Jlieuuip ^Cei&sdjr CTmtmnl
Havenstaking omvat circa 20.000 arbeiders
De Geer verweert zich met 'n niéuwe brochure
IDist 01
DINSDAG 4 JUNI IMS
Be 6erlet Se Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 339
Abonnementsprijzen
1.10 per maand
0.26 per week
3.25 per kwartaal
(bij betaling p. kwit.
Verh m. adm .kosten)
Advertentiën 1 0.15
per m.m.
By contract belang
rijke korting
Postrekening 5 8 9 3 0
Christelijk-Nationaal Dagblad
Bureaux Redactie en
Administratie:
SOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Hoofd redacteur
Dr E. DIEMEB
voor Leiden en Omstreken
„lütiinJuastir!) Is atjcMeueif
myn jjerl in tegenspeel"
Hoe de toestand in de
hoofdstad is
Bij de stakingen van de zeelieden en de
■werkers in de havens en havenbedrijven te
Amsterdam en Rotterdam zijn op dit oogen-
blik circa 20.000 menschen betrokken.
Het zeeliedenconflict, dat wel genoemd mag
worden het „moederconflict", omvat alleen
reeds 4000 man, d.i. de meerderheid der be
manningen van 174 schepen en als er een
nieuw schip binnen komt, komen er door
gaans weer nieuwe stakers bij.
Wat is de inzet v$n de zeeliedenstaking?
Kort geformuleerdde erkenning van de
E.V.C. Als men deze vierde vakorganisatie,
in casu, de afdeeling transport van de E.V.C.,
tot mede-onderteekening v&n de nieuwe
C.A.O. toelaat, hervatten de in den aanhef
genoemde 20.000 stakers het werk.
Het conflict ontstond toen begin April vele
zeelieden weigerden te monsteren op nieuwe
voorwaarden, daar zij aan de vaststelling
daarvan geen deel hebben gehad. Zij erken
nen de leiding van de in een ynie samen
werkende drie oude vakbonden niet als hun
afvaardiging en het resultaat van haar on
derhandelingen met de reeders, neergelegd
in de nieuwe C.A.O., uiteraard evenmin.
Dat zij nu deze C.A.O. mede wenschen te
onderteekenen beteekent niet de aanvaar
ding van het daarin- bepaalde, doch wel, dat
zij zich daarmede erkend weten, omdat vol
gens een daarin neergelegde clausule, elke
verandering in of vernieuwing van de C.A.O.
slechts de vrucht kan zijn van onderhande
lingen tusschen de partijen, die haar onder
teekenden.
Op de beide groote vergaderingen te Rot
terdam en in Amsterdam j.l. Zaterdag gaf
de E.V.C.-leiding in overweging het werk te
hervatten, om voor de wederpartij wellicht
De oud-Sowjetpresident
Kalinin overleden
Begon als fabrieksarbeider z'n loopbaan.
Müchajl Iwanowitsj KaïMnim, oud-voor
zitter van den Oppersten Raad der Sowjet-
Unie, is in Moskou overleden.
Kaïlinin behoorde tot de oude revolution-
n-airen. Hij werd voor de revolutie van 1918
Verscheidene malen veroordeeld en o.m.
naar Siberië verbannen. Hij was de zoon
van een boer uit het gewest, dat toentertijd
Twjer heette en is geboren in 1875.
In de partij was hij het gematigde ele
ment. dat vaak optrad tegen het extremisme
Van Lendn en Stalin.
Van industriearbeider werkte hij zich door*
zelfstudie op tot een der leidende figuren
KALININ
in de communistische partij. In 1944 werd
hij „held van den sooialistischen arbeid".
Tot Maart van dit jaar was hij president
van de Opperste Sowjet. Sinsdiien was hij
lid van den Hoogen Raad der Sowjet-Unie.
de erkenning hierdoor te vergemakkelijken.
Doch dit advies werd afgestemd, waarop de
E.V.C.-leiding constateerde, dat „de men-
sohen ondubbelzinnig van hun wantrouwen
jegens minister Schermerhorn hebben doen
blijken."
