ieuiue $«ïtsdjr (Courant
't Driemanschap vanochtend naar Sndië gestart
IDist TJ
ZATERDAG 14 SEPTEMBER 1946
te Serie/ 2e Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 424
Abonnementsprijzen
0.26 per week
1.10 per maand
1 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
(bij betaling p. kwit
verh. m adm.kosten)
Advertentiën t 0.15
per m.m
BJj contract belang»
rijke korting
Postrekening 5 8 9 3 6
ChristeUjk-Nationaal Dagblad
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Hoofdredacteur
Dr E DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
voor Leiden en Omstreken
„•Fltmluastirf] is ohcblcuett
myn bral in teyljenspoel"
Belangstelling op Schiphol
was heel groot
Hedenochtend om 6 uur steeg de „Skymas-
ter NL 302", onder gezagvoerder G. te Rol
ler, in het zonlicht omhoog om den tocht
naar Ned.-Indië te beginnen. Aan boord be
vinden zich de drie leden van de Commissie-
Generaal, die tot taak heeft haar stem bij de
komende onderhandelingen te doen hooren
en een oplossing te vinden voor het Indische
probleem, hetwelk thans zoo in het brand
punt van de belangstelling staat. Omstuwd
door familieleden en bekenden, stond het
drietal mannen, waar de oogen van de heele
wereld op gevestigd zijn, op het platform
voor het vertrek.
Onder de hooggeplaatste personen, die de
Commissie uitgeleide deden, merkte men op
de ministers Beel, Jonkman en Mans-
holt, oud-min. Logemann en den Sultan van
Pontianak Verder waren aanwezig de heeren
K. Vorrink, jhr mr v. d. Goes van Naters en
N. Palar en vertegenwoordigers van de ver-
eeniging Nederland-Indonesië.
Voor de gedelegeerden zich inscheepten.
STIJGING KOSTEN LEVENSONDERHOUD.
Het Bureau voor de Statistiek geeft voor
de kosten van levensonderhoud voor arbei
dersgezinnen op basis 1938/39 100 voor
Aiug. 1946 de volgende cijfers: voeding 197,7
(dus bijna verdubbeld), kleeding 313,3,
schoeisel 326.0 en reiniging 304,3, hetgeen
dus neerkomt op een verhooging met bijna
200 pet.
HONDERDDUIZENDEN ZWARTE
BIGGETJES.
Voor varkens en biggen zullen weer aan
koopvergunningen en geleidebiljetten wor
den ingesteld. Het blijkt n.l., dat het aantal,
dat in den* clandestienen handel verdwijnt,
in de honderdduizenden loopt, hetgeen onze
deviezenporitie sterk benadeelt. Tevens wordt
hierdoor een eerlijke verdeeling van het
beschikbare vleesch sterk belemmerd.
had een redacteur van het A.N.P. gelegen
heid hun elk afzonderlijk hun meening te
vragen over hun missie.
Prof. Schermerhorn gaf het volgende te
kennen:
„Wij gaan inderdaad naar Indonesië met
den vasten wil, om, gedragen door de groote
meerderheid van het Nederl. volk en met
een vaste parlementaire meerderheid achter
ons, de verhoudingen, zooals ze zijn ge
groeid, een zoodanige wending te geven, dat
daaruit ook voor de verdere toekomst zege
ningen, zoowel voor Indonesië als voor het
Nederlandsche volk, kunnen volgen".
(Voor vervolg zie Pag. 2)
Van Mook zal nog even confe-
reeren met Sjahrir
Alvorens de Commissie-Generaal op Java
arriveert
Naar A.N.P.Aneta uit Batavia seint, heeft
Sjahrir het voorstel van dr Van Mook, om
nog vocht de aankomst van de Commissi"
Generaal besprekingen te houden, aanvaard.
Lord Killearn zal hieraan echter niet deel
nemen, aangezien hij eerst in de tweede helft
van de volgende week op Java arriveert.
De Inih. „min. van Binnenl. Zaken", Soe-
darsono, treft thans maatregelen voor de te
houden conferentie.
Dr P. J. Koets vertrekt morgen op ver
zoek der republ. „autoriteiten" na$r het
binnenland, vergezeld van de economische
experts: W. A. van Goudoever, dr ii P.
Honig, prof. dr C. B. de Langen. H. Teu-
ndssen (Javasche Bank) en D. G. van der
Meer (Intern. Cred. en Hand els vereeniging
Rotterdam).
Ir Z. TH. FETTER DIR.-GEN. VAN
DEN ARBEID
Ir Z. Th. Fetter, directeur voor soc. zaken
bij Philips, is benoemd tot directeur-généraal
van den Arbeid, met standplaats Den Haag.
