't Conflict tusschen
Tjarda en Regeering
Alle slappe figuren dienen te verdwijnen
N1EVWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 17 OCTOBER 1945
9. De arme veldwachter
kon met zijn stramme, in
jarenlange dienst verweer
de benen de reis niet halen
en kwam met een plons
midden in de sloot terecht,
waar hij nog juist met zijn
hoofd boven uit stak.
„Wacht maar, verwenst
boevenpak", brulde hij, „als
ik er uit komt zal ik je!"
Maar onze vrinden hadden
volstrekt geen lust, daarop
te wachten. Eer de veld
wachter op 't droge stond,
waren ze al aan de horizon
verdwenen, grinnekend over
hun prachtig gelukte list
10. Maar met dat al waren
ze hun jip kwijt, en ze ram
melden letterlijk van de
honger. Eindelijk hielden
ze de pa«s wat in; de veld
wachter zou hen nu toch
niet meer inhalen. Zo
kwamen ze na een half uur
aan een stil en landelijk
dorp. Voor een der winkel
ramen bleven ze staan: er
hingen sappige, verlokke
lijke hammetjes. „Sjonge-
jonge!" zei de lange, zijn
lippen aflikkend, ,,zo eentje
motten we d'r hebben
„Wie zal dat betalen, zoete
lieve Gerritje?" floot
Snoekie. „Laat dat maar
aan mij over!" zei de lange.
Overzicht van de Tweede Kamer
vrijheid in ontbinding. Hij is bereid mede
te werken om de positie van Indië opnieuw
te regelen, maar dan na herstel der orde.
Deze gedachtengang is duidelijk.
Met dit al is de toestand hoogst ernstig,
ook al hecht men groote waarde, gelijk de
minister deed, aan de eventueele resultaten
der te wachten Rijksconferentie en de, na de
komende Indische regionale staatsstructuur,
te wachten nieuwe rijksstructuur. In ieder
geval staat vast, dat de koloniale figuur niet
zou terugkeeren. In feite is die er trouwens
reeds sinds langen tijd al niet meer.
De zorg der regeering is thans de schade
van het onberaden avontuur der republikei
nen te herstellen en Nederlands historische
taak te vervolgen om orde. veiligheid en wel
vaart te herstellen en Indië te doen ervaren,
dat het een zegen is deel uit te maken van
het Koninkrijk der Nederlanden.
Met dit slot van de ministerieele rede zijn
we het van harte eens. Overigens hebben we
den indruk, dat op bepaalde onderdeelen van
zijn beschouwingen nog wel eenig verschil
van visie mogelijk is, hoewel daarover stellig
met groote bedachtzaamheid zal dienen te
worden gesproken. Daarom verstaan we het
ook ten volle, dat na het aanhooren van de
regeeringsverklaring, welke bijna een uur in
beslag nam, de voorzitter de vergadering
verdaagde tot Woensdagmiddag. De fracties
kunnen zich dan vooraf rustig bezinnen op
hetgeen ze hebben te zeggen aan de regeering
Walcheren mag met de dupe
worden van staking
Chr. Bond zal, pndanks bezwaren,
doorwerken.
Van de zijde van het bestuur van den Chr.
Bond van Fabrieks- en Transportarbeiders
vernemen wij, dat het standpunt van dezen
bond inzake het conflict in het baggerbe
drijf in de diverse bladen onjuist is weer
gegeven.
De Chr. Bond, welke Zaterdag evenals de
moderne te Sliedrecht bijeenkwam, zal de
consequenties van het conflict niet aan
vaarden en indien er een staking uitbreekt,
zullen de leden van den Chr. Bond door
werken. De Bond acht het niet verantwoord
in deze tijdsomstandigheden, nu alles op het
spel staat, in het bijzonder bij het herstel
van Walcheren tot staking over te gaan.
De Chr. Bond heeft ook bezwaren tegen
het loonpeil van f 33 per week en zou gaarne
de toeslagen in het contract zien opgenomen,
doch hoopt, dat alsnog overeenstemming zal
worden bereikt.
HIROHITO VERLEENT AMNESTIE-EN-
MASSE.
De Japansche keizer heeft bij gelegenheid
van het Kannamesai-feest, waarop de, eerst
geoogste rijst aan de goden wordt geófferd,
op ongekend groote schaal amnestie ver
leend. Hij ontsloeg 320.000 personen geheel
van hun straf, verlichtte het vonnis van
37.000 veroordeelden en schonk 600.000 per
sonen hun burgerrechten terug.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen; te Breukelen J. v. d. Wiel
te Weesp.
