Het toezicht op de politieke delinquenten
Grieksche Koning wordt met terug verlangd
^uw8 en Bo'wnnïk zorqen voo? hoogspanning
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
N
DONDERDAG 5 SEPTEMBER 1948
Een uiteenzetting van de
Stichting
Wat moet er met de tienduizenden poli
tieke delinquenten gebeuren, die, vóór 1 Oc
tober, de interneeringskampen zullen ver
laten om de vrije maatschappij weer in te
gaan?
Op een persconferentie, gisteren door de
Stichting „Toezicht poldtieke delinquenten"
gehouden, hebben verschillende autoriteiten
inlichtingen gegeven over die vraag.
Mr J. Ie Poole, directeur der Stichting,
vertelde, hoe zijn organisatie ontstaan is, ni.
uit de overtuiging, dat het vraagstuk der
politieke delinquenten niet ki de eerste
plaats één van berechting, maar vooral een
sociaal probleem is. Toezicht, waarvan men
zich overigens niet veel moet voorstellen en
dat zich alleen zal beperken tot controleeren
van de manier waarop de delinquent zich
schikt, verschaffing van onderdak, huisraad
en werk. Dit is nooddg, om te voorkomen,
dat deze groep verpaupert en daardoor een
nieuw gevaar voor het Nederlandsche volk
gaat vormen.
In Zuid-Holland zijn reeds 10.000 delin
quenten vrijgelaten. Mr le Poole vestigde de
aandacht op de boetes, dde worden opgelegd
bij de voorwaardelijke invrijheidstelling. In
Den Haag hebben die al 1.293.648 opge
bracht.
De vraag is gesteld hoe het moet met ver
oordeelden, die een zware straf kregen en
dde zien hoe hun soortgenooten, niet minder
schuldig, nu voorwaardelijk in vrijheid wor
den gesteld.
Daarvoor zijn de volgende maatregelen
getroffen: De door de Bijzondere Gerechts
hoven veroordeelden komen, als zij 2/3 van
hun straf hebben uitgezeten, in aanmerking
voor in vrijheidsstelling (voorwaardelijk).
Omtrent hen, die door de Tribunalen ver
oordeeld zijn, brengt de betrokken kamp
commandant elk jaar een rapport uit. Naar
aanleiding daarvan kan de minister van
Justitie de interneering opheffen.
Ook de vraag van rechtspraak door een
alleen zittend en rechter kwam ter sprake.
Zij zou nuttig zijn, indien mogelijk. Maar
hier moet de rechtspraak een offer brengen
ter wille van het tempo.
Het huisvestingsprobleem baart de groot
ste zorg. Om de eerste schokken op te van
gen zijn doorgangshuizen gesticht in Delft,
Vaals en Haarlem. Overigens kregen de bur
gemeesters opdracht de weerkeerende
N.S.B.'ers te beschouwen als evacué's. Zij
worden dus niet met voorrang behandeld,
maar ook niet achtergesteld. Het kan voor
komen, dat de burgemeester tot vordering
van woonruimte voor hen moet overgaan
Hij zal dat echter steeds doen bij gelijk
gezinden. Lukt dat niet, dan zal hij een
eventueel te vorderen woonhuis voor dub
bele bewoning geschikt maken, door b.v.
twee keukens in zoo'n huis te doen aan
brengen.
De her-opneming van politieke delinquen
ten in het bedrijfsleven 5e een taak, waar
mee de Gewestelijke arbeidsbureaux zich
bezig houden.
Het weer te werkstellen van deze men-
schen in overheidsdienst, wordt binnenkort
in den ministerraad besproken.
Ten aanzien van de huisraadvoorziening
beschikt de Stichting over een vorderings-
besluit t.a.v. door het Beheersinstituut in
bruikleen gegeven en opgeslagen goederen.
Men constateert veelal een „Duitsche" men
taliteit bij de tegenwoordige gebruikers van
dit materiaal, die, zoo werd gezegd, zelfs
intieme bezittingen als familieportretten.
