JUeutue geihsdp GTourant
IDisI ,<ll
Dr. Beel aangewezen als Kabinets-formateur
Onweer brengt veel schade in Noord-Holland
MAANDAG ÜT MEI 1946
te Serie: le Jaargang vanaf 1 Mei 1945, No. MS
Abonnementsprijzen
1.10 per maand
0.26 per wedt
3.25 per kwartaal
fblj betaling p. kwit.
verh. m. adm-kosten)
Advertentlën 0.16
per m.m.
contract belang
rijke korting
Postrekening 5 8 9 3 6
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Hoofdredacteur:
Dr E. DIEMER
Redactie:
B VAN DER ROS
M$t(xntuasHd) U abebkufll
myn bfrt 'n Icg^empott^
Voor regeering die steunt op
i het parlement
H.M. de Koningin heeft hedenmorgen dr.
L. J. M. Beel in gehoor ontvangen en hem
de opdracht verstrekt tot het vormen van
een kabinet, dat geacht mag worden het
vertrouwen van de Tweede Kamer te ge
nieten.
Dr. Beel heeft H.M. verzocht, deze op
dracht in beraad te mogen houden.
Minister Beel.
(Van onzen Parlementsredacteur.)
De eerste terreinverkening zal dus ge
schieden door minister Beel. Een misschien
door velen niet verwachte invitatie tot een
der leden van het Kabinet-Schermerhorn,
die niet den indruk maakte uit formateurs
hout gesneden te zijn. In ieder geval een
Haring voor het Kon. Huis
Vandaag is door den opperkeurmeester
te Vlaardingen, den heer W. Dam, de
haring goedgekeurd om te worden aan
geboden aan H. M. de Koningin en het
Prinselijk Paar. Ter gelegenheid van dit
feit wapperde de historische jagerij-vlag
van het Handelsgebouw te Vlaairdingen.
Deze haring is aangevoerd te Vlaardin
gen door het stoomlogigerschip V.L. 190
„Koningin Wilhelmina" (schipper W.
Schaar) van de N.V. Doggermij. Deze
koningsharing zal op de gebruikelijke
wijze in Oranje vaatjes op het Paleis
Soestdijk worden aangeboden.
MR. A. G. A. RIDDER VAN RAPPARD f
Te VeLp is op 74-jardgen leeftijd overleden
het Eerste Kamerlid mr. A. G. A. Ridder
•Van Rappard, een zeer geziene figuur op
landbouwgebied. Morgen om half 3 wordt
hij op Heiderust in Wortlh-Rheden begraven.
Voorts overleed, op 72-jairigen leeftijd, te
Utrecht het oud-Tweede Kamerlid mevr. mr.
R BakkerNort.
Plesman spoedig in ons land
f terug verwacht
K.L.M.-directeur knapt in Lissabon
aardig op.
Na van zijn ernstige ziekte zoo goed als
hersteld te zijn, is de directeur der K.L.M.,
de heer H. Plesman, eenigen tijd geleden
naar de Nieuwe Leidsche Courant
verneemt, voor algeheel herstel naar Lissa
bon vertrokken, om ïjn een zachter klimaat
geheel op te knappen. Verwacht wordt, dat
hij spoedig weer naar Nederland zal terug-
keeren.
|i MILITAIREN DOEN ALLEEN POLITIE-
P DIENSTEN BIJ DE HAVENS.
In verband met diverse geruchten, deelt
tte R.V.D. mede, dat het gebruik van mili
tairen als werkkrachten in de havens alleen
bedoeld is ter bescherming van de werken
de arbeiders en de vrijwilligers. Zij hebben
instructie, elke agressieve houding tegen
over de stakers te vermijden. Medie daarom
werden heden op last van den burgemeester
de van zware wapens voorziene miarechaus-
oées uit Rotterdam teruggetrokken..
Zuiderling, waarop we ook reeds zagen aan
gedrongen.
We zullen nu moeten afwachten wat het
resultaat van zijn bemoeiingen zal zijn.
