lUrnn^ gtttedtt (!u>uranf
Amerik. reuzen-vit^ in de baai van Tokio
Rusland sluit een verdrag met China
IDist <11
lie: 1 April «*(1-15 October 1941
IDAAIWAQ Z7 AUUDS'llIB 15M
re strict ïo Jaargang vanal T Mel 1945, no. 95
A bonnemen tspr jjeec
f 0.26 per week
f 1.10 per maand
f3.25 per "taal
Hoofdredacteur.
H DIEMEH
Redactie:
B. VAN DER ROS
Chri" 'ijk-NdtUmaal Dagblad
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOIGRACHT 35.
Telefoon 22710
Postrekening 5 8 9 3 6
voor Leiden en Omstreken
„Sinnhiastidi is sljrtlmt
my ti fort ia UgSjtnqmi9
Prinses Juliana wekt op
tot steun
Onderteekening der ovea^e °P
2 Sept. op slagschip ..«*souri"
Het binnenvaren van de onweerde bezet-
tingsvloot in de Baai van -»8ami vond h€"
denochtend plaats onder *>€gun&tieing van
fraai weer. De Japanse** afgezanten, die aan
boord van een torp^°5aSer de geallieerde
vloot kwamen bep*&en> werden aan boord
gebracht van Amerikaansche slagschip
„Missouri", hft vlaggeschip van admiraal
Halsey, waar de capitulatievoorwaarden zul
len worden geteekend. De Japanners over
handigden kaarten, die de ligging van de
mijnen weergeven, welke den toegang tot de
Japansche hoofdstad versperren. Tevens ont
vingen zij aanwijzingen in zake de te nemen
maatregelen, wanneer de vloot de Baai van
Tokio binnenvaart.
De geallieerde schepen, ten getale van 112,
zullen in de Baai van Sagami blijven, terwijl
ca. 38 mijnenvegers de aangrenzende wate
ren en de Baai van Tokio zelf zullen zuive
ren. Zoodra er een weg is vrijgemaakt, zal
sdhout-'bij-nacht Badger aan boord van den
Amerikaanschen kruiser „San Diego" de
vloot naar de Baai van Tokio voorgaan.
Donderdagochtend zullen de landingstroe
pen van boord gaan om zich meester te
maken van de vlootbasis Yokosoeka en van
het vliegveld. Ca. 10.000 Amerikaansche ma
riniers en 250 Britsche mariniers zullen aan
de actie deelnemen, waartoe ook behoort het
in beslag nemen van alle in de haven liggen
de Japansche schepen en de demilitarisatie
van de vlootbasis en het vliegveld.
In totaal zullen ca. 500.000 man Amerikaan
sche troepen op Japanschen bodem moeten
worden overgebracht en men verwacht, dat
het wel een half jaar kan duren alvorens de
bezetting van Japan is voltooid.
Tevoren was het volgende gemeld:
De onderteekening van de eigenlijke over
gave van Japan is, naar admiraal Nimitz
heeft medegedeeld, vastgesteld op Zondag 2
September aan boord van het Amerikaan
sche slagschip „Missouri".
Inmiddels is gisteren een Amerikaansche
vloot de baai van Tokio binnengevaren opi
de Japansche hoofdstad te bezetten. Zij be
stond uit 12 slagschepen, 17 vliegtuigmoe
derschepen, 6 kleinere vliegkampschepen, 20
kruisers, 100 torpedojagers en 24 kleinere
schepen. Een respectabele macht dus, die
een imposant gezicht zal bieden aan de ver
slagen Japanners.
De totale geallieerde vloot, die de Japan
sche wateren zal binnenvaren, zal besfaan
uit 383 schepen, beschermd door 1300 vlieg
tuigen, Vanuit de baaj van Sagami, ten Zui
den van Tokio, zullen morgen bezettings
troepen aan land gaan.
