Hoe leven we tegenwoordig in Nederland?
Haagsche wedloop naar de zee werd een succes
Ruïnes van tramwagens uit Duitschland terug
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
ZATERDAG 1 JUNI 19*?
Zorgen en ergernissen van
de huisvrouw
L
(Van een onzer verslaggevers).
„Asjeblieft", heeft m'n vrouw op een
avond gezegd, „als je dan denkt, dat ik het
over den balk gooi, bekijk dan zélf m'n uit-
gavenlijstje maar eens".
Het was na het zooveelste gesprek dat
ove rijgen s in ieder Nederlandsch gezin
voorkomt tegenwoordig over de fantasti
sche manier waarop maandsalarissen ft
dezen tijd in de zakken van groenteboeren,
slagers, bakkers en kruideniers plegen te
verdwijnen. Gesprekken, die de waarheid
van het spreekwoord dreigen te bevestigen,
dat leege kisten tWfeten maken. Zoover ls
het nog niet, maar om te voorkomen, dat
ervaringen van ouderen, die beweerd heb
ben, dat de liefde het raam uitvliegt, als de
armoede de deur binnenkomt, de mijne
worden, verdiep ik me van tijd tot tijd ln
het gezinshuishoudboek. Wie dat doet be
grijpt hoe het komt, dat alle aansporingen
van minister Lieftinck om te sparen ten
spijt, het aantal uitbetalingen der Rijkspost
spaarbank dat der inlagen met f50 millioen
overtreft.
Het is goed voor een man zich intensief
te verdiepen in de zorgen, die z'n vrouw op
het oogenblik in financieel opzicht heeft.
Hij begrijpt dan beter, dat zij niet voor
niets van tijd tot tijd met de handen iai het
haar zit.
De eerste onderzoekingen hebben me ge
leerd, dat een dubbel brood, dat voor den
oorlog 16 cent kostte, nu 22 moet opbren
gen. Dat is is 37 pet meer.
Melk steeg van 11 tot 19 cent per liter.
Dat is 72 pet.
Wat de groente betreft we komen op
dat onderwerp nog afzonderlijk terug een
heel ordinair kropje sla steeg van 3 tot 8
cent of wel met 150 pet. Voor andere
groentesoorten liggen de percentages nog
hooger.
Vleesch kwam van 60 70 cent op f 1.35
en werd dus 100 pet duurder.
Voor vet betalen we nu f 1.30 tegen tach
tig cent voor den oorlog, of 60 pet meer en
daarmee is ons voedsellijstje nog lang niet
uitgeput, maar de voornaamste bestanddee-
len van het menu zijn genoemd.
„Kijk maar niet naar het hoofdstuk repa
raties" vermaant m'n vrouw me, maar ik
doe het toch en zie een even ontstellend
beeld. De reparatie van kinderschoenen
kost f 3.50 tegen f 1.75 voor den oorlog. Dat
is ook 100 pet meer.
Deze cijfers zijn heelemaal niet belang
rijk of nieuw. Iedereen kent ze, want er is
geen discussie, die een meer algemeen ka
rakter heeft, dan het hierboven beschreven
echtelijk gesprek, dat iederen eersten van de
maand, wanneer de huishoudelijke begroo
ting opgesteld moet worden, als een thema
zonder variaties als-maar-weer gevoerd
wordt.
De solide Hollandsche huisvrouw, die op-
Moeder heeft inkoopen gedaan en trac-
teert de kleine op wat lekkers. Maar de
beurs is tegenwoordig zoo heel gauw
leeg.
gevoed is bij het zetten van de tering naar
de nering, worstelt met dit probleem, dat
te nijpender is, waar de ïmkomens niet ste
gen met de prijzen. Dat wil zeggen: de in
komens van de groote massa der werkende
mannen, de kleine beambten, de ambtena
ren, de onderwijzers en leeraren, kortom al
die lieden, die van een vast salaris moeten
leven.
Voor deze menschen heeft, bij alle zor
gen, deze tijd nog een extra ergernis achter
de hand: dat aan den anderen kant men
schen in staat zijn met het geld te smijten,
omdat ze loonen krijgen, die niet alleen
geenszins 5m overeenstemming zijn met de
prestatie, die zij leveren, maar die ander
zijds juist oorzaak zijn, dat het huishoud
boek van mijn vrouw en duizenden andere
iedere maand een lek vertoont, dat de
Spaarbank vullen moet.