Rotterdam sit met tekort van
f 50 millioen
Eindelijk is ook de gemeentebegrooting
voor Rotterdam versohenen. In den geleide-
baief merken B. en W. op, dat de maatstaf
om te berekenen hoe de vermoedelijke uit
komst zal zijn, thans nog ontbreekt. Tegen
over een totaal aan uitgaven ad f 169.271.524
staat een totaal aan ontvangsten van
f 119.271.524, zoodat de middelen met
f 50.000.000 achterblijven.
Honderden landgenooten
zwierven een jaar rond
Na vele pijnlijke wederwaardigheden
eindelijk thuis.
Het zal misschien ongeloofwaardig klin
ken, als men hoort, diat eenige honder
den Nederlanders, meest mannen tusschen
de 20 en 30 jaar, die op 9 Mei 1943 door de
Duitsche slavenjagers werden opgepakt, een
jaar hebben moeten zwerven, alvorens zij,
uit de Russische zone van Duitschland
teruggekeerd, de vrije Hollandsohe lucht
weer konden inademen. Na den val van
Duitschland werden zij naar de Raltiscbe
staten gedreven, hetgeen voor hen echter
nog geen einde beteekende van de omzwer
vingen door Oost-Europa. Een jonge Am-
sterdamsche havenarbeider, die niet bepaald
kon roemen over de tegemoetkomendheid
van den Russischen bezetter, vertelde, dat
men alle papieren en eigendommen had moe
ten afgeven. Van Juni tot Dec. 1945 waren
zij in Jelitz bij Orel geweest, waar zij zoo
hard moesten werken, dat van de 400 man
er 25 overleden. In alle kampen, waar wij
verkeerden, zoo vervolgde hij, hadden de
Duitsohers belangrijke functies, ofschoon die
topleiding Russisch was. Later zijn zij in
Roemenië terecht gekomen, waar de verzor
ging iets beter werd. Door een Ned. mili
taire missie werden zij vijf weken geleden
in het kamp te St. Valentin in Oostenrijk
bezocht, waarna hun repatrdeering een feit
geworden is en zij Zaterdag via Beussek in
Eindhoven aankwamen en aan de goede zor
gen van het Roode Kruis en Repatrieerings-
dienst werden toevertrouwd.
Gisteren is no een tweede groep, bestaande
uit politieke delinquenten, aangekomen.
Feestelijkheden te Delft zijn
Zaterdag ingezet
Ter herdenking van het 700-jarig bestaan
als stad.
De feestelijkheden ter gelegenheid van het
700-jarig bestaan van Delft als stad zijn Za
terdagmiddag begonnen met tentoonstellin
gen en sportwedstrijden, 's Avonds verhoog
den de verlichting van de Oude Kerk en de
roode lampionnetjes in de boomen langs de
grachten de vroolijkheid van de duizenden
Delftenaren en bezoekers uit den omtrek,
die tot diep in den nacht bleven feesten. De
burgemeester, mr. G. v. Baren, opende de
tentoonstelling „Delft in de Historie", in het
Prinsenhof, waar o.a. de boekenkist van
Hugo de Groot en de microscoop van Leeu
wenhoek te zien zijn.
De Delftenaren zullen deze week nog van
diverse feestelijkheden kunnen genieten.
„Een vierkante leugen", zegt
Henri de Greeve
Zaterdagavond, yoor hij zijn wekelijksch
„Lichtbaken" voor den K.R.O. begon, sprak
pater Henri de Greeve over de beschuldiging
in „De Waarheid", dat hij een S.S.'er aan een
valsch paspoort geholpen zou hebben.
„Ik kan er alleen dit van zeggen, dat het
een vierkante leugen is", zoo zeide hij.
Hilversumsche jeugd houdt wed
strijden met mitrailleurs
Ook revolvers, handgranaten en geweren
in beslag genomen
De Econ. Recherche heeft bij een vijftien
tal scholieren te Hilversum een groote hoe
veelheid wapens, o.a. mitrailleurs, geweren,
revolvers, handgranaten enz. in beslag ge
nomen, welke deze jongens waarschijnlijk in
de dagen voorafgaande aan de capitulatie,
hebben gestolen. Reeds waren enkele onge
lukken gebeurd. Er werden zelfs schietwed
strijden o.a. op de heide, gehouden. Den
ouders wordt dringend aangeraden een on
derzoek in te stellen of hun kinderen vuur
wapens en munitie in hun bezit hebben,
daar vermoed wordt, dat nog vele wapenen
verborgen worden gehouden.
