Hkuiuf ^eiïtscljf <£mirant
Stakingen in Australië breiden zich uit
't Was als van ouds in de Tweede Kamer
Positie van generaal De Gaulle versterkt
LDist <11
Ie serie: 1 April 192015 October 1941
WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1945
2e serie le Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 121
Abonnementsprijzen
10.26 per week
f 1.10 per maand
f 3.25 per kwartaal
Hoofdredacteur:
H. DIEMEE
Redactie:
B. VAN DER ROS
Christelijk-Nationaal Dagblad
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOIGRACHT 35.
Telefoon 22710
- Postrekening 5 8 9 3 6
'■nor Leiden en Omstreken
„Stunluastidj is
myn tjcri in teoiyenspsei*
Soekarno vormt regeering met
17 ministers
De stalking onder de Indonesische beman
ningen van Ned. schepen in Australië en van
de havenarbeiders, welke staking door de
communistische partij te Melbourne volledig
wordt ondersteund, heeft thans een omvang
aangenomen van 30.000 arbeiders. De stakin
gen in New South Wales begonnen, toen de
raad van de havenarbeiders besloot voor
geen enkel schip te werken. Deze onrust
vindt zijn oorsprong in het uitroepen van de
zign. „Indonesische republiek" door een aan
tal inheemsehe nationalisten, wier collabora
tie met den vijand vaststaat. Soekarno heeft
nl. een kabinet van 17 ministers gevormd en
vertelde, dat een volledige breuk met Hol
land wordt gewenscht. Deze regeering zetelt
in het voorm. ministerie van Financiën te
Batavia.
Het is betreurenswaardig, doch onvermij
delijk, dat onder deze omstandigheden de
bezetting van Indië door de geallieerden
eenigezins vertraagd is. Door de vervoers-
moeilijk'heden en de plotselinge capitulatie
van Japan is het niet mogelijk in een kort
tijdsbestek de geallieerde strijdkrachten over
zulk een enorm gebied te expedieeren. In af
wachting van de bezetting, heeft adm. Lord
Louis Mountbatten aan de Japansche strijd
krachten op Java het bevel gegeven, het ge
zag niet over te dragen aan eenige Javaan-
sohe politieke partij.
De eerste Nederlandsche krijgsgevange
nen, die Australië uit Indische gevangenkam
pen bereikt hebben, zijn in Melbourne aan
gekomen. w.o. 26 man marinepersoneel.
De Banken ook des avonds
geopend
Haven- en bruggelden mogen deze week
niet betaald worden.
De banken en andere instellingen, waar
1300 op de geldkaart kan worden ingeleverd,
zullen in de inleveringsweek eventueel ook
des avonds geopend zijn, indien de toeloop
van het publiek zoo groot is, dat niet ieder
een, wiens letter dien dag aan de beurt was,
geholpen kan worden. Tevens heeft de mi
nister van Financiën bepaald, dat in de
week van 26 Sept.t.m. 2 Oct. het incassee-
ren van haven-, kade-, sluis- en bruggelden
verboden is, waardoor de verplichting tot
betaling wordt opgeschort tot na 2 Oct.
Loonopgaven aan Ned. Bank.
Tenslotte vestigt de Ned. Bank er de aan
dacht op, dat loonopgaven niet rechtstreeks
moeten worden ingediend bij de Ned. Bank.
maar bij bank. bankier, commissionnair of
spaarbank van de betrokken instelling.
WERKGEVERS ZONDER BANKRELATIE
Werkgevers zonder bankrelatie, die nieuw
geld via den postcheque- en girodienst wil
len betrekken, moeten zorg dragen, dat het
cheque-advies uiterlijk 28 Sept. bij het hoofd
kwartier van den Girodienst is ontvangen.
Bij te late inzending mag niet op tijdige be
schikbaarstelling van nieuw geld worden
gerekend.
INLEVERING GELD DOOR VREEMDE
LINGEN
Vreemdelingen, met uitzondering van Duit-
schers, Italianen, Japanners, Hongaren, Bul
garen. Roemenen en Finnen, kunnen te allen
tijde een bankrekening openen. Zij kunnen
dan deponeeren en binnen het kader der
nog vast te stellen déblokkeeringsmaatrege-
len disponeeren naar hun goeddunkt.
Ir Louwes uit de Ver. Staten terug
Doch vertrekt weldra weer naar Canada.
