US JM*tu« geitectft (tomaat b
Mannentaal in Amsterdamsche rechtszaal
LDist <11
'Van over de grenzen
Pétain onbewogen, ondanks zwaar geschut
U serie: 1 April 1920-15 October 1941 WflKNSDAO 35 JULI 1945 3« ■erie: 1» Jaargang vanaf 7 Mel 1945, No. 64
Hoofdredacteur: - Postrekening 58938
H. DIEMER
Redactie:
B.
Christeliik-N ationaal Dagblad y voor Leiden en Omstreken H$tcmtuastiri) is
VAN DER ROS 4ëÉSÏÏsÉö Wö" Ê>fd in *er
Berechting landverraders
Voor sentimental;! t zal geen
plaats zijn
Na de 'vele critiek, di^ allerwegen viel te
beluisteren op het lange uitblijven der be
rechting van landverraders, zijn we gister
middag met genoegeh getuige geweest van
een plechtigheid in de hoofdstad, waar op
Heerengracht 466 het Amsterdamsche Bijzon
dere Gerechtshof is geïnstalleerd. Want daar
is taal gesproken, die iederen waren Neder
lander uit het hart zal zijn gegrepen, man
nentaal, in de volle beteekenis van 't woord.
,,Op de vraag", aldus mr N. J. G. Sikkel,
de .procureur-fiscaal, „waarom die berech
ting zoo lang op zich liet wachten, zou ik
willen antwoorden, dat het goed beschouwd
heelemaal niet lang heeft geduurd, ja. dat
de voorbereidingen zelfs snél zijn verloopen.
Want vergeet niet, dat aan dit omvangrijke
werk lang en gedegen is gearbeid, opdat,
wanneer eenmaal begonnen wordt, regelma
tig, -zonder ondei'breking, dagelijks, van
's morgens tot 's avonds, in de werkzittingen
kan worden doorgewerkt.
Er zal geen wraak, maar recht en gerech
tigheid geschieden aan al diegenen, die gees
telijk geprepareerd waren op het plegen van
de feiten, waarvoor zij zullen worden gedag
vaard; die de zwakken rondom hen mee
sleurden, die mede-verantwoordelijk zijn voor
de demoralisatie van ons volk: eerzuchtigen,
hebzuchtigen, die los van het volk, gebonden
aan zichzelf alleen eigen persoon en eigen
gewin zagen en blind bleven voor het leed en
den nood van het volk.
Tot de gevallenen, die met eerlijke, trouwe
oogen van dien achtergrond op ons neerzien,
wilde spr. zeggen; „Weest gerust mijn jon
gens: er wordt recht gedaan. Wij zetten jul
lie strijd voort tegen de ondergravers van
onze samenleving. Wij danken God voor de
geschonken gelegenheid dien strijd in nuch
tere rechtspraak, zonder sentimentaliteit, te
beëindigen!"
De deken van de orde der Amsterdamsche
adocaten. mr G. J. Salm, herinnerde aan de
groote verantwoordelijkheid van dit college
dat voor het eerst na zeer langen tijd weel
de doodstraf kan uitspreken in Nederland.
Spr. verklaarde, dat ook bij de balie het ge
voel van groote verantwoordelijkheid aan
wezig is en beloofde de loyale toewijding van
alle leden dezer balie, die zich even goede
en trouwe vaderlanders weten als het zitten
de college.
De president, prof. mr dr A. van Hamel,
die bij den aanvang het Hof had geïnstal
leerd, dankte ^de sprekers en gaf de verzeke
ring. dat ons vólk,"'bevrijd, zijn recht her-
Verboden huwelijken toch nog
mogelijk
Nederlanders, die na 20 Oct. 1944 een huwe
lijk sloten met iemand van Duitsche nationa
liteit. kwamen tot de bevinding, dat hun hu
welijk door de Nèderlandsché Wet niet er
kend werd. Dit leidde tot tragische verwik
kelingen en tot allerlei gewetensconflicten.
Een nieuwe regeling wordt echter overwo
gen aldus de „Maasbode", waardoor deze
huwelijken alsnog kunnen worden gelegali
seerd, indien de toestemming daartoe wordt
aangevraagd
August Borms ter dood
veroordeeld
De Vlaamsche kamer van den Brussel-
schen krijgsraad heeft den beruchten colla
borateur Aug. Borms bij verstek ter dood
veroordeeld. Bovendien werd hij veroordeeld
een schadeloosstelling van frs 20.000.000 te
betalen. Borms behoorde ook tot de voor
naamste collaborateurs in den wereldoorlog
1914—1918
De minister van Sociale Zaken heeft in
zake goedkeuring en subsidieering van
wachtgeldregelingen nieuwe algemeene rege
len vastgesteld, welke van 1 Augustus 1945
tot 1 Januari 1946 gelden en voor het ge-
heele land zullen worden toegepast.
