Hicti mt geihsi:tfeoutauf
CAbiiteCyk-YlationaaE QxigMad
u-o-oJi £eiden en OmWieJktn Redactie
1 April 1920 -IS October 1941
WOENSDAG 13 JUNI 1945
2e serie: Ie Jaargeng vanaf 7 Mei 1945 - No. 30
-atsprijzen:
t;
j-
week
maand
kwartaal
V.
en DIEMER
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOIGRACHT 35.
Telefoon 22778
Postrekening 5 8936
B. VAN DER ROS
P""
ié gljcölcben
|dnijn Ijri't in tertjjcnépact'
ar
s poote Protestantsch-
rSristeiijke partij?
ui.
ia:
-aa
°Vee voormannen der in 1894 uit
n(jgane protestantsche partijen leefde
aa, het sterke verlangen naar een op
dien optrekken, gelijk in de moei-
■gpgenblikken van het Ministerie
e(n de periode van 1901 tot 1905
man geen enkele poging werd on-
om dit Kabinet het been te lich-
i in 1916 dr. Kuyper het Program
la.-evolutionnaire partij aan een revi-
n^ierp, mocht niet gewanhoopt wor-
is schreef hij in de Voorrede van
)T^e deel van zijn toelichting over
jjpm, aan een hereeniging der twee
.is^elke in meer dan één opzicht ge-
zou zijn. Als bijzondere reden gaf
aj nog op, dat de Kamerclubs te
iantal leden zijn, om een doelmatig
jptreden te .veroorloven. Dit zou er
kunnen leiden, dat de anti-revolu-
.1 steeds meer in den conservatieven
cht zouden komen, hetgeen buitéh-
mgewenscht moest worden geacht,
afj werd hieraan toegevoed„Alleen
1 prijs op, eer ook dit tweede deel
e I kiezers uitgaat, mijn stellige uit-
Jo herhalen, dat de splitsing, die ons
verdeelde, niet een volstrekte eisch
toestand is geweest, en dat wie de
i gescheiden deelen in de toekomst
a ji kan, de verhooring bevorderen
bede, die bij mij nooit wegstierf.'*
^eTA. F. de Savornin Lohman ging
in*Wnden later breedvoerig op het
eei> van een eventueele hereeniging
van Prinsterer's leuze „Tegen de
^het Evangelie" maakte samenwer-
then protestanten van allerlei scha-
NTfoogelijk, aldus betoogde hij. Als
R"h in dezen schreef hij neer: „Moge
befenbreken, dat beide groepen der
v*tior.nairen, beseffende hoe noodig
Zaucing van alle Christenen is tot be-
kintot ontwikkeling van ons Christe-
sicijven, zich weer vereenigen tot ééne
ng mocht die wensch niet worden
opjkt, dat dan tóch geen van beide
jeiclioit het „twee wegen, één doel"
Zal het Christelijk volks-
zi als testamentair executeur der
van deze groote erflaters
-stGreden, die als kinderen van hun
uitial uit elkaar gingen, en daarbij
Daar niet volkomen vrede konden
zi
vader jongeren uit het heden worde
ocdiiegevoegd. Dr. I. A. Diepenhorst
l dei Historisch-Critische Bijdrage tot
ran den Christelijken Staat, ver-
v. 1943, met de volgende woorden:
iwerking der Christelijke beginse-
Gef politiek bestel bestendigd blijven,
Nosslechts noodig, dat men wezenlijk
Lei< elkander op te trekken, dat men
id poogt elkaar te verstaan, en
ocia® gemoede overtuigd, ook op deze
xain te dienen, gezamenlijk datgene
aarfat beantwoordt aan Zijn heilig
i. At
partijen? De toenmalige Alge-
jbenPrediker Ds. H. Janssen mikte in
Ui i Gedenkboek Schrift en Historie
eurlo dat hij tot deze ontboezeming
0Pz'chte van de centrale en
tegenstelling, welke zich aan den
toekomst afteekent, vallen al de
jusschen de A.-R. en de S.G.P.,
de H.G.P., de A.-R. en C.-H.
