Na den Engelschen terugtocht op Kreta
SIHI-POMPEN - BEVERWIJK
DE VOLMACHTEN VOOR ROOSEVELT
DONDERDAG 5 JUNI 1941
)AG 5 JU
Kct aanstaand Lagerhuisdebat
oyer den terugtocht op Kreta
Naar de parlementaire redacteur van Reu
ter meldt, zal het Lagerhuis in zijn volgende
vergadering een debat over den Britschen
terugtocht op Kreta houden. Churchill en
Attlee zullen daaraan deelnemen.
De redacteur meldt verder, dat de terug
tocht „verschillende stroomingen" in de Brit-
sche openbare meening heeft doen ontstaan.
Sonunigen willen een „verkleind oorlogskabi
net" en de onvoorwaardelijke verwijdering
van alle ambtenaren, die getoond hebben,
niet „volkomen up to date" te zijn. Ongetwij
feld zal bij het debat verlangd worden, dat
het regeeringsapparaat en het productie
systeem vereenvoudigd worden. Vooral zal
men aandringen op invoering van den dienst
plicht, „mobilisatie der industrie" en het
ondergeschikt maken van alle andere aange
legenheden aan de belangen der oorlogspro
ductie. Men zal den invoer van machines en
nog eens machines van overzee eischen, zelfs
al zou daardoor de aanvoer van levensmidde
len belemmerd worden. Er zullen voorts voor
stellen gedaan worden voor een uitbreiding
der rantsoeneer in g, een strengere rantsoenee
ring en een energieke campagne voor de pro
ductie van levensmiddelen in het eigen land.
Een dienstplicht voor de arbeiders wordt
door de arbeiderspartij afgewezen. Alle par
tijen zijn echter van meening, dat een alge-
meene dienstplicht in de industrie op het
oogenblik de beste maatregel is. Tenslotte
verlangt een aantal afgevaardigden, dat de
verschillende takken van de burgerlijke ver
dediging in een ministerie vereenigd worden.
Naar de Times meldt, heeft de Australische
premier, Menzies, voor een groote menigte
toehoorders te Melbourne onder meer gezegd,
dat het zeer wel mogelijk is, dat het Brit-
sche rijk zijn dieptepunt in dezen oorlog nog
niet bereikt heeft. Men zal ongetwijfeld elk
deeltje weerstandsvermogen in het rijk noo-
dig hebben, om niet op een kwaden dag in
de verleiding te komen de geheele zaak als
verloren op te geven. De vijand is, wat zijn
wapening betreft, verre superieur aan de
strijdkrachten van Engeland en zijn bondge-
nooten. Hij kan daardoor een snel initiatief
nemen en alle regels van oorlogvoering
ondersteboven keeren. Het is de Duitsche oor
logsmachinerie, die Engeland en het Britsche
rijk steeds nieuwe nederlagen toebrengt
De kritiek keert zich ook tegen
Churchill
„.Langzaam maar zeker komt in Engeland
een storm op na de nederlaag op Kreta",
zoo schrijft Dinsdag de Londensche vertegen
woordiger van Nya Dagligt Allehanda. Voor
de eerste maal keert de critiek zich ook tegen
Churchill. In het bijzonder heeft een artikel
van de Daily Mail opzien gebaard, waarin
gezegd wordt: „Churchill weigerde te ge-
looven, dat ergens in het moederland onge
rustheid heerschte wegens den terugtocht uit
Griekenland. Misschien kan hij er van over
tuigd worden, dat het volk ernstig verontrust
is over Kreta. Veranderingen zijn noodzakelijk
en Churchill behoort niet te dralen ze aan
te brengen. Het lot van zijn regeering kan
zeer wel van een direct en krachtig ingrijpen
afhangen." Zulke woorden heeft men in
Londen niet gehoord sedert Churchill de
leiding van de regeering op zich genomen
heeft, zoo merkt de Zweedsche correspondent
hieromtrent op. De News Chronicle noemt
het absurd, het einde van Rasj id el Kailani
in Irak een vergoeding voor Kreta te noemen.
De militaire deskundige Liddell Hart neemt
deel aan de felle critiek met de veelzeggende
en gelaten uitgesproken woorden: „Het Brit
sche hart is even goed als altijd, maar niet
onze hoofden. Het is goed, wanneer het hart
uit eikenhout is gesneden, het is echter niet
goed, wanneer het hoofd van eikenhout is."
Alle politieke bladen loopen storm op de
leiding De nederlaag op Kreta wordt onver
antwoordelijk genoemd. Eenige kranten zeg
gen, dat het het beste is maar in het geheel
geen commentaren over Kreta te schrijven.
Ten aanzien van den terugtocht uit Kreta is
ïwijgen beter dan woorden. Ongeduldig
vragen de bladen, wanneer Engeland zal be
ginnen voor de overwinning te werken en
wanneer, naar de Daily Mail schrijft, het
einde van de „meesterlijke terugtochten" is
gekomen.
