■hieuwe £riftsdp Cunuwnf
Hog vijfduizend landverraders naar de mijnen
Bij de Schaakmeesters op de Russ. ambassade
Bulgaarsche Kon. Familie zoekt troost in Portugal
IDist TJ
DINSDAG 10 SEPTEMBER IMS
Ze Serie, Ze Jaargang vanaf 7 Mei 1915, No. 120
Abonnementsprijzen
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
(bij betaling p. kwit.
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën 0.15
per m.m.
BIJ contract belang
rijke korting
Postrekening 5 8 9 3 6
Christelijk-Nationaal Dagblad
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEW O ERD 103
Telefoon 22710
Hoofdredacteur:
Dr E. DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
voor Leiden en Omstreken
„Stonfuastidj is abcMfuflf
my a Ijerl in feyljenspoet"
Groothoff zou de
willen nemen
proef
„Aan de Regeering heb ik verzocht in
totaal 7000 gedetineerden de gelegenheid te
geven op de mijnen te gaan werken", aldus
vertelde dr R. C. T. Groothoff, de beheerder
der mijnen, aan het A.NP.
Op het oogenblik werken er reeds 2000
politieke gedetineerden. Zij komen vrijwil
lig, vertelde hij, en zij werken goed. Eenigen
tijd is de aanneming stopgezet om de geeste
lijke en sociale verzorging in de kampen en
de bewaking bij het vervoer te organiseeren,
maar nu kan de tewerkstelling worden
voortgezet.
In den regel worden S.S.-ers en personeel
van de Kriegsmarine op de mijnen aange
nomen, waarvan verondersteld mag worden
dat zij nog wel enkele jaren voor hun mis
dragingen zullen moeten boeten. Zij worden
streng, maar menschelijk behandeld en ge
tracht wordt, o.a. door het geven van be
hoorlijke voorlichting, hen weer geschikt te
maken voor opneming in de maatschappij.
Bij de beoordeeling van de vraag, of en
wanneer zij voor reclasseering in aanmer
king komen, speelt ook de wijze, waarop zij
hun werk op de mijnen verrichtten, een be
langrijke rol. Worden zij behoorlijke bur
gers, dan kunnen zij ook na den straftijd
op de mijnen blijven werken.
Er is momenteel te weinig personeel op
de mijnen en voor het oogenblik wordt met
behulp van deze gedetineerden een moeilijke
periode overbrugd.
De tewerkgestelde gedetineerden krijgen
loon en gezinstoelagen. Zij moeten daarvan
de kampkosten betalen, maar kunnen de
rest van het verdiende geld aan hun familie
sturen.
De mogelijkheid bestaat nog altijd om en
kele duizenden Poolsche arbeiders voor de
Hoe gezellig het was...
In Oisterwijk werd in den nadht van
Zaterdag op Zondag een zilveren bruiloft
gevierd. De stemming liep nogal hoog op,
zoodiat een der gasten door messteken in
rug en luchtpijp werd getroffen, terwijl
zijn vader in de Longen werd geraakt. In
totaal werden 6 menschen naar het zie
kenhuis vervoerd.
Vandaag opende Jaarbeurs
haar poorten
Ook agrarische beurs begon haar werk.
Met het simpel openen van de groote
deuren is vanochtend, om negen uur, de
Jaarbeurs te Utrecht voor het publiek ge
opend.
Hedenochtend om half elf opende ir C.
Staf, bij afwezigheid van minister Mansholt
de eerste na-oorlogsche agrarische beurs op
het Jaarbeursterrein.
Bij het herstel van den Nederlandschen
landbouw, aldus ir Staf, dringen zich twee
voorwaarden aan ons op: n.l. ten eerste:
kostprijsverlaging en ten tweede vergrooting
van den afzet tegen loonenden prijs.
De eerste wordt bereikt door het invoeren
van nieuwe werkmethoden, de laatste door
export, de levensvoorwaarde voor heel ons
economisch herstel.