Aan boord van alle schepen zal alles ge
reed zijn om eventueel onmiddellijk in actie
te komen. Een Japansch loodsvaartuig is de
geallieerde schepen tegemoet gevaren om
de schepen binnen te loodsen. Hoewel men
aan noord van de geallieerde schepen op
alles voorbereid is. is men van meening, dat
de verantwoordelijke Japansche autoriteiten
in verband met de overweldigende over
macht aan zee- en luchtstrijdkrachten al het
mogelijke zullen doen om incidenten te ver
mijden. Vliegtuigen van vliegdekschepen
zullen tijdens het ankeren een luchtscherm
vormen, terwijl voorts de omliggende vlieg
velden onder controle zullen worden ge
houden.
Mac Arthur heeft van het Japansche hoofd
kwartier de verzekering ontvangen, dat het
overgave-bevel van den keizer is ontvan
gen en begrepen door alle Japansche bevel
hebbers te velde, behalve door de bevel
hebbers in den ittangsector, in Birma en
in Borneo, met wie men geen contact heeft
kunnen krijgen. Het „keizerlijke bevel" be
veelt snelle demobilisatie en het treffen
van toebereidselen voor den wederopbouw.
In Singapore schijnt een onhandelbare Ja
pansche generaal, Itagaki, te zitten. Te Ran
goon zijn Australië, China, Frankrijk en Ne
derland met Engeland bijeen om de situatie
te bekijken. Er gebeurt echter niets voor te
Tokio de capitulatie geteekend is.
De R.V.D. maakt bekend, dat het protocol
van de overgave van Japan niet zal worden
geteekend namens Ned.-Indië, doch namens
het Koninkrijk der Nederlanden. Door de
Regeering is als Nederlandsch vertegenwoor
diger aangewezen luitenant-admiraal C. E.
L. Helfridh, de bevelhebber van de Ned.
strijdkrachten in het Oosten. Luitenant-ge
neraal van Oyen, de onderbevelhebber dier
strijdkrachten, is naar Manilla gezonden om
bij de daar gevoerde besprekingen tegen
woordig te zijn, daar admiraal Helfrich niet
tijdig te Manilla aanwezig kon zijn. Indien
Aan de oorlogsslachtoffers.
Gistermiddag heeft Prinses Juliana in
verband met de ziekte van haar Moeder
met een radio-toespraak de actie ingeleid,
welke deze week door „Volksherstel" en de
Stichting 1940—1946 wordt gevoerd voor
hulpverleening aan de oorlogsslachtoffers.
In deze rede bracht Zij naar voren, dat
het groote doel van deze week zal zijn de
verwezenlijking van de leuze „Nederland
zal herrijzen". 31 Aug. zal niet alleen een
nationale feestdag, doch tevens een nationale
offerdag behooren te zijn. Op dezen dag zal
op ons aller offervaardigheid en verbonden
heid een beroep worden gedaan om naar
Vermogen bij te dragen tot herstel van den
geestelijken en stoffelijken nood van hen,
dié ten gevolge van de wreede oorlogshande
lingen alles verloren.
KAPPERSTARIEVEN.
Alle kappers zijn voortaan verplicht,
krachtens een beschikking van den minister
van Handel en Nijverheid, om hun tarieven
op van de- straat af duidelijk zichtbare wijze
bekend te maken.
ADMIRAAL MOUNTBATTEN
noodig, kan generaal van Oyen ook bij de
verdere besprekingen als plaatsvervanger
van admiraal Hejfrich optreden.
Voorts ontvingen we nog de volgende be
richten
De Sowjetdelegatie voor onderteekening
van de capitulatie is te Manilla aangekomen.
Dr v. Mook zal deze week admiraal Mount -
batten bezoeken om over de herbezetting van
Indië te sprekën.
Eenheden van de Britsche vloot zijn naar
Singapore vertrokken.
HARIKIRI VOOR HET PALEIS VAN DEN
MIKADO.
De Japansche radio meldt, dat voor het
keizerlijk paleis te Tokio een vrij groot aan
tal gevallen van harikiri plaats vindt.
PER 1 OCTOBER HET BROOD IN
FRANKRIJK VRIJ.