Zij zijn niet zwarte handelaren van het
meest troebele water, doch tiksters, secre
taressen, kantoormeisjes en andere bediena-
ïessen van toetsenborden en loketten in
GRAF. ARBEIDERS KRIJGEN 12 DAGEN
VACANTIE
Plus een voorschot van een week loon
Door het College van Rijksbemiddelaars
is het nieuwe collectief contract in de Grafi
sche industrie thans goedgekeurd. Hieronder
vallen de 4 groote groepen: typografie, bin
derij, lithografie en chemigrafie. Voor 1 Oct.
1S46 wordt aan het personeel een voorschot
van een week loon gegeven. Het al of niet
terugbetalen van dit voorschot zal afhankelijk
zijn van een nog te verschijnen regeling. De
vacantie is voor alle branches op 12 dagen
per jaar gebracht. Als voorzitter van de on
derhandelingen, welke op 12 Maart aanvin
gen, trad op de heer H. Diemer te Rotterdam.
Rijksbureaux, die met maandsalarissen van
f 150 tot f 200 en meer naar huis gaan.
„Weet je wel", heeft m'n vrouw me on
langs gevraagd, „dat juffrouw die en die
maar weinig minder dan jij verdient en dat
wij van ons salaris moeten leven als man,
vrouw en drie kinderen, terwijl zij er alléén
plezier van kan hebben?"
Het was een uitbarsting na een middag
winkelen, waarbij de dames hadden staan
te graaien in een stapel hoofddoeken, er
gens in een Haagsch magazijn.
„Ik kon het natuurlijk niet betalen", zei
ze zuchtend bij haar thuiskomst, maar het
tikstertje met het ^benijde salaris had grit
over de toonbank het bedrag uitgeteld. Ik
dacht lm m'n verstard zijn in oude prijzen
aan drie kostbare rijksdaalders en vroeg
met een had-dat-dan-toch-eens-gedaan-tim-
bre in m'n stem: „Zooveel zal die doek toch
niet gekost hebben?"
„Negen en vijftig gulden, meneer", zei ze
met een moorddadige flikkering in haar
oogen.
Toen zwoer ik uit te zullen zoeken waar
deze verkwisters him geld vandaan halen
en waar ze het zooal laten.
De resultaten zijn verbijsterend. In een
volgend artikel volgt het relaas.
Ondanks frisschen wind en
vroege uur
(Van een onzfr verslaggevers).
Op eeti tijdstip, waarop de meeste men
schen nog onder de dekens plegen te ver
toeven en in een temperatuur om te rillen,
stond vanmorgen een onwaarschijnlijk
groote schare zwemlustigen op het Scheve-
ningsche strand, trappelend van ongeduld
en kou, het startschot van den traditionee-
len wedloop naar de zee af te wachten. De
temperatuur van de zee was 52 gr. F., die
van de buitenlucht 56 gr. F., terwijl de klok
kwart voor acht wees! We overdrijven dus
niet.
Enkele zeehelden, wier aanblik alleen
reeds een rilling over de ruggen van de vele
toeschouwers deed loopen, konden blijkbaar
het genot van het water niet verder be
dwingen en liepen met een vervaarlijke
snelheid in de richting van de zee. Verder
dan de scheiding van water en' zand brach
ten de meesten het echter nog niet. We za
gen enkele heeren, waarvan men zou zeg
gen, dat zij den leeftijd voor dergelijke lief
hebberijen reeds verre te boven waren, hun
Amerika, Australië en de
zelfstandigheid
Wie den bal kaatst moet hem terug
verwachten.
In het eindverslag van de Commissie van
Rapporteurs over het wetsontwerp tot het
aangaan van geldleeningen ten laste van
Ned.-Indië hijermede zou, zooals bekend,
ten hoogste een bedrag van 350 millioen
guldens N.-I.-crt. gemoeid zijn wordt
medegedeeld, dat enkele leden nadere toe
lichting verzochten op de verklaring der
Regeering, volgens welke de Amerikaan-
sche en Australische autoriteiten voor het
sluiten van dergelijke overeenkomsten den
eïjsch hadden gesteld, dat het Rijk in Europa
de leeningsverplichtingen, door de Ind. Re
geering aangegaan, zou garandeeren.