Aonvol op Malta
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben Dins
dag Malta met goed succes aangevallen.
Drie vluchtende Britsche schepen zijn op
weg naar Alexandrië door een Duitsch ge
vechtsvliegtuig ingehaald. Ondanks den hevi-
gen afweer wist het Duitsche vliegtuig door
volle treffers het achterschip van een vracht
boot in brand te werpen. Twee andere tref
fers voltooiden het vernietigingswerk. De
vrachtboot bleef brandend liggen, terwiil de
beide andere schepen zig-zag varend ont
kwamen.
Duitsche mijnenvegers werden Dinsdag m
het Kanaal door Britsche vliegtuigen aange
vallen. Door handig manoeuvreeren en krach
tig afweervuur konden de vaartuigen dezen
aanval zonder verliezen met succes beant
woorden en twee Britsche gevechtsvliegtuigen
neerschieten. (D.N.B.)
De verliexen der Britsche vloot
in Mei
In aansluiting op het weermachtsbericht
van gisteren verneemt het D.N.B., dat de
verliezen der Britsche vloot in Mel die van
April nog overtreffen. Door de Duitsche
weermacht zyn in Mei tot zinken gebracht:
een Britsche slagkruiser, zeven kruisers, elf
torpedobootjagers, zeven motortorpedobooten
drie hulpkruisers, vier duikbooten eh zes
patrouille- en wachtschepen. Door de Ita-
liaansche weermacht zijn tot zinken ge
bracht: vijf kruisers, twee duikbooten en een
torpedoboot jager. Door de Duitsche en de
Italiaansche weermacht zijn in Mei twee
linieschepen, twee-vliegkampschepen en een
groot aantal kruisers, torpedobootjagers en
andere lichte oorlogsschepen beschadigd.
Cyprus in staat van verdediging
United Press meldt uit Nicosia (Cyprus):
Op het oogenblik wordt Cyprus intensief
voorbereid voor de verdediging tegen een
aanval en mitsdien is de helft van de bevol
king der steden op Cyprus reeds naar het
vasteland overgebracht. Er zijn slechts zeer
weinig Engelsche vrouwen op het eiland ge
bleven. Slechts de zusters van bet Roode
Kruis zijn nog aanwezig.
Men gelooft hier dat een Duitsche aanval
op Cyprus moeilijker zal zijn dan de ver
overing van Kreta, daar de Engelsche
luchtmacht de vliegvelden van Egypte en
Palestina als betrekkelijk dichtbij gelegen
steunpunten kan gebruiken. In de afgeloopen
week heeft het loeien van de alarmsirenes
aangetoond dat vijandelijke vliegtuigen ver
schillende malen boven het eiland ver
schenen. De bevolking legde rust aan den dag.
Cyprus bezit een eigen verdedigingtroep.
Bovendien bestaat er nog een Cyprus-regi
ment, dat aan den strijd in Oost- en Noord-
Afrika en Griekenland heeft deelgenomen.
De Britsche aanvallen op Berlijn
Naar het D.N.B. uit Berlijn meldt wordt,
van bevoegde zijde medegedeeld:
Tijdens de laatste aanvallen van afzonder
lijke Britsche vliegtuigen op Berlijn werden
ondanks den lichten nacht weer een zieken
huis en verscheidene woonhuizen getroffen.
De Brit neemt nu niet meer de moeite de
stelselmatigheid van deze aanvallen op
burgers te camoufleeren, want de Britsche
commentator Sefton Delmer verklaarde
Dinsdag: „de tijd is definitief voorbij, dat
wij, Engelschen. uit zuiver menschlievende
overwegingen niet overgingen tot het bom
bardeeren van doelen, omdat daardoor bur
gers zouden kunnen omkomen".
De bedreiging van het
Fransche koloniale rijk
Vichy bereidt zich op alle
eventualiteiten voor
Naar het D.N.B. uit Vichy meldt heeft
generaal Weygand, die, zooals gemeld, aan
den Dinsdag gehouden ministerraad heeft
deelgenomen, een uitvoerig verrLag uitge
bracht over den toestand in Afrika. In het
bijzonder, zoo verklaaft men in Fransche
politieke kringen, zou hij tijdens zijn onder
houd met den maarschalk en admiraal
Darlan geraadpleegd zijn over den toestand
in Syrië. Van Fransche zijde, zoo wordt ver
klaard, bereidt men zich wat Syrië betreft,
op alle eventualiteiten voor, nu de Engel
schen hun luchtaan%rallen op Syrische steden
en vliegvelden onverstoorbaar voortzetten en
bovendien in een berichtencampagne over
Syrië klaarblijkelijk een voorwendsel zoe
ken om een eventueele operatie tegen Syrië
te ondernemen.