Aangenomen na air Goudswaard card.
K. Schipper, hulppred. te Delft.
Geref. Kerken.
Drietal: te Ham turn cand. P. Hainjé te
's Gravenhage, cand. J. F. Mantz te Gronin
gen en cand. D. K. Wielinga, hulppred. te
's Gravenhage-West; te Scharnegoutem J. J.
Bosma te Krabbendam, P. Klapwijk te Dron-
rijp en K. P. v. d. Wel te Oosterzee.
Beroepen: te Enumatil. cand. J. Koop-
mans te Ferwerd; te Hendrik Ido Ambacht.
H. Vos te Tijnje; te Hilversum (vac. G. Laar.
man), G. Meynen te Amsterdam-West.
Beda.nkt: :voor Noord-Scharwoude, G.
v. Wilgenburg te Monnickendam.
Vrijgemaakte Geref. Kerken.
Beroepen: te Enumat.il, S. Crossen te
Blokzijl; te Uithuizen, cand. J. Bos Jr te
Kampen.
Bedankt: voor Capelle a/d. IJssel. M.
J. C. Blok te Onnen (Gr.).
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen: te Alphen a.d. Rijn. W.
Baaij te Tholen.
Aangenomen naar Booek op Langeiv-
dijk. D. Henstra te Haarlem.
Herst. Evang. Luth. Kerk.
Beroepen te Hoorn, cand. A. Verroet»-
len, hulppred. te Amsterdam.
Geref. Gemeenten.
Beroepen: te Gouda, J. v. d. Berg te
Krabbend ijke.
De ministers De Booy cn Lieftinck trof
Mize fotograaf aldus aan op zijn rond
gang langs het Kabinet.
geleid tot de reeds door de Kroon geaccep
teerde ontslagaanvrage van den landvoogd.
Eerst het gezag herstellen en daarna overleg
en niet praten onder den druk der opstan
digheid. De regeering acht dat standpunt niet
van voldoenden diepgang. De G.-G. wenscht
niet te maken te hebben met tot tirannie
verworden gezag, waarvan de gevolgen open
baar zullen worden in een ondergaan der
Acad. examens
GRONINGEN. Geslaagd voor het
cand. ex. geneeskunde: mej. G. van der
Zandefi en P. Santema; voor het doet ex.
wis- en natuurkunde, hoofdvak pharmacie.
mej. E. A. Crebas.
LEIDEN. Geslaagd voor het doet. ex.
wis- en natuurkunde met hoofdvak natuur
kunde, H. Zierfuss te Leiden.
ROTTERDAM. Geslaagd voor het doet.
ex. in de econ. wetenschappen P. Verell.
UTRECHT. Geslaagd voor het cand. ex.
wis- en natuurkunde P. J. A. Kanters en
H. J. v. d. Plas, en voor het doet. ex. chemie
J. C. Schoone en C. Bakhoven.
Nieuws van het Zendinesterrein
Mededeelingen van het Geref. Zendings
centrum.
Bij het Zendingscentrum der Geref. kerken
te Bussum zijn tal van mededeelingen van
het Zendingsveld, grootendeels uit particu
liere correspondentie binnengekomen, waar
uit blijkt dat behalve de predikanten dr.
H. A. v. Andel. ds. D. J. B. Allaart, dr. B. J.
Esser en ds. A. F. Keuchenius ook zijn over
leden de zendingsarbeiders
Ds. Th. Kuypers en echtgenoote; Mej. F.
A. M. Herwardt, H. Olthoff. Zr. Prins, dr. H.
Pruys Sr.. Scholtens en echtgen., Ds. Soe-
pater. H. Toebes, dr. S. L. v. d. Vegte. allen
te Djocja: Ds. K. v. Dijk en J. Kwaat. beiden
te Keboemen: F. W. Hoeksema, F. Kamerling,
B. B. v. Mourik en J. B. v. Mourik, allen te
Semarang: Mevr. ds. Meijnen en C. J. R. P.
Oostinga, beiden te Soerabaja: Ds. Adma-
widjana. Mevr. B. Bolwijn. Drs. Bos. P. R.
Everaars, A. J. Meurs, dir. van de Chr.
