MAANDAG 9 JUNI 194T
STADSNIEUWS
ZILVEREN JUBILEUM P.
EDE.
Zaterdag was het 25 jaar g«Jeden, dat de
heer P. van Ede, Brugwachter bij de Ned.
Spoorwegen op den Spoorwegbrug wer het
Galgewater, en dienstdoende als overweg
wachter op den overweg Morsehweg van de
spoorlijn LeidenUtrecht alhier, in dienst
trad bij de Ned. Spoorwegen.
's Middags was hij op het Bureau van
Wegen en Werken te Rotterdam, waaronder
Leiden ressorteerd, ontboden, waar de hoofd
werktuigkundige der Ned. Spoorwegen de
heer H. Veenenöosoh, hem in hartelijke be
woordingen namens de directie der Ned.
Spoorwegen geluk wenschte, en hem het ge
bruikelijke geschenk onder couvert aanbood,
benevens de oorkonde voor 25 jarige trouwe
dienstvervulling.
Daarna vervoegde zich de heer Swanen-
burg ten huize van den jubilaris om onder
hartelijke bewoordingen namens de ploeg
van Wegen en Werken, sectie Leiden, een
mooie rokstoel aan te bieden, terwijl de
echtgenoote van den jubilaris een mooi
bloemstuk ontving. De heer A. A. Wijnnobel,
ass.-opzichter van Weg en Werken alhier,
wenschte de jubilaris namens het personeel
van Leiden hartelijk geluk.
De jubilaris ontving nog vele blijken van
belangstelling o.a. ook van het Leidsche
politiemuziekcorps en de Chr. muziek ver -
eeniging „Athalia", van welke vereenigingen
de heer van Ede reeds jaren instructeur is.
Een jaarlijksch evenement.
In de groote zaal van het café-restaurant
„Schuttershof hadden Zaterdagavond de
jaarlijksche E.H.B.O.-wedstrijden plaats dit
maal door de omstandigheden in beperkter
uitvoering. De belangstelling was, vergeleken
met andere jaren iets minder- doch desniette
min bleek zij vrij aanzienlijk. Van deze ver
mindering gevuigde ook de voorzitter, de heer
dr. M. van der Stoel, die met een koot woord
opende Spr. betreurde den achteruitgang van
het aantal deelnemers echter niet te zeer, aan
gezien het de laatste jaren wel eens te hard
vooruit was gegaan, zoodat het gevaar ont
stond, dat de kwaliteit onder de kwantiteit
ging leiden.
Het kringprogramma was andere jaren nog.
al ingewikkeld en ook hiervan moest thans
woden afgezien. In Voorschoten konden door
de omstandigheden, zooals verduistering, en
geringer vervoersmogelijkheid, de vóórwed
strijden voo de jeugd niet worden gehouden.
Het was echter billijk, hiermede met de groote
wedstrijden rekening te houden, zoodat het
programma eenigszins gewijzigd werd.
Vervolgens namen de wedstrijden een aan
vang. Verschillende gevallen werden door de
deelnemers behandeld, zooals o.a. een geval
van gasvergiftiging.
De uitslagen waren:
Seniores: 1. Groep Voorschoten Geider de
heer J. Overduin) 156 p.; 2. groep Ter Aar
Geider de heer C. Lok) 146 p.; 3. brigade
Leiden Geider de heer D. Bink) 126 p.; 4.
groep Leidschendam Geider de heer J. W.
Kroon) 107 p.: 5. groep Leiden (Ned. Vereeni-
ging) Geider de heer T. A. v. d. Kamp) 99 p.;
6. groep Leimuiden Geider de heer G. Eike-
lenboom) 92 t>.; 7. groep Noordwijk Geider
de heer A Beugelsdijk) 68 p. De leidersprijs
verwierf de heer J. Overduin, die 53 punten
behaalde als leider van de winnende groep. -
Juniores: 1. brigade Leiden Geider de heer
J. Rozenboom) 160 p.; 2. groep Ter Aar Geid-
ster mevr. N. GoedhartLefeber) 151 p.; 3.
groep Rijnsburg (leidster mej M. Vos) 146 p.;
4. groep Voorschoten (leidster mej. P. G. Ver-
wey) 131 p.: 5. groep Katwijk Geidster mej.
A. v. d. Akker) 116 p.; 6. groep Leiden (Ned.
Vereenig.ng) Geidster mej. Kuivenhoven) 105
p.: 7. groep Leimuiden (leider de heer P. Vink)
91 p. Bij de juniores behaalde de heer J.
Rozenboom leider van de winnende groep,
met 52 punten den leidersprijs.
AFSCHEID VAN DEN HEER J. W. F. KUIJK
Chef
der Ned. Spoorwegen.
In verband met het feit, dat de heer J.