Dr Ir H. G. K. F. DIEPEN HEDENNACHT
OVERLEDEN
Op 68-jarijgen leeftijd is hedennacht in het
St.-Elizabeth-ziekenhuis te Tilburg overleden
dr ir H. G. K. F. Diepen, commissaris der
N.V. „Trits Diepen-Vliegtuigfabrieken", en
beheerend vennoot van de commandetaire
vennootschap Wollenstoff en-fabriek en „Gebr.
Diepen" te Tilburg.
NA EEN BEZOEK AAN DE JAARBEURS TE UTRECHT
KRUISTOCHT VAN PAUL ROBESON
TEGEN LYNCHEN
Paul Robeson, de bekende negerzanger, opent
in de V. S. een kruistocht van 100 dagen tegen
het lynchen, tlie er op gericht is, de verkiezing
van Senator Bilbo, tegenstander van het neger
ras, ongeldig te verklaren.
De vorige maand heeft het dep. van Openb.
Werken c.s. een eigen contingent verf ter
beschikking gekregen. Voor werken, waar
voor vergunning is verleend, kunnen hier
door thans schilders verf betrekken. Daar
toe moet men op het bureau, dat bedoelde
vergunning gaf, een formulier inleveren.
Voor grondverf mag per 7 M2 en per laag 1
kg., voor dekverf per 7 M2 1 kg. en voor
menie per 5 M2 en per laag 1 kg. worden
aangevraagd. Op nieuw hout en ijzerwerk
mogen maximaal 2 grondlagen en 1 deklaag
worden aangebracht.
OO K RAKETTEN BOVEN FRANKRIJK.
Boven Nancy zijn geheimzinnige meteoren
waargenomen, die zich op groote hoogte,
sneller dan eenig vliegtuig, voortbewogen.
Als d'entrée-prijs voor de Jaarbeurs
Aan 't loket is neergeteld,
En de deuren voor U wijken,
Heeft, na vijf minuten kijken.
Niemand spijt meer van zijn geld.
'd'Oogen worden uitgekeken
Aan hetgeen men daar al ziet;
't Is om van te watertanden
Wat men uit verscheiden landen
U weer toont op elk gebied.
Bjj het zien van al die weelde
Komt men bijna in den waan,
Dat die bange oorlogsjaren
Slechts benauwde droomen waren
Die in rook zijn opgegaan.
Utrecht, nu je weer in zaken
Tot een centrum bent gemaakt,
Grijp de kans nu van je leven
Zorf, dat door je moedig streven
Leipzig overvleugeld raakt!
GRE KEMPEN-STERKENBURG.
Eerste Duitschers op Mariënburg
ingesloten
De Mariënburg bij Nijmegen, thans be
stemd tot opnemen van Duitschers, die niet
in Nederland mogen blijven en op doorreis
zijn naar Duitschland, is reeds gedeeltelijk
als doorgangshuis in gebruik genomen.
De eerste heeren zijn er ingesloten.
Knut Hamsun's zoon kreeg wegens col
laboratie 9 jaar gevangenisstraf en 10 jaar
verlies van burgerrechten.
LONDENSCHE „SQUATTERS" KRIJGEN
HULP UIT PARIJS.
De 30.000 leden tellende vereeniging van
Parijsche huurders, die door de communisten
wordt gesteund, wil eind October een congres
van dakloozen houden, ter ondersteuning van
de Londensche „Squatters". Zij willen beslui
ten, maatregelen te nemen, om huizen te gaan
bewonen, „die schandelijk genoeg", nog leeg
staan.
DAT 15 Sept. te Batavia de Indische KVP
wordt opgericht.
DAT de extra urtkeertnig dit jaar van een
kwartaal pensioen aan de burgerlijke Rijks
ambtenaren ook zal gelden voor het gepens.
spoorwegpersoneel en een desbetreffend
wetsontwerp wordt voorbereid.
DAT te Nijmegen vier beruchte inbrekers
op heeterdaad zijn betrapt.
DAT de Rijnbrug te Arnhem op Dinsdag
as. t.g.v. de herdenkingsplechtigheid van
16 tot 17 uur zal zijn gestremd.
DAT minister Beel morgen, ï.v.m. de pater
Van den Eisen-herd enking te Gemert, za l
spreken voor den R.K. Boerenbond aldaar.
DAT- men het Til'burgsch Stedelijk Orkest
met diverse krachten uit Brabant wil uit
bouwen tot een „Brabantsch Orkest".^
DAT de voorz. der cultureele afd van
„Volksherstel", G. Bos. vanuit Curagao in
Paramaribo is aangekomen om de film
„Samen op weg" te ver toon en en toe te
lichten.
DAT iin ons leger discussiegroepenzullen
worden gevormd om onder elkaar allerlei
actueel e onderwerpen te bespreken en in
verband hiermee als eerste leidraad een
boekje verscheen over de atoombom.
