TUrutur £riitsdj* (ümtraitt
<r
Dagelijks
verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Ber,
lentsprys:
[maanden J 2.47. vermeerdert met
j Incassokosten. Per week 19 ct
«yfr., nummers Zatardagnummers
"zondagsblad 7*4 ct Alles by
laakT"""*
ai van iticpr^jzen
scherij
suikn per regeL Ingezonden Mede-
j den 4igen 46 *t per regeL Minimum
•Is. Bewijsnummer 5 ct BU con-
t 42 gJ belangrijke korting.
Bur. Redactie en Administrat.
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58936
No. 6449
Hoofdredacteur H. Diemer, Rotterdam.
DINSDAG 10 JUNI 1941
Bijdragen van medewerkers. Ingezon
den stukken aan de Red.
22e Jaargang
:ken.
r dagej
ili a.s.ll
a.s. rr
n suikj
lag 23
lerom*
N IS DIENEN
nV(Dr*.
C. Hai
prijs op gesteld om heel in
licht te stellen, dat naar
in het kader der christelijke
esohouwing, arbeiden wel
sociaal-economischen aard
eerste plaats een zedelijken
[t aan de gemeenschap der
God ons geplaatst heeft
nog iets gaan zeggen over
naarin de begrippen arbeid
ingekoppeld. We bedoelen
it, die er reeds was, maar op
'erordening officieel is inge-
.„vituut, dat wedersproken is
rlei kring en op onderscheiden
l»et minst omdat het ten on-
;rd onder omstandigheden,
jsnel welslagen niet de meest
|Zoo geven we in eigen woor-
fSöhlT# commandant van deze dienst
zijn wijze uitsprak; een uit
zonder zin mag worden
was er over het karakter
ienst nog al verschil van op-
leering geweest. Later oefen-
•nomische verhoudingen in
en tussohen dat alles door
denkbeelden over opvoe-
ordenf)Pvoe<linSsPlicht een Tot
rechtsbewustzijn sprak b.v.
de Ailing, die elders reeds was
is. zu| ook hier wel werd uitgespro-
in vjat een recht van ingrijpen in
^osf>voe<J'ng toekomt, indien het
f fwensoht doet zijn.
'bruikridsdienst zou op zioh zeW niet
r denF*6™1 behoeven te zijn. Het
jr. j,(diensten door burgers aan
jpencUn den staat, is op zich 'zelf
ei in let is zelfs zeer ouderwetsch.
;e Alie geschiedenis kent, weet dat
openbj burgers in het antieke Hellas
t was. Veel vroeger dus dan
te lande ongeveer twintig
't eerst korten tijd schuch-
ït is er mee als met maxi-
ntegai
methai
ractie
r
van) bet kapitalisme. Maximum
een (zoowel het oude Rome als ons
t gebjjn overtreding ervan evenzeer,
is ai eveneens allerminst iets
de c^jQQpgn eeuw, waar zooals
n de Belgische gesohied-
ie heeft doen zien, hoe al tien
zeker kapitalisme in Zuid-
veijdelssteden tot rijke ontwikke-
wagfvie de historie bestudeert van
statiofroote beroemde steden in de
11 van ontdekt analoge verschijnselen
i varj verschillende Zuid-Duitsohe
verkrf11 opricht een naam in de
Jende
ild p
ken, fer zake te komen, keeren we
rricht terug. We behoeven slechts
waerug te gaan om het versohijn-
"enerni, dat de jeugd, die werkloos
totj arbeid kon komen, nog niet
et wfar vrijwillig. Voor hun ver-
inrp ze een contra-prestatie, even-
indere werkverschaffing gebeurde,
terdahten van werk, dat van open-
geacht. Jong Holland,
end kon het vinden, al waar-
;niet steeds.
lergeten we het niet, dat het
KES^mpen was mogelijk gemaakt
dat rekening kon worden ge-
uirndjt geestelijk milieu, waaruit de
istjeipoze afkomstig was. Met „par-
1 val woord, waar men in den te-
phaifijd zich nogal beangst voor
lat z< niets te maken. Wel roet de
m aHelijke instelling van den
1 de ijn ouders, die als goede ouders
uidoo)delijkheid, welke voor den
,reekbestaat in gehoorzaamheid aan
ngs .[boden, ook al zijn hun kinde
t1igeworden' op zich voelen blij-
Dit die zware verantwoordelij k-
Ovj het tewerkstellen in kampen
niet buden. Gevolg daarvan was
imelingen voor het kampwerk
vooiragen opbrachten. Men voelde
onbofeel zoo nuttigen arbeid,
us djt oog op de toekomstige mili-
k van ,je mannelijke jeugd is
Y^°kkbeeld van een algemeenen
^jicht opgekomen, al dan niet in
,sch(georganiseerd. In de jaren '38
holtfer heel wat gesproken en ver
is) i
angjsie uit de maatschappij voor
aar Handel pleitte in een rapport
klc© voor een arbeidsdienst, ook
(k!istplicht geheeten, voor jonge-
□kh^jensttij<j yan 5 5^ maand
eer jlen in een tijdvak voorafgaande
kjlen militairen dienst. Een lich-
op 60,000 jongelieden, die
bij }en zouden opkomen,
oorcpluiten: men herinnert zich nog
n minister Romme uit Mei 1939
|ing van de werkloosheid, al
e idee van een wel niet straffe,
jeval duidelijk merkbare disci-
G- Ie kampplannen van de Maat-
verheid, minder op den voor-
nisterieele plapnen ontmoetten
trzet, niet het minst omdat ze
mmrdere werkloozen teveel over
Iriëntatie naderen we tot den
pjvan nu. Men kent de omschrij-
jkarakter en taak. Aan die taak
3 gieeds 17 jarigen deelnemen en
s v4n geest van ware volksgemeen-
lit^m zijn, de ethische waardee-
miif arbeid, in het bijzonder den
e 28 helpen verhoogen en zoo een
HüJ |ens het Nederlandsche volk
(en deze formuleeringen behoeft
jop zich zelf geen groot bezwaar
ispifiar hier achter schuilt wel een
paedagogisch \Taagstuk, dat
ERftiek niets gemeen heeft, maar
lijk-zedelijke vorming van jonge
waarvoor naar de overtui-
zij zelf in de eerste
at. woordelijkheid dragen.
