DONDERDAG 29 MEI 1941
NA DE REDE VAN ROOSEVELT
De reacties over het geheel flauw te noemen
Berlijn: aan argumenten biedt de
rede niets nieuws
Van welingelichte zijde verneemt hei
A.N.P. te Berlijn.
„Wij beoordeelen de redevoering van Roo
sevelt volgens haar strekking evenals de
vroegere redevoeringen, die hij sedert het
begin van den oorlog en ook tevoren reeds
gehouden heeft Aan argumenten biedt zij
niets nieuws". Deze opvatting hoorde men
ten Opzichte van de Dinsdag uitgesproken
radioredevoering van den president der Ver-
eenigde Staten uitspreken.
Symptomatisch is zoo voegde men hier
aan toe, dat Roosevelt in zijn rede trachtte
zijn gehoor voor de argumentatie der bedrei
ging van het westelijke halfrond te verster
ken. Of het juist is bij de Zuidamerikaansche
staten juist op dit punt van de rede van
gisteravond in Berlijnsche politieke kringen
Roosevelt instemming te veronderstellen, laat
men in deze kringen daar. Men noemde de
vele woorden, die de president over de be
dreiging van het westelijk halfrond uitsprak,
onhoudbare veronderstellingen ten aanzien
van Duitschland en vooral vond men ze niet
fair. Aangezien Roosevelt in zijn uiteenzet
tingen weinig concreet heeft gesproken, zoo
verklaarde men verder, is een reactie op zijn
zeer in het vage gehouden bedoelingen van
den kant van de Wilhelmstrasse niet
mogelijk.
Wat het bekende standpunt van Duitsch
land betreft, verwees men nogmaals naar de
rede van den Ftihrer en naar het interview
met groot-admiraal Rader. Roosevelfs uit
eenzettingen, zoo meende men hier, beteeke-
nen voor de Wilhelmstrasse geen sensatie.
De weerklank in de Parijsche pers op de
rede van Roosevelt is gering. De Paris Soir
schrijft o.m.: de drang dei Amerikanen om
him goederen te willen verkoopen, drijft hen
er toe den oorlog te verlengen. Begrijpt het
Amerikaansche volk, dat men zich van dit
volk wil bedienen, zooals men dat ook met
het Fransche volk heeft gedaan, om de lagere
instincten der machthebbers in de Vereenig-
de Staten te bevredigen?
Londen en Tsjoenking eenigszins
teleurgesteld
De United Press meldt uit Londen, dat
Britsche officieele kringen vooreerst weigeren
een commentaar te geven op de redevoering
van Roosevelt met het motief, dat zij de
rede nog niet grondig hebben bestudeerd.
Niet-officieel heeft men uitdrukking gegeven
aan zijn teleurstelling over de redevoering.
Roosevelt heeft Engeland's nood nauwkeuri
ger uiteengezet dan ooit een Britsche regee-
ringsvertegenwoordiger heeft gedaan, maar
niet even duidelijk het middel aangegeven
hoe de Vereenigde Staten dit kunnen ver
helpen.
Ook een eigen correspondentie van Afton-
bladet uit Londen doet van een zekere
teleurstelling over de rede van Roosevelt
blijken. Men heeft te Londen zoo sterk ver
langd naar deelneming van de Vereenigde
Staten aan den oorlog, dat de rede aan 1
dermate hoog gespannen verwachtingen geen
voldoening kon schenken. In officieele krin
gen was het standpunt volgens het blad
gistermorgen „tastend", d.w.z. onzeker.
Volgens een United Pressbericht uit
Tsjoengking hebben kringen aldaar uitdruk
king gegeven aan hun teleurstelling over de
rede van Roosevelt, aangezien de president
geen nauwkeuriger bijzonderheden heeft ge
geven over een Amerikaansche hulp in ver
band met China.
