JHriuur iTriïvsrljr <£o tiran Over de 7 mud kolen kan men gerust zijn De Gaulle wint de Fransche verkiezingen IDist TJ Ie serie: 1 April 192015 October 1941 MAANDAG 22 OCTOBER 1945 2e Serie: le Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 143 Abonnemen tsprij zen ƒ0.26 per week ƒ1.10 per maand 3.25 per kwartaal Hoofdredacteur: H. DIEMER Redactie: B. VAN DER ROS Christelijk-Nationaal Dagblad 3ureaux Redactie en administratie: HOOIGRACHT 35. Telefoon 22710 Postrekening 5 8 0 3 6 voor Leiden en Omstreken Hj$tantvaslid| is pbc&wB mtjn tjfrt in 1*9 Doelt os mèèr behoeft men dezen winter niet te rekenen (Van onzen specialeri verslaggever). De steenkolenproductie in Limburg nadert langzaam maar zeker de minimum-limiet van 26.000 ton per maand om onze industrie op gang te houden, en daarbij wat voor den huisbrand af te zonderen. De zeven aangekondigde bonnetjes voor den komenden winter zullen wel honoreering kunnen vinden, maarverwacht niet meer! De persdienst van het Ministerie van Han del en Nijverheid schonk in een driedaag- sche excursie de gelegenheid aan een aan tal journalisten enkele groot-bedrijven in het Zuiden van ons land te bezoeken, en con tact te krijgen met de leiders dier bedrijven en uit de verschillende organisaties. En zoo waren we ook een dag de gast van de mijn- directie der Oranje-Nassau, en vertoefden een avond temidden van de voormannen uit de verschillende mijnwerkersbonden. Z. Ex. Minister van Schaick die juist dien dag den Mijnindustrieraad installeerde, had de vriendelijkheid dien avond, volgens zijn verklaring, even te komen luisteren, doch geraakte in zijn Limburgsche gemoedelijk heid al spoedig in de geanimeerde discussies over diverse vraagstukken die behandeld werden. En, nu we meer dan ooit op onze Limburgsche mijnen zijn aangewezen voor de kolen voorziening, omdat het buitenland ons nogal in den steek laat, was het de kern vraag die zoowel bij directie als mijnwerkers werd gesteld .,Wat zijn de vooruitzichten der kolenproductie „Niet ongunstig" zoo becijferde Mr. Jansen, Chef der Soc. afdeeling die namens de direc tie van Oranje-Nassau de pers ontving. We begonnen met I8/4OO ton in Augustus Stegen in September tot 20.000 ton, en nu Jcan zelfs een gemiddelde van 24.000 ton maand-productie worden aangenomen, waar bij dus de 26.000 ton dicht wordt -benaderd. Pensioenregeling, zuivering, bedrijfsorga nisatie, dat waren de drie voornaamste pun- In de Willem Sophie werken N.S.B.-ers dat gaat nog. Mijnwerkers uit ons Noorden? „Ze aarden hier niet gauw. en voelen niet voor ons werk", luidt de conclusie, en het liefst haalt men de arbeidskrachten dan ook uit Noord Limburg. De loonen en soc. voorwaarden zijn belangrijk verbeterd. Of de mijnen uitgeput raken? „We kunnen hier nog wel eeuwen vooruit, al zegt men nu reeds jaren dat de Domania- len uitgeput zijn. En dan hebben we nog andere mijngebieden in ons land", zeide Minister van Schaick, die verklaarde dat het financieele aspect voor de mijnen wel som ber is gezien alle prijsstijgingen enz., doch dat de toekomst de oplossing wel brengen zal. De mijnwerkers pakken stevig aan en doen hun best ons in het Noorden te helpen. Dat vroeg men ons den bewoners boven de rivieren te vertellen. Niet vier maar vijf jaargetijden Toen een onderwijzeres in de Residentie aan een jongetje van de vierde klas vroeg, hoeveel jaargetijden er zijn. kreeg zij het •onverwachte antwoord: ,,Vijf, juf frouw". „Noem ze dan eens op", sprak de juffrouw, waarop de knaap gedeci deerd opmerkte: „Lente, zomer, herfst, winter en oorlog". „En wat voor weer heerscht er gedu rende den oorlog?" „Slecht weer, juf frouw", meende het kleine manneke.... .