W. F. Kuijk, chef-commies en waarnemend
chef der Ned. Spoorwegen op het station
alhier, ingaande 15 Juni a. s. benoemd is
tot onder-stationschef te 's-Hertogenbosch
had Zaterdagmorgen half tien op het bureau
van den Stationschef in bijzijn van verschil
lende ohefs de bureau, ambtenaren, dames
van het plaatskaartenbureau en beambten,
een hartelijk afscheid plaats.
Allereerst nam de stationschef, de heer
Sleebos het woord. Spr. wees er op, dat de
grcote opkomst van het personeel bij dit
afscheid wijst op een goede samenwerking.
De heer Kuijk stond altijd klaar voor het
personeel, zoodat men hem noode ziet gaan.
Spr. persoonlijk zal hem als zijn trouwe
medewerker moeten missen. Als herinnering
aan beiden bood spr. namens het personeel
een vulpen en vulpootlood aan. Daarop
sprak de heer Wijnnobel, assistent-opzichter
van weg en werken, die namens het perso
neel dezer afdeeling hartelijk afscheid nam.
Na een dankwoord van den heer Kuijk
namen vervolgens allen met een handdruk
van hem afscheid.
PLANTSOEN-CONCERT
Door het muziekgezelschap T. en D., onder
leiding van den directeur W. J. Smolders zal
Donderdag a.s. een concert gegeven worden
in het Plantsoen, dat aanvangt om half 8. Bij
eventueel slecht weer zal het niet door gaan
aan de bekende brugwachtershuisjes bekend
gemaakt worden.
EINDEXAMEN STED. GYMNASIUM
Geslaagd van de afdeeling B le groep alle
acht candidaten, n.l- R. T. Bakema, Ine van
Ek, beiden LeLiLden; Lize ter Heide, Voor
burg; B. F. Krantz, Leiden; A. H. Krieger,
R- M. Smits, beiden Oegstgeest; A. Vriend,
Gees je de Witte, beiden Leiden.
Waterpolo:
Morgenavond om 8 uur zal de K.N.Z.B.
competitie voor de Zyl aanvangen met den
thuiswedstrijd tegen D.J.K.I. (Amsterdam)-
WATERTEMPERATUUR
De watertemperatuur in de Zweminrichting
„De Zijl" bedroeg hedenmorgen 19^° C.
BURGERLIJKE STAND
Ondertrouwd: P. v. Beek, jm. 27 j, en S. C.
Huter. jd. 21 j.; J de la Bije, jm. 26 j. en E.
Planjer, jd. 24 j.; G. GijzeniJ, ;m. 24 j. en J.
v. Strater, jd. 20 j.; P. v. d. Heijden, jm. 27 j.
en J. Overvliet, jd. 25 j.; A. Immink, jm. 23 j.
en E. Kooreman, jd. 21 j.; J. Sparreboom
jm. 30 j. en J. v. d. Tuin, jd. 19 j.; W. F. Stol,
jm 26 j. en H. Klein, jd. 24 j.; H. A. de Vet,
jm. 21 j. en C. C. Bon, jd. 21 j.; A. B. M. v.
d. Werf, jm. 31 j. en C. Langezaal, jd. 28 j.;
N. v. Polanen, jm. 21 j. en J. v. d. Mark, jd.
20 j.: B. D. de Wit, jm. 27 j. en C. P. l'Amie,
jd. 20 j.
Overleden: W. KokQualm, vr. 69 j.; D.
Klinkhamer—v. d. Oever, vr. 76 j.
Geboren: Andries Jacobus, zoon van A. J.
Cambier en J. P. Langerak: Hermanus
Michael Rudolf, zn. v. M. R. Vogt en N. Pouw;
Cafcarina Wilhelmina Maria, d. v. P. v. d.
Berg en E. A. v. Schooten.
Gem. Radio-distributie
GEM. RADIO-DISTRIBUTIE
Dinsdag 10 Juni: le programma: 6.45
22.15 Hollandsch programma, 22.152400
Duitsch programma.
2e programma: 6.4522.00 Holandsch
programma, 22.0023.00 Hollandsdh pro
gramma (aleen voor radio-centrales), 23.00
24.00 Duitsch programma.
3e en 4e programma: 6.45- -24 00 Duitsch
programma.
AANBESTEDING VERBOUW RAADHUIS.
Wijziging:
N.V. de Handelswetenschappelijke Biblio.
theek Drukkerij. Leiden, Rijnsburgerweg
171-173. N. Dir.: W. N. Steur, Voorschoten.
Hartogs Co. Leiden, Hooge Rijndijk 86.
Confectiebedrijf. Tot beheerder van het zich
in het bezette Ned. gebied bevindende bedrijf
van de zaak Hartogs Co., gevestigd te
Leiden, is op grond van parr. 7 der Verorde
ning van den Rijkscommissaris v.h. bezette
Ned. Gebied van 12 Maart 1941 (VO. 48/1941),
met ingang van den 20sten Mei 1941 benoemd:
C. J. de Weerd, Oegstgeest.
N.V. Bouw- en Handelmaatschappij „Aku".
