is~~ Jhrow* vüwnmi gsr
Koninginnedag
hartelust gevierd
iDist 01
te «erle: t April 1929-15 October 1941
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1945
2e serie: le Jaargang ramal T Mci 1945, No. 9T
Abonnementsprijzen A A a
Hoofdiredacleur: Postrekening 58936
H DIEMER
Redactie: Christelijk-N ationaal Dagblad vSsSérèW voor Leiden en Omstreken StdotuasUdi is ahchUueft
b VAN DER ROS "myn berl in tegjjensp«t*
Een ieëerieke verlichting ten
besluite
't Begon nu niet bepaald mooi.
Regen en nogeens regen. En 't zag er naar
Uit, of Pluvius op dezen Koninginnedag, de
eerste na vijf jaren bezetting, overwinnaar
zou worden. Maar dat viel mede. want reeds
voor dat de feestdag eigenlijk begon, moest
Pluvius verdwijnen van het „luchtfront".
Het wolkendek boven de Sleutelstad werd
dunner en dunner, zoodat zelfs in den mid
dag de blauwe hemel meer en meer zicht
baar werd en de O
stralen het Koninginnefeest, waarnaar wij
zoo lang hadden uitgezien, luister kon bijzet
ten. Het werd heerlijk zomerweer, waardoor
vooral in de avonduren een enorme men-
schenmassa op de been was en een gezellige
feeststemming ontstond.
Er werd in Leiden druk gevlagd en haast
ieder droeg oranje; tal van winkeliers had
den hun etalages in feestgewsf* token en
de trams waren met den gebruikelijken vlag-
gentooi versierd.
Velen richtten hun schreden naar de Pie
terskerk. waar een dankdienst werd •'«hou
den. welke geleid werd door ds H. C. Touw,
die als tekst voor deze ure had gekozen
Ps. 72 la. ..O. God geef den koning Uw
rechten."
Spr. herinnerde aan de pogingen der Du:t-
schers om Koningin Wilhelmina in Mei 1940
in handen te krijgen, hetgeen God echter
genadiglijk heeft verhoed. Steeds pijnlijker
moesten wij gaan gevoelen, dat zij Neder
land en Oranje wilden scheiden. Zij hebben
o->- volk nooit begrepen, want meer dan ooit
is anje juist geworden het symbool van
ons verzet, van den rechtstaat, van de ver
tegenwoordiging van de wettige Overheid,
omdat onze Vorstin zich wist dienaresse
Gods. Hel aardsche koningschap is een voor
loop er en heraut van het Messiaansche Rijk
zooals dit aan Israël is beloofd, een vooraf
schaduwing van het Rijk van Hem, voor
wien alle vorsten zich zullen nederbuigen.
Ook op dezen dag, aldus ds Touw. is het
onze bede. Geef Heer, Uw dienaar Uw wet
ten en geboden te verstaan, opdat zijn rijk
moge brengen vrede, gerechtigheid, vrijheid
en een voorlooper moge zijn van het Mes
siaansche Rijk der Voleinding. Aan dit gebed
voor ons Vorstenhuis zijn wij trouw geble
ven- in de voorbije jaren, omdat de Kerk
moest spreken, waar de voorbede voor de
wettige Overheid haar was opgedragen. Wij
moeten ons verwonderen voor hetgeen God
ons in Oranje weer heeft teruggegeven en
dankbaarheid vervult ons, omdat wij weten,
dat onze Vorstin zelf bidt. dat Haar regeering
moge zijn tot "bevordering van het Rijk van
den Christus- Zoo blijve het ons gebed,
,,maak Haar tot een goed instrument voor
het volk en daarmede voor Uw Rijk. opdat
gerechtigheid worde betracht bij alles, in
rechtspraak, politiek, radio en school, want
gerecht.'eid verhoogt een volk en de zonde
is een schandvlek der natie".
