Toestand op Java is nog zeer rommelig
Van Haersolte neemt tot 1952 afscheid
De Russen te Parijs minder toeschietelijk
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DONDERDAG 2 MEI 1946
Treinverbinding met het Noorden
verkort
Extremistische activiteit
overal waarneembaar
Het officieele communiqué van het Britsche
Hoofdkwartier te Batavia meldt d.d. 1 Mei
de volgende bijzonderheden omtrent den
toestand op Java:
Nederl. troepen, die te Bandoeng, waar het
sinds eenigen tijd weer zeer onrustig is, kam
pongs doorzochten, hebben voorraden mu
nitie en speren ontdekt. Andere Nederl.
troepen werden door extremisten met mor
tieren bestookt.
Aan de beschietingen van Britsoh-Ind.
stellingen door sluipschutters te Padalarang,
bij Bandoeng, werd door artillerie- en mor
tiervuur een einde gemaakt.
Daar de weg van Batavia naar Bandoeng
via Tjiandjoer onbegaanbaar is geworden,
hebben de konvooien een andere route ge
nomen. De Inheemsche burgerpolitie heeft
de veiligheid van dezen nieuwen weg gega
randeerd.
Nederl. stellingen in het gebied van Se-
marang werden door mortier- en artillerie
vuur bestookt, totdat de verdachte extre
mistische stellingen door Nederl. artillerie
worden beschoten. Een Nederl. patrouille
werd, nadat zij een kleine groep Inheemschen
verspreid had, van beide kanten aangeval
len door ongeveer 150 pemoeda's. Zij was
Hoogere Krijgsschool te Wasse
naar geopend
Met 16 leerlingen werd gestart
In tegenwoordigheid van tal van malitaire
autoriteiten is gisteren de Hoogere Krijgs
school in het buiten Oud-Clingendaal te
Wassenaar geopend.
De directeur, luit.-kol. W. Th. Carp, deel
de mede, dat het in de bedoeling ligt de
16 leerlingen voorloopig een cursus van een
jaar te doen ondergaan en hen later in de
gelegenheid te stellen het staf-brevet te
halen In de toekomst zal een tweejarige
cursus worden gegeven en zal tevens een
cursus voor regiments- en divisiecomman
danten aan deze krijgsschool worden ver
bonden. Nadat ook minister Meynen het
woord had gevoerd, heeft de luit.-gen. mr.
H. J. Kruis de Hoogere Krijgsschool voor
geopend verklaard.
COMMISSIES VOOR OORLOGS- OF
VREDESGEDENKTEEKENS SAMEN
GESTELD.
De centrale commissie voor oorlogs- of
vredesgedenkteekens, standplaats Amster
dam, wordt samengesteld als volgt:
Wieger Bruin, voorzitter; K. E. Schuur
man, secretaris, secretariaat: Paulus Potter
straat 24, Amsterdam; leden: ir dr J. Th. P
Bijhouwer, mr M. Nijhoff, jhr W. J. H. B
Sandberg, prof. L. O. Wenckebach.
Ook de provinciale oommissies zijn samen
gesteld.
In die voor Zuid-Holland, standplaats
's-Gravenhage, zullen zitting hebben: dr H.
E. van Gelder, voorzitter; ir G. C. Lange,
secretaris, secretariaat: Amaliastraat 13,
's-Gravenhage; leden: H. V. Gerritsen, Chr.
de Moor, A. Wegerif, D. Wolbers.
BURGEMEESTERS.
Benoemd tot burgemeester van Scher-
p e n i s s e mr H. H. Schuller, van Noord-
d ij k K. Kuipers, van Amstenrade en
Oirsbeek mr F. J. baron van Hövell tot
Westerflier, van Merkelbeek J. J. Th.
Clement en van Vinkeveen en Wa-
verveen A. C. Blom, van Ulrum (Gr.)
H. Ottenvanger.
Vooral de Balkan wordt een
netelige kwestie
De houding van de Sowjet-Unie, welke
in het begin in Parijs merkwaardig verzoe
nend was, blijkt aan het eind van de eerste
week van de conferentie minder toeschiete
lijk te zijn geworden Over alle belangrijke
kwesties blijkt overeenstemming even ver
in het verschiet te liggen als ooit tevoren.
