jliruuir JTfiïtedjf (Êounmt
Sterke argumenten van minister ManshoSt
Zullen wij in Parijs Duitschen grond eischen?
„Westerdam" luistert als jacht naar z'n roer
IDist *11
DINSDAG 9 JULI 1916
te Serie te Jaargang vanaf T Mei 1945. No. 36f
Abonnementsprijzen:
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Verb. m. adm.kosten)
Bli contract belang*
rijke korting
Postrekening 5 8 9 3 6
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Hoofdredacteur
Dr E. DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
„Jptanfuostirb is abebleueii
myn b""l in tegqenspwt"
Of: een nieuwe staatkundige
figuur
(Van een onzer verslaggevers)
We hebben in ons land -fietsende minis
ter-s gehad, ministers die altijd zonder hoed
liepen, die winter en zomer doorzwommen,
die na hun dagtaak detective-stories lazen,
die zeilden, bergen beklommen en meer van
dergelijke hebbelijkheden, waar zij alleen
de last en de lust van hadden, doch thans
is het aantal liefhebberijen met één ver
meerderd en kregen we de slaande minister.
En aangezien er daarbij altijd één is, die de
klappen krijgt....
In dit geval de 32-jarige heef J. van Wijk
Jr., hoofdredacteur van de Nieuwe Langen-
dijker Courant. Hij pleegt van tijd tot tijd
in zijn krant stukjes critiek op het regee-
ringsbeleid. „Regeeringspepertjes" heeten die
veelal hartige kostjes. Dezer dagen serveer
de de heer Van Wijk paardevleesch. Er zat
n.l. in het kamp
j Schoorl een van
collaboratie be
schuldigde paar
denhandelaar. Hij
bad -het onsym
pathieke vak van
vorderaar van
paarden ten gun
ste van de Duit-
sohers beoefend
Wie die drama's
meegemaakt
heeft, weet hoe
wij toen en m.
over dergelijke
kerels dachten
Deze man heette
Peereboom en te
genover den re
chercheur H. var
de P.R.A. uit Alk
maar liet hij zich
in tegenwoordig
heid van kamp
commandant var
Dieren, onlang:
in dezen gees
uit: „Ik ben gauw
genoeg vrij, wan
de minister dit
nu en in de toe
komst voor onz<
voeding zorgt
deed hetzelfde"
Dergelijke woor
den blijven na
tuurlijk niet bin
nen het kamphek
hangen en dez<
Peereboom werd
MINISTER MANSHOLT enkele dagen n<
het bewuste gesprek, inderdaad naar vrijer
tuin overgeplant.
De heer Van Wijk heeft dit hartige ver
haaltje in zijn gepeperd hoekje opgediend,
maar het is hem pijnlijk opgebroken.
Want Zaterdagochtend j.l. om tien uur des
morgens, verscheen er op het redactie-bu
reau van de Nieuwe Langendijker een groot,
Stevig gebouwd en hevig vertoornd man.
Hij sprak slechts één inleidend woord:
„Mansholt" en stak vervolgéns van wal in
heftige verontwaardiging: „Niet als minis
ter, maar als mensch kom ik hier. Wie is er
De Westersuikerraffinaderij te A'dam zal
niet vóór de kamende campagne weder in
bedrijf worden gesteld. In plaats hiervan is
nu de Wittouckfabriek te Breda vandaag
met het raffineeren van suiker begonnen. De
fabriek te Breda heeft een capaciteit van
plm. 8000 ton per 4 weken.
ENGELSCH VOEDSEL IS WEINIG
AANTREKKELIJK.
Een der Ned. meisjes, die ongeveer een
week in Engeland vertoefd hebben en thans
naar hun Canadeesche eohtgenooten ver
trekken, verklaarde dezer dagen, dat het
Engelsohe voedsel eentonig en weinig aan
trekkelijk is. „Wij hebben, in Nederland veel
meer verscheidenheid en veel meer te eten",
aldus het meisje, dat zich verwonderd af
vroeg, waarom men in Engeland .geen fruit
of delicatessen kan krijgen.