Conferentie Ned. Herv. Verbond tot
Kerkherstel
Sprekers Prof. Dr. Th. L. Haitjema, Dr. R. B. Evenhuis
en Dr. T. Dokter
Het Ned. Herv. verbond tot Kerkherstel
hield gisteren en vandaag op Landszegen te
Doorn een conferentie.
Als sprekers waren voor deze conferentie
uitgenoodigd prof. dr. Th. L. Ha it erna van
Groningen, die sprak over „Een sprekende
Kerk zonder reorganisatie", dr. R. B. Even
huis van Scheveningen over „De komende
classicale vergaderingen" en dr. T. Dokter
van Terkaple-Goëngarijp over „Een wer
kende kerk zonder dogmatische binding?"
Hele prof. dr. Th. L. Haitjema
Prof. dr. Th. L. Haitjema, die als eerste
spreker gistermiddag het woord voerde deed
dit aan de hand van de volgende stellingen.
I. Dat de zoog. „reorganisatie-beweging"
in de Ned. Herv. kerk gedurende de laatste
vijftien jaren al breeder om zich heen ging
grijpen, vindt voor geen gering deel zijn oor
zaak in den weerklank, die haar getuigenis
sen steeds duidelijker vonden, zoolang zij zich
toespitsten over de beschouwing, dat een
nieuwe kerkorde met een nieuw stelsel van
kerkregeering hèt middel bij uitnemendheid
was om te geraken tot het doel, dat alleen
maar geestdrift wekken kon, n.l. onze Kerk
te zien worden tot een geloofsgemeenschap,
die beslist en karaktervol sprak.
II. Zonder dat nu het door „Kerkherstel"
zoo onafgebroken aanbevolen geneesmiddel
bij den krankheidstoestand onzer kerk toe
passing had gevonden, deden zich, nadat ten
onzent de oorlogstoestand' was ingetreden in
Mei 1940, op verrassende wijze vele en veler
lei verschijnselen op Hervormd-Kerkelijk ge
bied voor, welke algemeen den indruk wek
ten, dat onze kerk voortaan een sprekende
Kerk mocht heeten.
III. Verschillende conclusies werden reeds
uit deze verrassencie levensuitingen onzer
oude Volkskerk getrokken: Sommige vrien
den der reorganisatie oordeelden, dat „Kerk
herstel" naar allen schijn te doctrinair van
één bepaalde geneesmethode het heil der
Kerk had verwacht; cïe tegenstanders der or
ganisatie gaven te kennen, dat heel het
,,Kerkherstel"-streven nu voor goed door de
feiten was achterhaald.
IV. Omdat echter met voorbarige conclusies
de waarheid nimmer gediend is, zal met kri
tische nuchterheid overwogen moeten wor
den, wat „een sprekende Kerk" eigenlijk is,
en wat er na 10 Mei 1940 in onze Kerk blij
kens hare levensuitingen eigenlijk veran
derd is.
V. Het spreken der Kerk verraadt zich op
onmiskenbare wijze in de harmonische samen-
stemming van hare belijdenis, haar officieele
getuigenissen en verklaring en hare ver
kondiging. d.w.z. plaatselijke gemeenten en
algemeen e Kerk, ambtsdragers, die op plaat
selijk-kerkelijk gebied fungeeren, en organen
der Kerk, die centrale leiding hebben te ge
ven moeten verantwoordelijk voor eenzelfde
boodschap will enstaan, zal „de sprekende
Kerk'' in den vollen zin des Woords zich
openbaren.
VI. Doordat na Mei 1940 ook-in ons vader
land de gemeenschappelijke nood aller Chris
telijke Ke.kgemeenschappen en Christusbe
lijder te midden van de groote omwenteling
dezes tijds dieper dan te voren gevoeld werd,
is er thans in onze Kerk grooter verlangen
naar eenheid van spreken en handelen, waar
bij gedurig weer op een duidelijk woord van
de centrale kerkelijke leiding gewacht wordt,
dat wegwijzend zal kunnen zijn.