De agrarische jaarbeurs kan zeker ïjn be
langrijke mate bijdragen tot het vervullen
van deze voorwaarden.
Minister Lieftinck zal op 21 Sept. as. per
K.L.M. naar New York reizen.
BURGEMEESTER VAN AMSTERDAM
BENOEMD
Naar het A. N. P. verneemt is mr A. J.
d'Ailly thans benoemd tot burgemeester van
Amsterdam.
Te Londen worden voor 250 afgevaar
digden en 40 landen demonstraties gehou
den van hulpmiddelen op het gebied van
radio en radar.
mijnen naar Nederland te halen. Ik vraag
me echter af, aldus dr Groothoff, of de te
werkstelling van gedetineerden niet de beste
oplossing is, waarbij we kans hebbeti deze
van oorsprong Nederlandsche mensehen op
nieuw op te voeden.
Snitselaar nog sneller dan v. Dijk
Derde „Constellation" in 13*4 uur
van New York naar Schiphol.
Gisteren arriveerde op Schiphol de derde
Lockheed Constellation voor de K.L.M., de
PH-TAX. Het toestel, dat bestuurd werd
door den piloot Snitselaar, had den tocht
van New York naar Nederland gemaakt in
den record-tijd van 13 uur 31 min.
Gisteren kwamen op Croydon de Arabieren uit Saud-Arabië- aan, om in Londen de
Palestijnsche conferentie bij te wonen. Leider der delegatie is prins Feisal (de kleinste
van 't gezelschap), die vergezeld wordt door zijn 7-jarigen zoon Mohammed. De Ara
bische Hooge Commissaris zal niet aanwezig zijn, als antwoord op de weigering van
Engeland om den Moefti als leider der delegatie te accepteeren.
Impressies tusschen Kaviaar
en Madeira
(Van een onzer verslaggevers)
Gisterenmiddag kwam er een einde aan
het verblijf van de schaakmeesters, doe in
Groningen het Staunton-tournooi meemaak
ten. Zij reisden samen naar Amsterdam en
vandaar naar Den Haag, waar wij hein
troffen in de Russische ambassade, als gas
ten van ambassadeur Valkov en zijn echt-
genoote.
Hier was de zeer vermoeide Botwinndk,
vergezeld van z'n charmante kleine, donkere
Russische vrouw. Aan haar zijde trachtte
een klein, zwartharig, kraaloogig meisje, dat
naar den naam Orgin Botwirunik luisterde,
op de teenen staand, iets te bemachtigen jvan
de heerlijkheden, die op de tafels uitgestald
stonden.
„Neen", zegt mevrouw Botwinndk, „ik
schaak zelf niet. Ik heb genoeg te doen met
m'n man nareizen naar de verschdilllenide
plaatsen waar hij speelt. Vlak voor den oor
log waren we samen in Nottingham. In den
oorlog woonden we in Moskou. Het was een
vreeselijke tijd met groote spanning, omdait
Geen reden aanwezig om Denis
te vervolgen
Nat.-soc. spreker in dienst van Bur.
Nat. Veiligheid.
Op vragen van den heer Vorrinik (P.v.d.A.)
betreffende een op 7 Juli te Utrecht ge
houden vergadering van nat.-soc. groepen
heeft min. van Maanseveen geantwoord, dat
het bureau voor Nat. Veiligheid van de
diensten van Denis (voorm. adj. van Arnold
Meyer en spreker op bedoelde bijeenkomst
Red.) gebruik heeft gemaakt en deze uit
dien hoofde beschikte over een auto van dat
bureau. Volgens den minister bestaat er
geen aanwijzing, dat Denis betrokken is ge
weest bij de ontvluchting van Arnold Meyer
en is er geen reden een gerechtelijk onder
zoek tegen Denis in te stellen.
ik vaak niet wist waar mijn man was, maar
we zijn dien tijd gelukkig doorgekomen".
