nicuurf £riitsrfje (.Courant
Een blunder van den Nederl. Radio-Omroep
Kort gesprek met Jhr Tjarda v. Starkenborgh
iDist °U
ONZE KINDEREN
Ie serie: 1 April 192015 October 1941
ZATERDAG 20 OCTOBER 1945
2e Serie: le Jaargang: vanaf 7 Me! 1945, No. 14t
Abonnementsprijzen
ƒ0.26 per week
1.10 per maand
ƒ3.25 per kwartaal
Hoofdredacteur:
H. DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOIGRACHT 35.
Telefoon 22710
Postrekening 5 8 9 3 6
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
«Stanhmstidj b.,
"myo jjerl ia teyfenspwl"
Hier dent tersfond te worden
ingegrepen
De Nederjandsche omroep heeft de pre
tentie. neutraal te zijn. Zij is het niet. Dins
dagavond heeft Herrijzend Nederland daar
van 'het overtuigend bewijs geleverd. In de
uitzending van tien uur 's avonds gaf Hilver
sum II een overzicht van hetgeen er dien
dag in de Tweede Kamer plaats had. Een
feitelijke onjuistheid was, dat de heer Van
Kempen Vrijz.-Dem. werd genoemd. In wer
kelijkheid hèhoort deze afgevaardigde tot de
Liberalen. Men maakte een grove fout door
hem precies het tegenovergestelde te laten
zeggen, van wat hij betoogd had.
Erger nog is de tendentieuse voorstelling
van zaken welke de hoofdredacteur an Her
rijzend Nederland gaf door te verklaren, dat
verreweg de belangrijkste rede van dien mid
dag. die van den communist Roestam Effendi
was. Hij gaf aan diens betoog bijzonder re-
lief en meende dit blijkbaar te moeien doen
omdat genoemde heer de eenige Indonesiër
In de Kamer is. Voorts gaf hij bijzonder hoog
op van diens intellectueele kwaliteiten. Onin_
gewijden moeten uit dit overzicht den indruk
hebben gekregen, dat de communist de toon
aangevende figuur was in dit debat over
Ned.-Indië. hetgeen zeker niet in overeen
stemming is met de werkelijkheid. Insiders
hebben zich aan dit ondeskundige en tenden
tieuse overzicht geërgerd. Misschien hebben
de lezers van De Waarheid ervan genoten
Men mag evenwel eischen. dat de neutrale
omroep neutrale voorlichting geeft. Een der
gelijk overzicht van den Regeer ing som roep
kwalificeeren wij als misplaatst en ontoe
laatbaar.
Verscheidene luisteraars meenden, dat het
overzicht van het A.NP. kwam en vroegen
zich af hoe het mogelijk was. dat een insti
tuut. dat nauw contact met de Regeering on
derhoudt, iets dergelijks kon ventileeren. Dat
Herrijzend Nederland de schuldige is, kan
hoogstens voor het A.N.P. voldoening wek
ken voor ons maakt dit de zaak niet beter.
Hoe komt het. dat een dergelijke gebrekkige
en politiek onjuiste voorlichting wordt gege
ven? Is er geen enkele controle, kan een wil
lekeurige meneer den luisteraars voorzetten
wat hem goeddunkt? Er moet toch een ver
antwoordelijke instantie zijn. Is dat mis
schien de Regeeringsvoorldchtingsdiea&t?
Behoorlijk toezicht is in elk geval onont
beerlijk. Dergelijke blunders moet de Neder-
BELGIË KRIJGT VANAF 22 OCTOBER
THEE ZONDER BON.
Het Belgische ministerie van Ravitailleering
heeft bekend gemaakt dat van 22 October af
thee in den handel zal worden gebracht.
De prijs bedraagt 12 frank per pakje van
100 gram. Dit artikel is niet gerantsoeneerd,
doch er moet niet uit. het oog verloren wor
den, dat, althans voor den oorlog, het thee-
gebruik in België per hoofd van de bevol
king zeer gering was.