VII Daarnevens echter bleef in ons ver
ward kerkelijk leven de geneigdheid onver-
Op dit punt is van meer dan een zijde de
aandacht gevestigd van den heer Breunese,
die de bezwaren tegen staatsopvoeding wel
verstond, maar deze misschien nog te veel in
verband bracht met wat hij noemt „opvoe
ding in partij-politieke richting". Voor „partij
politiek" in den techmischen zin is, dat be
grijpen we volkomen, in zijn kampen geen
plaats. Dat ware ook slecht werk voor jonge
lui. Hij zegt: ik wil mijn volk dien en dat
wil ik de jeugd ook leeren. Met propaganda
in de een of andere richting, ook niet van de
N.S.B., heeft dat niets te maken. Zoodanig
georiënteerde propaganda is volstrekt con
trabande. Dat bewijzen de feiten. En overi
gens indien de ouders daartoe den wensch
te kennen geven kunnen de jongens de
kerk bezoeken en godsdienstonderwijs ont
vangen. Voor bidden en danken wordt be
hoorlijk gelegenheid gegeven. De kampcom
mandanten moeten voor deze dingen zorgen.
Laten we het ons niet verhelen, dat er juist
ter zake van de diepste leven^elangen en
-beginselen onzekerheid is bij niet weinigen
wat aan het onmisbare vertrouwen in den
besproken dienst niet ten goede komt. Mis
schien is dat reeds begonnen, toen we na de
demobilisatie nog spraken van Opbouwdienst;
bij het ten doop houden van deze maatschap
pelijke figuren is wellicht we hebben er
toen op gewezen een en ander gezegd, dat
minder gelukkig was. Daarbij gevoegd, zoo
af en toe uitlatingen, niet van den heer
Breunese welke den indruk konden wek
ken als zou de Arbeidsdienst voorbestemd
zijn om in een bepaalde richting te evo-
laieeren, en de bodem is, ondanks tegen
spraken,. weinig geschikt om het zaad van
het vertrouwen er in tot ontwikkeling en
wasdom te doen komen bij misschien 90 pro
cent en meer van ons volk. Men kan dat be
treuren, maar met woorden alleen komt men
er niet. Daden, die gedaan en daden, die niet
gedaan moeten worden, zouden mogelijk
betering kunnen brengen om degenen in vol
doende mate tot zich te trekken, die de heer
Breunese zoo gaarne onder zijn vanen zich
zou zien verzamelen. Hij begeert ook de
besten onder ons volk.
Met voldoening hebben we aan de door
hem mogelijk gemaakte bespreking „van hart
tot hart" deelgenomen. Hij is van goeden wil
en van levende bezwaren op de hoogte en
gaarne zullen we daden io de goede en ook
door L;m gewensohte richting volgen en ter
kennis van ons vslk brengen.
anderd en onverminderd voortbestaan
zich in de belijdenis-kwestie als kerklid of
ambtsdrager geheel vrijblijvend te verhou
den, o.a. door deze brandende kwestie als
vorm-kwestie te duiden en het besliste, lei
dinggevende woord der Synode te waardee-
ren ondanks den ..orthodoxen" vorm, waarin
het is ingekleed.
VIII. Bij alle dankbaarheid over het posi
tieve geluid, dat onze Kerk door middel van
haar hoogste Bestuursinstantie meerdere
malen reeds heeft doen hooren, moet toch
tevens met nuchteren zin door ons geconsta
teerd worden, dat het volkomen verantwoorde
spreken der Kerk nog met begon, omdat de
Kek nu eenmaal niet anders dan door reorga
nisatie haar gebondenheid in al hare organen
en leden aan Christus en Zijn Geest en Woord
tot ondubbelzinnige uitdrukking kan bren
gen, en daarmede de voorwaarde scheppen
voor de harmonische samenstemming van de
tonen der officieele kerkelijke verklaringen,
der klassieke belijdenis en der geregelde Zon-
dagsehe prediking op de kansels van al onze
gemeenten.
IX. Intusschen mag het „geluid geven" dat
onze Kerk thans op verblijkende wijze telkens
doet, zeker wel als symptoom gelden van haar
wakker-geschrokken zijn te midden van den
nood van dez entijd en mag daarom van hare
meerdere beweeglijkheid gehoopt worden dat
die van binnen uit zal bijdragen tot het keurs
lijf van de huidige reglementaire organisatie
tot dusver gekneld hielden.
Dr. R. B. E v e n h u i s van Scheveningen
heeft Maandagavond gesproken over: „De
komende classicale vergaderingen".
Rede dr. R, B. Evenhuis.
Het is volgens spreker merkwaardig, dat
de a.s. class, vergaderingen geheel zullen ge
wijd zijn aan de predikantstractementen en
pensioenen-
De eerste drie door de synode aan de orde
gestelde wetswijzigingen zullen in de kerk
weinig tegenstand ontmoeten. Zij betreffen
kleine veranderingen in het reglement op de
kas tot aanvulling van het Rijksemeritaats-
pensioen en voor de algemeene weduwen- en
weezenbeurs, alsmede een nieuwe regeling
van de weduwen- en weezenbeurzen. Deze
komen onder de controle der kerk en dat
valt toe te juichen.
