De wederopbouw wordt met kracht voortgezet
Meer vrijheid voor geld- en kapitaalverkeer
Waarom een afzonderlijk depart, van Marine
N1KUWB LFIDSCHE COURANT
2
DINSDAG 23 JULI 1946
Verschuiving Overheidsbe
moeiing naar bedrijfsorganen
(Vervolg van pag. 1)
Met kracht zal ook de wederopbouw wor
den voortgezet, met name ook van gebou
wen van geestelijke en cultureele beteekenis,
welker groote waarde niet uit het oog zal
worden verloren, en van bedrijfsgebouwen.
Het bouwen van nieuwe woningen zal, zoo
dra de aanvoer van materialen dit mogelijk
maakt, ten sterkste worden bevorderd. En
kele wijzigingen in de woningwet zijn in ver
band hiermede voorbereid. Een financieele
regeling voor den bouw van woningen door
particulieren is vrijwel gereed. De bemoei
ingen tot herstel van het spoorwegverkeer
er> ons zwaargehavende autopark zullen wor
den voortgezet. Voorts zal de productie van
banden worden bevorderd.
t Verkeer en vervoer
Aan de verkeerswetgeving en de bevorde
ring van de veiligheid van het verkeer wordt
bijzondere aandacht besteed.
Een regeling van het goederenvervoer langs
den weg wordt voorbereid. Alle krachten
worden er op gericht, opdat de plaats, welke
aan ons land in het luchtverkeer op grond
van geschiedenis, ligging en praestatiemoge-
lijkheden toekomt, binnen zoo kort mogelij
ken tijd weer wordt ingenomen.
De reeds getroffen maatregelen tot herstel
van de door den oorlog deerlijk getroffen
koopvaardijvloot zullen met kracht worden
voortgezet.
Een wettelijke regeling voor de pension-
neering van zeelieden is in voorbereiding.
staande spanning tusschen loonen en prij
zen. Ter verlichting van de moeilijkheden
van hen, wier behoeften het grootste zijn,
zal een verbetering van den kinderbijslag
worden voorgesteld. Een verplichte wacht
geldregeling en werkloosheidsverzekering
zullen worden voorbereid. Terwijl voortge-
werkt wordt aan" een algemeene herziening
der sociale verzekering als onderdeel van
het streven naar grooter bestaanszekerheid,
zal spoedig een voorloopige voorziening ten
gunste van ouden van dagen aan u worden
voorgelegd. Een wetsontwerp zal worden
ingediend tot herziening van de bepalingen,
rakende de beëindiging van arbeidsovereen
komsten, zulks met de bedoeling personen,
die reeds geruimen tijd bij denzelifden werk
gever in loondienst zijn, meerdere bestaans
zekerheid te verschaffen. Op korten termijn
zal een commissoriaal onderzoek worden
ingesteld naar de mogelijkheid om de armen
wet in deen zin te verruimen, dat zij een
breedere basis biedit voor de maatschappe
lijke voorziening en hulpverleening.
De verbetering der geestelijke en licha-
lijke volksgezondheid zal met kracht wor
den bevorderd. In samenwerking met de
deskundigen en de organisaties, op dat ge
bied werkzaam, wordt een op wettelijke
basis steunende coördinatie der gezondheids
zorg voorbereid
TER EERE VAN CHURCHILL...
Na veel gedrang en gestomp waren ze
juist tot rust gekomen, de reizigers, die
op het station Hollandsche Spoor te
Den Haag in den trein naar Rotterdam
waren gestapt. Nauwelijks is de over
kapping gepasseerd, of ergens in één der
wagens staat een man op, wat op zich
zelf natuurlijk heel gewoon is, doch in
de buurt is geen dame, die op zijn plaats
wacht. Hij gaat in het gangpad staan en
kondigt met een stem, die het wielge-
ratel ver overtreft aan, dat hij voor zijn
mede-reizigers een lied zal gaan zingen.
Tekst van hemzelf. Gemaakt ter eere
van Winston Churchill's bezoek aan Ne
derland. Couplet na couplet draait hij af,
terwijl de trein voortdavert in de rich
ting Delft. Geroerd luisteren de reizigers
toe, allen, op één na, die plotseling op
springt, hevig verontwaardigd voor den
zanger gaat staan en hem toesist: „Hou op
met je gezang, anders sla ik je kop
dicht. Ik ken je nog wel uit het concen
tratiekamp, waar je als bewaker onze
menschen doodknuppelde voor een boter
ham
De troubadour schrikt merkbaar van
deze hernieuwde kennismaking. En ook
hij blijkt zich zijn mede-reiziger te her
inneren
In Delft verliet de man met den lof
zang op Churchill den wagen, om in een
ander deel van den trein zijn optreden
te vervolgen
Zuivering Overheidspersoneel
en pers dit jaar voltooid
Het bedrijfsleven.
