Nieuws uit Londen met spanning verbeid
Janke, eenmaal persdictator, gearresteerd
iDisI 01
te serie: 1 April 1920IS October 1911
VRIJDAG 28 DECEMBER 1945
2e Serie: le Jaargang vanaf T Mei 1945, No. 199
Abonnementsprijzen
ƒ0.28 per week
1.10 per maand
ƒ3.25 per kwartaal
(bij bet. per kwit.
verh. m. adm.kosten)
Hoofdredacteur:
H. DIEMER
Redactie:
E. VAN DER ROS
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Postrekening 5 8 9 3 6
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Doch het laat nog op zich
wachten
Nederland wadht met spanning op
(het nieuws uit Londen, doöh tot dus
ver valt er nog weinig concreets te
melden. Zoo men weet zijn gisteren
•de besprekingen tusschen de Neder-
landsche en Britsehe ministers en dr
v. Mook aangevangen en naar wij
uit berichten moeten concludeeren,
zijn er reeds groote vorderingen ge-
begrijpen," voegde hij er aan toe, „wat
de woorden het Koninkrijk der Neder
landen en vrede op aarde beteekenen."
ONTEVREDENHEID ONDER DE
NEDERLANDERS.
Naar eert Fransch persbureau meldt, zou
er onder de Ned. bevolking van Batavia en
Bandoeng ontevredenheid heerschen over
het door de Britten zonder onderscheid uit
voeren van bombardementen, in plaats? van
politiemaatregelen te treffen tegen de
elementen, die van collaboratie met de Jap
pen worden verdacht. Tevens spreken de
Het Fransehe kabinet, dat tot halveering van den franc besloot. Derde van rechts
generaal De Gaulle, onder wiens leiding deze maatregel niet dan met een bloedend
liart genomen werd.
maakt. Zelfs zou het onderhoud van
gisteren, hoewel aanvankelijk
twee dagen voor de besprekingen
waren vastgesteld 'vrijwel het
einde der conferentie tussöhen beide
partijen beteekenen. Men verwacht,
dat de confrentie zal afloopen met
een funidamenteele oplossing van'het
Indische probleem. Het voornaamste
belang van Engeland in deze zaak
wordt gevormd door het zoo spoedig
mogelijk terugtrekken der Britsehe
troepen van Java. In hoeverre En-
geland aandrang heeft uitgeoefend
op het hervatben van rechtstreeksche
besprekingen tusschen de Nederland-
söhe en nationalistische vertegen
woordigers in Indië is ons nog on
bekend. In ieder geval is het een be
langrijk punt van de agenda geweest.
Bij de besprekingen was mede tegen
woordig de Ned. ambassadeur te Lon
den, jhr mr E. T. J. M. Michiels van
Verduynen.
NAAR SAMENWERKING IN INDIË.
In het geallieerde hoofdkwartier te Ba
tavia worden inmiddels de besprekingen tus
schen generaal Chrdstison en de nationalis
tische „ministers" Sharir en Sjarifoedin,
voortgezet. Deze besprekingen zullen ver
moedelijk geen politiek karakter dragen
anders zouden zij moeilijk in overeenstem
ming zijn te brengen met de Britsehe con
fidenties doch het zijn pogingen om ge
zamenlijk de orde en rust te herstellen.
Gén. Ohristison heeft dan ook in een
officieele verklaring een oproep tot sa
menwerking gedaan, welke beantwoord
is door luit.-admiraal Helferic'h, die bij
de Ned. troepen en burgers- eveneens op
samenwerking heeft aangedrongen. In
zijn antwoord dacht adim. Helferich vooral
aan diegenen, die na jaren van lijden in
krijgsgevangenenkampen nu gedwongen
werden niets te doen. „Ieder moet goed
Nederlanders meer en meer over de nood'
zaak van een zuivering onder de hoogere
Ned. ambtenaren. De Europeesche gemeen
schap in Batavia keurt het feit af, dat een
aantal Ned. waardigheidsbekleders, die
deel heeft uitgemaakt van de regeering van
Brisbane, voor het vieren van het Kerstfeest
naar Australië zij gegaan. Het „Dagblad"
wijst op de verhouding tusschen Engelschen
en Nederlanders in Indië, die niet zoo is als
wel gewenscht ware, doch voegt er aan toe.
dat d^ Britten hel uiterste geduld en den
grootsten moed aan den dag hebben gelegd.
