jrUratw Cf iiisdjf <£mrani Eerste tabaksbon komt 30 Augustus uit Van over de grenzen lOist" 01 WOENSDAG 8 AUGUSTUS 1945 Je serfe: le Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 78 Abonnemeii tsprij-zei, f0.26 per week f 1.10 per maand f3.25 per kwartaaJ Hoofdredacteur: H DIEMER Redactie: B. VAN DER ROS Christelijk-^ationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken Bureaux Redactie en Administratie: HOOIGRACHT 35. Telefoon 22710 Postrekening 5 8 9 3 6 „Staufuoslirij is aljehUom myn Ijert w iegjjettspiKt* Van September tot December 2 rantsoenen per 14 dagen Naar het Rijksbureau voor Tabak mede deelt, ligt het in de bedoeling, dat vermoe delijk op 30 Augustus over heel Nederland een bon zal worden bekend gemaakt, welke recht zal geven op» naar keuze, een rantsoen sigaren, sigaretten "of tabak. Men hoopt in de periode van September tot en met December geregeld twee rant soenen in de 14 dagen aan te kunnen wijzen. Dit is ongetwijfeld goed nieuws, dat bij rookend Nederland' groote vreugde zal ver wekken. - Het is begrijpelijk, dat het slagen van deze rantso.eneering in sterke mate afhanke lijk is van het tempo waarin de aanvoer kan geschieden, 't Is mogelijk dat vertragingen in de aflevering zullen ontstaan. Het is zelfs mo gelijk. dat soms de bonnen niet op den nor malen tijd aangewezen kunnen worden. Nog even geduld heeren en u kunt weer genieten van een goede sigaar, al behoeft u dan niet per sé op deze wijze den brand er in te jagen. We willen ons echter door al deze minder prettige mogelijkheden onze goede stemming niet laten bederven. We gaan weer rooken! Twee rantsoenen in de veertien dagen! Wat wenscht USigaretten, tabak of si garen? Ook daarover nog een woordje. Sigaretten. De tabak hiervoor werd tot nog toe uit Rhodesia aangevoerd en de te distribueeren sigaretten zullen den haam „Rhodesia" dragen. De prijs is bepaald op 75 cent per 20 stuks, hetgeen belangrijk lager is dan tot nu toe op den bon verkrijgbare siga retten. De sigarettenfabrieken in het.Westen van ons land (en dat zijn de belangrijkste) zullen dezenzomer weer regelmatig gaan wei-ken. De schade aan de gebouwen is be trekkelijk gering, alleen is het nog niet ge makkelijk arbeidskrachten in voldoende aan tal te krijgen. Tabak. De kerftabak-industrie zal ook een eenheidsproduct leveren, dat vermoedelijk onder den naam „Libra" in den handel zal worden gebracht. Import van rooktabak en sigaretten zal voorloopig niet in belangrijke mate plaats kunnen hebben. De benoodigde scheepsruimte kan beter worden besteed en bovendien is het een landsbelang om eigen industrieën zooveel mogelijk aan den gang te houden. De pakjes sigaretten, welke voor loopig aangekocht zijn voor de distributie, vallen natuurlijk buiten den eigenlijken im port. Sigaren. De sigarenlndustrie, welke voor ons land de belangrijkste der drie tabakver werkende industrieën is, is thans zoover op dreef, dat er weer ongeveer 60 fabrie ken in het Zuiden des lands aan het werk zijn. Daarmede is men reeds in Februari be gonnen. De schade aan de fabrieken viel nogal mee. In sommige plaatsen, zooals in Rhenen, Valkenswaard, Wageningen, werden de fabrieken zwaar beschadigd of verwoest, maar in het algemeen kon men vrij spoedig aan den slag gaan. Een moeilijkheid in de sigarenindustrie is evenwel het dekblad, dat uit Indië moet komen. Men rekent ermee, dat indien het niet al te lang duurt eer Indië bevrijd is, het toch wel 1946 zal worden voor men dekblad uit Indië zal krijgen. De sigaren- industrie zal vermoedelijk voorloopig op een capaciteit werken van c.a. 20 pet van haar productie van vóór den oorlog. I\u kunnen we tenminste weer eens bruiloften Bij het Rijksbureau voor de Voedsel voorziening beseft men wat een mensch toekomt. Er zullen n.l. weer extra rant soenen worden verstrekt ter gelegenheid van huwelijk en 25-, 40-, en 50-jarige bruiloften, als ook voor ieder lustrum na den gouden bruiloft. De aanvragen moeten voor den da tum van het wettelijk huwelijk of de bruiloft