Voorschoten, Leidscheweg 158. N. Comm.: J.
Koning, 's-Gravenhagé.
Centrale Krachtvoederhandel N.V. Oude
wetering, A. 186. Uittr. Comm.: F. H. Kriek,
Leiden.
N.V. Nederlandsche Mengvoederfabriek
Muskator. Oudewetering (Alkemade), A. 186.
Uittr. Proc.: F. H. Kriek, Lelden.
Firma P. van Deursen. Sassenheim, Molen
straat 20. Het kweeken van. en handel in
bloembollen, planten enz. De zaak is ver
plaatst naar Voorhout, Teylingerlaan 4.
Firma P. Schrier. Noordwijk-B., Molen
straat 12-14. Loodgietersbedrijf; handel in
verlichtings- en san. art Oph. fil.Noordwijk
a/Zee, Hoofdstraat 131 a, dd. 31 Dec. 1940.
Firma Gebroeders de Beer. Noordwijker-
hout. 's-Gravendamscheweg 103. Bloembol-
lenkweekerij. De zaak is verplaatst naar
Voorhout, Teylingerlaan 78. N. Venn.: J. H. F.
M. de Beer, Voorhout.
N.V. Fotho-litho-inrichting Koningsveld en
Zoon. Breestraat 24, Leiden. Procuratie ver
leent aan: A. J. W. Constandse, Voorburg.
Alphen a/d. Riin
DE HOLLANDIA-ROEIWED STRIJDEN.
Vrijdag en Zaterdag zijn op het traject tusschen
s Molenaars en Pnnsenschouw de Hollandia-roei-
Konden de wedstrijden vorig jaar niet doorgaan,
lit jaar stonden ze ook in het teeken der tijds-
jmstandigheden. Boden de boorden van den Rijn
lechts één Jacht gez
n de moeilijkheden met de distributie van lev
middelen zullen velen weerhouden hebben,
eifestijn bij
i grooten getale
fietsen en d
ankbaar gerbulk i
Muziek vat
choten'1 bij
capel of door middel
ontbrak en zelfs de
nkomst der roeiers
scheepshoorn werd
het einde bereikt
Begrijpelijk is,
ming niet zoo u:
Vooral Vrijdag wi
te kwart over 11
de oude achten verroeid werdi
Hing. Het Delf
t Leiden en in
sterdam van Triton. Utrecht.
Njord was snelste tweede en plaatste zich hier
door in den eindstrijd.
's Middags te twee uur werden de wedstrtjderi
warende uTden^over ^"geheel
Spanning
de koude trotseerde, had meer schik
n de watergevechten tusschen- jongelui
lootjes dan in de wedstrijden zelf.
Zaterdag ging het beter. Toen te twe«
-erschillende eindstrijden begonnen wer
ien fijn zonnetje en het was toen een
>p en langs het water te verkeeren.
vas er toen ook spanning genoeg.
We denken aan den derden wedstrijd tusschen
wee sciff-roeiers van Willem 3 en de Laak. Hler-
>p volgde een prachtige strijd van de Jonge acht
ging tusschen Njord. Tritoi
verschil. Ook een wedstrijd tusschen
achtenvan De Vliet uit Leiden en Ner
ooi. Doordat de laatste voor een sc
loest wijken won de Vliet met min
Bij de junioren acht A. streden Laga. N<
en Njord om de eer Ook hier ging het boord
aan boord op de finish af tusschen de eers'
twee. waarbij Triton door een ^krachtige ein<
spurt Juist voor wist te bi"
strijden da'
digingen.
Zelfs in den eindstrijd werd Laga geklopt. Dit
was tevens het traditioneele hoofdr
oude acht. waarmede de wedstrijden
sloten worden. In de voorwedstrijden maakte Laga
den korsten tijd. De finale ging tusschen N<
Laga en Njord. Aanvankelijk lagen de bootei
lijk. maar spoedig slaagden de Amsterdam
er in iets uit te loopen. terwijl Njord a
raakte. Zoo ging het met groote - fjb
enkele lengten achter Laga lag.
Even zes uur behoorde dit jaarlijksche roeifeest,
dat vele Alphenaars niet graag zouden missen,
weer tot het verleden.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Lijsina Wilhelmina, d. van B. J.
Hekkema en P. Gortzak; Maria Elisabeth, d.
van J. C. Vernooij en C. M. Blonk.
Huwelijksaangiften: G. J. Versteeg, 27 jaar en
M. K. Koppe, 23 jaar.
Gehuwd: J. G. van der Made. 32 jaar, te
Waddinxveen, en J. E. Verhoef, 29 jaar; G.
van de Streek. 25 jaar en P. H. Kroon, 22 jaar;
M. Bezemer. 26 jaar en W. Wentink, 19 jaar;
A. Kroon. 33 jaar en Commerljntje Wouters.
28 jaar; W. J. van Ingen, te 's-Gravenhage. 28
jaar en G. Rijzinga, 22 jaar.