De directeur-generaal van de Voedselvoor
ziening, ir S. L. Louwes. is uit de U.S.A.
teruggekeerd, doch zal, naar ons ter oore
komt, binnenkort weer naar Canada ver
trekken om onze voedselpositie te versterken.
Een vroegere adjudant van Hitler is in
Tsjoengking gevangen genomen en wordt
naar Washington overgebracht; hij was tot
den oorlog consul in San Francisco.
Het Berlijnsche Philharmonisch orkest
concerteerde dezer dagen onder leiding van
een neger-dirigent.
Byrnes wordt Zaterdag «it Londen te
Washington terugverwacht.
Tevens zijn in Manilla, na een verblijf in
Japan, 15 Ned. verpleegsters van het hospi
taalschip „Op te Noordt" aangekomen.
Lady Mountbatten, bevelvoerend super
intendant van de St Johns Ambulance-Bri
gade" zal verschillende kampen in Batavia
inspecteeren.
Wordt Domei opgeheven?
Volgens verklaring van den directeur van
het Japansche persbureau Domei zou dit
bureau waarschijnlijk worden opgeheven en
door een nieuw persbureau vervangen.
Opnieuw een gat geslagen in
den Nolledijk
Doch goede hoop is alleszins gewettigd.
Gistermiddag is door slecht weer een gat
ontstaan in den pas gedichten Nollediik bij
Vhssingen. De dijk lag 4 m boven N.A.P.,
zoodat de oorzaak van deze doorbraak zeker
niet aan den stand der werkzaamheden kan
worden geweten. Alle maatregelen zijn in-
tussohen genomen om de moeilijkheid te be
zweren. Een gelukkige omstandigheid hierbij
is, dat de springtijen thans weer achter den
rug zijn en het komend dood tij een aan
zienlijk lageren waterstand te zien zal geven.
Gezien de gunstige weersverwachtingen,
hoopt men dan ook de ergste schade spoedig
te kunnen herstellen
BEWAKING DER INTERNEERINGS-
KAMPEN.
In verband met de onregelmatigheden
de interneeringskampen voor N.S.B.'ers, zul
len thans ook de gezagstroepen bij de kamp
bewaking worden ingeschakeld. Wanneer in
alle kampen deze bewaking zal zijn inge
voerd, heeft men de volgende verhoudingen;
de kampcommandant wordt aangewezen door
het M.G.. de binnenbewaking komt in han
den van geschoold justitiepersoneel en de
buitenbewaking geschiedt door gezagstroe
pen, die aan hun militaire leiding verant
woordelijk zijn.
De „Mauretania" van de Cunard White
Star heeft een wereldrecord behaald, door
een reis van 28.662 zeemijlen in 81 dagen en
16 uur te volbrengen.
De Belgische minister-president is met
vacantie te Lissabon; prins Karei van België
verblijft er ook nog.
Vanaf 7 October weer treinen
op Zondag
Dienstregeling ongeveer als op werkdagen.
Van Zondag 7 Oct af zullen in het Westen
des lands, d.i. boven de groote rivieren en
ten Westen van den IJssel een aantal treinen
op Zondag worden ingelascht. De dienstrege
ling, die nog nader bekend zal worden ge
maakt, zal ongeveer zoo zijn als op de
werkdagen.
Op de volgende trajecten zullen evenwel
des Zondags nog geen treinen loopen: Den
HelderAlkmaar, AlkmaarEnkhuizen en
ZaandamHoorn.
De heer A. Plesman. de kranige directeur
van de K.L.M., die, zoodra hij zijn kans
schoon zag, naar Amerika vertrok en daar
de basis legde voor hervatting van onze
luchtverbinding met Batavia!
Leege plaatsen vertolkten 5 jaar
historie
25 September 1945 zal als dag van de eerste
ontmoeting tusschen Volksvertegenwoordi
ging en Regeering na de donkere oorlogs-
jren, historisch geboekstaafd blijven.
Op 10 Mei 1940 werd de arbeid van de
Tweede Kamer onderbroken, tengevolge van
het onder bedriegelijke voorwehdsels binnen
dringen van ons land door den vijand.
Gisteren kwam zij als „Tweede Kamer van
de tijdelijke Staten-Generaal" opnieuw bij
een.
Buiten het Kamergebouw was er op het
oude Binnenhof geen groote belangstelling.
Het oude plein lag rustig in den buiïgen
herfstdag; in den Kamerhoek parkeerden
alleen Wat meer auto's dan gewoonlijk.