Engelsche luchtaanval op Beiroet
Het D.N.B. meldt uit Rome:
Volgens berichten uit Beiroet zijn Dinsdag
middag enkele Britsche vliegtuigen boven
Beiroet verschenen, die klaarblijkelijk een
aan den rand van de stad liggende benzine
opslagplaats wilden bombardeeren. Enkele
bommen vielen in het water. Een andere bom
beschadigde een woonhuis, waarbij de be
woners gewond werden.
Het Fransohe persbureau Ofi bevestigt, dat
Beiroet gisterechtend door Engelsche vlieg
tuigen is aangevallen. Om 6 uur 45 verschenen
er vier Engelsche bommenwerpers boven de
stad, die tal van bommen wierpen op de
petroleuminstallaties van de Shell. Een tank
werd vernield. Eenige bestuursgebouwen ge
raakten in brand. Een Fransche officier en
een soldaat zijn door bomscherven gewond.
Pétain ontvangt den
Amerikaanschen ambassadeur
Het D.N.B. meldt uit Vichy:
Maarschalk Pétain heeft gistermiddag in
het bijzijn van admiraal Darlan den Ameri
kaanschen ambassadeur te Vichy, Leahy,
ontvangen.
De SIHI-POMP is de
aangewezen
voor Land- en
bouwbedrijven.
pomp
Tuin-
Luchtstrijd boven Malta en
Noord-Afrika
In Oost-Afrika taai verzet van de
Italianen
In zijn weermachtibericht nummer 364
maakt het Italiaansche opperbevel het vol
gende bekend:
In den afgeloopen naoht hebben onze vlieg
tuigen bommen laten vallen op vliegvelden
van het eiland Malta.
In Noord-Afrika zijin opnieuw lucht
aanvallen ondernomen op de basis Tobroek.
Batterijen geschut en voor anker liggende
schepen zijn getroffen. Een schip raakte in
brand. Een ander schip is na een aanval ten
Oosten van Sollom in brand gevlogen. In het
gebied van Solloem hebben onze jagers twee
vijandelijke toestellen van het Hurricane-
type neergeschoten. Een vijandelijke bom
menwerper is omlaaggehaald door het af
weergeschut van onze torpedobootjagers.
In den nacht van 3 Juni heeft de vijand een
luchtaanval op Bengazi ondernomen.
In Oost Afrika blijven onze garni
zoenen en mobiele colonnes overal taai verzet
bieden aan den vijand en een onvermoeide
activiteit ontplooien. In het gebied van Galla
en Sidamo was activiteit van de artillerie
aan de oevers van de Omo Bottego.
Pétain over de organisatie van
den arbeid
Het D.N.B. meldt uit Vichy: Maarschalk
Pétain heeft gisterochtend alhier de openings
zitting bijgewoond van het comité voor de
beroepsorganisatie, dat de opdracht heeft het
corporatieve beroepsstelsel in Frankrijk voor
te bereiden. In een rede qualificeerde Pétain
de invoering van een nieuw statuut voor de
organisatie van den arbeid als een der be
langrijkste bijdragen tot het herstel van
Frankrijk, die tezamen met de hervorming
van het gemeentelijk bestuur en de nieuwe
bestuursindeeling van Frankrijk in provin
cies de nationale revolutie zal voltooien.
„Als in Frankrijk een nieuwe sociale orde
Ingevoerd wordt", zoo vervolgde de maar
schalk, „dan gaat het vooral om terzijde
stelling van den geest, die zich heeft geuit in
den politieken en socialen klassenstrijd en
Frankrijk verdeeld en uitgehold heeft. De
coalities van arbeiders en ondernemers zijn
het resultaat geweest van een zwakken
staat, die niet in staat was een rechtvaardige
verhouding tusschen arbeider en ondernemer
tot stand te brengen. In de toekomst zal de
staat zorgen, dat het ontstaan van dergelijke
coalities onmogelijk wordt gemaakt.
Het bezoek van Bardossy aan
Rome
De Hongaarsche minister-president, Bar
dossy, heeft gisteravond te half zes in gezel
schap van den Hongaarschen gezant bij het
Quirinaal een bezoek gebracht aaa het mi
nisterie van buitenlandsche zaken, waar hij
een zeer hartelijk onderhoud met graaf Ciano
had. Vervolgens begaf hij zich met Ciano
naar het Palazzo Venezia. De bevolking
juichte hem op zijn tocht door de stad har
telijk toe. (D.N.B.)
Egyptisch premier afgetreden
De Londensche berichtendienst meldt, dat
de Egyptische premier is afgetreden. Hij zal
echter waarschijnlijk een nieuwe regeering
vormen op breedere basis.
