Jfiïisdjr <&mr*nt
L
Drie letters met een kroon op de rechtermouw
Exodus van ambtenaren op de Rijksbureaux
Deviezensmokkelaars krijgen flinken drukker
IDisl <11
WOENSDAG 23 OCTOBER 194#
te, Serie, 2e Jaargang vanaf 7 Me! 1945, No. 454
Abonnementsprijzen:
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
(bij betaling p. kwit.
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën 1 0.15
per m.m.
Bij contract belang
rijke korting
Telefoonnummers:
Dir. en Red.: 20408
Administratie: 22710
Christelijk-Nationaal Dagblad
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Hoofdredacteur
Dr E. D TEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
voor Leiden en Omstreken
myn Ijert in teijljenspoet'*
HET EERE-TEEKEN VOOR
ONZE VRIJWILLIGERS
Namens den minister van Oorlog werd
aan de oorlogsvrijwilligers der Koninklijke
Landmacht in Ned.-Indië gisteren de vol
gende dagorder voorgelezen:
Gij hebt gedurende een jaar, met uwe
kameraden van het Kon. Ned.-Ind. Leger en
die der Kon. Marine, voor de schier boven-
menschelijke taak gestaan recht en veilig
heid te hergeven aan het onmetelijke Rijks-
dieel, dat door den vijand in een chaos was
herschapen. Gij hebt het spits afgebeten
onder de moeilijkst denkbare omstandighe
den. Uw moed en uw toewijding moesten
aanvullen, hetgeen u aan oefening en be-,
■wapening ontbrak. Gij hebt het in u ge
stelde vertrouwen niet beschaamd.
Duizenden danken aan u het leven; onder
de bescherming uwer wapenen zijn verlaten
woningen weder bewoond, verwaarloosde
velden weder bebouwd.
Gij vormt, duizenden mijlen van het moe
derland, de voorhoede der Kon. Landmacht.
Gij hebt het mogelijk gemaakt, dat thans
een divisie, gevormd uit dienstplichtigen,
vergezeld van een aantal afzonderlijke ba
taljons, gereed staat u te versterken.
Ik doe een beroep op u, mannen van het
eerste uur, om hen van de 7-Dec. divisie,
die thans komen, als kameraden in uw mid-
WAT USANCE IS IN
NEDERLAND
Verleden week ontvluchtte te Eindhoven de
in het kamp Sluis 16 te Weert geïnterneerde
Hagenaar Petrus Adr. Merkx. Hij is 46 jaar
oud, koopman, gehuwd met M. Schlüter. Hij
heeft grijsblauwe oogen, donkerblond haar en
is ongeveer 1.80 M. lang.
TINBAGGERMOLEN „MENOEMBING"
VAN STAPEL.
Gisteren liep van de werf Gusto" te
Schiedam de tweede Nederlandsche tinbag-
giermolen na de bevrijding, de ..Menoemibing"
van stapel, (De eerste molen, de ..Kalmoa"
liep bij de Gebr. Smit van stapel). Het ge
vaarte maakt deel uit van een serie van acht,
die door de Regeering zijn besteld voor het
departement van Overzeesche Gebiedodeelen.
Talrijke autoriteiten woonden de stapel
loop bij. Onmiddellijk na de tewaterlating
werd de kielplaat gelegd voor den volgenden
molen, die met de anderen de hoeksteenen
zullen vormen voor de economie van een
nieuw Imdië.
Oud-minister ir J. v. d. Broek
overleden
Te 's-Gravenhage is in den leeftijd van 65
Jaar overleden ir J. v. d. Broek, directeur
der Billiton-Mij. Met hem verliest de onder
neming een van haar grootste steunpilaren
en hardste werkers. Ir v,
Ir J. v. d. BROEK
d. Broek aan
schouwde in 1882
te Haarlem
het levenslicht.
