ïlifuwf geïtettft (Courant
Dr Beel op de bres voor militairen in Indië
Amerikanen moeien Nederland steun verleenen
Honderd Briische miliiairen arriveeren ie R'dam
lOist TJ
MAANDAG 16 SEPTEMBER 1M6
te Serie, 9e Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 4»
Abomnementsprij zen
0.26 per week
1.10 per maand
0.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
(bij betaling p. kwit.
verh. m. adim.kosten)
Advertentiën 0.15
per m.m.
Bij contract belang
rijke korting
Postrekening 5 8 9 3 6
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
HOOGEWOERD 109
Telefoon 22710
Hoofdredacteur
Dr E. DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
„Stantuastirf) is phebtcuen
mya oer» in iegljenspoel"
N.I.W.I.N. opgericht om hun
belangen te dienen
In een radio-rede heeft de min.-pres. dr
L. J. M. Beel Zaterdagavond medegedeeld,
dat er een organisatie onder den naam „Na
tionale Inspanning Welzijnverzorging Indië"
(N.I.W.I.N.) is opgericht, die, onder voor
zitterschap van ir. P. S. F. Otten uit Eind
hoven, de verzorging van de militairen in
Indië ter hand zal nemen.
De N.I.W.I.N. zal de activiteit der ver
schillende Regeeringsinstanties op dit punt
coördineeren met die van het particulier
initiatief. Zij zal inzamelen wat er maar in
te zamelen valt en wat maar van eenig be
lang kan zijn voor de troepen ginds: tijd
schriften, boeken, spelen, muziekinstrumen
ten, sportmateriaal enz. Zij zal tooneelgezel-
schappen en artisten uitzenden, zij zal radio
uitzendingen naar Indonesië verzorgen en
bekostigen, zij zal cantines inrichten, ook
in de rimboe, waar de sfeer van het gezel
lige Nederlandsche huis leeft. Zij zal de
mannen in Indië van dag tot dag in contact
houden met wat in Nederland leeft, zij zal
hen doen gevoelen, dat Nederland zijn jon
gens niet vergeet.
De N.I.W.I.N. start haar actie met een
groot opgezette zorg voor het Kerstfeest
van onze mannen ginds, Reeds nu stelt zij
de gelegenheid open voor ieder om aan onze
militairen in Indië een Kerstpakket te over
handigen, verzorgd door het Roode Kruis.
„De Regeering is ervan overtuigd, dat de
N.I.W.I.N. een volkomen onpolitieke orga
nisatie is, die slechts beoogt het contact,
het persoonlijk, menschelijk, hartelijk contact
van man tot man, tusschen Nederland en
SLAG OM ENGELAND
HERDACHT
Zes jaar geleden werd de slag om Enge
land beslist.
Hitier kreeg de eerste pil der nederlaag
te slikken, toen 14 September 1940 R.A.F.-
jagers op één dag 185 vijandelijke bommen
werpers neerschoten.
Zaterdag en Zondag zijn ter gelegenheid
van deze, niet alleen voor Engeland, doch
voor alle geallieerden zoo belangrijke ge
beurtenis, herdenkingsdiensten en dank
stonden gehouden.
In de Westminster Abdy werd een ge-
den kteeken met inscriptie onthuld.
Rudolf Hess is bang voor
vergiftiging
Steevast ruilt hij z'n eten met dat
van andere gevangenen.
De waandenkbeelden, waaraan Hess lijdt,
nemen in hevigheid toe. Thans meent hij
dat „de Joden hem willen vergiftigen". Hij
ruilt dan ook al zijn eten met andere ge
vangenen. Toen Göring hem dezer dagen
zei, dat Sauckel geen nadeelige gevolgen
ondervond van het voedsel, dat hij met Hess
ruilde, antwoordde de vroegere plaatsver
vanger van Hitier: „Sauckel is immuun
Voor Joodsch vergif".
Men verwacht, dat de uitspraak van het
Vonnis twee dagen zal duren.
De aangekomen vrouwen der gevangenen
eten uit de Amerikaansche legerkeuken.
FAROëR-EILANDEN ONAFHANKELIJK.
De Faroër-eilanden) die onder Denemar
ken ressorteeren, spraken zich met 5633
tegen 5558 stemmen uit voor onafhankelijk
heid. De Denen berusten in dezen uitslag.
CLEMENCEAU JR.
Michel Clemenceau, zoon van „den tijger"
Georges, werd gekozen als voorzatter van de
Uiterst rechtsohe politieke partij in Frank
rijk.
OPENBAAR EN BIJZ. ONDERWIJS
IN BELGë.
Terwijl in 1939 in België slechts 10.900
kinderen meer de bijzondere, dan de open
bare school bezochten, steeg dit verschil
in 1945 reeds tot 100.900, vooral door de ge-
boorteverminderinig in niet-ohr. kringen.
