|lifuiwp geihsrt)t (iouranl
apan's vernedering thans zwart op wit
Het Diaconessenhuis officieel heropend
LDisf 01
e serie: 1 AprU 1920-15 October 1941
Abonnementsprijzen
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
loofdiredacteur:
H. DIEMKR
ledactie:
B VAN DER ROS
MAANDAG 8 SEPTEMBER 1945
2e serter le Jaargang vanaf 7 Mel 1945, No. 98
Christelijk-Nationaal Dagblad
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOIGRACHT 36.
Telefoon 22710
Poetrekening 58 93 6
Leiden en Omstreken
De voorwaarden dor
capitulatie
Japan heeft gistermorgen om half elf (onze
jd 's nachts half 4) de volgende capitulatie-
vereenkomst geteekend en zich daarmee ook
>rmeel onvoorwaardelijk overgegeven.
1. In opdracht en in naam van den keizer,
an de Japansche regeering en het Japan-
;he keizerlijke hoofdkwartier aanvaarden
;ij hierbij de voorzieningen, vervat in de
erklaring welke door de hoofden van de
egeeringen van de Ver. Staten, China en
Toot-Brittatmië op 26 Juli te Potsdam ie
fgelegd, en waarmede vervolgens door de
1SSR instemming is betuigd, welke vier
ïogendheden hierna te noemen de gealli-
erde mogendheden.
2. Hierbij kondigen wij de onvoorwaar
dij ke overgave af aan de geallieerde mo-
endheden van het Japansche keizerlijke
Jgemeene- hoofdkwartier en van alle Japan-
;he gewapende machten, en van alle gewa-
ende machten welke onder Japansche con-
óle staan, waar zij zich ook bevinden.
3. Hierbij bevelen wij alle Japansche
•oepen, waar zij zich ook bevinden, en het
apansche volk, onmiddellijk de Vijandelijk-
eden te staken, alle schepen, vliegtuigen
n militaire en burgerlijke eigendommen
oor beschadiging te behoeden, en alle
ischen na te komen welke eventueel door
enopperbevelhebber voor de geallieerde
ïogendheden, ofwel op zijn aanwijzing door
emiddeling van de Japansche regeering,
uilen worden gesteld.
4. Hierbij bevelen wij het Japansche kei-
erlijke algemeene hoofdkwartier onmiddel-
jk order te geven aan de bevelhebbers van
11e Japansche troepen en alle onder Ja-
ansche controle staande troepen, waar zij
ich ook bevinden, zich onvoorwaardelijk
►ver te geven, zoowel als alle troepen die
nder hun controle staan.
i 5. Alle burgerlijke, militaire en vloot-
unctionarissen moeten gehoorzamen aan en
oen eerbiedigen alle afkondigingen, bevelen
n lichtlijnen, welke door den opperbevel-
lebber voor de geallieerde mogendheden
ienstig zullen worden geacht om deze over-
avc tot uitvoering te doen komen en welke
loor hem of op zijn gezag zullen worden
litgegeven, en wij bevelen al deze functio-
arissen op hun post te blijven en hun plich-
en als non-combattanten te blijven waar-
icmen, tenzij zij uitdrukkelijk door hem of
p zij.n gezag daarvan worden ontheven.
6. Hierbij nemen wij in naam van de Ja-
lans.che regeering en haar opvolgers op ons,
te voorzieningen van de verklaring van
>otsdam in goede trouw uit te. voeren, en
tik bevel te geven en elke actie te onder-
lemen welke eventueel door den opperbe-
relhebber voor de geallieerde mogendheden
f door een aangewezen vertegenwoordiger
ran de geallieerde mogendheden zal worden
evorderd, teneinde die verklaring tot effect
e brengen.
7. Hierbij bevelen wij de Japansche kei-
erlijke regeering en hetJapansche keizei'-
ijke algemeene hoofdkwartier terstond alle
[eallieerde krijgsgevangenen en, burger-
jeïnterneerden welke thans onder Japan-
che controle staan, vrij te laten, en zorg
e dragen voor hun bescherming, verzor-
;ing en onderhoud en hun onmiddellijke
verbrenging naar de aangewezen plaatsen.
3. De bevoegdheid van den keizer en de
apansche regeering om den staat te be
turen zal onderworpen zijn aan den opper-
evelhebber voor de geallieerde mogendhe-
en, die de stappen zal nemen welke hij
üenstig zal achten ter uitvoering van deze
oorwaarden van overgave."
Zes jaar geleden klonk op 1 September in
«heilspellend gerommel het woord „oorlog"
oor de wereld.
