llicuurc iDfihsdjf (Sow**!
Bespreking van DrVan Mook ging niet door
Atoombom blijft voorloopig nog 'n geheim
IDist 01
Ii icrie: 1 April 192015 October 1941
VRIJDAG 10 NOVEMBER 1945
fe Serie: le Jaargang vanaf 7 Mel 1945. No. IKS
Hoofdredacteur: ftPP&i
Redactie- Christelijk-lSationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken gStililfiMBtift) U OijfUftttB
b. van' der ros myn bert ia tegfenspotl*
Werd ze door de Britten
afgezegd?
Werden wij gisteravond verrast met de
mededeeling, dat er ten huizen van gen.
Christison te Batavia eèn tweede bespre
king tusschen van Mook en nationalisti-
sdhe leiders zou plaats vinden, thans
wordt officieel gemeld, dat deze bespre
king om tot nu toe onbekende redenen
is verdaagd. De Ned. autoriteiten hebben
verklaard: „Wij hebben geen vrijheid om
te onthullen waarom dit geschied is",
terwijl het Britsche hoofdkwartier mede
deelde morgen een volledige verklaring
uit te geven. In Batavia is men echter
van meening, dat de Britten de bijeen
komst hebben afgezegd, omdat zij de vier
nationalistische vertegenwoordigers, die
door Soekarno, met toestemming van
Sharir. waren aangewezen, noch voor
van Mook, noch voor Sharir aanvaard
baar achtten. De volgende afgevaardig
den waren aangewezen: Soebardjo, Hadji
Salim, Abdoel Gaffa, de nat. staatssecre
taris, en Boediardjo, de secretaris van
den „minister" van Voorlichting. De
„premier" Soetan Sharir heeft in ver
band hiermede gezegd: „Ik begrijp niet
waarom de Britten de bijeenkomst heb
ben afgezegd".
In aansluiting hieraan kan nog worden
medegedeeld, dat het A.N.P.-berieht, als
zou de ontvoerde dr. Mansveld politiek
adviseur van dr. v. Mook zijn, niet juist
is, doch dat hij besprekingen voerde over
de interneeringskampen te Bandoeng.
JAPANNERS VECHTEN SAMEN MET
INDONESIËRS
Thans is onomstootelijk komen vast te
Btaan, dat Japansche soldaten met de Indo
nesiërs in Soerabaja meevochten tegen de
Britsche troepen. Soldaten van een Britsch-
Indische brigade hebben drie lijken van Ja
panners geïdentificeerd, die samen met de
Indonesiërs in de voorste linie gestreden
hadden. Reeds tevoren had men argwaan
gekoesterd, omdat de Indonesiërs een be
paalde Japansche tactiek volgden bij hun
aanvallen, maar tot heden was er geen be
wijsmateriaal voorhanden.
In tusschen is een nieuwe opmarsch voor
bereid, waarbij voornamelijk gepoogd zal
worden de centra van verzet eerst door ar
tillerie stormrijp te maken en ter consolidee
ring der vorderingen de stellingen aanslui
tend te maken. De geallieerde verliezen blij
ven gering. Het plunderen te Batavia is ver
minderd tengevolge van een krachtig Britsch
toezicht. Het havengebied van Tandjong
Priok lag gisteren onder Indonesisch vuur.
INDONESISCHE STAKERS IN CALIFORNIE
De Amerikaansche immigratieautoriteiten
hebben in Zuid-Californië 100 stakende zee
lieden van de „Djapara", de „Tabinta" en
de „Manoeran" in hechtenis genomen. Het
comité „Vrij Indonesië" heeft namens de
betrokkenen een telegram aan president
Truman gezonden, waarin gevraagd wordt
om vrije passage aar Indische havens op
Java of toestemming tot verblijf in San
Francisco tot het geschil is opgelost. Op het
Ned. schip „Tuba", dat te Bombay ligt, zijn
200 zeelieden in staking gegaan.
POST NAAR EN VAN INDIE
Te Sjngappore is epii „Ned. post- en infor
matiekantoor" ingericht om de omvangrijke
postverzendingen van en naar Indiië te ver
zorgen. De eerste tien dagen van November
heeft het kantoor 183 postzakken verzonden,
Maarschalk Pétain op een eiland
geïnterneerd
Maarschalk Philippe Pétain is Woensdag
nacht uit Fort Portalet vertrokken. Bege
leid door vier auto's is hij per auto naar
Bordeuax en nadien naar La Roebelle ver
voerd. Van daar uit wordt de maarschalk
naar het eiland Re, tegenover deze stad, ge
bracht.