DAT de 21-jarige militaire motorrijder W.
J. S. met de 26-jarige duorijdster mej. J. F.
B. uit Haarlem te Hillegom met groote snel
heid op een vrachtauto zijn gereden en bei
den op slag werden gedood.
DAT de heer E. Polak zijn werkzaamheden
als Gedeputeerde van N.-Holland zal her
vatten.
DAT er naar gestreefd wordt het perso
neel der Kon. Marine -tenminste 14 dagen
verlof te geven en dit zoo mogelijk nog te
verlengen.
DAT voorts getracht wordt om het perso
neel, welks naaste familie in Nederland woont,
voor eenigen tijd hier te lande te plaatsen.
DAT te Eindhoven op 75-jarigen leeftijd is
overleden prof. dr E. Moresco. o.a. oud-vice-
president van den Raad Van Indië.
DAT de Oost-Indische kamer van het Ned.
Roode Kruis een rapport inz. hulp aan het
bevrijde deel van Indië ter goedkeuring heeft
voorgelegd aan het dep. van Overzeesche Ge-
biedsdeelen.
DAT Denemarken met diverse organisaties
van 416 Sept. een Ned. propagandaweek
wil organiseei-en om zooveel mogelijk geld
en goederen voor ons land te verzamelen.
DAT voor het zelfde doel een „pleegvader-
systeem" wordt uitgewerkt teneinde Ned.
kinderen eenigen tijd bij Deensche families
onder te brengen.
DAT te Rotterdam is aangehouden de 35-j.
R. v. G., die als ambtenaar van het Gew.
Arbeidsbureau te Vlaardingen f 25.000 heeft
verduisterd.
DAT in Australië eeh nieuw contingent
Ned. soldaten en Nica-ambtenaren van 539
neemt en met wijsheid, gestrengheid en
voortvarendheid het recht en de rechtvaardig
heid weer zal brengen op de verheven plaats
die zij in ons land hadden en behooren te
hebben.
Ds Kooyman besloot, ob verzoek van den
president, de plechtigheid met dankgebed.
De samenstelling van dit Hof ziet er als
volgt uit: prof. mr dr.A. van Hamel (pres.!;
mr M. V. Vugt, mr de Gaay Fortman en mr
M. H. de Boer (vice-pres.)gen.-maj. H. F.
M. baron van Voorst tot Voorst en gen.-maj.
A. L. M. van de Bent (militaire raadsheeren)
mr M. Bolkestein, mr H. T. van de Loos;
mr E. A. M. Lamers,. mr A. G. Lubbers, mr
A. C..P. Ruys, prof. mr dr G. v. d. Bergh,
mr T. J. Dorhout Mees, mr A. D. van Regte-
ren Altena, mr F. R. Mijnlief en mr B. P. M.
Loeff (rechtsgeleerde raadsheeren); mr dr F.
C. Cremer, mr C. H. Plug, mr H. D. Feenstra,
mr J. J. de Flines (rechtsgeleerde raadshee
ren plaatsvervanger) mr N. J. G. Sikkel
(proc.-fiscaal) en mr W. P. Bakhoven, mr B.
J. Besier, mr J. C. Baek, mr H. F. Blaisse
en mr L. M. M. M. Drabbe (adv.-fiscaal),
alsmede mr H. Huizinga (griffier).
Aanvallen van Reynaud en
Daladier
De belangstelling voor het proces-Pétain/
dat gisteren werd voortgezet, was iets ver
minderd, nu Pétain geen vragen wil beant
woorden en incidenten daardoor minder te
verwachten zijn.
Reynaud zette zijn verklaringen voort.
Op 15 Juni 1940 verklaarde Reynaud in den
ministerraad naar Afrika te willen gaan,
maar Pétain en Weygand wensohten dat niet.
Het is niet gebeurd. Reynaud beschuldigde
Pétain van zucht naar macht. Hij heeft de
republiek omver geworpen. De nederlaag is
te wijten aan het niet-functioneeren van het
parlementair bewind, er werd een blind ver
trouwen gesteld in de militaire leiding.