Zooveel doenlijk zal mede ter verster
king van de saamhoorigheidsgedachte en het
verantwoordelijkheidsgevoel der bedrijf sge-
nooten worden gestreefd naar een ver
schuiving der overheidsbemoeiing naar pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganen.
De Regeering zal met spoed de voorberei
ding voortzetten van een wetsvoorstel op de
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie, waar
bij aan gerechtvaardigde verlangens van het
bedrijfsleven alle aandacht zal worden ge
schonken.
Als top-orgaan van de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie zal de instelling van een
sociaal-economischen raad worden voorbe
reid. Regelingen zullen moeten worden ge
troffen, opdat alle bedrijfsgenooten, èn in de
bedrijfstakken via de publiekrechtelijke be
drijfsorganisaties, èn in de afzonderlijke on
dernemingen in het overleg niet enkel over
sociale, maar ook over economische vraag
stukken worden betrokken.
Verdere socialisatie.
Voor zoover echter de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie geen genoegzame waar
borgen biedt voor gezonde sociaal-economi
sche verhoudingen in eenig bedrijf of voor
een juiste behartiging van het consumenten
belang, zal socialisatie worden overwogen
van de nog niet in gemeenschapsbezit zijnde
openbare nutsbedrijven, alsmede van die be
drijven, van monopolistisch karakter, waar
van na onderzoek socialisatie om redenen
van algemeen belang geboden en doelmatig
blijkt.
De socialisatie van het mijnwezen zal wor
den bevorderd, zoodra een op korten termijn
in te stellen commissie van onderzoek heeft
bevestigd, dat het algemeen belang zoodanig
ingrijpen vergt Een wettelijke basis zal wor
den voorbereid voor een bijzonder toezicht op
het kartel- en concern wezen.
Prijzencontröle en sociale voorzieningen
Groote zorg zal worden besteed aan een
rechtvaardige verdeeling van de stoffelijke
welvaart. Scherp toezicht op de prijzen zal
er voor waken, dat iedere verhooging der
productie zooveel mogelijk ten goede komt
aan een vermindering der nog steeds be-
„Loon- en prijspolitiek niet meer
aanvaardbaar"
Aldus Blokzijl op een E.V.C.-vergaderlng.
In een te A'dam gehouden E.V.C.-verga
dering zeide de voorz., de heer Blokzijl,
gisteravond o.m., dat de juist erkende loon-
en prijspolitiek z.i. in het licht van een jaar
practijk al weer onaanvaardbaar is, omdat
de verhouding tusschen loonen en prijzen
steeds ongunstiger werd en wordt. In de
stakingsdreiging bij den Wederopbouw, zag
spr. het falen dezer politiek. Over de fusie
met het N.V.V. zeide hij, dat de E.V.C. vol
mondig ,,ja" zal zeggen als met het samen
gaan het einde van den broederstrijd bereikt
wordt. Aan het eind dezer maand zal de
E.V.C. over het voorstel van het N.V.V be
slissen.
„HING KONG" VERGIFTIGD DOOR
VERLIEFDE VERPLEEGSTER
De bekende spion Chr. A. Lindemans, bij
genaamd „King Kong", die eerst voor de
geallieerde zaak werkte en later, toen zijn
broer door de Duitschers gearresteerd was,
dun zijn diensten aanbood, is Zaterdag in
het ziekenhuis „De Volharding" te Den Haag
overleden. L. had een verhouding mot een'
der verpleegsters uit de ziekenzaal der straf
gevangenis te Scheveningen, die leidde tot
het ontslag der verpleegster. Naar verluidt
heeft zij L. Donderdag bezocht en samen
hebben ze oplossing van sterke slaaptablet
ten ingenomen, die bij L. den dood tenge
volge had. De verpleegster is in het zieken
huis opgenomen.
VIJF GEWONDEN BIJ UTRECHTSCHE
MANOEUVRES.
In tegenstelling tot de geruchten, die mel
ding maken van een doode, verneemt het
A.N.P., dat bij de militaire oefeningen, die
ter gelegenheid van de Utrechtsche lustrum
viering gehouden zijn, twee militairen zwaar
en drie licht zijn gewond Voor geen der
gewonden is levensgevaar aanwezig. Er
wordt op gewezen, dat het risico bij deze
oefeningen door de zwaardere traimings-
eischen grooter is geworden.