Zeer belangrijk zijn de pas sinds eenige
dagen aan de classicale agenda toegevoegde
reglements-ontwerpen inzake de rechtspositie
en bezoldiging van de predikanten in de Ned.
Herv. kerk. Belangrijk nog niet zoozeer door
een andere classificatie der gemeenten en
gewijzigde verhoogingen en kindergelden.
Maar belangrijk vooral door het feit, dat deze
nieuwe regeling te zijner tijd metterdaad uit
gevoerd zal worden! Immers, de dispensa
ties verdwijnen en alle predikanten ontvan
gen het him volgens de wet toekomende.
Spreker noemt nog meerdere punten van ge
wicht: de verkorting van het gratie-jaar, het
verplichte emeritaat op 65-jarigen leeftijd, de
kerkelijke regeling van de bezoldigde bij
betrekkingen der predikanten enz. Dit alles
maakt definitieve opname in den reglemen
tenbundel wenschelijk. Aan veel strijd zou
daarmede in de Ned. Herv. kerk een einde
gekomen zijn.
Ernstig bezwaar heeft spreker allereerst
tegen het feit, dat de kleine gemeenten de
dupe worden. Weliswaar worden hun een
aantal uitwegen gewezen, b.v. combinatie, het
benoemen van een predikant eener naburige
gemeente tot hulpprediker, enz. Gaan zij een
van deze wegen niet, dan zijn zij practisch
gedoemd te verdwijnen. Tenzij zij rijk zijn.
Spreker moet zich daartegen verzetten.
De kerkelijke besturen.
Nog ernstiger is zijn bezwaar tegen een
tweede. De kerkelijke besturen krijgen, wor
den deze reglementen wet, een nog veel
grootere macht, dan zij reeds bezitten. Zoo
kunnen zij straks alleen reeds om financieele
redenen twee in eikaars nabijheid gelegen
gemeenten samenvoegen tot één gemeente,
indien slechts één der kerkvoogdijen daartoe
het verzoek doet! Zij kunnen ook predikants
plaatsen opheffen en zelfs nieuwe buiten
gewone predikantsplaatsen stichten. Dit alles
beteekent een aanslag op het recht der plaat
selijke gemeente, en is daarom niet aanvaard
baar. Ten zij deze reglementenbundel prin
cipieel geamendeerd wordt, zal zij alle voor
standers van kerkherstel tegen zich zien en
wordt de kans op aanneming gering.
Spreker wekt de leden van kerkherstel nog
op ter classicale vergadering op de bres te
staan voor het recht der kerkeraden en ook
der classicale vergaderingen zelve, dit laatste
vooral gezien de dingen, die het verloopen
jaar gebeürd zijn. Het werk der synode
eischt onze medewerking, maar alleen dan,
wanneer het uitloopt op reorganisatie der
kerk. Zonder dat is alles nutteloos en vruch
teloos.
Referaat Dr. T. Dokter
Dinsdagochtend werd de conferentie voort
gezet Dr. T. Dokter sprak nu over: „Een
werkende kerk zonder dogmatische binding?"
Het reorganisatie-streven, aldus begon spr.,
heeft in dezen tijd niets van zijn beteekenis
verloren; de beweging is het meest gediend
door bezinning op de grondslagen. De actie
voor kerkherstel kan slechts haar basis heb
ben in de gemeenschappelijke erkenning van
schuld. In menigen kring, die zich stelt ach
ter het Verbond, leeft nog de gedachte, dat
het er om gaat de vrijzinnigen er uit te krij
gen; de les van Hoedemaker, dat het niet
baat een arm te amputeeren als het heele
lichaam ziek is, is nog niet voldoende ver
staan. Er is in dit opzicht voor „Kerkher
stel" nog veel recht te zetten in eigen ge
lederen.
Sinds de Meidagen van het vorig jaar valt
er in onze kerk waar te nemen een ontwaken
van een besef van schuld, waarvan het ge
volg is meer openheid voor elkaar en de
oereidheid met elkaar te spreken, zooals dat
met name in de beweging „Gemeenteop
bouw", aan den dag treedt. Dit gesprek tus-
schen de richtingen is zeer zeker dikwijls
aarzelend, tastend, onbevredigend. Het oude
wantrouwen zal zich weer merkbaar maken
De rechtzinnige zal er den vrijzinnige van
kunnen verdenken, dat hij in deze beweging
den weg ziet om te komen tot een vreed
zaam samenwonen der richtingen. De vrij
zinnige zal den rechtzinnige ervan kunnen
verdenken, dat hij ondanks de uiterlijke
tegemoetkomendheid de i nnerlijke veroor-
deelende houding niet heeft prijsgegeven.
Doch de beweging gaat voort
Is er een voldoende waarborg, dat dit ge
sprek in een sfeer van vertrouwen niet zal
leiden tot een verdoezeling der principieele
verschillen, en onze kerk in sterkere mate
dan ooit het geval geweest is, zal worden een
genootschap voor religieuze en zedelijke cul
tuur? Die waarborg kan alleen zijn het vrij
machtig welbehagen Gods.