Dit nu bevreemdt de betreffende leden.
Immers, er is zoowel van Amerikaansche
als van Australische zijde herhaaldelijk aan
gedrongen op het geven van politieke zelf
standigheid aan de Inheemschen.
„Is", zoo vragen de leden zich af, „de
aandacht van bedoelde autoriteiten geves
tigd op financieele zelfstandigheid van het
Aziatische deel van het Koninkrijk, geregeld
bij de wet van 29 Juni 1912 door de erken
ning van Ned.-Indië als rechtspersoon?"
Amerika en Australië schaakmat?....
Mr. B. VERLINDEN VOORZITTER DER
MIDDERNACHTZENDINGSVEREENIGING.
In de gisteren te A'dam gehouden 54e en 55e
jaarvergadering van de Ned. Middernacht-
zendingsvereeniging is dr. J. Lammerts van
Bueren als voorzitter afgetreden en als zijn
opvolger benoemd mr. B. Verlinden, directeur
der Heldring Gestichten te Zetten. Eerstge
noemde werd tot eere-voorzitter benoemd,
terwijl als hoofdbestuursleden werden gekozen
dr. M. J. Langeveld te Utrecht, dr. J. v. d.
Spek te Poortugaal, mevr. de Jong-Sypkes te
Groningen, dr. K. P. Maraug te Utrecht en dr.
U. P. Lely te Den Haag. In de openbare
middagvergadering heeft dr. C. J. Honig een
referaat gehouden over „Huwelijksmoeilijk
heden in dezen tjjd"s
WAAR BLIJVEN ZE?
Wat komt er van al die jongens en meisjes,
die men zoo dagelijks naar school ziet gaan,
terecht?
Van de 100.000 kinderen verlaten er 19.000
de lagere school, zonder alle klassen door-
loopen te hebben; 38.500 hebben echter wel
succes maar krijgen geen verdere opleiding;
19.000 gaan naar de U.L.O.-school; 17.000 naar
de ambachtschool; 5000 naar een middelbare
school.
Met het oog op de toekomstige uitbreiding
van de industrieën in Nederland zal het aan
tal ambachtschoolleerlingen sterk moeten
stijgen, wil in de behoeften der komende ja
ren voorzien kunnen worden. Doch ook het
aantal ingenieurs (van de 100.000 kinderen
worden er slechts142, di. 0.14 pet., in
genieur!) zal aanzienlijk moeten toenemen,
wil een dreigend tekort hier voorkomen wor
den.
GEEN PLAATS MEER BIJ DE KON. MARINE
Officieel wordt medegedeeld, dat verzoeken
tot plaatsing bij of overplaatsing naar de
Kon. Marine niet kunnen worden ingewilligd.
Van de lichting 1945 kon slechts een 125-tal in
geschrevenen aan de zeemacht worden toege
wezen. Zelfs zeevarenden, binnenschippers en
studeerenden voor een zeevaartkundig diplo
ma moesten worden afgewezen.
spurt na het startschot bewees het tegen-
deeL Zij deden voor hun jongere sportge-
noten niet onder. De vrouwelijke leden van
hun generatie hadden het veiliger gevonden
om thuis te blijven.
Toen eindelijk kwam het sein en als eer
sten stormden de dames, die ook dit keer op
galante wijze den voorrang hadden, tegelij
kertijd voorwaarts, om zich even later in de
golven te werpen. Direct daarna waren het
de leden van het sterke geslacht, die, kou
en wind trotseerend, het zoute nat proef
den. De leden van de jury, die op verzoek
uit vertegenwoordigers van de pers samen
gesteld was, hadden een ondankbare, doch
hoogst verantwoordelijke taak, want van
zelfsprekend waanden zich velen winnaar en
het was een toer uit deze schreeuwende klu
wen de werkelijke winnaars aan te wijzen.
Het werden tenslotte van de dames: 1. Riet
je Snel; 2. mej. W. v. Staaden en 3. mej. P.
Langeveld. Van de heeren boven 25 jaar:
1. J. A. Balhan; 2. L. Walraven; 3. T. E. L.
Padmos en van de heeren beneden dezen
leeftijd: 1. P. Brandts; 2. J. de Boer en 3. J.