Early geeft uitleg
S. P. T. meldt uit Washington:
Op een vraag van een der journalisten, wat
Roosevelt in zijn rede bedoelde met de uit-
Het Italiaansche weermachts-
bericht
In zijn weermachtsbericht no. 357 maakt
het Italiaansche opperbevel het volgende
bekend:
In den afgeloopen nacht hebben onze for
maties bommenwerpers de basis Malta
bestookt.
In N.oor d-A f r i k a hebben de Italiaansch-
Duitsche strijdkrachten aan het front van
Solloem met een geslaagd optreden, dat hen
in staat stelde een belangrijke stelling op
den vijand te veroveren, krijgsgevangenen ge
nomen en negen kanonnen alsmede zeven
tanks buitgemaakt.
Op 26 Mei overdag hebben Italiaansche en
Duilsche formaties vliegtuigen talrijke Engel-
sche viooleenheden op ongeveer honderd mijl
ten Oosten van Derna gebombardeerd. Een
vliegtuigmoederschip, een kruiser, een tor
pedoboot jager en vier schepen werden ge
troffen. Op een anderen kruiser, die ook door
bommen van zwaar kaliber werd getroffen,
constateerde men een hevige ontploffing.
Andere vliegtuigen bombardeerden voor
anker liggende schepen in de haven van
Tobroek.
In Oost-Afrika werden overal de aan
vallen van den vijand aan het front ten Noor
den van het gebied van Galla Sidamo afge
slagen. In het merengebied is kolonei Decicco
roemrijk gevallen aan het hoofd van zijn
bataljon. In het gebied van Amhara heeft het
garnizoen van Woldsjefit, dat al eenigen tijd
wordt belegerd, opnieuw den eisch tot over
gave van de hand gewezen.
lating: „Wy zullen alle mogelijke maatregelen
nemen, om de leveranties naar Engeland
mogelyk te maken" heeft de secretaris van
het Witte Huis, Early, gistermorgen geant
woord: „de president heeft hiermede niet de
konvooieering van handelsvaartuigen door
Amerikaansche oorlogsschepen bedoeld. Pre
sident Roosevelt heeft hierbij waarschijnlijk
aan een doeltreffender controle van den pa-
trouilledienst in den Atlantischen Oceaan
gedacht".
De reactie in de Vereenigde Staten
Landon, die eens candidaat is geweest voor
het presidentschap der Vereenigde Staten,
heeft volgens een bericht van de Associated
Press in Topeka in Kansas over de rede van
Roosevelt verklaard, dat het thans uit is met
den democratischen regeeringsvorm in de
Vereenigde Staten. Roosevelt heeft thans een
absolute macht in handen en kan van nu af
aan doen, wat hij wiL
Verschillende afgevaardigden en senatoren
hebben reeds commentaar geleverd op de rede
van Roosevelt. De voorzitter van de commissie
voor de buitenlandsche politiek van het Huis
van Afgevaardigden, Bloom, heeft gezegd, dat
Roosevelt in overeenstemming rrtet de neu-
traliteitswet gehandeld heeft, toen hij de vrij-
heid der zee geproclameerd heeft.
De republikeinsche afgevaardigde, Tinkham
daarentegen was van meening, dat Roosevelt
klaarblijkelijk heeft ingezien, dat het volk van
Amerika in zijn geheel tegen een deelneming
aan den oorlog is. Uiterst verontrustend zijn
de uitlatingen van Roosevelt, die op een be
zetting van de Aazoren, de Kaap Verdische
eilanden en Dakar duidden. De Republikein
Fish verklaarde, dat Roosevelt van plan was
de oorlogshysterie te vergrooten en den
wensch van tachtig procent van het Ameri
kaansche volk om uit den oorlog te blijven
te negeeren. De woordvoerder van het Huis
van Afgevaardigden, Rayburn, noemde de
rede krachtig en duidelijk en bemoecijgend
voor alle democratieën, terwijl de Republi
kein Maas, die lid is van de marine-commissie
van het Huis van Afgevaardigden, de rede
als een verklaring van een oorlogspolitiek be
schouwde.