Katwijk a/d. Rijn
VERKIEZING AMBTSDRAGERS
Bij de jaarlijksche verkiezing van ouder
lingen en diakenen zijn door den Kerkeraad
der Geref. Kerk de volgende dubbeltallen ge
steld: voor ouderling, J. de Kreek en J. P.
v. d. Nagel; voor diaken, C. Botermans Wzn.
en Alb. v. d. Meij Tzn.
Katwijk aan Zee
SCHOENENDISTRIBUTIE
Het hoofd van den distributledienst heeft
bekend gemaakt dat voor de maand Juni geen
schoenenbon-aanvragen in ontvangst worden
genomen. De aanvragen die thans zijn binnen
gekomen worden derhalve afgewezen.
GEVONDEN VOORWERPEN
Vleeschkaart, kinderjurkje, blauw jasje, da
meshoofddoek met witte slippen, zwarte hand
schoenen, blauwe parapluie, postduif, kinder-
portemonnaie, inh. 62 cent en 5 bloembonnen,
een briefje van 2.50, een bruinachtig ge
spikkelde meisjeshoed. Inlichtingen op Het po
litiebureau.
BURGERLIJKE STAND
Geb.: J. de Mol-Ouwehand, z.; P. Ouwehand-
Visser, z.; H. v. Leeuwen-v. Duijn, d.; J. Dubbe-
laar-Verdoes, d.; W. Tulen-Verhart, d.; P. den
Kaas-Ku'.'-t, z.; W. v. Beelen-v. d. Kwaak, z.;
Da Hollandia roeiwedstrijden te Alphen aan den Rijn konden
groote deelname verheugen. De oude achten van Laga en Njord in den
strijd (Schlmmelpenningh)
D. v, d. Plas-de Jong, z.; L. v. Delft-tfurieux,
z.; P. v. d. Pias-Ouwehand, z.; L. Blonk-
Kater, d.
Ondertrouwd: C. J. Zuijderduijn en A. Schaap.
Overleden: Corn. J. v. d. Bos, m., 72 j.; J.
v. Rijn, m., 48 j.; A. A. Wiersema, vr. 52 j.;
J. Schalkers, d., 6 mnd.
Sassenheim
GEITENKEURING
Voor de geitenkeuring, uitgaande van de
geitenfokvereeniging „Sassen", welke gehou
den is op het terrein der firma Gebr. Berg
man, bestond groote belangstelling. Niet min
der dan 6 stuks waren aangevoerd. Keurmees
ters waren de heer S. de Jong van 's-Gra
venhage en A. Rietveld van Zoeterwoude.
De uitslag is als volgt1. jarig wit onge
hoornd: 1. A. Havenaar; 2. P. Zeestraten; 3.
K. Houders; 4. H. J. Goddyn; 5. G. Reeuwijk.
2 jarig wit ongehoornd 1. C. E. Immerseel;
2. L. van Keulen; 3. A. Noordermeer; 4. W.
Verver: 5. A. Tukker.
3 jarig wit ongehoornd 1. C. J. Wolvers
2. C. v. d. Meer; 3. L. Onderwater; 4. A. v. d.
Mey; 5. W. F. van Klaveren.
Meerjarige bonte en gehoornde 1. J. G. v.
Reeuwijk; 2. A. van Winkel; 3. L. van Keulen;
4. J. Slootweg; 5. F. v. d. Hoek.
Lammeren L. van Keulen; 2. E. Meeuwis-
sen; 3. J. Slootweg; 4. A. van Egmond; 5. N.
Noordermeer; 6. C. Looije; 7. W. F. van Kla
veren; 8. H. v. d. Heiden.
BERGPLAATS VAN GESTOLEN FIETSEN?
Voorschoten
RAADSVERGADERING
Het gemeentebestuur heeft aanbesteeds den
verbouw en het bijbouwen van diverse
lokalen van het raadhuis, onder leiding van
architect M. Laurentius. De drie laagste in
schrijvers waren: Fa. Schöder, Wassenaar
22,744; C. P. Meegdes, Halfweg 22,900;
v. d. Knaap, Den Haag 24,700.
De gunning is aangehouden.
GASTRACTIE
In het maandblad „Gasbelangen" treffen
we een bijzonder instructief artikel aan onder
den titel „De gastractie marcheert".
Wij ontleenen daar aan:
Toen de benzine schaarsch begon te wor
den, heeft men rondgezien naar vervangings
middelen voor de aandrijving van motoren en
als meest voor de hand liggende mogelijk
heden heeft men zich gericht op benzol, al
cohol en gassen. De benzol wordt op alle
cokesovenbedrijven en enkele teerdestilleer-
derijen en gasfabrieken hier te lande vervaar
digd, maar is tevens grondstof voor de che
mische industrie, zoodat slechts een klein
deel van de gefabriceerde hoeveelheden voor
motoraandrijving beschikbaar is.
