National, moeten totaal ontwapend worden
NIEUW* LEIDSCHE COURANT
DINSDAG 27 NOVEMBER 1945
Standpunt van gezaghebbende
Britsche kringen
De militaire situatie op Java blijft onbe-
heerscht, hoewel de belangrijkste feiten van
de laatste dagen een bewijs leveren van een
krachtiger optreden der Britten t.a.v. de op
gevaarlijke wijze toenemende ordeloosheid.
Een Britsche woordvoerder verklaarde dan
ook. dat ,,de handschoenen waren afgelegd".
In gezaghebbende kringen wint de alge-
aneene overtuiging aan kracht, dat een totale
ontwapening van alle ongeregelde Indische
benden, met inbegrip van het zgn. Ind. leger
van 70.000 man, thans een zaak van de aller
eerste orde is. Het is immers niet zonder re
den, dat de geïnterneerden in het Tjideng-
kamp, waar nog de erbarmelijkste toestan
den heerschen, zich met verwondering af
vragen, waarom 3 maanden na de Japansche
capitulatie de situatie in het kamp nog zoo
•weinig is verbeterd. In dit verband wordt er
van Britsche zijde op gewezen, dat de krach
tige Britsche houding uitsluitend gericht is
tegen de extremisten en niet tegen de na
tionalisten als zoodanig. Kloek ingrijpen is
bet eenige middel om verder bloedvergieten
op groote schaal te voorkomen.
MABERLY DENNING NAAR SINGAPORE.
De politieke adviseur van gen. Christison,
Maberly Denning, is vandaag naar Singapore
vertrokken, om zijn werkzaamheden als advi
seur voor Bultenl. Zaken bij adm. Mount-
batten te hervatten. Hij zal echter zoo spoedig
mogelijk naar Batavia terugkeeren als de
mogelijkheden voor een hervatting van de
besprekingen tusschen de Nederlanders en de
Nationalisten meer kans op succes schijnen
te bieden. De hervatting dezer besprekingen
zal nog wel even op zich doen wachten, daar
vooral door den invloed van de extremisten
de kansen zeer gering zijn. Het vertrek van
Denning wordt daarom slechts beschouwd als
een practische maatregel, die niet de minste
politieke consequenties met zich voert.
In aansluiting hierop deelde de „minister"
Van Voorlichting, Garifoedin, mede, dat in
dien de besprekingen met de Britten en de
Nederlanders zouden mislukken, een beroep
zal worden gedaan op internationale bemid
deling. Hieruit is dus weer te concludeeren,
dat de Nationalisten wél bereid zijn te onder
handelen met de Nederlanders. De „Merdeka"
daarentegen, welk blad onder verantwoorde
lijkheid van Sharir's „kabinet" staat, wekt
juist op tot een algemeenen opstand tegen
de Nederlanders, met gebruikmaking van alle
moderne wapenen.
DE GEVECHTEN OP JAVA.
Het Britsohe hoofdkwartier op Java meldt
botsingen in een plaatsje nabij Jora en ten
Oosten van Ambarawa, terwijl nieuwe ge
vechten dreigden te Semarang aan de Noord-
ikust van Midden-Java. In Soerabaja zijn
Britsoh-Indisohe troepen ongeveer twee mijl
opgeschoten, terwijl een sterke geallieerde
tankstrijd'kracht is opgetrokken om een on
derzoek in te stellen naar de gevechten nabij
Batavia. Het terugtrekken van de Ambon-
neesche troepen uit Batavia zou zijn. stop
gezet. De eilanden Riouw, Lingga en Kari-
■moen zijn weer geheel onder het gezag der
Ned.-Ind. regeering en het Japansche geld is
ingetrokken. Over Indragiri en Bengkalis.
Rhodesia-sigaretten gaan
binnenkort verdwijnen
Fabrieken zullen met eigen merken uitkomen.
Naar gemeld wordt zullen de Rhodesia-
sigaretten zoo spoedig mogelijk worden ver
vangen door sigaretten in verschillende prijs
klassen. Men overweegt, minstens drie prijs
klassen in te stellen.
Ook zal binnenkort iedere fabrikant ver
plicht worden, zijn fabrieksnaam duidelijk te
doen afdrukken op de verpakking van alle
door hem gefabriceerde producten. Dit zal
een stimulans voor de industrie beteekenen,
om een z«oo goed mogelijk product te ver
vaardigen. Het publiek is dan n.l. in staat
te beoordeelen, welke fabrikantende beste
waar voor het bestede geld (en de bonnen!)
leveren.
250 GRAM SUIKER VOOR ZEER ZWAREN
ARBEID.