De Amerikaansche president zou op een
„Duitsch incident" hopen
Het wetsvoorstel tot beslag op
particulieren eigendom
In tegenstelling tot de verwachtingen schijnt
er in het Congres geen sterke tegenstand
tegen het door het departement van oorlog
ingediende voorstel den president dictatoriale
volmachten te verleenen met betrekking tot
de onteigening van particulier bezit, te be
staan. aldus meldt United Press uit Washing
ton. De eerste teekenen van oppositie waren
echter voldoende om het geneigd zijn van de
regeering om een compromis te sluiten tot
uiting te brengen. De president zelf zeide dat
het doel van dit voorstel uitsluitend is de
bewapeningsindustrie op te voeren.
Terwijl de leden van het Congres in heb
onzekere zijn over de draagwijdte van de
gevraagde machtsvergrooting van den presi
dent. is de oppositie in de openbare meening
nog niet in de verwachte afmetingen tot
uiting gekomen. Roosevelt heeft tijdens de
laatste persconferentie getracht een dergelijke
ontwikkeling tegen te gaan, daar hij opnieuw
verklaarde dat het de bedoeling van dit voor
stel is de uitvoering van bewapenings-
opdxachten te verzekeren. Zoo waren bij de
jongste arbeidsconflicten beide partijen hals
starrig en daarom verantwoordelijk voor de
moeilijkheden. De nieuwe volmachten zouden
gebruikt kunnen worden om vertragingen te
voorkomen, daar de regeering sommige be
drijven in eigen beheer zou kunnen nemen.
Roosevelt voor twee problemen
Naar het D.N.B. uit Washington meldt,
constateeren de steeds welingelichte com
mentaarschrijvers Alsop en Kintner in de
Washington Post, dat Roosevelt voor twee
problemen staat. In de eerste plaats beseft
hij volkomen hij heeft dat onlangs ook
openlijk tot zijn naaste medewerkers gezegd
dat Duitschland zonder Amerikaansche inter
ventie niet overwonnen kan worden. Dat deze
interventie zeer spoedig moet komen, wordt
hem met aandrang voorgehouden door zijn
medewerkers, door de Britsche regeering en
nu ook door zijn ambassadeur te Londen,
Winant. In de tweede plaats voelt Roosevelt,
dat het Amerikaansche volk nog niet een
drachtig voorstander van deelneming aan den
oorlog is en dat hij zijn beloften, afgelegd
gedurende de verkiezingscampagne, niet kan
verloochenen. Bovendien mag hij geen
onmiddellijke oorlogsdaad ondernemen zonder
overleg met het parlement.
Volgens Roosevelt's meening, aldus Alsop
en Kintner, is een „Duitsch incident" de
eenige uitweg uit dit dilemma. Hij hoopt nu,
door den patrouilledienst der Amefikaansche
Een verklaring van Winant
S.P.T. meldt uit Washington:
John Winant heeft, nadat hij een tweetal
besprekingen met staatssecretaris Cordell Huil
had gevoerd, tegenover journalisten ver
klaard,'dat Engeland geen neiging vertoonde
voor vredesonderhandelingen. Hij sprak de
geruchten, volgens welke hij de vredesvoor
stellen zou hebben meegebracht, met den
meesten nadruk tegen.
De ochtendbladen geven de opvatting van
kringen in Washington weer, dat de thans
met president Roosevelt onderhandelende
Britsche ambassadeur Winant er opheldering
over probeert te verkrijgen, hoever de Ver-
eenigde Staten met de hulp aan Engeland
denken te gaan en wanneer die hulp ver
wacht kan worden.
De betrekkingen tusschen Jopon
en Amerika
Naar de meening van de Hotsji Sjimboen
is het voor Japan van doorslaggevende be-
teekends, een duidelijke beslissing over de
betrekkingen tot de Vereenigde Staten te
nemen. De regeering wordt erop gewezen,
dat de Vereenigde Staten, zoodra zij zich
sterk genoeg gevoelen, wel geen oogenblik
zullen aarzelen, Japan aan te vallen. Voor
Japan is het echter een vitale vr^ag, of het
dan pas een gewapend conflict zal beginnen.
(D.N.B.)
Versterking van de Amerikaansche
luchtmacht
In kringen, die in nauw contact staan met
het Congres, wordt gezegd, dat aan het einde
van dit jaar de Amerikaansche luchtmacht
in staat zal zijn van haar lanasteunpunten
uit controle te oefenen niet alleen over Noord-
doch ook over Zuid-Amerika. Men heeft be
kend gemaakt, dat het Amerikaansche leger
in de laatste maanden een groot aantal ge
vechtsvliegtuigen van eerste kwaliteit ontvan
gen heeft
Het juiste aantal wordt geheim gehouden.
Ook de vloot geniet een zekere prioriteit bij
haar eischen voor militaire vliegtuigen van
de eerste linie. Het meerendeel der gevechts
vliegtuigen zal echter aan het leger geleverd
worden. De toekomstige luchtvloot wordt
sterk genoeg geacht om iederen aanval op
het westelijk halfrond, ondernomen door met
vliegkampschepen aangevoerde of op eigen
kracht van Europa of Afrika overgestoken
vliegtuigen, met succes te bestrijden.
