„Er waait een andere geest door onze kerk" 't Schoonste dorp van Europa was Den Haag NIEUWE LEÏDSCHE COURANT DINSDAG S NOVEMBER 1941 Een terugblik op de Generale Synode Dr. H. J. Honders te Wassenaar schrijft ons: Aan het verzoek om eenige indrukken ie seven over de Generale Synode der Ned. Herv. Kerk, die ik als afgevaardigde van de classis 's-Gravenhage mocht bijwonen, vol doe ik gaarne. Het zijn grootsche dagen ge worden. Hoog waren de verwachtingen ge spannen. Wanneer wij daarbij bedenken, dat dit alles pas het begin van een begin is, dan is er alle reden om met groote dankbaar heid op deze dagen terug te zien. Zij zijn een verrassende vervulling geworden van heigeen door velen in den loop der jaren is gehoopt en zij bergen een rijkdom van be- - loften in zich. die naar wij biddend hopen, in de toekomst tot het waarachtig welzijn van kerk en volk zullen strekken. Er waren op de Synode drie dingen, die duidelijk de vernieuwing van het Her vormd kerkelijk leven in ons land de monstreerden. In de eerste plaats kwam het duidelijk naar voren, dat er binnen de Hervormde Kerk een groote verandering bezig is plaats te grijpen. Wie nog durft be weren dat eigenlijk alles bij het oude is ge bleven, en de Algemeene Synode alleen maar een Generale Synode is geworden, die heeft van de werkelijke situatie niets be grepen. Er waait een andere geest door onze kerk. De verscheidenheden zijn nog niet weg en zullen ook niet weggaan. Maar de fronten van den ouden richtingstrijd zijn doorbroken. Niet door het neerslaan van. minderheden, maar door onderling overleg zoekt men elkander te vinden in de belij denis van Jezus Christus onzen Heer. .,In gehoorzaamheid aan de H. Schrift en op der bodem der belijdenisgeschriften" wil men elkander zoeken in de nabijheid van Hern, Die de Zijnen het hechlst aan elkander ver bindt. Dat dit een proces is niet op korten termijn, zal voor sommigen veel van hun ge duld vragen. Doch die gelooven haasten niet. Ook hierbij staan wij pas aan het begin. En het was een goed begin. De vergaderingen ademden alle een geest, die ons veel goeds doet verwachten. Het tw e e d e symptoom van vernieuwing der kerk kwam tot uiting in de contacten, die met andere kerken binnenslands en bui tenslands worden gezocht. Het nieuwe stre ven der Hervormde Kerk is zeker niet kerkistisch, doch veeleer oecumenisch te noemen. In dit opzicht zou men deze Svnode ook een katholieke, maar dan een Hervormd Katholieke Synode kunnen noemen. De aan wezigheid van vele afgevaardigden van bui- tenlandsche en binnenlandsehe kerken, be- teekende niet enkel opluistering en décor, maar maakte opeens zichtbaar de bijzondere plaats, die de Hervormde Kerk van Neder land kan innemen in het geheel der kerken. Zooals dr Visser 't Hooft op de gedenkwaar dige Woensdagmiddagzitting opmerkte: vroe ger was de plaats onzer Herv. kerk in de oecumene niet groot, nu kijkt men naar ons, vooral omdat de woorden tijdens de bezet ting gesproken, daden zijn geweest, die zonder dat wij het wisten, andere kerken tot gTooten 9teun en sterkte zijn geweest. Zooals de Anglicaansche kerk een bijzondere scha kel is tusschen de protestantsche en niet- protesta ntsche kerken, zóó kan de Hervorm de kerk een bijzondere plaats innemen bij de contacten tusschen de protestantsche ker ken buiten en binnen ons land. Zal de H^rv. kerk deze groote oodracht vervullen? Wij staan pas aan het begin. En het begin was goed: vol beloften, maar ook vol zware ver antwoordelijkheden Het derde kenmerk van de gewijgide