Het Centraal Distributiekantoor deelt mede,
dat de extra hoeveelheid' suiker, welke ver
strekt wondt aan hen, die zeer zwaren ar
beid verrichten, nog gedurende een aantal
weken 250 gram per veertien dagen zal be
dragen en dus geen 500 gram, zooals som
mige bladen vermeldden.
Morgen begint de tweede
Indië-vlucbt
Morgen zal het 'Indië-vliegtuig zijn tweede
Vlucht maken naar onze overzeesche ge-
Jbiedsdeelen. Ook met deze vlucht zullen uit
sluitend niet-aangeteekende brieven en
briefkaarten, zonder expressebestelling, voor
geheel Ned. Indië kunnen worden vervoerd.
Tevens zullen een aantal familietelegrammen
Worden meegezonden.
Bij de eerste vlucht zijn niet minder dan
S1.471 poststukken uit Indië meegebracht.
POSTSTUKKEN VAN UIT INDIë KUNNEN
NIET WORDEN GEFRANKEERD.
De P.T.T. deelt mede. dat thans onmogelijk
kan worden voldaan aan de verzoeken van
philatelisten om post uit Indië te frankeeren.
Binnenkort zullen regelmatig postvluchten
naar Indië plaats vinden,, waarover nog me-
tfedeelingen zullen volgen.
waar een complete chaos heerscht, waait de
nationalistische vlag, terwijl Japanners nog
de macht uitoefenen.
AUSTRALIËRS VOOR HET GERECHT.
Te Brisbane zijn 35 bestuursleden van vak-
vereenigingen wegens orde- en rustversto
ring voor den politierechter gedaagd. Zij
hadden op het station te Sydney 40 Lascaren
trachten te weerhouden het Ned. schip
„Bontekoe" te bemannen. Het schip ligt nog
steeds voor den wal.
OVER EEN HALF JAAR WEER TIN
OP BILLITON.
De toestand van de tinmijnen op Billiton
is, gezien de omstandigheden, betrekkelijk
gunstig te noemen. De Japanners hebben er
weinig vernield, maar wel is door hen veel
materiaal weggevoerd. Thans zijn onderhan
delingen geopend om de materialen naar
Billiton terug te voeren. Het zal echter nog
wel een half jaar duren, voordat op zeer
beperkte schaal de tinproductie op Billiton
zal kunnen worden hervat. De Billiton-
maatschappij heeft thans 70 man personeel,
voornamelijk technici, gereed staan om naar
Billiton te worden uitgezonden in Nica-
verband.
Prins Bernkard wordt voorz.
van „Het Nat. Instituut"
Naar ons ter oore komt is binnenkort de
benoeming te verwachten van Z.K.H. Prins
Bernhard als voorzitter van de Stichting
„Het Nationaal Instituut", centrale organi
satie tot verdieping van het nationaal bewust
zijn en tot versterking van de nationale
saamhooriigheid. Deze stichting, die fe A'dam
is gevestigd, wil het cultureele leven van ons
land in de juiste banen leiden. De prins wordt
dagelijks ingewerkt, omdat hij, naar zijn
eigen verklaring, niet alleen titulair maar ook
daadwerkelijk de voorzittersfunctie wil ver
vullen.
H.M. de Koningin morgen weer
naar Groningen
H-M. de Koningin zal morgen en Donder
dag op het provinciehuis te Groningen be
sprekingen voeren met verschillende per
sonen, zoowel uit de stad als de provincie,
om zich van het leven in de provincie Gro
ningen tijdens en vooral na den oorlog op de
iioogte te stellen. H.M. zal geen bezoek bren
gen aan de provincie, maar Donderdagmiddag
Groningen weer verlaten.
Terwijl de „Leider", in navolging van zijn grooten baas te Berlijn, gaarne in een auto
ging staan, vond hij het vanochtend toch maar beter om er in te gaan zitten. Een
opname' tijdens het verlaten der Scheveningsche gevangenis.
REGEERINGSCRISIS IN ITALIË
DUURT VOORT.
In Italië moet een nieuwe regeering samen
gesteld worden uit dezelfde partijen die het
kabinet-Parri vormden (het z.g. bevrijdings
front). Men vraagt dan ook naar het waarom
der crisis en verwacht het ingrijpen van
kroonprins Umberto. De 80-jarige nationale
figuur Orlando wordt als formateur genoemd.
Chr. Volkspartij de sterkste
in Oostenrijk
Socialisten verwierven slechts enkele
zetels minder.