De indrukwekkende dankdienst werd, na
dat de voorganger onze Vorstin en het Vor?
stenhuis in een ootmoedig gebed aan God
had onecdrpeen. besloten met h«t zingen van
ons vnivciied.
Voor de jeugd.
In de Stadsgehoorzaal was het feest voor
de schoolkinderen van de 6e klassen, die zich
uitnemend hebben vermaakt en volop geno
ten van poppenkast en goochelen, terwijl
allen werden getracteerd op een stuk heer
lijke sprits.
Op vier speelvelden. Schuttersveld, speel
tuin Haagweg. de Sitterlaan en Zoeterwoud-
sche Singel, werden kinderspelen gehouden,
waarvoor veel belangstelling bestond. De
jeugd van 6 tot 14 jaar heeft zich in ver
schillende wedstrijden op haar best getoond
en ook hier ontvingen alle deelnemers(stere)
een stuk sprits, terwijl dc 'ongelui
een dubbel rantsoen kregen
De sportliefhebbers genieten.
's Morgens om half elf verzamelde zich een
zeer groot aantal menschen rond het Stad
huisplein, waar boks- en schermdemonstra-
ties plaats vonden. Zelfs op het dak van het
DAT de bergingsmogelijkheid van de
Christiaan Huygens iets gunstiger is gewor
den.
DAT de jacht op grof wilt 5
October geopend zal zijn en n
wild van 1 October t/m 31 Dl. .er-
wijl die op patrijzen reeds heden geopend is.
DAT het clandestien persen van oliehou
dende zaden de bijzondere aandacht blijft
v hebben van den C.C.D. en dientengevolge
te Zoetermeer een zeepfabriek je werd ont
dekt waar vrij groote hoeveelheden zeep en
olie in beslag werden genomen.
DAT een aantal conservenfabrieken en zou-
terijen, voor zoover ze over kolen, blik en
zout beschikken, zijn begonnen met het in
maken van boonen, daar hiervoor in bepaal
de streken geen voldoende afzetgebied be
staat.
DAT de kunstzijdefabriek van de A.K.U.
Ede deze maand voldoende hersteld zal
zr om de productie weer ter hand te
ne
D. het tribunaal te Ëindhoven op 25
September zijn eerste openbare zitting zal
houden
DAT het tribunaal te Nijmegen een 18-
jarige stormster, die omgang met Duitschers
had, tot 3 jaar interneering heeft veroor
deeld en een W.A.-man tot 5 jaar
DAT de „Werkgemeenschap Limburg" be
gonnen is met een enquête onder de bevol
king om na te gaan hoe er gedacht wordt
over de annexatie van Duitsch grondgebied.
DAT de prijs van f 1000 voor een nationaal
spel is toegekend aan Jurriaan Zoetmulder
te Eindhoven voor het spel „Koning van
Holland", hetwelk de kroon spande van 33
inzendingen.
DAT te Apeldoorn 11 personen zijn gear
resteerd wegens omvangrijke diefstallen uit
opslagplaatsen van het Canad. leger.
Waaggebouw had zich de jeugd genesteld,
maar de politie oordeelde het voor hun lijfs
behoud beter, dat zij zich op den beganen
grond van den gang van zaken overtuigden.
De gegeven sport ging er bij de aanwezigen
in. getuige de geslaakte kreten, wanneer een
voltreffer werd geplaatst.
Ook de wandeltocht werd een succes. Vele
vereenigingen, zoowel als Gezagstroepen en
particulieren namen hier aan deel en legden
den afstand van 15 km in een vlot tempo af
's Middags werd er een waar sportfestijn
op het terrein aan den Leidschen Hout ge
boden.. Daar was voor den liefhebber te ge
nieten van puike gymnastiekdemonstraties,
athletiek, korfbal, handbal en last not least
d e wedstrijd waarnaar de Leidernaars al zoo
lang hadden uitgezien: U.V.S. tegen de rest
van Leiden. De opkomst voor deze wedstrij
den was dan ook zoodanig, dat tegen de ver
wachting in, er was f 1000 beraamd, f 1200
aan Volksherstel kon worden afgedragen.