Pétain heeft zich niet verzet, zoo ver
volgde Reynaud daarna, tegen de annexatie
van Elzas-Lotharingen. En in Montoire heeft
hij de hand gedrukt van den man, die ons
deze gebieden heeft ontrukt. Stap voor stap
is deze man onder de toejuichingen van de
Duitschers, de trap der schande afgegaan.
Nadat Reynaud zijn verklaringen afgelegd
had. trad Daladier voor het Hof.
Pétain maakte in 1934 deel uit van het
kafoinet-Doumergue, en toen en daarna wer
den geen militaire beslissingen genomen
zonder dat hij daarin gekend was. Hij
weigerde eenigerlei overeenkomst te sluiten
man is aangekomen, meest Limburgers en
Brabanders, wier eenige sensatie op de zee
reis gevormd werd door de verloving van een
Ned. sergeant met een lid van het Vrouwe
lijk Hulpcorps.
DAT voortaan streng zal worden opgetre
den tegen het meerijden van particulieren
met legerauto's en auto's van het M.G.
DAT in het kader der padvindersactie
„Vriend helpt vriend" vanuit Den Haag de
eerste vrachtauto's met keukengerei, klee
ding en meubilair voor onze getroffen land-
genooten-in N. Limburg en Veluwezoom zijn
gearriveerd.
DAT bij beschikking van den minister van
Oorlog is in het leven geroepen een centraal
bureau „Alles voor onze Soldaten" (A.V.O.S.)
hetwelk meer wil bieden dan wat O. en O.
tijdens de mobilisatie omstreeks 1940 bood.
DAT het nl. in de bedoeling ligt door goe
de ontspanning een gezonde mentaliteit
onder de troepen te bevorderen en hiertoe
o.m. een groote inzameling zal worden ge
houden onder de leus „Geeft een boek dat
ge niet gaarne mist".
DAT uit Zwitserland in Bergen op Zoom
een viertal compleet ingerichte kampen zijn
aangekomen, elk bestaande uit 7 slaapbarak-
ken, 3 eetbarakkefi, 1 bureaubarak. 1 keu
kenbarak en 1 waschbarak, zijnde een ge
schenk van het Zwitsersche volk aan de zoo
gedupeerde bevolking van Zeeland.
DAT H.M. de Koningin uit Haar bosschen
een partij grenenhout beschikbaar wenscht
te stellen voor de noodonderkomens der zoo
getroffen landgenooten in N.- en Midden-
Limburg.
DAT de uit 200.000 werken bestaande bi
bliotheek der Landbouwhoogeschool te Wa-
geningen maar weinig van den oorlog heeft
geleden.
Het Leidsche Stadhuis, de parel van de
Sleutelstad, in floodlight tijdens de
feestelijkheden in de afgeloopen week.
betreffende de militaire pariteit van Frank
rijk en Duitschland onder toezicht van Enge
land, waarin zelfs Hitler had toegestemd, en
hij heeft toen verklaard, dat Frankrijk alleen
wel zijn yeiligheid zou verzekeren. Doch hij
verlaagde tezelfder tijd de militaire credie-
ten met 20 pet. Pétain verklaarde, dat de
Ardennensector niet gevaarlijk was. Daladier
vraagt zich af, of dit fouten waren, of dat
Pétain sympathiseerde met de Fransche
fascisten. Daladier heeft in Maart 1939 Pétain
benoemd tot ambassadeur in Spanje, omdat
diens prestige in Europa zeer groot was, en
een derde front vermeden moest worden. In
September 1939 wilde Daladier Pétain in de
regeering opnemen, maar Pétain stelde als
eisoh. dat Laval in de regeering opgenomen
moest worden, Daladier heeft dit toen ge
weigerd.
Sprekend over den oorlog van 1940 ver
klaarde Daladier, dat Pétain reeds op 25 Mei
over wapenstilstand sprak. „Frankrijk heeft
dit gedeelte van den oorlpg alleen gevoerd,"
riep Daladier uit, „ook het roemvolle leger
van de Sowjetunie is in den beginne terug
gedreven door den Duitschen orkaan."
De zitting wordt verdaagd. Daladier zou
heden zijn verklaringen voortzetten.
In Noorwegen hebben socialisten en
communisten een eenheidsbeweging gevormd.
Chineesche troepen hebben in Tsjoen-
king de communisten aangevallen, zeggen
laatstgenoemden.
De Japansche marinebasis Koere is aan
gevallen; volgens Nimitz werden verschillen
de vijandelijke oorlogsschepen beschadigd.
