l& SUeam* gnhsdp Courant In Indië kan het zóó niet langer gaan Landgenooten te Penang in onzekerheid Attlee geeft Churchill een afstraffing l£)isf 1« serie: 1 April 1920—15 October 1941 VRIJDAG T DECEMBER 1945 ïe Serie: le Jaargang vanaf T Me! 1945, No. 18J Abonnementsprijzen A A J 4 Bureaux Redactie en Hoofdredacteur: Redactie-11 DIEMER Christelijk-Nationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken „JjliflütUiïSÜffj Is DljeHjOtS b. van' der ros nu)ii Ijert in tcoijeiispr-ti* Oproep aan de Nederlandsche Regeering Landgenooten, Indië verkeert in nood!" Een belangrijk gedeelte is in handen van opstandelingen, die zich schuldig ma ken aan roof- en moordpartijen, niet al leen op Europeanen, doch ook op hun eigen, ons goed gezinde rasgenooten. Schier dagelijks worden menschen ont voerd. Kampen met weerlooze burgers worden met geschut bestookt. Gevangenen worden op afschuwelijke wijze verminkt en afgeslacht. Vrouwen en kinderen zijn niet meer veilig. Er heerscht voedselnood. Zoover is het reeds gekomen, dat een aantal vooraanstaande inwoners van Ban doeng zich namens alle bedreigde perso nen op Java heeft gericht tot ieder en tot elke organisatie, die maar bereid en in staat is om te helpen. Meer soldaten worden gevraagd. Onze landgenooten in Indië, die thans in zulke ondragelijke toestanden verkee- ren, hebben het recht te vragen: „Wat doet gij in Nederland thans om voor onze belangen op te komen?" Hier rust een zware verantwoordelijk heid op het Nederlandsche. volk doch evenzeer op het Engelsche en Amerikaan- Bche, onze bondgenooten. Het is daarom, dat ondergeteekenden zich tot U wenden ^met het verzoek om uw adhaesie te betuigen met den volgen den oproep aan onze regeering, waarvan met dit manifest een vertaling zal worden aangeboden aan de ambassadeurs van En geland en Amerika met verzoek om ken nisgeving aan hun regeeringen. „Ondergeteekenden, ten zeerste veront rust over de toenemende wanorde en on veiligheid op Java, dringen bij de regee ring aan op onmiddellijke krachtige hand having van ons gezag ter verzekering van orde en rust en afdoende beveiliging van lijf en goed van onze land- en rijksgenoo- ten". Het manifest is onderteekerid door de nee- ren H. N. A. Swart, gep. luit. gen. K.N.I.L. adj. i.g.d. van H.M. de Koningin, oud-vice- (pnesiidie-rut v/>d. Ra-ad v. N. Imd'-ië, J. T. Furst- ner, gep. luit.-admiraal; dr A. A. L. Rut gers, oud-gouv. v. Suriname; mr dr J. Don- ner. oud-min. van Justitie, raadsheer i. d. Hoogen Raad; J. C. de Vos, oud-gouv. van Midden-Java; J. C. Wagner, gep. gen.-maj. K.N.I.L.; dr F. W. Stapel, docent Leidsche universiteit, oud-dir. der H.B.S. te Ban doeng; dr E. J. A. Campo; P. C. D. van den Berghoud-hoofd Rijiksacc ctunitantsdienst in N.-Indië; D. Hans, journalist; C. L. Dank-: De Indische politiek der regeering Heeft den steun van de S.D.A.P. Het bestuur van de S.D.A.P, publiceerde heden de volgende door den voorzitter K. Vorrink en den secretaris C. Woudenberg on der teekende verklaring „Het partijbestuur der S.D.A.P. heeft zich in zijn 'vergadering van 1 December 1945 uitgesproken over de verklaring van profes sor Laski, voorzitter der Britsohe Labour- partij, waarin deze zijn afkeuring er over uitspreekt, dat Britsche troepen gebruikt worden om .de tyrannie in Azië te herstellen en aldus de financiers in Amsterdam in staat te stellen om het volk van Java weer uit te buiten. Het partijbestuur, vertegenwoordiger van een land en een partij,welke zelf nog slechts kort