Een Amsterdamsche boekhouder er in gevlogen
Hoe leelt de Hollandsche boer in Frankrijk?
Dijkverbinding Ooslvoorne naar Rozenburg
Euwe behaalde indrukwekkendste overwinning
B
fl
B
H
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 17 AUGUSTUS 19«
Slachtoffer van gesoigneerden
Franschman
Een Amsterdamsche boekhouder, die in
Buchenwalde had gezeten, kreeg dezer dagen
bezoek van een Franschen mede-gevangene,
die een graaf heette te zijn. Zeer hartelijk
was het wederzien, kampherinneringen wer
den opgehaald en het was een groote vreugde
elkaar na deze periode van gedwongen sa
menzijn als vrije mannen te ontmoeten. Deze
41-jarige Franschman, zekere P. P. de Mon-
taigu, had ook zijn vrouw meegenomen. Men
was gezellig bij elkaar en de graaf vroeg of
hij niet kon blijven logeeren. De boekhou
der, zeer vereerd door dit verzoek, vond het
direct goed. Van het een kwam het ander,
één nacht werden er meerdere, totdat de
Montaigu 't voorstel deed, dat hij een maand
in Nederland zou blijven en de boekhouder
met zijn vrouw als tegenprestatie een maand
in Frankrijk zou komen logeeren op het kas
teel van zijn vader. Dankbaar werd dit voor
stel geaccepteerd door den Amsterdammer,
die zich in zijn verbeelding reeds zag wan
delen aan de Rivièra. Kortom men had elkaar
gevonden en de graaf bracht op aangename
wijze zijn vacantie in Groot Mokum door.
Op een avond echter vroeg de graaf of zijn
vriend hem niet aan wat geld kon helpen.
De lastige Nederlandsche deviezenbepalingen
waren de schuld, dat hij platzak was.
„Maar natuurlijk," en de boekhouder, die
zelf ook niet al te ruim over geld beschikte,
gaf zijn vriend direct f 500.Het bleef hier
niet bij. De f500.waren ras verdwenen,
doch de boekhouder wist van zijn vrienden
en kennissen, onder den indruk van de mooie
voorspiegelingen, welke zijn vriend hem ge
daan had, geld los te krijgen. De graaf, van
zijn kant, wilde tegenover deze bereidwillig
heid ook iets stellen. Zoo hij vertelde, bulkte
hij van het geld. Op een bank in Brussel had
hij een groote rekening. Voor de vrienden
en kennissen van den boekhouder schreef hij
papiertjes uit, op vertoon waarvan zij bij de
Brusselsche bank hun geld weer konden
terugkrijgen.
Alles verliep naar beider wensch. De boek
houder in zijn sas over het vereerende be
zoek van zijn Franschen vriend en de graaf
over de vlotte geldlevering, van de vaak zoo
op de dubbeltjes zittende Nederlanders. De
Montaigu, een zeer gesoigneerde gentleman,
maakte op een ieder, waarmee hij in con
tact kwam, een zeer voornamen en betrouw
baren indruk. Op zijn Fransche paspoort
stond als beroep „Journalist", doch wanneer
er „oplichter van groot formaat" in vermeld
had gestaan, was dit dichter bij de werkelijk
heid geweest.
Intusschen leerde men elkaar „beter" ken
nen en daar de graaf al bemerkt had, dat
zijn vriend maar een matige positie bekleed
de, bood hij hem een prachtige betrekking
bij de Unilever aan. Dat kon hij doen, want
hij had genoeg connecties, naar hij bzweerde.
De boekhouder, door de valsche voorspiege
lingen misleid, zegde zijn betrekking al op.
Eind Juli zou immers toch met eenige heeren
van de Unilever een conferentie worden ge
houden in het Victoriahotel.
De gedenkwaardige dag brak aan, maar
helaas naderde het drama zijn allesbehalve
schoone ontknooping.
Wat was gebeurd?