Een kerk zonder binding aan het woord var.
haar Heer, aldus spr., is geen kerk, al is zij
nog zoo actief. Als zij werkelijk gehoorzaam
is aan haar Heer, is zij dogmatisch gebonden.
Dan belijdt zij al, voordat zij een belijdenis
formuleerde; en wat de kerk vroeger beleed
was haar een wegwijzing om te komen tot de
kennis van het woord van den Heer. Men
kan gegrepen zijn door het woord van God,
zonder dat er een helder inzicht is in de
functie der belijdenis.
Als de overtuiging juist is, dat de nieuwe
kerkelijke actie, ondanks allerlei dat de mo
gelijkheid tot scheef groeien in zich bergt,
een vrucht is van de geloofsgehoorzaamheid,
zal zij zichzelf voortdurend corrigeeren. Ieders
spreken en handelen in de kerk dat voor
komt uit de primaire geloofsgehoorzaam
heid, ook dat van den „kerkhersteller", heeft
een positieve en een corrigeerende functie,
en is zelf weer onderworpen aan de corrigee
rende functie van het geheel.
Er wordt in dezen tijd misschien minder
geklaagd dan voorheen wel over de kluisters
van de kerkorde vrn 1816- Intusschen is het
woord van God bezig de kerk te reformee
ren en te reorganiseeren. Misschien is er nu
geloof noodig om het te kunnen aanzien dat
de propagandistische actie voor Kerkherstel
minder luid wordt Wellicht wil God ons, al
dus eindigde spr., zoo leeren de nieuwe kerk
orde, als Hij ze schenkt recht te gebruiken.
Na discussie volgde sluiting dr conferentie.
Het Duitsche weermachtsbericht
Tegen dè Britsche koopvaardij
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte gisteren bekend:
Duikboolen hebben vijandelijke koop
vaardijschepen van een gezamenlijken
inhoud van 31,500 ton tot zinken ge
bracht
Formaties van het Duitsche lucht-
wapen hebben in den nacht van Zater
dag op Zondag een nieuwen, bijzonder
succesrijken aanval gedaan op hel Brill-
sche vlootsteunpunt Alexandrië. Ver
scheidene zware bomtreffers werden
ondanks den hevigen afweer op haven
werken en marine-depóts geplaatst In
voor den oorlog belangrijke installaties
ontstonden verscheidene groote branden.
In de Britsche wateren hebben gevechts
vliegtuigen in den afgeloopen nacht twee
koopvaarders van 7000 ton in totaal tot zin
ken gebracht en de haveninstallaties aan de
Zuid- en Zuid-Oostkust van Engelan^ ge
bombardeerd.
Overdag heeft een gevechtsvliegtuig een
opslagplaats van grondstoffen in Zuid-Enge-
land met succes met verscheidene bommen
bestookt.
In Noord-Afrika werden opnieuw Britsche
geschutstellingen voor Tobroek met artillerie
vuur bestookt. Formaties Duitsche en Ita-
liaansche gevechtsvliegers hebben verster-
kingswerken en luchtdoelbatterijen bij To
broek met zeef goede uitwerking aange-
De vijand heeft in den afgeloopen nacht met
zwakke strijdkrachten West-Duitschland aan
gevallen. Bij de burgerbevolking vielen eenige
dooden en verscheidene gewonden. Militaire
of oorlogs-oeconomische schade werd niet
aangericht. Branden in verscheidene woon
huizen konden snel worden gebluscht.
In de periode van 4 tot 8 Juni verloor de
vijand tien vliegtuigen. Hiervan werden er
acht in luchtgevechten en twee door pa
trouille-vaartuigen neergeschoten. In de
zelfde periode gingen negen eigen vliegtuigen
verloren.
Luitenant-kapitein Heinrlch Liebe en
luitenant-ter-zee eerste klasse Endrass heb
ben als vierde en vijfde duikbootcommandant
ieder meer dan 200.000 ton soheepsruimte tot
zinken gebracht
In de gevechten rondom Kreta hebben zich
de onder bevel van majoor Koen, kapitein
Altmann en eerste-luitenant Genz staande af-
deelingen valschermjagers door dapperheid en
heldenmoed bijzonder onderscheiden. De onder
bevel van generaal-majoor Meindl, kolonel
Brauer, kolonel Ramke en kolonel Sturm
staande afdeelingen valschermjagers hebben
in hardnekkige gevechten de grondslagen ge
legd voor de verovering van Kreta.
Een Duitsche verre-afstandsgevechtsvlieg
tuig heeft volgens D.N.B. op den Atlantischen
Oceaan, ongveer 600 km ten Westen van
Schotland een gewapend vijandelijk koop
vaardijschip aangevallen en zwaar met bom
treffers beschadigd. Het schip dat volle lading
vervoerde, had een grootte van 5000 ton.
Naar de Britsche nieuwsdienst meldt heeft
de admiraliteit het verlies bekend gemaakt
van de patrouille-vaartuigen Thistle en
Evesham.