Toen de voorzitter te ruim 1 uur den ha
mer liet vallen, waren nagenoeg alle nog in
functie zijnde leden der Kamer present. De
ministerstafel bleek te zijn uitgebouwd in
hoefijzervorm, ten einde aan het kabinet, dat
voltallig aanwezig was, plaatsruimte te kun
nen verschaffen. De tribunes waren dicht -
bezet.
Rustig hadden de leden hun zetels ingeno
men. Ter linkerzijde waren nog al wat ledige
plaatsen: 16 tegen 8 rechts. Alles was overi
gens weer als van ouds. Men kon zich afvra-
RENAULT LEVERT IN OCTOBER
DE EERSTE AUTO'S AF.
De Renaultfabrieken te Parijs zullen vol
gende maand de eerste personenwagens voor
civiel gebruik afleveren. De productie zal
twee wagens per dag bedragen, doch tegen
het einde van het jaar tot 15 per dag stijgen.
De bandenproductie in Frankrijk, zal spoedig
aanvangen.
gen: is het heusoh meer dan vijf jaar ge
leden, dat we van elkaar op deze plaats af
scheid namen? En dan deed ge even uw
oogen toe en trok door uw geest een heel
drama van bittere ellende, dat eindigde met
een gelukkig 9lot, doch dat den weermoed
over het verleden toch niet geheel uit uw
ziel kon verdrijven.
Mi* v. S c h a i k, de president, heeft in
een voortreffelijke rede die vijf jaren historie
met hun diepten, maar ook verheffende mo
menten, met hun verliezen, maar ook hun
prachtig geestelijk verzet van alle kringen
van ons volk en hun uiteindelijke zegepraal
over verraad en onmenschelijkheid aan aller
oog doen voorbijgaan, gelijk gemeld.
(Voor slot zie pag. 2).
De verdediger van Blokzijl
teekende cassatie aan
Ook kan nog gratie worden gevraagd.
Naar wij vernemen heeft mr Aug. V. de
Lauwere namens Max Blokzijl cassatie aan-
geteekend tegen het gisteren door het Bij
zonder Gerechtshof te 's-Gravenhage gewe
zen doodvonnis.
Cassatie kan alleen geschieden oo juri
dische gronden.
Wordt het cassatieberoep door het Hof
van Cassatie verworpen, dan staat Blokzijl
nog de mogelijkheid van het vragen van gra
tie open, waaromtrent eveneens uitgebreide
voorschriften bestaan.
Een en ander maakt dat er nog vrij lange
tijd over kan heengaan voor een doodvonnis
wordt voltrokken.
't Wil in Londen niet best
vlotten
Doch Molotof zorgt voor ontspanning»
Het vlot op de conferentie van de ministers
van Buitenlandscihe Zaken te Londen nog niet
erg. Nu heeft Molotof buiten de vastgestelde
agenda om ineens Japan ter sprake gebracht;
over het Verre Oosten was ook te Potsdam
niet gesproken. Er gaan allerlei als verkla
ring bedoelde geruchten rond. Een er van
is, dat nu Rusland in zake Tripolis weinig
steun vond voor zijn wenschen o.a. bij
Amerika, het deze wending heeft geforceerd
om qr aan te herineren. dat het in het Oosten
ook van de partij wil zijn.
De sensationeele geruchten van de laatste
dagen beginnen reeds weer af te nemen. Men
maakt geen aanstalten om uiteen te gaan,
hoewel ook niet gezegd kan worden hoe lang
men nog zal blijven vergaderen, hoewel b.v.
de vaststelling van de Balkanverdragen wel
eenigen spoed heeft. De agenda is ook nog
niet afgewerkt. Voorts moet nog besloten
worden over de vraag of de Fransche en de
Chineesche delegaties uitgesloten moeten
worden van de bespreking van de vredes
verdragen met de Balkanlanden. Men neemt
te Londen aan. dat dit afhangt van het ant
woord dat volkscommissaris Molotof uit Mos
kou hieromtrent zal ontvangen. Naar men
zegt heeft hij n.l. deze aangelegenheid voor
gelegd aan de hoogste autoriteit te Moskou.
Al etende is door Molotof ook voor eenige
ontspaning gezorgd. Na een receptie verklaar
de hij. dat de conferentie den vrede heeft te
consolideeren en een duurzamen vrede moet
waarborgen.