De Duitsche handels- en industriegehei
men, uitvindingen en plannen zullen be
schikbaar worden gesteld van alle Britsche
en Amerikaansche firma's.
De pleger van den aanslag op den Egyp-
tischen ministerpresident Ahmed Maher
Pasja, in Febr. 1945„ is te Caïro ter dood ver
oordeeld.
Van het totaal van 5500 Amerikaansche
koopvaardijschepen zijn er op het oogenblik
1325 in de vaart.
De go-slow-stakers in Londen staken
voort; militairen lossen schepen met levens
middelen.
Berlijn heeft voedselnood; in de En-
gelsche zone worden duizenden tonnen voed
sel verstrekt.
In Birma trekken de Japanners terug
aan den weg bij Sitang.
De Philippijnen worden bases voor ope
raties in den Pacific.
DAT het Uddelermeer vanwege z'n zwem-
gelegenheid in warme dagen een druk re
creatieoord is geworden, hetwelk ook al door
de geall. militairen is ontdekt.
DAT het Gasbedrijf niet overdag en
's avonds een uurtje gas kan verstrekken,
daar 'hiervoor de druk te gering is en boven
dien de verleiding, om meer te gebruiken
dan het rantsoen, nog zou worden vergroot.
DAT de aangifte van Ned. belangen in
Duitschland bij het Commissariaat van de
Ned. Econ. Belangen in Duitschland, Emma-
laan 4 te Amsterdam, niet vóór 15 maar vóór
5 Augustus dient te geschieden.
DAT nu het M.G. naar Den Haag is over
gebracht, de sectie Financiën i.h.a. nog
slechts uitgaven zal doen ten behoeve van
den eigen dienst, daar het dep. van. Finan
ciën de financiering der rijksuitgaven^ heeft
overgenomen.
DAT de schade aan het paleis Soestdijk.
hetwelk thans in gereedheid wordt gebracht
voor de vorstelijke bewoners, nogal is mee
gevallen en de Oranjevereenigingen in Baarn
en Soest zich voorbereiden op een passend
welkom.
DAT gisteren 't 9-jarig zoontje en 7-jarige
dochtertje der fam. Meerburg te Katwijk aan
Zee bij het baden in zee zijn verdronken.
DAT in den nacht van Maandag op Dins
dag een aantal Hagenaars al om 2 uur in de
rij stond voor enkele theaters, teneinde een
kaartje machtig te worden
DAT allen verbruikers van gas en electri-
citeit opnieuw ernstig op het hart wordt
gedrukt zich strikt te houden aan het toe
gekende rantsoen.
DAT vanochtend de eerste Ned. paarden van
een groep van 2600 uit Duitschland zijn
teruggekeerd via Nieuwe Schans.
Tipje opgelicht
Omtrent de berechting van landver-
raders en collaborateurs heeft de procu
reur-fiscaal bij het bijzondere gerechtshof
in Den Haag verklaard, dat bij deze be
rechting een fundamenteel gebrek is, dat de
wettelijke regeling ervan niet deugt en deze
geheel moet worden omgewerkt.
Hiermede heeft deze bevoegde magistraat
een tipje opgelicht van den sluier, welke
den tragen gang der zaken misschien voor
veler oog nog verborg. Hij sprak over de
bijzondere gerechtshoven én persoonlijk.
Met de Tribunaalwetgeving staat het niet
anders. Zij bewijst eveneens, dat de Regee-
irng met deze dringende zaken weinig haast
betrachtte en doet de vraag rijzen; waai om
raadpleegde zij de wettelijke instantie niet?
Het Tribunaalbesluit van 17 Sept. 1944. ge
wijzigd bij Kon. Besluit van 23 Dec. 1944,
was van meet af onbruikbaar. Principieel
deugde het niet en in de practijl* was er,
gelijk het Zuiden bewezen heeft, niet mee
te werken. Ook het z.g. Zuiveringsbesluit
op administratief gebied leed onder eerf
„vitiium origines"; voor en na zijn daar
moeilijkheden mee geweest. Onbruikbaar
was veel van hetgeen Londen uitgebroed
had. Een illustratie daarvan levert ook het
Tijdelijk Persbesluit, waardoor de zuivering
bij de dagbladen is vertraagd en zich op clit
gebied onverkwikkelijke toestanden ontwik
keld hebben. En men was toch vanuit Neder
land van bevoegde zijde tijdig en goed voor
gelicht. Maar de voorkeur is er aan gegeven
het deskundige element, dat niet door het
Zuiveringsbesluit werd getroffen, in te ruilen
voor ondeskundigheid. De gevolgen daarvan
konden niet uitblijven. Omwerken en allerlei
verschil van meening. ook binnenskamers.