Bij de Zondag j.l. gehouden verkiezingen
in Oostenrijk zijn 155 van de 165 parlements
zetels als volgt verdeeld: communisten drie
zetels (169.000 stemmen), socialisten 72 zetels,
Ohr. (R.K.) Volkspartij 80 zetels (1.508.009
stemmen). Indien de Volkspartij nog drie
zetels verwerft, heeft zij de absolute meer
derheid.
De socialisten bleken ook nu weer verre
weg de sterkste groep in de groote steden
als Ween en en Graz, terwijl wat de rest van
het land betreft de RJEC. zeer grooten aan
hang bleven behouden.
De uitslag is voor ons geen verrassing, zoo
verklaarde dr Renner, de tegenwoordige mi
nister-president, gisteren.
GELUKWENSCHEN AAN KONING
HAAKON.
Ter gelegenheid van zijn 70sten verjaardag
ontving koning Haakon van Noorwegen Tal
rijke gelukwenschen per telegram, o.a. van
Koningin Wilhelmina, Koning Christiaan van
Denemarken, Koning Gustaaf van Zweden,
president Truman, generaal de Gaulle, pre
sident Kalininn, min..-pres. Paasikivi, presi
dent Benesj, president Sveinn Bjoerhs van
IJsland en president Steiger van Zwitser
land. Koning George wenschte hem geluk
via de B.B.C.
PAPIERPOSITIE NOG VERRE VAN
ROOSKLEURIG.
De kolenaanvoer voor de papierfabriek
van de fa. Van Gelder en Zn. te Velzen
blijkt nog steeds te gering te zijn. Om sto
ring in het bedrijf gedurende den winter te
voorkomen, is de directie voornemens een
groote papiermachine, die eenige weken ge
leden voor het eerst na jaren weer werd ge
bruikt, uit te schakelen en met enkele klei
nere machines verder te werken.
Terwijl Mussert terecht stond in de Residentie, had vandaag de bijzetting plaats van
#00 vermoorde Nederlanders op het eeregrafhof te Overveen. Hierbij het brengen
van een laatsten groet in de Groote Kerk te Haarlem.
Twee Duitschers tot den
strop veroordeeld
Door een geallieerde Mil. Rechtbank
te Almelo.
Voor het eerst in Nederland hebben gis
teren Duitsche oorlogsmisdadigers in het ge
rechtsgebouw te Almelo voor een geallieerde
militaire Rechtbank terécht gestaan.
Vier leden van den Sicherheitsdienst had
den zich te verantwoorden wegens moord op
den Engelschen vliegerofficier, Gerald Hood,
en een jongeman uit Nijverdal, Bote van der
Wal, bij wien de Engelsche piloot een tijd
lang verborgen was gehouden. Deze dub
bele moord had plaats niet lang vóór de be
vrijding van Twenthe, nl. in het midden van
Maart van' dit jaar.
De S.D.-mannen beriepen zich bij hun
verweer voortdurend op de orders, die zij
kregen van hun officieren naar het bekende:
„Befehl ist befehl". Na een uitvoerig, plei
dooi van den toegevoegd en verdediger werd
het doodvonnis door ophanging uitgespro
ken tegen twee der beklaagden, terwijl de
twee anderen veroordeeld werden tót vijf
tien jaar gevangenisstraf.
OOK IN NOORWEGEN MEER VERDACH
TEN DAN RECHTERS.
De Noorsche, rechters moeten nog 400
Duitsche oorlogsmisdadigers en 60.000 Quis
lings berechten.
Geall. troepen per 1 Januari
uit Iran?
Amerikaansche voorstellen aan Engeland
en Rusland.
De Amerikaansche regeering stelde Enge
land en de Sowjet-Unie voor, de geallieerde
troepen tegen 1 Januari uit Iran terug te
trekken. De Amerikaansche troepen zullen
dan vertrokken zijn. Amerika wijst in zijn
nota op het optreden der Russen in Iran en
herinnert aan de in Teheran afgelegde ver
klaringen over territoriale onafhankelijkheid
en onschendbaarheid. Amerika neemt dan
ook aan, dat de Russische officieren op eigen
gezag handelden.
Terugtrekken van alle geallieerde troepepn
is de eenige methode om misverstanden en
incidenten te voorkomen.
De Britsche ambassadeur in Moskou
maakte de Sowjetregeering eveneens attent
op de gebeurtenissen in Iran en ook hij
schreef het Russische optreden daar toe aan
een misverstand.
In Russische kringen verklaarde men, dat
de stappen in Iran ondernomen zijn, om de
orde in een door Sowjettroepen bezet ge
bied. te handhaven.
Waarom vluchtte Hess naar
Engeland?
Göring zal op verzoek van Hess getuigen.