De minister van Binnenlandsche Zaken,
Pineau, heeft bekend gemaakt, dat de brood-
rantsoeneering in Frankrijk op 1 October zal
eindigen.
De Chineesche communistenleider zal naar
Tsjoengking vertrekken om met Tsjiang
Kai Sjek te onderhandelen.
Amerika zal 400 oorlogsschepen en 8000
vliegtuigen in dienst houden.
Amerikaansohe troepen zijn in Sjanghai
aangekomen.
Gericht tegen de Japansche
agressie
Reuter meldt uit Tsjoengking: Het verdrag
tussohen China en de Sowjet Unie, welks be
palingen tegelijkertijd te Tsjoengking en
Moskou zijn gepubliceerd, voorziet in een
samenwerking tusschen de beide landen ter
voorkoming van een herhaling der Japansche
agressie. De Sowjet Unie zal militairen en
anderen bijstand uitsluitend aan de centrale
regeering van China verleenen.
Het verdrag bevestigt opnieuw erkenning-
der volledige souvereiniteit van China in de
drie Oostelijke px-ovincies. De hoofdlijnen
der Oost-Chineesche en Zuid-Mandsjoerij-
sche spoorlijnen zullen gecombineerd wor
den in één lijn, welke in gezamenlijken eigen
dom zal worden geëxploiteerd onder den
naam Chineesche Tsjangsjoean spoorlijn
voor een periode van 30 jaar. Daarna wordt
de lijn uitsluitend Chineesch bezit en komt
geheel in Chineesch beheer. De Chineesche
regeering verklaart Dairen tot vrijhaven.
Gedurende 30 jaar zal Port Arthur een ge
meenschappelijke Chineesch-Russische vloot
basis zijn.
Stalin heeft de verzekering gegeven, dat
na de Japansche capitulatie de Russische
troepen binnen drie maanden uit Mand-
sjoerije zullen worden teruggetrokken. Wat
Sinkiang betreft, bevestigt'Rusland opnieuw,
dat het niet de bedoeling heeft te inter-
venieeren in de Chineesche binnenlandsche
aangelegenheden. China zal de onafhanke
lijkheid erkennen van Buiten-Mongolië,
wanneer een plebisciet uitwijst, dat de be
volking dit wenscht.
veel v3n het bovenstaande werd hier ver
wacht. Ofschoon de Chineesche communis
ten niet uitdrukkelijk genoemd worden,
wordt het verdrag beschouwd als een poli
tieke nederlaag voor hen op een bijzonder
moeilijk tijdstip.
Verkiezingen in Nederland
pas in 1946
Naar kapitein H. Brugmans van den Ne-
derlandschen Regeeringsvoorlichtingsdienst
verklaarde, zijn de verkiezingen* hier te
lande niet voor het volgend voorjaar te
verwachten.
P.T.T.-DIENST OP 31 AUGUSTUS
ALS 's ZONDAGS.
De P.T.T. maakt bekend, dat bij alle in
richtingen der Posterijen, Telefonie en Tele
grafie op 31 Augustus a.s. de dienst zal zijn
als op Zondag.
Zomerweer.
Verwachting, geldig van Maandagavond
tot Dinsdagavond: zonnig weer, Oostelijken
wind, tegen den avond in het Zuiden van
het land kans op onweer.
ZON EN MAAN.
Zon op 6.44 en onder 20.37; maan op 23.10
en onder 13.01.
DAT de partijen goederen, die Haarlem
naar Nijmegen stuurt, een ongekenden om
vang beginnen aan te nemen,
j DAT 300 Amsterdamsohe bouwvakarbeiders
zidh beschikbaar hebben gesteld voor den
wederopbouw van Arnhem.
DAT beide vacantie-oorden van „Zomers
Buiten", resp. te Zandvoort en Soestduinen,
door de Duitschers werden leeggeroofd en
beschadigd, doch het plan bestaat er in elk
geval één in gereedheid te brengen voor het
g< seizoen 1946.