Naar van officieele Fransohe zijde wordt
medegedeeld, is Pétain van het fort Por
talet naar het eiland Re overgebracht, om
dat zijn verblijfplaats onvoldoende gemak
ken bood aan de vijfhonderd gendarmes, die
hem bewaken.
DE BROER VAN GOERING GEARRES
TEERD
In Tsjecho-Slowakije is Albert Goering,
broer van Hermann gearresteerd. Hij be
heerde de Skoda-fabrieken in Pilsen.
ieder van 30 Engelscbe ponden en 102 zakken
ontvangen. De informatie-afdeeling heeft
reeds een kaartsysteem aangelegd, waarin
de namen, adressen en bijzonderheden van
ruim 100.000 landgenooten voorkomen.
RADIOTOESPRAAK OVER INDIE
Hedenavond zal de heer J. D. d'Aubanton,
lid van het comité „Nederland helpt Indië"
van 20.0120.15 uur voor radio Herrijzend
Nederland over den zender Hilversum.I het
woord voeren over de hulpverleening aan
Indië.
TE BERLIJN WEER EEN BEDE- EN
BOETEDAG.
ATTLEE SPREEKT MAANDAG IN HET
CANADEESCHE LAGERHUIS
Minister-president Attlee, die vandaag naar
Canada gaat, zal daar a.s. Maandag het Cana-
deesche lagerhuis toespreken.
Eerste Indië-vliegtuig in Batavia
aangekomen
Aan boord was alles wel.
Hedenochtend om 10 uur Nederlandschen
tijd, is de eerste DC 4, die na den oorlog
weer in dienst kwam, te Batavia gearriveerd.
Op 13 November was 'het vliegtuig in Colom
bo aangekomen, waar men twee dagen is
gebleven voor het voeren van besprekingen.
Via de Cocos-eilanden is men vervolgens naar
Batavia doorgevlogen. Men meldt uit Bata
via: „Alles wèl aan boord".
MINISTER LIEFTINCK NAAR* ENGELAND
De minister van ^Financiën, prof. mr P.
Lieftinck, is gisteren per vliegtuig naar
Engeland vertrokken, waar hij eenige dagen
zal verblijven.
PROCES TEGEN OORLOGSMISDADIGERS
WORDT UITGESTELD
In Neurenberg verklaarde men zeker te zijn
van het uitstellen van het proces tegen de
oorlogsmisdadigers.
Het geval Hess, de dagvaarding der Duit-
sche groot-industrieelen en het vertalen der
processtukken dwingen daartoe.
„e atoombom blijft de gemoederen bezig houden. Men ziet hier van links naar rechts
President Harry S. Truman. Minister-president Mr C. R. Attlee en den Minister-presi
dent van Canada. William Mackenzie King aan boord van het jacht Sequoia, waar zij
de besprekingen voerden. Deze foto werd per radio overgebracht.
Overdracht aan V°r Naties
„te zijner tijd"
Te Washington werd Donderdag mede
gedeeld, dat in de besprekingen over den
atoombom tusscheru president Truman,
den Britschen premier Attlee en den Ca-
nadeeschen premier King overeenstem
ming is bereikt. De Ver. Staten, Gr. Brit-
tanje en Canada hebben besloten het ge
heim der fabricatie van de atoomenergie
over te diagen aan de „Vereenigde na
ties", zoodra deze internationale organi
satie in staat zal zijn den wereldvrede te
verzekeren.
De drie naties zijn thans bereid funda-
menteele wetenschappelijke inlichtingen
over de atoomenergie op basis van we-
derkeerigheid met alle naties uit te wis
selen. Voorloopig echter zullen de gehei
men van de industrieele toepassing der
atoomenergie niet worden prijsgegeven.
Truman, Attlee en King hebben de vor
ming eener commissie van de Vereenigde
naties voorgesteld om controle uit te
oefenen op het gevaar dat de wereld door
vernietiging met atoomenergie bedreigt.
Dit werd de beste methode genoemd om.
het probleem van de atoomenergie te be
handelen.
GEMEENSCHAPPELIJKE VERKLARING
OVER DE ATOOM-ENERGIE.