We geven hier nog even de uitslagen van
de atletiekwedstrijden: 100 mr (heeren) 1.
W. Bomhorst 11.7 sec,; 100 m (dames) 1. W.
Deyn, 12.8 sec.; 800 mr (heeren) 1. H. Brou
wer Holland) 2 min. 10.8 sec. Verspringen
(meisjes) 1. A. Kantebeen met een sprong
van 4.48 m. Speerwerpen heeren. 1. Meerburg
(Holland) met een worp van 41.54 m. 4 x 80
m estafette (meisjes) 1. Brunhilde, 45.4 sec.:
4 x 100 (dames) 1. Brunhilde I, 55.8 sec.: 4 x
100 m (heeren) 1. Holland (ploeg Kips) 47.5
see.
Vicus Orientus speelde in den korfbalwed
strijd tegen een Haagsch elftal. Het zag er
aanvankelijk naar uit, dat de Haagsche ploeg
met een fiksche nederlaag naar huis zou
terugkeeren, daar V.O. al direct danig van
leer trok en na niet al te langen tijd 'een 20
voorsprong had veroverd. Maar na de limo
nade waren de rollen omgekeerd en was het
Zal hij door den korf gaan Een
spelmoment uit de ontmoeting Vicus
OrientusHaagsch twaalftal in het kader
van de Oranje-sportfeesten te Leiden.
bijna uitsluitend de Haagsche ploeg die aan
het woord was. De combinatie klopte nu keu
rig en al spoedig was de stand gelijk. V.O.
verdedigde echter uit alle macht en verder
dan nog een één doelpunt konden de Hage
naars het dan ook niet meer brengen.
De handbalwedstrijd ging tusschen de
Leidsche Handbalvereeniging en het Haag
sche Olympia. Dit was een wedstrijd vol
spannende momenten, waarin de beide ploe
gen goed tegen elkaar opwogen. Werd er
voor de rust door elk der partijen eenmaal
gescoord, na de rust vielen er nog 9 doel
punten, waarvan Leiden er vier en Olympia
er vijf voor hun rekening namen, zoodat de
Hagenaars met 56 wonnen.
Hierna kwam U.V.S. tegen de rest van
Leiden in het veld. Deze ontmoeting heeft
aan de hooge verwachtingen niet voldaan.
Vooral voor de rust droeg de wedstrijd een
eenigszins rommelig karakter en viel er van
DAT alle reünisten der Leidsche univer
siteit verzocht' worden met de lustrumfees
ten een huishoudelijk artikel als een bord,
glas of lepel voor de leeggeroofde sociëteit
Minerva rhee te brengen.
DAT de Haagsche voetbalver. H.V.V. Za
terdag 8 Sept. haar oude terrein aan de van
Hogenhoucklaan in gebruik za] nemen met
een veteranen wedstrijd en een reünie.
DAT de minister van Oorlog in een op 31
Aug. uitgevaardigde dagorder, alle militai
ren, die een krijgswettelijke straf ondergaan,
deze straf heeft kwijt gescholden, behoudens
de straffen van verlaging.
DAT op uitnoodiging der Belg. regeering
een compagnie der Kon. Ned. Landmacht
deel zal nemen aan een défilé op een der
groote boulevards van Brussel ter herden
king van een-j aar-bevrijd-zijn der Bel
gische hoofdstad.
DAT de eerste lord der Britsche admira
liteit Alexander, telegrafische gelukwen-
schen aan Koningin Wilhelmina heeft ge
zonden in verbanl met het einde van den
oorlog.
