S Jdmtttt* £nasriji> s
Een spoor van de goudschat uit de Meidagen
IDist TJ
DE SPANNING
GESTEGEN
Morgen zal de atoombom op Bikini-atol vallen
ZATERDAG 29 JUNI 1948
ïe Serie: 2e Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 35(
Abonnementsprijzen: - Bureaux Redactie en
10.26 per week iflTj d ^t£ M Administratie:
Advertentiën 0.15 Redactie.
per m.m. B- VAN DER ROS
bü contract belang. Christelijk-N ationaal Dagblad $jrt§Érsti voor Leiden en Omstreken „jStfltthtóstid) is öhebleufrf
rlike korting ÉMMè myo bert in Rensport*
Postrekening 58936 wm-TiSW^aaS» -■<;
Zandzuiger bracht staaf goud
naar boven
Vermoedelijk is men den goudschat op het
spoor, die een loodsboot in de Meidagen
van 1940 voor de Nederlandsche Bank naar
Engeland zou brengen, zonder haar doel te
bereiken, want zij werd door Duitsche aan
vallers in den grond geboord.
Uit de pijpleiding van den zandzuiger
Sliedrecht 9, welke in de Merwehaven zand
spuit ten behoeve van op te hoogen grond,
is nl. een staaf goud te voorschijn gekomen.
Het zand, waarin de staaf verborgen lag, is
afkomstig van baggerwerken in den Nieu
wen Waterweg ter hoogte van het kruit-
ha vent je.
Men houdt rekening met de mogelijkheid,
dat ook de andere staven van den goud
schat, dertig in totaal, zich daar bevinden.
Terreur aan den Moerdijk
Th-omsen's havenbedrijf te R'dam deelt ons
mede, dat het werk voor die Moerdijkbrug
door twee kranen bediend wordt. Een van
de kraanmachinisten heeft gisterochtend
vroeg nog gewerkt, maar voelde zich der
mate door de stakers bedreigd, dat hij den
arbeid niet durfde voort te zetten. De ma
chinist van de tweede kraan heeft gister
ochtend om 10 uur het werk hervat.
[Twee kg nieuwe aardappelen en
oude zonder bon
Van 30 Juni t/m 6 Juli zal op de bonnen
„253 aardappelen", twee kilogram aardappe
len verkrijgbaar zijn en op de bonnen ,,753
aardappelen" 1 kg. De geldigheidsduur van
de bonnen „251 en 751 aardappelen" is ver
lengd t/m 6 Juli. Oude aardappelen kunnen
van 1 Juli af zonder bon worden verkocht.
NIEUWE BONNEN VOOR PETROLEUM
Gedurende de maand Juli kunnen bezit
ters van petroleumkaarten voor kookdoel-
einden of verlichting op bon 41 t/m 44 der
kaart UA 510 vier liter, op bon 41 en 43 der
kaart UB 510 vier liter, op bon 71 der kaart
UC 510 vier liter en op bon 126 der kaart
UD 510 twee liter petroleum koopen.
OVEREENSTEMMING IN MELKPROBLEEM
Tusschen het departement van Landbouw,
c.a. en de organisaties van melkhandelaren in
Noord- en Zuid Holland is thans volledige
overeenstemming bereikt. De consumptieprijs
blijft 19 cents per liter en de melkboeren zul
len een halve cent per liter melk afstaan aan
het Landbouw Crisis Fonds.
FLESSCHENMELK VANAF MORGEN
3 CT PER L DUURDER DAN LOSSE MELK
De prijs voor flesschenmelk, welke tot dus
ver 2 cent per liter hooger was dan voor
losse melk, zal m.i.v. morgen 3 cent per liter
hooger dan die van de losse consumptie-
melk komen te liggen. Het verschil van 1
cent zal geheel ten goede komen aan de
melkdistribuanten
AANKOMST „SOMMELSDIJK" EN
„SIBAJAK"
Het m^. „Sommelsdijk" is op 25 Juni met
765 repatrieerenden uit Batavia vertrokken.
De „Sibajak" zal 1 Juli omstreeks 10 uur
v.m. te Rotterdam aankomen.
Een krachtige figuur voor Indië
gevraagd
Verzoek van Neder land-Indonesia aan dr Beel
Het landelijk bestuur van de Ver. Nederland-
Indonesia dieeft gisteren een telegram aan den
kabinets-formateur, dr. Beel gestuurd, waarin
wordt aangedrongen „bij de vervulling van
de vacature voor het ministerie van Overzee-
sche gebiedsdeelen ten ernstigste rekening te
houden met de psychologische uitwerking
welke ongetwijfeld in Indië zal ontstaan, indien
een persoon met minder gezag dan de huidige
bewindsman zal worden benoemd".
t~ Iets warmer, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Meest
matige Z.W. wind, half of zwaar bewolkt,
overwegend droog, iets hoogere temperatuur
dan vandaag
DAT de kanselarij van H.M. gezanschap
te Kaapstad overgebracht is naar Pretorius-
straat 834 te Pretoria en het telegramadres
luidt Hollandia, Pretoria.