RECTIFICATIE BONNENLIJST.
In de vorige week Donderdag gepubli
ceerde bonnenlijst is een zetfout geslopen.
Achter 952 stond abusievelijk vermeld800
gram brood, dit moet zijn 250 gram jam,
stroop, enz., terwijl op bon D 84 èÖO gram
brood verkrijgbaar le.
Groote zorg boezemt Mij de toestand van
's lands financiën in. Bij voortduring staan
deze nog onder den invloed van de oorlogs
ramp en den nasleep van dden. De voorzie
ningen op burgerlijk en militair gebied,
welke hierdoor noodzakelijk zijn geworden.
Leggen een schier ondmaaglijken last op de
volkshuishoudingen der betrokken gebieds-
deelen. Zonder krachtige hulp van buiten is
de taak, die het Rijk vervullen kan, aan
zeer enge grenzen gebonden. Met dankbaar
heid mag Ik gewagen van de financieele
hulp, die tot dusver door het buitenland
wordt verleend. Mede in het belang van een
voortzetting daarvan mag niets worden na
gelaten, wat de van ouds erkende crediet-
waardigheid van Nederland zal kunnen ver
sterken. Eerste voorwaarde daartoe is een
eendrachtige voortzetting van de herstel-
politiek.
Ook bij het betrachten der uiterste sober
heid ziullen aan de overheidsfinanciën zware
eisch-en blijven gesteld om chaotische toe
standen te kunnen voorkomen, in staat te
zijn de Overaeesche Gebiedsdeelen hulp te
bieden, het herstel te bevorderen zoowel
op materieel als op cultureel gebied en
verbetering te kunnen brengen in het lot
van die bevolkingsgroepen, welke in zor
gelijke omstandigheden verkeeren.
Handhaving van het monetaire evenwicht
bij een internationaal verantwoord niveau
van loonen en prijzen zal bij voortduring de
aandacht vragen
Meer vrijheid voor geld- en kapitaalverkeer
Met inachtneming van den eiseh van rechts
herstel en onder waarborging van de belan
gen van den fiscus zal het geld- en kapitaal
verkeer zoo spoedig mogelijk een passende
vrijheid herkrijgen. Het uitoefenen van toe
zicht op de investeeringen zal voorshands
echter onvermijdelijk zijn om een zoo doel
treffend mogelijk gebruik van het kapitaal
te verzekeren. Hierbij zullen met name de
Nederlandsche Bank. waarvan de eigendom
van particuliere in publieke handen dient
over te gaan, en de Herstelbank een belang
rijke rol hebben te vervullen.
Heffing ineens
De vermindering van den druk aer Din-
nenlandsche Staatsschuld zal de bijzondere
aandacht vereischen, waartoe naast de reeds
aanhangige vermogensaanwasbelasting, een
heffing in eens van de vermogens zal worden
voorgesteld. Ook een conversie van de bin-
nenlandsche Staatsleeningen zal aan dit doel
worden dienstbaar gemaakt.
De regeling van de bijdragen in de ma-
terieele oorlogsschade en van de aanvullen
de credietfinanciering bij de wet kan op kor
ten termijn worden tegemoet gezien.
De voorstellen tot wijziging van art. 192
en van hoofdstuk Xm der grondwet zullen
U ter behandeling in tweede lezing bereiken.
De instelling eener Staatscommissie tot her
ziening van de grondwet kan spoedig wor
den tegemoet gezien.
Het vraagstuk der administratieve recht
spraak zal door een Staatscommissie opnieuw
onder de oog en worden gezien.
Inkrimping van de Rijksbnreanx
Met kracht zal worden gestreefd naar In
krimping van het Overheidsapparaat; in het
63. Dol van woede, besloot juffrouw Kris
pijn tenminste haar pan te redden. Ze pakte
dus het touw en trok wat ze kon. Voor
Bram, die het touw om zijn slurf gewonden
had, was dit niet bepaald een traktatie; hij
trompetterde het uit van pijn, dat de muren
er van dreundenI
bijzonder zal daarbij aandacht worden ge
schonken aan de Rijksbureaux.
In afwachting van het rapport der onder-
werpelijke commissie zullen partieele ver
beteringen in de gemeentefinanciën worden
voorgesteld. Een betere coördinatie tusschen
de dragers van het gezag en de politie zal
worden bevorderd.
Politieke delinquenten en zuivering
Naar een oplossing van de verschillende
problemen, die samenhangen met de vervol
ging der politieke delinquenten, wordt met
voortvarendheid gestreefd.