Vleeschrantsoen met 50 gram
verhoogd
De verbeterde vleeschpositie maakt het
mogelijk het vleeschrantsoen voor de vol
gende week met 50 graan te verhoogen, zoo
dat dit 150 gram zal bedragen.
Naast de in de bonnenlijst aangewezen
vleeschbonnen A, B, C, D 775 voor 100 gram
vleesch, zijn eveneens geldig verklaard de
bonnen A. B. C en D 782 voor 50 gr. vleesch.
SCHIPPERS SEINEN GROOTE HARING
VANGSTEN
De radiografische berichten uit zee van de
vissohende haringloggers luiden zeer gunstig.
Vangsten worden gemeld van 50 tot 100 kant
jes haring. Een. sohip ving zelfs 20 last of 340
kantjes in één schot. Vanuit Scheveningen ne
men nu 27 loggers aan de haringvisscherij
deel. Dit is 1/5 gedeelte van de vooroorlog -
sche haringvloot.
TE GROENLO WORDEN WEER STEENEN
GEBAKKEN.
De steenfabriek te Groenlo, welke aan 70
man werk verschaft, is haar werkzaamheden
weer begonnen.
landsehe omroep vermijden, zoolang zij nog
functioneert. Wij hopen dat dit nog slechts
kort zal zijn. Deze uitzending gaf opnieuw
een duidelijk bewijs dat de oplossing van
één centralen omroep niet deugt. Het is hoog
tijd voor den terugkeer van de omroepver-
eenigingen, die er zeker voor zullen zorgen
zij hebben deswege een reputatie van
jaren dat zulke blunders niet gemaakt
worden. v,
Over een paar weken komt
er weer zeeppoeder
Maar veel zal het nog niet zijn.
Over enkele weken zal de distributie van
zeeppoeder beginnen. De zeepfabriek v/h.
de Haas en van Brero te Apeldoorn, die een
jaar heeft stilgestaan, is weer gaan draaien
en heeft opdracht gekregen tot vervaardi
ging van een millioen pakjes zeeppoeder c-n
600.000 stukken huishoudzeep Thans geen
„waschpoeder" meer, maar echte zeeppoe
der. Tengevolge van een gebrek aan vrou
welijke arbeidskrachten, kan er echter
slechts 60 pCt. van de productie, welke met
voldoende arbeidskrachten zou kunnen wor
den bereikt, worden afgeleverd.
Er komen wel brieven uit Indië, maar om
gekeerd is er nog geen mogelijkheid om per
brief verlangend Indië iets te laten weten.
Naar wij vernemen bestaat het uitzicht, dat
de mogelijkheid daartoe binnen afzienbaren
tijd kan worden geopend. Dat zal dan ge
beuren door middel van de bekende Roode
Kruisformuliren. Een bescheiden bericht
wordt dan mogelijk. Men hoopt spoedig
hieromtrent nadere mededeelingen te kun
nen doen en wachte deze dus af.
De Nieuw-Amsterdam en de
Oranje naar Indië
Binnenkort zal de „Nieuw Amsterdam"
vanuit Southampton naar Indië vertrekken
om de eerste 3000 weduwen en weezen naar
Nederland te brengen, terwijl de „Oranje",
die thans nog in een Australische haven ligt,
half November naar Java zal gaan om 800
zieken te halen.
Vandaag naar zijn echtgenoote in
de U.S.A. vertrokken
In een kort onderhoud, met jhr. Tjarda
van Starkenborgh, deelde de gewezen Land
voogd ons het een en ander mede over zijn
plannen.
„Het eenige wat ik op het oogenblik m den
zin heb, is mij bij mijn gezin in Amerika te
voegen. Dan zullen we samen overleggen wat
we gaan doen. En die plannen zullen uiter
aard afhankelijk zijn van den gezondheids
toestand van mij" vrouw en dochter"
Jkvr. TJARDA,, de echtgenoote van den
afgetreden G.-G.