P. Groen Hen werden bad-abonnenmeten
en couponboekjes ter hand gesteld, terwijl
de fa. Meddens een pullover beschikbaar
stelde. Dat was geen overdaad bij het win-
terweertje, dat deze eerste opening van
het badseizoen na den oorlog meende te
moeten opluisteren
Zijn ze het repareeren nog
wel waard
Weer is een zending trams uit Duitschland
in Nedierland teruggekeerd. Aan het Haar
lemmermeerstation te Amsterdam staan
thans de een en twintig wagens te wachten
orh vervoerd te worden naar de reparatie
inrichting, waar men zal trachten ze weder
om geschikt te maken voor den dienst. De
wagens zien er verschrikkelijk uit. Een drie
tal wagens, dat voor Den Haag bestemd is,
trekt vooral de aandacht. Deze wagens had
den de Duitsdhers oorspronkelijk bestemd
voor Weenen, maar ze kwamen niet verder
dan Hannover en dragen het opschrift
„Strassenbaan „Hannover". Van binnen zien
ze er zoo gehavend uit, dat men zich de
vraag stelt of ze wel ooit zoo hersteld kun
nen worden, dat zij weer voor passagiersver
voer te gebruiken zijn. De banken zijn ge
heel vernield en de vloeren zijn op enkele
plaatsen verdwenen. Niet minder erg zijn de
achttien Amsterdamsche wagens er aan toe.
Deze komen uit Bremen en dragen kenne
lijk de sporen van een bombardement, die
zij daar te verduren hebben gehad. Geen ruit
is er heel. De wagens zijn verroest, verve
loos en staan scheef op de wielen. Dat de
trams uit Amsterdam afkomstig zijn is ge
makkelijk te zien. De Duitsohers hebben het
DE BETREKKINGEN TUSSCHEN
NEDERLAND EN SPANJE.
Op de vragen van den. heer Van der Goes
van Naters betreffende het onderhouden
van diplomatieke en handelsbetrekkingen
met het huidige Spaansche bewind, heeft de
minister-president geantwoord, dat hangende
het onderzoek der sub-oommissie van de
V. N., de Ned. Regeering geen aanleiding
vindt wijziging te brengen in de bestaande
verhoudingen.
Geref. Schoolverband in jaar
vergadering bijeen
Referaat van mr Th. G. Wormer
(Van een onzer redacteuren)
In de lange blijde reeks „eerste vergadering
na de bevrijding" nam gisteren het Geref.
schoolverband zijn plaats in. Prof. dr J. Rid
derbos leidde deze zeer goed bezochte ver
gadering en heette na gebruikelijke opening
welkom prof. dr K. Dijk, die namens de Unie,
en mr J. J. Hangelbroek, die namens den
Schoolraad aanwezig was. Staande hoorde
men zijn woord van herdenking aan, gewijd
aan den heer F. W. van Popta, die in een
concentratiekamp gestorven is en aan het
eerelid prof. dr A. Noordtzij, die 16 jaren
lid en daarna voorzitter der comm. van uit
voering is geweest. Warm applaus verwekte
het woord van dank en hulde aan den 87-
jarigen heer v. d. Waals, die nog zijn arbeid
verricht en aanwezig was. Prof. Ridderbos
spreekt dan een openingswoord, waarin hij
opwekt tot vernieuwen, bewaren en hervor
men van het Chr. onderwijs. Uiteraard werd
hierbij ook een krachtig woord gesproken
tegen het streven „van zekere Christelijke
zijde, de Chr. school op den achtergrond te
dringen".
Blijkens het jaarverslag van den 2en secre
taris, den heer P. Timmermans, zijn thans
bij het G.S. aangesloten 451 scholen met 2363
leerkrachten en 78.000 leerlingen, de heer J.
Bos is, na 7-jarigen arbeid, afgetreden als
le secretaris; tot adj. secretaris is benoemd
mr W. de Vries Wz„ terwijl W. Th. Versteeg
als secr.-penningmeester optreedt. Na goed
keuring der jaarverslagen van secretaris en
penningmeester wordt het rapport van den
paedagogischen adviseur prof. dr J. Waterink,
goedgekeurd. Eenige discussie gaf het onder
werp vertrouwensmannen, volgens een toe
lichting van pre Waterink noodig voor het
ditaetisch researchwerk in de scholen. In dit
opzicht heeft het G.S. nog sterkere organi
satie noodig, in het bijzonder met het oog op
wat de toekomst op onderwijsgebied brengen
kan.