De zuivering van het overheidspersoneel,
alsmede van de pers, zal nog vóór het einde
van dit jaar worden voltooid, terwijl een
snelle afwerking van de zuivering van het
bedrijfsleven eveneens zal worden nage
streefd
Ambtenaren en onderwijzers
De Regeering zal een juistere regeling van
de positie der ambtenaren o.m. door her
ziening van stelsel en normen van het be
zoldigingsbesluit bevorderen. Een salarisver-
betering voor de onderwijzers is in voorbe
reiding Een reorganisatie van het georgani
seerd overleg is voorgenomen.
Ik ben mij bewust dat de nauwgezette be
handeling van al deze voorstellen over
vloedig in aantal, omdat de taak der Over
heid in dezen tijd zoo diep ingrijpt in vele
levensterreinen veel van Uw werkkracht
en van Uw toewijding zal vergen
Met de bede, dat God U hiertoe wijsheid
en kracht moge schenken tot zegen van ons
Koninkrijk en Deszelfs toekomst, verklaar Ik
de gewone zitting der Staten-Generaal ge
opend. -
Een uiteenzetting van luit.-
adm. C. E. L. Helfrich
(Van een onzer verslaggevers).
Luit. Admiraal zijn in Nederland maar
enkele zeelieden geweest. Michiel de Ruyter
was het, Fürstner is het, die de vloot onge
rept uit de Duitsche handen hield, Helfrich
is het, de admiraal' van de Javazee, die het
in het na-oorlogsche Indië niet harden kon,
wat als eenigst voordeel gaf: dat hij nu in
Nederland Marine-chef is.
Op een bovenvoorkamer in het departe
ment aan den Langen Vijverberg zetelt hij
achter een bureau. Bij zijn afscheid van Java
zijn de woorden van een Zuid-Afrikaanschen
dichter op hem toegepast:
„O, ik hou van 'n man wat sy man kan staan,
ik houd van 'n daad wat soos donder slaan,
"n oog wat niet wijk,
wat 'n bars kan kijk,
en 'n wil van so vas soos 'n klipsteen staan."
Dat is op dezen zeeman, kort, stoer, recht
op den man af, heelemaal van toepassing.
Hoor het aan zijn antwoord op de hierboven
geformuleerde vraag:
„Het is allerjammerlijkst, dat er nog geen
minister van Marine is. Een onafhankelijk
departement is niet anders dan een uiting
van een maritieme visie, die ons volk weer
noodig heeft. Alles wat ter zee vaart, moet
net zo lang tot het touw afgewonden was
en losschoot. Tengevolge hiervan viel juf
frouw Krispijn, die juist uit alle macht
stond te trekken, achteruit in de wastobbe:
inderdaad, het arme mens moest het wèl
ontgeldenl
De eene boer sloeg den
anderen dood
Hevige vechtpartij met spaden en
knuppels te Almelo.
Een ernstige vechtpartij met spaden en
knuppels in het anders zoo rustige Tubber-
gen nabij Almelo, eindigde^ Zaterdag met het
gevolg, dat drie van de vijf bakkeleiende
landbouwers zwaar gewond in een zieken
huis moesten worden opgenomen, terwijl
één hunner 's avonds overleed.
Reeds enkele jaren bestond er een veete
tusschen de landbouwers F. en S. over het
eigendomsrecht van een stuk grond, dat bij
S. in gebruik was, doch kadastraal aan den
ander was toegewezen. Toen de gebr. F. het
stuk wilden afrasteren, kwam S. met zijn
beide zoons naderbij-om dit te verhinderen.
Er ontstond toen een verwoede vechtpartij
met het bovengenoemde noodlottige gevolg
De landbouwer S., een van zijn zoons en
een der gebr. F., werden in het ziekenhuis
opgenomen. S. Jr. is aan de bekomen ver
wondingen bezweken.
RECHTERLIJKE MACHT.
Benoemd tot raadsheer in het Gerechts
hof te Leeuwarden, mr H. Kingma Boltjes,
die als rechter in de rechtbank te Almelo
was ontslagen; benoemd tot rechter-plv. in
de rechtbank te A'dam, mr F. B. Dozy,
advocaat en procureur te A'dam; mr B. van
der Waerden, advocaat en procureur en-secr.
van den reclasseeringsraad te A'dam; mr J.
Wiethoff, adm. der afd. Sociaile Verzeke
ringen en wachtgelduitkeering der gemeente
secretarie A'dam.
Speciale Penguin-editie voor
Shaw's verjaardag
Ook de B.B.C. zal er de noodige aandacht
aan schenken.