ge steldheid (..hervorming") der Herv. Kerk is haar nieuw besef voor haar taak naar buiten. Dienst aan het volk en aan de wereld is haar geen zinledige leus. Alleen maar, deze dienst in opdTacht van het Hoofd der kerk vraa.gt een moeizaam zoeken naar nieuwe wegen. In dit zoeken naar nieuwe wegen, zal zij ongetwijfeld door velen wor den misverstaan. Veel is ook door anderen gedaan wat eigenlijk door de kerk of de kerken gedaan had moeten worden. Dank baarheid voot wat anderen deden en be schaming over wat de kerk zelf naliet, zal gepaard moeten gaan met een nieuwen aan pak, waarbij de kerk den dienst aan het volk niet slechts aan anderen kan overlaten. Van dezen gedachteneang uit is de Synodale uitspraak vóór een Nationalen Omroep te be grijpen. waarbij de kerken een eigen taak te verrichten hebben. De Hervormde kerk wil een „Christus belijdende volkskerk zijn Men kan deze woord-en in hur. paradoxale tegenstrijdigheid eemakkelijk misverstaan. ,.In het geloof alleen" zal dit wonder mo gelijk zijn. God geve het! De Generale Synode in de Nieuwe kerk te Amsterdam bijeen, juist op kerkhervor mingsdag was een zinrijk begin. Het is pas een begin van een begin. Maar het was een weldadig en hoopvol begin. Och dat men op deez' eerstelingen Een rijken oogst van voorspoed zag. Stakers doen 70.000 kg suiker verloren gaan Krasse maatregelen een dwingende plicht. Eerst ontvingen we een bericht vain dezen inhoud: Hoewel 8 van de 10 Ned. Suikerfabrieken weder in bedrijf zijn. kan men toch niet volop suiker verwachten, want de campagne bereikt dit jaar nog slechts een derde van het normale peil. Mindere uitzaai en gerin gere kwaliteit zijn hiervan de oorzaak. Uit de 500 mill. kg. bieten van deze campagne verwacht men 700.000 zak suiker, hetgeen bij het huidige distributie-systeem een tekort van 300.000 zak beteekent. En toen ontvingen we dit bericht: Op de Friesoh-Groningsche Beetwortelsui kerfabriek te Groningen is een staking uit gebroken. Er werken op dit bedrijf momen teel ongeveer duizend man. van wie ongeveer 250 in vasten dienst. Het losse personeel is in staking. De Eenheidsvakcentrale heeft dezer dagen eischen gesteld, dde door de directie niet werden ingewilligd. Tengevolge van de staking is een hoeveelheid suikersap, die ge lijk staat met 70.000 kil-o suiker, reeds verlo ren gegaan. Men zal ons toestemmen dat ieder objec tief beoordeelaar tot de eenige oonoloisie moet komen: ingrijpen, snel en radicaal. Dan is er nog tijd voor onderhandelen genceg! (Red.) De Berlijnsche ondergrondsche vervoert thans weer ruim vijf millioen passagiers per week. Duitschers in Amer. zone onder civiel bes'uur Zal 1 Februari a.s. Ingaan. Tijdens een persconferentie te Washing ton heeft generaal Clay, een der medewer kers van generaal Eisenhower, verklaaid, dat de Ver. Staten voornemens zijn in hun bezettingszone in Duitschland van 1 Febr. 1046 af een burgerlijk bestuur in te stellen. Htj verklaarde voorts, dat de vier groote geallieerde mogendheden momenteel net vraagstuk voor het installeeren van een ci viel bestuur voor de vier bezettingszones onderzoeken, en dat een dergelijk bestuur niet vroeger dan met ingang van 1 Juni 1946 zou kunnen worden ingesteld. Wat haar zone betreft, zijn de Amerikaansche bezet tingsautoriteiten voornemens drie minister presidenten te benoemen, door wier tus- schenkomst zij bevelen aan de bevolking kunnen geven. Generaal Clay deelde mede, dat de bezettingsautoriteiten 300.000 ton le vensmiddelen aan het Amerikaansche mi nisterie van