De mislukking om tot overeenstemming
te geraken ten aanzien van een geallieerde
controlecommissie voor Italië wordt als een
weinig belovende ouverture voor de aan
staande besprekingen over de vredesver
dragen met de Balkanlanden beschouwd
Berlijn vierde 1 Mei tusschen
de ruïnes
Te midden der ruïnes vierde Berlijn met
enthousiasme den 1 Mei-dag. In de niet-
Russische zones was het meevoeren van de
niet' goedgekeurde socialistische eenheids-
leuzen verboden.
In Moskou hield men een groote parade,
die 6 uur duurde. Stalin sloeg ojn. een
hypermodern tank-type gade.
FRANCO WORDT ONDER DE LOUPE
GENOMEN.
De sub-commissie van den Veiligheids
raad, die het geval Spanje moet onderzoe
ken, zal vooral Franco's gedragingen in
oorlogstijd nagaan.
SPAANSCHE FALANXISTISCHE NAT. RAAD
GEHALVEERD.
In Spanje wordt de huidige Nationale Raad,
die «100 leden telt, ontbonden. Er zal een
nieuwe raad, ditmaal 50 leden tellend, benoemd
worden. De leden blijven ambtshalve leden
van de Cortes. Op 1 Mei komen de Cortes
bijeen op een vergadering waar ook Franco
spreekt.
Een nieuw Engelsch plan voor Rijn en
Ruhr wil eerst socialisatie der bedrijven en
mijnen in Rijn- en Ruhrbekken en vervol
gens internationalisatie.
In Frankrijk is men over dat plan niet
geheel tevreden.
Het geheime Joodsohie radiostation in
Palestina maakte bekend, dat alleen massa
immigratie naar Palestina liet ondergrond-
sohe wtraet zal doen ophouden.
echter in staat onder dekking van Geall.
mortieren en artillerie terug te trekken.
Bij een door eeen Nederl. bataljon ver
richte zuiveringsactie in het kamponggebied
buiten Soerabaja werd gesn tegenstand ont
moet. Dertien terroristen en twee voortvluch
tige Japanners werden door patrouilles in
Bali gearresteerd.
DE „WELTEVREDEN" UIT INDIfi
VERTROKKEN
Het m.s. „Weltevreden" is uit Indië ver
trokken met in totaal 824 repat'rieerenden
aan boord, waaronder 300 mannen, 330 vrou
wen en 194 kinderen.
PASSAGIERSLIJST „SOMMELSDIJK".
De passagierslijst van het m.s. „Sommels-
dijk", welk repatrieeringsschip vermoedelijk
9 Mei in R'dam zal arriveeren, ligt op ons
bureau ter inzage.
De Sow jetpers wil opneming van de
Armeensche provincies in Turksch Armenië
bij Sow jet-Armenië.
De oppositie van Molotof tegen een geal-
leerde contrdlecornmissie voor den Balkan
zal zeker grooter zijn, daar deze landen
binnen de invloedssfeer van de Sowjet-
Unie liggen.
Een Amerikaansch verzoek de troepen in
Oostenrijk te verminderen, wees Molotof
van de hand.
NIEUW BRITSCH SLAGSCHIP VAN
42.500 TON.
Op de Clyde wordt heden het 42.500 ton
metende slagschip „Vanguard" tewater ge
laten.
De Arabische hooge commissie procla
meerde een algemeene staking als protest
tegen het Engelsch-Amerikaansche rapport.
In Italië zijn demonstraties gehouden te
gen de beslissing der Groote vier ten aan
zien der Italiaansche marine genomen.
28. Midden op een groot plein stonden
drie palen, met de toppen bijeen gebonden,
en daaraan hing een grote ijzeren pot. Deze
werd half met water gevuld, meneer Van
Emmen er in geduwd en toen, o. jongens!
werd er een groot vuur onder aangemaakt!
Je kunt begrijpen, dat de arme man er erg
bik op was om er uit te komen. Maar tel
kens als hij wou oprijzen, duwden de ne
gers hem met de scherpe punten van hun
speren weer terugWas er dan nergens
uitkomst? Moest hij dan maar zo levend
Spoorbrug over den IJsel feestelijk geopend.
Vanmorgen is de spoorbrug over den IJsel
bij Zwolle, voorloopig slechts met enkel
spoor, officieel geopend. De verbinding met
het Noorden, welke tot dusver over Apel
doorn en Deventer moest worden geleid,
wordt hierdoor aanmerkelijk verkort.