Het heeft z'n voor en z'n tegen vrouw van
een schaakkampioen 1 te zijn. Zooails de
meeste vrouwen geen deel hebben aan het
werk van haar mannen, gaat ook de arbeid
van een schaakkampioen buiten zijn vrouw
om, al ondervindt het gezin den weerslag
van zijn activiteit door het nomadenleven
dat de meesters plegen te leiden.
(Voor vervolg zie Pag. 3)
Geen bonnen meer noodig voor
den schoenmaker
Met ingang van j J. Zaterdag kan men z'n
schoenen laten verzolen zonder daarvoor,
zooails voorheen, ledenpunten in te moeten
leveren.
Door de knieën
Het pleit schijnt thans wel beslecht te
zijn: de Commissie-Generaal is er. Zij
bestaat uit de heeren De Boer, Van PoU en
SchermerhornWat gevreesd werd, is wer
kelijkheid geworden.
Bestond er in onzen kring in het algemeen
reeds bezwaar tegen de instelling van zulk
een Commissie-Generaal, in het bijzonder
hadden wij aanleiding te doen uitkomen, dat
de heer Schermerhorn om het zacht te
zeggen niet dadelijk een aangewezene was
om van deze commissie deel uit te maken.
Zijn regeerbeledd, vooral ten aanzien van
Indië, gaf ons dirt afwijzend oordeel in de
pen. Nog zijn wij van oordeel, dat Indië bij
de quasi-deskundigheid van dezen politicus
niet gebaat is.
Het is duidelijk, dat de R.K. ministers in
dezen alsnog gezwicht zijn voor de eischen
uit de P. v. d. A. De moeilijkheden, welke
men had te overwinnen bij de samenstelling
van de oommissie, zijn in dirt opzicht typee
rend. De R.K. ministers zijn volledig door
de knieën gegaan en hebben er zelfs ge
noegen mee genomen, dat Schermerhoorn,
voorzitter van de commissie wordt. Dat zijn
secretaris, mr Sanders, nu ook secretaris
wordt van de commissie, is een vanzelfspre
kend sequeel.
Thans kan „De Maasbode" wel in dezen
trant redeneeren: „Inderdaad zijn er aan
vankelijk verschillende bezwaren geweest
tegen de Commissie-Generaal, maar nu zij
er is, hopen wij, dat ook de tegenstanders
haar hun moreel en steun zullen geven", doch
deze redeneertrant verwacht bij hen, die te
gen de commissie zijn, toch wel weinig ka
rakter.
Bij herhaling is van onzen kant de vinger
waarschuwend omhooggestoken. Denkt men
nu werkelijk, dat we dit zóó lichtvaardig
hebben gedaan, dat we nu plotseling onze
bezwaren niet kunnen achten? Wil de K.V.
P. zich op sleeptouw laten nemen, het zij
zoo, doch men eischte dit niet tegelijk van
de anderen.
Onze critlek heeft achteraf nog wei een
bijzonder fundament gekregen door het ver
handelde ter conferentie, welke de Partij van
den Arbeid over Indië heeft gehouden. Ken
merkend voor deze conferentie was de vrien
delijke bejegening, welke Soekarno weder
voer.
Men leze den betoogtrant in „Het Vrije
Volk". Toen er nog sprake was van een op
standje en van Soekarno als een individuee-
len rebel, was de man onaanvaardbaar als
onderhandelaar.... Dit is nu anders gewor
denWeliswaar ging op de conferentie
nog een stem op tegen den „landverrader"
Soekarno, maar het congres heeft de maat
der tijden juister begrepen
De dagen schijnen wel ver achter ons te
liggen, waarin Logemann meende dat onder
handelen met dezen oollaborateur „even on
waardig als onvruchtbaar" was. Thans wordt
Soekarno in volle glorie erkend en over zijn
verleden wordt met graagte zand gestrooid.
Inderdaad, we beleven inzake Indië wèl een
principdeele politiek!
