Jlkitni t ^rittódjr (jToumnt
Spilmogendheden in oorlog met Sowjet-Rusland
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
FINNEN EN ROEMENEN AAN DUITSCHE ZIJDE
IN DEN STRIJD
i lentsprijs:
maanden 2.47, vermeerderd met
11 Incassokosten. Per week 19 ct
nummers 5 et Zaterdagnummers
V Zondagsblad 7% ct Alles bij
»r itbetaling.
ïtieprijzen:
per regel Ingezonden Mede-
ingen 46 ct per regeL Minimum
gels Bewijsnummer 5 ct BIJ con-
belangrijke korting.
ing
Cel
b
K
22e Jaargang No. 6460
Hoofdredacteur H. Dienier. Rotterdam.
MAANDAG 23 JUNI 1941
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58936
Bijdragen van medewerkers, Ingezon
den stukken aan de Red.
Uitgave: N.V. Nieuwe Leidsche Courant
Abonnementen, Advertenties, enz. i
de Administratie.
Kromsigt heengegaan
Kromsigt is een merkwaardig,
ook een belangrijk man uit de
wereld heengegaan. Mede door
leeftijd was hij in het laatst van
V-I i op den achtergrond van der
id achten geraakt, doch hij heeft
rig een publicist van beteekenis
ik een toegewijd en trouw pre-
li.
ireken over dr. Kromsigt komt
i de naam van Hoedemaker voor
oedemaker is in zijn jaren hard
not door vooraanstaande theolo-
geleerden uit verscheidenen
den schreef hij niet immer even
resultaat was intusschen, dat
voor velen en wellicht ook voor
nbegrepene was, die allengs
Is Fabius zich geheel en al een
ide van Groen van Prinsterer,
Kromsigt een ijverig en volg-
r, van Hoedemaker, een volhar-
.orger ook, die niet heeft nage-
veer de aandacht te vragen voor
is van Hoedemakers centrale
?rs grondgedachte: Heel de kerk
volk, vindt men in de talrijke
ran dr. Kromsigt op verdienste-
uitgewerkt, verdienstelijk ook,
■h getemperd wist door zijn besef
dat juist bij zulk een onder
een schier eerste vereischte is.
zou in ons land en in onzen tijd
=lling als van Hoedemaker in
kunnen worden omgezet?
irom ook, dat die stelling, hoe-
c ook als ideaal aanvaard, in de
i aak ook in de theorie van het
-en niet de belangstelling trok,
reenstemming zou zijn met den
S -aar voorstanders aan den dag
2 gevolg was, dat ook dr. Krom-
2.1 eens een vereenzaamde moest
heeft het hem buiten twijfel goed
in de laatste jaren de belang
de persoon en het werk van
wederom rijzende was.
igt heeft zijn krachten in dienst
rimer gespaard. Naast een werk-
ij ook een strijdbare figuur. Hij
i kamp niet, ook niet tegen wie
iorzaken ook boven hem moesten
aar steeds ook trachtte hy in de
»r tegenstanders te vinden het-
jrdeering aanleiding gaf. Dit zal
enis aan dezen hanteerder van
ipenen te rijker aan vrede doen
E NIEUWE
EESCHBON
is-generaal van- het departement
v en visscherij maakt bekend,
de bonnen zijn. aangewezen voor
er daarbij vermelde rantsoenen:
eesch": 24 Jüni t.m. '1 juli: per
100 gram vleêsch (beén inbe-
n rantsoen vleeschwaren.
rst, Vleeschwaren": 24 Juni tm.
ee bonnen één rantsoen vleesch-
antsoen vleeschwaren bedraagt:
r gerookt of gekookt varkens-,
paarden- en schapenvleesch en
worstsoorten; 100 gram voor
stsoortên, rolpens en knakworst;
r ieverartikelen, tongenworst en
0 gram voor bloedworst of 100
-zaamde kip. eend, gans of kal-
begrepen).
bij een melkinrichting
eeling technische controle van
risis-controledienst waren
komen volgens welke een melk -
Apeldoorn de -melk, die haar
erd, niet. naar het vetgehalte
eze klachten, waren, aanleiding
'an een onderzoek bijdit
van de melkinrichting "bleek
rs van de hem geleverde nielk
doen en op grond van deze ver-
sters zijn melkleveranciers
deze manier werd een belang-
leid melkvet, die hem was ge-
de melkveehouders uitbe-
oeveelheid bedroeg ruim hon-
r de periode van 27 April
t werd ook buiten de admini-
en. De boter, die ervan werd
buiten de administratie
en zonder bon voor vier gulden
verkocht,
van de. gebezigde practijken.