De Veiligheidsraad der Vereemigde na
ties kwam gisteren in geheime zitting bijeen.
verantwoordelijk voor dergelijke vuiligheid?
U hebt me diep beleedigd meneer. U had
eerst de moeite moeten nemen, om te infor
meer en, wat er van dergelijke nonsens waar
is U hadt U tot de illegale werkers moeten
wenden. Die zouden U de waarheid hebben
gezegd".
De bezoeker was meer en meer op toeren
gekomen en besloot z'n toespraak met de
woorden: ,,Ik moest je een k-l-a-p gevenP'
En meteen schoot 's ministers hand uit en
trof den heer Van Wijk zóó krachtig tegen
het hoöfdredacteurlijke hoofd, dat hij er
gisteren nog oorsuizingen van had.
Hij moet bovendien het te hartige Regee-
ringspepertje inslikken en anders rekening
houden met zeer ernstige gevolgen voor hem
en z'n krant.
Als collega's van den heer Van Wijk vra
gen we ons intusschen af, waar het heen moet
als ministers zoo, „met harde hand", gaan
optreden op redactiebureaux.
Vooralsnog lijkt het ons beter, dat de hee-
ren, in plaats van echte klappen, meer pa
pier gaan uitdeelen, want de w^rheid laat
zich nu eenmaal niet door een watjekouw
van een minister in hoogst eigen persoon in
haar baan slaan, maar heeft ook ten aanzien
van ministers ruimte noodig. Waar de heer
Mansholt z'n armslag nu genomen heeft, is
het billijk, dat ook de kranten meer armslag
krijgen om dit toch wel uiterst pijnlijke ge
val naar behooren uit de doekjes te kunnen
doen.
Tweede commissie uit Curagao
in Nederland
Te 's-Gravenhage bevindt zich thans een
tweede commissie uit Curagao, ten einde
aan H.M. de Koningin een, petitie aan te
bieden en deze bij de hooge Regeering toe
te liichten.
De commissie, die aangewezen is door
den Raad van Bestuur, het hoogste college
van Staat in 't gebiedsdeel Curagao, is als
volgt samengesteld: dr Ch. de la Try Ellis,
S. A. Senior, M. P. B. Gorsira en dr W. J.
Goslinga.
MASSABETOOGING TE CURACAO
Duizenden inwoners van Curagao hebben
Zondag j.l. tijdens een massa-vergadering
verklaard, dat zij ten volle achter de op
dracht van de statendelegatie staan, zooals
deze bij haar vertrek door de Volksvertegen
woordiging werd gegeven. Zij hebben het
volste vertrouwen in de delegatie onder mr
dr Da Costa Gomez, welke delegatie op het
oogenblik in Nederland vertoeft.
DE „TJISEDANE" KOMT HEDENAVOND
TE AMSTERDAM AAN.
De „Tjisedane", met repatrieerenden uit
Ned.-Indië aan boord, zal hedenavond om
10 uur te Amsterdam a-rriveeren; de debar-
katie vindt morgenochtend om 9 uur plaats.
Het a.s. „Ophir" is op 5 Juli uit Suez ver
trokken.
De „Ruys", eveneens met ge repatrieerden
aan boord1, is op 6 Juli uit Tand jong-Priotk
vertrokken en wordt 23 Juli te Suez ver
wacht. Het schip zal vermoedelijk 10 Augus
tus in Amsterdam aankomen.
Een kwestie die thans wei
urgent wordt
De beslissing, die de vier mïinisters Don
derdagavond in Parijs namen, om de Alge-
meene Vredesconferentie op 29 Juli a.s. daar
te doen aanvangen, is voor ons volk van de
allergrootste beteekenis.
