*licuiuc £riil5djf (Êoarmtf
Britten werpen bommen op Soerabaja
Wat gebeurt er met Blokzijl's vermogen?
iDist <11
Ie serie: 1 April 192015 October 1941
MAANDAG 12 NOVEMBER 1945
8e Serie: le Jaargang vanaf 1 Mei 1945. No. 101
Abonnementsprijzen
ƒ0.26 per week
1.10 per maand
8.25 per kwartaal
Hoofdredacteur:
H. DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Postrekening 5 8 9 3 6
L&daftttstUb U abfUftxa
mgn bert ia kgbcnspwt*.
Een nieuwe ontmoeting tusschen
van Mook en Soekarno?
DE reeds officieus gemelde strijd in
Soerabaja is thans officieel beves
tigd. De Britten zijn den strijd be
gonnen, nadat een eisoh tot onvoorwaar
delijke overgave door de Indonesiërs was
afgewezen. De toestand is zeer ernstig
en zelfs heeft gen. Mansbergh artillerie
en luchtmacht in den strijd gebracht.. De
Indonesiërs zijn van plan tot het einde te
strijden, terwijl de nationalistische radio
de Britsche soldaten „moordenaars"
noemde. Een deel van de stad is reeds
gearriveerd, die veel opspraak verwek
ten, dat van 22 tot 4.30 uur zich niemand
op straat mag begeven en dat op bepaalde
punten barricades zullen worden opge
richt, waar alle auto's worden onder
zocht .Volgens officieuse schatting be
draagt het aantal dooden en gewonden
aan Indonesische zijde te Soerabaja on
geveer 1500.
SHARIR MOET NIEUW „KABINET"
VORMEN.
Volgens de „Merkeda" heeft Soekarno den
voorzitter van het uitvoerende comité, Soe-
tam Sharir, opgedragen een nieuw „kabinet"
te vormen. Sharir is tot dusverre hierin
niet geslaagd en zoolang het nieuwe kafoi-
Bij de K.L.M. is het bericht binnengekomen dat het eerste vliegtuig, op weg naar Indië,
hedenmorgen in Basra is geland. Men ziet hier het vertrek op Schiphol op Zaterdag j.l.
door Britsche en Voor-Indische troepen
bezet, het andere deel wordt door de
Indonesiërs, die allerlei geheime stellin
gen betrékken, hardnekkig verdedigd,
waarbij tal van Indonesische soldaten en
burgers sneuvelen. Britsche oorlogs
schepen beschoten het havengebied, het
postkantoor en de andere regeeringsge-
bouwen. „Het is bet-er onder.te gaan, dan
opnieuw onder vreemde overheersching
te moeten zuchten", aldus Soerio in een
radiorede. Bij den strijd is de Britsche
brigade-generaal Loder-Symonds, bevel
hebber van een detachement Kon. artil
lerie, verongelukt, teen 'hij in een Mos
quito trachtte op te stijgen. Wederom
willen de Indonesiërs een „heiligen oor
log" voeren. Ook in Batavia is een kort,
doch hevig gevecht ontstaan, waarbij
gebruik werd gemaakt van mortieren. In
Midden-Java bevinden zich nog 20.000 Ja
panners, die aan de gewapende controle
der geallieerden zijn ontsnapt.
Australië verbiedt hülp aan
Nederland
Radio Melbourne heeft gisteravond ge
meld, dat de Australische minister van
Luchtvaart, Arthur S. Drakeford, een
verbod heeft bekend gemaakt, volgens
welk geen leden van de Australische
luchtmacht Australië mogen verlaten om
steun te verleen en aan de Nederlandsche
itroepen op Java.
Op aanplakbiljetten in Sydney is nl.
het personeel van den gronddienst en den
leden der Australische luchtmacht ge
vraagd, voor 6 maanden dienst te nemen
bij de Ned.-Ind. luchtmacht op Java.
DE LAATSTE ONTWIKKELINGEN
IN BATAVIA.