Hoe heeft nu de staking in de hoofdstad
om zich heen gegrepen? Bij de verschillende
A'damsche bedrijven is het aantal stakende
arbeiders in totaal 3559. Voorts nog eenige
tientallen bij kleinere maatschappijen ep de
betrokkenen bij de telkens terugkeerende
kleine strubbelingen in het vleeschvervoer
en dergelijke.
Overigens moet bij de beoordeeling der
cijfers rekening worden gehouden met de
omstandigheid, dat het werk in enkele be
drijven geheel of goeddeels onmogelijk wordt
wanneer een deel van de werkers in vitale
afdeelingen staakt.
Wat de betrokken arbeiders de staking
doet voortzetten is hun overtuiging, dat zij
slechts daarmee het recht op erkenning kun
nen bereiken. Van verschillende zijden on
dervinden de stakers steun. Nog gisteren
kwam 2000 kg gratis voedsel uit Friesland
voor de A'damsche stakers aan.
Wat dien strijd niet vergemakkelijkt is de
inschakeling van de circa 1000 militairen en
van vrijwilligers en studenten.
Vooral om de economische consequenties
wordt van alle zijden reikhalzend uitgezien
naar het einde van het zeeliedenconflict,
waarmee de overige conflicten tegelijkertijd
geëindigd zullen zijn.
SYMBOLEN- EN ZEEHELDENPOSTZEGELS
ONGELDIG
Daar er Zaterdag j J. in Den Haag niet
minder dan 2700 brieven, met deze zegels
gefrankeerd, gepost zijn, vestigen wij er nog
maals de aandacht op, dat de symbolen- en
zeeheldenzegels met ingang van 1 Juni on
geldig zijn verklaard.
De Haagsche Tramweg Mij. kreeg het eerste drietal van haar vele naar Duitschland weg
gevoerde wagens weer thuis gestuurd. Maar vraag niet hoe. Aan de Monsterschestraat kan
men ze gadeslaan.
„Mijn ambt was vervallen en
dus kon ik gaan"
„Mijn ambt was vervallen". Dat is het
thema van de verdediging, welke de heer De
Geer levert in een brochure tegen de op zijn
Londensch beleid en op zijn vertrek naar
het buitenland na zijn aftreden als minister
president, geoefende critiek in de bekende
nota van Prof. Gerbrandy. „Voor mijn uit-
landigheid bestond geen reden meer", zoo
luidt dan de conclusie. Alleen had ik mij
van politieke bemoeiingen te onthouden.
Verschillende hem gedane verwijten wijst
hij af. Van de voor de critiek aangegeven
gronden kon hij zich niets herinneren en in
verband met andere meent hij, dat men
destijds p. a. wat zijn radiorede van 20
Mei betreft niet had doen blijken, dat
men zoo'n bijzonderen prijs er op stelde
haar tevoren te kennen.
Vervolgens licht de heer De Geer de pas
sage in deze rede nader toe: „De bevolking
harerzijds heeft den plicht, door een rus
tige en ordelijke houding het normaal func-
tisnneeren der diensten te bevorderen en
zich van alles te onthouden wat een geregel-
den gang van zaken zou kunnen verstoren
DE RADIO-LUISTERWEDSTRIJD VOOR
„VOLKSHERSTEL".
Men verzoekt ons er mag eens op te wijzen
dat die oplossingen van den radio-luist er-
wedstrijd van „Volksherstel", die- a.s. Zater
dag wordt gehouden, op een briefkaart moe
ten worden ingezonden aan Paleisstraat 1
te Den Haag en er op vermeld dienen te
worden a) het aantal kleuren, b) het aantal
dieren dat men hoorde noemen. Bdhalve
een nationale hulpzegel als frankeerzegel
dient men er nog minstens voor 30 ct. post
zegels'als inschrijfgeld bij te pliakken, daar
men anders niet voor een der fraaie prijzen
in aanmerking kan komen.
of bemoeilijken." Hij zegt:
„In het licht van latere gebeurtenissen
schijnen deze woorden weinig aannemelijk
en een verloochening van den heroïeken
geest, die in de latere verzetsbeweging heeft
geheercht. Maar ontkend zal niet worden,
dat zij in overeenstemming waren met het
internationale recht, met name met de Vier
de Conventie van 's-Gravenhage, het zooge
naamde Landoorlogsreglement, zooals dit de
rechten en verplichtingen zoowel van den
bezetter als van de bevolking van een bezet
gebied omschrijft".