In 1904 trad hij
in dienst bij de
Billiton Mij, waar
hij in 1931 de
functie van di
recteur aanvaard
de. In 1915 had
hij het diploma
van mijnbouw-
kundig ingenieur
uit Delft behaald.
Tijdens de bezet
ting trad hij in
Londen op als
minister van Fi
nanciën in het
kabinet-Gerbran
dy. Na den oorlog
deed hij vooral
van zich spreken
als voorzitter v
h. Ned. Comité
voor Gebiedsuit
breiding.
den op te nemen. Opdat ieder der ndeuw-
komenden wete, wie hij tot voorbeeld kan
nemen, heb ik bij afzonderlijke order be
paald, dat gij, officieren, onderofficieren en
soldaten, voortaan kenbaar zult zijn door
een distinctief op de rechtermouw, waarin
de letter O. V. W. gedekt worden door de
Koninklijke kroon,'.
Rustig verloop van de mijnstaking
Bij de gisteren in de mijlen gehouden 24-
uur-otaking hebben zich geen ongeregeld
heden voorgedaan. Het aantal arbeiders, dat
verstek liet gaan, bedroeg plm. 6000 (32 pet),
's Morgens ging 68 pet aan het werk en voor
den middag en den nachtdienst bedroeg het
percentage beide keeren ongeveer 45 pet.
De productie van de Limburgsche mijnen
was Dinsdag, op den stakingsdag, 14.336 ton,
ongeveer de helft van den voorafigaanden
dag, toen de productie 31.186 ton bedroeg.
Nadat Hitler in 1933 het regeeringsbeleid in handen genomen had. was het in Duitsch-
land afgeloopen met den democratischen stembusstrijd. Voor de eerste maal kreeg men,
althans in de niet-Russische zönes, weer gelegenheid frank en vrij ter stembus te gaan.
Een blik in een stemlokaal te Berlijn.
ARBEIDSOVEREENKOMSTEN
OP LANGEN TERMIJN
Het personeel is met honderden weggeloopen,
toen de meening post vatte, dat door opheffing
van vele distributies de Rijksbureaux wel
spoedig zouden verdwijnen, aldus verklaarde
seer.-gen. prof. dr P. Kuin gisteravond in een
radiorede.
Hij zette echter uiteen, dat de Rijksbureau
zeker nog jaren een taak zullen hebben voor
de distributie, die voorloopig nog niet gemist
kunnen worden, voor de verdeeling van devie
zen voor den invoer en om controle op den
uitvoer te houden. Het is gebleken, dat deze
taken moeilijk aan de bedrijfsorganisaties kun
nen worden overgedragen.
Voorts zal er nog langen tijd, misschien wel
permanent, behoefte zijn aan een kern van
specialisten en leidende functionarissen voor
het hanteeren van de vestigingswetgeving, bij
het voeren van industrialisatiepolitiek en bij
het verschaffen van gegeven voor de zg.
planning.
Het is van belang voor deze staf arbeids-
LORD EN LADY TEMPLEWOOD VRIJDAG
NAAR ONS LAND
Lord Templewood, de voorz. van de Engel-
sche „Help Holland Council" «ai Lady Tem
plewood zullen Vrijdag in ons land aanko
men. Van Maandag af zullen zij de gasten
van die Nederlandsche Regeering zijn.
OOK VIJANDELIJKE GRONDEN MOETEN
AANGEGEVEN WORDEN.
Evenals vermogens van vijandelijke onder
danen en rechtspersonen, zijn ook landelijke
eigendommen aan den Staat vervallen. Eige
naren, zoowel als gebruiksgereohtigden zijn
verplicht tot aangifte bij het Ned. Beheers
instituut, Neuhuyskade 94, Den Haag.
Pachters loopen anders gevaar hom ge
bruiksrechten te verspelen.
overeenkomsten op langeren termijn te schep
pen. Ook met de ambtenaren, die betrokken
zijn bij de distributie, welke vooralsnog niet
gemist kunnen worden, zal een dergelijke re
geling worden getroffen, zij het misschien met
iets korteren termijn.