Er zal ook een Nederlandsche delegatie
naar Parijs trekken en dus ïs het moment,
waarop het Nederlandsche volk zijn eischen
ten aanzien van Duitschland moet kenbaar
maken, aangebroken; Indertijd heeft minis
ter Van Klef fens, van Londen uit, het vraag
stuk der schadevergoeding ter sprake ge
bracht en gezégd, dat dit een zaak was,
waarover het Nederlandsche volk zich in
vrijheid moest uitspreken. Dat ïis in allerlei
debatavonden gebeurd. Tot een resultaat is
men tot nu toe niet gekomen. Of het moest
dit zijn, dat bij het jongste referendum over
de annexatie in Den Haag, van de 50.000
uitgebrachte stemmen 86 pet vóór was. De
argumenten der tegenstanders zijn langza
merhand verstomd onder den drang der ge
beurtenissen, die bewezen, dat van Duitsch
land, zonder annexatie, niets te verwachten
is. De kolen van het Ruhrgebied gaan wel
naar Zwitserland, maar niet naar Nederland
En als ze wel komen, moeten wij ze met
goud-dollars betalen. Duitsch hout gaat wel
naar Engeland voor den wederopbouw
maar niet naar Nederland. Daar is ook niets
kapotl We mogen al blij zijn, dat het mate
riaal via Rotterdam wordt uitgevoerd, want
het kon goedkooper vla Bremen, maar je
kunt Nederland niet heelemaal niets laten
verdienen, In de Hamburgsche havens
draaien onze, in Rotterdam gestolen, kra
nen. Huur krijgen we er niet voor.
(Vervolg op pag. 2)
ALEMAN, MEXICAANSCH PRESIDENT.
Officieel wordt meegedeeld, dat Miguel
Aleman tot president van Mexico gekozen is.
RAMSBAZUIN GEBLAZEN IN PALESTINA.
In de Palestijnsche Synagoges is Maan
dag de ramsbazuin geblazen als teeke^i van
de groote ellende, waarin de Joden zich be
vinden.
JOSEPHINE BAKER ERNSTIG ZIEK.
Josephine Baker,' de neger-artiste, is ern
stig ziek van Rabat in Parijs aangekomen.
AM. PROTEST TEGEN RUSSEN IN
OOSTENRIJK.
De Amerikanen protesteerden tegen het in
beslag nemen door de Russen van Duitsche
activa in Oostenrijk en de Britten hebben
om nadere inlichtingen gevraagd.
MAAIMACHINE RIJDT OP LANDMIJN;
TWEE DOODEN.
Onder Made-Drimmelen bij Waalwijk heeft
een- S-mijn twee slachtoffers gemaakt; het
zijn de gebroeders Heykamp, afkomstig uit
Dongen. Bij het maaien van gras reed de
machine op de mijn. Deze ontplofte onmid
dellijk.'Één van de broers werd op slag ge
dood, terwijl de andere zwaar gewond werd
en kort daarna overleed. De-vader, die op
150 metier afstand werkzaam was, kreeg geen
letsel.
„KERK EN VREDE" TEGEN DE
DOODSTRAF.
De Chr. Geloofsgemeenschap „Kerft en
Vrede" heeft zich met een open brief tot
Regeering en volk gewend, waarin met klem
wordt aangedrongen met de toepassing der
doodstraf niet verder te gaan, in de over
tuiging, dat het leven onaantastbaar is wijl
het Gode behoort.
Te Batavia zijn, verdacht van colla
boratie, gearresteerd de gewezen directeur
van het bekende Indische hotel „Des Indes",
G. Hötte, en de ambtenaar'bij het gevange
niswezen Lawalatta.
De Residentie werd gistermiddag opge
schrikt door zware rookwolken, afkom
stig van een in brand gevlogen olie
tank der gasfabriek. Vierduizend liter
olie ging verloren, doch gelukkig bleek
het gerucht, dat de fabriek zelf in brand
stond, niet juist.
Grootste sluis ter wereld weer
in gebruik
Dir.-gen. van de Rijkswaterstaat zal
plechtigheid verrichten
Weer en wind dienende zal Donderdag 18
Juli a.s. door den dir.-gen. van den Rijks
waterstaat, ir W. J. H. Harmsen, de door de
Duitschers vernielde Noordersluis te IJmui-
den weder in gebruik worden genomen. De
opening van deze sluis, de grootste ter
wereld, valt samen met de binnenkomst van
het vlaggeschip van A'dam, de „Oranje",
dat voor de tweede maal met repatrieeren
den naar Nederland komt.