Een van de vrienden van den boekhouder
was naar Brussel gegaan en had, niets ver
moedend, zich aan de bank vervoegd om zijn
Waarom geen duizend
Naar aanleiding van het bericht, als zou
men voor het bouwen van een huis bij 33
verschillende instanties vergunningen moe
ten halen, heeft het Tweede Kamerlid An-
driessen (KVP) den Minister gevraagd, of,
indien dit juist is, er geen vereenvoudigin
gen kunnen worden aangebracht. Tevens
vroeg hij, of het mogelijk is, de huidige orga
nisatie van het dep. van Openbare Werken
zoodanig te wijzigen, dat een vlotter gang
van zaken mogelijk wordt.
geleende geld in ontvangst te nemen. Hij
kwam daar echter tot de minder aangename
ontdekking, dat de graaf het bankverhaal
gefantaseerd had. In allerijl reisde de gedu
peerde naar Amsterdam terug om den boek
houder op de hoogte te brengen van de ware
bedoelingen van den Franschman, die tot
dusver nog een onbegrensd vertrouwen ge
noot. Het was echter te laat. Juist één dag
te voren was de graaf met zijn echtgenoote
naar Luxemburg vertrokken, althans zoo
luidde de boodschap, welke hij in het Vic
toriahotel had achtergelaten. Radeloos over
het verlies van zijn geld en z'n betrekking,
wendde de boekhouder zich tot de politie,
die thans internationaal in actie is om den
zwendelaar op te sporen.
Vast is reeds komen te staan, dat hij alleen
hier te lande den boel voor minstens f 8000
heeft opgelicht en ook in andere landen
diverse slachtoffers maakte. Plan van den
graaf was, gelijk uit achtergelaten brieven is
gebleken, om z'n tenten in Tsjecho-Slowakije
op te slaan.
Protest van 't Nat. Verbond
bij Attlee
Inzake de Britsche houding jegens
ons Indië.
Het „Nationaal Verbond" heeft een open
brief gericht aan den Britschen premier, Cle
ment Attlee, waarin krachtig wordt gepro
testeerd tegen de huidige Britsche politiek
t.a.v. Ned.-Indië, en wel in 't bijzonder in
verband met het feit, dat zij voortgaat de
„republiek Indonesia" te steunen, door haar
gelijkwaardig aan de Ned.-Ind. Regeering te
behandelen.
Met verontwaardiging wordt in den brief
voorts gewezen op de aanwezigheid van nog
duizenden Nederlanders in cencentratiekam-
pen en op den steun, dien de republikeinen
van de Britsche en Br.-Ind. troepen genieten
bij het wegvoeren van Ned. eigendommen
naar het binnenland.
Navele voorbeelden van het optreden der
Britsche legerautoriteiten in Ned.-Indië re
hebben aangehaald, concludeert het „Natio
naal Verbond", dat „de catastrophale poli
tiek van uw regeering een inmenging in onze
binnenlandsche aangelegenheden be teekent
en bovendien een smet werpt op de eer van
de Britsche vlag en van het Britsche rijk."
Emigratie in den vollen zin
(Vervolg van pag. 3;
Het is een wonderlijk ding, die emigratie
van Hollandsche boeren naar Frankrijk. Wie
emigratie zegt, denkt daarbij onmiddellijk
aan Amerika of Zuid-Afrika en zelfs wel
Type van een Fransche vrouw.
aan Australië. Maar dat emigratie naar een
land, zoo dichtbij als Frankrijk, ook emigra
tie is in den vollen zin des woords, zullen
velen zich niet realiseeren. Toch is het wel
degelijk zoo.