In het Britsche Lagerhuis is door Herbert
Morrison de tekst van het communiqué over
de atoombom, dat door den President van de
Vereenigde Staten, den minister-president
van he Vereenigd Koninkrijk en den minis
ter-president van Canada werd uitgegeven,
voorgelezen. Deze tekst luidt als volgt:
lo. Wij erkennen, dat de toepassing van de
recente wetenschappelijke ontdekkingen op
de methoden en de practijk van den oorlog
de menschheid de beschikking heeft gegeven
over tot dusverre ongekende vernietigings
middelen, waartegen geen afdoende militaire
verdediging mogelijk is en voor welker ge
bruik geen land alleen het monopolie kan
hebben.
2e. Wij wenschen er den nadruk op te
leggen, dat de verantwoordelijkheid voor het
gemeenschappelijk bezit dezer mogelijkheden,
hetwelk bedoeld is om gebruik der ontdek
kingen tot voordeel van de measchheid en
niet ten behoeve van vernietiging, te bewerk
stelligen, niet slechts rust op onze landen,
doch op de geheele beschaafde wereld. Niet
temin vergt de voortgang, die wij gemaakt
hebben in de ontwikkeling en het gebruik
van atoom-energie, dat wij in deze zaak het
initiatief moeten nemen. Wij zijn bijeen ge
komen, om de mogelijkheid van internatio
nale aotie te overwegen; a: om te voorko
men, dat de atoomenergie voor destruotieve
doeleinden zal worden gebruikt: 'b: om het
gebruik van de huidige en-toekomstige voor
uitgang van de wetenschap, in het bijzonder
die voor het gebruik van atoom-energie, ten
behoeve van vredelievende en menschwaar
dige doeleinden te bevorderen.
3e. Wij zijn ons bewust van het feit, dat
de algeheele bescherming van de beschaafde
wereld tegen destructief gebruik van de we
tenschap schuilt in het voorkomen van oor
log. Er kan geen systeem van veiligheids
maatregelen gemaakt worden, dat een alge
heele garantie zou geven tegen productie
van atoomwapens door een land, dat jp
agressie uit is, in het bijzonder, omdat mili
tair gebruik van atoomenergie goeddeels op
dezelfde methoden en processen berust,
welke voor industrieele doeleinden gebruixt
worden. Wij willen evenmin de mogelijk
heid voorbijzien, dat er andere wapens en
DAT door de houtvordering 334 hectaren
bosoh in de houtvesterij „Breda" verloren is
gegaan en alleen in 1944 80.000 M3 hout uit
de Brabantsche bossohen moest worden ge
leverd.
DAT thans met toestemming der geallieer
den, in het Elmper Brachterwald en omgeving
45.000 M3 mijnhout en 10.000 M3 werkhout
voor ons land wordt geveld, doch
DAT deze hoeveelheid in 4 5 maanden is
verbruikt en dus als compensatie voor de
enorme hoeveelheden gestolen hout weinig
be teekent.
DAT te Middelburg de eerste vergadering
is gehouden van de Stichting „Nieuw Wal
cheren", waarin mr. P. J. Oud, burgemeester
van Rotterdam, het woord heeft gevoerd als
blijk van sympathie van Holland voor het
ewaar geteisterde eiland.
DAT de proc.-fiscaal van het Bijz. Ge
rechtshof te Den Haag 5 jaar gevangenisstraf
heeft geëischt tegen den landbouwe'-sk^echt
A. R. de Ruiter uit Strijen, die een zekeren
van Es, wegens radiobezit, bij de Landwacht
heeft aangegeven en
DAT tegen J. van Spijk uit Vlaar dingen,
die een onderduiker had verraden, een zelfde
6traf werd geëischt.
DAT van de in totaal 4700 panden ih Mid
delburg er buiten het geïnundeerde gebied
687 volkomen verwoe-t z:in, terwijl zich in
het onderwater staande deel der stad onge
veer 2300 woningen bevinden.
DAT tegen de»1 -mver A J Klok te
Rockanje, 10 jaar is geëischt wegens het vei-
r-ftdeu van. stakers in Mei 1943.
DAT er wijziging is gekomen in de molest -
verzekeringsuitkeering i.v.m. de deblokkee
ring.
DAT in de eerste 10 dagen van Nov. bij
den A'damschen distributiedienst niet min
der dan 600.000 aanvragen voor textielgoede-
ren binnenkwamen.
DAT de A'damsche huisartsen tot het ver
strekken van toewijzingen alleen attesten af
geven voor aanvragen van zuiver wollen on
dergoed, voor levensmiddelen voor zieken en
orthopaedisch schoeisel.