1
EENMAAL PER WEEK SLAAPWAGENS
NAAR BENTHE1M.
Vanaf 6 Augustus zullen de spoorwegen,
één "maal per week van A'dam, Den Haag en
R'dam een slaaprijtuig laten rijden over
Oldenzaa'l naar Bentheim (Did.), waar aan
sluiting wordt verkregen op de Nordexpress,
die van Frankrijk naar Scandinavië loopt.
WORDT DREMPEL IN SCHEV. HAVEN
OPGERUIMD?
Dank zij een initiatief van het Gemeente
bestuur van 's-Gravenhage, gesteund door de
Commissie inzake de Soheveningsohie vis-
sahershaven c.a., is de mogelijkheid groot,
dat de beruchte defensiedrempel in de bui
tenhaven, tot heden een hinderlijk obstakel
voor de vissohersschepen, binnenkort wordit
opgeruimd.
New-York begroet onzen
nieuwen Oceaanstoomer.
New-York heeft gisteren de Nederlandsche
mailboot „Westerdam" feestelijk ontvangen
na haar eerste reis van Rotterdam naar
Amerika. Het was tevens de eerste maal na
den oorlog, dat een schip op zijn „maiden
voyage" in -de haven van New-York aan
kwam.
Hugo Rogers, de president van die stads
wijk Manhattan, ceremoniemeester van het
comité van ontvangst, werd met een douane
sloep, die de vlag van de Holland—Amerika-
Lijn voerde, naar hiet geheel gepavoiseerde
schip gebracht, vergezeld van een groot aan
tal journalisten.
In den salon van de „Westerdam" hield de
heer Rogers een toespraak, waarna de direc
teur van de H.A.L., de heer H. P. van dien
Toorn, den dank van de maatschappij over
bracht. Twee gemeentelijke brandweersohe-
pen gaven een demonstratie in de haven.
DAT de min. van O. K. en W. besloten
heeft geen zuiveringsmaatregel toe te passen
t.a.v. prof. dr J. A. A. Ketelaar, hoogleeraar
aan de gem. Universiteit te Amsterdam.
DAT het spreekuur van den dir.-gen. van
Onderwijs, dr Ph. J. Idenburg, tot nader
aankondiging geen doorgang kan vinden.
DAT de 70-jarige mevr. Carpay te Breda
als gevolg van het alarmsignaal van de
brandweer door een hartverlamming werd
getroffen en overleed.
DAT aan W. H. Giant desgevraagd eervol
ontslag is verleend ais Ned. consul te Dar
win Australië
DAT mej. S. J. Dros, directrice van een
ziekenhuis, is weggezuiverd.
DAT tot leden van den Eereraad voor let
terkunde zijn benoemd dr A. Romein-Ver
schoor te A'dam en A. E. B. J. ter Gast te
Den Haag en tot seor. is benoemd Sjoerd
Leiiker te A'dam.
DAT aan prof. mr A. Anema op zijn ver
zoek eervol orttslag is verleend als Md der
staatscomm. ter bevordering der codificatie
van het internat, privaatrecht.
DAT te Den Haag op 60-j. leeftijd is over
leden de Gemeentel. Inspect, van het onder
wijs W. P. Blokpoel.
DAT de Eng. filmspeler Stewart Granger
na zijn kort bezoek aan ons land naar Parijs
is gevlogen.
DAT te Almelo op 53-j. leeftijd is over
leden de tandarts C. A. Gerritsen.
DAT twintig Ned. schilders tot 16 Aug.
naar Stockholm zijn vertrokken, hi ertoe in
staat gesteld door de opbrengst van de al
daar gehouden van Goghtentoonstellingen.
DAT het verkeer over de B arend r echts ch e -
brug i.v.m. een inspectie op 14 Juli van tijd
tot tijd gestremd zal zijn.