Ten aanzien van de rede van Roosevelt
heeft senator Nye verklaard, dat de uiteen
zetting van den president berusten
op een beroep op de vrees. Roosevelt heeft
er in het bijzonder naar gestreefd vrees te
wekken onder de arbeiders, de boeren en an
dere klassen. Opmerkelijk is daarby, dat de
rede geenerlei verwijzing behelst, dat men de
Vereenigde Staten buiten den oorlog zal
houden.
Afgevaardigde Fish verklaarde, dat het hier
een tj'pische rede van Roosevelt betreft, die
ten doel heeft den Wil van ruim 80" procent
van het Amerikaansche volk te breken, welke
80 procent tegen de oorlogsverwikkeling ge
kant zijn.
Afgevaardigde Bender zeide, dat de verkla
ring van Roosevelt betreffende invoering van
den onbeperkten noodtoestand afgelegd is
zonder dat de president een enkel nieuw feit
heeft aangegeven dat dit noodzakelijk maakt.
Het Amerikaansche volk heeft er recht op
door feiten ingelicht te worden over de nood
zakelijkheid van dezen stap.
Senator. George, de voorzitter van de
senaatscommissie voor buitenlandsche poli
tiek zeide, dat de rede opnieuw de fundamen-
teele beginselen van de Amerikaansche poli
tiek bevestigt, welke politiek door de Ver.
Staten sedert September 1939 is ingeslagen.
Senator Elldern ziet in de rede „het begin
van de eenheid van het Amerikaansche volk
en het einde der stakingen".
De Vereenigde Staten gaan door
met oorlogsleveranties aan
Tsjoengking
Naar het D.N.B. uit New York meldt, zal
de regeering van de Vereenigde Staten aan
de regeering te Tsjoengking oorlogsmateriaal
ter waarde van 100 millioen dollar leveren,
aldus de correspondent van de New York
Times te Tsjoengking. De eerste scheeps
ladingen zijn reeds in China aangekomen. In
dit bericht wordt betoogd, dat deze leveran
ties vallen onder de leen- en pachtwet.
Het blad Tokio Nitsji Nitsji schryft over
de radiotoespraak van den leider der pers-
afdeeling van het hoofdkwartier van den
Tenno het volgende:
De tot het Japansche volk gerichte radio
toespraak van kapitein Hiraide heeft niet
alleen de duidelyke en vastbesloten houding
van de Japansche marine tegenover de hui
dige crisisperiode getoond, doch heeft hier
mede tevens ondubbelzinnig de houding van
het geheele Japansche empire tot uitdruk
king gebracht. Wat heeft in een tyd, zoo
vraagt het blad, waarin de golven van den
Stillen Oceaan dagelijks hooger opslaan, dui
delijker en kalmeerender kunnen werken, dan
de verzekering dat Japan's marine in den
geest van den grooten admiraal Togo vol
ledig gewapend is om aan iederen toestand
het hoofd te bieden? Te oordeelen naar de
woorden van Hiraide, is het niet alleen zeer
waarschijnlijk, dat Japan in den geest van
het driemogendhedenverdrag aan den oorlog
zal deelnemen, doch dat het tevens gedwon
gen zal zijn naar de wapens te grijpen oni
zich van den oeconomischen druk te bevrij-
den en het leven van de natie te waarbor
gen. Dat een dergelijke druk op Japan wordt
uitgeoefend, is maar al te duideUjk. Iedere
Japanner voelt dezen druk.