Koning George van Griekenland
Koning George van Griekenland, die bij
de jongste verkiezingen verreweg de meer
derheid van zijn
volk achter zich
zag scharen,
werd over den
tongriem ge
haald door den
Rus Manoeilsky,
zooals men el
ders iin ons blad
kan lezen. De
verkiezingen
waren niet eer
lijk zei de ver
tegenwoordiger
van de Oekraïne.
De Grieksche
premier Tsalda-
ris heeft giste
ren te Londen
verklaard. dat
KONING GEORGE hi] niet geko-
men was om den Koning te vragen terug te
keeren, doch slechts om eenige kleine zaken
in verband met 's konings terugkeer te re
gelen.
ZUIVERING VAN NEDERLANDSCHE
RIDDERORDEN.
Inzake het wetsontwerp tot zuivering van
de Ned. ridderorden ontleenen we aan de
Memorie van Antwoord van die ministers van
Binn. Zaken, Oorlog en Marine, dat hier in
zekeren zin sprake is van de voorziening in
een in de practijk reeds voor den oorlog hier
en daar gevoelde, doch thans acuut geworden
leemte in de oudere wettelijke regelingen.
Het spreekt vanzelf, dat t.a.v. de ontneming
van ridderden aan vreemdelingen met bij
zondere omzichtigheid te werk zal worden
gegaan en dat bij de beoordeeling van de
gedragingen i.v.m. den oorlog en bezetting
de rechtsplichten van den vreemdeling te
genover zijn land in beginsel wordien erkend.
weigeren af te geven aan vroegere eigenaars.
De politie ti eemt een dergelijke houding
soms nog in bescherming ook. Het is de
taak der Stichting in al deze nooden en be
hoeften te voorzien en zij rekent daarbij op
de medewerking van het Nederlandsche pu
bliek.
AMSTERDAM KRIJGT EEN „STADSHULP"
In de gisteravond te Amsterdam gehouden
reünie van oud-vrijwilligers van dein lucht
beschermingsdienst, zette de voorzitter van
het comité, de heer Gr ©a per, om. de plan
nen uiteen voor een toekomstige „stadshulp"
waarin alle vrijwillige hulporganisaties zou
den worden opgenomen.
DE A. N. W. B. HEEFT DE 200.0000 LEDEN
OVERSCHREDEN
De A. N. W. B., die op 1 Juü 1883 werd
opgericht, heeft heden de 200.000 l-eden -over
schreden. Toen Nederland in Mei 1940 in
den oorlog werd betrokken bedroeg dit
aantal nog slechts 100.000. Tijdens de bezet
tingsjaren bleven de Nederlanders hun zoo
bij uitstek nationalen toeristenbond op spon
tane wijze trouw en vloeiden in deze jaren
tallooze nieuwe leden toe. Na de bevrij
ding culmineerde de aanwas in meer dan
1000 nieuwe leden per week, zoodat de Bond
op 1 Jan. j.l. reeds 160.000 leden telde.
GROOTE ZEELIEDENSTAKING IN DE
VER. STATEN?
In Amerika dreigt een zeeliedenstaking die
ongeveer honderdduizend man omvat en
morgen zou beginnen.
Bij de British Overseas Airways, die
diensten onderhoudt op Europa en Amerika,
dreigt met ingang van 12 Sept. a.s. een sta
king van vliegtuigmechaniciens uit te breken.
Van 12 tot 14 September wordt te Genève
een Internationale Vredesraad (wat wij
„Kerk en Vrede" noemden Red.) gehou
den, welke is georganiseerd door „Le Conseil
Suisse des associations pour la paix.'4
Veiligheidsraad 23 September
in algemeene vergadering
Geen verzoeken om uitstel binnengekomen.
Trygve Lie, de secretaris-generaal, deelde
gisteren mee, dat de algemeene vergadering
der Vereenïgde Naties op 23 September a.s.
Kerk en School
TRYGVE LIE
des avonds om 9 uur zal beginnen. Er is geen
voorstel binnengekomen, om de bijeenkomst
uit te stellen.
De gedelegeerden komen bijeen in het ge
bouw der voormalige wereldtentoonstelling
op Flushing.
President Truman zal de vergadering toe
spreken. Daarna houdt de Belgische minis
ter Spaak, die voorzitter is, een rede.