DAT de heer O. Heiander benoemd is tot
vice-consul der Nederlanden te Oxelösung.
DAT Paul H. F. Hupperts is benoemd tot
assistent-dirigent van het Maastrichtsch Ste
delijk* Orkest.
DAT m.i.v. Maandag a.s. de bootdienst van
Harlingen naar Vlieland en Terschelling weer
tweemaal daags wordt gevaren.
DAT t.g.v. het eeuwfeest van „De Tijd" te
Den Bosch, waar de krant geboren werd, een
monument werd onthuld en ook een voor den
stichter mgr. J. Smits op de R.K. begraafplaats
St. Barbara te A'dam.
DAT de schorsing van W. G. Tesser te
Heemstede als directeur van het Rijksbureau
voor Bouwmaterialen is opgeheven.
DAT van de hier achtergelaten 100.000 ton
munitie en pl.m. 2 millioen mijnen er van
medio Mei—9 Juni 11.874 mijnen zijn geruimd
en 250 Oton munitie, w.o. 140 bommen, zijn vef-
werkt.
DAT bij deze werkzaamheden 3 Duitsche
krijgsgevangenen werden gewond en 1 gedood.
DAT door een mankement aan de schoor
steen Donderdag te Hengelo de boerderij van
den landbouwer Wooldrik tot den grond toe is
afgebrand.
DAT in R'dam een handel in 3.000.000
valsche tabaksbonnen is ontdekt.
Reeds zijn maatregelen genomen om het
onderzoek onmiddellijk ter hand te nemen.
De gevonden staaf goud moet een waarde
vertegenwoordigen van 150.000 vooroorlog-
sche guldens.
Onder al de vele bloemen.
Bloeiende le kusi en keur,
Is de anjer, goed bekeken,
Eén der schoonste wel gebleken.
Fijn van blad en leer van kleur.
In den oorlog werd de anjer
Ons een ieeken van verzei;
Openlijk werd zij gedragen
Om den vijand uil le dagen.
Overtredende zijn wet.
Wanneer komen Nederl. kranten
aan de beurt?
Niet alleen de Fransohe. ook de Britsohe
bladen zullen meer papier beschikbaar krij
gen, om meer feitenmateriaal, in het bijzon
der aangaande het parlementaire en poli
tieke nieuws, op te kumnen nemen.
Dan zullen dius alleen de Nederlandsohe
kranten nog den lachlust van den Europee-
sohen lezer opwekken om hun klein formaat.
EERSTE KAMER KOMT 4 JULI BIJEEN
De Eerste Kamer komt 4 Juli om 1 uur
n.m. in openbare vergadering bijeen.
DAT de kenteekenen voor motorvoertuigen
van de Kon. Marine gewijzigd zullen worden
en, waar mogelijk, nummerborden zullen wor
den aangebracht.
DAT de Ned. Ver. tot bescherming van die
ren bij de Amer. ambassade te Den Haag ge
protesteerd heeft tegen het gebruiken van
dieren bij de proeven met atoombommen.
DAT Donderdag, 12 Sept. de paardenmarkt
te Valkenburg (Z.-H.) weer gehouden zal
worden.
DAT de taxi's te Amsterdam nauwkeurig
getest worden op stuur, licht, remmen, enz.,
alvorens zij in diénst mogep komen.
DAT te Laren bij een autobotsing de be
stuurder van een der wagens, zekere E. V.,
zwaar werd gewond en zijn vrouw gedood
werd.
DAT de Ned. Juristenvereen. dezer dagen
haar 75-j. bestaan zal vieren te Amsterdam.
DAT te Soerabaja plotseling is overleden
de procuratiehouder van het Stroohoeden-
veem, W. H. Jorritsma.
DAT de zoo beruchte gedetineerde Bartels,
die uit de cellenbarakken te Scheveningen
was ontsnapt, wederom is gearresteerd
DAT het vroegere passagiersschip „Bea
trix", van den dienst VlissingenHarwich,
wordt bestemd voor troepenvervoer tusschen
Engeland en Nederland.
DAT de slachtoffers der mijnontploffing
te Velsen zijn: luit.-ter-zee 3e kl. C. Schuil,
matroos le kl. A. Witvliet, de matrozen 2e
kl. G. Raithel, W. T. C. Kregting en W. v.
d. Geest en de burger J. Stork.