ootere hoeveelheden melkvet
in worden verantwoord, en dit
en'man 'weer tot geknoei ii
t^szoeking werd onder een divan
Sveelheid ongemerkte boter ge-
njereed lag om te worden afge-
werd op het politiebureau
yn verhoor afgenomen, hij zal
^rechtelijk als tuchtrechtelijk
Slgd en is reeds in verband met
2 gebleken, bij de Nederlandsche
als georganiseerde geschorst,
ede afnemers van de buiten de
?>m geleverde boter is proces-
-naakt.
NIEUW FRONT VAN IJSZEE TOT ZWARTE ZEE
HITLER ONTHULT HET VERRAAD DER MOSKOUSCHE
MACHTHEBBERS
Rijksminister Dr. Göbbels heeft Zondag
ochtend te 5.30 uur een oproep van den Führer
aan het Duitsche volk voorgelezen.
Hierin stelt de Führer het Duitsche volk
op de hoogte van de Sowjet-Russische machi
naties tegen het Rijk, in samenwerking met
Engeland.
Hij kondigt in zijn oproep aan, dat een front
s opgericht van de Noordelijke IJszee tot de
Iwarte Zee, tezamen met het Finsche en het
loemeensche leger, ter bescherming van Europa.
Tenslotte deelt Dr. Göbbels mede, dat de
führer besloten heeft, het lot en de toekomst
van het Duitsche Rijk en het Duitsche volk
vederom in handen van de soldaten te leggen.
omsingelingsfrtint tegen
f 5dn en maan
24 Juni 5.17; ondergang 22.07
^ig 24 Juni 5.28; ondergang 21.27
j. Big 25 Juni 6.18; ondergang 22.12
e-3
g-san Dinsdag 24 Juni; eerste
B ?oensdav 2 Juli; volle maan
'Uli; laatste kwartier Woens-
nieuwe maan 24 Juli, eerste
Juli.
DE OPROEP VAN DEN
FÜHRER
luitsch volk, Nationaal-Socialisten!
Door zware zorgen gedrukt, tot maanden
lang zvijgen gedoemd, is thans het oogenblik
gekomei, waarop ik eindelijk openlijk kan
spreken
Toen het Duitsche Rijk op 3 September
1939 de Engelsche oorlogsverklaring ontving,
werd di Britsche poging ieder begin van
een conolideeren, en daarmede een opgang
van Eunpa, door den strijd tegen de sterkste
macht wn het continent te verijdelen, her
haald. Voo heeft Engeland eens in vele
oorlogen Spanje te gronde gericht. Zoo
voerde ht zijn oorlogen tegen Holland, zoo
bestreed iet met behulp van geheel Europa
later Fraikrijk en zoo begon het, omstreeks
de eeuwsvisseling, met de omsingeling van
het Duitche Rijk en begon in 1914 den
wereldooiög.
Slechts door zijn eigen innerlijke oneenig
heid heef Duitschland in 1918 verloren. De
gevolgen varen verschrikkelijk. Nadat men
eerst huihelachtig had verklaard, alleen
tegen den Keizer en zijn regiem gestreden te
hebben, bgon men na het neerleggen der
wapens dor het Duitsche leger, met het
stelselmatii vernietigen van het Duitsche
Rijk. Terwil zich de profetie van een Fransch
staatsman, iat in Duitschland twintig millioen
menschen ;e veel waren en door honger,
ziekte of unigratie uit den weg geruimd
moesten warden, schijnbaar letterlijk in ver
vulling ginj, begon de Nationaal-socialistiscne
beweging net haar hereenigingswerk onder
het Duitsch volk, waarmede het herstel var.
het Duitsch Rijk werd ingeleid.
Deze ophiffing van ons volk uit nood en
ellende en smadelijke miskenning stond in
het teeken -an een zuiver innerlijke weder
geboorte. Inde eerste plaats Engeland werd
hierdoor nie- getroffen of ook maar bedreigd.