Tegen het eind van den avond arriveerde
ook de Engelsche minister van Buitenland-
sche Zaken, Bevin, met wien Molotof in-ge
sprek kwam. Men hoorde Molotof zeggen, dat
zelfs wanneer tijdens deze zitting van den
raad een volledige overeenkomst ten aanzien
van alle onderwerpen niet mogelijk zal zijn,
alles bij een volgende zitting .soepel en
loyaal" uitgewerkt zou worden.
Deze loyale samenwerking zal vooral moe
ten worden toegepast t.o.v. het Russisch-
Hongaarsche verdrag, omtrent een vijfjaren
plan van economische samenwerking. Over
dit verdrag zijn de meeningen op de confe
rentie nogal verdeeld. Ondanks eenig mee-
ningsverschil heeft de conferentie echter toch
nog belangrijke beslissingen kunnen nemen.
Wel is bij de besprekingen gebleken, dat
Europa in invloedssferen is verdeeld.
Demobilisatie van roode leger wordt
bespoedigd.
Door radio-Moskou is heden melding ge
maakt van een order, volgens welke de de
mobilisatie van het roode leger moet worden
bespoedigd.
Als gevolg van opschuiving
naar links
Frankrijk houdt kantonnale verkiezingen,
'n Soort provinciale staten, die echter zeer
beheerscht worden door locale belangen en
waarvan de uitslag sterk beïnvloed wordt
door plaatselijke verkiezingsafspraken: „koe
handel".
De eerste uitslagen wijzen een opschuiving
aan in radicale richting en doen een verster
king van de positie van De Gaulle verwach
ten.
De socialisten en de radicaal-socialisten die
de voornaamste steunpilaren van den gene
raal zijn, hebben aanzienlijke winsten be-
DAT de politie in opdracht van den min.
van Justitie er op toe zal zien, dat wielrij
ders gebruik maken van de rijwielpaden.
DAT aan het Concertgebouworkest ver
moedelijk twee assistent-dirigenten zullen
worden verbonden, w.o. Hein Jordans uit
Maastricht.
DAT de afd. Eindhoven der gemeenschap
oud-illegale werkers Nederland een ten
toonstelling zal houden over het onder-
grondsche verzet van Eindhoven e.o., waar
toe men vóór 30 Sept. contact kan zoeken
met Kruisstraat 5 te Zeelst (N.B.).
DAT te Berg en-on-Zoom een monument
zal worden opgericht op het Canadeesche
kerkhof.
DAT in Arnhem slechts 156 panden intact
zijn gebleven, alle andere min of meer ern
stig zijn beschadigd, terwijl in de zieken
huizen van de 935 bedden er thans nog 395
beschikbaar zijn.
DAT ten behoeve van de bevolking in de
Noordelijke provincies een partij buiten ge
bruik gestelde goederen, voornamelijk klee
ding en schoeisel, van het Canadeesche leger
zullen worden overgenomen.
DAT J. van Driel en A. Koopmans, be
stuurders van den Ned. Bond van Onderwij
zers, naar het oordeel van den eereraad voor
de zuivering van het N.V.V., voor het leven
zijn uitgesloten,
DAT alle kunstschatten, antiquiteiten en
bibliotheken, welke gedurende de toezetting
in vijandelijk bezit zijn geraakt, op last van
het M.G. dienen te worden aangegeven,
waartoe formulieren verkrijgbaar zijn op
Korte Vijverberg 7, tel. 113444, Den Haag.
DAT de uitnoodiging der Stichting 1940
1945 aan alle Ned. kunstenaars voor het
maken van een ontwerp-affiche voorloopig is
uitgesteld.
DAT Doesburg een nieuw sportpark zal
krijgen, waarin een zwembad niet zal ont
breken.
DAT in de periode van 10 t/m. 22 Sept. een
enquête naar behoefte aan land onder de
agrarische bevolking heeft plaats gehad.
DAT de Eereraad voor Muziek, Eduard
Flipse voor drie jaar heeft uitgesloten.
DAT de K.N.A.C. na vier jaar omzwerven
weer terug is dn haar oude huis Lange Vij
verberg 10 te Den Haag.
DAT mr. dr. L. Regout te Meerssen is be
noemd tot voorzitter van den Mijnraad te
Heerlen.
DAT dezer dagen te Oosterbeek de eerste
steen gelegd werd voor het monument ter
herinnering aan de „Battle of Arnhem".
DAT morgen de eerste van de 20 door de
Ned. Ind. regeering in Amerika bestelde
motorschepen afgeleverd zal worden en bin
nenkort naar Indië zal vertrekken met een
lading bloem.