Want Frankrijk en dat is een van de
eerste dingen die opvallen, als men door
het wijde Fransche land spoort is een
leeg land, een land, waarvan een groot deel
van de bevolking geconcentreerd is in de
groote steden, maar waarvan het platte
land steeds meer ontvolkt raakt. Het heeft
geen zin, hier de oorzaken van dit ver
schijnsel na te gaan. Genoeg is al, te beden
ken, dat de laatste oorlog door sneu-
Plannen voor afdamming der
Brielsche Maas
velen, slachtoffers van bombardementen enz.,
Frankrijk niet minder dan anderhalf mil-
lioen menschen kostte en dat de bevolking
van 1939 af zoodoende terugliep van veertig
en een half millioen tot negen en dertig
millioen. Gevolg hiervan is weer, dat vele
boerderijen en huizen in de dorpen gewoon
leeg staan, een voor onze Nederlandsche toe
standen ongekend verschijnsel.
Zoodoende is het niet moeilijk op het
Fransche platteland een boerderij te pach
ten en zich daar te vestigen. De Fransche
regeering stimuleert dit proces met alle mid
delen waarover zij beschikt. Er is zelfs
sprake van een plan waarbij men wil trach
ten 30.000 Nederlandsche boeren te „impor
teeren", teneinde den achteruitgang van het
platteland tegen te gaan.
Hand in hand met deze emigratiepolitiek
der Fransche regeering gaat trouwens de
actie tot opvoering van de geboorten. Wan
neer een gezin meer dan twee kinderen
telt, waarvan het eerste binnen twee jaar
na de huwelijkssluiting moet zijn geboren,
ontvangt het hoofd van het gezin voor elk
kind alle drie maanden van den staat een
bedrag van omstreeks 1000 francs. Boven
dien is hij na drie kinderen practisch be
lastingvrij en voorts verleenen de spoorwe
gen bij het reizen nog een aanzienlijke
reductie op de vervoersprijzen. Dat alles
geldt ook voor vreemdelingen die zich in
Frankrijk hebben gevestigd. Geen wonder,
dat bij zulke drastische maatregelen het kin
dertal de laatste jaren weer iets is opge-
loopen, hoewel nog lang niet voldoende om
den achteruitgang geheel tegen te gaan.
Wat verder de immigratie betreft, er is
op het oogenblik een regeling, dat jonge
boeren, die na eerst een cursus in de
buurt van Parijs te hebben gevolgd zich
blijvend in Frankrijk vestigen, van de Fran
sche regeering een millioen francs als bij
drage in de installatiekosten ontvangen.
Men make zich intusschen van dit bedrag
geen overdreven voorstellingen. Wanneer
men bedenkt dat een paard ongeveer 300.000
francs kost, is het duidelijk wat bedragen
als een millioen francs vandaag in Frank-
Ignace Neumark, die als dirigent van de
Kurhaus-concerten zoo populair werd in
ons land, trad vanochtend in het huwelijk
met baronesse A. H. Tindal-Leyds. Moge
hij als echtgenoot even bekwaam leiding
geven als op het concertpodium
rijk beteekenen. De controle op de prijzen
is een fiasco geworden en men kan geen
Fransche krant lezen of er wordt geklaagd
over het steeds grooter wordende verschil
tusschen prijzen en salarissen.
De boerderij is een nederzetting.
Hoe is nu het leven op zoo'n Hollandsche I
boerderij in Frankrijk? Ik denk, dat men
zich daar het best een beeld vai^ kan vor
men, wanneer men zich zoo'n boerderij voor.
stelt als een soort nederzetting. Zijn in ons
land de boerderijen vaak van allerlei ge.
makken voorzien en betrekken de boeren
hier heel veel uit de winkels in stad en
dorp, in Frankrijk is dat lang niet in die
mate het geval.
Electriciteit en waterleiding ontbraken op
de „ferme," waar wij waren, geheel. Het
water komt uit een bron en het licht is een
petroleumlamp. Gas is er natuurlijk ook
niet. En verder is een Fransche boerderij
in vele opzichten „selfsupporting." Rond de I
boerderij pleegt de Franschman allerlei ge- I
vogelte te houden. Ganzen, eenden, kalkoe-1
nen en duiven verschaffen hem, met uitge- I
breide konijnenfokkerijen, zijn bijna dage-
lijksch boutje. Het brood wordt voor een f
groot deel zelf gebakken.