Desalnietterrin begon toch onmiddellijk de
nieuwe, vai haat vervulde omsingelings-
politiek tegsi Duitschland. Van binnen en
van buiten rwam het tot de ons bekende
complotten tisschen Joden en democraten,
bolsjewisten en reactionairen, welke alleen
ten doel hidden, het oprichten van den
hieuwen Duitschen voiksstaat te verhinderen,
het Rijk opneuw in onmacht en ellende te
storten. Behalve ons, trof de haat van dit
internationale wereldcomplot die volken,
welke eveneens door het geluk over het hoofd
gezien waren en gedwongen waren, in har
den strijd om het bestaan het dagelijksch
brood te verdienen. Voor alles werd Italië
en Japan het aandeel in de goederen dezer
wereld evenzoo bestreden, ja zelfs verboden,
als Duitschland. Het aaneensluiten van deze
landen was derhalve slechts een daad van
zelfbescherming tegen de hen bedreigende,
egoistische wereldcoalitie van rijkdom en
macht
Reeds in 1936 heeft Churchill gezegd, vol
gens de verklaring van den Amerikaanscher..
generaal Wood In een commissie van net
Amerikaansche huis van afgevaardigden,
dat Duitschland weer te machtig werd en
derhalve vernietigd moest worden. In den
zomer 1939 scheen voor Engelnni ne" *ndount
gekomen de nieuwe voorgenomen vernieti
ging met de herhaling van een uitgebreid»
omsingelingspolitiek tegen Duitschland te
beginnen Het systeem van de tot dit doei
begonnen leugencampagne bestond hierio
andere volken voor bedreigd te verklaren
ze eerst in te palmen door Engelsche belof
ten van garantie en bijstand en dan, even
als voor den wereldoorlog, tegen Duitscb
land te laten oprukken Zoo gelukte bet
Engeland van Mei tol Augustus 1939 de
bewering de wereld yri te sturen, dat Li
tauen Estland. Letlafid. Finland, Bessara
bië. alsook de Oekraïne dooi Duitschland
onmiddellnk oedreigd werden Een deel
dezer staten tiet zich nierdoor verleiden, de
met deze beweringen aangeboden garan'ie
belofte te aanvaarden en ging hiermede ovta
Onder deze omstandigheden achtte ik het
voor mijn geweten en voor de gesohiedenis
van het Duitsche volk te kunnen verant
woorden, dezen landen, of hunne regeèrin-
gen, niet alleen te kunnen verzekeren, dal
deze Britsche beweringen onwaar waren,
doch bovendien de sterkste macht in het
Oosten nog in het bijzonder door een plech
tige verklaring gerust te stellen ten aanzien
van de grenzen van onze belangen.
Een bittere en zware stap
Nationaal-socialisten! Ge hebt het
toen wel allen gevoeld, dat deze stap
voor mij zeer bitter en zwaar was.
Nooit heeft het Duitsche volk tegen de
volken van Rusland vijandelijke ge
voelens gekoesterd. Alleen, sedert meer
dan twintig jaar, heeft een Joodsch-
bolsjewistische clique van machtheb
bers uit Moskou getracht niet alleen
Duitschland, doch geheel Europa in
brand te steken. Niet Duitschland
heeft toen getracht zijn nationaal-
socialistische wereldbeschouwing naar
Rusland te brengen, doch de Joodsch-
bolsjewistische machthebbers in Mos
kou hebben steeds weer gepoogd ons
en anderen Europeeschen volken hun
heerschappij op te leggen en dit niet
alleen langs geestelijken weg, doch in
de eerste plaats door middel van de
militaire macht De gevolgen van het
optreden van dit regiem waren in alle
landen slechts chaos, ellende en
hongersnood.
Ik heb daarentegen sedert twintig jaar
gestreefd na met een minimum van ingrij
pen en zonder eenige verstoring van onze
productie te komen tot een nieuwe socialisti
sche orde in Duitschland, waardoor niet alleen
de werkloosheid uit den weg wordt geruimd,
doch ook de winst van den arbeid in steeds
grooter omvang den werkenden mensch ten
goede komt Het succes van deze politiek
van oeoonomische en sociale nieuwe ordening
van ons volk, welke stelselmatig het uit den
weg ruimen van de tegenstellingen van klasse
en stand, als werkelijk doel van een ware
volksgemeenschap nastreeft, is in de geheele
wereld ongekend.
