JHcuiur geihsxift(Jftrumnf
ttric 1 April 1920 -15 October 1941
DINSDAG 19 JUNI 1945
2esorlo: 1o Jaargang vanaf 7 Mel 1945 - No. 35
bnementsprijzeni
26 per week
10 per maand
^5 per kwartaal
Ifdredacteur:
H. DIEMER
&ilide£ij,k-ïlaUoriaaC &ay&£ad
v-o-cyJi £eiden en OmAOithn
Bureaux Redactie en
Administratie
HOOIGRACHT 35,
Telefoon 22778
Postrekening 5 8936
Redactie
B. VAN DER ROS
jgtanbliaëticïj rifjrütebcu
mijn Ijert in trgljcn^jjoct'
!én groote Protestantsch-
Ckristelijke partij?
IV.
moeilijke tijden en als groote gevaren
telgen, worden banden, welke bepaalde
Pikeren, families en volksgroepen verbin-
"n, op zijn nauwst aangehaald. De Zweden
de Noren, die voor een aantal jaren uit
ander gingen, leefden volop in één ge*
chtenwereld, toen de laatsten waren ko-
n te zuchten onder den hiel van den
litschen overweldiger. Onze volksgenooten
het reeds bevrijde deel van_ ons land
nden in den laatsten winter niet uitge
lekt raken over het lot hunner familie-
r1en in het benarde Westen. En toen in
li 1940 de smeltkroes ons land en volk
ieen verzwolgen te hebben, schoven de
""li-RevoIutionnaire en Christelijk-Histo-
|he vrienden ongemerkt op elkaar aan
en tezamen den weg te vinden in den stik-
m, keren nacht, welke zijn vleugels had
meebreid over het vrije Nederland.
inende op de „toezegging" van den
dat Nederland zijn eigen
ligèiek mocht kiezen, verbrak het Pro-
volksdeel allereerst de
tieke stilte. Colijn en Slotemaker, Schou-
Llen Tilanus, en verscheidene -^nderen,
ken in stampvolle bijeenkomsten over
oude beginsel, dat, al zal de practiscne
erking steeds opnieuw moeten worden
3Elfn' van 8een wiïken enkelen weet.
Christelijk-Historische voormannen, als
doch de wensch naar samenwerking aller
Protestantsche Christenen in het staatkundig
leven wortelt toch wel heel sterk bij de
groote massa, die het verdriet doet, dat
het Christendom door de ellendige, meest
overbodige verdeeldheid tot veel te weinig
practischen arbeid in staat is.
(Slot volgt.)
Slotemaker de Bruine, dien wij thans
tiesnissen bij het trekken van diepe voren
alkeit volksleven, en prof. mr. Paul Schol-
laarwezen er evengoed als de Anti-Revo-
inairen op, dat het Calvinisme het be-
denjn de zekerheid is van de hier te lande
•ordjden vrijheden, hetwelk, denken wij
niet ontkend wordt door liberaal en
'IE.al-democraat, al staan zij overigens
ant tegenover onze wereldbeschouwing,
dit in het publiek optreden van de twee
istantsche groepen kwam spoedig een
Het was vooruit te zien, dat de groot-
igheid van Seyss Inquart een eind zou
kt ®n, zoodra hem duidelijk werd, dat Ne-
geen aanhangsel wilde worden van
(8ck)root-Duitsche Rijk. Duitschland stond
Ojt hoogtepunt van zijn macht. Engeland
IhoTteruggeslagen van het vasteland en
fcrijk op de knieën gebracht. Rusland,
j mede Hitier heel broederlijk Polen had
1 ;ld, moest nog vernederd worden, en
^j was Duitschland heer en meester op
buropeesche continent. Aan dien strijd
i Rusland moest geheel Europa deel-
sn, als het kon vrijwillig en anders ge-
*t jgen. Het eerste lukte hem niet en
.g het tweede moest Nederland beroofd
n ven van eiken vorm van geestelijke vrij-
Begin 1941 werden de meeste
eke partijen opgeheven en een groot
der politieke leiders gevangen genomen.