DAT morgenavond om kwart over 7 een
radio-causerie wordt gehouden over de ver
zorging van oorlogsweduwen e«i -invaliden.
DAT de Koningin Haar deelneming heeft
betuigd met de ramp op de Staatsmijn „Wil-
helmina", terwijl de gezamenlijke herden
king van de 8 slachtoffers zal plaats vinden
op 13 Aug. a.s.
DAT het scheepvaartverkeer door het brug-
gencomplex over de Waal te Zaltbommel op
12 Juli van 5.3018.00 bur volledig zal zijn
gestremd.
DAT te R'dam 6 fietsendieven' en 1 heler
zijn gearresteerd, nadat enkele van hen op
heeterdaad in de Bilderdij kstraat aldaar
waren betrapt
DAT de Bossche rechtbank den strooper
F. A. Cleve uit Valkenswaard. wegens moord
op jachtopziener H. v. d. Heuvel, veroor
deeld heeft tot 7 jaar gevangenisstraf.
DAT het Bossche Tribunaal den 60-j. land-
wachter A. J. Bodemeyer aldaar, die o.a.
Hollandei's op hun hongertochten aan de
IJselliinde opving, veroordeeld heeft tot 7
jaar gevangenisstraf en verbeurdverklaring
van vermogen.
DAT de Bredasche politie-inspect. L. B.
Brouwgrs benoemd werd tot wnd. commiss.
van 's Hertogenbosch en de wnd. commiss.
van deze stad J. F. M. M. Oor is aangewe
zen als wnd. commandant der Rijkspolitie
in het district Maastricht.
DAT t.g.v. het 700-jarig bestaan van Haar
lem in het Frans Halsmuseum aldaar een
tentoonstelling van Haarlemsohe meesters
wordt gehouden.
DAT Vrijdag a.s. in het Stedelijk Museum
te A'dam drie tentoon stellingen worden ge
opend t.b.v. de Stichting 19401945.
DAT de 21-jarige soldaat M. v. Brakel uit
Zwijndrecht in de kazerne te Bergen op Zoom
door een kogel uit een stengun is gedood.
DAT uitsluitend het Ned. Beheersinstituut
in rechten optreedt bij rechtsvorderingen te
gen den vijandelijken Staat, N.S.B.-ers, e.d.
DAT tot leden van den voorloopigen Na-
tuurbeschermingsraad zijn benoemd mr dr
E. J. Beumer voorz.), prof. dr G. J. v. Oordt,
jhr mr M. van der Goes van Naters (secr.),
H. Cleyndert, H. Manders, dr mr P. G. van
Tienhoven en prof. dr Th. Weevers.
DAT het regiment Jagers te Ede Maandag
in tegenwoordigheid van Prins Bernhard z'n
l'17en verjaardag vierde, waarbij de hoop op
een spoedigen terugkeer naar Den Haag werd
uitgesproken.
DAT de 21-jarige R'damsche S. D.-chauf
feur M. Bianchi, die in Nov. '44 een zekeren
v. Tongeren doodschoot, eomform den eisch
ter doo<i is veroordeeld.
Alle fluiten en sirenen in de haven bliezen
de „Westerdam" welkom toe.
Kapitein Thomas Jasky zei, dat die „Wes
terdam" als een jacht naar-het roer luisterde
en haast niet geslingerd had, hoewel de zee
tijdens den overtocht zeer woelig was.
Hierboven ziet men den communistischen
premier van Tsjecho-Slowakije Gottwald,
die gisteren het regeeringsprogram be
kend maakte: Nationalisatie, bescher
ming van ondernemingen, een nieuwe
grondwet en een twee jaren-plan. Voorts
op buitenlandsch gebied: samenwerking
met Westersche geallieerden en de
Sowj et-Unie.
Weinig verandering, aldus
De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Heldere
nacht, overdag weer tijdelijk uitgestrekte
wolkenvelden, vooral langs de kust, overwe
gend droog, waar de bewolking breekt stijgt
de temperatuur snel, zwakke of matige wind
tusschen N. en W.