In Neurenberg begon de tweede week van
het proces gisteren met de voortgezette ont
hulling der Nazidocumenten, betrekking heb
bend op de overrompeling van Tsjechc-i
Slowakije.
De aanval op het eerste land, Polen, zou
gerechtvaardigd moeten worden door een
gefingeerden moord op den Duitschen am
bassadeur in Praag.
In deze week komen ook nog de wanda
den van S.S., S.D. en de Jodenvervolgingen
ter sprake. Het Hof heeft het verzoek van
Hess om Göring als getuige voor hem te
dagvaarden toegestaan. Göring zal getuigenis
afleggen voor het gedrag van Hess voor zijn
vlucht naar Engeland. Ook stond het Hof het
verzoek var Hes<= +re mzake voorlezing van
een „brief aan Hitier", dien hij achterliet
toen hij naar Engeland vloog, en van een
verslag van Eden in het Lagerhuis over den
tocht van Hess.
DUÏTSCH BEZIT IN ZWITSERLAND.
De Duitsche activa in Zwitserland bedragen
in totaal één milliard Zwitsersche franken.
De Zwitsersche activa in Duitschland be
knepen 3 tot 4 milliard Zwitsersche francs.
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Assen J. Diepersloot, pred.
bij de Geref. Kerk in H.V. te Leeuwarden;
te Barneveld (3e pred.pl.) J. J. Poot te
Ameide.
Bedankt: voor Olst J. Anth. Mulder te
Meeden (Gr.); voor Wijngaarden P. J. Dors
man te Schelluinen.
Ver. voor Vrijz. Herv.
Aangenomen: naar Maasdijk cand. A.
Kalis L.Czn., hulppred. te Oudshoorn.
GEREF. KERKEN.
Tweetal: te Groningen (6e pred.pl.), D.
v. Enik te Veen endaal en dr P. Prins te
Dordrecht.
Beroepen: te Axel, M. Hamming te
Oude Pekela; te Bedum, H. Rijphagen te
Harderwijk; te Leimuiden, R. A. Hoogkamp
te Elim; te Nieuwolda, cand. W. S. Schenk,
hulppred. te Zaandam.
Aangenomen: naar Aalten (4e pr.pl.)
D. de Boer te Muumekezijl (nadere beslissing),
naar Franeker, (vac. S. Eriruga), S. D. Lank-
huizen te Zoutkamp, die bedankte voor
Bedum: naar Hardenberg, N. B. Knoppers
te Lollum, die bedankte voor -Rr eukelen.
Bedankt: voor Zwijndreoht, H. de
Moor te Boskoop.
GEREF. KERKEN (art. 31 K.O.)
Beroepen: te Spakenburg, J. A. Vink
te Berkel en Rodenrijs.
Aangenomen: naar Monster, E. Teuni»
te Oostzaan.
CHR. GEREF. KERK.
Beroepen: te Gorinohem, M. v. d.
Klis te Maarssen.
Bedankt: voor Aalsmeer, J. Tamminga
te Enschede: voor Dordrecht, 's-Gravendeel,
Aarlanderveen en Nieuwkoop, M. Baan te
Bussum; voor Enschede (2e pred. pi.), M.
W. Nieuwenhuyze te Den Haag-C.
BAPTISTE GEMEENTEN.
Beroepen: te Apeldoorn, L. de Haan
te Noord'berguim; te Arnhem, H. D. Hoog-
winkel te Almelo.
PERSONALIA.
De classis Gouda der Geretf. kerken
heeft aan ds J. Hoekstra te Schoonhoven
met ingang van 1 Febr. 1946 eervol emeritaat
verleend.
Ds P. v. d. Sitaay, Ned. Herv. predikant
te Enter,, is benoemd tot predikant in alge
meen en dienst met standplaats Delft, welke
benoeming hij heeft aangenomen.
Prof. G. Wisse, Chr. Geref. pred. te
Middelburg, die reeds eenige maanden ge
leden zijn emeritaat heeft aangevraagd en
verkregen, heeft nog steeds geen afscheid ge
preekt. Op verzoek van zijn kerkeraad heeft
prof. Wisse de gemeente thans toegezegd, tot
Mei a.s. haar te zullen blijven dienen.
Opnieuw in het ambt. Ds. J. v. d.
Guchte, die van 19311938 predikant was bij
de Geref. Kerk te Veere en toen plotseling
zijn ambt heeft neergelegd, is nu door het
Prov. Kerkbestuur van N.-Holland toegelaten
tot de evangeliebediening in de Ned. Herv.
Kerk. Ds. v. d. Guchte was laatstelijk voor
ganger van de afd. Bussum van den Ned.