„Ik voor mij zou het liefst me hier weer
ergens in Holland gaan vestigen, maar de
woningnood is daarbij het groote vraagstuk.
We zouden aan eerst moeten zien of we een
geschikte woning kunnen krijgen".
Op de vraag of de gewezen Landvoogd ze
kere ambities had om een andere loopbaan
te beginnen, antwoordde jhr. van Starken
borgh ontkennend. „Nu alles zoo geloopen is,
als het is gegaaan, heb ik in deze op het oo
genblik geen enkel voornemen of vooruit
zicht", waren zijn woorden.
Vandaag vloog de heer Tjarda naar Enge
land om zich per boot naar Amerika te be
geven.
Radiobelasting wordt maximaal
f 12 per jaar
Met ingang van een nader te bepalen
datum zal een radiobelasting worden inge
steld vair maximum f 12 per jaar.
CHURCHILL STEEKT MAANDAG
WEER VAN WAL
De thans bijna 71-jarige Winston Churchill
is practisch hersteld van zijn keelaandoening.
Hij is voornemens de voornaamste woord
voerder van de oppositie te zijn in de demo
bilisatiedebatten van a.s. Maandag en de de
batten over een interimair budget van a.s.
Woensdag in het Lagerhuis.
Sabena is de K.L.M. al ver
vooruit
Wat de verbindingen met het moederland
betreft.
De Belgische luchtvaart begint langzamer
hand de plaats te herkrijgen, die zij voor
den oorlog innam. De dienst op de Congo,
die drie maanden geleden hervat werd.
wordt verzorgd door twee vliegtuigen, die
elk eens per week Brussel en Leopoldstad
verlaten. In November zal het aantal weke-
lijksche diensten tot drie opgevoerd worden.
Op 22 October zal de „Sabena" haar dage
lij ksch en dienst op Londen openen met een
vliegtuig uit iedere richting. Den volgenden
dag begint de dienst naar Parijs. Iede.-e
week vertrekken drie vliegtuigen vanuit
Haren naar Le Bourget, het Parijsche
Schiphol.
DAT tot advocaat-fiscaal bij het Bijz. Ge
rechtshof te Den Haag ls benoemd Mr Dr
F. Hollander.
DAT de Prov. afd. van den Ned. Bond
van Chr. Schilderspatroons er bij de Regee
ring op heeft aangedrongen, de vakgroep
schildersbedrijf op te heffen en rechtsher
stel der principieele bedrijfsorganisaties
heeft gevraagd, alsmede bevordering der
pub 1 i ek - rech t el ij k e be dr ij fsorga n isa ties
DAT in tegenwoordigheid van talrijke
autoriteiten gisteren de opening plaats vond
van de luchtlijn AmsterdamTwente.
DAT het Staatstoezicht op de Ziekenfond
sen voorloopig gevestigd blijft Singel 250.
Amsterdam.
DAT het College van alg. commissarissen
voor den Weperopbouw Ir W. K. van Oppen
heeft belast met alle aangelegenheden, welke
verband houden met den wederopbouw van
kerken en monumenten.
DAT de werkers op Walcheren, die betrok
ken zijn bij het herstel der dijken, na advies
van hun vertrouwensmannen, besloten zijn
niet te staken, daar zulks moreel niet toe
laatbaar wordt geacht.
DAT te Goes is opgericht een Vereeni-
ging van oorlogsgedupeerden op Zuid-Beve
land. welke door eendrachtige samenwerking
de belangen dezer gedupeerden wil behar
tigen.
DAT minister Meijnen in een rede voor
het N.J.V. te Amsterdam dringend gewaar
schuwd heeft tegen het nutteloos verbruik
der kostbare benzine.
DAT er plannen zijn om op het zg. Reeën-
reservaat te Rijssen voor 3000 gesneuvelde
Canadeeesche soldaten een begraafplaats aan
te leggen met een monumentalen toren van
60 meter hoogte.