Aldus Manoeilsky in Veilig
heidsraad
In zijn gisterenmiddag gehouden zitting
heeft de Veiligheidsraad zich bezig gehou
den met de behandeling van de klacht, die
de vertegenwoordiger van de Oekraïne,
Manoeilsky, had ingediend tegen de Griek
sche regeering.
„De heer Van
Kleffens" zoo be
gon de aanklager
zijn rede, „heeft
om meer documen
ten gevraagd. Ik
zal ze hem geven.*
En hij begon met
de opsomming van
een groot aantal
Grieksche legeror
ders die, in het
bijzonder in Thes-
salië en Macedonië-
gericht waren te
gen de aanhangers
der republikeinsche
partijen.
Manoeilsky deel_
de kwistig foto's
uit, die de afge
vaardigden met
meer of minder
belangstelling be
keken.
Uiteraard sprak
hij ook over de
verkiezingen. Hij
zeide zondre meer.
dat ze vervalscht waren en in geen geval
de ware meening van het Grieksche volk
over de koningskwestie weergaven. Enge
land in het bijzonder, maar ook Amerika
MANOEILSKY
„BOBBY" UITVERKOCHT
Zeer tot ons leedwezen moeten wij onzen
abonné's meedeelen, dat het boekje „De
Apenstreken van Bobby" uitverkocht is.
Reeds vele abonné's hebben wij moe
ten teleurstellen. De vraag was zoo ont
zaglijk groot dat wij reeds na drie dagen
den verkoop moesten stopzetten. De
papierpositie laat niet toe, dat wij een
herdruk laten verschijnen. Toch hopen
wij binnenkort de teleurgestelden op
andere wijze te bevredigen. U hoort nog
van ons.
werd van medeplichtigheid, terwille van de
invloedssfeer, beschuldigd.
Vandaag zullen de Grieksche afgevaar
digde en de Engelschman Cadogan, Manoeils
ky antwoorden.
Indië kort en klaar
In verband met den militairen opstand
in Menado veroordeelde de Ned. Krijgsraad
te velde nog 6 Inlandsche militairen tot ge
vangenisstraffen van 8 tot 16 jaren.
Gen.-maj. De Waal heeft aan twee Ti-
moreesche militairen, die door hun moedig
gedrag een aanval op Lembang hebben voor
komen en deswege buitengewoon zijn bevor
derd, tot resp. sergeant en korporaal, per
soonlijk de onderscheidingsteekens voor deze
rangen uitgereikt.
De resident van Bali en Lombok heeft
een verordening uitgevaardigd krachtens
welke het Japansche geld op die eilanden
buiten omloop wordt gesteld.
Volgens het rep. blad „Merdeka" heb
ben de 19 rubberondernemingen in het Ban-
joemas-gebied, die sinds de proclamatie van
de ..RepoabMk" hun werkzaamheden o. 1. v.
Indonesiërs hebben voortgezet, thans een
voorraad van 2% millioen kg. rubber voor
export gereed.
De staking der Londensche melkbezor
gers is beëindigd.
inED. HERV. KERK
Drietal: te Winschoten (Herv Evang.):
t. J. Ybema te Nieuw-Weerdinge, A. D.
Bakker te Lemele en B. Maassingh te Ter-
naard.
Beroepen: te Achlum (toez.) B. Maar-
singh te Ternaard; te Beuningen (toez.) G.
J. v. d. Pol te Vollenhove; te Den Ham (2e
pred.pl.): M. Verkerk te Moercapelle; te
Achten (Bet.): cand. W. Kranendonk, te
Gouda; te Ommen (buitengew. pred.pl.): R.
Schellenberg, geestel. verz. v. h. Kamp
Erica te Ommen; te Sloten (4e pred.pl.,
toez.), J.Germans te Wieringermeer.
Aangenomen: naar Coevorden: A. J.
Engels te Grootegast; naar De Meern (U.),
E. J. Eichhorn te Heinenoord.
GEREF KERKEN
Beroepen; te Kolhorn L. M. Wijnia
te Groningen.
Bedankt: voor Doetinchem W. Schou
ten te Zuilen; voor Nieuweroord en Onst-
wedde: L J. Goede te Slootdorp.
Benoemd: tot hulppred. te Cubaard L.