Het was derhalve voor mij in Augustus
1939 een zware stap mijn minister naar
Moskou te zenden om daar te pogen de
Britsche omsingelingspolitiek tegen Duitscn-
land tegen te werken. Ik heb dit slechts ge
daan in het bewustzijn van mijn verant-
woordelijkheid tegenover het Duitsche volk
en voor alles in de hoop, ten slotte toch te
komen tot een duurzame ontspanning en
misschien de van ons geeischte offers toch te
kunnen verminderen.
Terwijl nu Duitschland in Moskou
plechtig verzekerde, dat de betrokken
gebieden, behalve Litauen, buiten elk
politiek belangengebied van Duitschland
Lagen, werd nog een speciale overeen
komst getroffen voor het geval dat he'
Engeland zou lukken Polen werkelijk
tegen Duitschland in den oorlog te tut-
sen. Doch ook hier werd een grens ge
steld voor de Duitsche aanspraken, -./elke
niet tn verhouding stond tot de prestaties
van de Duitsche wapens.
De Russische eischen gingen
steeds verder
DAGORDER VAN HITLER
Nationaal-socialisten! De gevolgen van deze.
door mijzelf gewenschte en in het belang van
het Duitsche volk gesloten verdragen, waren,
het bijzonder voor de in de getroffen landen
levende Duitschers zeer zwaar. Veel meer dan
een half millioen Duitsche volksgenooten, al
len kleine boeren, handwerkers en arbeiders,
werden bijna op staanden voet gedwongen hun
vroegere vaderland te verlaten, teneinde een
nieuw regiem te ontloopen, dat hen om te be
ginnen, met grenzenlooze ellende bedreigde en
vroeg of laat geheel zou uitroeien. Toch zijn
nog duizenden Duitschers verdwenen. Het was
niet mogelijk iets van hun lot of van hun ver
blijfplaats te ontdekken. Onder hen bevinden
zich alleen reeds meer dan 160 mannen van
Duitsche nationaliteit
Be heb over dit alles gezwegen, omdat ik
zwijgen moest, want het was toch mijn wensch
een definitieve ontspanning en zoo mogelijk
een duurzame overeenkomst met dezen staat
tot stand te brengen.
Reeds tijdens onzen opmarsch in Polen
maakten de Sowj et-machthebbers plotse
ling, in tegenstelling met het verdrag, ook
aanspraken op Litauen. Het Duitsche Rijk
heeft nooit de bedoeling gehad Litauen te
bezetten en heeft dan ook niet alleen geen
dergelijken eisch aan de Litausche regee
ring gesteld, doch in tegendeel het verlan
gen van de Litausche regeering, Duitsche
troepen naar Litauen te zenden, afgewe
zen, aangezien dit niet overeenkwam met
de bedoelingen van de Duitsche politiek
Toch heb ik mij in deze nieuwe Russische
eischen geschikt
Dit was evenwel slechts het begin van
steeds nieuwe afpersingen, welke steeds
werden herhaald
De overwinning in Polen, welke slechts
door Duitsche troepen werd bevochten was
\jOor mij opnieuw aanleiding een vredesaan
bod te doen aan de Westelijke mogendheden.
Door de internationale en joodsche .oorlogsop
hitsers werd dit van de hand gewezen. De re
den van deze weigering vond reeds toen zijn
oorzaak in het feit dat Engeland nog steeds
hoopte een Europeesche coalitie tegen Duitsch
land te kunnen mobiliseeren, met insluiting
van den Balkan en de Sowj et-Unie.
Derhalve besloot men in Londen mister
Cripps als ambassadeur naar Moskou te zen
den. Hij kreeg de duidelijke opdracht onder
alle omstandigheden de betrekkingen tus-
schen Engeland en Sowjet-Rusland opnieuw
aan te knoopen en in Engelschen zin te ont
wikkelen. Over den vooruitgang van deze mis
sie gaf de Britsche pers berichten, zoolang
zij niet om taktische redenen tót zwijgen ge
noopt was.
In den herfst van 1939 en in het voorjaar
van 1940 lieten zich werkelijk de eerste ge
volgen bemerken. Terwijl Rusland zien ge
reed maakte niet alleen Finland, doch ook de
Oostzeestaten militair onder zijn juk te bren
gen, motiveerde het dit optreden plotseling
met de even leugenachtige als belachelijke
bewering, dat het deze landen moest bescher
men tegen een bedreiging, of deze bedreiging
moest voorkomen worden.