GEEN SCHOENENBON BIJ VERMISSING
DISTRIBUTIESTAMKAART.
Zij, wier distributiestamkaart op eeniger-
led wijze in het ongereede raakt of geraakt
is, komen niet voor een sohoenenbon in
aanmerking. Men betrachte dus de noodige
zorg bij het opbergen en bewaren van zijn
stamkaart.
Helft van West-Friesland zat
zonder stroom
Het onweer van gistermiddag heeft in de
Zaanstreek veel schade aangericht. Op ver
scheidene plaatsen in West-Friesland is de
bliksem ingeslagen.
In de gemeente Blokker onder Hoorn
brandde de boerderij van den heer Jacob
Snoek aan den Lageweg tot den grond toe
af. Er werd weinig gered, doch persoonlijke
ongevallen kwamen niet voor.
In Schelüntóhout, onder Hoorn, werd de
hoogspanning getroffen, waardoor de helft
van West-Friesland van 18 uur tot 20.30 uur
zonder stroom zat.
In Lutjebroek werd de bakkerij van den
heer Vriend getroffen, ofschoon hier slechts
waterschade ontstond.
In Binnen wij zend, gemeente Westwoud,
Sloeg de bliksem in het huis van den heer
Jongens van 15 tot 17 jaar sloegen
Chinees dood
Om eenig geld en wat chocolade te
bemachtigen
De Hilversumsche recherche is er in ge
slaagd de daders te arresteeren van den
roofmoord, welke Donderdag 16 dezer in een
woning aan de Schoolstraat gepleegd is op
den Chinees Ko. Het waren drie jongens,
van 15 tot 17 jaar oud en woonachtig op
den Lijsterweg aldaar. Zij hadden dien
avond bij een steenhouwerij aan den Liber-
gerweg een steenhouwershamer gestolen,
waarna zij welbewust de woning van den
Chinees zijn binnengedrongen en hem met
den hamer op het hoofd hebben geslagen
en onschadelijk gemaakt. Met een porte
feuille, waarin f 15.- en een doos met cho-
coladereepen zijn zij weer verdwenen. Het
slachtoffer is doodgebloed.
Bouwes. Er ontstond hierbij een gat in het
dak, doch verder geen schade.
In Hoorn sloeg de bliksem in de waterlei
ding, waardoor op 5 plaatsen het water uit
de straten spoot.
De plakette, die het Ned. volk den Brit-
schen radio-omroep heeft aangeboden, is
in het gebouw van de B.B.C. te Londen
op plechtige wijze onthuld. Men ziet ze
hier in een der wanden aangebracht
DAT ter nagedachtenis van den grooten
Jïed. natuurliefhebber, dir Jac. Thijsse, een
„Dr Jac. P. Thijsse-fonds" is opgericht, waar
voor bijdragen gaarne worden ontvangen op
postrekening 3011 van de R'damsohe Bank-
vereen. te A'dam, onder toevoeging .Eer
betoon dr Thijsse."
DAT mr J. J. Oyevaar, secr.-gen. van het
departement van Scheepvaart, Dinsdag a.s.
om 19.45 uur over Hilversum I zal spreken
over de Ned. Koopvaardijvloot.
DAT aan den Amstelveenscheweg te A'dam
Oen monument is onthuld ter nagedachtenis
Van de op 7 Mei 1945 gesneuvelde illegale
Strijders S. A. Masseling, A. J. Seydel, P.
Roozendaal en A. B. C. van Druyten.
DAT de distributie van natriumbicarbonaat
Jeer vereenvoudigd is.
DAT tegen mr B. J. M. van Spaendonck,
directeur van het rijksbureau voor textiel,
geen zuiveringsmaatregelen noodig worden
geacht^
DAT het Belgisch Nat. Orkest o.l.v. Desire
Defaun met groot- succes te A'dam is op
getreden.
DAT 30 Juni de Passiespelen te Tegelen
worden geopend.
DAT op mej. S. te Henxel een moordaan
slag is gepleegd door een zekeren V., die in
de verloofde van mej. S. een medeminnaar
zag.