DAT de mededeeling in een der bladen
inzake de te verwachten benoeming van
den heer A. Mühlenfeld tot gouverneur van
Suriname onjuist is.
DAT de deken der Orde van Advocaten
te Haarlem telegrafisch bij den minister van
Justitie heeft geprotesteerd tegen de wei
gering van den P.O.D. aldaar om aan adr
vocaten inzage van dossiers te verleenen.
DAT Nol Binsbergen, de bekende vogel
fotograaf, op 38-jarigen leeftijd te Zaandam
is overleden.
DAT, ten einde te komen tot een juiste
verdeeling van de ons ter beschikking staan
de deviezen, een verificatiecommissie Aan-
koopen in het Buitenland (V.A.B.) is inge
steld.
DAT de opdracht van de Billiton-Mij voor
den bouw van 6 tinbagigermolens in Neder
land gezamenlijk zal worden uitgevoerd door
de Werf Conrad en Stork Hijsch te Haar
lem, J. en K.' Smit's Scheepswerven te Kin
derdijk, de N.V. Versdhure en Co's Scheeps
werf en Machinefabriek te A'dam en de
Werf Gusto te Schiedam
DAT de heer J. v. d. Beek, dir. van de
Billiton Mij, benoemd is tot voorzitter van
het Intern. Tincomité als opvolger van den
onlangs overleden Sir John Campbell.
DAT men zich de medewerking van het
M. G. bij de repatriëering van familieleden
kan verzekeren door zich onder vermelding
van eigen naam en adres schriftelijk te wen
den tot: Staf M. G. afd repatriëering buiten
land, Carel v. Bylandtlaan 30„ Den Haag.
DAT met ingang van 1 Oct. alle thans gel
dende beperkingen, aanwijzingen en bepalin
gen inzake de verzending van poststukken in
het internationaal brief postverkeer, zijn op
geheven.
haald. Ook de communisten, wier meerder
heid aan andere, meer plaatselijke over
wegingen is toe te schrijven, hebben gewon
nen. Zij 'hebben in 93 kantons de overwin
ning behaald, d.i. in 67 kantons meer dan bij
de laatste verkiezingen, die in 1937 werden
gehouden.
De resultaten in 571 van de 871 kantons,
waar de telling der stemmen is voltooid*
wijzen uit dat de candidaten van de partijen,
die algemeen worden beschouwd als volge
lingen van De Gaulle, het grootste aantal
stemmen hebben verworven.
De socialisten hebben tot dusver 313 zetels
veroverd, een winst van 186 zetels 9edert '37.,
De radicaal-socialistische partij onder lei
ding van Herriot, die te Lyon een groote
overwinning behaalde, verwierf 293 zetels.
Daar staat tegenover, dat de partijen, die
zich tegen De Gaulle keeren, o.a. de republi-
keinsche groep, de Republi.keinsch Dem. Unie
en de conservatieven onder Paul Reynaud.
zware verliezen leden. Vier van De GauUe's
ministers zijn herkozen.
Toen een derde van het aantal stemimen
geteld was. hadden de socialisten 102 zetels
en de communisten 23 zetels gewonnen. De
conservatieve partij van Reynaud verloor
121 zetels.
In Parijs hebben de communisten volgens
de laatste gegevens, 28 zetels verkregen,
waartegenover de socialisten 12 en de Gaul-
listisoh-republikeinsche partij 14. Gemeld
wordt, dat de socialisten alom in het voor
deel zijn tegenover de opponenten. De resul
taten, door de communisten behaald, zijn be
neden de verwachtingen gebleven, behalve
in Parijs en in enkele andere groote steden.
De herstemming zal de volgende week ge
schieden. Parijs valt buiten deze verkiezing,
daar de leden van den gemeenteraad, die in
April j.l. werden gekozen, automatisch lid
zijn van de Conseil Générale van het Seine-
Departement.
Toenemende beivolking, aldus
De Bilt.
Tot morgenavond wordt verwacht: Toe
nemende bewolking, eenige regen en weef
wat aanwakkerende wind.
ZON EN MAAN.
Morgen zon op 6.33 en onder 18.28; maan
op 21.52 en onder 13.48; 28 Sept. laatste kwar
tier; 6 Oct. nieuwe man; 14 Oct. eerste kwar
tier; 21 Oot. volle man; 27 Oct. laatste kwar
tier.