Werklooze arbeiders vielen in Padua
het gebouw van het dagblad „Gazette Vene-
zia" aan. Zij wierpen het meubilair op straat
en staken alles in brand.
de troepen in Indië vast te houden en zoo
doende een der benauwendste zorgen op te
heffen, die den naar Indië vertrekkenden
soldaat beklemmen. De Regeering is ervan
overtuigd, dat de N.I.W.I.N. den volledigen
steun zal vinden van het heele Nederland
sche volk", aldus besloot de Min.-pres.
Deze week 100 gr. vleesch extra
Gedurende de periode van 15 t/m 21 Sept.
geeft de bon „523 vleesch" recht op een
extra rantsoen van 100 gram vleesch.
Tijdens een boottocht op het meer van
Genève is mevrouw Churchill licht gewond
Zij zal eenige dagen rust moeten houden.
Zaterdagmiddag werden op het Scheveningsche strand reddingsdemonstraties gehouden,
waar ook een vliegtuig aan deelnam.
Sympathiek artikel in „New
York Herald"
In een artikel over den. toestand in Ned.-
Indië wijst de „New York Herald" den
Amerikanen op de noodzakelijkheid hun
sympathie te verleenen aan de inspanning
der Nederlanders t.a.v. dien wederopbouw
in dat land:
„Bij aankomst van de versterkingen, die
thans uit Nederland vertrekken, zullen zij
over voldoende troepen beschikken om de
huidige rruilitaiiire problemen op te lossen,
indien zij met de Inheemsche leiders op Java
tot overeenstemming kunnen komen, zooals
dat in de buitengewesten het geval is.
De inspanndngen, die de Nederlanders zich
thans getroosten, zijn inderdaad zeer groot,
Binnenkort Surinaamsche pro
ducten naar Holland
Lofwaardig initiatief van Haagsche K.P.-ers.
Eenige leden van de Haagsche K.P. „De
Speciale Brigade" hebben, met aanbevelingen
van Z. K. H. Prins Bernhard en stafofficie
ren van N.B.S., het initiatief genomen tot het
oprichten van een houtaankap- en cultuur-
onderneming in Suriname, genaamd „Suri
naamsche Handelsonderneming" en geves
tigd te Paramaribo. Directeur is de heer J.
A. Sletering, die reeds in Suriname is en
o.a. relaties heeft aangeknoopt met de
„World Lumber Co.". Verder zal op 26 dezer
per ss. „Stuyvesant" de adj-directeur, de
heer A. J. M. Judell, naar Paramaribo ver
trekken. Naar men hoopt zullen spoedig Su-
rinaamsch hout, rijst, sinaasappelen, e.d. weer
op de Hollandsche markt verschijnen. Reeds
heeft men 2599 h.a. grond overgenomen, ter
wijl op diverse plantages de landbouw mag
worden beoefend.
Schermerhorn maakt een praatje
te Karachi
Op het vliegveld te Karachi heeft prof.
Schermerhorn, hoofd van de Ned. delegatie,
die op weg is naar Batavia, uiting gegeven
aan zijn vertrouwen in de samenwerking
tusschen de Indonesiërs en de Ned. regee
ring. „Ons hoofddoel is vrede. Wij zullen
met de Indonesiërs en de andere groepen
tot een kameraadschappelijke politieke en
economische schikking komen", aldus prof.
Schermerhom.
indien men den toestand, waarin Nederland
door den oorlog is achtergelaten, in aanmer
king neemt.
Indien de Amerikanen ztöh hun eigen in
spanningen en resultaten in die Philippijnen
herinneren, zullen de Nederlandsche doelstel
lingen, hun volledige instemming kunnen
hebben."
De schrijver van 't artikel, die een onder
houd heeft gehad met minister Jonkman,
legt er den nadruk op, dat de Nederlanders
geen herleving van het rijk op den ouden
grondslag wenschen. Verder geeft hij uit
drukking aan zijn overtuiging, dat de over-
groote meerderheid van het Iniheemsohe volk
een overeenkomst zou toejuichen en dat de
nuchtere politieke leaders van de Iruheem.-
sohen een dergelijke overeenkomst gaarne
willen bereiken.
Wanneer vrijstelling van
dienstplicht?
Als voortbestaan van bedrijf
in gevaar komt
In antwoord op diverse brieven met de
vraag volgens welke richtlijnen er vrijstel
ling van militairen dienstplicht wordt ver
leend kan de Nieuwe Leidsche Crt
de volgende van officieele zijde meegedeelde
bijzonderheden geven:
Zij, die bij een der nieuwe lichtingen voor
inlijving in aanmerking komen, kunnen, in
dien zij werkelijk onmisbaar -zijn voor het
voortbestaan van een bedrijf, veelal vrij
stelling van dienstplicht verkrijgen.