In den loop van vandaag is het boven het
Kanaal tot luchtgevechten gekomen tusschen
Duitsche en Britsche jagers, waarbij een
Britsch toestel van het Spitfire-type werd
neergeschoten.
Departement van volksvoorlichting
en kunsten
Met ingang van 10 Juni is de heer N.
Oosterbaan, tot nu toe hoofd van de afdeeling
perswezen,, benoemd tot hoofd van de afdee
ling algemeene propaganda van het departe
ment van volksvoorlichting en kunsten.
Met ingang van denzelfden datum is be
noemd tot hoofd der afdeeling perswezen van
genoemd departement de heer M. Blokzijl,
journalist te Amsterdam.
ZON EN MAAN
Zonsopgang 11 Juni 5.17; ondergang 22.02.
Maansopgang 11 Juni 23.33; onderg. 7.40.
Maansopgang 12 Juni 0.13; onderg. 8.48.
Laatste kwartier Maandag 16 Juni; nieu
we maan Dinsdag 24 Juni: eerste kwar
tier Woensdag 2 Juli; volle maan Dinsdag
8 Juli: laatste kwartier Vrijdag 18 Juli.
dag 2 JulL
Kerk en Zending Bond Geref. Mannen-
vereenigingen
W. J. Teeuwen te Heerde.
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen naar Giessen-Nieuwkerk
P. Moerenhout, cand. te Utrecht
Oud-Geref. Gem.
Bedankt voor Kampen J. v. d. Poel te
Giassendam.
Rem. Broederschap.
Tweetal te Rotterdam (vac. G J. Hoender-
daal) J. H. Mispelblom Beyer te Leiden en
W. Zuurdeeg te Boskoop.
Chr. Geref. Kerk.
Tweetal: Te 's-Gravenhage-Oost, J. C. Ma-
ris te Sneek en C. v. d. Zaal, em. pred. te Den
Haag.
AFSCHEID EN INTREDE
Na des morgens bevestigd te zijn door ds. H.
E1 z i n g a, em. pred. van Grootegast en wo
nende te Haren met een predikatie over Jes.
52 7, deed Zondag j.l. des middags ds. Joh.
Ribberink, gekomen van Borger, zijn in
trede bij de Geref. kerk te Grootegast spre
kende over 2 Petri 1 19. Naar aanleiding
hiervan sprak ds. Ribberink over het getuige
nis van Petrus met betrekking tot het profeti
sche Woord. Daarbij stond hij achtereenvol
gens stil: 1. bij de vastheid van des woord;
2. bij de ons geboden houding tegenover dat
Woord; 3. bij den zegen van des Woord.
Na afloop van de prediking richtte hij zich
in een persoonlijk woord tot kerkeraad en ge
meente, tot den consulent en genabuurde ker
ken, tot de afgevaardigde van de classis, lot
den bevestiger en tenslotte tot den burgemees
ter, den heer D. v. d. M u n n i k. De toesDra-
ken werden beantwoord door ouderling Top
namens kerkeraad en gemeente, die liet toe
zingen Ps. 122 3, door ds. v. d. Sluis als
afgevaardigde van de classis, als consulent en
als spreker namens de genabuurde kerken
van Oldekerk en Lutjegast en door den heer
van der Laan namens de kerk van Doe-
zurn, die tot voor kort ten deele behoorde tot
de kerk van Grootegast. De dienst werd be
ëindigd met het zingen van Gezang 24 4.
JUBILEUM-Ds. J. H. HUYGENS-
Woensdag 18 Juni hoopt Ds. J. H. H u y -
gens, Ned- Herv. predikant te Heerjansdam,
zijn zilveren ambtsjubileum te herdenken-
Het ligt in zijn voornemen, Zondag 22 Juni
des voorm. 10 uur een gedachtenisrede te
houden in de kerk van Heerjansdam. Overi
gens zou hij de viering van het jubileum
willen beperkt zien tot den kring van familie
en vrienden.
Dr. Huygens is 20 Aug. 1887 te 's-Graven-
hage geboren, en heeft gestudeerd aan de
Leidsche Universiteit;
in 1915 werd hij door
het Prov. Kerkbe
stuur van Z.-Holland
tot de Evangeliebe
diening toegelaten.
Zijn eerste gemeente
was Oud en Nieuw
Gastel, waar hij op 18
Juni 1916 werd be
vestigd door wijlen
Ds. J. C. S c h u 11 e r,
predikant te 's-Gra-
venhage. Tijdens zijn
verblijf in Gastel
heeft hij zich druk
bewogen onder de
gemobiliseerden, in
dien arbeid gesteund
door den Veldprediker Ds- H. Janssen.
Ook heeft hij in die jaren, zonder consulent
te zijn, geruimen tijd een deel van het herder
lijk werk te Fijnaart verricht, in samenwer
king met wijlen Ds. G. T i c h e 1 a a r te Klun-
dert. Oudenbosch diende hij als consulent.