DAT te Arnhem een comité ie gevormd om
be de aldaar gelegerde Britten en Canadeezen
to- bij Ned. families te introduceeren en lezin-
tu: gen, muziekavonden etc. voor hen te organi-
1 seeren, teneinde van de Ned. toestanden een
ter beter begrip te krijgen.
uit DAT te Wassenaar een kunstkring is opge-
tri( richt, waarvan de heer G. C. Ruys, Brem-
E horstlaan 2, tel. 9306, secretaris is.
list* DAT men dringend wordt verzocht geen
bonnen voor schoenen, textiel etc. aan te
D vragen als men niet hard verlegen is om die
Qe j artikelen, daar anders sommige stadgenooten,
~verrdie 26 hard noodig hebben, niet kunnen wor-
teeltden SeholPen.
DAT de Nederlanders in de U.S.A., die zich
Ven gedurende den oorlog voor dienstneming
Jacohadden gemeld, aldaar zullen worden gede-
oorlomobiliseerd.
DA DAT het visschen in de Oosterschelde ten
scho<P°sten van Burghsluis en Wissekerke en in
te Ffpet Veersche Gat en Zandkreek ten oosten
insch/an Vrouwenpolder en Anna Frisopolder
dag- weer is toegestaan, zij het ook op eigen
adres 'isico.
Dai DAT het Bossche Tribunaal den 45-jarigen
©ncjerhS.B.-bouwkundige F* Schulz uit Uden, die
T|.jrijwillig voor de Duitschers had gewerkt,
,Va^AjJ'eroordeelde tot 4 jaar interneering.
is gear
DAT het dichtingswerk van de gaten in
den dijk tusschen Veere en Vrouwenpolder
gestaag vordert.
DAT in het geteisterde Loon op Zand vier
vrachtauto's met goederen voor de bewoners
van Egmond zijn gearriveerd.
DAT het „Koloniaal Instituut" te A'dam
voortaan zal hoeben „Kon. Ver. Indisch In
stituut".
DAT vandaag 150 arme Amsterdamsche
kinderen voor een week naar een particulier
kindertehuis bij de Lage Vuursdhe zijn ver
trokken, waartoe een buurtcomité de gelden
hij een bracht.
DAT alom in Friesland collectes worden
gehouden teneinde het Friesohe spoor- en
tramwegpersoneel een huldeblijk aan te bie
den voor zijn moedige houding tijdens de
staking.
DAT het bureau van de Nat. Advies Cie,
gevestigd Binnenhof 3 te Den Haag, thans
telefonisch te bereiken is onder no 110232.
DAT Zaterdag Sir Sholte Douglas,
opperbevelhebber der geallieerde bezettings
luchtmacht, op het vliegveld Twente landde
en het -week-einde doorbracht op „Spelder-
hof", het buitenverblijf van Prinse Bernhard
•bij Apeldoorn.
- DAT te Scheveningen werden vernield 547
bedrijven, 2 kerken, 17 scholen, 10 openbare
gebouwen. 10 ziekenhuizen en sanatoria,
alsmede 8219 woningen.
DAT het s.s. „Stuyvesant" eind Sept. te
Suriname wordt verwacht om passagiers en
goederen van Suriname en Curasao naar
Nederland te brengen.
DAT het s.s. „Volendam" van de H.A.L.-
tijdens den oorlog als troepehschip in ge
allieerden dienst 80.000 man heeft vervoerd.
DAT door het overvaren van de motor
boot „Magda" op de Nieuwe Maas te Rotter
dam de 40-jarige controleur J. de Jonge, van
den Westvarkenoordscheweg aldaar, is ver
dronken.
DAT het 12-jarig zoontje van de fam. de G.
door het spelen met een granaat achter de
ouderlijke woning aan de Crooswijksche
straat te Rotterdam werd gedood, terwijl drie
andere personen werden gewond.
DAT de 23-jarige autobestuurder C. T. uit
Roekan je onder Hoogvliet door een botsing
met een Eng. auto werd gedood.