.zullen wij zien, wat helaas zoo
i^hel* wor^t Ingezien, dat wij in den
Dezi,n' ^at wiJ leven en door
eloof en dat zij verdedigen het-
imonium en strijden voor den-
ristus."
n zijn verstreken sedert de pro
testantsche Christenen, voor zoover zij aan
eigen partij-formatie deden, de eenheid den
rug toe keerden. Na een halve eeuw komt
ieder, die ernst maakt met zijn roeping
tegenover vaderland en beginsel, voor de
groote vraag te staan: moet het weer wor
den een gescheiden optrekken met al de ge-
'varen hieraan verbonden, of kunnen wij één
leger vormen en zoo beter het groote doel
benaderen?
BINNENLAND
H.M. de Koningin bezoekt
Nijmegen.
Rijtoer door de verwoeste stad.
H. M. de Koningin heeft Zaterdag een
officieel bezoek gebracht aan de stad Nij
megen. Om 11 uur ariveerde zij in gezel
schap van haar secretaresse, Mej. Geldens
en haar adjudant Kapt. Vlieger S. E. Hazel-
hoff Roelfsema, aan de grens der gemeente,
waar zij werd verwelkomd door den fun-
geerenden burgemeester van Nijmegen, den
heer Ch. Hustincx.
In een der bovenzalen der St. Anna Stich
ting, het tijdelijk verblijf van het gemeente
bestuur, had de officeele ontvangst plaats.
Hier ontving H. M. een aantal deputaties
en vertegenwoordigers van kerkelijke en
gemeentelijke instanties. In den schuilkelder
onder de St. Anna Stichting, waarin tijdens
de donkere dagen van Nijmegen zooveel
burgers een schuilplaats hebben gevonden,
werd H. M. een hulde bereid door de kin
deren van de oorlogsgetroffenen, die hier
nog steeds zijn ondergebracht. Vervolgens
begaf zij zich naar het zgn. „Oranjehuis",
beter bekend als de „Bonte Os". Dit hotel
was het brandpunt van de illegaliteit tijdens
de bezetting. Mevr. Witteveen, alias
„Oranje Marie", een naam haar door de
binnenlandsche strijdkrachten gegeven, ge
noot de eer, dat H. M. de Koningin in het
Oranjehuis kwam lunchen. Aan deze lunch
zat mede aan de wnd. Commissaris der
Koningin, Baron van Voorst tot Voorst.
Des middags werd een uitgebreide rijtoer
door de stad gemaakt, waarbij H. M. zich
kon overtuigen van de groote verwoestingen,
die de oorlog in deze frontstad heeft aan
gericht en waarbij de bevolking van schier
alle wijken uiting aan haar vreugde over
het koninklijk bezoek kon geven.
De tocht leidde langs het Wilhelmina-
Ziekenhuis en werd besloten met een bezoek
aan de gemeente Groesbeek, waar het treu
rige oorlogsbeeld wel een diepen indruk op
de Landsvrouwe moet hebben gemaakt.
Nederlands economisch herstel
De minister van Waterstaat en Wederop
bouw Ir. Th. P. Tromp, heeft voor de pers
mededeelingen gedaan over Nederlands Eco
nomisch herstel, waaraan wij h§t volgende
ontleenen
In totaal is 250.000 ton bouwmateriaal in
het buitenland besteld. In het Zuiden des
lands alleen is reeds een eerste urgentie
programma van 5.000 noodwoningen opge
maakt van semi-permanent karakter. In 21
gemeenten zijn er reeds 183 proef-nood-
woningen. Bij Bruynzeel werkt men op kor
ten termijn aan de fabricage van 500 nood
woningen. De minister was van meening, dat
voor enkele der uitgedachte typen in de
toekomst zelfs exportmogelijkheden open
staan.