wij dit zeggen: Op denzelfden
off luidde de doodsklok voor de twee
jste Protestantsche partijen, welke in
en. storm, die over ons land raasde, elkaar
ïn arm hadden genomen om steviger te
iis er thans, nu God ons vaderlapd
N.I.lrijheid herschonk, waarnaar toen zoo
jhtend werd uitgezien, éénige reden om
^andere houding aan te nemen? Immers
v dit zou toch de onwaarachtigheid
ijkÖ°ud zijn.
oon: wordt het gelukkig hier en elders ook
3ajjpien.'In Amsterdam, Den Haag, Dor-
ht en in onderscheidene plattelands-
lenten zijn gemeenschappelijke bijeen-
'^sten uitgeschreven of reeds gehouden,
tg^s imrkten wij ook al een spreker op
wjéén der kleinere partijen, de Christen-
n8iocratische Unie. In onzen kring dweept
edei noS al met de opvatting, dat een ge-
ini^e het best in de practijk kan worden
aks zy van 0I1deren opkomt. Op
aöIkelf is dit slechts betrekkelijk waar,
BÜ1TENLAND
De crisis in België.
Van Acker heeft een onderhoud gehad
met den chef van het kabinet van Koning
Leopold, Frederico en met Jacques Pi-
renne. Beide laatstgenoemden hebben
eveneens besprekingen gevoerd met den
president van den Senaat, Gillow.
Min.-president Van Acker heeft voor de
radio verklaard, dat de regeering besloten
had, dat haar rol uitsluitend was den
Koning op de hoogte te brengen van de
verschillende stroomingen der openbare
meening en hem daarna over te laten de
beslissing te nemen, die hem het meest
in overeenstemming met het landsbelang
voorkwam.
Van Acker deed een beroep op het volk
kalmte en discipline te bewaren.
In sommige Belgische kringen houdt men
rekening met de mogelijkheid, dat de
terugkeer van Koning Leopold eenige
dagen zou worden uitgesteld om den
Koning gelegenheid te geven een regee
ring te vormen alvorens den troon weer
te bestijgen.
Misbruik van Petains naam»
Tijdens het verhoor van Petain verklaarde
deze, dat hij nooit politieke ambitie heeft
gehad en geen tegenstander is van het
republikeinsche regiem, „toen Paul Bon-
cour" aldus Petain „op 10 Juli 1940 mij
mededeelde, dat men mij volledige vol
machten wenschte te verstrekken om als
Romeinsch dictator op te treden heb ik
geweigerd" zeggend „ik ben geen Cesar
en wil het niet worden." Het schrijven,
waarin Petain aandrong op het onmidde-
lijk staken der vijandelijkheden van 16
Juni 1940 kon hij zich niet herinneren.
Getuigen waren van meening, dat het
schrijven vermoedelijk van Laval afkom
stig is, waarbij misbruik werd gemaakt
van Petain's naam.
Radiorede van den Pans.
De PaUs' heeft Zondagmiddag een radio
toespraak gehouden tot de Fransche
katholieken, waarin hij in het bijzonder
de heiligheid van het huwelijk, die in ge
vaar wordt gebracht door echtscheiding,
een losbandig leven, onwelvoeglijke ver
tooningen en de pers, besproken heeft. Hij
wees op het belang voor Frankrijk van
gezonde en degelijke groote gezinnen,
waarmede de toekomst van het land nauw
verbonden is.
Onthullingen omtrent Hitiers dood.
In zijn pas verschenen boek „Het einde"
onthult graaf Bernadotte, hoofd van het
Zweedsche Roode Kruis", dat Hitier door
zijn eigen menschen op 27 April is, ver
moord, en wel door een gifinjectie. Hitier
was niet meer in staat eenig initiatief te
nemen. Hij kon alleen tegenorders en exe-
cutiebcvelen uitvaardigen. Von Ribben-
trop zou in het laatste stadium van den
oorlog voornemens geweest zijn, het pact
met Rusland te vernieuwen. Indiqn de
Oderlinie niet te houden was, wilde Von
Ribbentrop Duitschland in Ruslands
armen werpen en een aantal divisies' naar
het Westelijk front overbrengen, liever
,dan voor "de Engelschen en Amerikanen
te capituleeren.
Marktbericht Scheveningen.
De aanvoer van versche visch uit. zee was
Woensdag te Scheveningen niet groot.