Besloten werd de contributie niet te ver-
hoogen en de a.s. jaarvergadering te bepalen
op 16 Mei 1947 te Utrecht. Tot bestuursleden
(comm. v. uitvoering) zijn gekozen de heeren
L J. Allaart te Rotterdam, G. Buist te Haar
lem, A, v. d. Berg te Reitsum en herkozen
mr Th. A. Versteeg te Amsterdam.
In de middagvergadering refereerde mr Th.
G. Donner over „Grondtrekken van de staat
kundige positie van het bijz. lager onder
wijs". Mr Donner schetste eerst de bij de
onderwijspacificatie van 1920 tot stand ge
komen regeling, daarna de aantasting daar
van door den bezetter, en maakte zijn ge
volgtrekking t.a.v. een proeve tot reorgani
satie. Het laatste punt brengt hem tot een
beschouwing van het bekende rapport volks
onderwijs van Juli 1945, waarin de instelling
van nieuwe onderwijsorganen wordt be
pleit, welke hun vleugels zullen uitstrekken
over openbaar en bijzonder onderwijs. Uiter
aard wijst mr Donner af de meening van het
rapport dat de openbare school de school
voor allen is en de school voor de minder
heden in streken „waar het bijzonder onder
wijs voor een bepaalde uiting overwegend
is". De slotsconclusie was, dat, „wanneer men
aan de overheidsschool het karakter toekent
van te zijn en te moeten zijn de normale
school voor allen en de richting aangevend,
methodisch en dictatisch, voor alle onder
wijs dan gewild of ongewild de vrijheid van
onderwijs op den achtergrond geraakt".
NIEUWE BURGEMEESTERS
Benoemd tot burg. van Dinteloord: mr H.
Pop uit Alphen a.d. Rijn; idem van Riethoven
en Westerhoven: W. A. van Hoek uit Ooster
hout; idem van Dalen: J. Wessels Boer uit
DriebergenRisenburg; idem van Dussen: A.
J. A. Orderkerk uit Renkum; idem van Eer-
sel: J. L. A. Stevens uit Gemert; idem van
Mook en Middelaar: H. G. H. de Mulder uit
Wanssum.
NIEUWE
PRODUCTIE-COMMISSARISSEN.
Eervol ontslag is verleend aan ir. N. H. H.
Add ens als productiecommissaris voor den
akker- en weidebouw in Gelderland, i.v.m.
zijn benoeming tot inspecteur van den land
bouw, terwijl ir. T. S. Huxzinga te Tiel als
zijn opvolger is benoemd; en om gelijke re
denen aan den Utrechtschien commissaris dr.
ir. C. K. van Daalen, die wordt opgevolgd
door ir. J. M. A. Penders te Bilthoven.
Als opvolger van den eervol ontslagen pro
ductie-commissaris voor Zd.-Holland, irW. C.
v.d. Meer, is benoemd ir C. P. Scheepers te
R'dam, terwijl ir. G. P. F. Royackers te Roer
mond is benoemd als opvolger van den even
eens eervol ontslagen productie-commissaris ia
Limburg, ir W J. Dewez.
ONZE MEDITATIE
Tot ons leedwezen kwam de meditatie
vain deze week te laaf in ons bezit om
haair nog vandaag te kunnen plaatsen.
niet eens noodig geoordeeld de Amsterdam
sche nummers te verwijderen. Er zijn wa
gens van lijn vier, lijn vier en twintig en
lijn drie.
In het geheel zijn er in den laatsten tijd
reeds dertig tramwagens aan het Haarlem
mermeerstation gearriveerd, behalve de zen
ding, die thans binnenliep.
„Overstapje mijnheer?" Doch het zal nog
wel even duren eer deze, in Dnitschland
teruggevonden tramwagen, weer in dienst
kan worden gesteld.
t Mocht dan frisch zijn vanochtend en dus niet bepaald weer om de zee op te zoeken,
toch stormde een enthousiaste schare het zilte water in, als wilde zij de officieele opening
van het Scheveningsche badseizoen forceeren.