(Vervolg op pag. 2)
Van Iersel wordt tot 1954
opgeborgen
Zijn huis in de Tomatenstraat verbeurd
verklaard.
(Van onzen verslaggever voor rechtszaken.)
Het Haagsche Tribunaal deed heden uit
spraak in de zaak tegen den districtsleider
der N.S.B., M. J. A. van Iersel te Den Haag,
commandant van de W.A. in Den Haag en
één der bekendste N.S.B.-figuren uit de
oorlogsjaren in de Residentie, wien o. a. ook
ten laste was gelegd dat hij lijsten met
namen van personen, die voor het gijzelaar
schap in aanmerking zouden kunnen komen,
aan de Duitschers had verschaft. Het Tribu
naal legde hem interneering op tot 1 Ja
nuari 1954, voorts ontzetting uit de beide
kiesrechten en het recht om openbare amb
ten te bekleeden, voor het leven. Voorts
werd zijn onroerend goed verbeurd ver
klaard, hetgeen, zooals uit de rechtzitting
bleek, bestond uit een huis in de Tomaten-
straat in Den Haag, ter waarde van f 7500.
Hooger beroep aangeteekend in
Unileverzaak
De Off. van Justitie der Rott. rechtbank
heeft hooger beroep aangeteekend van de
uitspraken, welke gedaan zijn met betrek
king tot het Unilever-schandaal.
DAT de heer Leon Castro op verzoek eer
vol is ontslagen als Ned. oonsuT te Thessa
loniki Griekenland
DAT de Deldensche jeugdherberg ,,'t Ie-
menschoer" weer is geopend.
DAT Lunteren de routes naar markante
punten in den omtrek niet meer door nuch
tere naambordjes, maar door artistieke en
suggestieve afbeeldingen gaat aangeven.
DAT „Arti et Amaoitiae" te Amsterdam
een wedstrijd voor jeugdige schilders heeft
uitgeschreven met ais hoofdprijs f 500.
DAT de tweejaarl. nat. tentoonstelling van
het Ned. trekpaard op 20 en 21 Juni ajS. te
Den Bosch zal worden gehouden.-
DAT in de St. crt. van 4 Juni is afgekon
digd een „cal oulatieb esohikking timmer
fabrieken 1946", een „prijzenibesohikking
kapperstarieven 1946" en een .geneeskun
dige voorziening onder de burgerbevolking
in buitengewone omstandigheden".
DAT tot gezantsahaps-, resp. consulaats
attaché zijn benoemd mr R. Ph. Brouwer,
mr J. H. O. Insinger, mr W. A. Frowedn,
mr P. W. H. Sohaepman en mr F. van Raai te.
DAT aan dr L. R. W. Soutendijk voor den
duur van zijn detacheering aan de ambas
sade te Washington de persoonlijke titel van
financieel attaché is verleend..
DAT de Australische gezant Keith Officer
heden in ons land is gearriveerd.
DAT het Centraal Distributiekantoor de
detaillisten er opmerkzaam op maakt de
ontvangstbewijzen, waarmede zij opplakvel-
len met consumentenbotnnen indeveren, op
de juiste wijze in te vullen.
DAT het R.K. Tweede Kamerlid H. Ruij-
ter in ernstigen toestand in de Ursala-kli-
niek te Wassenaar is opgenomen.
DAT met de Pinksterdagen diverse voor
treinen worden ijngelegd en het daarom
verstandig is vroeg op reis te gaan.
DAT de stakers op Schiphol besloten zijn
door te staken.