De alcohol kan zoowel kunstmatig als uit
graan worden vervaardigd, maar de calori
sche waarde hiervan verschilt tamelijk veel
an die van benzine.
Wat de toepassing van het gas aangaat,
moet men onderscheid maken of dit gas als
generatorgas in een gasfabriekje aan boord
dan wel als stadsgas in een centrale gas
fabriek is vervaardigd. Het is bekend, dat het
laatste kan worden afgeleverd zoowel onder
lagen druk in gaszakken als onder hoogen
druk in flesschen.
Wij vernamen nog enkele cijfers omtrent
het aantal generatoren hier te lande. Er zijn
ongeveer 500 a 600 stationnaire zuiggas
motoren opgesteld, zoodat een ruime erva
ring is verkregen met het vergassen van vaste
brandstoffen. Het aantal generatoren voor
turf, hout en anthraciet dat op auto's is op
gesteld, werd onlangs geraamd op 6500 a
7000. Neemt men aan dat de uitrusting en
complete montage per auto ca. 1500 kost,
dan is hiermede een kapitaal van 10 millioen
gulden gemoeid geweest.
Wat de verdeeling der generatoren aangaat
over de brandstoffen hout, turf en anthraciet,
diene dat met de beschikbare hout- en turf-
hoeveelheden tezamen ca. 3000 a 3500 auto's
in bedryf kunnen worden gehouden. Het
restant is aangewezen op anthracietsoorten,
waarvan zooals bekend is speciaal die van
de Domaniale mijnen en Willem Sophie in
aanmerking komen. Als men voor de keuze
staat om over de aanschaffing te beslissen
van een anthracietgenerator of de toepassing
van hoogedrukgas, dan mag niet uit het oog
worden verloren, dat bij generatoren het ver
mogen van den motor daalt tot ca. 50 pet.
en dat de motoren niet geheel ongevoelig
zijn voor de onzuiverheden van het genera-
torstof zooals stof, teer en zuren. Dit getal
ligt wat lager dan de tot nu gemelde cijfers,
maar bij het in aanmerking nemen van den
weerstand, de temperaturen en alle bij
komende omstandigheden moet gerekend
worden op de helft van het vermogen. Dit is
voor een aantal wagens natuurlijk geen be
zwaar, maar bij het aanzetten en passeeren
hoort men dikwijls de opmerking maken, dat
de wagen zooveel trager is geworden.
Er komen verschillende berichten binnen
van de voltooiing en in-bedrijf-name van gas
tankstations. Zonder te dien opzichte geheel
volledig te willen zijn, kan melding gemaakt
worden van de opening van het gastank
station te Tilburg, waar reeds meer dan 100
deelnemers zijn ingeschreven. De A.T.O. er
de B.B.A. rijden ieder met 10 bussen, pu
blieke werken, d^ electrische centrale de
stadsdienst en een houthandel behooren mede
tot de regelmatige afnemers, welke per dag
tezarpen een hoeveelheid gas ontvangen, ge-
I lijk aan 1000 liter benzine.
Omtrent de tijd, noodig voor den ombouw
van een wagen, wordt vermeld, dat deze in
Laatste Bei
tntsprus:
maanden 2
Incassokost*
numnwrs 5
Zondagsblad
tbetaling.
Een kg suiker exti
inmaak
De secretaris-generaal vanltl®PteX®l
van landbouw en visscherij
dat een extra rantsoen suik^t, per rege
gram, te gebruiken bij den Lgen 43
baar wordt gesteld. JT Bewilsr
In verband hiermede w<els ,,J
heidsduuV van den met 42 ga belangrijke
van de bonkaart algemeen v
ingekort tot twee weken. E
halve niet, zooals dezer dage
maakt, tot en met 6 Juli a.s., CKJ
en met Zondag 22 Juni a.s. r 1
pen van één kilogram suik -»
het tijdvak van Maandag 23
Zondag 6 Juli a.s. wederom' 1 prijs op
krijging van één kilogram si t licht te
aangewezen In totaal wordt jn het ka
het vier-wekelijksche tijdvak idbesohou*
an sociaal-
eerste pk
aan de
in God 0
GEREF. KERKIe iets
Aangenomen naar 's-Gravenza waarin d
D. W. v. d. Laan te Sleen (Dr.)
Beroepen: Te Velp, K. Har *men«eko
(Oldambt), te Zetten, J. H. 1 st, die er
Ermelo. yerordenb
en met 6 Juli a.s. twee kilo
schikbaar gesteld, terwijl
rantsoen één kg. per vier
Doelmatige voeding een nationaal belang
Opening van de tentoonstelling
//Voeding in dezen tijd"
te 's-Gravenhage
is de tentoonstelling „Voeding
in uezen tijd", in de toonzaal van het ge
meentelijk gasbedrijf aan de Groenmarkt 29
te 's Gravenhage geopend. De belangstelling,
ook van officieele zijde, was zeer groot
"ot hen die deze plechtigheid bijwoonden,
behoorden 0. m. de Landesbauernführer graf
Grote en de wethouder van 's-Gravenhage,
de heer L. Buurman.