De laatste ontwikkelingen in Batavia
Zijn, dat een aantal Sherman tanks zijn
net nog niet geformeerd is, zal het oude
blijven functionneeren. Dr Soebardjo ver
klaarde i.v.m. deze mogelijke kabinetswijzi
ging, dat eenige leden zuilen worden vervan
gen door andere, die een meer extremen kijk
op de zaken hebben..
Nieuw-Zeeland laadt voor Indië
Een paar dagen geleden heeft het bestuur
van het Ned. Verbond van Vakvereenigingen
aan het bestuur van het Nieuw-Zeelandscbe
Vakverbond een telegram gezonden, waarin
dit vakverbond werd verzocht de haven
arbeiders te bewegen, Ned. schepen met be
stemming Ned.-Indië, met goederen voor de
slachtoffers van de Japansche onderdrukking,
te laden. Zaterdag heeft het N.V.V. een
telegram ontvangen van het Vakverbond in
Nieuw-Zeeland, waarin werd medegedeeld,
dat de schepen nu geladen en reeds op weg
zijn naar Ned-Indië.
WEER EEN ONTMOETING MET
VAN MOOK EN SOEKARNO?
Naar Renter's diplomatieke correspondent
schrijft, gelooven welingelichte kringen in
Londen, dat er nog schuchtere plannen zijn
voor een volgende ontmoeting tusschen Van
Mook en Soekarno op a.s. Donderdag, hoe
wel de vooruitzichten voor verdere ontmoe
tingen volgens de algemeene opvattingen
somber genoemd mogen worden, na de
desavoueering van Van Mook's eerste be
spreking.
REACTIES OP MANSBERGH'S
ULTIMATUM.
Officieus is gemeld, dat de reactie op het
ultimatum van gen. Mansbergh te Soerabaja
is: „Wij weigeren het ultimatum te aanvaar
den en de wapens neer te leggen. Het Brit
sche ultimatum is in strijd met het interna
tionale recht. De taak der Britten is de
Japanners te ontwapenen en niet ons." Ook
radio Soerakarta heeft ophitsende mededee-
lin.gen gedaan, die weer door radio Soera
baja gereïayeerd werden. De nationalistische
reactie op het ultimatum is over het geheel
tamelijk fel en positief afwijzend. Soekarno
wil echter volgens eigen inzichten over het
ultimatum beslissen.
FAMILIETELEGRAMMEN KOSTELOOS
NAAR INDIë.
Met ingang van heden worden over de
rech.tstreeksche radioverbinding Amsterdam-
Batavia familieberichten ontvangen, die de
aanwijzing na tof fb dragen. De geadresseer
den van deze telegrammen mogen een ant
woord-telegram, maximum 10 woorden in
houd, ongeacht het adres en de onderteeke-
ning, kosteloos verzenden via Holland-
Radio. Bij het ter verzending aanbieden, dat
aan alle postkantoren kan geschieden, moet
het ontvangen telegram worden getoond.
Eisenhower naar de Ver. Staten
vertrokken
Generaal Eisenhower heeft Zaterdag per
vliegtuig Frankfort am Main verlaten om
zich via Parijs naar de Vereendgde Staten
te begeven.
't Bijz. Gerechtshof kan er niet
aankomen
Het zal waarschijnlijk de aandacht hebben
getrokken, dat in de diverse veroordeelingen
welke tot nu toe door het Bijzonder Ge
rechtshof zijn uitgesproken tegen „verkeer
de" Nederlanders, nog nimmer als bijko
mende straf verbeurverklaren van de bezit
tingen werd gevorderd en uitgesproken.
Hieromtrent vernamen we, dat zich het
merkwaardige geval voordoet, dat het Hof
tot dien maatregel niet bevoegd is.
Vermoedelijk wreekt zich hier eeen ver
zuim dat is gemaakt toen in 1943 te Londen,
het besluit ..Buitengewone Strafmaatregelen
werd ontworpen en sindsdien nog niet is ge
corrigeerd.
Het zonderlinge doet zich hierbij voor, dat
een om het eens huiselijk te zeggen
lagere instantie van het Bijz. Gerechtshof,
nl. het Tribunaal, die bevoegdheid wèl bezit.