DAT de kantonrechter te Assen op 7 Sept.
een principieele zaak zal behandelen tegen
notaris E. V. te Hoogeveen, die als waar
nemer van het kantoor van wijlen notaris
van Andringa de Kempenaer te Assen, twee
acten heeft gepasseerd waartoe hij als nota
ris in het ressort Groningen niet bevoegd
zou zijn.
DAT de gemeente Amsterdam een aantal
literatuur- en muziekprijzen heeft uitgeloofd
waarover de afd. Kunstzaken op het Raad
huis nadere inlichtingen geeft.
DAT onlangs in de Residentie 4 café's
voor een maand zijn gesloten wegens het
verkoopen van borrels en glazen limonade
resp. voor f 12 en f 0.80.
DAT het hoogheemraadschap Delfland met
klem waarschuwt tegen het negeeren der
waarschuwingsborden voor mijnen in de
duinen.
weinig goed spel te genieten. U.V.S. had in
haar voorhoede eenige zwakke plekken en
dit wreekte zich geducht. De voorhoede van
de rest van Leiden was daarentegen gevaar
lijker en er ontstonden dan ook voor het
U.V.S.-doel gevaarlijke momenten, v. Well
was echter in grootschen vorm en liet zich
maar eenmaal door de Troye van A.S.C. pas-
seeren. T. Kantebeen zorgde er voor, dat de
rust met gelijken stand inging. Na de rust
was U.V.S. er iets beter in, maar nu toonde
Kok van A.S.C zich een back van fortnaat
en was. er voor de U.V.S.-ers haast geen
doorkomen aan. Toch slaagde Piet Kantebeen
er in zijn club met een fraai doelpunt de
leiding te geven, welke zij ook niet meer af
stond. Een gelijk spel had de verhouding
beter weergegeven.
De gecostumeerde en reclame-optocht,
welke in de middaguren werd gehouden, had
duizenden nieuwsgierigen naar de binnen
stad getrokken en zoo kon men op de Bree-
straat als het ware over de hoofden loopen.
De optocht, welke werd voorafgegaan door
het muziekcorps „T. D." en het bestuur
van „Koninginnedag", viel over het algemeen
tegen. De deelname was gering, alhoewel de
deelnemende groepen mooi verzorgd waren
en dan noemen wij de praalwagens van de
ver. ..Koninginnedag", „Leiden helpt Vlissin-
gen", Zaalberg en de Leidsche kleinhande
laren in groenten en fruit, terwijl ook het
Maredijkkwartier, de Roode Kruis-helpsters
en de meisjes en jongens, die onze Marine
hulde brachten, met eere mogen worden ge
noemd.
Het avondfeest.
's Avonds culmineerde de drukte zich rond
de Korenbeurs, waar „Athalia" concerteerde.
De vroolijke feestklanken brachten spoedig
de echte stemming erin. De ..hoki-poki"' was
niet van de lucht en men danste en hoste
dat het een lust was.
Op de Beestenmarkt was het „De Post",
die het feest in deze omgeving opluisterde.
En de Lichtfabrieken zorgden voor een wel
kome verrassing. Voor 't eerst brandde gister
avond in de drukste straten ery wegen de
traatverlichting, wat na deze duistere jaren
^en verheugend „schijnsel" was. Zoo had de
yeutelstad toch haar feestverlichting. die
ioor de burgerij zeer op prijs werd gesteld,
'aetgeen niet te verwonderen is na zooveel
"■aren van volslagen duisternis en grauwe
donkerheid.
Het springen van de fontein bood als van
ouds een prachtigen aanblik, vooral in het
donker, toen de verschillende kleurschakee-
ringen een schitterend effect opleverden.