DAT de Wassenaai sche jeugd 1400 kindei -
boeken heeft geschonken aan Middelburg.
DAT op advies van het Rott. Philharmo-
nisch Orkest mr C. A. van Renterghem als
raadsman aan Eduard Flipse is toegevoegd,
ten einde het onrecht der schorsing van
Flipse ongedaan te maken.
DAT tot tweeden dirigent der Groninger
Orkestvereeniging en tot directeur van de
Muziekschool te Groningen is benoemd Jan
van 't Hoff, een oud-leerling van het Kon.
Conservatorium te 's Gra'venhage.
DAT ten behoeve van de N.V.H.Hark een
korte film is vervaardigd door den cineast
Otto van Nijenhoff, welke een beeld geeft
van de oorlogsellende in Zuid-Nederland en
Gelderland.
DAT minister Van Schaik den Mijn-
industrieraad te Heerlen heeft geïnstalleerd.
DAT de radioverbinding SurinameNeder
land om technische redenen tijdelijk is
gestaakt.
DAT de biscuitfabriek „Victoria" over 1944
3 pet div. zal uitkeeren tegen v. J. 6 pet.
DAT de sleepboot „Zwarte Zee" het door
de Duitschers weggesleepte, nog niet geheel
afgebouwde Ned. s.s. „Algol" vanuit Ham
burg in de Rotterdamsche haven heeft terug
gebracht, waar de R.D.M. het schip nu zal
voltooien.
DAT de Econ. Voorlichtingsdienst, Bezui
den hout scheweg 95, Den Haag, gaarne be
richten van onze industrie en ambacht zal
ontvangen over nieuwe of verbeterde pro
ducten, ten einde deze naar de buitenland-
sche dag- en vakbladen door te geven.
DAT de Canadeesche en Britsche soldaten
voortaan drie vrouwelijke of mannelijke gas
ten mogen introduceeren in hun militaire
clubs en de Ned. soldaten één gast.
DAT de toestand van Prof. Dr. J. van Gin-
neken, die in het St. Canisiusziekenhuis te
Nijmegen is opgenomen, zeer ernstig is.
DAT in Zierikzee een gemeentelijke
brandhoutdistributie is ingesteld, waardoor
de bewoners elk 100 kg gezaagd brandhout
ontvangen.
DAT het koopen. verkoopen. aifleveren, ge
bruiken en verbruiken van tuindersglas zon
der toestemming van het Rijksbureau voor
keramische producten verboden is.
DAT bij een aanrijding op den weg tus-
schen Bathmen en Holten de 5 inzittenden
van een personenauto op slag werden ge
dood: een ingenieur in een pension te Arn
hem door gasverstikking om het leven is ge
komen en te Beesd bij een autobotsing een
19-jarige jongen het doodelijk slachtoffer
werd.
DAT het bericht in sommige dagbladen
over de invoering van nieuwe spoorkaartjes
in den vorm van bioscoopkaartjes onjuist is
en slechts te Utrecht een kleine proef wordt
genomen.
DAT met ingang van Maandag a.s., met
uitzondering van de afd. grondstoffen en prij
zen, die gevestigd blijven aan het Lange
Voorhout 11 te Den Haag, tel. 180101, het
Hoofdbedrijfschap voor Tuinbouwproducten
is verplaatst naar de Van de Spiegelstraat 5
te 's-Gravenhage, tel. 392272.
DAT de naam van het Dep. van Voedsel
voorziening, Landbouw en Visscherij is ge
wijzigd in Dep. van Landbouw, Visscherij en
V o edsel v oor zien in g
DAT men begonnen is met de gedeeltelijke
restauratie der gebombardeerde Ned. Herv.
Kerk te Breda.
DAT het Tribunaal te Goes verscheidene
N.S.B.'ers tot interneeringsstraffen van 25
jaar heeft veroordeeld, waarbij hun halve of
heele vermogen werd verbeurd verklaard.