uit tyrannie bev-rijd zijn, ver klaart, aan geen enkele tyrannie medewer king te zullen verleenen. Evenmin mag van -het partijbestuur, dat steeds den strijd heeft aangebonden tegen de macht der financiers, worden verwacht, dat het aan uitbuiting door deze van de Javanen medeplichtig zal worden. Dat het partijbestuur in de Indonesische kwestie in hoofdlijnen achter de huidige vooruitstrevende en democratische Neder landsche regeering staat, is dan ook, omdat deze ten duidelijkste stelling heeft genomen tegen de reactie, die in sommige persorga nen en universitaire kringen tot „uiting komt, waarbij zij niet geaarzeld heeft het ontslag van d-en gouverneur-generaal te aan vaarden, omdat hij niet dezelfde vooruitstre vende koers vertegenwoordigde, die zij voor de toekomst noodzakelijk acht. Het partijbestuur is van meening. dat de politiek van zelfbestuur en gelijkgerechtigd heid van de Inheemsche bevolkingen der Rijksdeelen, die het sinds lang nastreeft en die thans bij deze regeering erkenning vindt, geheel in overeenstemming is met de nor men van gelijkberechtigdheid en eerbied voor den ménsohelijken persoon-, die het uitgangspunt vormen van de internationale sociaal-democratie. Het partijbestuur besluit, deze verklaring ter kennis van het bestuur der Britsche La- bour-partij te brengen-." YAMASJITA WORDT OPGEHANGEN Genei-aal Tomoyoeki Yamasjita, de voor malige commandant van de Philippijnen, is schuldig bevonden aan de ten laste gelegde oorlogsmisdaden en dienovereenkomstig ver oordeeld tot den dood door ophanging. Hij verantwoordelijk voor tallooze, op de Philippijnen gepleegde onmenschelijke wreedheden. BELASTINGBETALING EN DEBLOKKEERING. In de Beschikking deblokkeering 1945 werd bepaald, dat alle belastngen. die materieel voor 1 Jan. 1946 verschuldigd zijn, uit ge blokkeerd tegoed konden worden voldaan. I.v.m. het bereikte circulatievolume moet thans de deblokkeering rigoureus worden be perkt. Ten aanzien van de belastingen, welke niet volgens kohiereri worden geheven, is derhalve bepaald, dat de bovengenoemde datum van 1 Jan. 1946 vervangen is door 5 Dec. 1945. Bij betaling mag in deze gevallen dus alleen uit geblokkeerd tegoed worden ge put, vporzoover de belasting materieel voor 5 Dec. verschuldigd was. D4 betreft b.v. accijnzen, omzet- en vernv' •'kheid?b©las tinginvoerrechten, loorik 1vereve- ningsheffing, enz. Voor do -ge belastin gen (b.v. onder-nemings-, v -mv^chaps- en pe-soneele belasting) is de oude regeling bleven bestaan. meijer, voorz v/h Ind. Eur. Verbond; P. Schotte, lid v/d gemeenteraad van 's-Gra- venhage; A. T. H. Winter, gep. kol. K.N.I.L.; R. ten Seldam, luit. gen. tit b.d. K.N.I.L. Adhaesiebetuigingen te richten aan R. ten Seldam, Sijzenlaan 14, 's-Gravenhage, liefst met vermelding van rang, betrekking, be roep of functie. DE MAAT IS VOL! Gelet op de droevige ontwikkeling in Nederla-ndsch-Indië en den on-houdbaren toestand, die daar is ontstaan hebben een aantal bekende landgenooten zich met een oproep gericht tot onze regee ring, welke oproep ohs uit het -hart is gegrepen. We laten dezen „cri de coeur" hierbij volgen. Prinses Juliana spreekt heden avond voor de radio Vandaag voor drie jaar overvielen de Jappen Pearl Harbour. Hedenavond om 8 uur zal H.K.H. Prinses Juliana voor beide radio-zenders spreken i.v.m. de actie „Nederland helpt Indiët" Zooals men weet is het vandaag den derden verjaardag van den J-apansohen overval op Pearl Harbour. Tevens zullen spreken oud- minister Weiter en de heer Kettwich Ver schuur, dir.