bij den plaatselijken distributie- dienst worden aangevraagd. De diensten zullen rantsoenbonnen verstrekken voor 6 rantsoenen vleesch, 2 rantsoenen boter, 24 rantsoenen brood, 1 rantsoen suiker, 5 rantsoenen koffie (of 2 rantsoenen koffie- surrogaat zoolang koffie niet gedistribu eerd wordt) en 2 rantsoenen melk. Voorts kunnen zij, die den leeftijd van 100 jaar of ouder bereiken, voor dezelfde rantsoe nen in aanmerking komen. „Bevredigende voortgang" Het A.N.P. meldt: De besprekingen van mr L. A. Kesper, die door de regeering is be noemd tot voorzitter van het bestuur der stichting „Radio Nederland in den overgangs tijd", verkeeren weliswaar nog in het eerste stadium, doch hebben bevredigenden voort gang. Uiteraard zijn uitvoerige consultaties en voorbereidende werkzaamheden noodig, alvorens de stichting haar taak zal kunnen opvatten en de verantwoordelijkheid voor de radioprogramma's overnemen. Tot dat oogen- blik zal „Herrijzend Nederland" zijn uitzen dingen blijven voortzetten, waarbij ernaar zal worden gestreefd zonder verwijl zooveel be kwaam en betrouwbaar omroeppersoneel in te schakelen als in de huidige omstandighe den verantwoord is. WAAROVER MIN. SCHERMERHORN VRIJDAG SPREEKT De minister-president zal a.s. Vrijdagavond negen uur voor de radio spreken over het Commissariaat Noodvoorziening getroffen ge bieden. MOEDIG NEDERLANDER IN AUSTRALIË GEDECOREERD In Australië heeft de Ind. legercommandant de Mil. Willemsorde uitgereikt aan sergeant M. G. Kokkelink, wegens moedig gedrag op N. Guinea tegen de Japanners gedurende 2i/2 jaar met een detachement Van aanvankelijk 58 man. Het werd een gevreesde guerillaben- de. Op het hoofd van Kokkelink werd een prijs-van f 10.000. gesteld en een groote hoe veelheid rijst en zout. Eeregrafhof te Bloemendaal voor ruim 700 Nederlanders De opgravingen in de duinen bij Bloemen daal zijn beëindigd. Gevonden en geïdentifi ceerd werden 435 slachtoffers van den Si- cherheitsdienst te Amsterdam, allen geëxe cuteerd in Amsterdam en omliggende plaat sen. Verder werd op Westerveld de asoli ver zameld van rrteer dan 300 op last van den S.D. geëxecuteerde en daar gecremeerde per sonen. De meesten waren leden van het on- dergrondsch verzet en afkomstig uit alle dee- len des lands. Op initiatief van het Nat. Instituut is een comité gevormd, dat aan bekende architecten de opdracht heeft gegeven voor een ontwerp van een eeregrafhof, waarin het Nederland- sche volk aan zijn groote dooden een laatste rustplaats kan bereiden. E.V.B. PROTESTEERT TEGEN ZUIVERING PERSONEEL SPOORWEGEN De Eenheidsvakbeweging van Spoor- en Tramwegpersoneel heeft in een protestver gadering te Amsterdam zich gekeerd tegen de samenstelling van de zuiveringscie voor het spoorbedrijf, omdat naar haar meening deze commissie practisch geheel door de di rectie is samengesteld en het personeel er dus geen vertrouwen in kan hebben. De E.V.B. eischt medezeggenschap. 't Proces-Pétain Gistermiddag is de 14e zitting van het pro ces Pétain voortgezet. Oud-minister Peyxou. ton verklaarde, dat Laval in het najaar van 1940 de eenige Fransohman was. die tusschen vrije en bezette zone kon reizen. In Decem ber heeft hij Laval laten arresteeren. Van mishandelingen in concentratiekampen in N. Afrika weet hij niets. Als aan Peyrouton de vraag gesteld wordt, of hij bijzonderheden kan verschaffen over de ontmoeting met Hit- Ier in Montoire, roept Pétain plotseling uit: „Maar daar weet hij toch niets van, daar kan hij niets van weten, dat betrof hem heele- maal niet." Peyrouton zegt ook, dat hij hier van niet op de hoogte was. Een volgende getuige, oud-minister Che valier, maakte melding van verschillende ge legenheden, waarbij Pétain zich tegen Duit sche eischen had verzet, o a. de annexatie door Duitschland van Elzas-Lotharingen. Hij spreekt ook over de onderhandelingen die hij gevoerd heeft met lord Halifax in Dec. 1940. Hij zeide geregeld in contact te hebben gestaan met de geallieerde dienst instellingen. Pétain had naar aanleiding