Zal zich bij die van Italië
voegen
In Bulgarije sprak zich 92 van het aan
tal kiezers voor de republiek uit. De Konink
lijke familie trof maatregelen om de hoofd
stad Sofia te verlaten. De regeering besloot,
dat zij haar persoonlijke bezittingen, mag
meenemen naar het buitenland. Koningin
Leve de Koning?!
3 October 1918: Bulgarije, oproer en
communistische agitatie. Koning Boris,
24 jaar, neemt de regeering over. Een
volk, zonder dank en liefde schreeuwt:
„Weg met den Koning!" Jaren later....
Koning Boris, de meest geliefde vorst
van den Balkan.
Thans.... September 1946Bulgarije
koos, en wel vóór een republiek.
't Kan verkeeren, vooral in den Bal
kan.
DAT in de zwavelzuuirfaibriek van het
stikstofbindingsbedrijf der staatsmijnen een
handlanger P. J. Klaessen een vergiftiging
heeft opgeloopen, tengevolge waarvan hij is
overleden.
DAT gen.-majoor van Voorst Evekink,
opperbevelhebber der Ned. troepen in Enge-
land, binnenkort in het huwelijk zal treden
met mevrouw E. A. Pershouse.
DAT in Vlissingen het eerste melasseschap,
de Noorsche „Norse King", met 8000 ton
melasse uit Cuba, welke is bestemd voor de
veevoeder en alcoholproductie, is aange
komen.
DAT het bevel tot staking van de uit
oefening van zijn functie aan J. Jorens, plv.
aleapvaart comm. te^ Maastricht, is inge
trokken.
DAT de deurwaarders J. S. v. d. Hof te
Arnhem, J. Veltkamp te A'dam en H. Vin-
Cent te A'dam zijn weggezuiverd, zoomede
de majoor van gem.-politie W. M. Versteeg
te Schiedam, de onderinspecteur G. Graeler
te R'dam en de directeur van het Loods
wezen J. A. Krijs.
DAT het A.V.R.O.-dansorkest de Sky-
masters voor het doen maken van filmop
namen in een Skymaster een vlucht boven
Nederland en het Roergebied heeft gemaakt.
DAT een impresario van het Spaansche
circus Price per K.L.M. van Madrid naar
Genève reisde, vergezeld dooreen chim
pansee, bestemd voor het Zwitsersche circus
Knie.
DAT gisteren in de Landbouwhoogeschool
te Wageningen de lie landbouwweek is ge
opend onder voorzitterschap van prof. dr
D. L. Bakker.
DAT van 12 Sept. af bij de K.L.M.-pas-
sagekantoren bijzondere enveloppen worden
uitgegeven voor de speciale vlucht A'dam
Johannesburg.
DAT twee van de laatste Paramount-films,
n.l. „Monsieur Beaucaire" en „The Searching
Wind", per K1.M. van Londen naar Neder
land zijn vervoerd om in het Paleis Soest-
dijk voor de leden van de Kon. Familie te
worden vertoond
DAT in A'dam zijn gearresteerd een 19-J.
militair en een 19-j. electricien, die twee
van de taxi-overvallen aldaar op hun ge
weten hebben.
DAT het Prot. Chr. Werkverband uit de
P. v. d. A. 20 en 21 Sept. een landel. samen
komst houdt in K. en W. te Utrecht.
DAT tot cultuurconsulent te Utrecht ls
benoemd ir F. van Scha gen.
DAT in Augustus Schiphol gemiddeld 2700
bezoekers per dag trok
DAT tijdens het afgeloopen week-end een
aantal Belgische en Ned. criminologen te
's-Gravenhage zijn bijeengekomen in een
congres.
DAT te A'dam is overleden de 73-j. huid
arts Th. M. Passtoors
DAT restauranthouders verplicht zijn niet
50 doch 100 gr. vleesch zonder bon per
maaltijd te verstrekken, aldus Horecaf, afd.
Rotterdam.