-gen. van hot Ned. Roode Kruis. Frankrijk niet gerust op geallieerde politiek Ten aanzien van het bestuur over Duitschland Het is ontoelaatbaar, dat Duitschland be schikt over Mainz, terwijl het Koningsbergen moet afstaan, zoo is gisteren in Parijs ver klaard. Dit geschiedde naar aanleiding van de Amerikaansche aankondiging dat het centraal bestuur in Duitschland zal worden ingesteld, desnoods zonder medewerking van Frankrijk. Wij hebben, aldus Parijs, bezwaar tegen een centraal bestuur, dat zich ook zou uit strekken over de Rulhr, den Rijn en de Saar. 't Duizendste schip liep binnen te Rotterdam Waarvan alleen in November 250. O-p 2 December j.l. is het duizendste schip de haven van Rotterdam binnengeloopenEen cijfer, dat bemoedigend' is, al haalt het soheepverkeer natuurlijk nog niet bij dat van voor den oorlog. Gedurende de maand November zijn 250 sohepen aangekomen. Zij brachten 88.000 ton stukgoed mede, alsmede 371.000 ton mas sagoed. Dit laatste verdeeld als volgt: graan 178.000 ton, fosfaat, pek en chilisalpeter, 31.000 ton, kolen 46.000 ton, hout 25.000 ton, olie en benzine 91.000 ton. Sinds de bevrij ding is via Rotterdam ingevoerd een hoe veelheid- van 2.671.000 ton aan massagoed en stukgoed. Ook de uitvoer is weer o-p gang gekomen. Reeds zijn 19 schepen vertrokken met in totaal 46*000 ton kolen en cokes, afkomstig uit het Ruhrgebied. Anderen wachten geduldig op Malakka Van de groote groep personen van „Civil Affairs", die uit Holland naar Ned. Oost- Indië zijn gezonden, worden er 225 te Pe nang ontscheept en de rest in havens in Malakka. Onder die menschen bevinden zich vele ambtenaren van de Ned. Indische re geering, directeuren van maatschappijen, bankiers en landbouwkundigen. Ze zijn al len in uniform gestoken van den rang van kolonel tot gewoon soldaat. Hun positie en toekomst zijn voor hen nog niet recht dui delijk, omdat zij gehoord hebben, dat de organisatie door wie zij aangenomen zijn, ontbonden is, maar waarvan zij nog niet de olficieele bevestiging hebben ontvangen. Een klein aantal van de hoogere officieren wa ren in staat verder te gaan naar Singapore en daarna naar Batavia, maar de rest wacht met ongeduld de verdere ontwikkeling af. Het Britsche militair bestuur had slechts ge durende 24 uur aandacht aan hen geschon ken, maar kolonel E. C. M. Perowne, bevel hebber der Britsche troepen in Penang was er onmiddellijk op uit gegaan om onderdak voor hen te zoeken en hij en zijn staf heb ben sindsdien al het mogelijke gedaan om het den groep aangenaam te maken. Zij ont vangen Britsche legerrantsoenen en de of ficieren genieten de gastvrijheid van de Penangclub. Er is vandaag .bericht uit Ba tavia gekomen over een financieele regeling, teneinde alle leden van de groep in staat te stellen hun eerste geld te ontvangen sinds hun vertrek. Zij probeeren allen van een moeilijke situatie het beste te maken, maar een groote moeilijkheid jyormt het ge mis aan nieuws vanuit Holland en Java Een pas uitgekomen blad „The Holland Expres" verzacht dit eenigszins, maar allen kijken toch reikhalzend uit naar brieven uit Hol land. UITZENDING NAAR INDIË GEANNULEERD Naar het Effecten-blad mede-deelt, hebben sommige Indische cultuurmaatschappijen in Nederland, die reeds contracten met personeel ha-did'en afg-esLoten om maar Inid-ië te gaan, deze contracten thans in onderling overleg- geannuleerd. EVACUATIE VAN VROUWEN EN KINDEREN Naar het hoofd van de R.A.P.W.