HET WEST-INDISCHE BEDRIJF
DER K.L.M.
Alle diensten van het West-Indische be
drijf der K.L.M. worden m.i.v. 1 Nov. uit
gevoerd met DC-3 en DC-4 toestellen, zoodat
de 5 Lockheede voor andere doeleinden kun
nen worden gebruikt.
De 3-daagsohe dienst Curasao-Paramaribo
welke een bijzonder gunstige doorverbinding
met Miami èn A'dam geeft, wordt op één
dag retour gevlogen.
H.M. de Koningin bedankt
voor Pulchri Studio
Wegens z'n lidmaatschap van de
Kultuurkamer
Naar bekend heeft H.M. de Koningin op
dracht gegeven aan een door Haar tot dat
dioel samengestelde commissie een onder
zoek in te stellen naar de gedragingen ge
durende den bezettingstijd van die vereend-
gingen, waarvan Zij lid of 'beschermvrouw
is of waaraan Zij het recht heeft verleend
het praedicaat .Koninklijke" te voeren.
H.M. de Koningin heeft thans, na het ad
vies van deze commissie te hebben ingewon
nen, besloten als lid van het Schilderkundig
Genootschap „Pulchri Studio" te 's-Gra
venhage te bedanken en niet langer als be
schermvrouwe van dit genootschap en van
de maatschappij „Arti et Amicitiae" te Am
sterdam en van de vereeniging „St. Lucas"
te Amsterdam op te treden.
Aanleiding hiertoe heeft de Koningin ge
vonden in de aanmelding dezer vereenigin-
gen bij de Kultuurkamer tijdens de Duit-
sohe bezetting.
Het onderzoek der commissie omtrent een
aantal andere vereenigingen is nog gaande.
DONDERDAG DE GRENSCORRECTIES IN
DE EERSTE KAMER.
Vanmiddag om 2 uur is de Eerste Kamer
in openbare vergadering bijeengekomen.
Twee wetsontwerpen werden afgedaan.
Het eerste beoogde het tijdens de bezetting
medegeven van diensttijd bij aanstelling op
grond van in vroegere betrekkingen verkre
gen ervaring, ongedaan te maken. Het
andere was een naturalisatie-ontwerphet
eerste na dien oorlog, dat aan 14 personen
het Nederlanderschap bracht en aan 6 ande
ren hun verloren gegane nationaliteit hergaf.
Daarna ging de Kamer in de afdeelingen.
Morgenmiddag om 2 uur zal zij in oomité-
generaail de verklaring der Regeering om
trent grenscorrecties aanhoor en.
DE HEER CHR. G. MATSER UIT DE
TWEEDE KAMER
De heer Ohr. G. Matser (K.V.P.), nu bur
gemeester van Arnhem, heeft ontslag geno
men als lid van de Tweede Kamer. Als zijn
opvolger komt in aanmerking, de heer B. A.
A. Engelbertink te Oldenzaal.
PRINS BERNHARD UIT HET ZIEKENHUIS
ONTSLAGEN
Prins Bemhard, dile wegens maagklachten
eendge dagen ter observatie in het Stads- en
Academisch Ziekenhuis te Utrecht was opge
nomen, is gisteren naar Paleis Soestdijk te
ruggekeerd. Operatieve behandeling bleek
niet nooddg.
K.L.M. NAAR DE LUCHTVAART-TENTOON
STELLING TE PARIJS
De K.L.M. zal deelnemen aan de 17e Intern.
Luchtvaart-tentoonstelling, die van 15 Nov.
tot 1 Dec. te Parijs wordt gehouden.
Commissionnair e.a. voor de
econ. rechtbank te A'dam
„Er wordt vaak gesproken over goede en
slechte Nederlanders", zei de president van de
Economische rechtbank te Amsterdam. „Ik
rangschik y onder de slechten". Hij deed uit
spraak in den zaak tegen de geraffineerde
deviezen-smokkelaar, die hun „relaties" tot in
Zwitserland en Frankrijk hadden en media
Augustus ontmaskerd werden.