Muloschool. Mevr. Polet, Teensma, Dr. H. te
Velde, Mevr. Wittemans, allen te Solo: A.
Beukema en Zr. Hil. Grondsma, beiden te
SoloKlaten; Aldersreld (schoonzoon van
burgemeester Huinink van Veere). Mej. Boe-
schart van de Salatiga-zending. A. v. d.
Bijl, onderw. in het Batakland, S. Brouwer
te Magelang. dr. Oosterveen te Poerwokerto.
In leven zijn Mr. de Niet. zendingsconsul;
ds. J. Ubels en echtgen., allen te Batavia: dr.
F. L. Bakker, met echtgen. en kind; dr. K. F.
Groot en echtgen.: dr. W. Pruys en echtgen.;
dr. R. Veen, dr. D. Verhagen met echtgen.
en 4 kinderen: dr. J. P. Zuidema, allen te
Djokja; Ds. A. Pos en echtgen.. ds. G. J. v.
Reenen, ds J. A. C. Rullmann. Mej. H. C.
Korvinus, Ruth Pos, Mej. D. Wielenga, allen
te Djokja: Ds. W. Fijnvandraat, ds. J. G.
Fernhout, S. Helder en echtgen., en J. M.
Wittermans, allen te Bandoeng; Pluyer, H. H.
Reeders en echtgen. en Mevr. Hagen met 4
kinderen, allen te Magelang; Zr. de Jong, Zr.
Vellinga. Zr. Zichterman en Krijger, allen
te Soemba: Mej. Zuidema te Soerabaja: Dr.
H. Kroeskamp, dr. C. P. v. Leersum, ds. S. U.
Zuidema en echtgen., W. Pelet, J. v. Wijk,
J. Nomes, J. Bolwijn, D. J. Bosman, v. Goud
oever en echtgen., F. v. d. Ploeg en J. A.
Droppers, mevr. v. Andel—Rutgers, mevr.
Everaars en 2 kinderen, en mevr. Kroeskamp
en kinderen, allen te Solo: dr. D. Bakker en
echtgen., dr B. Allaart en mevr. Beukema,
allen te SoloKlaten; ds. L. W. Korvinus te
Keboemen en fam. dr. Vonk en de zusters
ten Kate en Muys, allen te Keboemen; dr.
Miedema en echtgen.. dr A. C. Zwaan en
fam„ Hooisma Wellenziches en echtgen. en
4 kinderen, mevr. OosterveenWielenga, mej.
A. Netelenbos en Mej. H. M. King, allen te
Poerworedjo: dr. D. Verveen te Wonosobo.
De Chineesche dokter Jo Bwan Hie is op zijn
post gebleven en gezond.
De gegevens zijn zoo nauwkeurig mogelijk
overgenomen. Fouten zijn echter niet uitge
floten. Event, verbeteringen en aanvul
lingen worden gaarne ten spoedigste inge
wacht bij het Zendingscentrum, N. 's-Gra-
landscheweg 5 te Bussum, tel. 3114, telegram
adres Zedgeka te Bussum.
Ook is met zijn gezin in leven Dr. M. G.
Muller, le geneesheer v. h. Petronella-zieken-
huis te Djocja.
Er is bericht ontvangen, aldus meldt het
„Zeeuwsch Dagblad", dat zendeling Jac.
Karelse uit Goes, die werkzaam is op het
zendingsveld der Vrij Ev. Gemeenten, met
zijn familie in goeden welstand verkeert.
Zend. Karelse zat met één der kinderen >n
een concentratiekamp," terwijl men zijn echt
genoote met de overige kinderen, w.o. één
zuigeling, uit een ander kamp bevrijd heeft.
Ook van zend. Rijkhoek en zijn vrouw -af
komstig uit Dordrecht, weet men, dat zij in
leven zijn, evenals van de zusters Jeane-tte.
Truus. Hetty en Siderius. Allen waren werk
zaam bij de Samosir-zending.
DS. A. LAUWERS.
De in ons land welbekende ds. A. Lau-
wers, thans em. pred. der Geref. Kerk van
Brussel, hoop 22 Oct. a.s. 75 jaar te worden.
(Van onzen Pao-lementsredaoteur).