(Historisch) ten die na de bevrijding in de mijnen in behandeling kwamen. Binnenkort wordt het Alg. Mijnwerkersfonds definitief vastgesteld, en nu reeds wordt met terugwerkende krachf vanaf 1 Mei j.l. pensioen daarop uitgekeerd. De revisiecommissie in de zuivering werkt; j de instelling van de Mijnindustrieraad voor ziet in het streven naar een zoo economisch mogelijk geleid bedrijf. De stichting Mijn werkersvoorziening, waarbij voor elke gul den boven 80 pCt van het loon een punt wordt verstrekt, waarop goederen gekocht kunnen worden, animeert het personeel. r„Maar, het jaagsysteem van vroeger, mag nimmer terug komen", zoo zeiden ons des avonds de mijnwerkersbonden, en in overleg tnet de directies zijn daarvoor zelfbescher- mende maatregelen voor de mijnwerkers genomen. Er was eertijds een dagproductie van 9119 kilo per man in den ontkooldienst, het resul taat was dat de mijnwerkers op 43-jarigen leeftijd als „versleten" moesten worden aan gemerkt. „Dat nooit meer", is de leuze, de gemeen schap iSjniet gebaat bij zoo vroege invaliden. Onze voorkeur zullen we dit jaar los moe ten laten, onze Limburgsche mijnen produ- ceeren nu eenmaal meer industrie- dan huis brandkolen, en de handel waardoor we vroe ger uit Duitschland laatstgenoemde soorten konden koopen, middels verkoop aan België en Frankrijk, ligt nu lam. - Er is in de bijeenkomst uitvoerig gespro ken over voorziening in het nijpend gebrek aan mijnwerkers; alle Duitschers heeft men Verwijderd. Na hetgeen men van hen onder- fbnden heeft, wil niemand meer rnet een Duitscher samenwerken EERSTE KAMER KOMT A.S. DONDERDAG WEER BIJEEN. De Eerste Kamer is bijeengeroepen tegen Donderdag 25 October, des namiddags om één uur, ter behandeling van het wetsont werp: Regelen omtrent de voorloopige Sta ten-Generaal. De Schev, 161 met man en muis vergaan Ter hoogte van Noordwijk op een mijn geloopen De stoomtreiler Sch 161, schipper W-. Rog, van de reederij A. van der Zwan en Zonen te Seheveningen, die begin vorige week ter vischvangst was uitgevaren, is ter hoogte van Noordwijk op een mijn geloopen en gezon ken. Vermoedelijk is het ongeval Zaterdag morgen gebeurd. Een onderzoek werd inge steld door de reddingboot „Arthur" van de N.Z.H. Redding Mij, welke te Sclheveningen is gestationneerd, terwijl voorts Zondag nog de motorlogger Sch 38, schipper L. Rog uit voer. Het eenige wat men bij laag water van den gezonken stoomtreiler kon ontdekken, waren de versplinterde mast en pijp. Van de negen opvarenden viel geen spoor te beken nen. Daaronder bevonden zich 7 Schevenin- gers en 2 Vlaardingers. De verongelukte stoomtreiler was tijdens de explosie waar schijnlijk visschende of op de thuisvaart. Behalve schipper Rog kwamen om D. Dui- venbode, T. van der Burg, A. Pronk, S. de Kraa, K. Taal, W. Roos, allen uit Seheve ningen, en dè Vlaardingers A. C: Breijer en W. N. Poeltuin. De Hongaarsche verkiezingen zijn uit gesteld tot Mei 1946. Twintig millioen Franschen togen fer stembus Gisteren mochten 24 millioen Fransche kiesgerechtigden ter stembus gaan: 13 mil lioen vrouwen en 11 millioen mannen. Onge veer 20 millioen heeft gestemd voor 522 af gevaardigden. De groote partijen bezetten 434 zetels en wel de communisten 142. de Mouvement Republicaine Populaire (R.K.) 140, de socialisten 133 en de radicalen (groep Herriot) slechts 19; de rest is aan kleinere partijen ten deel gevallen. De oud-ministerepresident Daladier is te Avignon herkozen, ondanks het bombarde