DAT het Ned. Consulaat te Hongkong is
gevestigd: des Voeux road 3, Central,
Prince's Building, p.o. box 342.
Dr Beel confereert verder
(Van een onzer verslaggevers)
Gisteravond voerde de heer Beel bespre
kingen met prof. Schermerhorn en heden
ochtend met de heeren Drees, Lieftinck en
vice-adm. C. E. L. Helfrich.
In de voorbije dagen sprak hij ook met dr
Van Royen, den demissionnairen minister
van Buitenlandsche Zaken.
Voor laan zal zij ons herinn'ren
Aan den plicht ons volk gesteld:
't Zinkend geesllijk peil te keeren
Onze jeugd moraal te leeren.
Die zij thans zoo weinig telt.
Draag de anjer als versiering.
Maar in 't hart het vaste plan.
Om de cullureele waarde
Van het leven, hier op aarde.
Te verhoogen als hei kan.
GRE KEMPEN-STERKENBURG.
Radio zendt het gebeuren
over heel de wereld uit
Over de geheele wereld zal via de radio
morgenavond om half elf (Ned. tijd) de slag
weerklinken, waarmee 's werelds vierde
atoombom boven Bikini afgeworpen, ont
ploffen zal.
Van Amerikaansche zijde is bekend ge
maakt, dat zich op één der schepen van de
vloot, die haar vernietiging tegemoet gaat,
DAT aan het in eerste opleiding zijnde ma
rinepersoneel mm.v.d. de KNAC les in ver
keersregels zal worden gegeven
DAT tusschen 's-Gravenhage (ook de stad)
en Groningen weer automatisch interlokaal
telefoonverkeer mogelijk is, alleen in de
richting naar Groningen.
DAT de kenteekenen voor motor-voertuigen
van de Kon. Marine worden gewijzigd en zoo
mogelijk door nummerborden worden ver
vangen.
DAT de R'damsche declamatieclub „Mutua
Amicitia" dezen zomer haar 50-j. bestaan
zal vieren met een internationalen too nee 1-
wedstrijd.
DAT het strandbad „Kralingsche Plas" te
R'dam Maandag voor het publiek openge
steld wordt.
DAT in het prentenkabinet van 't museum
Boymans te R'dam van 121 Juli een ten
toonstelling zal worden gehouden over
hedendaagsche Tsjechische grafiek.
DAT het N.V.V. van 2 tot 5 Juli te A'dam
het eerste na-oorlogsche congres zal houden.
DAT de tuinders in West-Friesland, in af
wachting van een nader door de Regeering
te nemen beslissing, tot het rooien der
aardappelen zijn overgegaan.
DAT op uitnoodiging van de „Rockefeller
Foundation" de Ned. museumdeskundigen
D. Lunsingh Scheurleer, dr R. van Lutter-
velt en Ton Koot, naar Amerika gaan. om
contact op te nemen met de musea aldaar.
DAT Donderdag op den straatweg Delden
Hengelo de 21-jarige Wevers werd doodgereden
en te Westkapelle de 30-jarige dijkwerker A.
Verhulst.
DAT de A'damsche Studententooneelclub
4 Juli in den Stadsschouwburg aldaar het
stuk „Geuzen waard' van Dissel zal opvoe
ren t.b.v. Stichting 1940/'45.
(Van onzen Parlementsredacteur).
Minister Vos heeft Donderdagavond een
politieke rede gehouden, waarin hij ach
voor intern gebruik ook bezig hield1 met
de Kabinetsformatie. Duidelijk bleek daar
uit, dat het tusschen de bedde partners.
Katholieken en P. v. d. A., allerminst boter
tje tot den boom is en de bruidsdagen
geenszins onder blijden zonneschijn worden
doorgebracht. Eer krijgt men, dank zij een
„enfant terrible", den indruk, dat kat en
hond met elkaar bezig zijn.
Over het program scheen ir Vos nog al
tevreden. De wensohen van de P. v. d. A.
op speciaal economisch gebied moesten in
gang vinden in de regeeringspolitiek. Dat
schijnt nogal geslaagd en men zal voorts
den „poot" stijf houden, wetende dat beide
partijen zich in een dwangpositie bevinden
waarin zij moeten samenwerken. De
hoogste druk wordt uitgeoefend overeenkom
stig de wenken van den Partijraad van
17 Juni.
Ook wat de personen betreft wordt de
controle voor 100 pet scherp geoefend.