ï. te Ba tavia mededeelt, zullen in de eerste week van December ongeveer 3900 vrouwen en kinderen te Samaramg zijn ondergebracht, terwijl ongeveer 9000 uit Ambarawa en Ban- joebiroe nog voor 10 Dec. worden verwacht, zoodat de evacualtie van dieze kampen dan- voltooid zal zijn. Vanaf a.s. Maandag in heel het land zelfde rantsoenen Sh-ari-r heeft aij-n „kabinet" aangevuld met twee nieuwe „ministers", n.l. d-r So©d-arsocio voor Soc. Zaken en dr Soerachman voor Fi nanciën.. Het een-ige dagen geleden geplaatste A,N.P.-bericht oy-er het spreekuur van mej. A. Ba-rüoh te A'dam moet in zooverre gewij zigd worden, dat dit speekuur eiken dag van 10 tot 12' wordt gehouden in de Lairesse- straat 105. DE „ORANJE" NAAR BATAVIA De „Oranje" zal morgen tegen. 4 uur Ba tavia-tijd te Batavia a-rriveeren om evacuees te halen. De gezagvoerder" heeft volmacht ge kregen van de Ned. Regeering om elke cen timeter van het schip te gebruiken, zelfs wanneer di-t ten koste gaat van de normale veiligheidsvoorschriften GENERAAL LECLERC NAAR SINGAPORE Generaal Leclerc, opperbevelhebber van de Fransche troepen i-n het Verre Oosten is gisteren per vliegtuig uit Saigoon naar Singa. po-re vertrokken, teneinde aan de besprekin gen aldaar deel te nemen. Waarom op Zondag? Het i-s voor ons besef al weer lang ge« geleden, het was kort na de be vrijding, in de dagen waarin liet sport leven weer pril begon te ontluiken dat enkele voormannen in het nationale sport leven uitlatingen deden, welke op grooter waardeering voor ons standpunt van de Zon. dagsrust schenen te wijzen. Deze uitlatingen zijn helaas weer geruimen tijd verklonken en va-n eeni-gen vooruitgang is nog niets be speurd. Toch is dit alles ook een nationale aan gelegenheid. Het zou niet hebben misstaan, -indien in de troonrede over deze aangelegen heid een zinsnede ware opgenomen. Deze was er lang genoeg voor. Ook nu dit niet is gebeurd, hopen wij, 'dat de regeering toch niet met haar autoriteit wil steunen de geste der Nederlandsch-Belgische spellingscommis sie, welke zijn wij wel ingelicht haar besprekingen op Zondag j.l. aanving. Het is een zonderlinge persiflage, indien men aan een kwestie, als die der spelling, al jaren slepende, plot-seling zulk een urgent karak ter toekent, dat men niet wachten kon, geen dag en geen nacht, ook niet tot Maandag»- morgen. Wij betreuren het diep, indien men de sport zoo organiseert, dat een groot deel der bevolking daarvan welbewust wordt uitge sloten. Doch wat erger is, wij moeten het beschouwen als een symptoom van bedenke lijke en bestendigde ontkerstening, wanneer men den Zondag maakt tot een dag, waarop het dienen van God al meer van het plat vorm van de belangstelling wordt verdron gen. Daarom moeten de kerken, die zich in moeilijker tijden haar boodschap niet schaamden, ook te dezen aanzien haar ge tuigenis blijvend doen uitgaan. Zij zullen, stellig nog een klankbodem vinden bij een groot deel onzer bevolking; In dit verband, mogen wij er dankbaar van gewagen, dat het dagblad „De Nieuwe Nederlander" nog dezer dagen het bevorderen van den Engel- sohen Zondag, als eisch stelde, hoezeer het blad zijn kolommen voor de Zondagss-port opent. Het onbevredigende van deze situatie is blijk van de noodelooze impasse, waar uit te geraken, het na de bevrijding de juiste tijd leek en waërvoor het vandaag, mits allen zich haasten, misschien nog niet ge heel te laat is. ROCKEFELLER JR. TAST IN ZIJN PORTEMONNAJE Jnhn D. Rockefeller Jr. heeft een gift van 1.000.000 dollar geschonken aan