1 April 1920 - 15 October 1941
DINSDAG 3 JULI 1945
2e serie: Ie Jaargang vanaf 7 Mei 1945 - No. 47
,t ntsprijzcn
week
maand
kwartaal
DIEMER
GPiüUeCijk-Ylationciaê. fDxigJWad
Bureaux Redactie en
Administratie
HOOIGRACHT 35.
Telefoon 22778
Postrekening 5 8936
u-aak £eiden en ÜAnWie&en Redactie
B. VAN DER ROS
<tstel der Democratie.
aar onze meening en verwachting,
ele practische aangelegenheden,
n minister-president in zijn rede
^erd, al dan niet gewijzigd en ver-
wel overeenstemming zal kannen
gevonden, willen wij afzonderlijk
p'kt wijden aan wat daar niet zoo
ver valt. Wij noemen dan: herstel
'c'pocratie; cultureele zaken en mo-
eslvoorlichting; annexatie; en de
e »ele positie van ons land.
ïhïpetal formateurs had de opdracht
3»[on een nationaal Kabinet samen
1 ten. Hierin is het niet geslaagd.
'P ii gezegd worden, dat het nieuwe
u op een breodc basis staat, doch
[een der ministers van anti-revo-
vjjren huize is, bleek genoegzaam,
iejrmcde niet kan worden gezegd,
tjrdoor een min of meer officieel
ndjs gelegd.
e Jcommunistische partij is niet ver-
befordigd. Twee partijen, welke ovc-
iemelsbreed van elkaar verwijderd
llen waarschijnlijk straks de par
te oppositie voeren, althans over
deelen van het aangekondigd
beleid. Of zij geaccompagneerd
rden door andere groepen of dee-
weten wij niet.
geen enkele reden om den treur-
in te heffen over het feit, dat
lj?j>neele politiek zal worden ge-
wifparleraentaire democratie zonder
moet onmogelijk worden geacht,
ippositie, natuurlijk hoogstaande,
- \le, is geen correctie mogelijk op
eelteringsbeleid. Het gemeen overleg
regeering en volksvertegenwoor-
icdoelt gelegenheid te bieden,
1 aan te brengen in voorstellen
mg der regeering. Zoo slechts kan
;ija van vruchtbare volksinvloed,
kan zich voorstellen, dat het
parlement zijn traditionecle
g verrichten zonder oppositie.
:en oorlog heerschte er godsvrede,
iwclijks is de oorlog in Europa
of wat oppositie was tot 1939
het regeeringskastecl te doen be
lt aanhangers, en gaat dus weer
ie. Een volksvertegenwoordiging
•positie inzake groote geestelijke
ken is een onding, slechts op
[ts in dictatoriaal bestuurde lan-
clijk broodmager.. In Nederland
geen dictatuur, welke een slap
van volksvertegenwoordiging
ilaat om aan te hooren en toe te
te
EfCOj
ijpt dus, dat hier aan het woord
geen in het dagclijkseh gebruik
ulbrkomende betcekenis moet wor-
r- Jven.
z0rming is niet verwerpelijk, in-
hoogst noodzakelijk. Aan poli-
p is een hoog vaderlandsche, hci-
nt. De meeste fouten in de par
te arena zijn niet begaan door
rtijen, doch door personen, die
verband niet in het oog hiel-
kig heeft de oorlog met al zijn
erkt, dat de politiek weer on-
oger wordt aangeslagen,
dan oppositie zijn ter correctie
ijen^volmaking van den volksinvloed,
avojlan zoo degelijk mogelijk worde
rett Terecht schreef dezer dagen
„•.pwe Nederlander": „In ieder ge
it van belang, dat er een kraeh-
haar taak ten volle berekende
f nis. In het bijzonder aan de anti-
Jinairen wordt door dezen gang
ar n grooten invloed op de toekom-
twikkeling van ons staatkundig
an jhanden gelegd."
i wij ons niet, dan zal de eerste
ur ^ryd gevoerd worden over de
irUgjf er een gekozen of een nood-
1 tijdens den levensduur van dit
j,jj*al komen. De minister-president
üs mede, dat zijn Kabinet van
PRCt ou^e parlement volmacht te
en parlement te doen samenstel-
zaljmvullen door de Illegaliteit en
uuijrlandsch Comité in den vorm van
^nale adviescommissie, om hier-
1 gemeen overleg te voeren,
tër was niet duidelijk in dezen
zin, of de gezuiverde oude Staten-Gene-
raal zullen worden aangevuld, dan wel in
hun geheel zullen worden benoemd; doch
principieel staan beide vormen gelijk.