NIEUWE GEVECHTEN TE BANDOENG
Dezer dagen waren er bij Bandoeng hevige
van huis-tot-huis gevechten, waarbij de ex
tremisten gebruik maakten van Chlneezen,
met de bedoeling de Britsehe troepen te
dwingen hun operaties te stoppen. Om Ba
tavia is thans een militair cordon getrokken,
teneinde de identiteit na te gaan van alle
menschen, die de stad binnenkomen of ver
laten. De nationalistische procureur-generaal,
mr Kasman Singo Aimed jo, heeft een order
uitgevaardigd om alle ongelicenseerde wa
pens in te leveren, terwijl speciaal groepen
van de T.K.R. worden voorzien van bewape
ning en uitrusting, door de geallieerden uit
gezocht. Britsch-Ind. troepen uit Indo-China
zijn op Borneo aangekomen om de door
Australiërs bezette gebieden van hen over te
nemen. De Ned.-Ind. reegeering heeft reeds
voor een bedrag van 277.000 pond aan Austra
lische vaartuigen aangekocht.
ONRUST OP SUMATRA
Het schijnt met de betrekkelijke rust, die
op Sumatra gerudmen tijd geheerseht heeft,
gedaan te zijn. De bewoners van het Nederl.
kamp in Medan gaan tegenwoordig slapen
onder het geratel van machinegeweer-vuur.
handgranaat-explosies en revolverschoten,
terwijl extremisten 's nachts het kamp bin
nendringen. Gisteren werd een ex-krijgsge
vang ene in zijn eigen huis door een nationa
list met een geweerschot gedood, terwijb in
een kamp bij Poeloe Brayan het lijk is ge
vonden van een op lafhartige wijze vermoor
den Britschen zeeman. Vooral de Chineezen
zijn vaak het slachtoffer van de extremisti
sche uitspattingen. Beroovingen en ontvoe
ringen zijn thans ook hier aan de orde van
den dag.
Nieuwe Kootwijkzender op 1875
meter komt in den aether
Was steeds overal in ons land goed
te ontvangen.
De 1875 m golf, de oudste voor Ne
derland beschikbare golflengte, zal,
naar de Nieuwe Haagsche C'rt
verneemt, binnenkort weer in ge
bruik worden genomen.
Het was de zender Kootwijk, die
vroeger uitzond op deze golflengte,
welke uitstekende lange golf ons
herhaaldelijk door andere landen
werd betwist. Zij was van bijzon
dere beteekenis voor ons land, daar
zij in tegenstelling tot de kórte-golf-
stations, vrijwel overal in het land
goed te hooren was. Deze zender
werd sinds 1941 door de DuitsChers
gebruikt voor de uitzendingen van
de programma's, onder den naam
Friesland en Calais en werd door
hen in Mei 1945 vernield. Al gauw
na de bevrijding is men echter aan
den bouw van een nieuwen zender
te Kootwijk, begonnen, die thans, z'n
voltooiing nadert.
In het bijzonder hoopt men er thans een
betere ^ontvangst mee te bereiken in d-en
Achterhoek en Twente.
Met de regionale zenders in Klein Vier
hout bij Beek voor Limburg en die in Hoo-
gezamd voor Groningen, verwacht men dan
heel Nederland een storinglooze ontvangst
te kunnen waarborgen.
Op één kaartje sporen en vliegen
tegelijk
Vlotte samenwerking tusschen N.S. en K.L.M.
In samenwerking tusschen de Ned. Spoor
wegen en de K.lT.M. zullen gecombineerde
luchtvaart-spoorbiljetten worden uitgegeven,
waardoor het voor het publiek mogelijk
wordt zich aan één kantoor te voorzien van
een reisbiljet voor aansluitende lucht- en
treinreizen. Men kan dan een plaatsbewijs
koopen, geldig voor de treinreis van een N.
S.-station naar Amsterdam C.S. plus de
vlucht van Schiphol naar een vlieghaven
(buiten. Nederland) in Europa of omgekeerd.