De sporen van aangerichte verwoestingen
zullen nog wel 10 jaar zichtbaar blijven.
Niet minder dan 6000 boerderijen zijn ver
woest, kleine dorpjes in Noord-Brabant zijn
geheel verwoest. Voor den wederopbouw
zullen van boven af richtlijnen moeten wor
den gegeven, maar het particulier initiatief
zal worden ingeschakeld. Als men bedenkt,
aldus de minister, dat jaarlijks voor den
oorlog 40.000 huizen werden gebouwd, dan
is er in den oorlog een achterstand ontstaan
van 200.000 huizen, terwijl er in den oorlog
200.000 zijn verwoest Bij den wederopbouw
NIEUWE BONNEN.
Voor de Distributiekringen: Leiden, Oegstgeest, Leidschendam, Zoetermeer,
Katwijk, Noordwjjk en Hillegom.
(periode 1016 Juni 1945)
Vanaf Donderdag 14 Juni a.s. verkrijgbaar op:
Bonnununer Artikel
Verkrijgbaar bij
bakkers
slagers
R.K.-winkels
R.K.-winkels
R.K.-winkels
gram
betalen
betalen
gratis
gratis
grams oi
betalen
21 400 gr. brood bakkers gratis
33 2 kg. aardappelen groentehandelaars betalen
25 125 gr. boter zuivelhandel betalen
27 100 gr. kaas zuivelhandel betalen
Bon 33 behoeft niet bij de Centrale keukens te worden ingeleverd.
Vanaf 15 Juni is verkrijgbaar op:
37 (reserve) 800 gr. brood
39 (reserve) 8 oz. vleesch in blik (224 gr.)
28 en R 6 (reserve) 125 gr. suiker
29 1 tablet chocolade of 55 gr.
gebroken chocolade
B 488 (noodkaart) 100 gr. havermout
Vischdistributie.
Voorts zal wekelijks een bon worden aangewezen voor de distributie van
versche visch.
Het publiek dient dezen bon (35 van M.G.-kaart) heden bij den vischhandelaar in
te leveren. Deze bon is een klantenbindingsbon, waarvoor de vischhandelaar een
ontvangstbewijs moet afgeven. Deze bon behoeft niet bij de Centrale keukens te
worden ingeleverd.
Boter op bon 25 en kaas op bon 27 moet betrokken worden tegen inlevering van
de ontvangstbewijzen bij de winkeliers, waar de bestelbon 13 voor boter en 14 voor
kaas zijn ingeleverd.
Zelfverzorgers moeten op door de distributiediensten aan te geven dagen inleveren:
Graan 21, 37 (reserve), 22 en 38 (reserve)
Vleesch SÉÉjii (reserve) en 24
Melk 31 en E 7 (reserve)
Aardappelen 30 en 40 (reserve) en 33.
zullen de N.S.B.ers worden gebruikt voor
het vuile werk, zooals steenen bikken en
puin ruimen.
Over het spoorwegnjateriaal zeide min.
Tormp, dat dit in een „pool" is ingebracht.
Gevraagd is aan de SHAEF hiervan 50 pro
cent te onzer beschikking te stellen; omtrent
de overige 50 procent zal dan telkens een
aanvraag bij de „pool" moeten worden inge
diend. In het Zuiden beschikt men over 350
wagons. Van de in Roemenië rijdende Ne-
derl. diesels zal wel niets terugkomen.
In de plaats van een drijvende electrische
centrale, die naar IJmuiden zou komen,
komt 500 ton olie, waarvan 100 voor Velzen,
100 voor Rotterdam en 300 voor Amster
dam, zoo verklaarde de minister.
Over onze luchtvaart merkte min. Tromp
tenslotte op, dat er thans 37 vliegvelden in
ons land zijn. Een commissie beoordeelt,
welke ervan zullen blijven. Schiphol zal
wel niet onze wereldvlieghaven worden, aan
gezien de bodem daarvoor niet geschikt is.