De Engelsche druk op
Thailand
Generaal Dentz loochent Engelsche
en Amerikaansche beweringen
Het D.N.B. meldt uit Beiroet
De Fransohe hooge commissaris in Syrië,
generaal Dentz, heeft in een officieel com
muniqué de bewering tegengesproken, dat de
Duitschers tot de bezetting van Syrië over
gaan en dat de Fransche regimenten aldaar
thans geleidelijk door Duitsche regimenten
vervangen worden. Geen enkele plek van het
gebied van Syrië of van den Libanon, zoo
wordt van Fransche zijde verklaard, is door
Duitsche troepen bezet.
Ondanks deze tegenspraak, welke reeds
Maandagavond door radio Levante werd
verspreid, beweerde de New Yorksche om
roep Dinsdagavond om 11 uur opnieuw, dat
afdeelingen gemotoriseerde Duitsche infan
terie sinds den 31en Mei in Syrië aanwezig
waren, waarbij zij de haven van Lattaquieh
bezet hadden. Deze afdeelingen zouden met
vrachtauto's en pantserwagens zijn uitgerust.
De bevolking van Lattaquieh, zoo wordt in
het communiqué opgemerkt, weet nauwkeu
rig, dat nimmer een landing van Duitsche
troepen in deze haven heeft plaatsgehad,
want men zou de gemotoriweerde eenheden
toch moeilijk hebben kunnen verstoppen.
Voorts noemt het communiqué van gene
raal Dentz een Engelsch radiobericht, als zou
het Fransche hospitaalschap Canada, dat de
vorige week uit Marseille naar Beiroet ge
komen is met de opdracht zieke soldaten van
het Levantleger te vervoeren, vijfhonderd
Duitschers aan boord gehad hebben, die zioh
in Syrië en den Libancfo genesteld zouden
hebben, een groote leugen. Deze tendentieuse
berichten, zoo merkt het Fransche commu
niqué op, zijn afkomstig van de campagne,
welke de Engelsche pers op het oogenblik
ontketend heeft. Zij hebben ten doel, de be
weerde nesteling van de Duitschers in Syrië
als een voorwendsel te gebruiken, om een
Britschen aanval te rechtvaardigen.
Binnenlandsch Nieuws
Het overlijden van ex-keizer
Wilhelm
Friedrich Wilhelm Viktor Albert von
Hohenzollern werd op 27 Januari 1859 te Ber
lijn geboren als oudste zoon van den lateren
keizer Friedrich III en zijn gemalin Victoria,
een dochter van koningin Victoria van Enge
land.
De jonge prins genoot zijn opleiding aan
het gymnasium te Cassel en de universiteit
te Bonn, waar hij twee jaar studeerde. In-
tusschen was hij reeds op 18-jarigen leeftijd
tot officier van het garderegiment te Potsdam
benoemd, stond later eenigen tijd aan het
hoofd van het regiment gardehuzaren en
stelde zich tegelijkertijd op de hoogte van de
onderscheiden takken van staatsbestuur.
In 1881 huwde hij met prinses Auguste
Viktoria van Sleeswijk-Holstein-Sonderburg-
Augustenburg, en een jaar later werd zijn
eerste zoon geboren, de latere kroonprins
Wilhelm.
Na den dood van zijn vader kwam Wilhelm
II op 15 Juni 1888 aan de regeering.
Verscheidene kanseliers hebben elkaar
tijdens de regeering van Wilhelm II na het
aftreden van Bismarck op 20 Maart 1890 op
gevolgd. De volgende staatslieden hebben
het kanselierschap van het Duitsche rijk be
kleed: van 1890 tot 1894 gerieraal Caprivi, van
1394 tot 1900 Vorst Hohenlohe, van 1900 tot
1909 Vorst Bülow, van 1909 tot 1917 Beth-
mann-Hollweg, in 1917 Michaelis en graaf
Hertling en in 1918 prins Max von Baden.
In den wereldoorlog is de keizer, die voor
dien in de politiek van zijn land zeer ac
tief geweest was, meer en meer op
den achtergrond geraakt. Hij bevond
zich in het groote hoofdkwartier te Spa, toen
de revolutie in 1918 uitbrak en den lOaen
November, 's morgens vroeg, besloot hij de
Nederlandsche grens te overschrijden en zich
onder bescherming der Nederlandsche regee
ring te plaatsen.
Dank zij de vastberadenheid der toenmalige
Nederlandsche regeer ing werd de in het
vredesverdrag geëischte uitlevering aan de
geallieerden niet voltrokken. In het kasteel
te Amerongen heeft Wilhelm den 28sten No
vember formeel afstand gedaan als Duitsch
keizer en koning van Pruisen en kort daarop
verhuisde hij naar Doorn. Na het overlijden
van keizerin Auguste Victoria, den 11 April
1921. trad Wilhelm 5 November 1922 opnieuw
in het huwelijk met prinses Hermine Von
Reuss, de weduwe van prins Schönach-
Carolath.