DAT bij de aardappelrooicampagne in Gro
ningen en Drente ruim 2000 vrijwilligers Uit
Noord- en Zuid-Holland werken
DAT het directoraat-generaal voor de Prij
zen de medewerking der huisvrouwen vraagt
om advies te geven bij de prijsvaststelling en
mede te helpen aan de controle op de prijzen.
DAT het gemeentebestuur van A'dam een
crediet van f 230.110 heeft beschikbaar ge
steld voor het herstel van het havengebied.
DAT een aantal Twentsche grootindustriee-
len vandaag een bezoek brengt aan de Am-
sterdamsche industrieën.
DAT acht Roode Kruis—teams thans in
Duitschland zoeken naar vermiste Nederlan
ders, waarbij veelsucces wordt geboekt.
DAT hedennacht brand is uitgebroken bij
„Werkspoor" te Amsterdam, waarbij een
houten loods van 25 meter lengte is uitge
brand.
DAT voorloopig een nieuwe gemeente
klasse-in deeling en verhoogde loonen voor
de vieesch warenindustrie zijn vastgesteld.
DAT tegen den secretarie-ambtenaar B. A.
J. van T. te Zaandijk, die in 1944 ruim
f 80.000 verduisterde, 2\'z jaar gevangenis
straf is geëischt.
DAT er te Bergen op Zoom, voor de 6202
gezinnen 5271 bewoonbare huizen zijn, waar
van er 825 door twee en 55 door drie ge
zinnen bewoond zijn.
DAT gisteravond een Ned. militaire wa
gen te Wilrijk een auto met Ned. journa
listen, die op weg waren naar het proces
te Neurenberg, heeft aangereden, waarbij
een der inzittenden van de militaire auto
werd gedood.
DAT het bericht, als zou een Ned. econo
mische delegatie naar Ankara gaan, door
het ministerie van Handel en Nijverheid
wordt tegengesproken.
DAT binnenkort een aantal Amerikaan
sche deskundigen van het Air Transport
Command naar Amsterdam komt, i.v.m. de
organisatie van het wereldluohtverkeer,
waarbij ook Schiphol wordt ingeschakeld.
DAT de staking in de melkfabriek der
Fa. Noury te Deventer is opgeheven.
DAT een regeling voor de binnenbeurt-
vaart in behandeling is, welke is opgesteld
in gezamenlijk overleg tusschen werkgevers-
en werknemersorganisaties.
DAT vandaag en morgen de ministers Rin
gers en Beel een bezoek brengen aan W.
Noord-Brabant en Walcheren.
DAT te Apeldoorn bij den staf der Ned.
strijdkrachten is opgericht een Bureau So
ciale Dienst Kon. Landmacht, welk bureau
gegevens verzamelt van gesneuvelde, zieke,
invalide etc. leden der Kon. Landmacht met
het oog op de financieele regeling, herscho
ling en herplaatsing in de burgermaat
schappij.
DAT zij die tot bovenbedoelde oorlogs
invaliden behooren, ook al is bij een andere
instantie reeds een opgave verstrekt, als
mede nabestaanden, naam, registratienum
mer, onderdeel en adres rechtstreeks aan het
bureau. Sectie 3-g. kunnen opzenden.
Krijgt Rotterdam prioriteit bij den
wederopbouw?
Vele milliarden zullen er mede gemoeid zijn.
In een persconferentie heeft de minister
van Openbare Werken en Wederopbouw, Dr
Ir Ringers, medegedeeld, dat thans wordt be
studeerd in hoeverre Rotterdam als grootste
havenstad, het hartstuk van Nederland, bij
den wederopbouw prioriteit moet worden
verleend. Werd de wederopbouw volgens
basis van 1940 op 700 mill, gulden geraamd,
thans zal dit bedrag nog aanmerkelijk hoo-
ger liggen. Nieuwe ideeën inzake de oever
verbinding worden thans uitgewerkt, terwijl
de Spangensche polder het industrieele kwar
tier van Rotterdam zal worden. Tenslotte
■zeide de minister nog, dat bij de herleving
van de Rotterdamsche haven veel zal af
hangen van den opbouw -van het achterland,
DUITSCHLAND RESERVEERDE GIFGAS.
Britsche troepen vonden in West Duitsch
land enorme hoeveelheden gifgas, n.l 250 000
ton Deze oorlogsbuit gaat naar Amerika
om daar onderzocht te worden.
CHURCHILL TE BRUSSEL GEEERD
In Brussel is Churchill in de Koninklijke
Belgische academie geïnstalleerd als lid der
afdeeling letteren en moreele en politieke
wetenschappen
REGEERING RENNER DOOR PRAAG
ERKEND
De Tsjechische regeering besloot de regee
ring Renner van Oostenrijk te erkennen.