DAT allen die geholpen zijn met Z.-Afri-
kaansche kleedingstukken, goederen of géld
verzocht wordt een briefkaart of visite
kaartje te zenden aan Zr. H Simons, Sar-
phatipark 125, Amsterdam-Z., teneinde hier
van een gedenkboek samen te stellen.
DAT in totaal 24.337 Ned. kinderen naar
het buitenland zijn uitgezonden, waarvan
uit Amsterdam 3332, Den Haag 3231, Rot
terdam 2832 en Leiden 901.
DAT de agentschappen van de Ned. Bank
te Hongkong en Singapore zijn heropend.
Het bericht van den inval in een Rotter
damsche bioscoop, waar zeventig kinderen
onder schooltijd werden aangetroffen, spreekt
wel heel scherp over de demoralisatie der
jeugd. De kinderen, waarover het hier gaat,
waren allen leerplichtig. Ze zaten daar met,
maar voor het meerendeel zonder mede
weten der ouders, van een of andere film
te genieten.
Allereerst treft hier een blaam de directie
van de bioscoop die 's morgens leerplichtige
kinderen zonder geleide toelaat. Wanneer die
directie zich zelf respecteerde, zou zij dit
verbieden: nu zal' de regeering het naar wij
hopen doen. Het ware beter geweest, wan
neer deze gehoopte regeeringsbemoeiing on-
noodig was geweest.
Maar daarmede is de kwestie zelf niet op
gelost. Dit bericht plaatst ons vlak voor het
jeugdprobleem. In zuiveren zin genomen -
kunnen wij zeggen: het probleem aangaande
de schoolgaande en de rijpere jeugd.
Dit probleem is al heel oud; dikke boeken
zijn er over gescfireven en nog altijd wordt
er over gediscusseerd. zonder dat men tot
tastbare resultaten komt.
Toch is het een „brandende kwestie", waar
mede we klaar moeten komen, want de jeugd
is de toekomst en als de jeugd derailleert,
ziet het er met de toekomst van ons vader
land niet best uit. De oorlog heeft een funeste
invloed gehad op het kind. dat weten we
allen. Maandenlang zijn de kinderen van het
onderwijs verstoken geweest, terwijl ze op
allerlei wijzen geëxploiteerd werden ten be
hoeve van de voedselvoorziening. Liegen en
stelen waren daarbij gebruikte middelen.
We kunnen daarover klagen, maar daar
mede komen we niet verder. De jeugd moet
opgevoed worden. Als ik hier over de jeugd
spreek, dan bedoel ik allereerst de gedoopte
jeugd. Voor al die kinderen is hoofd voor
hoofd een plechtige belofte afgelegd. Komen
de ouders die belofte na? Want zij zijn de
verantwoordelijke personen, en tot hen richt
de Heere de vraag: „Wat hebt gij met Mijn
kinderen gedaan?".
Kinderen aan den Moloch offeren was niet
een kwaad, dat alleen onder den ouden dag
voorkwam. Ook in onze eeuw gebeurt dat.
De eeuw, die genoemd wordt: de eeuw van
het kind! Was het niet Ellen Key, die schreef
over: Zijne Majesteit het kind? Haar theo-
rieen beginnen wrange vruchten te dragen.
Want inderdaad wordt het kind door vele
ouders als een kleine majesteit behandeld.
In tallooze gezinnen zijn de kinderen baag
en zoo dit nog niet geldt van de school
gaande jeugd, dan geldt het zoo veel te meer
van de rijpere jeugd. De kinderen zijn de
baas, daar zit juist de kneep van het ge-
heele jeugdprobleem. Allerlei factoren wer
ken hiertoe mede. We kunnen daarop in een
artikel als dit niet breeder ingaan. IJdelheid
en gemakzucht spelen daarin zeker een rol.