Om die reden kon dus ook het vermogen
van lieden als Blokzijl en van Genechten,
niet verbeurd worden verklaard. Dit betee-
kent niet dat hun bezit onaangetast zal blij
ven, want daarvoor zijn diverse andere we
gen te bewandelen. En. het zou ook nog mo
gelijk zijn voor een bepaald feit de ge von
nisten alsnog voor een tribunaal te brengen
teneinde tot de gewenschte verbeurdverkla
ringen te geraken
We vernamen dat inmiddels aan het de
partement aan een wijziging van het betref
fende K. B wordt gewerkt, waardoor alsnog
de bevoegdheid tot verbeurdverklaring aan
het Gerechtshof wordt verleend.
Het is ook in verband met bovenstaande,
dat thans de zaken tegen collaborateurs, en
allen die zich ten koste van ons volk hebben
verrijkt, nog niet bij het Bijz. Gerechtshof
zijn aangebracht, hetgeen dadelijk na de Be
sluit-wijziging kan geschieden.
Vier muziekcorpsen in actie
op Prinsjesdag
Militair vertoon van gelijken omvang als
vóór den oorlog.
Naar wij vernemen, zal aan het militair
vertoon bij de opening der Staten Generaal
een evengroote troepenmacht deelnemen als
vóór den oorlog gebruikelijk was, namelijk
ongeveer 2000 man. In afwijking met andere
jaren zullen vier muziekcorpsen in plaats
van twee de plechtigheid opluisteren: de
Kon. Militaire Kapel voor het Koninklijk
Paleis, de Marinekapel op het Binnenhof en
twee andere corpsen op twee plaatsen langs
de route. Op het Binnenhof zullen ook wor
den opgesteld een detachement van de
Irenebrigade en een deputatie van de Ver-
eeniging" van dragers van de Militaire Wil
lemsorde. Het Vrouwelijke Hulpkorps en de
Marva zullen ook aan het militair vertoon
deelnemen.
Na een kortstondige ziekte is te Amster
dam op 66-jarigen leeftijd overleden de be
kende voordrachtskunstenaar mr A. W;
Kamp.
DAT het electrische gemaal te Keizersveer
waarvan de twee pompen in Oct. 1944 door
terugtrekkende Duitsche troepen werden
vernield, weer in werking is gesteld.
DAT Zaterdagnacht per s.s. „Orestes" 630
ossen van gemiddeld 650 kg. uit Ierland te
A'dam zijn, aangekomen, als eerste contingent
van de 10.000 stuks, waarvan er 4000 een ge
schenk van Ierland vormen, terwijl de
overige door Nederland daar zijn aangekocht.
DAT m.i.v. 1 Nov. is benoemd tot Rijks-
euivelconsulent Ir. A. J. v. Wijk.
DAT voor houders van motorvoertuigen
in Zuid-Holland 14 Nov. gelegenheid tot
registratie wordt opengesteld in de Toren
garage, Torenstraat, 's-Gravenhage.
DAT in Zeeuwsch-Vlaanderen reeds ver
schillende terreinen worden opgenomen voor
den aanleg van een luchthaven.
DAT de boerenorganisaties in Overijssel
een actie willen beginnen, om te komen tot
afschaffing van het overbodige ambtenaren
apparaat, waardoor het boerenbedrijf te
zwaar wordt belast.
DAT de wolweversstaking bij de N.V. van
Heek en Co te Enschedé, welke ongeveer
een maand heeft geduurd, is*opgeheven.
DAT in een vlaag van verstandsverbijste
ring de 38-jarige Blanken voort te Tubbergen
zijn 35-jarige zuster met een jachtgeweer
heeft gedood en daarna poogde haar 24-jarige
verloofde met een mes van het leven te be-
rooven.
DAT in het kasteel „Wildenborch" bij Vor-
den, waar eens de dichter Staring woonde,
doch dat thans als tehuis voor ouden van
dagen wordt gebruikt, dezer dagen brand
ontstond, welke echter spoedig werd ge-
bluscht.
DAT in een pelterijenhandel aan het Ko
ningsplein te A'dam 18 bontmantels ter
waarde van f 50.000 zijn ontvreemd.