Aan de markt was een honderdtal kisten,
hoofdzakelijk kleine schol en scharren,
aangevoerd door 33 kustvisschers, waar
voor f 2250,in totaal werd besomd.
De „Blauwe" gaat rijden.
25 Juni begint het feest»
Met ingang van Maandag 25 Juni gaat
de Blauwe Tram weer rijden op enkele
trajecten, zoodat hiermede een begin ge
maakt wordt met het herstel van de inter-
loeale diensten.
Men heeft de laatste dagen kunnen con-
stateeren, dat er door het personeel der
N.Z.H. hard gewerkt wordt aan de repa
ratie van rails en leidingen, terwijl men
reeds vanaf vorige week herhaaldelijk
montagewagens op het baanvak Leiden
(Station)Rijnsburg heeft kunnen zien
rijden. Gisteren hebben ook eenige passa
gierstrams proefritten gemaakt, waardoor
de vermoedens bij het publiek versterkt
werden, dat de populaire „Blauwe" wel
spoedig haar plaats in het verkeer zou
gaan innemen.
Van Maandag af worden de eerste verbin
dingen hersteld en wel op de trajecten
Voorschoten (Dorp)Den Haag, Tuin-
stadwijkStation, Hooge RijndijkLeid-
sche Buurt, Remise (Station)Rijnsburg
en SassenheimHaarlem.
Op de stadslijnen wordt een 5-minuten-
dienst onderhouden, doch op de inter-
locale verbindingen een half uur dienst,
terwijl tusschen SassenheimHaarlem om
het uur wordt gereden.
De diensten zijn vanwege de sterke
stroomrantsoeneering zeer beperkt en
worden slechts gereden van 7.309 uur
's morgens pn 45.30 uur 'a midags. Het
is de directie voorloopig niet mogelijk
uitbreiding aan de diensten te geven,
ook omdat 4 kapotte bruggen in de baan
vakken de stad Leiden isoleeren en wel
op de lijnen naar Den Haag, Katwijk en
Noordwij k.
Het trammateriaal is nog volledig aan
wezig, doch de autobussen zijn alle ver
dwenen naar Duitschland en zijn mis
schien wel aan 't Oostfront terecht ge
komen. Hierdoor wordt de directie zeer
gehandicapt bij het inleggen van autobus
diensten tusschen verschillende plaatsen.
De directie is echter paraat en zal al het
mogelijke doen om op alle lijnen de
diensten zoo spoedig als mogelijk is weder
normaal te doen functionneeren.
De C. B. T. B. herrezen
De Christelijke Boeren- en Tuindersbond,
die op 25 November 1941, den dag waar
op zij aangesloten werd bij den voorm.
Landstand, opgehouden heeft te be
staan, is weder herrezen.
Gedurende den geheelen bezettingstijd" is
het contact tusschen het Hoofdbestuur
en de afdeelingen blijven bestaan, terwijl
ook steeds voeling werd gehouden met de
vertegenwoordigers der beide andere
Centrale Landbouworganisaties en der
Landarbeidersbonden, waarbij regelmatig
besprekingen werden gevoerd over de
toekomstige organisatie in den Land- en
Tuinbouw. Hierbij kwam de wenschelijk-
heid naar voren tot het stichten van een
publiekrechtelijk orgaan voor den Land
en Tuinbouw, waarvan de voorbereiding
zich thans in een gevorderd stadium be
vindt.
De samenwerking is gevonden in den
vorm van de stichting van een centraal
punt, dat voorloopig gevestigd is Anna
Paulownastraat 20, telefoon 390415 te
's-Gravenhagp.
In het eercto nummer na de bevrijdin
van „Ons Platteland", weekblad voor den
Boeren- en Tuinderstand, orgaan van den
Chr. Boeren- en Tuindersbond in Neder
land en de Bedrijfsver. „Het Platteland",
komt. een oproep tot samenwerking voor,
gericht tot alle boeren, tuinders en land
arbeiders1 in Nederland voor, welke is
onderteekend door de heeren Chr. van
den Heuvel, voor den Chr. Boeren- en
Tuindersbond, Ir. C. J. Heijmeijer, voor de
Kath. Ned. Boeren- en Tuindersbond, H.