's Avonds was de Stadsgehoorzaal stamp
vol bezet. Hier had de Vereeniging Konin
ginnedag een bont programma georganiseerd
en trad Herman Tholen met zijn gezelschap,
w.o. Berry Kievits, Gerard Walden en Pim
Tholen op. Na een inleidend woord van den
voorzitter, dr ir P. C. Lindenbergh, waarin
hij o.m. voorlezing deed van een gericht
schrijven aan H.M. de Koningin, voerde het
A.V.R.0. gaat niet in zee met
Radio-Stichting
Naar „Trouw" meldt, heeft het bestuur van
de AVRO Dinsdag j.l. besloten, met kracht
te zullen streven naar rechtsherstel, en mits
dien niet mede te werken aan de Stichting
„Nederlandsche Radio-Omroep in overgangs
tijd" (NERO).
We herinneren er aan. dat de N.C.R.V.
reeds eerder een soortgelijk besluit nam.
N
0e Koningin verjaarde in
paleis Soestdijk
Noch de Residentie, noch Het Loo. heb
ben onze jarige Vorstin in haar midden
gehad. Koningin Wilhelmina vierde haar
65-sten geboortedag namelijk temidden
van Haar Kinderen en Kleinkinderen ten
paleize Soestdijk. Haar gezondheidstoe
stand is gelukkig weer volkomen in orde.
N- y
DAT de marine-voorlichtingsdienst met
enkele schrijvers t.w. Piet Bakker, Mr G. B.
J. Hiltemann en Godfried Bomans. contact
heeft gezocht om de prestaties van ónze ma
rine in romans te verwerken.
DAT de leiding der marva in vrouwelijke
handen is gekomen, nl. in die van de offi
cier marva le kl. N. H. Schokking.
DAT de Ned. Sp en nieuw record
hebben gevestigd nannen vrouwen
en kinderen in één l. vrachtwagen van
drie ton te stoppen
DAT de sectie voorlichting van het M.G.
sterk wordt ingekrompen en haar orgaan
„Commentaar" zal worlen voortgezet als
orgaan van den Regeeringsvoorlichtings-
dienst.
DAT alle goederen, die H.A.R.K. uitreikt
aan oorlogsgetroffenen gratis en buiten de
distributie om worden verstrekt.
DAT Donderdag te IJmuiden de stoom
trawler „Utrecht" (IJM 78) na 5 of 6 etma
len visschen met 1800 kisten visch terug
keerde diq bijna f 84.000 opbrachten, een
bedrag, dat voor den oorlog slechts enkele
trawlers in een heel jaar besomden.
DAT de Delftsche studenten die „teeken
den", niet willen ingaan op de door den
rector-magnificus geboden gelegenheid tot
het indienen van een verzoekschrift tot in
schrijving aan de T.H.. daar zij dan de on
juistheid van hun houding zouden erkennen.
DAT de politie-commissaris van Enschedé
alle buurtfeesten na 31 Aug. heeft verboden
daar men er blijkbaar niet genoeg van kan
krijgen.
DAT gistermiddag de SI -lange wielrijder
V. uit Voorburg op de Prinses Mariannelaan
aldaar door een auto werd gegrepen en ge
dood.
DAT de In-lagen bij de spaarbanken in de
eerste 7 maanden van dit jaar de terug
betalingen met 130 millioen hebben over
troffen.
Geen nieuwe brand in het Leidsche
Stadhuis, maar het feeërieke slot van
de Oranjefeesten.
gezelschap op buitengewoon vlotte wijze een
afwisselend programma uit. Herman Tholen
had veel succes met zijn nieuwe liedjes,
waarin hij naar voren bracht, dat de Hol-
landsohe meisjes niet aan de Canadeezen,
met hun sigaretten en chocolade, maar
aan de Hollandsche jongens, die weten
wat ze willen, behooren. Maar ook het spel
van Berry Kievits en Gerard Walden oogstte
veel bijval. Op verzoek van Herman Tholen
werd het programma gesloten met het Wil
helmus, waarna de aanwezigen, voldaan over
het gebodene, zich naar het waterfestijn be
gaven.