Een sombere wolk hangt boven het Konink
rijk der Nederlanden. In een deel van het
Rijksgebied heerscht opstand tegen het his
torisch wettig gezag en we weten niet hoe
ver het verraderlijk vuur ondergrondsch heeft
doorgevreten buiten Java, waaromtrent ons
slechts spaarzamelijke, niet zeer heldere be
richten ten dienste staan. Onrust en spanning
is daardoor, na aanvankelijke verblijding,
opnieuw in veler harten ontstaan over het
lot hunner verwanten in het verre land, waar
over de zon van de bevrijding begon te
dagen. Maar de veelbelovende glansen zijn
versomberd door onheilspellende wolkge
vaarten. Het bloedig rood van verraad en
misdaad en het akelig zwart van ellende en
honger voorspellen niet veel goeds.
Iets van den weerslag van deze dingen
bespeurden we in de buitengewoon groote
belangstelling gistermiddag op het Binnen
hof, toen de Tweede Kamer bijeenkwam om
een regeeringsverklaring over Indië aan te
hooren. Een lange rij wachtte voor de pu
blieke tribune. Toen de zitting begon waren
beide tribunes en de loges dicht bezet. De
ministers waren in meerderheid aanwezig en
ook de Kamerleden waren in grooten getale
present.
Minister Logemann's rede had de volle
aandacht van het talrijke auditorium. Hij be
gon zijn uiteenzetting met een korte schets
van den historischen achtergrond der staat
kundige hervormingsplannen ten opzichte
van een volwaardig Indisch parlement en een
verandering van de structuur van het
Koninkrijk. Een rijksconferentie zou dit
voorbereiden en alles was in gang om na de
bevrijding zoo spoedig mogelijk deze gewich
tige dingen tot een oplossing te brengen in
het belang van de onderscheiden gebieds-
deelen des Rijks.
Deze plannen voor de rijkshervorming zijn
doorkruist door den oorlog en zijn nasleep:
het verraad van den Japanschen marionet
Soekarno.
Deze greep naar de macht, hoewel zijn
eigen volk door den hem steunenden over
weldiger werd vermoord en tot ondergang
gebracht. Een geweldige blankenhaat was
door de Jappen aangewakkerd. Hetgeen de
Japanners in wezen hebben uitgericht, is
door ons onvoldoende doorzien ten gevolge
van de fragmentarische berichtgeving. De
Japanners hebben in Indië zoowel als elders
door het stichten van republieken beoogd de
groeikiemen te bewaren van een nieuwe
groot-Azië-politiek. Het ongeluk bij dit alles
is geweest, dat noch wij, noch onze geal
lieerde bondgenooten gereed waren om de
gevolgen van de Japansche ineenstorting op
zoo korten termijn op te vangen. Er is toen
een beleid gevolgd van hemd en rok en
wij, die ons goede bondgenooten hadden be
toond en misschien het Engelsche imperium
voor groot leed hebben helpen sparen, zijn
thans de dupe van een overmaat aan voor
spoed in de oorlogsgebeurtenissen.
Uitvoerig heeft de minister deze dingen
uiteengezet met groote openhartigheid en
waardigheid, ook tegenover de vrienden, die
buiten machte bleken het op hen geveste
vertrouwen te honoreeren. De gevolgen ken
nen we; de kranten hebben ze ons wel ge
meld. Wel wordt te Londen de Ned. Indische
regeering als het eenige wettige gouverne
ment erkend, maar ondertusschen zitten we
met de brokken. Het gezag op Java verkeert
in een crisis-toestand met alle gevolgéh daar
aan verbonden. De Japanners hebben ge
zorgd, dat de vrijscharen over wapens be
schikken. Maar dat verzwaart onze taak, ook
al brengen we zoo spoedig mogelijk troepen
naar de door Japansch verraad en door de
op drift geraakte groep emotioneele inheem-
schen in verwarring gebrachte streken.
De minister herhaalde, dat met Soekarno
niet kan worden gepraat. Die wil volstrekte
onafhankelijkheid. Men begrijpt dat stand
punt thans ook te Londen. Maar kwaad is er
in dien tijd in ruime mate gesticht, ook al
heeft de regeering laten weten, dat ze onder-
hadelen wil met daarvoor in aanmerking
komende Indonesische leiders.
Hier komen we op het tusschen de regee
ring en gouverneur-generaal v. Starkenborgh
ontstane conflict, hetwelk inmiddels heeft
In aansluiting op onze fotoreportage van gisteren brengen we hier vier andere leden
van het Kabinet: de minsters Schermer horn Drees1, van der Leeuw en Vos, druk
discussieerend over de nieuwste stukken.