DAT de Ned. Zionistenbond z'n ernstig
misnoegen heeft uitgesproken over de Eng.
houding t.a.v. de Joden en zijn eischen on
verzwakt handhaaft wat betreft de vrije
immigratie, landaankoop en zelfverdediging
in geheel Palestina.
DAT 450 Rotterdammers gisteren via de
Noordzee de A'damsche havens in oogen-
schouw hebben genomen en vandaag het
omgekeerde geschiedde, teneinde de waar
deering voor elkaar te versterken.
DAT gisteren 21 Zwitsersche zakenlieden
op Schiphol landden, om diverse Ned. in
dustrieën en bedrijven te bezichtigen en
den gasten 's avonds een diner werd aan
geboden door 't A'damsche Gemeente
bestuur.
DAT de Bond voor Bedrijfsautoverkeer in
Nederland bij den ministerraad heeft ge
klaagd over de wijze van optreden van de
Ned. Intern Wegvervoersorganisatie (N. I.
W. O.)
DAT in de St.-Crt. van gisteren is opgeno
men' een regeling van loonen en arbeidsvoor
waarden in het darmbedrijf.
DAT op grond van het Zuiveringsbesluit
ontslag is verleend aan mr A. C. M. J. Bo
mers te Den Haag uit zijn ambt van notaris
m.i.v. 13 Sept. 1946.
DAT de ex-NSB-burgemeester van Delft,
A. v. Leyenhorst, gisteren door het Tribu
naal aldaar, tot vier jaar .intern, en ver
beurdverklaring van f 5000.— werd veroor
deeld.
DAT te 's-Gravenhage de oudste inwoon
ster is overleden en wel de wed. C. Rijn
bende—Gerdenier, die op 1 Oct. 103 jaar zou
zijn geworden.
DAT per 1 Nov. a s. hotel Birkhoven te
Amersfoort ter beschikking komt van den
Chr. Boeren, en Tuindersbond voor de in
richting van een conferentie-oord.
DAT de 16—jM. Z. te A'dam door het
spelen met een lichtkogel ernstig aan het
linkeroog is gekwetst.
DAT de Centrale Rederijkers Studiebiblio
theek, Hoendiepkade 9 te Groningen, een prijs
vraag heeft uitgeschreven voor 3-bedrijven
stukken, geschikt voor dilettantentooneel,
waarvoor inzendingen worden ingewacht
vóór 1 Jan. 1947.
DAT binnenkort een Ned. delegatie naar
Hongarije gaat om de economische en diplo
matieke betrekkingen te herstellen.
Johanna en de negenjarige koning Simeon,
zullen zich over Egypte naar Portugal be
geven, om zich daar te voegen bij de Itar-
ldaansche koninklijke familie. Koningan
Johanna is ml. een zuster van koning Um-
berto. De negenjarige koning beseft nauwe»
lij-ka 'wat hem overkomt. Hij verheugt zich,
aldus de berichten, er alleen op, dat hij nu
zijn grootvader Victor Emanuel en z'n Ita—
liaansche neefjes en nichtjes zal zien.
Prinses Elizabeth's uitverkorene?
Dit is een „oorlogsfoto" van prins Philip
van Griekenland, met wien, volgens Lorv-
densohe krantenberichtenprinses Elizabeth,
van Engeland zich zou verloven.
De prins was, toen deze foto werd gemaakt,
aide-de-champ van Mounbbatten.
Sindsdien keerde hij in het burgerleven
terug, waarin hij niet alleen zijn uniform
uittrok, maar ook zijn baard afschoor.
Nieuwe storing op komst, aldus
De Bilt
Aanvankelijk droog weer, met weinig wol
ken. Morgen overdag opnieuw regen; weinig
verandering in temperatuur. Naar Zuid-
West of Zuid terugloopende wind, die in.
de kuststrook tot krachtig toeneemt.
ZON EN MAAN.
Woensdag: Zon op 6.07 en onder 19.06;
Maan op 19.41 en onder 5.39. Nieuwe Maan,