DAT de Tilburgsche slagers in de Zuide
lijke provincies een actie willen gaan voeren
tegen het feit, dat vensch vleeseh uitsluitend
naar de vleeschwarenfabrieken gaat, waarna
het als vleeschwaren door kruideniers wordt
verkocht, terwijl de slagers slechts blik-
vleesch kunnen verkoopen.
DAT de bakkers uit Eindhoven, die voor
het bakken van een baal bloem voortaan
maar ZVz i.p.v. 12 kg kolen krijgen, hiertegen
protest hebben aangeteekend, daar ze er
een stagnatie in de broodvoorziening door
verwachten.
DAT Filmtrust een prijsvraag heeft uitge
schreven voor een scenario, waarover men
nadere inlichtingen kan krijgen op Rokin 69
te Amsterdam.
DAT de regeering met kracht werkt aan de
voorbereiding van een Centraal Planbureau,
ten einde richting te geven aan het econo
misch, sociaal en financieel herstel van
ons land.
DAT het 2-jarig dochtertje van de fam.
W. van Straten te Hoek van Holland door
een aanrijding is overleden.
DAT het nieuw vastgestelde loon voor
Westlandsche tuindersknechts boven 21 jaar
f40 per week bedraagt en de werktijden voor
Aug. en Sept. zijn vastgesteld tusschen 0.30
en 18 uur. terwijl 's Zaterdags de arbeid om
12 uur wordt beëindigd.
DAT Soerabaja er vanuit de lucht onbe
schadigd en ordelijk uitziet, mede doordat
de trams er rijden en er ook nog tamelijk
autoverkeer valt waar te nemen.
Stemmen uit de verte
Gisteren en den vorigen Zondag is in
de kerken God gedankt en gebeden
in verband met de bevrijding van
Indië uit den greep van een lagen aanran
der en onderdrukker.
Er is gedankt voor ongedachte uitkomst.
Toen we ons voorbereidden op de mogelijk
heid van nog een langdurige worsteling
voor de vrijmaking, werd de vrijheid aan
millioenen hergeven en kwam de verlossing
inzonderheid voor hen, die op de een of
andere wijze in gevangenschap waren ge
bracht. We dachten aan zoovelen, die door
nauwe banden aan ons verbonden zijn. We
dachten ook aan de, velen onder hen, werk
zaam in zending, medische en andere hulp
diensten, bij het onderwijs en velerleian
deren sociaal-cultureelen arbeid.
Dat bracht na het danken als vanzelf tot
bidden om Gods zegen na den nacht der
verdrukking over den velerlei arbeid, die
thans weer opnieuw moet worden aangevan
gen, om Zijn genadige ondersteuning voor
allen, die nog door smartelijke tijdingen het
verlies van dierbaren zullen vernemen.
Maar ondanks deze droefheid en' zorgen
staat de niéuwe taak in Insulinde in al zijn
ontzaglijken omvang en geweldige zwaarte
vlak voor ons.
Op het zendingsveld zijn velen weggeval
len. Zij moeten zoo spoedig mogelijk wor
den vervangen en vele nieuwe arbeiders
moeten worden opgeleid en uitgezonden
voor zending, ziekenzorg, onderwijs en
jeugdwerk. In welken toestaVid zullen voorts
de inlandsche gemeenten zich bevinden? Zal
de periode van gebrek aan leiding, opslui
ting en druk groote verwoestingen hebben
aangericht? Zijn misschien velen weer te
ruggevallen in hun oude animistische of
andere heidensche dwalingen en gebruiken?
Er zijn goede berichten, maar ook som
bere binnengekomen. We moeten voorloo-
pig afwachten op meer definitieve mededee*
lingen omtrent den algemeenen toestand.
Ook zullen zich tal van practische, organisa
torische moeilijkheden voordoen, hier te
lande, maar vooral ook in Indië, dat mis
schien op menig gebied desorganisatie zal te
zien geven, met de noodzakelijkheid van
snelle aanpassing. Hoe ook zal het gaan met
de gebieden der Duitsche zending? En zoo
is er veel moer.