Buitenlandsche Zaken hebben aangevraagd, teneinde in staat te zijn het dagrantsoen van 1500 caloriën voor de Duit schers te kunnen handhaven. Tenslotte wees generaal Clay er nogmaals op dat de Duit- sohe burgers dezen winter geen kolen zullen ontvangen, doch dat alleen de verkeers ondernemingen en de ziekenhuizen van brandstof zullen worden voorzien. BELG. SOCIALISTISCHE PARTIJ EN KONING LEOPOLD Het partijbestuur van de B.S.P. eischt de openbaarmaking, in zoo kort mogelijk tijds bestek, van alle stukken, betrekking hebben de op de koningskwestie, die in het bezit der regeering zijn, doch is de overtuiging toegedaan, dat troonsafstand van den vorst bet eenige middel is om een einde te ma ken aan de opwinding waarin het land ver keert. MR. G. VAN BAREN VANDAAG 25 JAAR BURGEMEESTER VAN DELFT. Vandaag is het 25 jaren geleden, dat Mr. G. van Baren als Burgemeester van Delft werd geinstalleerd. Gedurende al dien tijd, met een- tijdelijke onderbreking in de oorlogsjaren, heeft Mr. van Baren met vaste hand de gemeente Delft bestuurd. Aan zijn beleid was het te danken, dat de gemeentefinanciën in gezon den toestand verkeerden en toen de bezetter hem ontsloeg, was er zelfs nog een reserve, welke reserve door het wanbeheer van de N.S.B.'-ers natuurlijk verdenen is. Mr. van Baren heeft den moed gehad om na de bevrijding zijn taak weer op zich te nemen. Hij is toen enthousiast door de Delft- sche burgerij ingehaald, en thans is hij om zich aan een huldiging te onttrekken uitste- dig, doch Vrijdag a.s. zal hij den tijdelijken Gemeenteraad installeeren. *T GAAT GOED MET VISSCHERIJ VAN SCHEVENINGEN. Van de haringvisscherfj kwamen heden binnen de loggers Sch. 39. C Dijkhuizen, met 26 last versche haring. De Sch. 201 M. den Heijer met 32 last en 40 kisten versche haring. De Sch. 297, J. den Duik, met 38 last en 160 kisten versche haring. De vangstberichten vanuit zee luiden gun stig. Een schip ving 16 last in de halve vleet. De nationalisten in Indo-China zijn zich In hun strijd gaan bedienen van vergiftigde dranken en voedsel. Zestienduizend knderen zullen boomen p'anten Drie honderd vijftig schoolkinderen hebben gisteren in de Scheven. Boschjes, bij het Vosmaerstandbeeld onder leiding van den heer S. G. A. Doorenbosch, directeur der Gem. Plantsoenendienst, de boomen geplant, die eerlang den boschjes hun ouden luister moeten hergeven. Wethouder van der Bilt, die den heer Vrijenhoek verving, noemde het een prachtig werk, waarin dè kinderen bezig zijn, ,,het schoonste dorp van Europa" te herbouwen. De heer van der Bilt plantte den eersten boom, een berk. Na hem togen de kinderen aan het werk. Ze hadden er veel plezier in. Dit jaar hoopt men ook klaar te komen, met de herbebossching van de Groot-Her- toginnelaan en Sorghvliet. In het voorjaar neemt men de plein- en straatbeplanting ter hand. In den bezettingstijd zijn de plannen voor dit werk al voorbereid. Zestienduizend kinderen doen aan deze herbebossching van Den Haag mee. Kerk en School Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Deventer (vac. D. Visser), D. Bender te Stiens; te Drachten (toez.), J. van Rossum te Terwolde; te Grevenblcht (toez.), J. H. W. Dickhout te Beuningen (Gld.): te Leiden (10e pred. pi.). M. J. W. Geursen te Rumpt; te Naarden (vac. Donge- lo), F. Oort te Oostburg; te Overschie, K. Luyendijk te Spijikendsse; te Schiedam.: M. Nijenhuis te Maasdam en Cillaarshoek; te Zaamslag (vac. J. H. Drost), J. A. Talma te Cadzand; te Zwijndrecht (2e pred. pl.), J. Godthelp te Streefkerk. Aangenomen naar Eefde, F. J. P. van Voorst Vader te Nisse: naar Naarden (vac. Dongelo), F. Oorty te Oostburg. Bedankt: voor Bussum (bijz. pred. pl.) A. A. Wildschut te Rotterdam: voor IJssel- muiden, G. Boer te Eemnes-Buiten. Prot. Kerken in Ned.