Reizigers, die naar het buitenland mogen,
vliegen, kunnen zich dus b.v. te Arnhem
voorzien van een biljet, waarop zij per
spoor naar Amsterdam, per vliegtuig van
Schiphol naar Zürich, van Zürich naar Pa
rijs, van Parijs naar Londen, van Londen
naar Schiphol en tenslotte per spoor van
Amsterdam naar Zwolle kunnen reizen. Deze
gecombineerde biljetten zullen reeds met in
gang van 1 Januari 1946 verkrijgbaar worden
gesteld aan de K.L.M.-kantoren, inlichtin-
genbureaux der N.S. en de daarvoor in aan
merking komende reisbureaux
't Prinselijk paar bij kardinaal
mgr De Jong
H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins
Bernhard hebben hedenmorgen om half
twaalf een bezoek gebracht aan den nieuw
benoemden kardinaal mgr De Jong, om hem
geluk te wenschen mét zijn benoeming.
Nederland zal zijn uitlevering
vragen
Naar de N w e Haagsche C r 't.
ter oore komt, hebben Neder-
landsche Officials in een Fransch
gevangenkamp in Zuid-Duitschland
onder de daar gevangen gehouden
Duitschers den in ons land berucht
geworden Duitschen Persdictator,
Willy Janke, ontdekt. De Fransehe
autoriteiten bleken niet met zijn an
tecedenten op de hoogte, tot bij een
recent bezoek aan het kamp door Ne-
derlandsche officials, tot hun verras
sing de aanwezigheid van den voor-
maligen leider der Deutsche Presse-
stelle aan den Kneuterdijk te Den Haag
in dit kamp bleek. Natuurlijk had
Janke zich wel gewacht, den Fran-
schen mede te deelen, wat hij precies
was.
De Nederlandsche autoriteiten zullen
nu zijn uitlevering als oorlogsmisda
diger aanvragen daar hij aan de pe
riode voor het uitbreken van den oor
log tusschen Duitschland en Neder
land zich vermoedelijk aan spion-
nage op groote schaal heeft schuldig
gemaakt.
Hij was destijds
verbonden aan
de Handelsafdee-
linig van het
Duitsche gezant
schap, waarvan
alle employé's in
strumenten der
Duitsche sp ion -
nage im ons land
vormden. Er is
toentertijd een
belangrijke
vondst van Duit-
sohe stukken en
documenten ge
daan, welke in
een door de
Duitschers verlo
ren koerierstasoh
geborgen waren,
die voor Janke
zeer compromit-
Willy Janke, dien we in ^wees.
stilte zoo vaak hebben js echter niet
verachtzeker, dat d-e
geallieerden
direct tot uitlevering van Janke zullen be
sluiten, daar hij ook een rol gespeeld heeft
in de Duitsche oorlogsmachine, zooals on
langs uit verklaringen in het proces te Neu
renberg is komen vast te staan. Uit de op
het Duitsche Departement van Buitenland-
DAT de Zeeuwsche piloot A. v. d. Roest
Crollius, die met zijn toestel boven het Teu-
toburgerwoud tegen een berg is gevlogen
en thans in Den Haag wordt verpleegd, het
redelijk wèl maakt.
DAT er op 3 Jan. van 35 uur in „Vieux
Doelen" te 's-Gravenhage gelegenheid be
staat mr B. C. Slotemaker, gedelegeerde van
de Stichting van den Arbeid, geluk te wen
schen i.v.m. zijn* zilveren jubileum in het
georganiseerde bedrijfsleven-.
DAT een aantal mannelijke en vrouwe
lijke ambtenaren van het Distributiekantoor
te St. Oedenrode, op vermoeden van fraude,
naar het Huis van Bewaring te Den Bosch
is overgebracht
DAT binnenkort het „Leave Camp" van
de Canadeezen te Nijmegen wordt opge
heven.
DAT dagelijks van 9 tot 9.30 uur over den
„Süddeutschen Rundfunk" een uitzending
plaats vindt van de namen van nog vermiste
personen, voor welke uitzending aanwijzin
gen zijn in te dienen bij het Ned. Roode
Kruis, Benoordenhoutscheweg 7, 's-Graven-
hage. Tel. 183450/4.