De Amsterdamsche commissionnair in effec
ten. J. C. A. Heimig, die met het geld van den
Zwitser H. Wilt, directeur van de Bank für
Anlegewerte te Zürich, voor 23.000 Zw. fr.
goud kocht, werd veroordeeld tot 2 jaar gev.
straf en f 10.000 boete. De 25-j. J. S. Zwart
uit Amsterdam, die een deel van het bedrag
in Frankrijk voor 800.000 Fr. fr. verkocht en
DAT in de tweede helft van 1947 op initia
tief van de technische commissie van het
BelgischNed. cultureel verdrag een Rubens-
tentoonstelling in Nederland wordt georga
niseerd.
DAT H.M. s gezant te Cairo, mr W. C.
graaf van Reohteren Limpurg van verlof op
Zijn post is teruggekeerd.
DAT ir J. Bakker Gzn., mijningenieur van
de Ned. Staatsmijnen, benoemd is tot advi
seur bij den .National Coal Board" te
Londen.
DAT een eind zal worden gemaakt aan
het gebruik van een militaire uniform door
burger chauffeurs van een civiel departe
ment.
DAT 1500 scholieren te Bergen-op-Zoom
duizenden bloembollen hebben geplant op
de Engelsche begraafplaats nabij de stad en
ook het Canad. soldatenkerkhof op dezelfde
Wijze wordt versierd.
DAT binnenkort de A.N.W.B.-wegenwacht
ook op den hoofdweg Bergen-op-ZoomGoes
Vlisingen gaat patrouilleeren.
DAT Zaterdag de veerdienst naar het
eiland Tholen voor auto's, motoren en vracht
wagens gestremd is tot 5 uur 's middags.
DAT tegen het 4 meter hooge kruis van
een R.-K. kerk in R'dam-Zuid een licht
groene neon-verlichting zal worden aange
bracht.
DAT de productie van Philips te Eindhoven
thans reeds 85 pet van die in 1939 bedraagt.
DAT de benoeming van H. J. Roelvink
tot burgem. van Noordgouwe is ingetrokoken
DAT J. J. G. Boot, burg. van Wisch en
mr J. J. M. Werner, benoemd zijn respect,
tot burg. van Ede en de gemeente Zeeland.
DAT, terwijl de eventueele Ned. grens
correcties hier te lande nog met gesloten
deuren in de Staten-Generaal moeten wor
den besproken, onze landgenoot Max Tak de
plannen der Ned. Regeering reeds Zaterdag
j.l. voor de Amerik. radio uitvoerig heeft
bekend gemaakt.
DAT in het 8200 zielen tellende Bergen
(Limburg) 2800 personen schurft en 140
t.b.c. hebben, terwijl er geen G.G.D. meer
op na gehouden kan worden.
DAT in ditzelfde Bergen van de 1375 wo
ningen er nog maar 860 over zijn, waarvan
er niet meer dan 75 behoorlijk mogen hee-
ten en er daarom 30 families in kippenhok
ken huizen
DAT in een Veluwsche gemeente de hulp
der politie werd ingeroepen door een man,
wiens vrouw voor de vijftiende maal met de
kinderen was weggeloopen.
DAT het Comité Nat. Omroep protesteerde
tegen de op handen zijnde radio-reorgani
satie.
DAT benoemd zijn tot kantonrechter-plv.
te Groenlo mr J. J. Delden en R. C. Postma,
respect, griffier bij bedoeld kantongerecht en
notaris te Eibergen.
DAT mevr. Edgar GriederBoth namens
de Ned. kolonie in Zwitserland aan B. en
W. van R'dam een door den Zwitser A.
Marxer vervaardigde schilderij van R'dam
vóór de verwoesting heeft aangeboden.