DAT op de chr. school te Haamstede, in
tegenwoordigheid van miss Eleanor W. Allen
der Amerik. ambassade te Den Haag met
eenitge plechtigheid 100 pakken werden ge
opend die ontvangen waren van school
vriendjes uit de Ver, Staten.
DAT Dinsdag weer 3 geroofde wipkranen uit
Hamburg naar R'dam terugkeerea.
DAT gisteren op de Gedempte Gracht te
Den Haag de 29-j. motorrijder L. v. R. uit
de Tasmanstraat door een militaire auto is
dood gereden.
DAT de Centrale van Vereenigingen van
Personeel in 's Rijksdienst er met een motie
bij de Regeering op heeft aangedrongen
zoo spoedig mogelijk een behoorlijken duur-
tetoeslag te geven, zoolang het Bezoldigings
besluit Rijksambtenaren nog niet is herzien.
DAT twee Haarlemmers, diie tot voor kort
als rechercheur verbonden waren aan het
Bureau Nat. Veiligheid, wegens chantage
op een ex-geïnterneerde nabij hun woon
plaats «zijn gearresteerd.
DAT de internat, dahliatentoonstelling te
Haarlem gisteren is geopend en de firma's
L. A. v. Hoek en N. J. van Oosten, beiden
uit Den Haag, respect, beslag legden op de
zilveren medaille van Prins Semihard en de
zilveren medaille van Haarlem.
DAT de gemeenteraad van Tilburg onder
z'n leden ook een student telt en wel Ad.
Knaapen van de R.K. Econ. Hoogeschool.
DAT de hoofdvlootaalmoezenier kolonel
F M. M. de Sain vandaag per KL.M. voor
een inspectiereis van 2% maand .onder de
R.K. marinemannen naar Indië is ver
trokken.
DAT het tegoed op geblokkeerde reke
ning, indien en voor zoover dit tegoed vol
gens den stand van 31 Aug. j.l. na kasslui-
ting minder dan f 100 bedraagt, naar vrije
rekening wordt geboekt.
DAT de Prijsopdrijvings- en Hamsterwet
1939 op 27 Sept. a.s. opnieuw in werking
treedt.
DAT. meer dan 700 melkhandelaren uit Gel
derland hebben opgericht een Geldersohen
Bond van detailhandelaren in boter, melk,
kaas en eieren.
DAT de heer Hms. Oostingh te N.-Buimen
in de plaats van den heer H. Stuulen te
Weerdinge is benoemd tot lid van de Prov
Staten van Drente.
DAT de inspecteur van 's Rijks belastin
gen J. A. baron van Ittersum te Baarn op
grond van het Zuiveringsbesliiit is terug
gezet in den''rang van ontvanger.
DAT F F. Kuijk," dir. Gew. Arb. Bureau
te Utrecht, J. Overman, leider bijkantoor
Gew. At®b Bureau te Domburg en J. Brou
wer, insp. R. v. Arbeid, zijn weggezuiverd.
DAT te Hapert door het spelen met granaten
drie jongens ernstig ,en twee meisjes licht
werden gewond
DAT de politie te Helmond, na de huizen van
6 straten stuk voor stuk te hebben doorzocht
drie personen arresteerde die uit een fabriek
600 m2 damesstoffen ontvreemdden.
DAT allen door het kamp Austerlitz opge
roepen gerepatri eerden beroepsmilitairen,
wordt aangeraden hun kleeding niet in de week
van 1621 Sept. in ontvangst te nemen.
DAT Maandagmiddag de Eng. oorlogsverslag
gever Stanley Mexed, de eenige overlevende
verslaggever van den slag om Arnhem, in
Nederland arriveert om de herdenkingsplech
tigheden in Arnhem bij te wonen.
DAi1 Dinsdagavond tusschen 18.30 en 19.00
uur een radioreportage van de herdenkings-
plechtigheden in Arnhem wordt gegeven.
DAT een 71-j. Engelsche vrouw, wier zoon
bij Arnhem sneuvelde, ook de herdenking
van 17 Sept. 1944 aldaar zal bijwonen.
DAT Nederland op het van 20 Sept. tot 5
Oct. in Cannes te houden internat, film-festival
is vertegenwoordigd door ir. J. K. J. de Jong
van het dep. van O., K. en W., J. G. J Bos
man van den Bioscoopbond en E. Verschueren
van de Vakgroep Cineasten.
We lezen in „De Nieuwe Nederlander" (P.
v. d. A.)
„Klaarblijkelijk fs bij de bemanning van
de Commissie-Generaal dit recept gevolgd,
dat men naast een vertegenwoordiger van het
bedrijfsleven daarin heeft willen opnemen
een vertegenwoordiger van elk van de beide
partijen, waarop het huidige kabinet in de
eerste plaats wil steunen.