Het bebouwen van den grond en alles wat I
daarmee samenhangt is ook geheel anders. I
Normandië is een heuvelland. De akkers
liggen dan ook tegen de hellingen op. De
grond is tamelijk steenachtig en water in
den vorm van slooten of besproeiingen ont
breekt. Ook dat heeft zijn gevolgen,
dit, dat het vee enkele malen per dag naar
de boerderij moet om daar bij de bron ge-
drenkt te worden.
Men denke daarom niet, dat de gebraden I
duiven u in Frankrijk in den mond vliegen,
Wil men als Nederlandsche boer iets berei
ken, dan moet ook daar hard gewerkt en
terdege aangepakt wofden.
De reeds lang bij den Prov. Waterstaat van
Z.-Holland bestaande plannen voor een dam-
verbinding tusschen Oostvoorne en de
Beer van Rozenburg, zijn weer actueel ge
worden. Tal van moeilijkheden zijn reeds
onder het oog gezien en opgelost. Zoo bleek
het gevaar van een vergrooting van den
Rijnwater-afvoer door den Nieuwen Water
weg, welke de afsluiting van de Brielsche
Maas met zl-ch mee zou brengen, denkbeeldig,
daar deze rivier practisch geen Rijnwater
afvoert en de stroom er slechts ontstaat door
eb en vloed. Een dam zou tot gevolg hebben,
dat daarachter een zoetwatermeer zou ont
staan, dat zoowel voor watersport als voor
toevloeiing van de aangrenzende landerijen,
die nu op brak-water zijn aangewezen, zou
kunnen worden gebruikt.
Aan de zeezijde van den dam verwacht men
duin- en strandvorming, waardoor het Oost-
voornsche strand zoowel in grootte als in
kwaliteit er zou dan geen süib meer wor
den afgezet aanzienlijk zou winnen. Ook
de aanleg van een nieuwen boulevard te
Goering en de melkauto
Goering wilde destijds een zwembad
in zijn trein hebben. Het lukte niet.
Door de traagheid van de watermassa
ontspoorde de „bassin"-wagon in
iedere bocht. Dat feit redde een melk-
autobestuurder in Osnabrück van de
cel, toen hij terechtstond in verband
met een doodelijk verkeersongeval. De
tank was n.l. van zijn auto gegleden,
toen hij een bocht nam. De rechter be
sliste, dat niet de te groote snelheid van
den chauffeur, maar wel de traagheid
van de vloeistof oorzaak van het onge
luk was.
NIEUWE LIJST VAN GEÏNTERNEERDEN
OP JAVA.
Op ons bureau ligt ter inzage de lijst G 8
van geïnterneerden op Java, geëvacueerd
naar geallieerd gebied.
Oostvoorne, waar alle hotels en woningen
werden afgebroken, wordt genoemd. De
plaats waar de dam zal komen is nog niet
precies vastgesteld. De kosten voor dit werk
zullen door Oostvoorne en R'dam worden ge
dekt, daar de uitvoering van het project voor
beide gemeenten van belang is; voor de eer
ste, door de vergrooting van de aantrekke
lijkheid als badplaats, voor de tweede, door
dat R'dam dan de beschikking krijgt over
een uitnemend, gemakkelijk bereikbaar va-
cantieoord.
Lundin na 22 zetten door
Boleslavsky verslagen
Onze schaakmedewerker, H. H. J. Slave-
koorde, telefoneerde ons vanmorgen uit Gro
ningen:
In de vierde ronde kwamen de meeste
partijen merkwaardig snel tot beslissing.
Aan het einde der eerste zetting dus na
5 uur waren reeds 9 van de 10 partijen
beëindigd. Het snelst was O'Kelly klaar, die
in 16 zetten voor Szabo de vlag moest strij
ken.
Ook Lundin werd spoedig verslagen en wel
door Boleslavsky, die na 22 zetten een vol
len looper won, waarna de Zweed zoo ver
standig was op te geven.