-Indië. Bedankt: F. Bloemhof te Noordlaren (Gron.). Geref. Kerken. Tweetal: te Mariënberg L. Blijdorp te Overveen en K. D. Gerber te Kootwijker broek. Beroepen: te Ambt-Vollenhove en Har- denberg N. B. Knoppers te Lollum; te Bedum S. D. Lankhuizen te Zoutkamp; te Lioesseng W. H. J. de Boer te Den Andel (Gr.); te Vlaardingen (vac. D. Hagenbeek) G. Meynen te Amsterdam-West. A an gen omen: naar Aalten (vac. P. Kuiper) G. v. Wilgenburg te Monnickendam. Bedankt: voor Almelo (3e pred.pl.) D. A. Zijlstra te Uithuizen; voor Apeldoorn (5e pred.pl.) dr P. G. Kunst te Amsterdam-C.; voor Franeker (vac. G. Brinkman) W. A. Krijger te Oostwold; voor Hardenberg A. J. Boss te Enkhuizen; voor Maassluis (3e pred.- pl.) W. J. Meister te Wommels. Geref. Kerken (art. 31 K.O.). Tweetal: te Delft W. J. Otterlo to Zuid-hom en J. P. v. d. Stoel te Overschild. Beroepen: te Assen (vac. B. A. Bos) R. H. Bremmer te Helpman. Aangenomen: naar Duurswoude cand. H. v. d. Veen te Kampen: naar Rotterdam- Delf9haven (2e pred.pl.) Joh. Francke to Hoek (Z.-Vl.). Chr. Geref. Kerk. Beroepen: te 's-Gravendeel M. Baan te Geref. Gemeenten. Tw ee-tal te Middelburg L. Aangeenbrug te Leerdam en T. Dorresteyn te Opheusden. Doopsgezinde Sociëteit. Aangenomen: n aar Groningen Bremer te Oude Bildtzijl. DS H. C. J. v. DEELEN. Naar wij vernemen is ds H. C. J. v. Dee- len. Ned. Herv. pred. te Vaassen, benoemd als seer, van den Bond van Ned. Predikan ten. Ds v. Deelen heeft deze benoeming aan genomen en Zondag afscheid genomen Jeugd en jonge boomen, een combinatie, waarvan de toekomst der Residentie voor een groot deel afhankelijk is. De plannen der Fransche communisten Wat zij op hun programma hebben staan. Maurice Thorez, de secretaris van de Fransche communistische partij, gaf de vol gende samenvatting van het partijprogram voor binnen- en buitenlandsche politiek: le. Bestraffing van profiteurs en verraders cn verbeurdverklaring van hun rijkdommen; 2e. ware democratie, gewaarborgd door per soonlijke vrijheid en openbare opvoeding; 3e. nationalisatie van industrieën, welke in feite monopolies vormen, zooals het bank er verzekeringsbedrijf, electriciteits- en gas bedrijven; 4e. tenietdoening van de door Vichy ingerichte corporatieve organisatie; Se. stabiele prijzen, loonen en munt; 6e. de mocratische hervorming van het leger. Voor dc buitenlandsche politiek bevelen de com munisten aanle. collectieve veiligheid als middel tot handhaving van den vrede; 2e. ioyale samenwerking met de big three; 3e strikte toepassing van de bepalingen van het FranschSowjetrussische verdrag; 4e afwij zing van eenig Westersch bloc; 5e onmiddel lijke verbreking van de betrekkingen met Franco. HAVENARBEIDERS IN LONDEN WEER AAN DEN SLAG De Londensche havens herkregen gisteren hun noormale aanzien, nu de arbeiders het werk hebben hervat. Men poogt zoo snel mogelijk de 120 schepen, welke door de sta king zijn blijven liggen, te laden of te lossen. WEER VAKVEREENIGINGEN IN DUITSCHLAND De Britsche regeering heeft den voorzitter van de Britsche Vakvereeniging van mijn werkers uitgenoodigd binnenkort naar Duitschland te gaan, om daar met de Brit sche leden van de geallieerde controlecom missie overleg te plegen over de oprichting van democratische vakvereenigingen in Duitschland. Onderdu