Hier zitten wij dus direct midden in de
kwestie, hoe de volksinvloed het best tot
zijn recht, kan komen. Aan beide oplossin
gen kleven bezwaren, welke reeds eerder
zijn aangestipt. Volgens de anti-revolu-
tionnairen en waarschijnlijk staan
dezen hierin lang niet alleen is alles
te zeggen voor een gekozen volksvertegen
woordiging en niets voor een benoemd
parlement.
Daarom zegt men: blijf zoo dicht moge
lijk bij de wetten des lands en hoed U
als' het maar eenigszins kan voor een
staatsnoodrecht; leg de uitslag in handen
van de kiezers en niet van aangewezen
kiesmannen; werk er op aan, zoo spoedig
als doenlijk is verkiezingen te doen hou
den. Dan worden de candidaten met hun
program voorgehangen en kan Iedereen
oordcelcn.
Bij een noodparlement is daarvan geen
sprake. Het benoemen van volksvertegen
woordigers door een in klein comité aan
gewezen groep kiesmannen is in strijd met
den grondslag der democratie, dat de pu
blieke zaak van den aanvang af in het
publiek moet worden behandeld.
Wij scharen ons naast hen, die zeggen,
dat de volksprivilegiën behooren tot de
heiligste goederen onzer natie en dat wij
ze hoog moeten houden. Elke stap in de
richting eener benoemde volksvertegen
woordiging, verwant aan dictatoriale
regeeringsvormen en half en half van
oligarchischen aard, moet, als het maar
eenigszins kan, volstrekt worden afge
wezen.
De basis, waarop het parlementaire stelsel
rust, dient weer, als het maar eenigszins
kan, zuiver te worden gehouden. En
waarom zou dat niet kunnen?
De landing op Balikpapan.
(Reuter)) de Ncd. Ind. regeering heeft
bekend gemaakt, dat een contingent van
het Ned. leger, waarbij zich oliedeskun
digen bevinden, deelneemt aan de invasie
van Balikpapan. De Ned. olicdeskundigen
zullen de installaties herstellen, die zij
zelve in 1942 hebben vernield en die la
ter werden gebombardeerd, nadat zij door
de Japanners hersteld waren.
De Australische zevende divisie heeft bij
Balikpapan een strook land ter lengte van
3 mijl bezet ten Oosten van de haven en
is 2500 yards landinwaarts gedrongen
tegón stugger wordenden tegenstand.
Amerikaansche bommenwerpers.zware,
middelzware en jagers, hebben krach
tige steun verleend aan de grondtroepen.
Jachttoestellen der marine, opgestegen
van vliegdekschepen, hebben aan\ allen
gedaan op transportwegen in het binnen
land.
Radio Tokio meldt, dat uit Japan-
sche verkenningsvluchten is gebleken,
dat zich drie geallieerde vloten met
transport- en landingsvaartuigen in
de wateren nabij Okinawa bevinden.
De posities van deze vloten werden
als volgt aangegeven: Bij Kerama
(Z.W. van Okinawa) drie kruisers,
ruim 20 destroyers, 2 vliegtuigmoe-
dei schepen en 170 tot 180 transport
schepen; bij de Katern eilanden: 3
slagschepen, vijftig transportschepen
en 60 landingsvaartuigen; in de baai
van Nakassesoekoe 2 vliegtuigmoe
derschepen, meer dan 40 transport
schepen en 26 landingsvaartuigen.
Nederlanders in Zweden.
Op het informatie bureau van het Ned.
Roode Kruis zijn van de Ncd. Commissie
voor Repatrieering te Londen lijsten ont
vangen met namen van zich thans in
Zweden bevindende uit Duitsche concen
tratiekampen bevrijde Nederlanders. Deze
lijsten liggen vanaf heden voor belang
hebbenden op ons bureau ter inzage.
Rudolf Mengelberg geschorst.
Naar A.N.P.-Aneta verneemt, is Dr.
Rudolf Mengelberg voor den tijd van één
jaar geschorst als directeur van de N.V.