De jaren in Doorn, vooral de latere, hebben
den ex-keizer alle gelegenheid geboden aan
zijn lust tot studeeren en het schrijven van
wetenschappelijke verhandelingen toe te ge
ven. Door het vormen van de zgn. Doornsche
werkgemeenschap wist hij een aantal voor
aanstaande Duitsche en Nederlandsche ge
leerden aan zich te binden.
Het D.N.B. meldt over de laatste oogenblik-
ken van den gewezen kei»er; dat na een kort
stondige verbetering gedurende het weekeinde
welke een volledig herstel liet verwachten.
Dinsdag in de late avonduren een ernstige
verslechting van den toestand intrad. Tenge
volge van een longembolie ontstond een snel
verval van krachten, welke het van nature
sterke lichaam van den patiënt verzwakte en
een diepe bewusteloosheid veroorzaakte,
0»e^rNr
Wynd^rwijS
Z&l
maken u weldode ring t
de jaarverg*
waarruit de gewezen keniging van
waakt is. Na de schynbt Christelijk
enkele dagen geleden, \*ngstelling v«
den wensch had doen opkpt gebouw v
te verlaten, waren een flg was zee*" 1
wanten, o.a. de zoons v#s grootende
Doorn afgereisd, zoodat!cn welke te
niet aan het ziekbed kof^ en *e
het ziekbed waren aanwfr sm 1
trad, de gemalin van <1 werden gesf
Hermine, zijn dochter, woora we
Braunschweig, Prins L'
kleinzoon en prinses Hen/V'*p
van prins Franz Josef, evf niiUh«
He, bericht van he, overlpr^„kh«
een levendige deelnemf* Jj.*,
gewekt, daar Wilhelm lf
tedaan had. f,te, we*
De Führer betuigt it1<Mct'dc
I van het N
Het D.N.B. meldt uit* de oorlog:
De Führer heeft debt dat beooj
keizer Wilhelm II ende moeilijk
telegrafisch zijn deelneedig bleek
|n werden
De bijzetting van het zich uit d;
van ex-keizer Wilhelm
Maandagmorgen geschied^ ^en.
van voor mZi™,i
sorisch wordt mgericht. t wer(ien g
van den overledene is de(,cn secreta
nemers aan de plechtighi'ordam b
naaste familie. Toch wordd gepublic*
gaties uit Duitschland vei» Iter so r
Bergh ei
m oMbestuur
fakgroepen
Duitsche persstemnrrd dcs mil
r neele vere
De Duitsche bladen wUdvoorstellei
aan het overlijden van
keizer, zoo meldt het Df1^.het vo,
artikelen wordx de levend31"'11
II met de politieke gebeu:c>rnmissïe
tijd geschilderd. Daarbij van dei
de politiek van Wilhelm 1 ^ïen
slaagd het web van Enge,1
te verscheuren. In dit V P®,
Deutsche Allgemeine Zei; van
geen sprake kan zijn gew nu
schuld aan den oorlog. 'Zoodra
pogingen om met Engelam;nf.te wen
te komen strandden, zoo'ig noodig
omdat Engeland nooit beroerde v
zinnig zijn standpunt te hiten voor
schen hebben door hun hcVanRott
en zomer 1939 bij eenoemen d:
situatie nogmaals bevestigd de gronc
ook destijds te doen was: j het N.C
ten zich te verheffen en hrokken w
den wereldoorlog, zoo vervi voor de
Wilhelm II den opbouwencöriejarige
Führer met bewondering f dc afd.
voor de toekomst van he besprei
gevolgd. de princ
De Berliner Börsenzei tutten tijd,
beter niet te onderzoeken hi
lot in de buitenlandsche
Wilhelmsche tijdperk w
strengeld. Vast staat in ie*9
leidende Duitsche staatslied
voor den wereldoorlog een
sies hebben gevolgd tege
van het Engelsche streven
Zoo werd de Duitsche beu
het gebied van de buiter
steeds meer beperkt, totda
1914 onder de ongunstigste
zonder sterke bondgenooten
tot den strijd om zijn beste
De Engelsche luch
In verband met den Engel»
op Nederland in den nacht
heeft dc directeur-genera?!^PJ
Nederland, na zich in de md'cr
situatie op de hoogte te '*n
5000 ter beschikking ge' <e
hulpverleening, ter verdeelu ar
troffen gezinnen.