De directeur-generaal van de voedselvoor
ziening, y:. S. L. Louwes, heeft een wel
komstwoord gesproken, waarin hij verklaar
de, dat deze tentoonstelling de eerste is van
een reeks, die in verscheidene plaatsen van
ons land zal worden gehouden en die geheel
gewijd is aan de voeding van dezen tijd.
Nadat de directeur-generaal de aanwezige
autoriteiten had welkom geheeten, bracht hij
hulde aan de commissie van voorbe
reiding voor hetgeen zij in zulk een korten
voorbereidingstijd heeft tot stand gebracht.
Dr. den Hartog en mej. Mesdag met hun
medewerkers en medewerksters dankte hij
voor alles, wat zij hebben verricht, evenals
den architect, den heer Pieck.
De heer Louwes dankte de directie van het
gemeentelijk gasbedrijf en haar uitvoerenden
ingenieur, den heer Mulder, voor de bereid
willigheid, waarmede de tentoonstellings
ruimte ter beschikking van het Rijksbureau
voor de voedselvoorziening is gesteld.
De directeur-generaal eindigde zijn rede
met de hoop te uiten, dat het Rijksbureau ook
voor de volgende tentoonstellingen, in andere
plaatsen, wederom een beroep op aller mede
werking zal mogen doen.
Openingsrede van
dr. H. M. Hirschfeld
De secretaris-generaal van landbouw en
visscherij, dr. H. M. Hirschfeld, heeft hierna
de openingsrede gehouden.
Spr. legde er den nadruk op, dat ter ten
toonstelling aanschouwelijk wordt voorge
steld, hoe wjj, tot behoud van onze volks
kracht, door een juiste samenstelling en be
reiding van de maaltijden het grootste rende
ment kunnen verkrijgen zoowel van de bij de
distributie ter beschikking gestelde als van
de vrije voedingsmiddelen.
Enkele grepen doende uit het vele, dat de
tentoonstelling te zien geeft, wees dr. Hirsch
feld erop, dat het brood een van de voor
naamste bestanddeelen van onze voeding is.
Ter expositie is groote aandacht besteed aan
het feit, dat de volwaardigheid van het brood
toeneemt met den graad van uitmaling van
het graan, dat erin is verwerkt. Dit feit is
gebleken uit een proefneming, uitgevoerd
door het Nederlandsch Instituut voor Volks
voeding en het Centraal Instituut voor Voe
dingsonderzoek. Van de resultaten van deze
proefneming is bij de vaststelling van den
graad van uitmaling gebruik gemaakt.
Daarnaast vindt men aangewezen, welke
broodbelegging men in dezen tijd het beet
kan kiezen. Hierbij valt o.a. terstond de aan
dacht op het gebruik van tomaat, waterkers
en andere groenten op de boterham.
Bij aardappelen is ojn. verduidelijkt, hoe
men het rantsoen het voordeelrgste over de
dagen van de week kan verdeelen.
Voorts wordt het P' 'bliek geleerd, dat het
gewenscht is, de groenten in rauwen toe
stand te consumeeren, vanwege haar groo-
tere voedingswaarde en ter voorkoming van
volumevermindering.
Ook wordt ter tentoonstelling de moge
lijkheid getoond van vervanging van be
paalde voedingsmiddelen door andere, zooals
bijv. vleesch door visch, garnalen of mosse
len, een probleem, waaraan te zijner tijd nog
een afzonderlijke tentoonstelling zal worden
gewijd.
Dr. Hirschfeld maakte de aanwezigen nog
öpmerkzaam op de afdeeling, waarin is uit
gebeeld, wai de voorlichting door de over
heid hier sedert 1935 heeft bereikt. Het cen
trale punt van de voedselvoorlichting is ge
legen in den voedingsraad, die een bureau
heeft gesticht, dat voor de coördinatie van
de voorlichting omtrent de voeding zorgt en
dat, evenals de voedingsraad zelf, zeer nauw
samenwerkt met het rijksbureau voor de
voedselvoorziening.
In het vertrouwen, dat de tentoonstelling
door alle lagen van de bevolking zal worden
bezocht, en daardoor zal bijdragen tot een
verruiming van de kennis omtrent een
doelmatige voeding, wat vooral in dezen bij
zonderen tijd heel noodig is, verklaarde dr.
Hirschfeld de tentoonstelling voor geopend.
Voeding en volksgezondheid
Dr. C. van den Berg, directeur-generaal van
de volksgezondheid, heeft vervolgens een rede
gehouden over „voeding en volksgezondheid".