Omstreeks 10 uur dromde men samen op
de Aalmarkt. Boommarkt. enz om het water,
festijn van de Leidsche Brandweer, dat op
de Hoogstraat bij de Vischbrug werd „ver
spoten". en waaraan de Sted. Lichtfabrieken
haar medewerking verleenden, gade te slaan.
Het was een fantastisch spel van licht en
water, dat hier te zien was. De commandant
van de Brandweer, de heer F. Flameling. en
zijn mannen, die zich hiervoor vrijwillig
hadden aangemeld, hebben eer van hun werk
gehad.
Zoo werd dit een feëeriek slot van een
prachtig geslaagden feestdag. Leiden heeft op
waardige wijze Koninginnedag gevierd.
Minister Logemann wil
Dr. Van Mook ontmoeten
Minister Logemann zal, zoo vernemen we
nader, 4 September per vliegtuig naar Lon
den en twee dagen later eveneens per vlieg
tuig naar Australië reizen. Of hij de Ned.
-Indische regeering dan nog te Brisbane zal
aantreffen is niet zeker, daar een onlangs
verschenen K.B. aan Lt. G.G. van Mook de
bevoegdheid geeft zijn zetel, als dat noodig
is, te verplaatsen. Intusschen is het niet
uitgesloten dat minister Logemann op Ceylon
een ontmoeting heeft met den G.G. jhr van
Starkenborgh Stachouwer, die onlangs uit
gevangenschap te Chunking is gearriveerd. In
elk geval staan diepgaande besprekingen met
dr v. Mook en den Raad van departements
directeuren op 't programma.
Nieuwe bon aangewezen voor
schoenreparatie
Bon 647 der 6e Noodkaart is geldig ver
klaard voor het repareeren van schoenen met
een hoeveelheid van 25 gram leer. Inleve-
rng van dezen bon bij een schoenhersteller
dient eerst te geschieden, wanneer deze ver
klaart de reparatie binnen 14 dagen te kun
nen verrichten. Bon 647 kan in combinatie
met de reeds aangewezen bonnen 112, 181 en
182 der M.G.-kaart en met eventueel later
nog aan te wijzen bonnen worden gebruikt.
Correspondentie over deze regeling moet ge
richt worden aan de vakgroep of aan het
Rijksbureau voor Huiden en Leder te Am
sterdam.
ENQUETE IN ZAKE BRANDSTOFFEN.
Ter bepaling van de aan huisbrandverbrui-
kers (geen particulieren) toe te wijzen rant
soenen brandstoffen voor het stookseizoen
1945/'46. wordt dit jaar wederom een enquête
gehouden. Hiervoor zijn aanvraagformulieren
MD 39304 verkrijgbaar gesteld bij den Dis-
tributiedienst, welke formulieren vóór 15
Sept. a.s. ingevuld bij dezen dienst moeten
zijn ingeleverd. Huisbrandverbruikers, wier
rantsoenen voor den a.s. winter intusschen
door de Brandstoffencommissie zijn vastge
steld en in verband hiermede een identiteits
kaart 1945/'46 hebben ontvangen, behoeven
uiteraard geen aanvraagformulier MD 39304
in t-e vullen.
Tegen Quisling is de doodstraf
geëischt
De openbare aanklager heeft tegen Quis
ling de doodstraf geëischt.
BRITSCHE ZOMERTIJD EINDIGT 7 OCT.
De Britsche zomertijd zal eindigen in den
vroegen ochtend van 7 October. De klokken
zullen dan 1 uur teruggezet worden. Enge
land keert daarmee terug tot den Green-
wichtijd.
De Bilt seint:
Tot Zondagavond: zwakke wind, gedeelte
lijk bewolkt, overwegend droog, koude nacht,
overdag vrij warm.
ZON EN MAAN.
Morgen Zon op 6.52 en onder 20.26; Maan
op en onder 18.49. Maandag Zon op 6.54
en onder 30.24; Maan op 2.53 en onder 10.30.