Het Concertgebouw te Amsterdam. -
H.K.H. Prinses Juliana te Ottawa
Prinses Juliana is Zondag te Ottawa
aangekomen, waar zij vele malen
omhelsd werd door de drie Prin
sesjes, die al een kwartier lang op
het stationsperron hadden staan
trappelen van ongeduld. Wat zijn
ze gegroeid", zeïdc Prinses Juliana,
die de Prinsesjes in, geen drie
maanden gezien had. Prinses Juliaita
deelde mede, dat zij ongeveer tien
dagen in Ottawa zou blijven, al
vorens voorgoed te vertrekken.
„Ik kan mij nog niet goed voorstel
len, dat ik nu weer mijn kinderen
om mij heen heb", zeide de Prinses,
terwijl Prinses Irene zich tegen
haar aanvleide. Op een vraag of de
Canadeezen nu Nederland bezet
hadden, antwoordde Prinses Juliana
„Bevrijd is meen ik een beter
woord."
Op een desbetreffende vraag ant
woordde H.K.H., dat zij zeer zeker
Canada nog eens zou bezoeken.
De Prinses verklaarde voorts, dat
zij thans Canada en de Canadeezen
openlijk dank wenschte te brengen
voor hun gastvrijheid.
De Britten kloppen het Bondselrtal.
In het vrijwel uitverkochte Feijenoord-
stadion te Rotterdam heeft het Bonds-
clftal een 30 nederlaag geleden tegen
het Liberation Army Team, een nederlaag,
welke eerst in de tweede helft tot stand
kwam, nadat de rust met blanken stand
was ingegaan.
Er was inderdaad een belangrijk verschil
tusschcn de eerste en tweede helft. Voor
Ie rust zagen de toeschouwers een vlotten,
aantrekkelijken -gelijk - opgaanden wed
strijd, waarbij de gastheeren iets gevaar
lijker waren, doch het juiste schot ontbrak.
In de tweede drie kwartier bleek de
betere geoefendheid, de uitstekende tech
niek en het groot ere uithoudingsvermogen
Ier Engelschen den doorslag te geven. Zij
wisten het tempo aanzienlijk te verhoo-
gen en door snel, open spel werden ver
scheidene kansen geschapen, waaTvan de
handige midvoor Lewis er twee benutte
?n Mortimer £én.
Het Bondselftal heeft zeker wel teleur
stellend gespeeld. Trouwens, wat kan men
meer verwachten van deze spelers, die zoo
veel jaren meerendeels slecht gevoed zijn
?n weinig of niet ernstig geoefend heb
ben? Het was een „gemengde" ploeg, een
stel oude bekende spelers en eenïge jon
geren, van wie bijv. de binnenspelcr Wil-
\ens opviel. Hoofdzaak was, dat het een
geanimeerde, frissche partij voetbal was
met in sommige perioden aantrekkelijk
spel. Een ontmoeting overigens, welke sti-
uuleerend zal werken voor de toekomst.
Rijksuniversiteit te Leiden.
De Registratie.
Na bijkans 5 jaren is thans in den vorm
van een Medcdeelingenblad, het Leidsehe
Universiteitsblad weder verschenen, waar
over velen met ons zich zullen verheugen.
Het blad meldt, dat t/m. 16 Juni j.L S34
studenten zich ter registratie hebben
aangemeld.
Christen Studenten Baad.
Vertegenwoordigers van alle confessio-
neele studentenvereenigingen, tijdens den
oorlog samenkomend als discussieproef,
zijn overgegaan tot de vorming van een
Christen Studenten Raad. Deze Raad, die
na de opening van de Universiteit, haar
werkzaamheden hoopt aan te vangen, be
staat uit de heeren: Prof. Dr. L. J. van
Ho'lk, Ds. R. C. Harder, Prof. Dr. H.
van Rooycn O.S.C., W. G. Aldershoff, H.
P. R. Frederikse, H. J. J. A. Wiemer en
J. Yixeboxse.
Forensen vreugde.
Het personeel van de eerste tram, die
na de bevrijding de forensen uit het Wes
ten weer naar de hoofdstad bracht, werd
gistermorgen te Halfweg verrast met een
vulpenhouder en het gehcele personeel
van de N.Z.H.T.M. met een geldbedrag
voor het onderling ondersteuningsfonds.