Om elf uur knipte ir. W. Hupkes, de pres.-
dir .vën de Ned. Spoorwegen, het li/it door,
waarbij het spoorwegharmoniecorps het
Wilhelmus speelde. Een feesttrein, getrokken
door de nieuwste Zweedsche locomotief, reed
daarna als eerste over de brug.
In Zwolle vonden den geheelen dag feeste
lijkheden plaats.
Bij monde van Attlee sprak die Britsche
regeering haar waardeering uit voor het
werk der Palestina-commissie. Toelating van
de 100.000 joden geschiedt eerst na ontbin
ding der illegale legers in Palestna.
De populaire Monty.
schalk Montgomery en kol. Franklin. De
wnd burgemeester, mr dr L. Janssens, bood
de delegatie een röntgen-apparaat voor het
Alexander Militaire Hospitaal en een com
plete luidsprekerinstallatie voor 't Women's
Hospital te Nottingham aan, waarna zoowel
maarschalk Montgomery als kol. Franklin
dankwoorden spraken en de gastvrijheid
van Eindhoven memoreerden.
gekookt, gevild en in dobbelsteentjes ge
sneden worden? Gelukkig, neen!
Juist toen de eerste dampwolkjes uit de
ketel begonnen op te stijgen, ontstond er
plotseling een grote paniek onder de zwar
tjes. „Leeuwen! Leeuwen!" krijsten ze (na
tuurlijk in 't Nikkeriaans), terwijl ze in
doodsangst naar alle kanten wegvluchtten.
Verrast keek meneer Van Emmen op. Het
was meneer Untermeier met Piet en zijn
leeuwenlegioen t
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Rossum, J. Douwes te
's-Hertogenbosch.
Aangenomen: naar Almelo (5e pred.
pi.), A. J. Hovy te Hansweert.
Geref. Kerken
Tweetal: te Maassluis (3e pred. pl.), H.
Brinkman te Amerongen en J. Haitsma te
Roekan je.
Beroepen: te Borne, cand. W. v. d.
Kolk te Enkhuizen; te Geesteren-Gelselaar,
cand. C. W. Thijs te Zevenbergen; te Gorre-
dijk, J. H. Antuma te Raard.
Bedankt: voor Kockengen, J. H. Tee-
rink te Zetten; voor Leiderdorp (2e pred. pl.)
O. van Noort te Barendrecht; voor Rijnsburg
(vac. C. M. v. d. Loo), W. van Dijk te Nij
megen; voor Zaandam (4e pred. pl.), D. War-
nink te Bolnes.
Chr. Geref. Kerk
Bedankt: voor Lutten, J. Kampman te
Opperdoes.
PERSONALIA.
Morgenmiddag 4 uur zal dr W. den Boei,
benoemd tot buitengewoon hoogleeraar in ae
Oude Geschiedenis aan de R.U. te Leiden,
zijn ambt aanvaarden met het uitspreken van
een inaugureele oratie in het groot-audito
rium van het Academiegebouw. Hetzelfde zal
geschieden op Dinsdag 14 Mei, 4 uur n.m.,
door dr J. Mulder, benoemd tot gewoon hoog
leeraar in de geneeskunde.
Ned. Herv. predikanten waren
te Utrecht bijeen
Debat over Christelijke politiek
In de gistermorgen te Utrecht gehouden
vergadering van Ned. Herv. predikanten is
het onderwerp: „Volk, kerk en politiek" door
dr A. A. van Ruler en prof. dr W. Banning
behandeld. Eerstgenoemde betoogde dat clë
kerk in de wereld en m net verloop der
historie slechts een intermezzo is. De volks
kerk omvat niet het geheele volk, doch met
haar belijdenis moet zij evenwel in staat
zijn een nieuw middelpunt, een centrum des
heils te poneeren in het volksleven. Vanuit
dit centrum moeten de grondlijnen voor het
geheele leven worden getrokken, ook voor
de politiek die een heilige zaak is en de
cultuur-symbolische levensvorming der god
delijke openbaring.