DAT de Canadeesche soldatenkrant ..Ma
ple Leaf", die tot nu toe in A'dam werd
gedrukt, verhuist naar Delmenhorst in
Duitschland, waartoe een speciaal „Afscheid
van Nederland"-nummer wordt verspreid.
DAT het Bijz. Gerechtshof te A'dam tegen
den 19-iarigen fabrieksarbeider J. P. N. van
Rooy uit Eindhoven, die 2 jaar geleden
teekende voor de „Kriegsmarine", de dood
straf heeft geëischt, terwijl tegen den 25-
jarigen zijdewever Jacob Jansen uit Almelo
wegens dienstneming bij de „Wassersdbutz-
polizei" 15 jaar werd gevorderd.
DAT de gemeentesecretaris D, van Geest
te Rijswijk, niet, zooals hij ons persoonlijk
liet weten, wegens gezondheidsredenen eer
vol ontslag heeft gekregen, doch uit over
wegingen, die minder vleiend voor hem zijn.
DAT te Amsterdam Zaterdag de herbegra
fenis plaats had van het rev. soc. oud-Ka
merlid H. Sneevliet en 9 van zijn medestrij
ders, die destijds allen door de Duitschers
werden vermoord.
DAT te Utrecht 5 locomotieven uit Zwit
serland voor de Ned. Spoorwegen worden
verwacht en van de 171 uit Duitschland te
ruggehaalde locomotieven er slechts één
bruikbaar was, doch er thans 30 zijn ge
repareerd.
DAT volgens Nederl. mededeelingen uit
Bankok de zich daar bevindende 11.000 ex-
krijgsgevangenen weer voldoende hersteld
zijn om het werk te hervatten.
DAT de „Voorloopige werkcommissie voor
bestrijding van jeugdbaldadigheid" te A'dam
besloot te komen tot de meest gewenschte
Nijmegen's verliezen nóg zwaar
der, dan men dacht
Volens de laatste officieele opgave, be
draagt het aantal dooden onder de burgers
van Nijmegen in het oorlogsjaar 16441945
2200. Ongeveer 5500 burgers zijn zwaar ver
minkt of hebben blijvend letsel. Het aantal
lichtgewonden is nog grooter. Men spreekt
van 8000.
STEENFABRIEKEN LANGS MAAS EN
WAAL IN APRIL WEER IN BEDRIJF?
Volens een mededeeling -van den heer O.
Huisman, leider van de vakgroep steenindu-
strie in het rijk van Nijmegen langs de
Maas en Waal, hoopt men met den opbouw
van de steenfabrieken, welke zwaar onder
het oorlogsgeweld geleden hebben, het najaar
en in het vooraar zoo snel te vorderen, dat
men in April a.s. met de campagne kan be
ginnen.
MIN. LIEFTINCK MORGENAVOND OVER
DE GELDSANEERING.
Minister Lieftdnok zal morgenavond 9 uur
een radiotoespraak houden over: „De ont
wikkeling van de geldsaneering."
Koning Leopold zal zijn eigen
witboek uitgeven
In Januari 1946 zal Koning Leopold van
België een witboek over zijn handelingen
sinds Mei 1940 publiceeren. Zijn terugkeer
naar België zal hij laten afhangen van de
uitspraak van de stembus, 's Konings secre
taris spreekt de geruchten over hartkram-
pen, waaraan de Koning zou lijden, tegen.
SPAANSCHE REGEERING IN BALLING
SCHAP ERKEND.
Venezuela erkende de Spaansche regee
ring, die onder Jose Giral in ballingschap
leeft, nadat het de betrekkingen met Franco
had verbroken.
wijze van financiering en de noodzakelijke
belangstelling van overheid en publiek.
DAT in A'dam per jaar voor ongeveer an
derhalf millioen gulden aan gebouwen en
woningen door de zgn. „ongrijpbare" jeugd
wordt vernield.
DAT bij een treinbotsing te Woking (Eng
24 passagiers zijn gewond, w.o. de militair
Anton Hamers van de Ned. luchtmacht.