Op 29 Augustus 1920 deed Ds. Huygens zijn
intrede te Heusden, na bevestigd te zijn door
Prof. Dr. H. Th.#Obbink van Utrecht. In
Heusden was hem o.m- toevertrouwd het voor
zitterschap van het toenmalige „Diakonessen-
huis der Ned. Herv. Gemeente". In deze jaren
bediende hij, soms heel lang, de consulent
schappen te Doeveren, Aalburg, Heesbeen en
Genderen. Hij was voorzitter van de Vereeni-
ging van Evangelisaties binnen de Classis
's Hertogenbosch, Secretaris van de Bijbelver-
eeniging voor N. Brabant en Limburg, Voor
zitter van den Ring Heusden en Altena van
het N.J.V.b. enz. 23 Februari 1930 preekte
hij afscheid te Heusden, om 2 Maart d a v.
intrede te doen in Heerjansdam, na bevestigd
te zijn door den consulent Ds. C. M.
K r ij g e r, van Rijsoord. In Heerjansdam is
de jubilaris tweede voorzitter van de Chr.
school en eere-voorzitter van diverse vereeni-
gingen. Hij mocht mede helpen oprichten een
Schooldag voor het eiland IJsselmonde, en
sinds 1931 is hij werkzaam als Secretaris der
voogdijvereeniging „Onze Kinderen", binnen
de classis Dordrecht der Ned. Herv. Kerk.
Voorts is hij bestuurslid van de afd. Zwijn-
drecht van het N-B-G. Tweemaal was hij ge-
ruimen tijd consulent van Rijsoord.
INTERKERKELIJKE SAMENWERKING.
Te Nieuw-Vennep heeft zich op initiatief
van een der leden van de Geref. Mannen-
vereeniging een comité gevormd, waarin heb
ben zitting genomen twee personen der Ned.
Herv. Gemeente, twee van de Geref. Kerk en
twee van de Chr. Geref. Gemeente, dat een
interkerkelijke samenkomst heeft belegd op
Woensdagavond 11 Juni a.s. in de Ned. Herv.
Kerk. Als sprekers zullen optreden de heeren
ds. J Lazonder, Ned. Herv. predikant ter
plaatse, ds. L. E. Smilde- geref. predikant al
daar en ds. A. Zwiep, Chr. Geref. predikant
te IJmüiden.
NED. HERV. GEMEENTE VAN HAARLEM
In het verslag van de vergadering van den
Algemeenen Kerkeraad der Ned. Herv. Ge
meente van Haarlem, opgenomen in „Haarl.
Predikbeurteniblad", lezen wij het volgende":
„De aandacht wordt gevestigd op meer con
tact van kerkeraad en gemeente, dat blijk
baar gewezen wordt o.a. op de geringe be
langstelling der gemeente bij de bevestiging
van ouderlingen en diakenen zeer zwak is.
In samenhang hiermede komen de diensten
in de Groote Kerk, vooral des avonds ter
sprake. De opkomst is niet zelden bedroevend.
Een en ander zal nader worden overwogen."
ZIEKENHUISPREDIKANT
Op de 11 Juni a.s. te houden Part. Synode
van de Geref. Kerken in de provincie Gro
ningen zal o. a. aan de orde komen een
voorstel van de classis Appingedam betref
fende de aanstelling van een ziekenhuis
predikant te Groningen.
De 19e bondsvergadering
De 19e bondsdag van den Bond van Geref.
Mannenvereenigingen zal Woensdag 23 Juli
a.s. te Zwolle in de Buitensociëteit worden
gehouden onder presidium van ds. M. B. v.
't Veer, Geref. predikant te Amsterdam-C.
In de morgenvergadering zal de bondsvoor
zitter een rede houden getiteld: „Volharding"
en komen verschillende huishoudelijke zaken,
aan de orde. Ook moeten er vijf bondsbe-
stuurders worden gekozen in verband met het
aftreden van vier zittende'leden en het ovér-
lijden van ds. G. W. Akkerhuis te Maas
sluis. Het bondsbestuur heeft in laatstge
noemde vacature de heer M. v. d. Ven, die
voor Zuid-Holland-Noord zitting heeft, candi-
daat gesteld voor Zuid-Holland-Zuid.
In de middagvergadering zal als referent
optreden Ds. E. T. v. iBorn, Geref. predi
kant te Heemstede, met het onderwerp: „De
mensch als mede-arbeider Gods". Ds. H. A.
Munnik, Geref. predikant te Zwolle, zal
een opwekkende slotrede houden getiteld:
„Beproeft de geesten".
Het jaarverslag.
Aan het jaarverslag van den secretaris, den
heer W. O. de Graaf te Bennekom, ont-
leenen we dat de groei van den bond ook in
het afeloopen jaar niet stil stond. 33 nieuwe
vereenigingen traden toe, terwijl 21 vereeni-
gingen zich onttrokken. Het aantal aange
sloten vereenigingen steeg derhalve met 12
en bedraagt nu precies 400. Het ledental
steeg met 97 en bedraagt nu 8889. Het aantal
kringen vermeerderde door de oprichting van
den kring Gelderland met 1 De bond telt nu
7 prov. afdeelingen. Het orgaan van den
bond Geref. Mannenblad heeft nu een oplage
van 10,000 ex. In het overlijden van ds. G.