Botwinnik boekte een indrukwekkende
overwinning op Steiner. Stoltz had slechts
twee zetten meer noodig om Christoffel tot
overgave te dwingen. Hij stond toen een
toren voor.
De indrukwekkendste overwinning behaal
de echter dr. Euwe. op Guimard. Zijn spel
was oogenschijnlijk nogal tam en het groote
publiek kreeg pas enkele zetten voor het
einde in de gaten, dat Euwe toch wel goed
stond.
PUZZLE VAIS DE WEEK i
Omschrijving:
Van links naar rechts: 1. grof; 4. afsluiting,
7. krullige wollen stof; 9. afbeelding van iets;
11. en derglijke (afk.); 12. hoeveelheid; 14
wintervoertuig; 15. meisjesnaam; 17. rivier
in Nederland; 18. radio-omroep (afk.); 19
verharde huid; 20. Oostersch wapen; 21
strik; 22. bid (Lat.); 24. loot; 25. zoetwater -
visch; 28. soort struisvogel; 29. listig; 30. Ja
vaansche huisvogel die praten kan; 32. ge
wicht; 34. herderlijke brief; 37. houding; 38
de eerste vrouw; 39. tijdperk; 41. beklem
ming; 42. onbedorven; 43. huisdier; 44. vogel;
46. ruim dameskleed; 47. zoetwatervisch; 49.
oproerling; 51. groote hamer; 53. overtrek v.
beddegoed; 54. model.
Van hoven naar beneden: 1. stralenwerpend;
2. zooals (Lat.); 3. uitgestrekt; 4. blauwe boe
renkiel; 5. rivier in Friesland; 6. het regelen;
7. vlaskam; 8. met gras begroeid duin; 9. af
val van steen; 10. hofmeester; 13. broeihuis;
16. bitter vocht; 18. rottend dier; 22. familie
lid; 23. op de manier van; 26. vlasbewerking
27. vredesgodin; 30. hoofdbedekking; 31. ly
risch gedicht; 32. familielid; 33. twintigtal
34. slanke, ronde toren met één of twee om
gangen bij een moskee; 35. plaats in Portu
gal; 36. geneesmiddel tegen den beet van
een slang of vergiftigde dieren; 37. weiland
40. oude wijnmaat; 44. vischsoort; 45. behoef
tig; 47. lichaamsdeel van het dier; 48. reken
kundige opgave; 50. vliesvleugelig insect: 5?
vogel.
Oplossing van de puzzle van de vorige week
Linker-kolom: 1. adept; 2. griet; 3. baret;
4. kraai; 5. azuur; 6. sjerp; 7. serge; 8. fa
tum; 9. smalt; 10. gnoom; 11. bliek
Rechter-kolom: 1. stola; 2. broos; 3. pikol;
4. eiker; 5. abeel; 6. dozijn; 7. wezel; 8. fa
got; 9. agïel; 10. poema; 11. brons
„Die A ZEGT. MOET OOK B ZEGGEN"
2
3
A
3
T
7
8
9
IO
11
13
KT
O
Ib
V
18
19
20
21
22
23
2A
2b
27
28
2y
30
31
52
33
34
35
36
57
z
39
40
41
«v.
-
•M
46
47
43
49
30
52
53
54
/yv
straat 25a, Leiden; 2. M. J. A. de Graaf-
Weyers, Johan de Wittstiraat 26, Leiden; 3.
S. Nieuwenbur.g-Siljee, Ma ris laan 24, Leiden.
Oplossingen moeten uiterlijk Vrijdag a.s.
om 12 uur in ons bezit zijn, zoo mogelijk met
Leiden I. E. A. Aartsma, Mardenpoel- in dein linkerbovenhoek„Puzzle-opLossing".
Op het juiste moment begon dr Euwe door
te breken en door een minder sterke voort
zetting van Guimard kwam het einde nog
onverwacht snel en wel door eenige verras
sende paardzetten. De nederlaag kon echter
niet voorkomen worden.
