijbel verwijderden, welke niet met het
menschelijke verstand te begrijpen waren en
meerdere bijzonderheden over het leven aan
de universiteiten en de eischen, die na 1933
De prijswinnaars van de groote
Chrysantenkeuring
De Jury van de Chrysantenkeuring heeft
de volgende prijzen toegekend:
Eereprijzen: Medaille van H.M. de Konin
gin, groep Chrysanten van A. A. Vollebregt,
Honselersdijk; medaille van H.K.H. Prinses
Juliana, groep Chrysanten van C. J. Duyve-
steyn, Naaldwijk; medaille Dep. van Land
bouw. groep Chrysanten van H. J. Flat on,
Naaldwijk; medaille Gemeente Leiden, aan
Chrysanten van gebrs. Spaargaren, Aals
meer.
Gouden medaille: Aan dec. opgestelde
groep bloemwerk, van de Bloemist-Winke-
liersvereeniging Leiden en Omstreken;
Groote gouden medaille van Coöp. ver.
„Bloemenlust", te Aalsmeer; aan groep
bloemwerk van de BI oemen-Winkeliers,
Leiden; Dec. groep van Chrysanten van C.
J. Duyvesteyn, Naaldwijk; Dec. groep Chry
santen van A. A. Vollebregt, Honselersdijk;
Dec. groep Chrysanten van H. J. Flaton,
Naaldwijk; Groep Chrysanten en Beshees
ters van afd. Leiden en de K. N. Mij. van
Tuinbouw en Plantkunde; en Gouden
medaille Rijnsburg aan groep Chrysanten
▼an S. Prins, Maasdijk.
Kleine gouden medaille van Bloemenwin
keliers Leiden, aan bloemstuk van C. J.
Duyvesteijn, Naaldwijk; Groep Chrysanten-
bloemen van L. De Vries, 's-Gravenzande;
greop Chrysantenibloemen van P. Schoneveld,
Twello; groep Chrysanten van H. J. Flaton,
Naaldwijk; groep Chrysanten benevens
kleine gouden medaille Beverwijk aan Fa.
A. Klijn Zonen, Aalsmeer.
Verguld zilveren medaille van C. Kriest,
Leiden, aan bloemstuk uit groep van Volks-
tuindersvereeniging V. T. L., Leiderdorp;
groep Chrysanthemum van Fa. J. Spaar
garen Zonen, Aalsmeer.
Bronzen medaille: groep afgesneden Chry
santen en in pot van Volkstuin dersver. VTL
Leiderdorp.
Getuigschrift le klasseChrysanthemum
(tros) „Stella", van Fa. Gebrs. Spaargaren,
Aalsmeer; Chrysanthemum „Toreador" van
Fa. Gebrs. Spaargaren, Aalsmeer; Chrysan
themum „Bronzen Stella" van Fa. A. Klijn
Zonen, Aalsmeer; Chrysanthemum „Ruby"
van Fa. J. Spaargaren Zn, Aalsmeer;
Chrysanthemum „Roggli" van Fa. J. Spaar
garen Zn, Aalsmeer; Chrysanthemum
„Queen Massy" van H. J. Flaton, Naaldwijk.
Getuigschrift van verdiensteChrysanten
van A. A. Vollebregt, Honselersdijk; „Gol
den Brinquir" van S. Prins, Maasdijk;
„White Diamond" van H. J. Flaton, Naald
wijk; „Rayonnante Red" van Fa. A. Klijn
Zonen, Aalsmeer; „Coppelia" van Gebrs.
Spaargaren, Aalsmeer; „Chastity" van gebrs.
Spaargaren, Aalsmeer; „Aug. Pink" van
Gebrs. Spaargaren, Aalsmeer; „Harmonious"
van Gebrs. Spaargaren, Aalsmeer en ,3eryl"
van Gebrs. Spaargaren, Aalsmeer.
aan de studenten werden gesteld.
Barth moest, wijl hij zich niet kon vereeni
gen met deze opdrachten en dictatorialistische
wetten, Duitschland verlaten. In dezen tijd
heeft hij front gemaakt tegen alle irreëele
leerstellingen en duidelijk laten uitkomen,
dat wij als Christenen niet nat. socialistisch
kunnen zijn.
Christen zijn, aldus Barth, beteekent: ge-
looven. Waar Hij is, wordt het anders in
ons leven. Christus is niet alleen een voor
beeld, dat wij moeten navolgen, maar Hij is
het Leven zelf, de realiteit bij uitstek.
Ook na dit betoog volgde een geïnspireerde
discussie.
Dit goed geslaagde week-end werd beslo
ten met een gezellig samenzijn.