W. Akkerhuis ontviel den bond zijn vice-
voorzitter en een zeer meelevend bondsbe-
stuurder. Enkele nieuwe schetsenbundels
werden als leidraad uitgegeven, terwijl in
samenwerking met den Geref. Vrouwenbond
een propagandafolder het licht zag. Met den
Geref. Vrouwenbond en den Ned. Bond van
Jongelingsvereenigingen op Geref. grondslag
werd een nauwer contact gelegd.
EENHEID VAN KERKEN.
De classie Apeldoorn der Chr. Geref. Kerk
heeft in haar jongst gehouden vergadering
verworpen een instructie van de kerk van
Harderwijk om uit te spreken dat het niet op
den weg der Chr. Geef. kerk ligt verdere
stappen te doen inzake een vereeniging met
de Geref. Kerken, maar zich te houden aan
het door de generale synode van 1937 aan
vaardde rapport, terwijl het gewenscht moet
worden geacht dat het orgaan der Chr. Geref.
kerk zich onthoude van voorlichting in den
geest van eenheid wijl dit een oorzaak van
verdeeldheid in eigen kring worden kan, en
uitgesproken dat deze zaak aan de competen
tie der kerkeraden moet gelaten worden.
DE KERK IN DE BRANDING.
De kerkeraad der Ned. Herv^ gemeente te
Haarlem heeft opgedragen aan een commissie
uit het bestuur der Federatie van Hervormde
Jongeren afd. Haarlem de navolgende bij
zondere diensten onder het opschrift „De
Kerk in de branding" voor te bereiden:
1. Zondagavond 15 Juni 7 uur prof. dr. H.
Kreemer te Leiden en ds. Emmen uit
Haarlem over: Waarom nog de Kerk?
2. Zondagavond 22 Juni 7 uur prof. dr. G.
van aer Leeuw te Groningen en ds. v. d.
Waal te Haarlem over „Waarom Christus in
ons leven?"
3. Zondagavond 29 Juni 7 uur dr. K. M.
Miskotte te Amsterdam en ds_ Waardenburg
te Haarlem over: „Wat wij verwachten
mogen".
Deze drie bijzondere diensten worden ge
houden in de Groote of St Bavokerk te Haar
lem.
GIFTEN EN LEGATEN
Prof. dr. G. M. den Hartogh, hoogleeraar
aan de Theol. Hoogeschool te Kampen ontving
voor het studiefonds van deze hoogeschool uit
Amsterdam onder letters N. N. een gift van
500.
EEN JUBILEERENDE JONGELINGS-
VEREENIGING
Dr. H. Colijn spreekt te Weesp.
De Jongelingsvereeniging op Geref. grond
slag „Prediker 12:1a" te Weesp heeft het 75-
jarig bestaan herdacht, ter gelegenheid waar
van dr. H. C o 1 ij n een herdenkingsrede
heeft uitgesproken.
Dr. Colijn heef er aan herinnerd, dat de
oudste J.V.'s in ons land een vrucht van het
Reveil waren. Reeds in dien tijd begreep men
de beteekenis van de jongelingsvereeniging
als opvoedingsinstituut. De oprichting van
den Geref. Jongelingsbond in 18b« leidde deze
actie in breeder banen. In 50 jaar groeide
de Bond uit tot een organisatie van 1150 ver
eenigingen met 25,000 leden. Dankbaar mag
worden gewaagd van den rijken zegen, die
het Bondswerk voor kerk, staat en maat
schappij is geweest. Spr. wees vervolgens op
de ernstige tijdsomstandigheden om daarna
er op aan te dringen, dat de leden der J.V.
zich zullen blijven vastklemmen aan den
Bijbel. Naast kennis van den Bijbel, is be
studeering van de kerkgeschiedenis noodig.
Nu in dezen tijd de bespreking van staat
kundige onderwerpen moet blijven rusten,
dringt spr. aan op intensieve bestudeering
van de Vaderlandsche geschiedenis. De schat
ten der historie moeten weer, aldus spr.,
voor ons gaan leven.
Tenslotte wees spr. er op, dat concentratie
van de Geref. jeugd in eigen vereenigingen
noodig is, omdat de vormgevende kracht van
het Christendom dit beslist noodzakelijk
eischt. Het Calvinisme heeft de grondtrek van
ons volkskarakter beïnvloed. Dit moet zoo
blijven en daarin heeft ook de J.V. een taak.
Wij moeten, aldus spr., onze nationale eigen
schappen naar binnen en naar buiten hand
haven. Spr- besloot met de jubileerende ver
eeniging toe te bidden, dat zij ook in de toe
komst verder mede zal mogen bouwen aan
de ontwikkeling der opeenvolgende geslach
ten te Weesp.
Bij den aanvang van de vergadering zong
de vergadering dr. Colijn de zegenbede uit
Ps. 121 4 toe. Dr. B. A. Knoppers van Am
sterdam sprak het slotwoord.
Verbetering. In het ons toegezonden
stukje over de vacïtures in de Ned. Herv. Gem.
van Den Haag werd gesproken over 5 bedank
jes. Doet moeten er 6 zijn, want ds. G. van
Veldhuizen van Kr al in gen werd ook berqepen
en heeft bedankt.