Aanvulling op de bonnen-
lijst der vorige week
Van 11 t/m 24 November geeft elk der
volgende bonnen recht op de er ach
ter vermelde artikelen:
BONKAARTEN K A, K B, K C 512:
155 250 gram grutterswaren
156 200 gram zout
157 250 gram jam
158 250 gram peulvruchten
159 100 gram vermicelli, pud
dingpoeder, enz.
160 210 gram ontbijtkoek
*61100 gram gedr. zuidvruchten
162150 gram vieesch
163, 164 2 kg aardappelen
B 15 1 kg aardappelen
A 16 2 liter melk
B 16, C 16 3V2 liter melk
BONKAARTEN K D, K E 512:
250 250 gram grutterswaren
251 200 gram zout
252 250 gram jam
253 100 gram vermicelli, pud
dingpoeder, enz.
210 gram ontbijtkoek
100 gram gedr. zuidvruchten
150 gram vieesch
1 kg aardappelen
6 liter melk
254
255
256
257
258
Bij deelneming aan de maaltijden van
de Centrale keukens moeten aldaar de
bonnen 162 of 256 voor vieesch en 163
voor aardappelen worden ingeleverd.
Tot 24 Nov. zijn voorts nog geldig de
bonnen 110 voor koffie, 108 en 204 voor
biscuits en 747 voor cacaopoeder.
nieuwe methoden voor oorlogvoering kun
nen worden ontdekt, welke een even groote
bedreiging voor de bescaving zouden betee-
kenen als militair gebruik van de atoom
energie.
tenschap over het gebruik van atoom-ener
gie bezitten, dat wij gansch en al bereid zijn
als eerste bijdrage tot Tiet beginnen van uit
wisseling van fundamenteele wetenschappe
lijke inlichtingen, wetenschapsmenschen en
literatuur voor vredelievende doeleinden met
ider ander land, dat wederkeerigheid in acht
wil nemen.
5e. Wij gelooven, dat de vruchten van
wetenschappelijk onderzoek aan alle landen
beschikbaar moet worden gesteld en dat
vrijheid van onderzoek en vrije uitwisse
ling van ideeën essentieel zijn voor de voor
uitgang van de wetenschap. In verband met
deze politiek is reeds een globale weten
schappelijke bekendmaking betreffende de
ontwikkeling van atoomenergie voor vredes
doeleinden wereldkundig gemaakt. Het is
onze bedoeling, dat alle verdere informaties
van deze 'soort, welke van tijd tot tijd be
schikbaar kunnen komen, op dezelfde
manier behandeld zullen worden. Wij ver
trouwen er op, dat andere landen dezelfde
politiek zullen voeren, waardoor een atmos
feer van wed e rzij dsch vertrouwen wordt ge
schapen, waarin politieke overeenstemming
en samenwerking kan gedijen.
De „landwachter" Van Wijk
nog niet vrij
Na de uitspraak van het- Hof van Cassatlft,
De „landwachter" O. van Wijk te Pijn-
aoker, die bij uitspraak van den Bijzonderen
Raad van Cassatie in Den Haag van alle
rechtsvervolging ter zake zijn lidmaatschap
van de Ned. Landwacht is ontslagen, is nog
niet op vrije voeten. Mr. J. Zaayer, proc.-
fiscaal van het Bijz. Gerechtshof in Den
Haag, bij wien hiervoor de beslissing ligt, is
ziek. De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat
Van Wijk in voorarrest blijft, omdat hij zich
als N.S.B.-er voor een tribunaal zal moeten
Verantwoorden.
Geen Radio-programma.
Wegens storing in de nieuwsvoorziening
kunnen de dagbladen heden geen radio-pro
gramma's voor morgen opnemen.
Geleidelijke verbetering, zegt
De Bilt.
Tot morgenavond wordt verwacht: Aan
vankelijk nog zwakke wind met over het
grootste deel van het land mist, later plaat
selijk optrekkend bij iets toenemende wind
uit Z.O. richting, des nachts op de meeste
plaatsen' lichte vorst. Overdag iets minder
koud.
ZON EN MAAN.
Morgen: Zon op 8.04 en onder 16.46. Maan
op 16.11 en onder 4.30.
D,p 19 Nov. Volle Maan; 26 Nov. Laatste
Kwartier; 4 Dec. Nieuwe Maan en 12 Deo.
Eerste Kwartier.