Hitler had den dag te voren aan Polen zijn
«aanvaardbare 16 eischen geste)d, welke
oor de Duitsche regeering bij voorbaat als
er worpen werden beschouwd. Dien dag ook
atificeerden Duitschland en Rusland op het-
elfde uur het op 23 Aug. gesloten non-
In den vroegen morgen "van
Sept. ging, zonder oorlogsverklaring, de
in, waarin de wapenen zouden be
Meer dan zes jaar heb ik. sprak
litter, aan den opbouw van de Duitsche
weermacht »ewerRt en meer dan 9© millterd
mark ie er voor uitgegeven. Het moet nu
zijn: overwinne* of sterven! Drecberifc de
Groote won weJ een oorlog op drie fronsen
en daarom geldt thans voor Duitschland:
Si-eg Heil.
Gisteren trilde door de lucht over de gan
se he wei-eld in al zijn flans en heerlijkheid
het woordje „vrede".
Te Tokio hebben de machthebbers het
efcetaat geteekend, waarin de machtige keizer
en heerscher iin het groot-Aziatische rijk
zich onderwerpt aan de geallieerde mogend
heden in den persoon van Mac Arthur als
opperbevelhebber der strijdkrachten in het
Verre Oosten.
De vrijheid zegevierde e. de tirannie,
eerst van DiMtechtend en zijn satellieten en
thans ook van het rijk der zonen des hem als.
De erkenning van de waarde van den men-sch
en het men schooieren, de menecfeenwaarde,
won het van den al-vernietigenden horde-
geest en de heerscherswillekeur. De geest
uit den ai&rond moest wijken voor het
streven van hen, die uit verschillenden
drang zich ver-zetten tegen der volken levens
vernietiging, geee-telijk en. stohtelijk, door
den man, die zich de goddelijke exponent
waande va». stammen van heele en halve
heidenen en barbaren, waarin menschen
duivels werden-
2 September MHö. Victorie Japan"-dag, zal
nimmer meet* uit de bladen eter wereld
geschiedenis worden uitgewischt.
REDE VAN PRESIDENT TRUMAN.
President Truman heeft aan óeue dingen
herinnerd in een rede, welke hij onmiddel
lijk na het teekenen te Washington heeft
uitgesproken. Met Gods hulp, zekte htj, zul
len wij vrede en voorspoed hebben voor ons
zelf en de geheele wereld in de jaren, die
voor ons liggen. „God geve, dvt wij in oneen,
trots over dezen stond niet «te
zware taken, die nog voor ons liggen, en <te4
wij deze taken mogen ten uitvoer brengen
met den zelfden moed, ijver' en geteld als
waarmede wij die beproevingen en proble
men van de aigeloopen vier jaren onder
oogen hebben gezien. Truman bracht eer aan
wijlen Presidena Roosevelt „onzen heengega
ne» edelen l«ick»r, verdediger van de demo
cratie en arcfntect van den wereldvrede en
-samenwerkingOok bracht Trunaa* hulde
aan de hondgenooten. Een vrij volk en vrije
bondigenooten, the een atoombom kurusen uit
vinden", zoo ide hij ten siotee. .Jmmmxi
dezelfde kundigheid, energie en beelwtbeid
aanwenden om aRe nog komende moeilijk
heden te overwinnen".
De onderteekemiog a.k. van (te
De Japansche capitulatie-verklaring is.
gelijk bekend, aan boord van het Ameri-
kaansche ^slagschip ..Missouri" geteekend.
Mac Arthur verklaarde:
„Ik verklaar dat' het mijn vaste voorne
men is oni, in respect voor alte kuidaa die
ik vertegenwoordig, mij met rechtvaardig
heid en verdraagzaamheid te blijven kwij
ten van mijn verantwoordelijkheden, terwijl
ik alle maatrégelen zal nemen welke nood
zakelijk zijn om te verzekeren, dat de voor
waarden van de capitulatie nauwkeurig en
getrouw zullen worden uitgevoerd. "Wij zijn
hier bijeen als vertegenwoordigers van de
groote mogendheden die den oorlog hebben
gevoerd, om een plechtige overeenkomst te
sluiten, waarbij de vrede hersteld moge
worden. Over geschilpunten omtrent uiteen-
loopende idealen en ideologieën is beslist
op de slagvelden van de wereld en wij heb^
ben thans niets te bediseussi'eeren of te
debatteeren. Ook past het ons niet, als ver
tegenwoordigers van de meerderheid van
de volkeren der aarde, hier bijeen te zijn
in een geest van wantrouwen, kwaadwillig
heid of haat, doch veeleer moeten wij, zoo
wel overwinnaars als verslagenen, ons op
werken tot die hoogere waardigheid, welke
alleen het bereiken van dé heilige doelein
den, welke wij willen diene», kan bevor
deren. Ik hoop ernstig, en dat is de hoop
van alle menschen, dat vanaf deze plechtige
gebeurtenis een betere wereld zal oprijzen
uit het bloed en de slachting van het ver
leden, een wereld, gegrondvest op trouw
en wederzijdsch begrip, een wereld, toege
wijd aan de waardigheid van den mensch
en de vervulling van zijn diepst gekoesterde
wenschen: van vrijheid, verdraagzaamheid
en rechtvaardigheid."