De door Hiraide uiteengezette noodzakelijk
heid om het Amerikaansche en Engelsche j
is^he juk af te werpen vindt bij het
erg Nerveus?
mifnAcrtdt'i
ZizriiiwiaCCztten
f stillen en sterken de z
Japansche volk van ganscher harte onder
steuning. Engeland stort na een eeuwenlang
luxueus leven thans ineen en Amerika ge
looft blijkbaar, zyn plaats te kunnen innemen,
wanneer het de nieuwe ordening van de
wereld verhindert. Doch de Amerikaansche
oorlogsophitsers moeten niet gelooven, dat de
dingen zoo eenvoudig zyn, doch zy moeten
het zich helder voor oogen stellen, dat hun
tot oorlog ophitsende houding op zekeren
dag hun eigen welzyn In gevaar zou kunnen
brengen.
De reis von Winant
United Press meldt uit Washington:
Het Spaansche departement bevestigt dat
de ambassadeur der Vereenigde Staten in
Engeland naar Washington zal terugkeeren,
om over de situatie rapport uit te brengen.
Naar verluidt onderneemt Winant de reis
op eigen gezag. Hem is niet verzocht voor
rapport naar de Vereenigde Staten te komen.
Van de zyde van het Witte Huis weigerde men
commentaar te verleenen op de uit Londen
komende berichten, volgens welke Winant
aan Roosevelt pprsoonlyk rapport zal uit
brengen.
Het Japansch-lraansche
vriendschapsverdrag
Te Teheran zyn Dinsdag de ratificatie-oor
konden op het vriendschapsverdrag tusschen
Japan en Iran uitgewisseld. (Domei).
De behandeling van Duitsche
parachutisten
Het opperbevel der Duitsche weermacht
heeft kennis gekregen «oo ia gisteravond
te Berlijn Van militaire sijde aan vertegen
woordiger! der pera meegedeeld van vele
gevallen van bijzonder ernstige in strijd met
het volkenrecht zijnde behandeling van Duit
sche valschermjagers op Kreta. Een officieel
standpunt te dien aanzien, zoo verklaarde
men verder, zal spoedig gegeven worden.
Nadere mededeelingen kunnen thans nog niet
worden gedaan.
De toestand in den Stillen
Oceaan
Het Zwits. Teleg. Ag. meldt uit Washington:
Joseph Coates, lid van het Nieuw-Zeeland-
sche oorlogskabinet, heeft Dinsdag tegenover
Amerikaansche journalisten verklaard, dat
voor het geval een conflict in den Pacific
zou uitbreken, het voornemen bestaat om de
militaire steunpunten van Nieuw-Zeeland
aan de Vereenigde' Staten ter beschikking te
stellen.
S.P.T. meldt uit Londen:
De News Chronicle meldt, dat het Britsche
ministerie van luchtvaart besloten heeft, in
den toekomst geen byzonderheden meer be
kend te maken, over de methode waarmede
men de naohtehjke aanvallen bestrijdt.
Het is niet verstandig, aldus dit blad, om
den vyand te doen weten, of zyn vliegtuigen
door afweergeschut, kabelversperringen,
nachtjagers of misschien „andere middelen"
onsohadeiyk zyn gemaakt
De houding van de Japansche vloot
verduidelijkt
Toepassing van het pact van drie of te sterke oeconomische
druk zullen Japan in den oorlog brengen
Uitbreiding van de Japansche
wapening
In het reeds met enkele zinnen vermelde
radiopraatje van kapitein Hideo Hiraide, den
chef der marine-persafdeeling van het kei
zerlijke hoofdkwartier, heeft deze de houding
van de Japansche vloot ten aanzien van den
tegenwoordigen wereldtoestand verduidelijkt
en heeft hij de mogelijkheden besproken eener
Japansche deelneming aan den oorlog.
1. in verband met de bepalingen van
heü driemogendhedenpacl, en
2. een zoodanige oeconomische druk vaö
een groep vijandige mogendheden op Ja
pan. dat hef Japansche recht op beslaan
geschonden wordt en dit land gedwongen
wordt naar de wapens te grijpen om zich
le verdedigen.