DAT te Antwerpen met het lossen van de
Ned. schepen „Sumatra", „Edam", „Water
land" en „Blommersdijk" is begonnen en
ook de andere zullen volgen.
DAT op teen reünie van reserve-officieren
van 1-5 R.A. te Austerlitz drie hunner in
een kelder van het vergadergebouw eenige
rickelmijnen aantroffen, die ze wilden de-
monteeren en daarbij de kapitein Van Steen
van Ommeren werd gedood, terwijl de luit.
Groen levensgevaarlijk werd gewond.
DAT te A'dam weer is opgericht een ge
meenschap van Christen-antimilitaristen
„Kerk en Vrede" met prof. dr G. J. Hee-
ring uit Oegstgeest als voorz. en J. J. Wen-
tipk, Argonautenstr. 37 A'dam als secr. van
het voorl. bestuur.
DAT België in Maart van dit jaar, op
Amerika en Duïitschland na, een 'onzer be
langrijkste leveranciers (en afnemers) is
geweest.
DAT de Geldersch-Overijsselsche Bond
Bond van Coöp. Zuivelfabrieken te Zutphen
Donderdag a.s. in Tavoli te Apeldoorn zijn
50-j. bestaan zal herdenken.
DAT de Mijnindustrieraad heeft bepaald
den productietoeslag voor de in tijdloon
werkende arbeiders met 50 te verhoogen.
DAT het Leger des Heils gisteren in het
Concertgeb. te A'dam een Indischen avond
organiseerde, waar o.m. sprak de Amerik
lieutenant-commissioner Norman Marshall
DAT het secretariaat van den Ned. Jour
nalistenkring is gevestigd in „Het Nederl.
flr9ïïïfeum"> NZ- Koik 28. Amsterdam,
tel. 46910 en het Kringbureau van 1014 u.
geopend.
DAT ir W. H. van Leeuwen (Delft), de
heer J. G. Bessem (Rijswijk) en de heer Th.
C. Geudeker benoemd zijn tot bestuursleden
van het hoofdbedrijfschap voor akkerbouw
producten.
DAT een commissie van advies voor de
beroepsclassificatie is ingesteld en tot haar
voorzitter resp. vice-voorzitter zijn benoemd
A. N. van Mill, dir.-generaal van het Rijks
arbeidsbureau en ir M. H. Damme te A'dam.
DAT gisteren te Utrecht het eerste con
gres der R.-K. Ambtena ren vereen i ging sinds
de bevrijding is geopend.
DAT de oud-burg. van Herwen en Aerdt
respect, van Tiel. mr Ch. G. Schattenkerk,
74 jaar oud te Didam is overleden.
DAT het rooien van nieuwe aardappelen
voorjoopig verboden is.
DAT het bezoek van Prinses Juliana aan
Oost- en Noord-Brabant is vastgesteld op
a.s. Donderdag.
DAT de bekende Ned. beeldhouwer L. Zijl
op 13 Juni zijn 80sten verjaardag zal vieren.
DAT i.v.m. diefstal en zwarten handel in
suiker in Roosendaal 10 personen zijn ge
arresteerd, die ook de suiker wel ruilden
tegen fietsbanden.
DAT de Ned. Ver. ter bescherming van
Vogels aandringt op het plaatsen van nest
kastjes, ten einde den zoo zwaar beschadig
den vogelstand weer op peil te brengen.
DAT het „Bureau Positieregeling Indische
geëvacueerden" vanaf 12 Juni a.s. gevestigd
zal zijn in de Van Speykstraat 16—22 te
.Wat gebeurt er na de
doodvonnissen
Een antwoord op verschillende vragen.
Er zijn door de Bijzondere Gerechtshoven
in den lande reeds® vele doodvonnissen ge
veld, waarvan er verschillende door den
Raad van Cassatie zijn bekrachtigd. Tot
heden werden alleen Max Blokzijl en ir A.
A. Mussert ter dood gebracht. In verband
hiermede werd ons gevraagd of de andere
doodvonnissen misschien in stilte voltrok
ken zijn zonder eenige bekendmaking.