Daarna teekenden de Japanners, vervolgens
Mac Arthur en de vertegenwoordigers van
China, Engelafid, Rusland, Australië, Cana
da, Frankrijk, Nederland en N.-Zeeland.
„Zet dien kerel bet tend
AdviM van Tribunaal aan de Regeering
Voor de eerete kamer van het tribunaal te
'9-Hertogenbosoh werd o.m. behandeld de
•zaaJk tegen den 4tl-jarigen bankwerker, W. F.
Veldkamp te Oes, tha«6 geïnterneerd. Verd.
was hd geweest van de N.S.N.A.P., had par-
tijvergaderingen bezocht en gecolporteerd
met het partijblad. Voor zijn raam hingen
meermalen Duitsche propagandistische affi
ches, terwijl hij drie weken dienst gedaan
had bij het waohtbataljon „Nieder Saehsen".
Het tribunaal, dat betreurde, dat de wet niet
de mogelijkheid biedt tot het ontnemen van
het Nederlandersöhap, adviseerde de regee-
rnig uitzetting uit het Land te bevorderen
en legde interneering voor ombepaalden tijd
op. met advies aan de regeering die te beper
ken tot vijf jaar. Verd. werd voor 10 jaar het
actief en passief kiesrecht ontzegd, alsmede
het rechit om itn. het NedwteawJeehe leger te
mogen dienen ew om openbare functies te
bekleeden.
Dijkdoorbraak te Woubfug§e
90 H.A. polderland ondor water.
Hedennacht is door een dijkbreuk van
20 meter de 90 H.A. groote Voorofsche polder
onder water geloopen, waardoor beide boer
derijen eveneens onder water zijn komen te
staan. Rijnlands boezem is indertijd door de
Duitsehers sterk opgevoerd, terwijl overi
gens de polderdijk niet behoorlijk is onder
houden.
Bovendien loopen de geheele Hoogerwaart-
sche- en Achthovensche polders gevaar. Met
man en macht wordt gewerkt om het steeds
grooter wordend gat te stoppen. Het vee is
geëvacueerd.
Hf stel van de monarchie
in Spanje?
Óe aartsbisschop van Toledo heeft in
hei'derlijken brief 5 punten besproken: 1.
Vestiging van de monarchie; 2. Raadpleging
van het volk; 3. Uitvaardiging van de wetten,
noodig voor de uitoefening der rechten van
het volk: 4. Terugkeer van de bannelingen;
5. Verwijdering uit de staat van aLles wat
aanleiding tot achterdocht zou kunnen geven.
Hij wijst er ook op, dat Spanje nooit het
Drie Mogendhed-enpact heeft' onderteekend
en altijd neutraal is gebleven.
Men acht het waarschijnlijk, dat Fr®r»eo
met deee aansporing rekening zal houden.
De Sowjetregeeramg zou ria bemiddeling
een in scherpe bewoordingen gestelde note
willen doen toekomen aan de regeering van
Franoo. Deze nota zou een speciale ophelde
ring eisohem omtrent de verhouding tusschen
de Spaansche regeering en de „Blauwe Di-
vteie".
Pted. delegatie te Jokehame
aangekomen
RwRe-Tokie m Amerlkaamehe haude»
De delegaties van Nederland, Frankr#!^
de Sowjet-unie en Australië voor de ofü-
cieele plechtigheid van de Japansche eepv»
tulatie zijn per vliegtuig te Jokohama aa»-
gefeoraen.
Radio-Tokio te door de Amerikanen erew
genomen.
De muntencollectie van Koning Victer
Emmanuel, ter waarde van 5 millioen p. a*.,
is twee weken geleden tijdens het vervoe»
gestolen.
Donderdagmiddag is het Diaconessenhuis
aan den Witten Singel, dat wegens evacuatie
drie jaren was ondergebracht in de Zendings
school te Oegstgeest. weder officieel in ge
bruik genomen. Onder de genoodigden. die
deze plechtigheid bijwoonden, bevonden zich
de loco-burgemeester, weth. M. G. Verwey,
prof. da' H. M. van Nes. eerevoorzitter, ds D.