Of het zoover zal komen, hangt uitsluitend
af van de houding der andere landen ten op
zichte van Japan. Het ligt niet in de bedoeling
van Japan anderen te stimuleeren teneinde
hun een oorlog op te dringen, doch de mach
tige vloot is waakzaam en voltooit haar toe
bereidselen om iederen machtigen vyand te
bestrijden, in de vaste overtuiging van een
overwinning. Meer dan 200 Japansche oorlogs.
schepen bevinden zich thans in de Chineesche
wateren, terwijl nog ruim 300 andere oorlogs
bodems zich op de steunpunten bevinden ter
verdediging van het Westelijke deel van den
Stillen Oceaan De keizerlijke marine is nooit
in de geschiedenis van Japan in beteren vorm
geweest dan nu en op de steunpunten worden
de versterkingen en de noodige inrichtingen
voltooid. De keizerlyke marine heeft stellin
gen opgeworpen, welke iederen vijand zouden
vernietigen, die Japan zou uitdagen. Er zyn
weinig landen ter wereld, die een zoo sterke
macht te land, ter zee en in de lucht bezitten.
Japan heeft een gevestigde reputatie dat het
een gelijkelijk sterke land-, zee. en lucht
macht bezit.
Japan gaat er thans toe over om zyn twee
voornaamste doeleinden te bereiken, zoo
vervolgde Hiraide, n.l. den opbouw van een
nieuwe orde in Groot-Oost-Azië en de
organisatie van een alles omvattende na
tionale verdediging, waartoe Japan vier
belangrijke punten ten uitvoer brengt:
1. De regeling van de Chineesche
kwestie.
2. De aanvulling van de wapening met
het oog op den huidigen woreldtoestand.
3. Uitbreiding van de wapening voor
de toekomst.
4. Verwerping van de afhankelijkheid
van Groot-Britannië en de Vereenigde
Staten.
Hiraide besloot zyn toespraak met de vol
gende woorden:
„Het luchtwapen van de keizerlyke vloot
bestaat thans uit byna 4000 vliegtuigen, dank
zy de gemeenschappely ke inspanningen van
de regeering en het volk. Niemand kan zeg
gen, dat Japan niet aan den oorlog zal
deelnemen, doch wel kan gezegd worden,
dat de keizerlyke vloot haar toebereidselen
gereed heeft om op te treden, zoodra het
zoover gekomen is.
Hiraide heeft voorts gezegd, dat een botsing
tusschen Duitschland en de Ver. Staten het
probleem van den Pacific en Japan krachtens
het drie-mogendhedenpact rechtstreeks zou
raken. Indien de Ver. Staten aan Japan den
oorlog zouden verklaren zouden ze slechts een
guerrilla kunnen voeren en trachten den
overzeeschen handel van Japan te vernietigen.
Een dergelyke strategie zou echter nauwelyks
zulke ernstige vormen kunnen aannemen als
in den Europeeschen oorlog en zou in geen
enkel opzicht te vergelijken zyn met de
maatregelen, die Duitschland tegen het Brit
sche eiland neemt.
De japansche bladen wyden groote aan
dacht aan bovenvermelde rede van kapitein
Hiraide, die den nadruk gelegd heeft op „de
onoverwinnelijke positie van Japan". De
Nitsji-Nitsji besluit zyn commentaar als
volgt: Japan verlangt naar vrede in Oost-
Azië in het byzonder en in de wereld in het
algemeen. Het heeft niet het voornemen den
Stillen Oceaan in verwarring te brengen,
maar de Ver. Staten moeten wel bedenken,
dat Japan vastbesloten is iederen vyand te
vernietigen, die den Japanschen vooruitgang
weerstreeft
Matsoeoka xiet de toekomst
donker in
In een rede voor een conferentie van hoof
den van middelbare scholen heeft Matsoeoka,
de minister van buitenlandsche zaken,
volgens een Domei-bericht uit Tokio, in het
ministerie van opvoeding onder meer gezegd,
dat het beginsel van de Japansche diplomatie
blijft uitgaan naar het toepassen van den
waren geest van „hakkoitsj ioe", dat wil zeg
gen algemeene broederschap. Sprekende over
de huidige internationale crisis zeide de
minister: „Ik ben bang, dat wat gevreesd is
thans op het punt staat te gebeuren."