Een der oudste dameskapsalons te Lei
den, maison v. d. Vlist, Botermarkt, heeft
een grondige restauratie ondergaan en kon
gistermiddag weder worden heropend. Een
schat van bloemen gaf het gemoderniseerde
bedrijf een fleurig aanzien, terwijl de heer
en mevr. v. d. Vlist tal van bewijzen van
medeleven mochten ontvangen.
Herdenking Kerkhervorming
Ter herdenking van de Kerkhervorming
wordt morgenavond in de Pieterskerk een
bijeenkomst gehouden vanwege de afd.
Leiden van het Ned. Bijbelgenootschap. Als
sprekers treden op d>r L. D. Terlaak Poot,
Ned. Herv. pred. te 's-Gravenhage met het
onderwerp: „De Bijbel in bezettingstijd in
Nederland" en ds G. van Duynen, Geref.
pred. te Wassenaar, met het onderwerp:
„De Bijbel in bezettingstijd in Indië." Mede
werking verleenen het Geref. kerkkoor en
mevr. Rensink-Zaalberg (zang).
HERDENKING KERKHERVORMING IN DE
EVANG. LUTH. KERK
Men verzoekt ons mede te deelen, dat de
dienst in de Evang Luth Kerk ter herden
king van de Kerkhervorming, waarin ds
J Ph Makkink en ds J H Smit Duyzentkunst
het woord zullen voeren, morgenavond niet
om 7 uur, doch om 8 uür aanvangt.
De
Sfeer in 't gezin?
Nieuwe Leidsche"
Tniiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiimiii
De burgemeesters jhr v. Kinschot en K. v. Diepeningen van Leiderdorp (links) wijzen
vol bewondering op een prachtige bloem op de Chrysantententoonstelling, terwijl mevr.
v. Diepeningen (geheel links), de voorz. van het bestuur, de heer Joh. Jonker (rechts
van jhr v. Kinschot) en mr J. Bool, gem. secr. van Leiden, toeluisteren.
De N. I. B. E. G. treedt in nai
contact met zijn leden
Hiertoe zijn bureaux te Leiden en Noord*
gevestigd.
Sinds korten tijd is te Leiden een v
tegenwoordiger van den Ned.-Indischen Bt
van ex-geïnterneerden en krijgsgevang®
(NIBEG) aangesteld, teneinde een nau*
contact met de leden te onderhouden
De NIBEG stelt zich ten doel: de mai
rieele en sociaile belangen te behartig
van allen, zonder onderscheid naar landaai
die, met het oog op den oorlog in Zuid-Ooi
Azië van 19411945 bij de Ned. en Ned.l
dische strijdkrachten zijn gemobiliseerd jj
weest; van alle Ned. onderdanen, die a
durende den oorlog door den vijand in Nel
Indië zijn geïnterneerd geweest, dan
door dezen als vijanden zijn beschouwd; v
de nagelaten betrekkingen van de ons
a en b vermelde personen, die geduren
den oorlog om het leven zijn gekomen i
voorts van personen of groepen van per&
nen, die naar het oordeel van het hoof<
bestuur geacht worden in een gelijkwaardij
positie te hebben verkeerd als de ond
a en b bedoelde personen en de nagelati
betrekkingen. Een en ander in het bijzond
voor zoover de betrokkenen tengevolge v:
den strijd of de behandeling van den vijat
lichamelijk of geestelijk invabrie zijn g
worden.
De NIBEG stelt zich op een staatkuni
en religieus strikt neutraal standpunt.
Door het wekelijksch contact met ve
schillende Regeerings- en andere belangrijl
instanties, is de NIBEG in staat vele moi
lijkheden en problemen van den gerei
trieerde uit Ned.-Indië bij de bevoegde aul
riteiten voor te brengen en te besprek
Daardoor beschikt de NIBEG meer en mi
over gegevens en inlichtingen, welke v<
de leden van nut kunnen zijn.
Ten einde het verrichte en bereikte zoo
veel mogelijk ter kennis te brengen aan
leden en tevens het gevoel van verbonden
heid te bestendigen ftn aan te kweeken
geeft de bond een orgaan uit. Door de be
perkte fondsen en middelen, waarover di
bond beschikt, kunnen de Bondsafdeelinge
slechts worden toegezonden aan de leden.
Het verdient daarom aanbeveling, dat ee
ieder, die in Azië of elders reeds tot de
NIBEG is toegetreden, zich opnieuw laa
registreer en.
Elke Maandag en Vrijdag van 1012 uuj
bestaat gelegenheid zich met den NIBEG.
vertegenwoordiger te verstaan ten Stadhuize
Kamer 112. Voor Noordwijk is dit in „Pool
star", dés Woensdag van 25 uur.
Gok niet-leden zijn te allen tijde welkom
Voor de in oprichting zijnde afd. Leid®
en omstreken, is voorzitter kapt. Lebert.