de „Vrienden, van den Wereldraad van Kerken". Dr. Henri Smith Leiper, secretaris-generaal van deze organisatie, verklaarde, dat het geld besteed zal worden voor herstel en opvoeding in» Europa, y ONTMOETING WAVELL—GANDHI TE CALCUTTA In Calcutta^, waar Gandhi is aangekomen, wordt een ontmoeting tüsschen hem en Lord Wavell, den onderkoning van Britsch-Indië, thans als vrijwel zeker beschouwd. Lagerhuis verwerpt motie van wantrouwen Het Engelsche Lagerhuis verwierp gisteren de door de Conservatieven ingediende^mo-tie va-n wa-nfnoiu-weia jegens h-et Labeunbeleid met 381 tegen. 97 stemmen. Er ging een scherp debat tussohen Chur chill en Attlee aan vooraf. De leider der oppositie lichtte de door hem ingediende motie va-n wantrouwen toe met enkele opmerkingen, die i-n hoofdzaak over eenkomen met de, vorige week, door hem afgelegde verklaring, die de socialisten voor stelde als vijanden van het Engelsche vo-l'k en hun regeering als verkeerd geleid en on bekwaam. Attlee merkte in zijn antwoord op, dat Churchill d-e socialistische regeening verwijt geen conservatief program uit te voeren. Te gen Churchill's opmerking dat de nationa-li- Met ingang van 9 December zullen de rantsoenen voor geheel Nederland dezelfde zijn. De tot dusver -nog bestaande ongelijk heid in de melkrantsoenen in de provincies ten Noorden ten opzichte van die ten Zuiden der groote rivieren, 'komt d-an te vervallen, lijn van 1938 tot aan de Duitsche nederlaag. Jap. misdadigers in Januari aan de beurt? Het proces tegen d-e Japansche oorlogs misdadigers zal waarschijnlijk de volgende maand beginnen. Generaal Tojo, d-e Japan sche mi-nister-president ten tijde van den aanva-1 op Pea-rl Harbour, bevindt zich onder de eersten, over wie recht zal worden ge sproken. Generaal MacArthur heeft heden de arres tatie van Prins Konojè en een aantal andere vooraanstaande Japanners bevolen. Onder dezen bevinden zich markies Kido, de rech terhand van den Keizer gedurende den oor log, vice-ad-miraal Takuo Godo en Horsji Osjima, de Japansche ambassadeur te Ber- DAT de luitenant ter zee Peter van Tulder, zoon van den conceYtzanger Louis van Tulder, op 27 Nov. 1942 in de Javazee om het leven is gekomen. DAT tot hoofd van den Voorlichtingsdienst van het departement van Sociale Zaken is benoemd mr G. J. Lam-mers. DAT de sedert eind 1942 gestaakte Veree- niging tegen de kwakzalverij haar werkzaam heden heeft hervat DAT te 's-Hertogenbosch drie Canadeezen en te A'dam een 69-jarige bestuurder van een bestelauto door verkeersongevallen wer den gedood DAT het s.s. „Orestes" van de K.N.S.M. uit Dublin naar Nederland is vertrokken met een lading van 624 Iersche runderen en paarden. DAT de econ. recherche te 's-Graven-hage in Nov. 108 klachten inzake overtreding der distributievoorschriften en 258 klachten inza ke overtreding der prijsvoorschriften ont ving, terwijl 220 processen-verbaal werden opgemaakt. DAT tot raadsadviseur in algemeenen dienst bij het departement van Verkeer en Energie is benoemd dr J. J. Hanrath. DAT door de regeering een uitgave wordt - voorbereid van een boekwerk over het her- i stel van Nederland. DAT Maandag om 11 uur het korps Kon. Mariniers een défilé houdt voor hotel „Polen" te Amsterdam, ter gelegenheid van den ver jaardag van dit korps. DAT Nederland reeds 1500 vrachtwagens en ander legermateriaal van de Canadeezen kocht, terwijl thans in Ottawa wordt onder handeld over den aankoop van een aantal tanks en veldartilleriegeschut. DAT tot advocaat-generaal bij den Hoogen Raad is benoemd jih-r mr L. H. K. C. van Asoh van Wijck, thans adv .