Hiermede werd alleen Duitschland be
doeld, want geen andere macht zou in het
Oostzeegebied kunnen binnendringen, of
daar oorlog voeren. Toch moest ik zwij
gen, de machthebbers in het Kreml gingen
even onmiddellijk verder Terwijl Duitsch
land in het voorjaar van 1940 zijn strijd
krachten in den zin van het zoogenaamde
verdrag van vriendschap ver van de Oos
telijke grenzen terugtrok, ja zelfs dit ge
bied voor een groot deel geheel van
Duitsche troepen ontblootte, begon reeds
in dezen tijd de opmarsch van de Russi
sche strijdkrachten in een mate, welke
slechts kon worden opgevat als een be
wuste bedreiging tegen Duitschland.
Volgens een destijds door Molotow per
soonlijk afgelegde verklaring bevonden zich
reeds in het voorjaar van 1940 22 Russische
divisies alleen in de Oostzeelanden. Aange
zien de Russische regeering zelf steeds be
weerde, dat zij door de bevolking van deze
landen zelf was geroepen, kon het doel van
hun aanwezigheid daar slechts een demon
stratie tegen Duitschland zijn.
Duitschland neemt
maatregelen
Terwijl u ^nze soldaten v- Mei
1940 af de Fransch-Britsche macht in het
Westen hadden gebroken, werd de Rus
sische opmarsch evenwel in een steeds
dreigender mate voortgezet. Van Augustus
1940 af meende ik derhalve, dat het in
het belang van het Rijk niet meer te ver
antwoorden was, onze, reeds zoo dikwijls
verwoeste Oostelijke provincies, onbe
schermd te laten tegen dezen geweldigen
opmarsch van bolsjewistische divisies.
Hiermede ontstond, wat de Britsch-
Sowjet-Russische samenwerking beoogde,
namelijk het binden van zoo sterke Duit
sche krachten in het Oosten, dat vooral
in de lucht, een radicaal beëindigen
den oorlog in het Westen voor de Duit
sche leiding niet meer te verantwoorden
was. Dit was niet alleen het doel van de
Britsche. doch ook van de Sowjet-Russi
sche politiek, want zoowel Engeland als
De Führer en opperste bevelhebber der
weermacht heeft op 22 Juni een dagorder
tot de soldaten van het Oostelijke front
gericht, waarin hij de feiten constateert,
waarvan hij ook in zijn oproep aan het
Duitsche volk gewag heeft gemaakt.
De dagorder besluit met de volgende
woorden: „Duitsche soldaten, hiermede
aanvaardt gij een harden en verantwoor
delijken strijd. Want het lot van Europa,
de toekomst van het Duitsche rijk, het
bestaan van ons volk liggen thans alleen
in uw hand. Moge God ons allen in
dezen strijd bijstaan."
Sowjet-Rusland hebben het doel den oorlog
zoolang mogelijk te laten duren, ten einde
geheel Europa te verzwakken en in een
steeds grooter onmacht te storten.
De dreigende aanval van Rusland tegen
Roemenië moest ten leste slechts dienen
een belangrijke basis niet alleen voor
Duitschland, doch ook voor het geheele
oeconomische leven van Europa, in handen
te krijgen of toch ten minste te vernielen.
Juist het Duitsche rijk heeft sedert het
jaar 1933 met oneindig geduld getracht
de staten in het Zuid-Oosten van Europa
als handelspartners te winnen. Wij had
den derhalve ook het hoogste belang bij
hun inwendige staatkundige consolidatie
en órde. De inval van Rusland in Roe
menië, de koppeling van Griekenland
aan Engeland dreigden ook deze gebie
den binnen korten tijd tot een algemeen
oorlogstooneel te maken.
Tegen onze beginselen en gewoonten in
heb ik op dringend verzoek van de toen
malige Roemeensche regeering, die zelf
schuld droeg aan dezen gang van zaken,
den raad gegeven om des vredes wille
toe te geven aan de Russische afpersing
en Bessarabië af te staan.
De Roemeensche regeering meende
evenwel, dit slechts voor haar eigen volk
te kunnen verantwoorden, als Duitschland
en Italië tenminste als schadevergoeding
daarvoor een garantie zouden geven, dat
aan het resteerende grondgebied van
Roemenië niet meer kon worden getornd.
Met bezwaard hart heb ik dit gedaan.