Vlieland had nog een „safe"
achterdeurtje te Arnhem
Als eerste verdachte verscheen gisteroch
tend in de beklaagdenbank van het Leidsche
Tribunaal W. Smit, schilder te Leiden, aan
wien ten laste werd gelegd het lidmaatschap
van de NSB, het optreden als buurt- en wnd
groepsleider, terwijl hij ook als bedrijfsleider
der firma Bleys voor den aannemer de Jong
uit Oegstgeest 120.000 m2 camouflagemateriaal
voor de Duitsche weermacht met verf had be
spoten, voorts was hij ook nog lid van de
Tech. Noodhulp te Leiden geweest.
Verd. gaf alle feiten toe. Bij het rapport van
het Beheersinstituut over het vermogen van
verd. kwam voorts nog aan het licht, dat hi1
bij den verkoop van een huis, dat aan een
jood toebehoorde, nog f 500.- had verdiend.
De verdediger, mr Teekens, schetste verd.
als iemand, die uit overtuiging had gehandeld.
Bij het uitvoeren van de order voor de Duit
sche weermacht was S. slechts uitvoerder ge
weest, de volle aansprakelijkheid rust bij den
patroon. Indien verd. hiervoor veroordeeld zou
worden, dan zouden alle arbeiders, die voor
de Duitsche weermacht hebben gewerkt, vol
gens spr. voor het Tribunaal moeten verschij
nen. En dit is lang niet het geval.
Mevr. P. A. Bouwens-Snijders uit Katwijk
aan den Rijn, was lid van de NSB en de NSVO
geweest, had in Roosendaal, waar zij vroeger
woonde, vriendschappelijken omgang met Duit-
schers, terwijl haar zoontjes op de schutting
van haar woning hadden geschilderd: „Duitsch
land wint op alle fronten, heil Hitier". Verd.
had niet de moeite genomen dit te verwij
deren. Ook was zij als blokleidster opgetreden
en had zij bij een fietsenvordering in Roosen
daal aanwijzingen gegeven waar zich fietsen
bevonden.
Tusschen president en verd. ontspon zich
over het ten laste gelegde een vraag en ant-
woordenspel, waarbij verd. heel veel ontkende,
maar toch toegaf, dat zij lid van de NSB en
de NSVO was geweest. Deze bekentenis kwam
echter wel in een eigenaardig daglicht te staan,
omdat, zooals de pres. uit de stukken aan
toonde, verd. op 2 Augustus j.l. nog een schrif
telijke verklaring had afgelegd, waarin zij ver
klaarde „nooit iets met de NSB te maken te
hebben gehad". De pres., die nu aan haar ver
klaringen van vandaag ging twijfelen, ver
daagde de zaak tot over vier weken om eerst
getuigen op te roepen.
Mevr. N. Smit-van Otten uit Leiden, was ten
laste gelegd, dat zij lid van de NSB, de NSVO
en den NVD was geweest. Verd. gaf deze
feiten toe.
„Ik zal ze (de joden) wel laten hangen".
Mevr. D. Blokker-van Keulen uit Leiden,
voorheen te Oegstgeest, was lid van de NSB,
de NSVO, en blokleidster geweest. Voorts had
zij bij haar vertrek uit Oegstgeest haar wo
ning in de Emmalaan met nat. soc. reclame
platen beplakt. Toen op deze platen door haar
onbekenden een galg was geteekend met de
woorden: „Toontje groeit op voor galg en rad",
had zij in een telefoongesprek en tegen haar
kameraden en kameraadskes gezegd: „Dat
hebben die rot joden gedaan, ik zal ze wel
laten hangen".
Verd., die zich hier niets meer van herin
nerde, heeft het toch ook weer niet pertinent
willen ontkennen. Dit ging dan ook wel heel
moeilijk, want get. Jonk was er om te ver
klaren, dat hij, bij het verrichten van werk
zaamheden in de woning van verd., zulks zelf
had gehoord. Over de andere tenlasteleggingen
aan den tand gevoeld, verklaarde verd., dat zij
na een ruzie met den kringleider Bergers in
1942 reeds niets meer met den rommel van de
NSB te maken wilde hebben.
Toen hierna nog even het vermogen van ver-
dachte's echtgenoot, een uitvoerder van weer-
machtswerken, onder de loupe werd genomen,
bleek, dat experts uit de boekhouding nog geen
wijs konden worden. Vast staat echter nu
reeds, dat het vermogen van den echtgenoot
van verd., die in 1930 nog failliet was ver
klaard, f 165.000.- bedraagt, terwijl hij boven
dien nog enkele panden bezit.
Mr Moresco, raadsman, die voor geen ge
makkelijke taak stond, wees op het impulsieve
en aggressieve karakter van verd., die moge
lijk wel eens iets te veel gezegd heeft, maar
toch nooit verraad heeft gepleegd.