hier van eens tot hem gezegd: „Ik sta midden tus schen twee soorten politiek. De eerste is de politiek van samenwerking met de geallieer den, de tweede bestaat uit het ondergaan van de wetten die de Duitsehers mij opleggen en die ik veracht. Ik weerstreef den Duitsehers zooveel mogelijk. Mijn verplichtingen zoowel jegens den een als jegens den ander eerbie dig ik". De oud-minister Bouthillier vertelde, dat toen in Juli '41 de met Duitschland gesloten voorloopige overeenkomst ter reductie van de Fransche uitgaven, niet werd uitgevoerd, door Pétain aan Goering een memorandum werd gezonden, waarin werd geprotesteerd tegen de houding van Duitschland ten op zichte van de Fransche economische en poli tieke belangen. Op een vraag van een der juryleden omtrent het afstaan van de mijnen van Bor, antwoordde Bouthillier. dat hie'rtoe werd besloten in Nov. 1940, toen de regeering een gunstige sfeer wilde scheppen voor de onderhandelingen met de Duitsehers. „Ik kon niet anders doen dan deze beslissing, die ge nomen werd door het voornaamste lid van de regeering, Pierre Laval, bekrachtigen," ver klaarde getuige Te Moskou zullen deze week de be sprekingen over de herstelbetalingen be ginnen. In Londen worden deze week de bespre kingen geopend over liquidatie van de resten van den ouden Volkenbond en de organisatie van het secretariaat van den nieuwen. De ..groote vier" zijn het eens geworden over de berechting der ruim 50 grootste Duitsche oorlogsmisdadigers. Eind October heeft in Neurenberg het eerste proces plaats. Stalin zou een voorstel van Truman hebben aangenomen om de volgende confe rentie van drie te Washington te houden. De 1 millioen Duitsehers ten Oosten van Oder en Neisse (vroeger 8 mill.) worden overgebracht naar de Engelsche en Amerik. bezettingszónes; er komen Polen uit Rusland voor in de plaats. De groep der Rioe Kioe-eilanden is onder het commando van Mac Arthur ge bracht in verband met de vorming van een machtig invasieleger. Op Okinawa wordt de geweldigste lucht vloot der geschiedenis bijeengebracht. Frankrijk wil 360 milliard aan herstel betalingen eischen. Oorlogsslachtoffers in Frankrijk waren: burgers gedood 450.000 en militairen 200.000, burgers gewond 350.000, militairen 230.000. De Egyptische nationalisten wenschen, dat de Britsche troepen uit Egypte zullen worden teruggetrokken. De Spaansche republikeinen hebben ge vraagd Franco op de lijst van oorlogsmisda digers te plaatsen. Vandaag beginnen te Parijs de bespre kingen over Tang er. Voor de massa-executies in Bohemen geven generaal Dalugue en protector Frank elkaar de schuld. Het banditisme in Italië neemt grooten omvang aan. De Amerikaansche grootste vliegboot ter wereld is gisteren neergestort; de inzittenden zijn gered. De Spaansche regeering heeft in een communiqué haar vredelievenden geest uitge sproken jegens alle volken en herinnert aan de diensten, welke zij den vrede en de be schaving heeft bewezen. Op het Philippijneneiland Luzon vechten nog enkele restjes Japanners. DAT de moffen 870 km spoor van onze Ned. Spoorwegen opgebroken en weggevoerd en 9000 ton rails en 400.000 dwarsliggers hebben gestolen DAT tegenover een productie in-onze mij nen van 12.000 ton per dag een vervoer per trein van 18.000 ton staat, zoodat de voor raad steenkolen in Limburg dagelijks met 6000 ton* vermindert. DAT de heer A. J. Lievegoed, chef van den Regeeringspersdienst, wegens pensioen gerechtigden leeftijd eervol ontslag heeft aangevraagd. - DAT de Duitsehers in Velsen en IJmuiden Van de 12.800 huizen er 4000 hebben opge blazen. DAT de hoogovens te IJmuiden, die in den Oorlogstijd zeer hebben geleden, toch spoedig weer in gebruik zullen worden gesteld. DAT deze hoogovens voorloopig slechts 15.000 ton erts per jnaand zullen gebfuiken, tegen 50.000 ton vóór den oorlog DAT een tweede oplaag van de tot dusver uitsluitend in het Zuiden des lands versche nen Nederl. postzegels thans in Engeland wordt aangemaakt. DAT de postzegels van de symbolen- en zeeheldenserie zoo