Zoo sprak de voorzitter der Nat.
Advies Cie.
De leidinggevende figuren, degenen, die
verantwoordelijkheid droegen en zich slap
gedragen hebben, moeten uit hun ambt
worden ontslagen, aldus prof. dr. P. Schol
ten. voorz. van de Nat. Adviescommissie en
van de comm. van advies, bedoeld in het
Zuiveringsbesluit 1945, en een onzer be
kwaamste juristen, die op 25 Oct. zijn ai-
scheidscollege zal geven aan de Gem. Uni
versiteit te Amsterdam, in een onderhoud
met een A.N.P.-redacteur.
Prof. Scholten beaamde, dat er inderdaad
inzake de zuivering over de geheele linie
geen eenheid is, doch de uitvoering van de
zuivering is zeer moeilijk. De ver
schillende mogelijkheden, thans evenwel ge
komen door den nieuwen yorrr voor de zui
vering der ambtenaren, zullen het rechtsge
voel kunnen bevredigen.
Wat de zuivering van het kunstleven be
treft acht prof. Scholten een centrale com
missie, b.v. uitgaande van het Dep. van O.,
K. en W„ welke de zuivering centraal zal
regelen, wel de meest gewenschte oplossing.
Prof. Scholten maakte ten slotte nog de
opmerking, dat hij niet gelooft, dat. in het
algemeen gesproken, het een groot deel van
ons volk is, dat klaagt over de zuivering
door een klein deel. Het zijn juist de onmid
dellijk bij de zuivering betrokkenen, dege-
limuider visschers gaan weer
varen
En hopen dat het alsnog voor elkaar komt.
In aansluiting op ons bericht van gisteren
over de staking bij de IJmuider visschers,
kunnen we thans mededeel en. dat op een te
IJmuiden gehouden vergadering van zeevis-
schers besloten is weer naar zee te gaan,
onder voorbehoud, dat voor de volgende
reis de verschillende verlangens moeten wor
den ingewilligd. Tevens werd een beroep ge
daan op het Ned. volk om een open oog te
hebben voor de zeevisscherij. die 60 tot 70
uur aohtereen moet werken, waarbij nog het
gevaar van de mijnen komt. welk werk
onder de huidige voedsel verstrekking niet
naar behooren kan worden uitgevoerd.
NIEUWE SPAANSCHE GEZANT IN
NEDERLAND.
Volgens de Daily Tel. is de hertog van
San Lucar la Mayor, die in Londen als
plaatsvervanger van den Spaanschen gezant
aldaar, den hertog van Alba. optrad, be
noemd tot Spaansch gezant in Nederland.
nen, die verkeerd hebben gedaan of slaD
zijn geweest, die klagen en telkens de sug
gestie trachten te wekken, dat een groot
deel van ons volk door de zuivering bedreigd
wordt en dat ons volk daardoor steeds meer
in tweeën gesplitst wordt.
„La dernère heure" heeft bericht, dat
Winston Churchill begin November een be
zoek zal brengen aan België. Te Brussel zal
hem het diploma van doctor honoris causa
der Vrije Universiteit overhandigd worden.
De Scheldestad zal hem tot eereburger be
noemen
Kerknieuws
DS. J. VAN DORP
Wegens opheffing van ziin betrekking is.
met ingang van 1 Oct., onder dankbetuiging
voor de aan den lande bewezen diensten,
eervol ontslag verleend aan Ds. Jan van Dorp
te Londen, als deger- en vlootpredikant in
alg. dienst.
DS. D. B. HAGENBEEK.
Op zijn verzoek is aan ds. D. B. Hagen
beek, Geref. pred. te Vlaardingen, eervol
emeritaat verleend na 41-jarigen ambts
dienst, met ingang van 1 Febr. 1946.
DS. G. OOSTERHUIS t
In den ouderdom van ruim 86 jaar is te
Arnhem overleden ds. G. Oosterhuis, em.
predikant der Chr. Geref. kerk.
VIJFENTWINTIGSTE ZENDING SWEEK
Het Zendingsbureau Oegstgeest kondigt d*
25e Zendingsweek aan: van 411 Novem
ber. Er moet geofferd worden teneinde de
materieele schade in Indonesië op te vangen.
Er staan 30 zendelingen, 10 artsen en 25
verpleegsters klaar om uitgezonden te wor
den.