Nieuwe Bonnen.
(Periode 1 t.m. 7 Juli).
Geldig in de Distributiekringen Leiden,
Leidschendam, Oegstgeest, Zoetermeer,
Katwijk, Noordwijk en Hillegom.
98 600 gr, biscuits
R 14 20 sigaretten
81 400 gr. brood
90 100 gr. kaas
91 2 liter "melk
R 18 4 liter melk
92 en 100 1 kg nieuwe aardappelen
Van Woensdag af verkrijgbaar.
82 400 gr. brood
Van Donderdag af verkrijgbaar.
97 400 gr. brood
D 04 (rood) 300 gr. biscuits
D 04 (blauw) 250 gr. rijst of rijstebloem
83 y2 liter soep in blik of
125 gr. peulvruchten
84 125 gr. versch vleesch of
4 oz. vleesch of visch
in blik (112 gr.)
85 en 99 4 oz. vleesch of visch in
blik (112 gr.)
86 en 87 100 gr. vet
88 en R 17 125 gr. suiker
89 1 tablet chocolade
93 50 gr. zout
94 50 gr. zeep
Nog geldige bonnen: B 08, C 08 (inleg
vel) 8 liter melk.
De aflevering van rijst of rijstebloem
is afhankelijk van den voorraad bij den
winkelier; de keuze berust derhalve niet
bij het publiek.
Op bonnen 84 zal zoo mogelijk versch
vleesch worden afgeleverd. Is dit niet
mogelijk, dan wordt vleesch in blik ver
strekt.
Bovengenoemde bonnen, met uitzondering
met die van melk, mogen aan de winke
liers eerst bij aflevering der goederen
worden afgegeven.
Zielverzorgers moeten inleveren: 81, 82,
97, 98, D04 (rood) voor graan; 84, 85, 99
voor vleesch; 91. R 18 voor melk; 92, 100
voor aardappelen.
KERK EN SCHOOL.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: Tot pred. voor het kerkelijk
pelswerk der Alg. Synode G. v. Veldhui
zen te Rottcrdam-Kralïngen; te 's-Graven-
hage (24e prod. pl.)^I. P. v. d. Waal te
Haarlem; te Bierum, cand. A. J. Visser,
hulpprediker te Nieuw-Buincn; te Eind
hoven en te Leeuwarden, A. Groot te
Spijk; te Honselerdijk, K. J. H. Burgy
te Westmaas; tc Huizum, G. van Leeuwen
te Koudum; te Schiedam (vac. J. W.
Tonsbeek), Dr. W. C. v. Unnik. cm. pred.
te Vlaardingen en (vac. Dr. J. Swart),
G. Koch te Leiderdorp.
Bedankt: voor Woubrugge, A. Sonne veld
te Terheyde (Z.-H.).
Geref. Kerken.
Tweetal: te Rotterdam-Zuid, J. C. Gilhuis
te Katwijk aan Zee en J. C. Hagen te
Zwijndrecht.
Beroepen: Te Marrum. N. B. Knoppers tc
Hollum; te Nijverdal, B. Slïngerberg te
Bierum.
Aangenomen: Naar Kampen E. L F. Na-
wijn te Apeldoorn; naar Rilland-Bath
cand. D. Kuiper, hulpprcd. te Goes; naar
Oostburg A. A. Oostenbrink te Wissen-
keTke.
Bedankt: Voor H. I. Ambacht N. Warner
tc Ter Aar.
Vrijgem. Geref. Kerken.
Beroepen: Te 's-Gravenhage-Oost en Voor
burg, C. H. Lindeboom Jr. tc Kampen;
te Uithuizen, eand. A. Jagersma te Wou
ters wou de.
Chr. Geref. Kerk.
Tweetal: te Zaandam, D. Henstra tc Haar
lem-N. en H. v. Leeuwen te Ermelo.
Doopsgezinde Broederschap.
Beroepen: Te Haarlem S. M. A. Daalder
te Enschedé en C. P. Hoekema te Hallum.
Ds. G. Th. Koopmans,
Geref. pred. te Hardenbexg is voorloopig
in zijn ambtsbediening geschorst, aan
gezien hij zich niet wcnscht te eurfomee-
ren aan de Leesbeslissingen van de Gen.
Synode der Geref. Kerken 1942./