Zoodanige vrijstelling kan weliswaar vol
gens art. 17 der Dienstplichtwet alleen wor
den verleend, als het bedrijf het middel van
bestaan is van de naaste verwanten van den
dienstplichtige, doch meestal is dit wel het
geval. Bij uitzondering behoort een bedrijf
toe aan een ongehuwden 20- of 21-jarigen
dienstplichtige, die niet voor anderen be
hoeft te zorgen, doch ook in zulk een geval
kan soms vrijstelling worden verleend, zij
het niet op grond van art. 17, maar krach
tens art. 15. eerste lid, letter e, welke be
paling spreekt van aanwezigheid van een
bijzonder geval.
Door of vanwege den dienstplichtige, die
vrijstelling verlangt, moet bij den burge
meester van zijn woonplaats daartoe aan
vraag worden gedaan.
Verliezen aan Nederl. oogst
hoogstens 30 pet
Compensatie door aankoopen in de Ver. St,
Reuter meldt, dat de Ned. Regeerimg van
plan is aankoopen van graan en andere
landbouwproducten voor een bedrag van
99 millioen dollars in de Ver. Staten te doen.
Dit zou noodzakelijk zijn om de oogstver-
liezen in eigen land, ten gevolge van het
slechte weer, welke verliezen 69 pet zouden
beloopen, te compenseeren.
Het A.N.P. verneemt echter van officieele
zijde, dat deze cijfers ïjn hooge mate pre
matuur en onjuist moeten worden geacht.
Omtrent de regelmatig in de Ver. Staten
plaats vindende aankoopen kunnen nog
geen bedragen, zelfs niet bij benadering,
vastgesteld worden en de verliezen, door
weersomstandigheden geleden, zullen zeker
niet de helft van het genoemde percentage
overschrijden.
DOODSTRAF BEVESTIGD
De Raad van Cassatie heeft hedenmorgen
het doodvonnis tegen D. M. Franken uit
Amsterdam wegens verraad den dood ten
gevolge hebbend, bevestigd.
De President verklaarde, dat, wegens het
verdorven karakter van. verdachte, geen
termen aanwezig waren tot verlaging van de
straf.
Wassenaars burgemeester nog
eens voor 't Tribunaal
In verband met verbeurdverklaring van
bezittingen.
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt, behandelt het Haagsche Tribunaal
Donderdag a.s. de zaak tegen den voormaligen
burgemeester van Wassenaar, de Block van
Scheltinga, dien het Hof van Cassatie op
5 December 1945 reeds tot 20 jaar gevange
nisstraf veroordeelde, doch wiens zaak. in
verband met de verbeurdverklaring van het
vermogen, ook nog voor het Tribunaal moet
dienen.
Voor herdenking van den
„Slag bij Arnhem"
Bij helder zonnig weer, „gelijkend op de
weersomstandigheden, toen de eerste lucht
landing bij Arnhem en in Brabant plaats
vond", zooals een der opvarenden opmerkte,
zijn hedenmorgen met de „Prinses Beatrix"
van de Mij. „Zeeland" 242 Britten aan de
Jobskade te Rotterdam gearriveerd. Onder
hen bevinden zich ongeveer 199 officieren
en manschappen van de eerste Britsche
luchtlandingsdivisie, welke deelnam aan den
slag om Arnhem, en voorts bloedverwanten
van gesneuvelden en eentwintigtal journa
listen.
Het grootste gedeelte van het gezelschap
Is omstreeks 9.30 uur aan boord gegaan van
het m.s. „Nassau", dat met de Britsche vlag
in top een tocht door de havens maakte.
Daarna begaven ze zich naar het stadhuis.
Gen.-maj. Urquhart en echtgenoote heb-
DAT de Haagsche organist Feike Asma be
noemd is tot hoofdleeraar in het orgelspel
aan het Rotterdamsch Conservatorium.
DAT te A dam 85 j. oud is overleden de in
Stompwijk geboren mgr. dr G. E. van Noort,
huisprelaat van den Paus en oud-hoogleeraar
in de dogmatiek te Warmond.
DAT het Centraal Comité Overheidsperso
neel der E.V.C. zich zal wenden tot de bij het
N.V.V. aangesloten organisaties (A.C.O.P.)
voor het verbeteren der algeheele salaris-
regeling.
DAT een delegatie uit Zwolle, o.l.v. burge
meester jhr mr G. A. Strick van Linschoten,
voor een tegenbezoek is vertrokken naar het
Eng. stadje Colchester, in Essex, door welk
stadje Zwolle destijds werd geadopteerd.