Vrijdag a.s. viert de beroemde Engelsche
schrijver Bernard Shaw zijn negentigsten
verjaardag, welke ndet geheel onopgemerkt
zal voorbijgaan. Met een oplaag van 100.000
exemplaren per titel verschijnt op dien dag
een speciale Penguin - editie met een reeks
werken van Shaw, terwijl de B.B.C. in haar
programma drie van de beste redevoeringen,
die hij in de dertiger jaren heeft gehouden,
zal heruitaenden.
Twintig auteurs belichten voorts in een
speciaal herdenkingsboek, „G.B.S. 90" ge
titeld. het leven en werken van Shaw.
UITWISSELING V AC ANTIEGANGERS
MET ZWITSERLAND.
Het Zwitsersche „hotelplan" organiseert
van Zaterdag 13 Juli af wekelijks een negen-
daagsche reis naar België en Nederland voor
maximum 30 Zwitsers. In deze reizen is ook
een bezoek aan Den Haag en Schevendmgen
opgenomen. Er zullen voorloopig 9 van deze
reizen worden georganiseerd en voor de
270 Zwitsersche toeristen, die op deze wijze
ons land bezoeken, zullen evenveel van onze
landgenooten naar het land van Willem Teil
mogen trekken.
DE „TABINTA" TE A'DAM GEARRIVEERD.
Gistermiddag om 3 uur is de „Tabinta",
met 842 repatrieerenden, w.o. 40 zieken, aan
boord, te A'dam aangekomen, waarop direct
met de debarkatie is begonnen.
in één departement vereenigd worden. Dat
is beter, dan een vereeniging met Oorlog,
hoewel dat op het eerste gezicht logischer
lijkt. Ons materiaal en dat van de handels
vloot is bewegelijk. Dat hoort bij elkaar.
Het leger is aan één plaats gebonden, dat
hoort ook volgens eigen wetten bestuurd te
worden. Wil Nederland in de toekomst een
maritieme macht bezitten en op de juiste
wijze waardeeren, dan dient ons volk weer
een maritieme visie te krijgen, dat wil zeg
gen, een inzien van de noodzakelijkheid van
het varen, om als volk te kunnen leven.
Deze visie maakt zich los van continenten
en landsgrenzen en omvat de gansche wereld
met een wijden blik. De oceanen scheiden
de volkeren n.l. niet, maar zijn machtige
bindmiddelen tusschen de natiën. Wij vinden
het prachtig, onze vlag op alle zeeën te zien
waaien, maar aan dat enthousiasme ontbreekt
te veel de basis, die de maritieme visie is.
In de Gouden eeuw bezat ons volk die wel.
Later ging zij verloren, wat leidde tot ver-
waarloozing van de vloot, met alle gevolgen
daarvan en een ramp in het recente verle
den. Materieel verloren wij ontzaglijk veel,
maar we halen het in, als de geest blijft.
Op zee bleek die geest onverwoestbaar. Ik
heb dat tot mijn vreugde ervaren. Denk aan
wat prof. Gerbrandy in zijn verslag over
het Beleid der Nederlandsche regeering in
Londen schreef: „Een zaak heeft de oorlog
met ontstellende duidelijkheid geleerd: een
kortwieken van de marine, gelijk voor 1940
geschiedde zal voor de toekomst niet slechts
een ramp maar een misdaad zijn."
Om dat te voorkom-en hebben wij een
afzonderlijk departement onder een verant
woordelijken minister van Marine noodig. En
wij hebben dien dringend noodig. Wij van de
marine wachten daar niet alleen op, maar
in wezen heel ons volk, want het is zijn
levensbelang!"
EEN „MAGNA CHARTA" der GEZOND
HEIDSZORG.
Voordat de internationale gezondheids-
conferentie te New York gesloten werd, héb
ben vertegenwoordigers der V. N. een stuk
get eekend, dat bestempeld wordt als de
„Magna Charta" der gezondheidszorg.
De Nederlandsche delegatie was
zeer voldaan over de resultaten der confe
rentie, doe getuigden van samenwerking en
wederzijdsch vertrouwen.
DIMITROF ROERT ZICH WEER
De Bulgaarsche communistische leider Di-
mitrof heeft de vrijmetselaarsloges aldaar
beschuldigd van heulen met vreemde mo
gendheden ten nadeele van hun land; hij
eischt him onmiddellijke ontbinding.
Molotof ontving Trygve Lie, secr.-gen.
der V.N., in Moskou.
Volgens het ontwerp vredesverdrag met
Finland zal dit land de provincie Fetsamo
aan Rusland afstaan.
De graanoogst in Amerika zal dóit jaar
buitengewoon goed zijn.
Brammetje Flapoor en z'n vrienden doot g. Th rotman