Maar we versagen niet.
Na danken en bidden moet het werken
komen. De taak moet worden aangevat.
Mannen en vrouwen moeten er komen en
zullen er komen. En overigens kunnen we
alleen offeren op stoffelijke wijze. We moe
ten vrienden worden ook van de zending
die aan de volken in de verte brengen wil
den zegen van het evangelie, waarin Chris
tus zich openbaart als de Weg, de Waar
heid en het Leven, als de Verlosser van
leven en wereld.
Aan dat evangelie bestaat meer dan ooit
behoefte, nu zooveel ook in die Oostersche
wereld is weggevallen en geen steun meer
biedt.
Dat onze ooren open zijn voor dien roep
uit de verte: Kom over en help ons. Ons
antwoord zijWij komen. Niet in de eer
ste plaats om geld te verdienen, maar om
het hoogste goed te brengen, dat zonder
geld te koop is en van onvergankelijke waar
de blijft.
Kerk en School
F
GEREF. KERKEN
Drietal te Valkenburg (Z.H.) R. D. Beu-
kema, cand. en hulppred. te Loosduinen, P.
Haimjé, cand. te Den Haag en C. v. Rij, cand.
en hulppred. te Amsterdam (C.).
Tweetal: te Gasseltemijeveen J. G.
Marseille te Hoogersmilde en W. Wij ma te
Haaksbergen.
CHR. GEREF. KERK
Beroepen! te Rijnsburg N. Brandsma
te Harderwijk; te Nieuiwpoort M. Overduin
te Werkendam.
Bedankt: voor Delft, L. J. de Boer te
Amsterdam.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te ScherpenissePoortvliet
A. Visser te Oostkapelle; te Zwijndreoht C.
v. d. Tas te Spijkenisse.
HET CONFLICT IN DE GEREF. KERKEN,
Naar wij vernemen heeft de classis Breu»
kelen der Geref. kerken behalve ds A. Hor
dijk te Loenen a. d. Vecht ook ds O. W.
Bouwsma te Breukelen in zijn ambtsbedie
ning geschorst aangezien hij zich niet wilde
conformeeren aap de leerbeslissingen der
synode. Ds Bouwsma heeft zich daarop met
7 ouderlingen vrijgemaakt. Beide partijen
gebruiken in onderling overleg het kerk
gebouw.
DOCUMENTATIE VAN HET KERKELIJK
VERZET.
De Alg. Synode der Ned. Herv. Kerk ver
strekte een opdracht voor documentatie van
het kerkelijk verzet gedurende den oorlog
aan ds H. C. Touw, Ned. Herv. predikant te
Leiden.
Naar wij.vernemen heeft ds H. Veltman,
Geref. predikant te 's-Hertogenbosch en lid
van de generale synode in de vrijgemaakte
Geref. kerk van Bruchterveld (O.) zijn
eerste gemeente het Woord bediend.
Academische examens.
UTRECHT. Cand. theologie J. van Delft te
Voorburg: prop. theologie J. Bronsgeest te
Leiden.
Examen Hoofdakte.
's-GRAVENHAGE, 24 Aug. Geslaagd voor
A J. D. Echbach, Rotterdam; K. K. Winter,
Oudelande; J. P. Boender, Puttershoek: voor
B: W. A. v. d. Looy, Den Haag: G. J. Mas-
seling, Leiden.
's GRAVENHAGE, 25 Aug. Geslaagd op 24
en 25 Aug. voor B: Th. Fornara te Noord-
wijk, J. Sleeboom te Noordwijk, D. J. H. van
Ettingen te Den Haag, mej. H. Bos te Den
Haag, L. Soeters te Schiedam, C. J. Barendse
te Honselersdijk, mej. D. van Trigt te Maas
land, G. de Ru te Leiden, C. H. Schoolen-
berg te Rotterdam. De examens zijn ge
eindigd.
IEDERE NEDERLANDER CONTRIBUANT
VAN VOLKSHERSTEL. (Giro 6550)