DAT bij het omslaan van een boeier bij
Wormerveer twee kinderen van 4 en 1 Jaar
om het leven zijn gekomen.
DAT de R.K. Studentenvereen. „Sanctus
Thomas Aquinas" te A'dam Zaterdag haar
50-jarig bestaan vierde.
DAT de Mij. „Arti et Amicitiae" tot 24
Juni een voorjaarstentoonstelling houdt in
haar gebouw aan het Rokin te A'dam.
DAT te Bazel op 57-jarigen leeftijd is over
leden de heer M. C. Hoessig, consul-generaal
van Nederland in Zwitserland.
DAT vanaf heden t/m. Donderdag in
Noorwijk aan Zee een congres wordt ge
houden van de Alg. Ned. Pharmaceutische
Studentenver.
DAT de Ned. Natuurk. Ver. to Utrecht
haar 25-j. jubileum herdacht.
DAT het tarief voor banden plakken ad
f 0.40 in de kringen van den rijwielhandel
zeer ongunstig is ontvangen, daar men meent
voor dien prijs niet te kunnen werken.
DAT drs. A. B. Speekenbrink morgen om
19.45 uur over Hilversum 1 zal spreken over
de internationale samenwerking op econo
misch gebied.
DAT door de verhooging van de leveran-
ciersprijzen thans ook de consumentprijs van
schapenvleesch is verhoogd.
DAT Zterdag in het Museum-Boymans te
R'dam de Belgische schilderijententoonstel
ling „Van Jan van Eyck tot Rubens" is ge
opend.
DAT te Utrecht de constitueerende verga
dering der Ver. van Fotojournalisten is ge
houden en het secr. is gevestigd op Prove
nierssingel 30 te R'dam.
DAT Zaterdagmiddag in de emballage-afd.
der Ozoncompagnie, een fabriek voor bleek-
poeder, theelichten etc., aan den Papaver
weg te A'dam-Noord, een groote hoeveelheid
verpakkingsmateriaal door brand werd ver
nield.
DAT de te Voorburg gearresteerde jour-
nalïjst Hugo v. d. Broek thans in Den Bosch
is opgesloten. -
De opdracht
Minister Beel ontving de opdracht tol
vorming van een Kabinet, dat het ver
trouwen heeft van die Tweede Kamer.
Intusschen verklaren zoowel de Kath.
Volkspartij als de Partij van den Arbeid, dat
de concessies van den anderen kant dienen
te komen. Nu reeds valt te voorspellen, dat
in de naaste toekomst tusschen deze twee
partijen een zware strijd zal worden gestre
den om den voorrang. Een natuurlijke band
tusschen hen is ook moeilijk te onderkennen.
Aan Katholieke zijde wordien ernstige be
zwaren ingebracht tegen minister Lieftinck,
„te theoretisch" tegen minister van
der Leeuw het Onder wijsdepartement is
bij hem niet veilig voor het Bijz. Onderwijs
en tegen minister Vos, die „toch niet
weer te handhaven zou zijn".
Het valt niet te ontkennen, dat de Kath,
Volkspartij de aandacht op vraagstukken
Legt, welke bij de Partij van den Arbeid niet
veilig kunnen worden genoemd en die ook
den Frot. Chr. partijen zeer ter harte gaan.
Wij gelooven niet, dat een oplossing kan
worden gevonden buiten een kabinet op zoo
breed mogelijke basis. Slechts kan het ge
vaar worden voorkomen van onderdrukken
van bepaalde levensopvattingen, welke bur
gerrecht hebben in ons land.
In deze richting adviseert ook de jonge
mr. Ruys de Beerenbrouck in een artikel in
„De Maasbode". Hij blijft daarbij in de lijn
van zijn nog niet vergeten vader, niet ver
geten ook in onze kringen.
En nu de Staten
De verkiezingen voor de Prov. Staten
verkeeren in een ietwat ongunstige po
sitie. De aandacht was onwillekeurig wat
sterk op de verkiezingen voor de Tweede
Kamer geconcentreerd en na die verkiezin
gen zijn het weer de mogelijkheden van de
komende Kabinetsformatie, die de gedachten
bezig houden.