In den nacht van Dinsdseoru, c
hebben enkele Britsche vlieg! n ten
land gevlogen. De hier en da. getro
brisant- en brandbommen hejpzieh
beteekenende schade aangeri de C
j. m de
v, choli
f20.000 bodvr
K var
Sigaren tegen veel te
verkocht met sa
i dankj
Twee grossiers in tabakspi
sterdam hebben in de afgel
sigaren tegen veel te hooge y
Uit een onderzoek, dat doo
van het rijksbureau voor ts#4
producten werd ingesteld bl
verschillende fabrieken in ht'-S®""
partijen inkochten, die zij eer A
te hoog lieten banderolleeren,^
Hierdoor steeg de prijs per.d
esidii
middeld 5 cent. Meer dan ee
sigaren is op deze wijze ver'.
De inspecteur voor de prijs1
Amsterdam heeft tegen de l'1'rp'
een vervolging ingesteld en e!11
van f 10.000 veroordeeld.
)peni
„Ik wil geen vreemd -volk over den vloer",
zei Aaltje. „Denk je dat ik mijn boeltje op
straat wil hebben?"
Maria verliet het vertrek: man en vrouw
moesten het gevalletje maar uitmaken. Zij had
wel een voorstel, maar zou er niet uit zich
zelf mee komen.
Zij hoorde in de keuken de gedempte stem
men van Laan fin Aaltje, die het met elkaar
niet eens konden worden.
Wat was Erik toch anders, dacht zij. Wy
waren het altijd eens.
En tegelijkertijd dacht Laan: Wat zou Ma
ria anders zijn! We waren het direct met el
kaar eens!
Even later verscheen hij m de keuken,
ontstemd.
„Ik kan geen garen met haar spinnen. Hulp
moet er zijn, dat ziet ieder. Maar ze wil nie
mand hebben. Hoe moet dat nou?"
„Ja, dat is lastig", vond ook Maria. „Aaltje
zal toch verstandiger ihoeten zijn."
„Kun jij niet eens met haar praten? vroeg
hij er onmiddellijk op
„Jij kunt natuurlijk niet, maar zou Lu
cieof is dat te veel gevergd? Ik wil er
wel voor betalen, want jij moet haar dan
missen. Maar Lucie.
„Ik denk niet aan geld. Laan. Dat betee-
kent immers niets, als wij elkaar kunnen
helpen? Ik wil je graag helpen. Ik heb ook
aan Lucie gedacht. We hebben er vanmor
gen samen al even over gepraat Als Aaltje
naar het ziekenhuis had gemoeten, had je
toch ook hulp moeten hebben. Wij vinden
er wel wat op. Lucie kan ik, als het moet,
missen voor eenigen tijd,. Maar je begrijpt
wel* laten we het nu precies zeggen zooals
het is. Aaltje moet het beslist goed vinden.
Ik geloof dat ik duidelijk genoeg ben."
„Ja." zeide Laan. „Ik ga er over praten."
Maria volgde hem nu. En Laan vertelde
haar voorslag aan Aaltje.
„Wat is je bedoeling daarmee?" vroeg
Aaltje vorschend.
,.Ik heb er alleen de bedoeling mee, om
jullie te helpen. Ik geloof dat wij zooiets
als familie van elkaar zijn" Laan keek
verbaasd op; hij had Maria nog nooit zoo
scherp hooren spreken; haar oogen keken
boos: blijkbaar was zij danig geraakt en
hij kon het begrijpen „en dan dienen
wij elkander te helpen. Een vreemde zou ik
onder deze omstandigheden nog helpen. Maar
als je er niet van gediend bent, het is mij
goed. Ik kan het maar aanbieden".
„Ik dacht, dat je er een bijbedoeling mee
had", zei Aaltje voor haar doen waarlijk
timide.
De zet van Maria is raak geweest", dacht
La,an, met eenig leedvermaak.
„Je kunt er nog wel eens over denken",
vond Maria^ „Ik moet nu naar huis, want mijn
werk wacht. Laan kan indien hij wil, van
middag wel bij mij komen eten. En dam kan
Lucie hier wat soep brengen.
„Och, dat is nog veel ingewikkelder", meen
de Aaltje, een meening, die door Maria vol
komen gedeeld werd. „Lucie moet dan maar
hier komen. We kunnen nog het best met
elkaar opschieten".
„Dat is dan afgesproken", zei Maria een
voudig. „Ik ga naar huis. Over een uurtje
is ze wel hier. En dan kunnen we verder zien"
Laan bracht haar tot bij de deur.
„Het is heel vriendelijk van je", zei hij.
„Dit is een prachtoplosing. Aaltje denkt er
zoo ook wel over, hoor. Maar je weet, hoe
ze is. En dat is nu nog een graadje erger, dat
snap je. Lucie zal wat met haar te stellen
hebben. Ik hoop dat het gaan zal".
„Het komt wel in orde. Lucie vindt het wel.
En mocht het niet gaan dan kunnen we altijd
nog zien. Je behoeft me niet te bedanken. Ik
doe alleen, wat mijn plicht is".
Maar Aaltje zou het niet doen dacht Laan
bitter, toen hij weer naar binnen ging.