Spreker verklaarde o.m., dat in ons land de be
strijding van de gevaren, die uit ondeugdelijke
levensmiddelen voortvloeien, sedert langen '.yd
een onderdeel van de gezondheidszorg uitmaakt.
Dit onderdeel is sedert een twintigtal jaren
voortreffelijk georganiseerd op den grondslag
van de Warenwet en van de Vleeschkeurings-
wet. De beteeken is van dit werk in de tegen
woordige oms'andigheden, waarin de beperkt
heid van bepaalde levensmiddelen zoo gemak
kelijk tot knoeierijen aanleiding geeft, is uiter
aard zeer gestegen.
Men heeft zoo vervolgde dr. van den Berg
bovendien geleerd, dat de voeding doel
matig moet zijn samengesteld. De moderne voe
dingsleer heeft in de laatste decennia inzicht
Dr. van den Berg stelde in het licht, dat wij
vooral in Nederland in de laatste tientallen
jaren op het gebied van de volksgezondheid
groote successen hebben kunnen boeken. Ons
land is daarbij gekomen op een peil, dat door
geen enkel land wordt geëvenaard. Wij hebben
dit goede peil veroverd uitsluitend door een
kraentigen, goed georganiseerden strijd tegen
de ziekten, zeer in het bijzonder tegen de infec
tieziekten. Willen wij in de toekomst den gezond
heidstoestand onzer bevolking nog belangrijk
verbeteren, dan zullen wij het accent moeten
verleggen ook naar die ziekten, waarbij d>e voe
ding een belangrijke rol speelt.
De actie der volksgezondheid moet thans
worden gericht op degenen, die de spijzen sa
menstellen en toebereiden, de nieuwe taak is
vooral sociaal-opvoedkundig. Daarom is zij dij
uitstek geschikt voor de Nederlandsche organi
satie van de volksgezondheid, die immers haar
groo'e successen op het gebied der infectieziek
ten ook grootendeels door sociaal-opvoedkundi
gen arbeid heeft verkregen.
De nieuwe organen, voor de nieuwe taak
noodig, zijn de voedingsraad, een onderdeel van
den gezondheidsraad, dat speciaal aan de voe
ding is gewijd, en het centraal instituut voor
voedingonderzoek te Utrecht.
Bij beide institu'en is een gelukkige samen
werking verkregen tusschen den tak van over
heidszorg. die belast is met de voedselvoorzie
ning, welke ressorteert onder het departement
van landbouw en visscherij, en de, onder het
de voeding heeft te zorgen. Het departement
van landbouw en visscherij vertegenwoordigt
hierbij het mogelijke, dat van sociale zaken het
wenschelijke.
Dr van den Berg verklaarde tenslotte, dat het
hem een voorrecht was. bij deze tentoonstelling,
die uitgaat van het kamp van het mogelijke, te
mogen getuigen van het kamp van het wen
schelijke, hoe op dit gebied, door een harmoni
sche samenwerking, steeds getracht wordt, het
Mej. Mesdag aan het woord
Mej E. Mesdag, directrice van de huis
houdschool, die zich met de technische ver
zorging dertentoonstelling heeft belast,
heeft over karakter en strekking der expo
sitie het woord gevoerd.
Mej. Mesdag wees er o.a. op, dat persoon
lijke voorlichting door leeraressen in koken
en voedingsleer het beste middel is gebleken
om het Rubliek bekend te maken met een
verstandige keuze en een doelmatige berei-
diing van de spijzen, zoodat dan ook geregeld
leeraressen ter expositie aanwezig zijn
het tentoongestelde te verduidelijken, aar
huisvrouwen raad te geven en haar vragen
te beantwoorden.
Spr. eindigde haar toespraak met de hoop
te uiten, dat deze tentoonstelling en de kleine,
reizende exposities van de commissie inzake
huishoudelijke voorlichting, die in tal
plaatsen reeds duizenden bezoekers hebben
getrokken, in ruime mate ten goede zullen
komen aan de gewoonten van ons volk op het
gebied van de voeding en de spijsbereiding.
(Foto rijksbur. voedselvoorziening in oorlogstijd)
Examens
volgt c
jaar de
Koetsdljk.
srdzij, C. T. Sohl.