spoedig mogelijk door andere zegels vervangen -zullen worden. DAT op 't oogenblik in Denemarken een groote hulpactie voor Nederland in voorbe reiding is onder het motto: collega helpt col lega. DAT de bedoeling van deze actie is: een Deensche timmerman helpt een Nederland- schen timmerman, een smid een smid, enz. DAT gisteren bij den Kon. Ned. Toeristen bond (ANWB) het 150.000e lid zich heeft aangemeld. DAT van 21 Juli tot 1 Aug. 2150 paarden, 950 wagens en 1911 stuks paardentuig, dooi de Duitsehers mee naar hun heimat gevoerd, door de geallieerde militaire autoriteiten aan Nederland zijn teruggegeven DAT de gewestelijke commandant der Bin- nenl. Strijdkrachten te Amsterdam, majoor C. Overhoff, nu de B.S. als verband op houdt te bestaan, gisteren afscheid heeft ge nomen. DAT de Ned. Vereen, van Huisvrouwen, die haar arbeid op bevel van de Duitsche machthebben in 1942 moest staken, haar werk heeft hervat. DAT de hengelsportvereeniging „Amster dam" in de hoofdstad, die 6000 leden telt, besloot een ..zuiveriri»?" nr>Hor deze leden te houden. DAT Dr. Rudolf Mengelberg, die door den eereraad van de muziek ongeschikt was be vonden als directeur vas het Concertgebouw te Amsterdam, op last van het M.G. is ont slagen. DAT de ministers Schermerhorn, Ringers, Drees, van Schaik, Mansholt en Beel Rot terdam hebben bezocht i.v.m. den wederop bouw van ons land. DAT minister Schermerhorn op een aan hem gerichten open brief der z.g.n. Een heidsvakbeweging heeft laten weten zich niet te kunnen inlaten met vakvereenigingen, die weigeren uitspraken van Rijksbemiddelaars te aanvaarden. DAT in IJmuiden is binnengekomen het s.s. Orpheus" van de K.N.S M. met 1000 ton gedroogde abrikozen uit Cartagena. DAT niet minder dan 20.000 personen zich hebben beschikbaar gesteld voor de actie „Amsterdam helpt Arnhem", welke a.s. Maandag begint. DAT gisteren met eenige officieele plech tigheid het verheugende feit is gevierd, dat de vaart op Maas en Julianakanaal weer geheel vrijgegeven is. DAT op de Schippersbeurs te Rotterdam gisteren groote ontevredenheid heerschte over het feit, dat het Depart, vas Verkeer en Energie plotseling een direct in werking tredende verlaging van de vracht in de bis- nenvaart heeft afgekondigd. Beweging of niet? De R.-K. Staatspartij is weer in functie getreden en de in het Zuden voor de bevrijding opgerichte Katholieke Staatkun dige Vereeniging zal zich ontbinden. De een heid is er dus. gelijk te verwachten was. Ook de Anti-Rev. Partij is reeds actief. Wel wordt in de Chr. Hist. Unie het lied nog net unisono gezongen, maar eerlang zal men ook daar wel tot èen beslissing willen komen. De S.D.A.P., die haar ouden naam voorloo pig nog handhaaft, maar bij voorkeur spreekt over democratisch socialisme als antithese van allerlei ondemocratisch z.g. socialisme, is eveneens present. De Vrijz.-Dem. Partij is in oprichting, hebben we begrepen en op de Communisten zal men ook niet lang meer be hoeven te wachten. De vrienden van de waar heid zullen onder den heer Seegers, weldra het oude jasje wel weer aantrekken. In het vroegere liberale huis (Vrijheids bond) schijnt het nog erg stil: misschien stuurt men op fusie met de vrijz.-dem. aan en in de kraamkamer past eenige rust. Dan blijft er nog één vraagpunt: de Ned. Volksbeweging Wat gaat zij doen? Blijft zij „beweging" als indertijd „Eenheid door de mocratie" of de in woordkeus wat Duitsch ingestelde Nederlandsche Unie? Wil zij de z.g. middenstof gaan opvangen of zal haar •hand tegen allen zich keeren en gaat zij trachten een knabbelpolitiek te drijven in alle principieele staatkundige organisaties? De R.