Kuilman en ds J. Weggemans, resp. namens
de Kerkeraden. der Ned. Herv. Gemeente en
Geref. Kerk, prof. dr J. de Zwaan, dr K. J.
Brouwer, dir. van de Zendingsschool, ver
tegenwoordigers van den G.G.D., diverse zie-
Daarna zeide Mac Arthur: „Laat ons bid
den dat de vrede voor de wereld thans her
steld moge zijn, en dat God hem altijd voor
ons moge behouden. De werkzaamheden zijn
hiermede voor ons beëindigd".
In de proclamatie van den Japanschen kei-
zei', waarbij de voorwaarden van Potsdam
door Japan worden aanvaard, wordt het Ja
pansche volk geboden de vijandelijkheden te
staken, de wapens neer te leggen en getrou
welijk alle bepalingen van de capitulatie-
overeenkomst na te komen.
Nimitz en Mac Arthur hébben ten slotte
nog een korte redevoering gehouden.
DAT te New-York 22.000 boeken in de Ned.
ral gereed liggen voor verscheping naar
federland.
DAT de Ned. kolonie te Pretoria op ouder-
wijze Koninginnedag gevierd heeft,
'aar o.a. de Ned. gezant, de Qreer Visser en
eJdmaarschalk Smuts van de partij waren.
DAT gistermiddag de „Sibajak" van den
Lloyd te Rotterdam is binnengekomen
150 leden der bemanning, van de „Nieuw
msterdam," terwijl de rest dezer bemanning
innenkort uit Engeland wordt verwacht.
DAT 100 Ned. en Javaansche krijgsgevan-
in Thailand zijn bevrijd en per vlieg-
lig naar Rangoon overgebracht.
DAT niet bij de volgende, doch bij de daar-
volgende bonaanwijzing voor tabak Eng.
Amer. sigaretten.verkrijgbaar zullen zijn.
DAT de Katholieke Studentenvereniging
Utrecht zich indertijd ter beschikking van
minister-president heeft gesteld, om, bij
tduring der havenstaking, het werk aan
vatten.
DAT tot rector-magnificus der R.K. Uni-
in plaats van prof. Sassen is be-
prof. dr J. D. M. Cornelissen.
DAT de Britsche generaal Urkward zich
ereid heeft verklaard den eersten steen te
van het door de Oosterbeeksche be-
op te richten Airborne-monument.
DAT in „Netherlands House" te Londen
i verjaardag van onze Koningin werd her-
acht, waarbij de Ned, ambassadeur een
hield.
DAT dr O. Bosgra te Haren benoemd is
tot bacterioloog aan de Rijksseruminrichting
te Rotterdam.
DAT de Rijksgeneeskundige Dienst, die
o.m. geneeskundig toezicht uitoefent op de
ambtenaren en a rbeidscontracten ten van het
rijk, thans weder ressorteert onder het dep.
van Oorlog.
DAT de kolonisatie van den Wieringer-
meerpolder, waarvoor groote belangstelling
bestaat, door gebrek aan bouwmaterialen,
gestagneerd wordt.
DAT de informatiepost van den staf van
het M.G. met Ingang van heden verplaatst
is naar Plein 14, Den Haag. tel. 110460.
DAT het Nat. Bureau voor Vrouwen
arbeid een schrijven heeft gericht aan den
min. van Financiën met verzoek ook vrou
welijke candidaten toe te laten tot het ver
gelijkend onderzoek ter aanwijzing als can-
didaatsurnumerair der belastingen.
DAT de Incassobank 3 pot dividend {2\'2 pet
verleden jaar) zal uitkeeren.
DAT de directie bruggen Rijkswaterstaat
5 Sept. a.s. van Utrecht naar de Lange Lom
bardstraat 40 te 's-Gravenhage zal overge
plaatst worden en alle correspondentie dan
naar dit adres moet worden gezonden.
DAT de Canadeezen begonnen zijn met den
wederopbouw van Ede's Openluchttheater en
het aanleggen van 3 openbare parken, ter
wijl zij tevens hulp verleenen bij het bin
nenhalen van den oogst.
DAT zij alles in het werk stellen om het
lot der getroffen bevolking te verlichten en
daarbij de kinderen niet vergeten, die om
de tien dagen groepsgewijs door de soldaten
worden uitgenoodigd en onthaald.
DAT het personeel der Kon. Marine jaar
lijks een klein bedrag van zijn tiactement
zal afstaan voor het onderhoud der np-et Ned.
bloemen beplante Engelsche marinetuinen.