Spr. zeide, dat zijn standpunt voert tot de
principieele verwerping van het isolement,
zooals dit wordt voorgestaan door de Chr.
organisatie. Deze methode heeft, aldus spr.,
echter gefaald, want de natie is niet ge
kerstend, maar verder gesplitst. Dat er ook
nu nog aan de eigen organisatie op prin
cipieele gronden wordt vastgehouden, zulks
ziende als een gebod gods, is een gevolg,
dat men zich eerst Christen weet en daarna
pas Nederlander. Het Chr. isolement mag op
geen enkel gebied worden verdedigd, nu een
Christus-belijdende volkskerk is opgetreden,
die de natie niet verdeelt, maar vereenigt.
Bij de gedachtenwisseling nam dr G. C.
van Niftrik van Zeist het. als Chr.-Hist. man.
op voor de Chr. organisatie, jegens wie de
kerk dankbaarheid verschuldigd is en wier
steun de kerk geenszins kan missen. Het
isolement is aan deze reorganisatie vroeger
opgedrongen en, zoo zei spr., dit kan nu
weer gebeuren als men meent, dat de histo
rie in 1945 is begonnen.
Ds Batelaan, naar hij zeide van Herv. A.R.
huize, kwam er tegen op, dat men bezig is,
een deel van het kerkvolk tegen zich in het
harnas te jagen. In bepaalde kringen groeit
het wantrouwen, wanneer men als achterlijk
wordt beschouwd als zijnde voorstander van
Chr. organisatie en Chr. pers.
Gen. Synode Geref. Kerken
(art. 31 K.O.)
Wordt thans te Groningen gehouden
(van onzen redacteur)
Bij de Gen Synode der Geref. Kerken
(art. 31 K.O.) was een schrijven ingekomen
van de Free Church of Scotland, die tot de
synode was uitgenoodigd. Rev. Rederich
van Glasgow zal zoo mogelijk de svnode be
zoeken.
Van de Christian Reformed Church in
Noord-Amerika was in antwoord op uitnoo-
diiiging tot afvaardiging een schrijxen bin
nengekomen, waarin werd medegedeeld, dat
genoemde kerk nog niet in correspondentie
staat met de Geref. kerken (art. 31), zoodat,
zoolang haar synode nog niet is gehouden.,
haar bevoegdheid ontbreekt om afgevaar
digden te benoemen.
Ds Van Dijk, Groningen, sprak woorden
van groote waardeering tot prof. S. Grey-
danus. die gisteren 75 jaar is geworden.
Spr. wenschte. dat prof. Greydanus nog
lang voor de kerken gespaard zou blijven.
De synode zong prof. Greydanus Psalm
134 3 toe
De heer Waalewijn van Amersfoort rap-
.porteerde over de ongelijke afvaardiging
door verschillende part. synodes naar deze
synode. De commissie achtte het gewenscht,
dat in den overgangstoestand voor elk par
ticulier ressort zes afgevaardigden worden
aangewezen, om dan later terug te keeren
tot de orde der K.O. vier afgevaardigden.
Verschillende sprekers achtten het beter,
reeds nu tot de orde van vier terug te kee
ren. Het rapport zal door de commissie wor
den herzien.
Het rapport over het voorstel-Enschede,
dat beoogt vrijmaking voortaan te doen
plaats vinden met advies der classis werd
aangenomen
In de avondzitting rapporteerde de heer
Mulder van Sappe meer over voorstellen van
vier part. synodes, alle vragende beperking
van het preekconsent van studenten. In ver
band met het nog ontoereikend aantal pre
dikanten wil de commissie het preeksonsent
niet opheffen, doch beperken.
In de discussie bleek, dat dit onderwerp
beïnvloed wordt door de huidige omstan
digheden der kerken, waar thans 150 pre
dikanten zijn voor 250 gemeenten. Dit eischt
volgens sommige sprekers, dat de toegang
tot en het gebruik van het preekconsent
ndet moet worden ingeperkt, doch veeleer
verruimd.
Als laatste spreker uitte de praeses zijn
groote teleurstelling over de wijze, waarop
z.i. in de discussie de hooge beteekenis van
en de roep om de ambtelijke bediening is
verwaarloosd.
De synode besloot met 32 tegen 15 stem
men het aantal theologische studiejaren, na
welke een student een stichtelijk woord mag
spreken, op drie te stellen. De overige con
clusies werden aangenomen.
Gisteren heeft de gen. synode besloten haar
zittingen in de volgende week ook op Vrij
dag te houden, doch in de verkiezingsweek
(13 tot 18 Mei) niet te vergaderen.