Begonnen was met, volgens ir Vos, het
adviseeren van Prof. Schermerhorn als for
mateur. Toen dat advies het beoogde effect
niet had, werd den formateur de heer
Schermerhorn als minister van Buitenland
sche Zaken opgedrongen en krachtig werd
gewerkt voor het behoud van Logemann aan
Overzeesohe Gebiedsdeelen. Dr Beel en die
Katholieke fractie hadden daar niet van
terug. Constitutioneel en politiek waren zij
onmogelijk, liet men verluiden. De forma
teur ging verder. Hij kon echter met Bui
tenlandsche Zaken niet slagen. En nu schijnt
de strijd over Schermerhorn opnieuw en
scherp te zijn ontbrand. Want de P. v. d. A.
staat op personen, die aan een loyale uit
voering van het program willen medewerken.
Langdurige en, naar het heet, nog al heftige
besprekingen hebben over dieze aangelegen
heid: in de laatste dagen plaats gehad. Dr
Beel en de ministers Drees en Lieftinck
schijnen Donderdag een soort veldslag te
hebben geleverd.
Het schijnt een soort zenuwenoorlog te
worden, in die verwachting, dat een der par
tijen ten slotte, strijdensmoede en onder den
dwang der omstandigheden, het hoofd in.
den schoot zal leglgen. De strijd wordt dan.
beslecht ten gunste van den heer Beel, die
volgens zijn collega Vos, in eigen kring heel
moeilijk eerste klas politici als medewerkers
schijnt te kunnen vinden, in bet geval de
P. v. d. A. overstag gaat. Zij zou die poli
tieke matadors maar uit de mouw heb
ben te schudden. In het andere geval rolt de
victorie aan de P. v. d. A. toe, die voor
nemens is, volgens ir Vós, het been stijf te
houden en zoo de Katholieken uit den con
servatieven hoek wil halen. Zij moeten hun
politieke gevangenen worden. Ligt hier niet
hun zwakke punt. Want hun „dame" kan
ook anders!
(Vervolg op pag. 2)
Schotsch eeredoctoraat voor
prof. Kraemer
De St. Andrew Universiteit te Fife (Zuid-
Schotland) bood prof. dr H. Kraemer, te
Leiden, een eeredoctoraat aan, wegens de
belangrijke rol, die hij in de verzetbewe-
ging van Nederland speelde op kerkelijk
gebied.
Om dezelfde redenen werden prof. Pierre
Maury (Frankrijk) en prof Josef Krsjenek
(Tsj. Slowakije) gedoctoreerd.
een bom van geheel nieuwe constructie be
vindt, die aan het geweld van de atomische
uitbarsting zal worden blootgesteld. Deze
bom, die ongeveer 1800 kg weegt en die een.
ontzaglijke explosieve lading moet bevatten,
kwam niet tijdig gereed om tijdens den
oorlog te worden gebruikt. Van officieele
zijde is meegedeeld, dat de geheele Bikina-
proef een ronde 750 millioen dollar kost.
Bij deze proefneming rust de grootste ver
antwoordelijkheid op die schouders van de
meteorologen, die leven en gezondheid van
de 42.080 man, bij het experiment betrokken,
doch ook van de bevolking van de Marian-
nen, in ihun handen hebben. Indien de radio
actieve wolk, die na de explosie ontstaat,
door een foutieve berekening een andere
richting zou kiezen, zou een catastrofe het
gevolg zijn.
Indien die weersomstandigheden Maandag
morgen ook maar ©enigszins twijfelachtig
zijn, wordt de proef uitgesteld. Het geheele
experiment dat het afwerpen van 3
atoombommen inhoudt moet echter vóór
eind Augustus voltooid zijn. Om de wind
richting te bepalen in de stratosfeer zijn de
Laatste dagen honderden ballons met spe
ciale instrumenten aan boord op Bikini op
gelaten.
In de omgeving van Bikini overheerschen
in deze zomermaanden twee windtypen. De
eeme heeft boven de oppervlakte een Ooste
lijke richting, terwijl op 10.000 m. hoogte
Westenwinden waaien. Voor het experiment
is deze wind ongeschikt. Het andere type
echter, een constante Oostenwnd tot op
20.000 meter hoogte, zal de radio-actieve
wolk permanent in Westelijke richting mee
voeren, zondier dat afwijking van dezen
koers of splitsingen gevreesd moeten worden.
Dwars door den doodelijken wolk heen
zulten onbemande vliegtuigen met speciale
instrumenten uitgerust, koereen, terwijl be
mande verkenningsvliegtuigen den wolk
zulten volgen. Niet minder dan 78, vanuit
„moedervldegtuigen" bestuurde Vliegende
Forten en verkenners, zullen op het oogen-
blik van de explosie in de lucht zijn.
Het echtpaar Joliot-Curie werd eer®»
doctor te Edinburgh.