ment met rotte tomaten, dat hij er had te doorstaan van de zijde van zijn bestrijders. Herriot werd door zijn oude district Lyon opnieuw verkozen, maar de Lyonsche burge meester heeft met de partij, waarvan hij de leider is, toch geen groote resultaten be haald. Als het juist is, dat Herriot gaarne president van Frankrijk wilde worden, zal hij zich dezen droom thans wel uit het hoofd kunnen zetten. De „voorloopige" president zal in de naaste toekomst wel aan het hoofd blijven gehandhaafd. Tegelijkertijd had een referendum plaats over de twee vragen: 1. of het nieuw gekozen lichaam als Constituante een nieuwe grond wet moet ontwerpen dan wel de oude van Nederl. visschersschepen worden opgespoord Een speciale commissie naar Duitschland vertrokken. Het departement van Scheepvaart heeft o.m. de heeren Pot, v. d. Toorn en De Waal bekende figuren in visscherijkringen belast met de opsporing van de gestolen vis- schersvaartuigen. Er worden momenteel nog ongeveer 200 trawlers, stoom- en motorlog- gers vermist. Genoemde heeren maken thans een inspec tiereis langs de Noorddurtsche havens. Met medewerking van den Nederlandsehen ver bindingsofficier te Lübeck zijn reeds enkele loggers en botters herkend als Nederlandsch bezit. HOE DE WALEN OVER HET VERBOND MET BELGIË DENKEN Aan de stemming over de toekomst van Wallonië op het te Luik gehouden Waalsche Congres, hebben 1048 leden deelgenomen. Zeventien waren voor structuurhervorming in het Belgische eenheidskader, 391 spraken zich uit voor een zelfstandig Wallonië in een federaal stelsel, 154 voor de volledige onafhankelijkheid van Wallonië en 486 voor aansluiting bij Frankrijk. 1875 wordt gehandhaafd; 2. of men bereid is generaal De Gaulle voorloopig als hoofd der regeering te aanvaarden. De meerderheid heeft beide vragen met „ja" beantwoord. Zij wil dus dé oude Grondwet zien vervangen en is het overigens eens met De Gaulle, die een parlement met beperkte macht wenscht. De eerste vraag verkreeg een overweldigende meerderheid, de tweede, meest omstreden, vraag een van ongeveer 60 pet. Deze uitslag beteekent een nederlaag voor de communisten, die zich tegen De Gaulle hadden gekant en tegen de nieuwe katholie ke partij, die met verrassende resultaten uit den^strijd te voorschijn is gekomen en dooi de communisten als „staatsvijand no. 1" was betiteld. De uitslag van het referendum, waarvoor 19 millioen stemmen zijn uitgebracht, luidt als volgt: le vraag (nieuwe constitutie): 18.901.808 stemmen voor, 840.884 stemmen tegen en 2e vraag (volmachten voor de re geering): 13.224.753 stemmen voor en 6.613.653 stemmen tegen. De Vermeer-vervalsching door van Meegeren Opzienbarende mededeeling van den dader De Amsterdamsche schilder Han van Mee geren, die zooals bekend werken van Joh. Vermeer van Delft na schilderde en deze signeerde met „I Vermeer", waarvoor in Mei 1946 een proces tegen hem zal worden gevoerd, heeft thans onder toezicht der Justitie, een werk „Jezus temidden der schriftgeleerden" geschilderd als bewijs dat hij in staat is schilderijen van Vermeer on herkenbaar na te bootsen. Dit bewijs is in derdaad treffend. In een kort onderhoud deed de heer van Meegeren de opzienba rende mededeeling, dat de critici reeds ter stond de onechtheid van zijn Vermeer's had den kunnen constateeren, indien zij de ge zichten hadden nagemeten. De schilder van Meegeren zet n.l. steeds zijn gezichten zes centimeter grooter op, dan ze in werkelijk heid zijn, daar een kop op werkelijke grootte, volgens hem, niet sprekend genoeg is. als hij aan den wand hangt. DEBLOKKEERINGSMAATREGELEN