Naar de Nieuwe Leidsche Cou
rant verneemt, zijn tot heden alleen de 2
genoemde vonnissen voltrokken. Sindsdien
zijn nog 8 personen door den Raad van Cas
satie ter dood veroordeeld cq. het doodvon
nis bekrachtigd. Dit was tegen C. Kooiman,
P. Bakker, J. Steentjes, Man in 't Veld, Izaak
Metz, W. van Groningen, G. S. van der Ploeg
en J. F. P. van Lieshout. In al deze gevallen
is een gratieverzoek ingediend, dat nog in
behandeling is. Wordt dit gratieverzoek af
gewezen, dan wordt de betrokken Procureur-
fiscaal hiervan kennis gegeven voor de vol
trekking van het vonnis.
Prof. mr C. P. M. Romme gaat
heen als Rijksbemiddelaar
Overeenkomstig het destijds door hem ken-
baar gemaakte voornemen, heeft prof. mr C,
P. M. Romme den minister van Soc. Zaken
verzocht om ontheffing van het ambt van
lid en voorzitter van het College van Rijks
bemiddelaars i.v.m. zijn verwiezing tot lid
der Tweede Kamer. Tevens heeft prof. Rom
me ontslag verzocht als lid en vice-voorzit
ter van het bestuur der-Kath. Volkspartij,
welke vergaderingen hij voortaan als voor
zitter van de Kath. fractie der Tweede Ka
mer zal bijwonen. Of de heer Matser, bur*
gemeester van Arnhem, öf mr v. Kolfschoten,
minister van Justitie, schijnen thans voorzit
ter der K.V.P. te zullen worden.
Weest zuinig met Uw koffiei
en met Uw cacao
Deze week een bon voor meat and
vegetables aangewezen.
Wegens vertraagden aanvoer kan in Juli
wellicht niet op tijd een koffiebon worden
aangewezen, terwijl om de zelfde reden op
16 Juni voor alle leeftijden slechts 50 in plaats
van 100 gram caoao beschikbaar kan wor
den gesteld. Dit rantsoen is voor 8 weken.
Op 6 Jund wordt een bon voor „meat and,
vegetables" bekend gemaakt, waarop reeds
7 Juni mag worden gekocht. Deze blikjes
varieeren van 340 tot 567 gram of van 850
tot 908 gram. Voor laatstgenoemde zijn 2
bonnen noodig. Blikken van 6 Lbs en zwaar
der kunnen verkocht worden op basis vam
45 gtr. vleesch en groenten per bon.
Twee jaar geleden begon de
geall. invasie in Frankrijk
Donderdag 6 Juni zal het twee jaar
geleden zijn dat zich van oor tot oor
een gedempte juichkreet onder ons volk
verbreidde: „De Engelschen zijn in
Frankrijk geland!" Toch moest voor het
Westen nog bijna een jaar verstrijken,
voor we werkelijk van den Duitschen
onderdrukker werden verlost.
CHR.-HIST. UNIE RAAKT EEN ZETEL
KWIJT AAN P. v. d. A.
Bij de berekening der zetelverdeeling voor
de Prov. Staten van Z.-H. werd aangenomen,
dat de C.-H. Unie haar lijsten in alle kies
kringen der provincie met elkaar verbonden
had. Daar dit in den kieskring Ridderkerk
niet zoo was, krijgt de C.H.U. 1 zetel minder
en de P. v. d. A. 1 zetel meer toegewezen.
Op de denkbeeldige samenstelling der Eerste
Kamer heeft een en ander geen invloed.
Jhr mr M. v. d. Goes van Naters, leider
der Tweede Kamer-fractie van de P. v. d. A„
die na prof. Romme door den kabinetsfor
mateur werd ontvangen.
Iets warmer, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Matige,
aan de kust tijdelijk krachtige wind tus
schen Z.W. en Z., tijdelijk toenemende be
wolking met plaatselijk eenige regen voor
namelijk in het W. van het land, eenige