-generaal bij het Haagsche Gerechtshof. DAT dienstplichtige onderofficieren van de mil. luchtvaart (lichting 1936 t/m. 1940) van 17 t.m. 20 Dec. in werkelijken dienst worden geroepen en zich moeten melden op het vliegveld Ypenburg (B-kamp) op 17 Dec. vóór 14 uur. DAT het niet geoorlood is buitenlandsohe arbeidskrachten in dienst te nemen of te houden zonder een vergunning van betrok ken arbeidsbureau. DAT de Ned. concertzangeres -Ré Koster volgende maand een tournée zal maken door België, Frankrijk en Zwitserland. DAT het Bijz. Ge chtshof te Utrecht gis teren de S.S.-man W. A. v. d. Heijden, die zich als cipier an de gevangenis Wol venplein te Utrecht als een beul heeft ge dragen, tot 20 jaar gevangenisstraf heeft veroordeeld zonder recht op cassatie. satie als een (roofzuchtige gier boven de groote bedrijven hing. stelde de premier de vraag, of die industrieën nu al zoo rot zijn, dat de gieren er op af komen. Twintig jaar leefden wij onder conservatief bewind, nu gaan wij onzen- eigen weg, aldus Attlee. 't Regeéringsbeleid in de Tweede Kamer Wat er straks aan de orde komt. (Van onzen Parlementsredacteur) Het parlement en andere belangstellenden leven in afwachting van de door de regeering toegezegde nota over het regeeringsbeleid. Het stuk is deze week in den minister-raad geweest, maar was wat erg omvangrijk. Dit heeft het geraden doen achten het wat in te perken. Verwacht wordt, dat het in het be gin van de volgende week, vermoedelijk Maandag, bij de Tweede Kamer zal inko men. Wat de inhoud betreft is te verwachten, dat een aantal door de Kamer oportuun ge achte punten zullen worden behandeld. Ze liggen min of meer voor de hand: de kabi netsformatie, het besluitenregime en de vraag of daarop achteraf wettelijke sanctie zal worden gevraagd, Indië, de algemeene sociaal-economische politiek en de rechts- Tranen die te laat komen De schlager „Lily Marleen", die tot ver velens toe op alle mogelijke manieren gespeeld en gezongen is, kreeg een op volger in het liedje „Zooals het vroe ger was", dat in een Keuloch theater** avond aan avond gezongen wordt, door een schare die „tot tranen toe geroerd" is. Tranen evenwel, die te laat komen. zekerheid. De financieele politiek zal ook worden behandeld, maar vermoedelijk wel in een afzonderlijk stuk. Het is een omvang rijke kous. apart. De begrootingsstatuten zijn nog niet ge reed. Het kan nog wel eenige weken duren eer het zoover is en de cijfers over 1945 en voor 1946 voor ons liggen. Die over het twee de halfjaar 1945 zullen vermoedelijk binnen betrekkelijk korten tijd gereed zijn, maar 1946 zal nog wel eenigen tijd op zich laten wachten. AANSLAG OP NAHAS PASJA Op Nahas Pasja, oud Egyptisch minister president en leider van de Wafdistenpartij, is in Cairo een bomaanslag gepleegd. Nalnas Pasja bleef ongedeerd. Matige vorst, aldus De Bilt. Tot morgenavond wordt verwacht: Gelei delijk dalende temperatuur, meest zwaar bewolkt, geen neerslag van bet eekenis, ma tige wind tusschen Oost en Zuid-Oost. Al gemeene vooruitzichten: Een stroom van koude lucht dringt van Rusland uit naar West-Europa door. Er mag een periode van matige vorst worden verwacht. ZON EN MAAN. Morgen: Zon op 8 35 en onder 16.28; Maatl op 11.04 en onder 19.41. Op 12 Dec. Eerste Kwartier; 19 Dec. Volle Maan; 26 Dec. Laatste kwartier en 3 Jan. '40 Nieuwe Maan,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1945 | | pagina 1