Vooral reeds daarom: als het Duitsche rijk
een garantie geeft, beteekent dit dat het
daarvoor ook instaat. Wij zijn Engelschen
noch Joden. Zoo meende ik nog op het
laatste oogenblik den vrede in dit gebied
te hebben gediend, al had ik dan zelf ook
een zware verplichting op mij genomen.
Molotow's bezoek aan Berlijn
Om deze problemen definitief op te
lossen, en tevens duidelijk te kunnen
vaststellen, wat het standpunt van
Rusland tegenover Duitschland was,
benevens onder den druk van de
steeds krachtiger mobilisatie aan onze
Oostelijke grens heb ik den heer
Molotow uitgenoodigd te Berlijn te
komen. De Russische minister van
buitenlandsche zaken wenschte nu op
heldering van. respectievelijk een
toestemmend antwoord van Duitsch
land op de volgende vier vragen:
1. Zou de Duitsche garantie aan Roe
menië in het geval van een Russischen in
val in Roemenië ook tegen Sowjet-Rus
land gelden?
Mijn antwoord: De Duitsche garantie is
algemeen en verplicht ons onvoorwaarde
lijk. Maar Rusland, aldus vervolgde ik,
heeft ons nooit verklaard, dat het behalve
Bessarabië, nog eenigerlei belangen in
Roemenië bezat. Reeds de bezetting van
het Noordelijke deel van de Boekowina
maakte inbreuk op deze verzekering. Ik
meende derhalve niet. dat Rusland thans
plotseling nog bedoelingen van verdere
strekking tegen Roemenië kon hebben.
(Zie i
vervolg pag. 2)
Russen zou moeten afstaan. Eveneens
wenschte het de Duitsche positie in het hooge
Noorden te verzwakken, door de aflossing van
Duitsche troepen in Noord-Noorwegen tegen
te gaan.
Uit dit korte overzicht ziet men, dat Moskou
zijn batterijen als het ware demaskeerde; het
Duitsche rijk moest zich op nieuwen strijd
bereid houden. Grensschendingen zoowel in
Roemenië als de Oost-Duitsche gebieden heb
ben thans Berlijn ertoe genoopt den teerling
te werpen. Duitschland is een nieuwen oor
log ingegaan, welke wederom zware eischen
aan zijn weermacht zal stellen, doch door
het gevoerde politieke beleid wordt het voor
dezen eisch gesteld op een moment dat het
naar het Westen en Zuid-Oosten door on
geëvenaarde wapensuccessen lucht beeft ge
kregen. Vergelijkt men de huidige situatie
met die van 19141918 dan springt zulks
aanstonds in het oog.
De ontwikkeling der
Duitsch-Russische
verhoudingen
De gistermorgen door dr. Goebbels voor
de microfoon voorgelezen oproep van Adolf
Hitler tot het Duitsche volk heeft als het
ware een voorhang vaneen gereten en een
achtergrond onthuld, van welks bestaan on
getwijfeld slechts de zeer intiem ingewijden
wisten, namelijk den waren aard van de
Duitsch-Sowj et-Russische verhoudingen, ge
lijk deze zich sinds Augustus 1939 hebben
ontwikkeld. Van dezen ontwikkelingsgang
heeft de Duitsche minister van buitenland
sche zaken Von Ribbentrop bovendien voor
de persvertegenwoordigers te Berlijn een uit
voerig exposé gegeven. De diplomatieke voe-
lingname tusschen Berlijn en Moskou, in dien
zomer van '39, die van Duitsche zijde werd
geëntameerd, had ten doel een nieuwen
Europeeschen oorlog uit te schakelen, en
bovendien een waarborg te scheppen, dat twee
volken die vanouds op voet van vriendschap
hadden geleefd, hun levensbehoeften zouden
kunnen beveiligen. Tevens leken hierdoor
voorwaarden in het leven te kunnen worden
geroepen, waardoor aan de methode van
politieke ondermijning van andere volken
een einde zou worden gemaakt
Men zal zich herinneren dat als gevolg
van deze eerste Duitsch-Russische bespre
kingen op 23 Augustus een niet-aanvalspact
tot stand kwam, zeer spoedig, reeds op 28
September, door een grens- en vriendschaps
overeenkomst tusschen beide staten gevolgd.