DAT in verband met het zilveren jubileum
der Ned. Bach ver. Zaterdag te Naar den een
concert werd gegeven, terwijl tevens de
stichter der vereeniging en dirigent Joh.
Schoonderbeek, alsmede diens opvolger.
Evert Cornelis, die ook reeds overleed, wer
den herdacht.
DAT na afloop op het Naardensche raad
huis een druk bezochte receptie is gehouden
waar o.a. mevrouw E. Martin uit Giesbach
(in den Elzas) namens prof. dr Albert
Schweitzer verscheen.
DAT A. Th. Lamping is benoemd tot bui-
tengew. gezant bij het Roemeensche hof.
DAT op het Rijksbureau voor kunsthistori
sche documentatie, Korte Vijverberg 7 te
Den Haag. gaarne inlichtingen worden ont
vangen over het in Maart j.l. uit het mu
seum te Bratislava gestolen olieverfschilderij
van Cornelis van Poelenburg en dit schilderij
22 bij 31 cm groot is, voorstellende een nymf
en een satyr.
DAT te A'dam een druk bezochte protest
vergadering is gehouden van oud-illegale
werkers tegen de roekelooze vrijlating van
N.S.B.-ers en het pleit werd gevoerd voor
de vorming van een groot (oud)-illegaal blok.
DAT de 15 Eng. bouwkundigen Zaterdag
uit Nijmegen in R'dam arriveerden en Woens
dag naar de Residentie komen om zich van
den wederopbouw op de hoogte te stellen.
DAT 26 Sept. te Arnhem de alg. vergade
ring van den Ned. Bond van patroons in het
Meubileeringsbedrijf wordt gehouden.
DAT Zaterdag 30 Eng. meisjes van het
Girls training corps, die de herdenking van
den slag bij Arnhem zullen bijwonen, St.
Hubertus op de Hooge Veluwe hebben be
zocht.
DAT morgen de weg ArnhemNijmegen
van 16.3917.19 uur en de hoofdweg bij Oos
terbeek van 1112.39 uur voor alle verkeer
gesloten zijn.
DAT Zondagavond een groote schare na
bestaanden van bij Arnhem gesneuvelde
strijders en een groep van het befaamde pa
rachute-regiment uit Londen zijn vertrokken
om in Arnhem de herdenkingsplechtigheid
bg te wonea.
DAT de dansparodiste Cilli Wang Zaterdag
van Schiphol voor een toumée door Ned.-
Indië is vertrokken.
DAT ir F. v. Schagen is benoemd tot cul-
tuurconsulent met standpl. Utrecht.
DAT hier te lande een Braziliaansche en
Argentijnsohe delegatie zijn gearriveerd om
zich respect, van onze sierteelt en tuinbouw,
alsmede van de rundveefokkerij op de hoog
te te stellen.
DAT men eenmaal per maand via 't Roode
Kruis een pakje met 5 kg bloem en peul
vruchten mag zenden naar landgeniooten en
Nederlanders van geboorte in Oostenrijk.
DAT og voor het einde van dit jaar het
spoortraject AmsterdamAlkmaar geëlectri-
ficeerd zal zijn.
DAT de Duitsche krijgskas ten bedrage van
4.5 millioen gulden aan het Prov. Bestuur
van Zeeland is overgedragen als vergoeding
voor de geleden schade.
DAT de K.R.O. op 29 Sept. een grooten
Belgischen radiodag zal organiseeren. waar
aan verschillende vooraanstaande Belgen zul
len meewerken.
DAT mr M. Rooy, hoofdred. van de N.R.C.,
eervol ontslag heeft verzocht als lid van den
Persraad ï.vm.. de z.i. ongemotiveerde uit
spraken van de Perszuiveringscommissie t.a.
v. functionarissen van de NR.C.
DAT de eerste zending van de in Engeland
aangekochte kunstledematen, in Nederland is
aangekomen.
ben de reis afzonderlijk per vliegtuig ge
maakt. Zij waren bij de ontvangst op het
stadhuis aanwezig, om een krans te leggen
bij het monument „Voor hen die vielen".
Tot de feestelijkheden l.v.m. net 215-jarig
bestaan van het Alkmaarsche Kaasgilde,
behoorde ook een rookwedstrijd. De pij
pen werden, zooals vroeger, in een test
aangestoken.
Weinig verandering, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: In den
nacht opklarend met later hier en daar
mistvorming, morgen overdag gedeeltelijk
bewolkt, droog en ongeveer dezelfde tem
peratuur als vandaag, zwakke tot matige
wind tusschen Zuid-West en Zuid.
ZON EN MAAN.
Dinsdag, 17 Sept.: Zon op 6.16 en onder
18.52: Maan op 21.55 en onder 13.56. Woens
dag 18 Sept. Laatste kwartier.