Maria liep door Harenstede. Het was de
elfde November. Overal hingen bulletins. Zij
hoorde de menschen praten. En toen werd zij
toch nieuwsgierig. Om spoedig op de hoogte
te zijn.
De wapenstilstand was gesloten. Eindelijk
dan toch een einde aan dien vreeselijken oor
log. Want ieder begreep op dezen stilstand
zou de vrede komen. Goddank, het moorden
is uit, dacht zij. En toen gingen haar gedach
ten uit naar de jongens. Dit beteekende, dat
Tonnis vrij van dienst kwam en naar Wou-
desch kon gaan. En Kees kwam zonder werk.
Hij had nog niets gevonden, al deed hij zijn
best. Nu, verhongeren zou de jongen niet. Hij
kwam bij haar in huis. 't Viel wel niet gemak
kelijk, nu Margot en hijdat had zij toen
niet geweten, maar zij kon dien jongen toch
niet op straat laten zitten.Misschien kon
zij eens met Gezine praten, die volgende week
trouwen ging. Als Kees daar nu slapen kon
dan was er al heel wat gewonnen.... Toen
ze thuis kwam had ze veel te vertellen. Maar
toen kwam het zakelijke van den dag.
„Ja het ging aardig goed mot tante. Een
wonder was het, dat het zoo was meege
vallen. En nu moest Lucie er heen, eiken
dag. Voor de huishouding zorgen en tante
gezelschap houden. Het kon wel eenige
maanden duren".
Dien morgen hadden ze er al over ge
sproken. Dus overviel het meegedeelde Lucie
niet. Maar haar lust was niet groot, Maria
zag het wel, ze wist het ook, ze kon het
begrijpen.
„Je moet niet met tegenzin gaan, Lucie.
Tante is in moeilijkheden en zij dient ge
holpen te worden. Een prettig karakter
heeft zij niet. Zij is moeilijk te voldoen.
Maar bijt je tanden op elkaar en blijf
vriendelijk. Als wy in moeilijkheden zitten,
willen we ook geholpen worden".
„Ja, maar toen hielp tante ons ook niet",
merkte Lucie op, „Hoe veel aardiger zou het
geweest zijn, als zij ons hartelijk ontvangen
had!"
„Ach ja, maar tante Aaltje is nu eenmaal
tante Aaltje. En oom Laan
„Is een beste vent", vulde Lucie aan. „Hij
Is net als vader was".
„Niet geheel', daoht Maria. Maar ze zeide
die meening niet hardop.
Lucie ging Ook zij las de bulletins en
hoorde de menschen praten, druk gesticu-
leerend, alsof zaj eventjes de wereldpolitiek
gingen beredderen.
Nu kwam Tonnis vrij. En dan naarWoud-
esch. Hij ging heel wat meer verdienen. De
baas had nogal wat met hem op. Hij wilde
hard zijn best doen en dan later zelf begin
nen. Het was een heel plan. Maar vader had
het toch ook gedaan. Zij zou hem wel flink
helpen. Zooals moeder vader had geholpen.
Als ze een droog stuk brood hadden, zou ze
al tevreden zijn. Jammer van Kees. Maar
dat kon Tonnis toch niet helpen. Hij had er
zich zelf stevig tegen verzet De baas wilde
het afgeloopen
Ze stond voor de deur van oom Laan vóór
zij er erg in had.
„Nu moet u maar zeggen, wat ik te
doen heb, tante, want ik ben hier als een
kat in een vreemd pakhuis", zeide zij, na
te hebben geïnformeerd,
maakte. P we'
„Best", zei die, naar omstr ja.'
tuurlijk. Het is nog goed afgrlede
heel wat erger gekund, dat is een
ben je overgeleverd aan zoo'tfings
slaat er natuurlijk een slaatr ve:
me wel aan het lijntje houden
ik er ook nog. Ik heb geen
koetje te worden".
„Hij kan toch niet zeggeten g
bent. als het niet waar is", i\ n
dig pretlachend. Verg
„Och, kind, wat weet ji;
wereld en de menschen af. J
de wildernis opgegroeid. Dat
je vader en je moeder. Die hai l JI
Woudesch moeten gaan. Maa|um
eenmaal zoo. Wat je moet doei "0j
doet natuurlijk."
„Dat zal dan het beste zn ve'
Ze amuseerde zich kostelii6 j.'
wauwel van tante Aaltje, ifme(
merken. Woudesch een w;
morge! En stom van vader ei r
heen te gaan! Was zij er maar!
Tonnis. Al was het "morgei
De groeten, tante. Maar weea or
vervelendj want ik ben een
ding. En ik ben eigenlijk verl^
zal niet zoo vervelend zijn te
u tegen oom Laan, ho maar! '^ez
was tante niet. Lieve help, w \"e
ineens over dingen, die haar n..0;
Ziezoo, dat had ze weer gehad:
werk. Maar zoo weinig moge]'"0