Begrijpen wij het goed, dan is men in elk
van deze partijen nret bijster ingenomen met
den man, die voor de andere partij is aan
gewezen. De Roomsch-Katholiek en schijnen
nogal wat bezwaren te hebben tegen de aan
wijzing van prof. Schermerhorn, terwijl men
in de kringen van de Partij van den Arbeid
liever een ander dan den heer Max Van Poll
uitgezonden zou hebben gezien.
Het gaat daarbij, naar onzen indruk, niet
in de eerste plaats om bezwaren van per
soonlijken aard. Hier is een tegengestelde
visie op het Indonesische vraagstuk in het
ged mg.
De Katholieke Volkspartij ziet in prof.
Schermerhorn den vertegenwoordiger van
een beleid, dat men niet kon onderschrijven,
terwijl de Partij van den Arbeid het jongste
verleden van den heer Van Poll niet verge
ten kan.
Geen wonder ook, omdat de heer Van Poll
nu eenmaal is de man van de commissie-
Van Poll, wier rapport nu nret bepaald over
liep van begrip voor wat de situatie thans
eischt. Men vertelt zelfs, dat de heer Van
Poll, toen hij in Indië was, geweigerd heeft
Sjahrir te ontmoeten, die van zijn kant tot
een samenspreking bererd was. Dat men in
dit licht bezien de aanwijzing van den heer
Van Poll moeilijk een gelukkige greep kan
noemen lijkt ons zonder meer duidelijk".
(Voor ve oie zie Pag 2)
De kwaliteit van het brood wordt
minder
Daar de staking van de havenarbeiders
in de Ver. Staten de graan verscheping uit
dit land geheel heeft stilgelegd, zal in Ne
derland binnenkort een belangrijk deel van
de broodbloem uit inlandsche tarwe moe
ten worden gefabriceerd, en, indien de aan
voer van tarwe uit het buitenland niet
spoedig hersteld wordt, zal ook rogge aan
de grondstoffen van de broodbloem moe
ten worden toegevoegd. De hoedanigheid
zal dan minder worden, doch de voedings
waarde practisch niet.
„JOHAN DE WITT", „WELTEVREDEN" EN
„ORANJE" NAAR NEDERLAND.
Maandagochtend a.s. om 9 uur zal de
„Johan de Witt" aanleggen aan de Suriname-
kade te A'dam, waarna de debarkatie der
827 repatrieerenden begint.
Het m.s. „Weltevreden" zal 18 Sept. om 8 uur
in Hoek van Holland arriveeren. De debar
katie vindt nog denzelfden dag te Rotterdam
plaats. De debarkatie van de „Oranje", welk
schip op 19 Sept. om 7 uur in IJmuiden aan
komt, vindt eveneens den zelfden dag plaats te
Amsterdam.
De passagierslijst van de „Oranje" ligt op
onze bureaux ter inzage.
N-looze vorm wordt in onze taal
overheerschend
Regels voor hoofdletters en interpunctie
overbodig.
Aan de Memorie van Antwoord van minis
ter Gielen betreffende de voorschriften met
betrekking tot de nieuwe schrijfwijze van
dë Ned. taal ontleeneci we, dat de minister
het gevert van
regels over het I
gebruik van
hoofdletters over
bodig acht, ter-
-wijl regels om
trent de inter
punctie te zeer
de individuali
teit van het j
schrijven zouden
aantasten. Ten
aanzien van het
facultatief stellen
van de naam-
vals-n, deelt de
minister mede
dat het er in de
practijk op zal
neerkomen, dat
un Nederland de
„n" niet wordt
onderwezen, doch in België tijdelijk nog
wel. Zooals ook uit het rapport van de dés-
tijds ingestelde Commissie van Advies blijkt,
heeft de n-looze vorm in het Noord-Neder-
landsche taalgebjed de alleenheerschappij
verworven. Het handhaven van de .m" zou
dus slechts geforceerd zijn. De lijst van
mannelijke en vrouwelijke woorden dient
echter gehandhaafd i.v.m. de voornaam
woordelijke aanduiding en het gebruik der
genitiefvormen „des" en „der". Wat het
tijdstip van inwerkingtreden van de wet
betreft, dit moet gunstig worden genoemd,
doordat vele boeken herdrukt dienen te
worden, daar deze geheel of nagenoeg ge
heel zijn uitverkocht.
MINISTER GIELEN
Veel bewolking, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: In den
nacht of ochtend eenige regen. Later opkla
rend en warmer, doch met veel bewolking.
Z.W. wind, die aan de kust tijdelijk krach
tiger zal zijn.
ZON EN MAAN.
Zondag 15 Sept.: Zon op 6.13 en on<ier
18.57; Maan op 20.53 en onder 11.07.
Maandag 16 Sept.: Zon op 6.14 en onder
16.54; Maan op 21.20 en onder 12.32.
Woensdag 18 Sept.: Laatste kwartier,