kers verraden aan den Sicherheitsdienst Goudsche chauffeur tot 10 jaar veroordeeld. Het Bijz. Gerechtshof te 's-Gravenhage veroordeelde heden den chauffeur W. Th. Lauriet uit Gouda tot 10 jaar gevangenisstraf met ontzegging van het kiesrecht voor het leven en met recht tot cassatie, wegens het aanbrengen van een onderduiker bij den Si- eherheitsdiensit. Verdachte had een brief on derschept waarin gesproken werd van een onderduiker, die bij den chef van verd. was ondergedoken. Uit persoonlijke rancune tegen zijn chef had hij toen aangifte gedaan. De eisch was 8 jaar geweest. De republikeinsche partij in Joego-Sla- vië is, na twintig jaar verboden te zijn ge weest. weer officieel aan den dag getreden. De Finsche president, maarschalk Man- nerheim, die een rustkuur moet houden, is per schip naar Portugal vertrokken. Het Leger des Heils slaat z'n vleugels weer uit Druk bezochte samenkomst in K. en W. te Den Haag. Gisteravond heeft het Leger des Heils (stichter W. Booth) zich in een drukbezochte bijeenkomst in K. en W. te Den Haag aan zijn Commandant Bouwe Vlas gepresenteerd en daarbij uiting gegeven van een grooten wil om spoedig weer in alle gelederen tot de oude activiteit van voor den oorlog terug te keeren. Op het podium waren muziekcorpsen, koren en jeugdorganisaties van het Leger opgesteld, die elkaar met zang en muziek af wisselden. Om het spreekgestoelte waren de hoogste officieren van Nederland gezeten, w.o. commandant Bouwe Vlas en echtgenoote. De chef-secretaris, lt.-kolonel Jac. Smael, bracht commandant Bouwe Vlas hulde voor zijn onverzettelijke houding tijdens de be zetting. 't Wonder der Televisie. Het ..wonder" van de televisie ontwikkelt zich meer en, meer in het daigelijksche leven van de Vereenigde Staten. Thans worden reeds prachtige gekleurde films over en tusschen de torenhooge huizen in New-York uitgezonden. Paul W. Kes- ten. de vice-president van het bestuur van Columbia Broadcasting System, had een uitzending in een Studio bijgewoond en vertelde, dat de beelden, hoewel zij doorgaans uit slechts 525 lijnen bestaan, er nu 1575 hadden, die prachtig in kleu ren uitgevoerd waren. Zij werden van een toestel naar een ander apparaat gezon den. dat hen op een volmaakte wijze weergaf. Zij waren even duidelijk als bij een gewone bioscoopvoorstelling. Enkele dagen later was hij er bij tegenwoordig, hoe beelden werden uitgezonden en hoe zij, een groot aantal huizenblokken ver der, met superbe duidelijkheid ontvangen werden. Het is een avond van biddend zingen en zingend bidden geworden, waarvan een vlag- genparade, uitgevoerd door van achter uit de zaal binnentredende corpsen en jeugdorgani saties, wel het hoogtepunt vormde. Wij ver namen nog. dat de Engelsche officier. Char les Durham, commandant Bouwe Vlas bin nenkort in de leiding van het Nederlandsche Heilsleger zal opvolgen. De commandant is nu 75 jaar en al tweemaal na zijn pension neer in g in actie ven dienst getreden. Ook de hoogste officier van het geheele Leger, gene raal Carpenter, die op het oogenfolik in Australië vertoeft, zal in het voorjaar, in ver band met zijn vergevorderden leeftijd, af scheid van het Leger nemen. De Hooge Raad van het Leger zal dan bijeen komen om een nieuwen generaal te kiezen. In een commentaar van Radio-Moskou is gezegd, dat de Zwitsersche minister van Buitenlandsche Zaken. Petitpierre. de conso lidatie van de organisatie der Vereenigde Volkeren zou tegenwerken. DS H. DE MOOR. Naar wij vernemen heeft ds H. de Moor, Geref. pred. te