M. Wijnia te Groningen.
GEREF KERKEN ART. 31
Bedankt: voor Zalk en Veecaten S. de
Waard te Maassluis (verb. ber.).
VRIJE EVANG. GEMEENTE
Beroepen: te Oldebjoek Jac. Verboom
te Utrecht.
Materieele verliezen der Geref.
Kerken
21 Kerken verwoest, 88 licht en 17 zwaar
getroffen.
In de voortgezette vergadering besloot de
Gen. Synode der Geref. Kerken te Zwolle
af te wijzen het verzoek van de Part. Sy
node van Friesland-Zuid, betreffende be
paalde vormen van tooneel en het loslaten
van de Geref, zeden op het terrein van ver
maak en ontspanning. Deze aangelegenheid
moet worden overgelaten aan de Kerken,
ouders en opvoeders.
6 October zal worden bestemd als Jeugd-
zondag. Op dien dag zal een collecte voor
het jeugdwerk worden gehouden, en een
korte boodschap tot jeugd en ouders wor
den gericht. Naar aanleiding van een ver
zoek van de Ned. Chr. Ver. voor Padvinders
besloot de Synode de stichting eener in
terkerkelijke Padvindersgroep over te
laten aan de Geref. Jeugdorganisaties. Uit
het rapport van ds E. Nawijn bleek, dat
door oorlogsschade 88 kerken licht, 17 zwaar
getroffen en 21 verwoest zijn. Het rijk ver
goedt 75 pet van de f2 millioen bedra
gende schade.
Met alg. stemmen vereenigde de Synode
zich met drie conclusies betreffende de po
sitie der prae-adviseurs. De conclusies hou
den in. dat het in de lijn der vaderen ligt,
ho igleeraren in de theologie voor haar
synodes uit te noodigen; en dat de Synode
nu moet voortgaan met allen uit te noo
digen en hun. zoowel als-den gewonen leden,
naar zij dat gewenscht oordeelt, het maken
van rapporten op te dragen.
Rev. dr E. F. Romig, afgevaardigde van
de Dutch Reformed Church of America
sprak de Synode in het Engelsch toe.
Van de Chin. Chr. Kerk te Semarang was
een dankbetuiging ingekomen.
Tegen de voorgestelde conclusies inzake
het ambtelijk gebruik van de nieuwe verta
ling van het Nieuwe Testament van het
Ned. Bijbelgenootschap werden nogal be
zwaren geuit. De Synode besloot deze aan
gelegenheid opnieuw door de commissie te
doen behandelen.
EXAMEN RIJKSKLERK.
In November zal te Den Haag het examen
gehouden worden voor de betrekking van
rijksklerk ter griffie van en ten parkette bij
de gerechten, met inbegrip van den Centr.
Raad van Beroep en die Raden van Beroep
(S.V.).
De Zwitsersche regeering heeft toestem
ming gegeven tot het houden van een Zionis
tencongres te Luzern.
Mei 2 ronden voor den boeg
samen aan den kop
Onze schaakmeester, de heer H. H. J.
Slavekoorde, telefoneerde ons vanmorgen
uit Groningen:
Het is nu toch wel duidelijk, dat de ver
moeienissen invloed op de prestaties krijgen.
Er wordt nog altijd fel om de punten ge
streden, soms zelfs zeer hardnekkig, doch de
artistieke inslag schijnt uit de partijen ver
dwenen. Het zijn thans technische prestaties
zonder meer.
Eu we speelde gisteren vrij spoedig remise
tegen Flohr. Even scheen het, alsof onze
landgenoot eenig voordeel kon behalen, doch
al gauw waren er loopers van ongelijke
kleur over en na ruil van enkele stukken
was er niets meer aan de hand. Ghristoffel
had een behoorlijke kans om tegen Botwin-
nik stand te houden. Hij werd echter in het
Mijnheer Pimpelmans gant paardje rijden
BYRNES NAAR DUITSCHLAND
VERTROKKEN
De Amerikaansche minister van buiten-
landsche zaken, James Byrnes, is hedenmor
gen per trein naar Duitschland vertrokken.
Tot wethouders van Leeuwarden zijn
benoemd M. H. Geerts, J. K. Dijkstra, W. C.