DAT tot directeur van den G.G.D. te Rot
terdam is benoemd dr P. Peverelli te Heem
stede.
DAT de bezoekuren van de Rijlcsbureaux
w.r aardolie-, chemische- en keramische
p.oducten, metalen en oude metalen, ta
baks- en teerproducten en het Rijkskolen-
bureau zijn vastgesteld op Maandag, Dins
dag en Woensdag van 1012 en van 1416 u.
DAT het Rijksbur. voor Keramische pro
ducten in den loop van Januari 1946 aan
alle belanghebbenden een circulaire zal toe
zenden inzake de heffing op leveringen van
keramische producten.
DAT de kantoren van de Rijksverkeers
inspectie (personenvervoer), Sophialaan 11 te
Den Haag, m.i.v. 2 Jan. verplaatst worden
naar Westplein 2, te Rotterdam.
DAT de kantoren van het consulaat-gene
raal van Tsjeeho-Slowakije zijn gevestigd
Oranje Nassaulaan 44 te A'dam en ze dage
lijks van 1012 uur voor het publiek ge
opend zijn.
Krulstaart-perikelen
Op een avond tegen schemerdonker
werd in een huis te Scheveningen een
groot pakket afgeleverd, dat met veel
moeite naar binnen werd gebracht. Een
en ander kwam ook den C.C.D. ter oore,
die belangstellend een bezoek ging bren
gen,. Drie rechercheurs van dezen dienst
troffen een springlevend vet varken van
225 kg aan. Het lot van den dikhuid
werd snel beslist. Even vlug als hij ge
komen was, verdween hij weer, doch nu
naar de politie, waardoor voorkomen
werd dat het dier clandestien werd ge
slacht.
DAT de BARK thans ook, naast tiendui
zenden boeken, die reeds verzonden zijn, ge
legenheid heeft gekregen om kranten en tijd
schriften per vliegtuig naar onze landg'enoo-
ten in Indië te verzenden, welke kunnen
worden ingeleverd bij het Ned. Roode Kruis,
afd. BARK, Princessegracht 27, Den Haag.
DAT de P.O.D. te Utrecht, Maliebaan" 25.
gaarne spoedig wordt ingelicht omtrent de
politieke gedragingen in den bezettingstijd
van den journalist dr J. G. Loohuis.
DAT de bekende acteur Jan Musch gister
avond in zijn woonplaats Laren is gehuldigd
i.v.m. zijn 70sten verjaardag.
DAT de heer S. Walstra, directeur van het
Postkantoor te Hilversum, is overleden.
DAT vandaag de 160 vrouwen, die in het
kamp aan den Polderweg te A'dam gedeti
neerd waren, zijn overgebracht naar het
kamp bij IJmuiden.
DAT controleurs van den C.C.D. bij een
boer te Uitgeest een completen hand- en
voetbalwedstrijd met Edammerkazen, heb
ben moeten spelen om in het bezit te komen
van vijf clandestiene kazen.
DAT aan de vice-admiraals B. Sohreuders
en J. C. F. Hooykaas en aan den schout-bij-
nacht H. Jolles- op hun verzoek eervol ont
slag uit 's lands dienst is verleend.
DAT op 1 Jan. a.s. de directeur van den
plaatselijken telefoondienst te A'dam, ir G.
C. Snijders, met pensioen gaat.
DAT de bezoekdagen van het Rijksbureau
voor genees- eh verbandmiddelen, Vondelstr.
11e. A'dam, zijn vastgesteld op Maandag,
Woensdag en Vrijdag van 912 uur.
DAT NeedrLand's Boekhuis te Tilburg een
prijsvraag uitschrijft voor de beste Ned.
Novelle van circa 20.000 woorden, welke
moet worden ingediend bfj Ed. Hoornik, Sta
tionstraat 2511, A'dam, die me'; Wouter Paap
en Jac. $chreurs, M. S. C. de jury vormt..
DAT een dezer dagen op ons bureau lijsten
ter inzage zullen liggen van de passagiers der
repatrieeringsschepen uit Indië.
DAT van een partij van 5800 kg tarwe, die
een boer te Opperdoes, voor de „onder-
grondsche" beschikbaar had gesteld, slechts
375 kg bij de verzetsorganisaties is terecht
gekomen, terwijl de rest was geruild voor
textiel, rijwielbanden, etc.