DAT het 25-j. bestaan van „Tuschinski"
te A'dam wordt herdacht met de wereld
première der film „Het meisje en het mon
ster", van Jean Cocteau, welke Fransche
dichter 28 Oct. de voorstelling zal bijwonen.
DAT minister Beel wegens belangrijke
werkzaamheden in de Residentie, zijn be
zoek aan Goeree en Overflakkee voorloopig
tot 8 Nov. moet uitstellen.
DAT gisteravond weer een transport van
1712 militairen met de „Johan de Witt" naar
Indië is vertrokken.
DAT Ged. Staten gisteren de door enkele
industrieelen ingediende bezwaren tegen het
uitbreidingsplan van „Het Hoofd" te Schie
dam, hetwelk de recreatie en sport wil die
nen, hebben behandeld.
DAT met de opvoering van „Een ridder
kwam voorbij", door het Leidsche Studen
ten tooneel. de 75-j. Jan Fabricius in A'dam
is gehuldigd.
DAT de Prov. Staten van Noord-Holland
18 Dec. met de openb. behandeling der be
grootingen beginnen.
DAT de' Gronlngsche studenten, die een
deel van hun vacantie besteedden aan den
opbouw van Zeeuwsch-Vlaanderen, 4 Nov.
in hun stad een voorlichtingsavond geven,
waarop o. a. Aardenburg's burgemeester,
Sjef van Dongen, spreekt.
DAT afgevaardigden van alle Chr. wan-
delsportvereenigingen, ook al zijn ze onder-
afdeellngen van andere Chr. organisaties.
Zaterdag as. om 3.30 uur worden verwacht
in „Noord-Brabant" te Utrecht, op de con
tactvergadering der C.N.W.O.
DAT voor „De Waarheid" is aangekocht
het uit 1788 dateerende fraaie patriciërs
huis Felix Meritis, aan de Keizersgracht, te
A'dam, voor het inrichten van een modem
krantenbedrijf.
DAT de Brabantsche journalist A. A. L.
Graumans, beter békend als „den Dré", 26
Oct. voor het B.G. te A'dam moet terecht
staan.
DAT de Krijgsraad den 29-j. B.S.'er M. N.
v. d. Kleij, destijds te Castricum, die door
onvoorzichtigheid met een machinepistool
een militair doodelijk verwondde, tot 3 mnd.
voorw. heeft veroordeeld.
DAT de mil. J. L. E. v. Ginkel wegens
een zedendelict door den Krijgsraad is ver
oordeeld tot 6 mnd. voorw.
DAT onze bankbiljettencirculatie de laat
ste week met f 4 millioen is ingekrompen.
DAT deze rubriek vervolgd wordt op pag 2.
het restant naar Nederland smokkelde, kreeg
1 jaar gev. stiaf en f 6000 boete.
De firma C. F. Jibben uit Amsterdam, die
eveneens deel uitmaakte van de „particuliere
clearing" kreeg 1 jaar, f4000 boete, met ver
beurdverklaring van f 94.000.
Medewerkers, die indirect hébben meege
werkt, mesetal op verzoek van Heimig, waren:
J. D. Bienen te Amsterdam (6 mnd gev. straf
en f3000 boete); N. A. van Gelderen (f2.000
boete) en J. J. da Costa, directeur van de
NV. Financieele Mij „Egoro" (2 mdn gev.-straf
en f1000 boete).
Op deze wijze werd in de Duitsche hoofd
stad reclame gemaakt voor de z.g.
Socialistische Eenheids Partij.
Nachtvorst, aldus De Bilt
Tot morgenavond wondt verwacht: Afne
mende bewolking en afnemende witnd uit
Oosteldjke richting, koude nacht met op vele
flinke nachtvorst, ook overdag
temperatuur dan vandaag, droog
weer.
ZON EN MAAN
Donderdag 24 October: Zon op 7.18 en, onder
17.29; Maan op 6.23 en onder 17.40 u-ur. Vrij
dag 25 Oct. Nieuwe Maan.