De heer Gerber van Ermelo rapporteerde
over de ambtelijke bearbeiding van de zee
varende leden der Geref kerken (art. 31)
en de evangelisatie onder zeevarenden. De
commissie achtte hierin een taak, zoowel
voor de plaatselijke kerken als voor de ker
ken in het algemeen gelegen, zoodat zij ad
viseerde tot het beroepen van een special en
predikant voor dit werk. Deze zal ook in
buitenlandsche havens contact zoeken voor
de organisatie der geestelijke verzorging, ter
wijl voor de groote visscherij verbinding ge
zocht zal worden met de centra op dit ge
bied.
Voorts rapporteerde de heer Gerber over
de verzorging der radiokerkdiensten. De de-
putaten ad hoe hebben aan de N.C.R.V. als
hun verlangen kenbaar gemaakt, dat de
voor den oorlog gegolden hebbende -^seling
der kerkdiensten gehandhaafd blijve
Heden werden de zittingen voortgezet, jJ
Bovendien is f 50.000 verbeurd
verklaard
Het Haagsche Tribunaal deed hedenmor
gen uitspraak in de zaak tegen Baron J
W. van Haersolte van Haerst, eens „ge
machtigde van den Leider" in de prov
Zuid-Holland minus Rotterdam en veroor-
deelte verdach
te tot imternee-
ring tot 1 Jan.
1952, verbeurd
verklaring van
zijn onroeren
de goederen en
f 50.000 van zijn
vermogen. Voorts
werd hem het
recht ontzegd ooit
weer eenig open
baar ambt te be-
kleeden en de
kiesrechten ont
zegd.
De President,
mr v. Vrijberghe
de Coningh, ver
klaarde, dat met
het oog op den
Baron v. HAERSOLTE. leeftijd van verd.,
die 59 j#ar is.
geen langere intemeering wordt opgelegd,
hoewel hij door zijn figuur, in de N.S.B.
Boodschap van de Koningin
aan president Truman
De Skymaster van de K.L.M., die op 21
Med van Schiphol naar de Ver. Staten zal
vertrekken, zal een brief van de Koningin
aan president Truman vervoeren. 44 Passa
giers zullen deze eerste reis meemaken. Bij
aankomst op het vliegveld La Guardia zal
het vliegtuig verwelkomd worden door am
bassadeur Loudon. Op den zelfden dag zal
een andere Skymaster naar Amsterdam
vertrekken.
van groote beteekenis werd geacht. Daar
hij in zeer goeden doen verkeerde, werd
hem, met het oog op *t feit dat hij zijn ver
mogen ter beschikking vair den vijand
heeft gesteld en in aanmerking nemende
de groote schade door den vijand aan Ne
derland toegebracht, werd een belangrijk
gedeelte van zijn bezit verbeurd verklaard
Verkeersonderwijs op de lagere
scholen?
Als onderdeel van de aardrijkskunde.
Op een verzoek van de K.N.A.C. het ver
keersonderwijs op d>e lagere scholen ver
plichtend te doen stellen heeft de minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
beslist, dat het verkeersonderwijs niet als
een afzonderlijk leervak in het leerplan der
lagere scholen zal worden opgenomen, maar
dat zal worden voorgesteld de Lagèronder-
wijswet 1920 in dien zin te wijzigen dat het
theoretische en practische verkeersonderwijs
bij het leervak aardrijkskunde zal worden
gegeven.
SECRETARIS HAAGSCH TRIBUNAAL.
De secretaris van het Tribunaal te 's-Gra
venhage, mr A. E. van Eerde, is, naar de
„Nieuwe Leidsche Courant" ver
neemt, benoemd tot lid van het Hof van
Justitie op Curacao.
Mr van Eerde, die zich zeer veel moeite
heeft gegeven om, ten spijt van de vele be
lemmeringen, de Kamers van het Tribunaal
te doen functionneeren, zal half Mei naar
de West vertrekken.
Kort bezoek van Montv
aan Eindhoven
Ter gelegenheid van het afscheid van
Engelsche troepen
Gisteren heeft Eindhoven in het Van
Abbemuseum afscheid genomen van de En-
gelschen, die ons land nu gaan verlaten. Tot
de Engelsche delegatie behoorde o.m. maar-