DAT het eiland Schiermonnikoog, krach
tens Art. 3 van het Besluit Vijandelijk Ver
mogen, weder Nederlandsch bezit is gewor
den.
DAT prof. mr A. C. Josephus Jitta is be
noemd tot lid van het College van Rijksbe
middelaars.
sche Zaken te Berlijn gevonden documenten
is gebleken, dat Janke, die aan het Departe
ment verbonden was, met de uitwerking be
last was van stukken voor de beantwoording
bij voorbaat van de door Duitschland voor
genomen schendingen van het Volkenrecht
bij de verschillende oorlogshandelingen.
Willy Janke heeft jaren in .Nederland als
journalist gewerkt, eerst als vertegenwoor
diger van het Duitsche Wolff-Bureau te Am
sterdam, later, na tot de Nazi-partij te zijn
toegetreden, als Nederlandsch correspon
dent van verschillende Nazi-bladen. Ten
slotte werd hij benoemd aan het Auswartige
Amt en werd toegevoegd aan het Duitsche
gezantschap te Den Haag
Toen de Duitschers hier de macht in Mei
1940 overnamen, was de groote dag voor
Janke gekomen. Op 16 Mei 1940 belegde h\j
zijn eerste persconferentie voor de Neder
landsche pers, waarbij hij als I^rsdictator
optrad, bladen ophief, bestra ft^Ben Nazi-
gezinde hoofdredacteuren benoemde. Op de
berucht geworden dagelij ksche persconfe
renties aan den Kneuterdijk te Den Haag,
waarvan Janke de eerste jaren de leiding
had, werden de muilkorf maatregelen van
het Ned. Volk bekend gemaakt. Tot ook
Janke door concurreerende Nazi-persrivalen
werd weggewerkt en hij een benoeming
kreeg tot vice-consul van Duitschland te
Zürich in 1942. Vandaar was een bericht
naar hier doorgelekt, dat Janke in ongenade
was gevallen bij Berlijn en toen zelfmoord
had gepleegd, hetgeen dus niet juist blijkt
ce zijn geweest.
Zeer waarschijnlijk zal Janke dus binnen
afzienbaren tijd voor een Nederlandsch Bijz.
Gerechtshof terechtstaan en dan wel een
toontje lager zingen, dan hij op de perscon
ferenties placht aan te heffen.
Was dame nieuwsgierig of de
kluts kwijt?
Onaangename ervaring van K.L.M.-passagiers -
Gistermorgen om 9 uur vertrok het Indië-
vliegtuig K.L.M. N.L. 310 van Schiphol naar
Nederlandsch-Indië met 25 passagiers aan
boord. Boven het plaatsje Hulst, nabij de
Belgische grens, was de piloot gedwongen
rechts omkeert te maken, aangezien één van
de passagiers, een dame, bij vergissing, oC
uit nieuwsgierigheid aan de handle van de
nooddeur trok met het gevolg, dat de deur
naar beneden viel. Het vallende luik trof
echter den staart van het toestel en veroor
zaakte eenige beschadigingen, die de be
stuurbaarheid van de machine nadeelig be-
invloedden. De D.C. 4 kwam veilig op Schip
hol aan, doch de reis kon eerst hedenmorgen
met een ander toestel worden hervat.
De passagiers waren erg geschrokken en
hadden met het open luik een bijzonder
koude reis.
Buiig, aldus meldt de Bilt
Wisselend bewolkt, regenbuien, niet koud
voor den tijd van het jaar, tijdelijk krach
tige wind, hoofdzakelijk tusschen West en
Zuid.
ZON EN MAAN.
Morgen: Zon op 8.50 en onder 16.34;
Maan op: 2.23 en onder 13.15.
3 Jan. Nieuwe Maan; 10 Jan. Eerste kwar
tier; 17 Jan. Volle maan en 25 Jan. Laatste
kwai'tier.
Op 3 Jan. a.s. zal de brug over den IJsel
te Kampen weder voor het verkeer wor
den opengesteld. Bij het plaatsen van de
laatste overspanning van deze brug war
ren vele autoriteiten aanwezig.