Gepaard hieraan ging een onderlinge afba
kening der invloedssferen, waarbij Duitsch
land afzag van zyn belangen in Finland,
Letland, Estland, Litauen en Bessarabië. Ge
lijk de Führer in zijn zooeven genoemde
proclamatie onderstreepte, beteekende deze
overeenkomst voor Duitschland een zwaar
offer, een bittere en zware stap. Immers,
meer dan een half millioen Duitschers werd
hierdoor genoopt, zijn ouden vestigingsbodem
té verlaten teneinde een regiem te ontloopen
hetwelk hen met grenzelooze ellende be
dreigde. Men ging hiertoe slechts over in de
hoop op deze manier een nieuwe Britsche
tegen het Duitsche rijk gerichte omsinge
lingspoging te verijdelen, teneinde tot een
duurzame ontspanning te geraken en wel
licht toch nog de van Duitschland geëischte
offers te kunnen verminderen.
In bedoelde verdragen was eveneens vast
gelegd, op wensch der Sowjet-regeering, dat
een deel van den Poolschen staat tot aan de
lijn Narèw-Boeg-San, bij de Sowjet-Unie zou
worden ingelijfd."
Reeds tijdens den Duitschen opmarsch in
Polen kwamen de Sowj et-machthebbers met
nieuwe eischen, doordat zij aanspraken op
Litauen lieten gelden. Het Groot-Duitsche
Rijk, hetwelk door den strijd die gevoerd
moesten worden was gebonden, heeft deze
nieuwe eischen toen ingewilligd. Van de om
standigheid, dat een nieuw Duitsch vredes
aanbod aan de Westelijke mogendheden werd
afgewezen, en de worsteling om de Duitsche
vrijheid zich hierdoor verlengde, hebben de
Sowjetmachthebbers vervolgens gebruik ge
maakt tot het plegen van steeds nieuwe af
persingen. Het werd Berlijn duidelijk dat
Groot-Brittannië hierin de hand had; de
nieuwe Britsche ambassadeur bfj het Kreml,
Cripps, bleek odracht te hebben nieuwe be
trekkingen tusschen Engeland en Sowjet-
Rusland aan te knoopen en tot ontwikkeling
te brengen.
In den herfst van 1939 en het voorjaar van
1940 was daarvan het resultaat, dat Rusland
poogde Finland onder zijn juk te brengen,
evenals de Oostzeestaten, onder voorwendsel,
dat het deze landen moest beschermen tegen
een bedreiging, die gelijk uit de geopolitieke
situatie voortvloeide alleen van Duitschland
kon komen. Terwijl Duitschland om zyn vre-
desbedoelingen duidelijk te toonen, zyn strijd
krachten van zijn oostelijke grenzen terugtrok
begon reeds een Russische opmarsch die als
een bewuste bedreiging tegen ■Duitschland
moest worden opgevat
Duitschlands snelle overwinningen in het
Westen, waardoor het de geheele kust van
Narvik tot Biarritz als uitvalsstellingen tegen
Engeland in bezit kon nemen, hebben ver
moedelijk een streep door de Russische be
rekeningen getrokken en Moskou tot de over
tuiging gebracht, dat het minder tijd had,
zijn geheime machinaties te voltooien, dan
het aanvankelijk had gemeend. Van Augustus
1940 af nam toen het Duitsche opperbevel
maatregelen om de Duitsche oostelijke provin
cies tegen de Russchische bedreigingen te be
veiligen.
Rusland's actie strekte zich vervolgens tot
de Balkanlanden uit De Russen maakten zich
niet slechts van Bessarabië meester, doch
eveneens van een deel der Boekowina. Slechts
een Duitsche garantiebelofte aan Antonescu
kon hier het uitbreken van een nieuwen oor
log verijdelen. In den Zuid-Slavischen staats
greep hadden, naast de Britten, de Russen
eveneens de hand, doch wederom was het te
danken aan de groote paraatheid der Duit
sche legerleiding dat ook deze nieuwe oorlog
zoo overrompelend snel tot een beslissing
kon worden gebracht dat het Britsch-Rus-
sische doel het vormen van een nieuw anti-
Duitsch front, ook hier kon worden verijdeld.
Onder den druk der steeds krachtiger
Russische mobilisatie verzocht de Führer ten
slotte Molotow, naar Berlijn te komen, ten
einde tot een opheldering te geraken. De
toen geuite Russische wenschen onthulden
tenvolle de Russische bedoelingen. Rusland
liet zoowel blijken van oogmerken tegen Roe
menië en Bulgarije als tegen Turkije, hetwelk
bases aan Bosporus en Dardanellen aan de
(Vervolg op de 5e kolom)