DAT voor den wederopbouw van ons land
reeds 15.000 transportbedrijven gereed staan.
DAT de Noord-Brabantsche Chr. Boeren
bond te Tilburg in een adres aan den minis
ter van Landbouw heeft geëischt het moge
lijk maken van een loonend bestaan voor
den boer, meer bedrijfsvrijheid, spoedige en
contante uitbetaling van geleverde produc
ten en een ruimere distributie van werktui
gen, kleeding enz,
DAT te Haarlem de leden van den Alg.
Ned. Bond van arbeiders in het bakkers-,
chocolade- en suikerwerkersbedrijf op 1 Dec.
24 uur zullen staken, indien de overheid
geen voldoende maatregelen neemt om een
behoorlijke naleving van de Arbeidswet te
waarborgen.
DAT Zaterdagmiddag het Allard Pierson-
museum te A'dam door Prof. Dr. P. v. d.
Meer officieel is heropend.
DAT de minister van Financiën dezer
dagen een zgn. Bankcommissie heeft geïn
stalleerd, welke advies moet uitbrengen over
de herziening van het statuut van de Ned.
Bank.
DAT ten gevolge van een autobotsing bij
Bussum de (heer Staring uit Naarden is over
leden.
DAT het R.K. Werkliedenverbond op 19,
20 en 21 Nov. in het gemeenschapsoord
„Drakenburg" te Utrecht, de eerste Ver
bondsvergadering na de bevrijding zal hou
den. v ir ojn. over Annexatie zal wordan
gesproken*
ZOU HET ALLEMAAL
WAAR ZIJN?
Een groep Fransehe theoretici en in
genieurs maakt volgens Reuter te Parijs
bekend, dat men er in geslaagd is een
toestel^te vervaardigen, gebaseerd op het
beginsel der vrijmaking van atoomener
gie. Dit toestel zou een omwenteling
teweegbrengen in de automobielindustrie.
H-et apparaat zou in staat stellen tot las
sohen met „atoom-waterstof". De onder
zoekers beweren, dat proeven hebben
uitgewezen, dat door het gebruik van hun
vinding 20 pet minder benzine voor auto's
onodig zal zijn dan vroeger. Bovendien
zal de auto een grootere snelheid kunnen
ontwikkelen, zich gemakkelijker laten
hanteeren en minder geruisch maken.
JEROME NAPOLEON BONAPARTE
OVERLEDEN.
Te New-York is op 67-jarigen leeftiijd
overleden Jerome Napoleon Bonaparte, af
stammeling van Jerome Napoleon, broeder
van den grooten Napoleon.
DE P AKIJ SC HE HEKSTELCUNEEKEN'JLTË»
De herstelconferentie te Parijs, die eind
vorige week is begonnen, heeft den Fran-
schen afgevaardigde de Carbonnel gekoze-.i
tot secretaris-generaal. De zittingen zijn
geheim. Aan de pers worden communique's
verstrekt.
Bij een treinbotsing te Hildesheim, in
de Britsche zone van Duitschland, zijn 35
menschen gedood en 117 gewond.
In Darmstadt zijn vijf Duitsche moor
denaars van Amerikaansche vliegers opge
hangen.
In Britsch-Indië is een Mohammedaan
overleden, die 127 jaar is geworden, tien keer
gehuwd was 'en 32 kinderen had.
In Bulgarije is de demobolisatie van alle
„gemobileerden en gemilitariseerden" gelast,
aldus Reuter.
De beroemde Poolsche violist Bronislav
Huberman, die in Amsterdam optrad,
verlaat met zijn secretaresse het Concert
gebouw.
Vrij koud, aldus De Bilt.
Tot morgenavond wordt verwacht: Zwak
ke. aan de kust matige wind tusschen Noord
en Noord-Oost. Meeat zwaar bewolkt met
hier en daar eenige lichte regen. Vrij koud.
ZON EN MAAN
Morgen: Zon op 7.56 en onder 16.52;
Maan op 14.48 en onder 00.21.
Morgen Eerste Kwartier. 19 Nov. VoUjö
Maan en 26 Nov. Laatste Kwartier*