Mevr. Vlieland in de beklaagdenbank
In de middagzitting verscheen mevr. C. Vlie
land uit Leiden voor het Tribunaal. Een lange
rij tenlasteleggingen werd haar voorgehouden.
Zoo was zij lid van de NSB, de NSVO, den
NVD, kringvertegenwoordigster van het strijd-
fonds der NSB, groepsvertegenwoordigster van
frontzorg, wijkhoofd en soc. werkster van den
NVD, voorts had zij gecolporteerd met Vova,
STUDENTEN-PREDIKANT BENOEMD,
Gehoord het advies van de Commissie derf
samen,werkend e kerken Leiden, Oegstg
Wassenaar (dorp), Wassenaar-Zuid, Voor»!
burg, 's Gravenhage (West), 's Gravenhage
(Oost) en Rijswijk en in overleg met de|
Deputaten der Generale Synode voor den)
arbeid onder studeerenden en afgestudeer
den, beeft de Kerkeraad der Geref. Kerk te'
Leiden, aangewezen als „roepende Kerk" in
zijn vergadering van gisteren beroepen als
dienaar des Woords voor den arbeid onder
de studenten der Leidsche Universiteit ds
J. H. Mulder, te Vlaardingen.
Ds Mulder, geboren 3101906, is een'
zoon van den em. pred. ds J. Mulder, van
Leeuwarden, studeerde aan de V.U. te Am
sterdam en aanvaardde zijn ambt te Gies-
senOudekerk en Nieuwkerk op 26 Juni
19(32. Sedert 26 Maart 1942 arbeidde hij te
Vlaardingen.
LEIDSCHE VOLKSUNIVERSITEIT.
De cursus van prof. Fransen, die hedenavon4
zou aanvangen, is uitgesteld tot nader bericht.
DISTRIBUTIEVAR IA
Morgen schoenenbonnen afhalen voor dt
gecollecteerd voor Winterhulp, was haar wo- letters W, X, IJ en Z.
Dr. Euwe en ir v. Steenis tijdens hun fraaie partij op het Nat. Schaaktoernooi in de
Sleutelstad, welke door onzen oud-wereldkampioen werd gewonnen.
ning een centrum van colporteurs van Vova
en werden de collectes van Winterhulp daar
geteld, had zij kindertransporten van den NVD
begeleid, reclameplaten van den NVD zicht
baar opgehangen en had zij haar radio mogen
behouden.
Verd., die al deze feiten onomwonden toe
gaf, verklaarde het met de jodenvervolging
nooit eens te zijn geweest. Zij zag in het pro
gram van de NSB iets goeds voor het Ned.
volk, thans zag zij zelf in, dat het dom van
haar was geweest om zich zoover te laten
gaan.
Get. Vlieland, thans gedetineerd, naar zijn
vermogen gevraagd, verklaarde een eigen huis
aan den Nieuwen Rijn en de Pelikaanstraat
te bezitten; van zijn meubilair was hem niets
bekend.
Het was voor get., die kort tevoren verklaar
de niets achter te hebben gehouden, een wel
zeer onaangename gewaarwording, van den
pres. te vernemen, dat juist gisteren in een
safe te Arnhem een partij tafelzilver van get.
was opgespoord. Toen de pres. hem hierover
nog eens onderhield, kwam al spoedig „de aap
uit de mouw". Get. had het bij zijn verhoor
wel opgegeven, maar daaraan tevens de mede-
deeling verbonden, dat de bank in Arnhem,
waarin zich de safe bevond, was gebombar
deerd. Men had er toen verder geen notitie
van genomen. Get., die in eens erg mededeel
zaam werd, gaf nu meteen maar toe, dat zich
ook de sieraden van zjjn echtgenoote, welke
voor f 15.000 waren verzekerd en nog een be
drag van f 3000.- in de safe bevonden.
De raadsman van verd., mr F. K. Reisen-
bach den Haan, zeide, dat zijn cliënte reeds
langen tijd het verkeerde van haar houding
heeft ingezien. Zij wil haar gedragslijn van
vroeger, waarmede zij ons land en volk veel
schade heeft berokkend, vergeten en al het
mogelijke in het werk stellen om straks weer
een behoorlijke Ned. vrouw te worden.
Mevr. J. de Graaff uit Lisse, was lid geweest
van de NSB, de NSVO en het Agrarisch front
en had in deze organisaties verschillende func
ties verricht.
Mr Theunissen wees in zijn pleidooi op het
eerlijke en hoogstaande karakter van zijn
cliënte, die bij haar terugkeer in haar woon
plaats zeker weer in de gemeenschap zal wor
den opgenomen. In den oorlog heeft zij te
Lisse nooit ergernissen opgewekt. Uitspraak in
alle zaken over veertien dagen.