-K. Staatspartij wil voorloopig een wel- wiillende houding tegenover de N.V B. inne men, zoolang zij beweging blijft. Dat lijkt op een oorlogsverklaring op termijn, waarvan de bepaling aan de N.V.B. staat. We vermoeden, dat de Roomsch-Katholieken niet de eenigen •zijn. die er zoo over denken. Eenige helderheid in deze situatie lijkt ons zoo langzamerhand zeer gewenscht. Ter wille van de eerlijkheid in de politiek. Mis schien zoü de N.V.B. eerlang voor eenige op heldering kunnen zorgen. Gen. Synode der Geref. Kerken Heden te Utrecht aangevangen In de Oosterkerk te Utrecht is hedenmor gen de Generale synode der Geref. Kerken opnieuw in vergadering bijeengekomen na dat zij 1 Sept. 1944 voor het laatst bijeen ge weest is en oorlogshandelingen het haar on mogelijk maakten te vergaderen. De zitting werd door den voorzitter, prof. dr G. C. Berkouwer van Amsterdam, ge opend met het doen zingen van Ps. 66 4 en 6. het lezen van Ef. 3 ;14—21 en gebed. Hier na sprak hij een openingswoord, .waarin hij herinnerde aan wat sedert de laatste zitting der synode in Nederland was voorgevallen en wat zich het best laat samenvatten in de woorden: hoop, teleurstelling, angst, evacua tie en deportatie. Maar toen de nood op het hoogst steeg, was ook de redding nabij. Spr wees ook_ op de geestelijke gevaren der laat ste vijf jaar midden in den nood van ons leven. Maar het is een dwaas optimisme te meen en dat nu alles goed is. Spr. vertolkte de dankbaarheid der Synode over de verkregen vrijheid van ons vader land en memoreerde met vreugde de terug komst van ons Koninklijk huis en het feit dat Nederland weer een eigen regeering heeft Daarnaast is er ook droefheid om zoo veel dat verwoest werd. met name in de pro vincies Zeeland, Noord-Brabant en Limburg en de steden Arnhem en 's-Gravenhage. Vooral ook leed over de velen die in binnen- en buitenland gevallen zijn. Spr. herdacht de in den kring der synode overledenen en de genen die ook verder de kerken ontvielen, waaronder velen door of tengevolge van oor logsgeweld en wreedaardige handelingen van den vijand. Hun trouw, offers en moed, al dus spr. vervullen ons met eerbied en dank baarheid. Hun strijd en lijden blijve ons on vergetelijk. (Staande hoorde de synode dit deel van het openingswoord aan). Tenslotte herinnerde prof. Berkouwer er aan, hoe dwars door alle benauwing heen het kerkelijk schisma toch gekomen is. Vaak is er gebeden om bewaring van de eenheid. Hier beslist niet het lot, maar gaat het ock om feiten en concrete beslissingen Alle dingen komen in het gericht. Spr. wees op aller verantwoordelijkheid. Is er hoop op hereenigfng? Wat kerkhistorisch onmogelijk schijnt is mogelijk bij God. Echter er zij geen lijdelijkheid. Daarom riep spr. allen op om te verstaan bij alle spreken en doen de verantwoordelijke liefde voor Christus' kerk. Tenslotte wee^ spr. op de conferentie die de kerken in het Zuiden na de bevrijding in Maart jl. te Breda hebben gehouden en vroeg hij aandacht voor het zoozeer in verdrukking zijnde werk der Zending in Ned.-Indië. Sor besloot met de bede. dat God ook nu over het werk der Synode het licht van Zijn aan schijn verheffen moge. Hierna werd een aanvang gemaakt met de behandeling van het agendum. Enkele nieuwe leden namen zitting na instemming met. de belijdenisschriften te hebben betuigd. Hoogleeraarsbenoeming Vrije Universiteit Naar we vernemen is tot opvolger van dr C. van Gelderen als hoogleeraar aan de theologische faculteit der Vrije Universiteit te Amsterdam benoemd dr W. H. Gispen, predikant der Geref. Kerk van Delft. Korte metten met zwarte handelaren Amsterdam grijpt ze en stuurt ze naar N.O. Polder. De Amsterdamsche politie heeft herhaalde lijk zwarte handelaren gearresteerd, die ech ter dan van de rechterlijke instanties slechts een geldboete kregen, «en straf, die uiteraard weinig effectief kon worden genoemd. Der halve worden thans, in overleg met den m- iitairen commissaris voor N.-Holland op ver rassende wijze klopjachten op die heeren ge houden, waarna zij via het N.S.B.-kamp aan de Levantkade naar den Noord-Oostpolder worden getransporteerd en daar wel is waar zwaar, doch gezond ontginningswerk krijgen voorgezet. Reeds 12 beruchte zwartehandela- ren zijn op die manier onschadelijk gemaakt, hetgeen den schrik er al aardig onder ge bracht heeft.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1945 | | pagina 1