De bundels Koninklijke besluiten we
hebben het al eens'gezegd waarmee men
uit Londen kwam, waren voor een deel
onbruikbaar. Behoorlijk voorbereide rege
lingen door of via vertrouwensmannen en
deskundigen werden aan den kant geschoven
en ook van hetgeen aan de departementen
was voorbereid, werd te laat partij getrok
ken. Noodeloos heeft men menschen van zich
vervreemd. Bovendien kwamen allerlei be
voegdheden terecht in handen, die daaraan
niet gewend waren en niet bepaald als
ervaren konden worden beschouwd.
Hier heeft men den oorsprong van allerlei
verwarring, waarvan wij reeds geruimen tijd
getuige geweest zijn en waarvan mr Zaayer
iets heeft gedemonstreerd.
Het is zoo langzamerhand de hoogste tijd,
dat men in 's lands belang, eindelijk, maar
met spoed breekt met al deze remmende
elementen en, door bepaalde ambities te
tolereeren, de zaken des lands niet langer
schade doet lijden.
Dag aan dag hoopen zich de groote en
kleine ergernissen op. Met ethische beschou
wingen zijn deze niet weg te redeneeren.
Geen gepraat, vooral geen gepraat in de
ruimte op tal van .persconferenties. Die
dreigen zoo langzamerhand nog grooter be
zoeking te worden dan zij or«rler het Duitsche
regime waren. Words, words!
Is er wat te zeggen. goed. Maar laat
het dan één bevoegde zijn. die werkelijk
iets positiefs te zeggen heeft. Anders be-
teekent het wezenlijk* niets en wordt de
verwarring nog grooter.
Achter de wolken
We hebben onlangs een opmerking ge
maakt in verband met den koers van
den gulden in de rij der nationale munteen
heden. Een vrije valutakoers is er nog niet,
maar toch begint de richting meer en meer
zichtbaar te worden, waarin we gaan.
Onze eigen voortgaande geldsaneering moet
natuurlijk haar beslag krijgen. Alleen bij ge
zond geld valt op den duur een vrije, sta
biele noteering te verwachten. Pond en dol
lar, franc en gulden, kunnen we zoo lang
zamerhand bekijken in verhouding tot 1939.
Het pond, doet f 10.70, het staat gelijk met
4 dollar en met 200 franc, zoodat het pond
een devaluatie vertoont van 10 pet tegenover
den dollar, de franc, waarvan er 177 in het
pond gingen, in 1939, nog iets meer. de gul
den ruim 20 pet. Amerika komt er financieel
het beste af, Engeland iets. minder. Frankrijk
en Nederland weer minder.
Duidelijk is, dat onze export veeren zal
moeten late*. De poort naar het Westen is
volop open, maar de deur naar het Oosten
zal niet zoo wijd open komen te staan als in
het verleden, ook als aan Duitschland nog
een bescheiden economisch leven van eenige
beteekenis zal worden gelaten bij zijn mili
taire vernietiging.
Indië zal ons voorloopig nog wel uit de
hand vallen en bovendien zullen we met zijn
producten voor heel andere economische
wereldverhoudingen komen te staan. Onze
revenuen zullen bij een open-deur-politiek
wel minder hoog worden dan ze in het ver
leden geweest zijn.
Kapitaal exporteeren zullen we ook wel
niet veel kunnen, maar wel zullen we be
langrijke credieten noodig hebben om weer
op gang te kunnen komen om aan het bui
tenland weer diensten te kunnen gaan be
wijzen.
Over enkele restauratiejaren heen zullen
we straks eens moeten zien hoe we er dan
voor staan met arbeidsmogelijkheden, geld,
goederen en diensten.
Laat ons hopen, dat onze nationale kracht
onder Gods zegen dan weer rondom de don
kere wolken van thans een lichtend randje
zal doen ontdekken en we nieuwe hoop kun
nen putten uit het bewustzijn dat achter de
wolken de zon weer schijnen gaat.
DE OORLOG IS AFGELOOPEN.
Nu de oorlog met de wapenen in Europa i?
geëindigd, mag er niet een oorlog in het
klein op den weg beginnen. Helpt allen mede:
voorkomt verkeersslachtoffers. Rijdt veilig
en.... loopt veilig. A.N.W.B,
BERICHT.
Van heden af is ons Telefoonnummer:
22710.
DE DIRECTIE.