De K.L.M. heeft een goede reputatie in het
buitenland, ook als pionier op luchtvaart
gebied. Ook om reden van landbouwkun
digen aard kan in het Westen geen wereld-
luchthaven worden aangelegd, nu 18 procent
van onzen cultuurgrond is geïnudeerd, ge
bruikt voor vliegvelden, versterkingen, tank
grachten en een groot deel onbruikbaar is
door mijnen enz.
Minister Tromp bezoekt Amsterdam
Ir. Th. P. Tromp, min. van Waterstaat en
Wederopbouw, heeft gisteren een bezoek ge
bracht aan Amsterdam. O.m. werd het
vliegveld Schiphol bezocht, waar de min.
zich nauwkeurig door den havenmeester liet
voorlichten.
Wereldtekort aan voedsel
Indien de Europeesche volken overvloedig
voorraden voedsel in de komende 12 maan
den denken te ontvangen, zullen zij teleur
gesteld uitkomen, schrijft de Daily Mail in
een commentaar op de voedselconferentie
der Westersche Europeesche landen, die
deze week in Londen wordt gehouden. De
bevrijde volken, aldus het blad, hebben nog
geen notie van den waren omvang van het
wereldtekort aan voedingsproducten, zij
moeten alles in het werk stellen, om hun
eigen oogsten te vermeerderen en daartoe
zoo noodig krijgsgevangenen gebruiken.
Het reisverbod voor N.- Holland.
Het eerste Can. legercorps deelt mede, dat
met ingang van 11 Juni 1945 te 5 uur
's morgens de beperkingen op het verkeer
van burgers Noordelijk en Zuidelijk van het
Noordzeekanaal, welke 1 Juni '45 door het
lste Canadeesche legercorps werden inge
voerd, ingetrokken zijn; het is echter nog,
tot nader aankondiging, ten strengste ver
boden voor burgers van den Afsluitdijk ge
bruik te maken.
Van de zijde van het M.G. wordt hierbij
aangeteekend, dat het bovenstaande uitslui
tend betrekking heeft op de maatregelen van
Canadeesche zijde, doch dat hierdoor niet
worden getroffen de maatregelen, die plaat
selijk zijn genomen door de Nederlandsche
autoriteiten. Alvorens zich op reis te bege
ven overtuige men zich dus van den aard
van deze laatste beperkingen.
Electriciteit in de grote steden,
Met ingang van Maandag 11 Juni zijn in
enkele groote steden de trams weer gaan rij
den hoewel voorloopig met een beperkten
dienst gedurende de spitsuren wordt gere
den, zal deze maatregel ongetwijfeld een
groot gerief voor de bevolking beteekenen.
Het ligt voorts, naar van officieele zijde
aan A.N.P. wordt medegedeeld, in de be
doeling, als de verwachtingen der gaskolen
voorziening in vervulling gaan, in de eerste
helft van Juli in Amsterdam, Rotterdam,
s'-Gravenhage en Utrecht weer gedurende
een zeer beperkten tijd van den dag gas ter
beschikking te stellen, terwijl dan tevens
een aanvang gemaakt zal worden met de
levering van electriciteit aan de bevolking
voor verlichting. De hoeveelheid, waarin dit
laatste kan geschieden, zal in verband met
de geringe hoeveelheid der beschikbare ko
len, slechts zeer beperkt kunnen zijn. Wil
deze levering in het geheel gehandhaafd
kunnen worden, dan zal het publiek in de
zen volledig moeten medewerken om met
het verbruik de uiterste zuinigheid te be
trachten.
De droogmaking van Walcheren.
De Nederiandsche regeering heeft dezer
dagen de droogmaking van het eiland Wal
cheren opgedragen aan de maatschappij tot
uitvoering van Zuiderzeewerken. (M.U.Z.)«