Toch moet er nog een groot deel van de
aandacht overblijven voor de verkiezingen,
welke op Woensdag a.s. worden gehouden
voor de Prov. Staten. Aan de kabinetsfor
matie kunnen we tenslotte zelf niets doen.
We kunnen er over praten, maar de beslis
sing ligt elders.
Anders staat het met de komende verkie
zingen. Deze steEen ons zelf in de gelegen
heid een daad te doen. Het is maar een een
voudige daad: het uitbrengen van een stem.
Echter het is een uiterst belangrijke daad,
omdat wij door deze daad invloed uitoefe
nen op het bestuur over ons gewest voor de
komende jaren en wat heel belangrijk is
via de Prov. Staten op de samenstelling
van de Eerste Kamer.
Het is voor de verkiezingen nog maar kort
dag. Ook in den korten tijd, welke ons nog
rest, mag de aandacht niet verflauwen en
onze activiteit niet afnemen. Er is in uw
omgeving heusdh nog wel iets te doen. Ook
voor de komende verkiezingen voor de
Prov. Staten heeft elke stem groote en po
sitieve waarde, indien ze wordt uitgebracht
op een der groote Ohr. partijen.
De jonge kiezers
De Prot.-Ohr. jonge mannen en vrotH
wen hebben de vuurproef glansrijk dooi>
staan. In de laatste paar jaren van de bezet
ting, toen het plan gesmeed werd om de be
staande principieele partijen den nek om te
draaien, rekenden deze plannenmakers er
vast op, dat onze jeugd hier zeker ooren
naar zou hebben. Men wist, dat duizenden en
duizenden van wie uit het Christelijk gezin
kwamen, vooraan stonden in het verzet.
Zonder dat wij iemand tekort doen, alle
volks- en geestelijke lagen leverden hun
aandeel mogen wij dit zeggen. Een voor
aanstaande sociaal-democraat, die de oor
logsjaren in het Noorden van ons land door
bracht, zei ons ongevraagd, dat het verzet
aldaar, waarbij groote getallen den dood
vonden, voor verreweg het grootste deel uit
ging van onze rijpere jeugd, natuurlijk
gesecondeerd door personen van allerlei
leeftijd. Dacht men nu werkelijk, dat da
opvoeding in gezin, school, jeugdorganisatie,
catechisatie, het beluisteren van de stem
d.. kerk, zonder vrucht zou zijn gebleven?
Natuurlijk zijn er hier eveneens afge
dwaald, ook misschien wijl de ouderen ach
terbleven in de vervulling van hun taak,
doch in het algemeen was er van geen af
wijken van de historische lijn sprake. Ea
hiervoor zijn wij God grooten dank ver
schuldigd.
t Spreekt vanzelf, dat vooral het jonga
geslacht aanneemt, dat de nieuwe tijd»
waarin wij leven, volkomen zal worden be
grepen door de voormannen en de vertegen
woordigers in de politiek. Het komt ons
voor, dait hieraan niet getwijfeld behoeft ta
worden. Allen tezamen hebben wij in die
laatste jaren een leerschool doorlooper^
welke ons niet straffeloos onberoerd magj
laten.
LUISTERWEDSTRIJD TEN BATE VAN
„NEDERLANDS VOLKSHERSTEL."
Koos Koen komt op beide HilversumschK
zenders voor de microfoon met een grooten
luisterwedstrijd ten bate van „Volksherstel'".
Zaterdag 1 Juni, 21.30 uur, wordt deze wed
strijd uitgezonden. Vele prijzen, w.o. 50
fietsen met banden, zijn ter beschikking ge
steld door Ned. firma's. De opbrengst van
den wedstrijd komt aan de bewoners def
geteisterde gebieden, ex-onderduikers ei*
andere oorlogsslachtoffers ten goede.
De universiteiten van Oxford en Glasgow
riepen mevrouw Churchill tot eere-doctor
uit. Op 26 Juni geschiedt de promotie ia
Oxford, tegelijk met die van Attlee, admi
raal King en generaal Spaatz.
Warmer, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Afn»#
mende bewolking met matige wind uit Zuide
lijke richting, overwegend droog, warmer#