Maar nu komt de Schrift tot ons met den
eisch, dat wij onze kinderen moeten opvoe
den tot menschen Gods, tot alle goede werk
volmaaktelijk toegerust. 2 Tim. 3 Vs. 17. Aan
dien klemmenden eisch Gods zullen wij
alleen kunnen voldoen door ons te houden
aan de richtlijnen, die de Schrift ons geeft.
Is het U niet opgevallen dat in den Bijbel
bijna geen enkel kind actief optreedt? Het
kind in de Schrift leeft in den schaduw der
bescheidenheid. Zoo was het vroeger en zoo
zal het weer moeten worden, zullen we ooit
klaar willen komen met onze juegdproble-
men. Het eerste en voornaamste dat we onze
kinderen moeten leeren is: „Gehoorzamen",
en nog wel stipt gehoorzamen. Aan gehoor
zamen gaan eerst de bevelen vooraf en wij
zullen dus goed hebben toe te zien wat wè
bevelen. Maar gehoorzaamheid moet een kind
leeren. anders wordt het nooit „een mensdh
Gods". Leeren we onze kinderen gehoor
zaamheid. dan brengt dit vanzelf mee: eer
bied. Eerbied voor allen die boven het kind
staan: de ouders, de onderwijzers, de predi
kanten enz. Is die eerbied er nog? Ik vrees,
dat ze hoe langer hoe minder gevonden
wordt bij de jeugd. Tenslotte passen gehoor
zaamheid en eerbied geheel bij de r^atuur
van het kind. Leert ze dat en ge doet Uw
kind een zeer grooten dienst. Eerbied aller
eerst voor God en Zijn geboden. Wanneer ge
zoo uw opvoedingstaak opvat, kunt ge op
de Goddelijke vraag: „Wat hebt gij met Miin
kinderen gedaan?" het antwoord geven:
„Heere, zie daar. ik en de kinderen, die. Gij
mij gegeven hebt!"
P. DE ZEEUW J.G.zn,
Hoeveel sfroom mag men thans
gebruiken?
Overzicht der rantsoenen voor particulieren
In aansluiting op ons bericht inzake de
verhooging der electriciteitsrantsoenen voor
huishoudelijk gebruik deelen we ten gerieve
van de lezers thans mede, dat deze rantsoe
nen aldus zijn gestegen:
over Sept./Oct. van 18 tot 26 kWh:
over Nov./Dec. van 26 tot 38 kWh;
over Jan./Febr. van 22 tot 34 kWh;
over Maart/April van 16 tot 24 kWh;
en over Mei/Juni en Juli/Aug. gehandhaafd
blijven op 9 kWh per periode.
De rantsoenen zijn verhoogd:
over Oct./Nov. van 23 tot 35 kWh:
over Dec./Jan. van 26 tot 38 kWh;
over Febr./Maart van 19 tot 27 kWh;
over April/Mei en Juni/Juli gehandhaafd
op resp. 12 en 8 kWh en
verhoogd: over Aug ./Sept. van 12 tot 20 kWh.
De rantsoenen in het eerste en het tweede
lijstje genoemd geldenafhankelijk van de
periode waarover de meters worden opge
nomen.
We herhalen echter nog eens, dat deze ver
hooging geenszins een uitvloeisel is van een
verbeterde kolenpositie, zoodat nog zooveel
mogelijk de zuinigheid dient te worden be
tracht.
Tamelijk u'arm, zegt De Bilt.
Tot morgenavond wordt verwacht: Matige,
later aan de kust tijdelijk vrij krachtige Zui
delijke wind. licht tot half bewolkt, behou
dens plaatselijk ochtendmist in het Zuid-
Oosten des lands, droog weer. In den namid
dag vrij warm voor den tijd van het jaar.
ZON EN MAAN.
Zondag 21 Oct. Zon op 7.15 en onder 17.34;
Maan op 18.10 en onder 7.06. Heden Volle
Maan en op 27 Oct. Laatste Kwartier.
Maandag 22 Oct. Zon op 7.17 en onder 17.32;
Maan op 18.36 en onder 8.35; 27 Oct. Laatste
Kwartier.