Dijkstra (allen P. v. d. A) en D. Witteveen
(A.R.), als vertegenwoordigers van de frac
ties. welke tezamen over 23 van de 35 zetels
beschikken
Dinsdag is het eerste detachement (1400
man) van de 7 Dxïember-d'ivisie vanuit Am
sterdam met hket ms. „Klipfontein" naar
Indië vertrokken.
17. Wat was er gebeurd? Wel, terwijl
meneer Pimpelmans met den agent stond te
redekavelen, had de schimmel een hele
wagen vol sappige groenten ontdekt. Jan
de groentenboer had namelijk zijn wagen
in de steek gelaten om naar de voorstel
ling van meneer Pimpelmans te kijken.
„Ha!" had „Bleke Bet" gedacht, „dat zal
smaken 1"
18. En de schimmel aan 't schransen! En
toen Jan even later grinnikend naar zijn
wagen terugkeerde, had „Bet" nagenoeg de
hele wagen leeggegeten! Bet stond er met
'n doodonschuldig gezicht en een buik zoo
rond als 'n tonnetje bij! Och, wat ging de
arme Jan te keer!
eindspel totaal overspeeld en verloor in 42
zetten. Kotov versloeg O'Kelly. Yanovsky
en Boleslavsky deelden de punten, evenals
Guimard en Steiner. Kottnauer versloeg
Denker en Lundin leverde de keurige pres
tatie door Szabo te overwinnen. De partij
StoltzVidmar werd in winststand voor
laatstgenoemde afgebroken. De partij Tarta-
kowerBernstein, die eveneens werd afge
broken, zal wel in remise eindigen. Dit is
ook met de partij NajdorffSmyslov het
Botwinnik en de wedstrijd
leider gooien met de deur
Sedert enkele dagen is er behalve de
strijd tusschen de meesters op het Staun-
tontournooi te Groningen nog een andere
match gaande en wel tusschen Botwin
nik en den wedstrijdleider. Het gaat om
het openen, dan wel sluiten van een
zaaldeur, die naar den tuin leidt. Wan
neer Botwinnik maar even den tijd heeft,
staat hij op en gooit de deur open en
meteen zit de wedstrijdleider in een
vreeselijken tocht. Deze wacht dan be
leefd tot Botwijnnik weer plaats genomen
heeft en sluit dan vlug de deur. Botwin
nik doet haar weer open; de wedstrijd
leider weer dicht. Steeds weer. Wanneer
de beide „tegenstanders" er ten minste
tijd voor hebben. „Het zal wel remise
worden door herhaling van zetten", vol
gens Flohr.
geval. De stand is na de 17de ronde: 1 en 2.
Eu we en Botwinnik 13y2 p.; 3. Smyslov 11 p.
-f 1 afg.; 4. Szabo 10 p.; 5 en 6. Stoltz en
Flohr 91/z p. 1 afgebr.; 7. Lundin 9V2 p.;
8. Najdorff 9 p. 1 afg.; 9. Kotov 8V2 p.;
10. Denkei- 8V2 p.; 11 Tartakower 8 p. -f 2
afgebr.; 12. Kottnauer 8 p. 1 afgebr.; 13.
Boleslavsky 7% p. 2 afg.; 14. Yanovsky
7% P-; 15. Guimard 6% p.; 16. Steiner 5% p.
-f 1 afg.: 17. Bernstein 4\'2 P. 2 afg.; 18.
Vidmar 4>/a p. 1 afg.; 19. Ghristoffel 4y2 p.;
20. O'Kelly 4 p. Vandaag zijn voor de 18de
ronde de volgende partijen aan de orde:
VidmarLundin; SmyslovSzabo; Steiner
Najdorff; BotwinnikGuimard; Denker
Christoffel; BoleslavskyKottnauer; O'Kelly
—Yanovsky; BernsteinKotov; Stoltz—Flohr;
E u w e speelt met wit tegen Tartakower.
De stand in de match mevr. Heemskerk
mevr. Roodzant is 3»61% -f 1 hangpartjj.
Na 9 ronden leidt Kramer met 6 punten Jn
het nationaal tournooi.