Boskoop, vorige week onder Zaltbommel een vrij ernstig ongeluk gehad. De auto waarin hij gezeten was. werd door een Canadeesdhen wagen aangereden en vrij wel vernield. Ds De Moor wordt in het zie kenhuis te 's-Hertogenbosch verpleegd. Zijn toestand baart geen zorg. DE KANSELBOODSCHAP. De kerkeraad der Geref. kerk van Aalten heeft aan het moderamen der Gen. synode een schrijven gezonden waarin hij bezwaar maakt tegen de op Zondag 27 Oct. j.l. voor gelezen kanselboodschap die hij van inhoud veel te slap en eenzijdig acht, wijl hij in deze tijden van slapheid en humanistische z.g, barmhartigheid eer verwacht had een woord waarin gewezen werd op de ernstige taak der overheid naar Gods Woord het recht eerlijk maar streng te handhaven, al erkent hij dat aan de andere zijde tegen alle open baring van wraak en wraakgierigheid moet gewaarschuwd. Tenslotte verzoekt de kerke raad dat het moderamen der synode met alle kracht bij de overheid er op aan zal dringen indien mogelijk via het kerkelijk overleg, dat naar eisch van Gods Woord de doodstraf worde toegepast. C. F. NIEVELD t Te Amsterdam is overleden de heer C. F. Nieveld, van de Ned. Herv. Diaconie aldaar. Meer dan 34 jaren bekleedde hij het ambt van diaken en bijna 26 jaar fungeerde de overledene als regent van het Herv. wees huis in de hoofdstad. Dr Ir D. S. HUIZINGA. De senaat der Landibouwhoogesohooi heeft het doctoraat in de Landbouwkunde honoris causa verleend aan ir D. S. Huizinga, dir. vaa het landbouwonderwijs te 's-Gravenhage. PROF. Dr J. RAHDER BERISPT. De minister van O., K. en W. heeft een zeer emstiee berisoing toegediend aan prof. dr. J. Rahder. hoogleeraar aan de R. U. te Leiden, ten aanzien van zijn afwijzende hou ding tegenover het verzet van hoogleeraren en studenten tegen den bezetter, en ten aan zien van ovefige gedragingen gedurende den bezettingstijd. Hiermede is de staking van prof. Rahder in zijn functie van hoogleeraar, uitgesproken door den chef staf M.G., opge heven. Academische examens. AMSTERDAM. Geslaagd voor het doet. ex. semietische lett. dr J. H. Kroeze. Dok- kum; prop. ex. theologie A. W. Meeder, Overschie. NIJMEGEN. Asyi de R.K. univ. is ge slaagd voor het doet. ex. geschiedenis, Th. J. de Vries te Zwolle. NIJMEGEN. Geslaagd cum laude- voor het doet. ex. in de klass. letteren P. L. M. Shepherd, Maastricht; cand. ex. klass. lette-- ren pater S. M. J. Verheyen o.e.s.a. UTRECHT. Geslaagd cand. ex. Ned. letteren mej. M. T. Wiskerke: veearts-ex. L. v. d. Sluys. G. J. van der War en E. Brill; kerk. voorb. ex. E. S. Ruitenberg, J. Poort; doet. ex theologie: P. L. Schram. Notarieele examens Geslaagd voor het tweede deel D. J. Vol- mer, W. A. Poolman en mej. S. M. Branden burg, allen te Den Haag. Nijverheidsonderwijs akte NA. Voor het examen nijverheidsonderwijs akte NA zijn geslaagd de dames Th. M. J. Al. Rijswijk (Z.-H.); M. W. A. Beekmans, Delft; I. D. A. van Dijk, E. H O. den Haan, Th. H. M. Knijff, J. J. M. Oostenrink en E. Overbosch, allen te 's-Gravenhage; J. I. de Graaf, Voorburg; W. Harteveldt, Leid- schendam; C. N. van Paassen, Scheveningen. Examens Boekhouden M.O. Geslaagd huisacte: B. Vermeer, J. W. de Vries, A. v. Zijl, C, A. v. d. Bild, A. C. M. de Keijzer, N. G. Schouten en C. W. Gross, al len te Den Haag en C. J. Francken te Leiden. Schoolacte: L. J. Biel Wakerman, Rijswijk J. H. v. Frankenhuyzen, Hillegom, M. A. de Groot, Voorburg. J. A. Hermans en E. L. J« Later veer, beiden te Den Haag.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1945 | | pagina 2