D. Louwes, voor het Kon. Ned. Land-
bouwcomité, J. Lage veen, voor den Ned.
Mededeeling aan de Lezers.
Het Militair Gezag heeft ons voorge
schreven, dat met het oog op het ver
schijnen van het roomsch-katholieke dag
blad „De Burcht" het aantal exemplaren,
hetwelk wij mogen verspreiden, met
eenige duizenden moet worden vermin
derd. Natuurlijk is dat jammer, want er
zijn in ons rayon gebieden met niet-r.k.
burgers, welke wij nog niet bewerkt heb
ben. Inmiddels roepen wij onzen nieuwen
collega van harte welkom toe en gaarne
helpen wij om de overheveling van r.k.
lezers zonder onnoodige verwarring te
doen plaats hebben.
Lezers, die over willen gaan naar „De
Burcht", kunnen ons dit opgeven met
opgave van het bedrag aan abonnements
geld, aan ons betaald. Wij geven dan
naam en adres op aan het Bureau van
onzen collega en betalen daar het netto
restant van het abonnementsgeld.
Directie
NIEUWE LEIDSCHE COURANT.
Alhoewel het niet de gewoonte is, dat
de Directie van een dagblad ruimte vraagt
aan de leiding van een ander dagblad,
is hiervoor thans alle reden.
We stellen de hierboven aangekondigde
geste van „De Nieuwe Leidsche Courant"
op zeer hoogen prijs.
Directie „De Burcht".
Holalndsche Nieuwe!
De eerste haringvisscher, de logger K.W»
37, schipper H. Plug, van de reederij H.
Parlevliet uit Katwijk, is gisteren uit
IJmuiden ter haringvissckerij vertrokken.
De hier uit Schotland ontvangen berich
ten melden goede vangsten op de Noord
zee. Gemiddeld van 150 cran (1 cran ij
1 y2 ton).
Rectificatie.
In ons verslag „De Lijdensweg van.
Dachau" dient onderstaande zin als volgt
te worden gelezen:
„De geestelijken waren 't meest veracht
en op hen mochten de nationaal-socialistea
de haat, welke zij tegen den Christus
hebben, botvieren. Tevens moet voor 40
predikanten gelezen te worden 40 geeste
lijken.
Hr. Ms. Queen Wilhelmina in
Rotterdam aangekomen.
Zondagavond is in Rotterdam Hr. Ms.
duikbootjarer „Queen Wilhelmina" uit En
geland aangekomen. Het schip staat onder
bevel van den lt. ter zee 1ste klasse S. H.
Rossier en werd op 6 Aug. 1942 door
Amerika aan de Ned. vloot ten geschenke
aangeboden. Het werd gebouwd in Na-
ponset, Massachusetts, de kiel werd op
1 Jan. 1942 gelegd en op 30 Mei d.a.v.
liep het van stapel. Op 10 Juli 1942 werd
het bij de Amerikaansche marine in ge
bruik genomen en op 6 Aug. werd het aan
de Ned. vloot overgedragen.
Het schip heeft sedert de ingebruikne
ming tallooze convooien begeleid en in
totaal tusschen Trinidad en Cuba meer dan
1000 schepen geconvoieerd. In het najaar
van 1943 bracht het naar alle waarschijn
lijkheid nabij Trinidad een Duitschè on
derzeeboot tot zinken. De bemanning be
staat uit ruim vijftig koppen. De „Queen
Wilhelmina" zal in het midden van deze
week weer uit Rotterdam vertrekken.
oond van Arbeiders in het Landbouw-,
Tuinbouw- en Zuivelbedrijf, M. Ruppert,
voor den Ned. Chr. Landarbeidersbond
en C. J. van der Ploeg, voor den Ned.
R.K. Landarbeidersbond „St. Deusdedit".
Zoolang de C.B.T.B., wiens gebouw en
bezittingen by het bombardement van
's-Gravenhage op 3 Maart jl. verloren
gingen, nog geen eigen bureau heeft, is
dit gevestigd ten huize van den secreta-
ris, Mr. T. Rip, Paradijsstraat 36, Voor-
burg, waarheen men alle correspondentie
gelieve te richten.