VOOR DEN BLOEMBOLLENHANDEL. banken hebben vergunning gekregen deblokkeering te verleenen of erediet te ge ven of te verhoogen of het beschikken ten laste van een debetrekening toe te staan aan koopers van bloembollen (ook knollen van siergewassen) voor betaling van bloembol len. wanneer deze leden zijn van de vak groep Groothandel in bloembollen te Haar lem of als kweekers georganiseerd zijn bij het bedrijfschap voor sierteeltproducten te Den Haag of aangesloten zijn bij de groep bloemisten van dit bedrijfschap. Verder moet nog aan verschillende voor waarden worden voldaan, waarover de ban ken nadere inlichtingen kunnen verschaffen. DAT de Prijsbeheersching te Delft 100 slaapkamer-ameublementen en in Den Haag nog een groote partij ander meubilair in be slag heeft genomen, daar de eigenaar deze goederen sedert 1941 had opgeslagen en ze thans zwart verkocht. DAT deze meubelen ter beschikking zijn gesteld van „Volksherstel" en de H.A.R.K. om ze te dirigeeren naar de geteisterde ge bieden. DAT de termijn voor aangifte van oorlogs schade opnieuw is verlengd en wel tot 1 Jan. 1946. DAT Paulus de Ryyter (Jacques van Tol) *an het beruchte „Zondagmiddagcabaret" te Laren is gearresteerd, evenals zulks onlangs geschiedde met juffrouw Klessebes (Ceesje RienksSpeenhoff), doch mijnheer Keuvel (Piet Rienks) helaas nog niet is gegrepen. DAT alle correspondentie met de Rijks commissie van advies inzake het uitgeven van boeken en tijdschriften rechtstreeks aan den minister van O. K. en W. moet ge schieden. DAT de Ned. artsen dr. J. L. Verschure en dr. A. C. Lips, beiden uit Nijmegen, in opdracht van het dep. van Soc. Zaken momenteel een studiereis maken door de Ver. Staten en tevens lectuur en instru menten zullen aankoopen. DAT het telefoonnummer van de Prijsbe heersching gewijzigd is in 11.23.57 te Den Haag. DAT Dr J. Korver is benoemd tot rector Van hét gemeentel, gymnasium te Apeldoorn. DAT de uit 37 leden bestaande noodge- Ifceenteraad van Enschedé omvat 12 S.D.A.P., 9 R.K., 3 A.R., 2 Lib., 3 Comm., 2 C.H.. 2 C.D.U.. 3 V.D., terwijl over den restzetel nog wordt beslist. DAT te Almelo de noodgemeenteraad be staat uit 2 A.R., 7 S.D.A.P. 2 Comm. 1 C.H., 3 C.D.U., 6 R.K., 1 N.V.B., 1 Lib., 1 V.D. en 1 Alg. Belang. DAT nu ook Twente kolen uit hot Roer gebied ontvangt en de eerste trein in Win terswijk is aangekomen. DAT de vermaarde taalgeleerde prof. dr J. A. van Ginneken op 68-jarigen leeftijd in een ziekenhuis te Nijmegen is overleden. DAT bij een controle te Eindhoven van de 80 caféhouders er 72 op het verkoopen van aangelengde borrels zijn betrapt, terwijl bo- Vendiën nog 7 methyl-aLkoholzaken werden ontmaskerd. Nazi's in Denemarken mogen stemmen ais iedereen Reuter meldt uit KopenhagenDe Deen- sohe Nazi-Partij zal deel mogen nemen aan de verkiezingen, die op 30 October zullen worden gehouden. Dit wordt mede gedeeld in een officieele verklaring van het Deensche ministerie van Binnenland- sche Zaken. Weliswaar heeft de partij nog geen candidaten gesteld, maar al dus de verklaring het is grondwettelijk onmogelijk een partij uit te sluiten, die bij de vorige verkiezingen vertegenwoor diging Jfreeg in het parlement. DAT de afscheidsparade van het 4e batal jon stoottroepen te Weer is uitgesteld tot a.s Woensdag. DAT men in totaal aan de suikerfabrieken te Stampersgat en Roosendaal, die weer een nieuwe campagne zijn begonnen, een aan voer van 600 millioen kilo suikerbleten ver wacht, terwijl in vroeger jaren een aan voer van 1600 tot 1800 millioen kilo gebrui kelijk was. DAT de havenmeester van „Schiphol", de heer U. F. M. Dellaert, is benoemd tot be drijfsleider van dezen luchthaven. DAT persoonlijke bezoeken aan het mi nisterie van Marine alleen mogelijk zijn van 10.3012.15 uur v.m. en voor dringende aan gelegenheden uitsluitend van 13.30—16 u. n.m. DAT de directeur van de Rijksvakschool voor Schoen- en Leder industrie en het Rijks proefstation- te Waalwijk wegens het berei ken van den pensioengerechtigden leeftijd Zaterdag onder groote belangstelling als zoo danig afscheid heeft genomen. DAT er plannen bestaan om een Hui9houd- raad te stichten, welke ten doel heeft „het verschaffen van deskundigen bijstand aan de vrouw in haar taak als huisvrouw en consu- mente, als medehoedster van den huiselijken haard en draagster van haar aandeel in de Ned. beschaving". DAT de tuchtrechter voor de prijzen fre Groningen twee kappers, die resp. f'15.en f 12.50 voor een permanent-wave hadden be- beeft veroordeeld tot f2500.— en f 2000.— boete. DAT te Utrecht een tentoonstelling over schriftkunst ten dienste van de kerk is ge opend. DAT de Ned. Wandelsportbond in principe heeft besloten de eerstkomende Vierdaag- sche te Nijmegen te houden. DAT de Curagaosche staten Gouverneur Kasteel verzocht hebben er bij de Ned. Re geering op aan te dringen, de scheiding van Ned.- en Curagaoschen gulden te handha ven. teneinde devaluatie te voorkomen. DAT aan Z.K.H. Prins Bernhard de onder scheiding „Senior Officers' Wings" van de Amerikaansche luchtmacht is toegekend. DAT Vrijdag een overspanning van de spoorbrug over het Holl. Diep is gelicht, welke een vernielden boog van de voetbrug zal vervangen. In Batavia nog steeds moord- par ijen Rust in Semarang thans hersteld. De toestand op Java geeft nog een alles behalve aantrekkelijk beeld. In Batavia zijn nog steeds moordpartijen onder alle Indo- Europeanen aan den gang, terwijl bij de botsingen tussehen Japanners en Indonesiërs in totaal ruim 500 dooden vielen. De geheel e anarchistische beweging is onderverdeeld in diverse organisaties, waarvan de „Roode stier", die de moordpartijen .in Depok organi seerde, en de „Zelfmoord-brigade", die door de Japanners getraind is op het vermoorden van geallieerde officieren, wel de meest on menschel ij ke zijn. In Semarang, waar de Ghurkatroepen zijn geland, is het nu rustig geworden. De nationalisten hebben hier toe gestemd in het neerleggen der wapenen, be halve^ door de, politie, welke nu onder geall. controle staat. Alle door de nationalisten in de Mlaton Jurnaton-gevangenis opgesloten Europeanen zijn thans veilig. Doch over het kamp Ambarawa is nog niets bekend. Soekarno heeft nog een ministerie van bin- nenlandsche veiligheid ingesteld. RUST OP SUMATRA. Op Sumatra hebben de Japanners gisteren officieel gecapituleerd. Over het geheel ge nomen is het op dit eiland vrij rustig ge weest. Reeds spoedig na de landing der ge allieerden kregen de geïnterneerden een menschwaardig bestaan, zij het nog achter prikkeldraad. Ook hier is de Indonesische republiek van Soekarno geproclameerd, doch heeft tot dusver geen aanleiding tot inci denten gegeven. Op 6 Oct. is de Sultan van Deh begraven, waarbij o.m. tegenwoordig was de heer P. W. Janssen flir. van de Deli- sohe Tabaksmaatschappij. CHRISTISON BUITEN INTERNE POLITIEK. Een officieele Engelsohe mededeeling meldt, dat generaal Chrdstison. die de voor naamste punten op Java en Sumatra heeft Dezet, zich niet mag mengen in aangelegen- heden van internen politieken aard, ooch slechts als taak heeft- het ontwapenen der Japanners en het behartigen der belangen der gcall. burgers, waarvan