Van de vijf remise-partijen geven er drie,
nl. die tusschen VidmarKotov, Kottnauer—
Flohr en SmislovDenker, geen aanleiding
tot bijzondere opmerkingen. In de partij
NajdorfBernstein kon de Franschman van
geluk spreken, dat hij er met gélijk spel
afkwam.
In de partij YanovskyTartakower kregen
we van weerszijden frisch en levendig spel,
dat voor Tartakower nog in een welverdien
de remise eindigde.
Den stand na vier ronden laten wij hier
onder volgen. De nog niet voltooide par
tijen zijn hierbij op haar vermoedelijke
resultaten geschat:
Euwe en Botwinnik 4 punten. Denker en
Stoltz 3, Kotov, Najdorf, Smislov en Tarta
kower 21/2; Bernstein, Flohr, O'Kelly en
Szabo 2; Boleslavsky en Guimard 1\'2, Chris
toffel, Yanovsky, Lundin en Vidmar 1, Kott
nauer en Steiner \'2.
De ronde voor heden (Zaterdag) luidt:
Botwinnik—Vidmar, Denker—Steiner, Bo
leslavsky—Smislov, O'Kelly—Lundin, Bern-
Stein—Szabo, Euwe—Najdorf, Stoltz—Gui-
mar, Flohr—Christoffel, Tartakower—Kott
nauer, KotovYanofsky.
Hoe Euwe zijn eerste
partij won
Hieronder volgt de partij uit de eerste
ronde, waarin Euwe op voorbeeldige wijze
een schijnbaar niet te winnen eindspel tot
winst herleidde. Al spoedig krijgt onze land
genoot positieel overwicht. Reeds op den
12den en 13den zet is Yanowsky genoodzaakt
paard en looper naar hun veld van uitgang
terug te 9pelen. Euwe maakt voortreffelijk
gebruik van zijn voordeel en wint een pion.,
doch er zijn loopers van ongelijke kleur op
het bord. Hij wint een tweeden pion en nog
schijnt de partij niet gewonnen te kunnen
worden. Niemand begrijpt eigenlijk, waar
om Euwe nog doorspeelt. Wellicht ook
Yanowsky niet, want hij schuift maar met
zijn looper heen en weer. En dan ineens:
de witte looper naar f6, een pi on offer en
zwart kan opgeven., omdat hij de witte
koning ndet meer van de damevleugel kan
afhouden Voorwaar, een modelprestatieI
Wit: dr M. Euwe Zwart: Abe Yanowsky.
Nimzo-Indisch.
1. d4 Pf6; 2. c4 e6; 3. Pc3 Lb4; 4. e3 d6;
5. Pge2 0—0; 6. a3 Lxc3; 7. Pxc3 e5; 8. Le2
De7; 9. 0—0 Lf5; 10. f3 Pc6; 11. Pd5 Pxd5;
12. cxd5 Pb8; 13. e4 Lc8; 14. Le3 exd4; 15.
Dxd4 f5; 16. Tacl c5; 17. dxc5 e.p. Pxc6; 18.
Da4 fxe4; 19. Dxe4 Dxe4; 20. fxe4 Txfl
21. Lxfl Le6; 22. Lb5 Tac8; 23. Lxc6 Txc6;
24. Txc6 bxc6; 25. Lxa7 Kf7; 26. a4 Lb3; 27.
a5 Lc2; 28. Lc5 Ld3; 29. Lxd6 Lxe4; 30. a6
c5; 31. Lxc5 h5; 32. Kf2 Ld3; 33. a7 Le4;
34. g3 Ke6; 35. Ke3 Lg2; 36. Kf4 g6; 37. g4
hxg4; 38. Kxg4 Lhl; 39. Kg5 Kf7; 40. Ld4
Lg2; 41. h4 Lhl; 42. h4 Lg2; 43. hö Lhl; 44.
Lf6! Lg2; 45. h5! gxh5; 46. Kf5ü en zwart
gaf het op.