DAT in de Evangelisch-Luthersche Kerk
te Kaapstad een dankdienst is gehouden
ter gelegenheid van den verjaardag van H.M.
de Koningin.
DAT de heer J. v. d. Veldt van het St.
Joseph-seminarium benoemd is tot profes
sor in de experimenteele psychologie aan de
R.K. Universiteit te Washington.
DAT in den vroegen ochtend van Ko
ninginnedag te Rotterdam Hr. Ms. van Kins-
bergen is binnengeloopen.
DAT op 4 Sept. om 9 uur n.m. Mr J. F. de
Jongh, chef van het Kabinet van het Min.
van Handel en Nijverheid, voor de radio zal
spreken over „Organisatie en Zuivering van
het Bedrijfsleven".
DAT met ingang van heden weer om het
half uur electrische treinen rijden tusschen
Den Haag en Rotterdam, tusschen 6.10 en
21.40 uur.
DAT de „Dienst voor Soc. Zaken", onder
deel van de Kon. Marine, die den marine
man met raad en daad bijstaat en thans ge
leid wordt door kap.-luit. der zee Varkevis-
ser, gevestigd is: Hooge Nieuwstraat 1, te
Den Haag.
DAT de stradtcollecte ten bate van „Ne
derlands oh Volksherstel" en van de Stichting
1940—1945 te Rotterdam f 72.420.43 heeft op
gebracht.
DAT admiraal Moody in een ter gelegen
heid van Koninginnedag gehouden rede hul
de heeft gebracht aan de Nederlandsche
strijders, die uitstekend werk hebben ver
richt om de toegangswegen tot de straat van
Malakika van den vijand gezuiverd te hou
den.
ken inrichtingen in Leiden, vmi het Rcxtete
Krui*, e.a.
Wagens uitsted igiheid van den voorzit te»,
prof. dr J. N. Bakhuyzen van den Brink, riep
ds D. J. Vossers den aanwezigen een hartelijk
welkom toe en sprak hij zijn dankbaarheid
uit, dat het eagen gebouw weder betrokken
kon worden. Spr. schetste in het kort de
moeilijkheden en de gevolgen van de evacua
tie en bracht dank aan allen, in het bijzonder
aan zr. J. Elema en de zusters, die hadder»
medegewerkt om het ziekenhuis in zijn ouder»
staat terug te brengen, zoodat het opnieuw
aan zijn bestemming kan beantwoorden.
Spr. besloot met den wensch uit te spre
ken, dat in de nieuwe periode, welke nu wan
aangebroken, Gods zegen op den arbeid zou
mogen rusten.
Ds Vossers las hierna voor Ps. 124 en ee*
gedeelte van Efeze 3, waarna hij voorging
in gebed.
Weth. Verwey verwelkomde het Diacones
senhuis, nu het weer in Leiden was terugge
keerd en bracht namens het gemeentebestuur
de géiukwensehen over, waarna dr H. A.
Snellen namens het medisch contact eenige
hartelijke woorden .gprak, waarbij hij weea
op den geest die steeds in het huis heerseht,
waardoor het den artsen steeds een genoegen
is hun patiënten in dit ziekenhuis te doen
verzorgen.
Na afloop van deze korte plechtigheid werd
thee geserveerd en maakten de genoodigden
een rondgang door het gerestaureerde ge
bouw.
Engeland koopt bloembollen
Belangrijk succes van Nederl. missie.
Wij vernemen, dat de daartoe benoemd»
commissie, bestaande uit de heeren dr A.
Verhagen te Haarlem, voorz. van de Algem.
ver. voor bloembollencultuur, en de bloem
bollenhandelaren J, Veldhuyzen van Zanten
te Lisse en A. War naar te Sassenheim te
Londen volgens telegrafische mededeeling
heeft weten te bereiken, dat Engeland voor
ee>n niet onbelangrijk quantum bloembollen
is opengesteld. Dit bericht zal in de bloem
bollenstreek -met vreugde worden begroet.
En nu met man en macht aan het werk.
Vier Nederl. div>sies worden
uitgerust
De Engelsche regeering heeft aan de Ne
derlandsche de bewapening en uitrusting
voor twee divisies aangeboden: het is dank
baar aanvaard.
Met Canada wordt nog onderhandeld over
de uitrusting voor twee divisies met bijbe-
hoorende trainingsfaciliteiten
Wat de Bilt zegt:
Tot Dinsdagavond wordt verwacht: Matigo,
overdag nu en dan vrij krachtige Oostelijke
wind. licht bewolkt, droog weer, vrij warm.
ZON EN MAAN
Morgen Zon op 6.56 en onder 20.22; Maah
AP 4.02 en onder 20.01.