J. Ni
Vlis, K. Wei
le Wolfovergegaai
istituut, d
■lei kring
et minst
rerd ond
snel wels
Zoo geve
oomman
zijn wij2
c de jt' z"nde
E. G. Heesen. C. C. W. di
he. Ve i n d examen "deden ÏÏS3 W3S
C. Bos. A. Hart. T. Klavc
mons, J. Smink. A. H. H;
1 of 2 etmalen kan worden
bracht
Behalve het station bij de I elling. d
dat ook reeds in bedrijf is,
in "Brabant nog stations in
gesteld te Nijmegen, den Bosi
Te Rotterdam werd op het
Gemeentelijk Gasbedrijf aan
een gastankstation in gebruik
omstreeks half Mei door den
het Gasbedrijf, den heer
dienst no
deering
economis
ed en tu;
denkt
>pvoedin>
he rechts
ook hiei
wkat een r
pvoeding
wenscht
idsdiens
ckend b
diensten
korte rede werd geopend n den
Voorts werd op 20 Mei in et is ze
men het persgasstation te Alj ce gesch
een terreintje aan den openb burgen
hoorende tot het gemeentega: vet
Zooals bekend, is het meth; la
zeer geschikt voor autotractie
zelfs enkele voordeelen ten!°r
stadsgas. In Amsterdam waar (Het is
meente-auto's voorzien is van, het
anthracietgeneratoren, is een px>wel
geschikt gemaakt voor het geb^n overt:
gas. Hiertoe behooren wagens Ijs al ei
reiniging, waarvoor aan de c^iooper
ting Bilderdijkkade en den sej
gaslaadstations moesten worcf heeft
Van deze laadstations wordt tre
gemaakt ten behoeve van auto' zelcer
gemeentediensten en -bedrijveijdelsstet
beperkt aantal particuliere wagfvie de
aanbevelenswaardig deze statiofroote 1
in te richten voor het laden vanpntdekt
tevens voor het benutten va» verse
dat uit den bodem kan worden^ dit
Teneinde zekerheid te verkrl
de vraag of een voldoende
methaangas op een bepaald pil
bodem kan worden onttrokken, fcr zak*
plaatsen proefboringen verricht terug
terrein aan den Karperweg, wa^rUg
station voor het gemeente-eneri
aanbouw is. j
Deze boringen hebben totar
resultaat geleid, zoodat het w>ar vr
aan dit gaslaadstation een inrp ze ee
beide soorten gas te verbïndeiie wer
ringscommissaris voor Amsterdahten v
het inrichten van een laadstat^ordei
Karperweg en de voorbereidend kon 1
crediet toegestaan. !niet s1
èrgete'
DE FRIESCHE KLOKKESVampe
Tot de merkwaardigheden vj
behooren stellig de zoogenaamdl
of klokkestoelen. Karakteristiek'
bestaande uit een samenstel vas wooi
ken, welke dienen tot het opharpjd z
of meer klokken. Soms staat z< niets
stoel bij een kerk, welke dan afielijkt
toren heeft, dikwijls bezitten de jjn ou<
kerkhofjes, vooral in het Zuidocfcielijli
alleen zoo'n klokhuis en ontbreekjbesta?
De klokkestoelen komen langs
tot in Scandinavië voor, doch iLpy,
zijn zij voornamelijk beperkt td®
Groningen telt er slechts twee, D:;1
eens twee en Noordwestelijk Ov!*1^
In Friesland vindt men er niet
ongevees zestig. Imelii
Hem, die een aantal fraaie vooiragei
dezen „constructieven carillonbojreel 2
allerprimitiefsten vorm", aldus d»t oo(
van der Ven, wil bezichtigen, k van
gende dagtochtje per fiets woL^je*
raden. De tocht begint bij He(jcht
Wolvega; uit: HeerenveenN\
(klokhuis, tevens 15e eeuwsch Pe
kerkje) Oudeschoot Nijeholtrer
huis) Nijelamer (klokhuis) 1
(klokhuis) Nijetrijne Spangisie 1
Vandaar naar Schoterzijl, naar Han
Doniaga, beide plaatsen met klef
Joure, naar Ouwsternijega <k[
Oldeouwer, eveneens met klokhi^
Haskerhorne en terug naar HeereL
tocht voert niet alleen langs negT
en ten deele nog zeer oude kir
doch leidt tevens door het wijdFiat
Weststellingwerf, het kustland bij jr~
en de ruime velden aan de boort
Tjeukemeer.
VERDRONKEN
Zondagmiddag is de 17-arige G.
dorp bij het baden te Scheveninge j
zee gegaan, door den stroom
verdronken.
Te Zaandam is de 20-jarige A
Krommenie, die niet kon zwemm
baden om het leven gekomen.
j dat r
„ai'
.rfrae a
istpl
DOOR DEN BLIKSEM GETR<j^ar
Tijdens een hevig onweer is g: eed
omstreeks half vier het warenhuis vin g
Huisman aan den Kerkweg te P'jnkm
den bliksem getroffen. Terwijl dit
glas bestaande gebouw niet de mii a-
opliep, werd de daarin schulende 2? he
beider A. Zegwaard, getroffen. Hij en<
wusteloos ineen, matr kwam spoe
kon zich naar huis begeven. Een en
constateerde een schroeiwond op op
lp de voetzolen hadden de schoenspi, tar
eens kleine schroeiwondjes achterge[gn
JONGETJE TE ROTTERDAM VER M
ijk
Gistermiddag is de 5-jarige jonge: lkt
zei by het spelen op een vlot in
haven alhier gevallen en verdron)
jongetje woonde in de Atjehstraat. vo
is door de rivierpolitie opgehaald.