Prot. bond en woont te Blaricum.
Mr. I. Kisch, benoemd tot gewoon hoog
leeraar in de inleiding tot de rechtsweten
schap en wijsbegeerte des rechts en rechts
vergelijking aan de Gem. Univ. te Amster
dam. heeft gistermiddag zijn ambt aanvaard
met het uitspreken van een rede in de aula
der universiteit.
BEVESTIGING EN INTREDE.
Ds J. v. d. Wielen, die bevestigd werd door
ds G. Boersema van P:etersbierum, deed zijn
intrede bij de Geref. Kerk (art. 31 K.O.) te
Warffum, met een preek over Hebr. 12 25.
EERSTE OECUMENISCHE DIENST
IN BERLIJN.
Zondag 28 October werd in Berlijn de
eerste oecumenische dienst gehouden sedert
de ineenstorting van het Duitsche leger én
de val van het Nationaal-Socialisme. Onge
veer 100 vooraanstaande predikanten en
kerkelijke hoogwaardigheidsbekleeders namen
aan den dienst deel, onder wie zich ook be
vonden de Bisschop van Chichester, de Bis
schop van de Evangelische Kerk in Berlijn.
D. Dibélius en Aartsbisschop Alexander, die
de Patriarchale, Russisch Orthodoxe Kerk
vertegenwoordigde. Bovendien woonden og
drie Russische priesters, verscheidene Engel
sche predikanten, vertegenwoordigers van,
het Leger des Heils en van de Grieksche
Orthodoxe Kerk, evenals ds Niemöller den
dienst bij.
WAAROM GEEN GODSDIENSTONDERWIJS
IN BERLIJN?
Winzer, hoofd van de afd. cultureele zaken
van het Berlijnsohe gemeentebestuur heeft
uiteengezet, waarom aan de Berlijnsche
scholen geen godsdienstonderwijs wordt ge
geven. Dit moet niet beschouwd worden,
zoo zeide hij, als uiting van een vijandige
houding tegenover de kerken, maar dit be
sluit werd noodig geacht om een uniforme
democratische opvoeding in het geunifieerde
Duitsche schoolsysteem te verzekeren. Het
gemeentebestuur heeft in Juni besloten toe
te staan, dat godsdienst-onderwijs als extra
leervak gegeven wordt aan die kinderen,
wier ouders zulks wenschen.
CONFERENTIE VOOR ONDERWIJS
VERNIEUWING TE LEIDEN.
Vrijdag 21 en Zaterdag 22 Dec. zal te Lei
den de eerste van drie regionale onderwijs-
conferenties worden gehouden. Op deze con
ferenties, die onder auspiciën van den ver-
nieuwingraad voor het onderwijs en van
Volksherstel te Leiden staat, zal o.m. wor
den gesproken door Kees Boeke, den leider
van de „werkplaats" te Bilthoven, terwijl
eveneens den Regeeringscommissaris voor
onderwijszaken en oud-minister van O., K.
en W., dr. G. Bolkestein, is verzocht het
woord te voeren. Voorbereidingen worden
getroffen om dergelijke conferenties gedu
rende de Kerstvacantie eveneais te houden
te Eindhoven en Groningen.
ONDERWIJS EN FILM.
In de Commissie, die minister Van der
Leeuw van advies moet dienen inzake de
toepassing van de film voor onderwijsdoel
einden namen zitting: prof. dr G. A. van
Poelje, prof. dr Ph. Kohnstamm, majoor Chr.
Kok, ir De Jongh, G. Niemeyer en majoor
S. P. van 't Hof, secretaris, mej. mr M. L.
D. L. Laban, adjunct-sevretaresse.
Er zijn vragenlijsten aan directeuren, hoof
den van scholen e.d. gezonden. Mocht één
van hen geen lijst ontvangen hebben, dan
verzoekt de commissie hem zich te wenden
tot den secretaris Willem Hl-kazerne te
Apeldoorn.
PROMOTIES.
UTRECHT. Gepromoveerd tot doctor in
de wis- en natuurkunde W. Volk, geb. te
Utrecht, op het proefschrift: „Contributions
to the geology of West Seran':.
Academische examens.
LEIDEN, 27 Nov. Geslaagd doet. ex. ge
neeskunde, J. A. Crezee te Ridderkerk; be
vorderd tot arts mej. C. C. de Jong, Lelden
en L. C. Roggen, Leiden, A. van Hattem*
Oegstgeest en A. Pols, Den Haag.
Examens M.O. Teekenen.
's-GRAVENHAGE. Geslaagd mej. C*
V. d. Gugten, Den Haag.