er alleen od Java bijna 12a duizend zijn. STAKING OP DE „SIBAJAK" Ten aanzien van de reeds gemelde sta king op de „Sibajak", die in Engeland ligt, +ai? n?g worden medegedeeld, dat de 50 stakende Indonesische zeelieden naar Ne- rfi?nd zu^,en worden gezonden met de welk schip deze week in Rotterdam zal aankomen. DE „PIET HEIN" VANDAAG NAAR INDIë. tc>rpedobootjager „Piet Hein" zou vanmiddag uit Amsterdam naar Indië ver trekken. Hedenochtend heeft minister De Booy het schip geïnspecteerd. MINISTER SCHERMERHORN OVER AANGEBODEN PETITIONNEMENT. Naar aanleiding van het Zaterdagmiddag aangeboden petitionnement in zake Indië neelt minister Schermerhorn geantwoord, dat de regeering de wijze, waarop de petitie wer'd aangeboden, heeft gewaardeerd. De moeilijkheden zijn echter zeer groot. Eener- zijds is er de erkenning van de noodzaak van een goede verhouding tussehen het Neder- landsdhe volk en de Indische volkerengroe- pen, anderzijds zijn er toestanden, die een gezag, dat zichzelf respecteert, niet kan dul den. Daartusschen moet de regeering haar weg zoeken. Na alles wat gebeurd is, kan dit helaas niet geschieden zonder maatregelen, die voor beide partijen met droefheid ge paard zullen gaan. Rusland erkent deOostenrijksche regeering van Rerner Zondagavond heeft Renner een speciale boodschap ontvangen van de regeering der Sowjet-Unie. In deze boodschap werd uiting gegeven aan het verlangen der Sowjet-Unie de diplomatieke betrekkingen met Oostenrijk te herstellen. De correspondent van de New York Times te Weenen merkt op, dat dit de volledige erkenning der regeering-Renner impliceert. Te Weenen verwacht men geen oppositie van de Ver. Staten daartegen, doch men ver keert in het onzekere omtrent de houding, welke Groot-Brittannië zal aannemen. De Sowj et-Russische stap verschaft aan de Sow- jet-Unie belangrijke voordeelen, omdat haar gezant deken zal zijn van het corps diplo matique te Weenen. Tevens was gemeld, dat de vier geall. mo gendheden de regeering Renner hebben er kend. QUISLING OP ZIJN KNIEËN Vidkun Quisling heeft volgens een bericht van het Noorsche telegraaf agentschap gratie verzocht. Dit gratieverzoek zal, gelijk in Noorwegen het gebruik is, in een zitting van het voltallige Kabinet worden behandeld. VOORLOOPIGE STATEN-GENERAAL Het verslag van de Eerste Kamer omtrent het w.o. Voorloopige Staten-Generaal is ver schenen. Verscheidene leden hadden de bijeenroe ping gaarne direct na de bevrijding gezien. Het Kabinet-Gerbrandy en het huidige zijn op dit punt beide in gebreke. Vele leden vereenigden ziich met de voorgestelde rege ling; andere leden hadden ernstig grondwet telijk bezwaar tegen de benoeming van leden. Dat de controleerende taak aan de St. Ge neraal bleef onthouden, achtte een groep le den principieel onjuist. De Londensche regeering had in 1940 de werkzaamheden der St.-Gen. moeten opschor ten tot na de bevrijding. Een enquête omtrent het beleid van het Kabinet-Gerbrandy vond bij verschillende le den instemming. De zuivering had door de St.-Gen. zelf be ter kunnen geschieden; een beroepsinstantie is gewenscht. Meer kans op regen, aldus De Bilt Tot morgenavond wordt verwacht: aanvan kelijk wisselende bevolking, met plaatselijk enkele buien, vooral aan de kust, matige Z.W. wind. Morgen in den loop van den dag toenemende bewolking. Meer kans op regen bij toenemenden wind tussehen Z.W en Zuid, zelfde temperatuur. ZON EN MAAN. Morgen zon op 7.18 en onder 17.30; Maan op 19.06 en onder 10.05; 27 Oct. Laatste Kwartier,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1945 | | pagina 1