Herinnerende aan zijn indrukken betreffende
het gezonde en levendige Duitsche volk, zeide
Matsoeoka met nadruk: „de opvoeding van
een jong volk kan nooit succes hebben, tenzy
de leiders een vurig vertrouwen in zich zelve
hebben."
Matsoeoka eindigde zijn rede met erop aan
te dringen, dat bij de opvoeding de nadruk
zou wórden gelegd op de waardigheid van
Japan's nationale politiek in dezen tyd van
wereldcrisis.
De jacht op de Bismarck
United Press meldt uit Londen:
In het Lagerhuis heeft Churchill gisteren
een gedetailleerd overzicht gegeven van den
zeeslag, waarby de Hood en later de Bismarck
ten onder zyn gegaan.
Hij zeide, dat verleden week Britsche
vliegtuigen hadden gerapporteerd, dat de Bis
marck zich in Noorsche wateren bevond
dat het linieschip Bergen had verlaten. De
Britsche admiraliteit gaf aan de kruisers Nor
folk en Suffolk opdracht, den Duitschen
bodem op te sporen. Daar verondersteld werd,
dat de Bismarck naar het Westen op weg was,
zetten beide kruisers koers naar het Noord-
Westen, in de richting van Groenland. Tydens
den nacht van Vrijdag op Zaterdag schaduw
den de beide kruisers het Duitsche linieschip
in de straat van Denemarken, tusschen
Groenland en IJsland.
De twee Engelsche kruisers gaven toen by
nadering de positie van de Bismarck op aan
het eskader, waarvan de Hood het vlaggesohip
was. Zaterdagmorgen kregen de Hood en de
Prince of Wales contact met de Bismarck..
Het zicht was zeer slecht Regen, afgewisseld
met hagel- eo sneeuwbuien, bemoeilykten de
operaties. Soms kon men niet verder dan een
myl zien. Op zes myl afstand werd het vuur
geopend. De Bismarck werd getroffen, even
als de Prince of Wales. Een volle treffer van
de Bismarck kwam in de munitiekamer van
de Hood terecht en het schip zonk binnen
korten tyd. De Prince of Wales verloor spoe
dig daarop, 350 myi Z.O. van Groenland, het
contact met het Duitsche schip.
Inmiddels was de geheele home fleet ge
alarmeerd, met de bedoeling de Bismarck,
het kostte wat wil, den terugtocht af te sny-
den. Vliegtuigen van het vliegkampschip Vic
torious stegen op en patrouilleerden boven
een uitgestrekt gebied. Doch ook zy had
den met slecht weer te kampen en keerden
onverrichter zake terug. Zaterdagavond
kreeg de Prince of Wales echter weer con
tact met de Bismarck. Eenige salvo's werden
afgevuurd, waarop de Bismarck antwoordde.
Zondagochtend was het contact weer ver
broken.
Inmiddels stoomde het Britsche linie
schip King George uit noordelyke richting op,
terwyl de Renown uit Gibraltar kwam opzet
ten. De slagkruisers Rodney en Raraillies, die
een konvooi op den Atlantischen Oceaan be
geleidden, zetten eveneens koers naar de
plaats waar men dacht de Bismarck te zullen
aantreffen. Van het vliegtuigkampsohip Ark
Royal stegen vliegtuigen op en kregen het
Duitsche lineschip in zicht. Op tamelijk
grooten afstand werden eenige torpedo's af
geschoten, waarvan er twee doel troffen. De
Bismarck maakte toen twee cirkels, hetgeen
deed vermoeden, dat er een defect aan de
stuurinrichting was ontstaan. Het schip
minderde vaart.
De kruiser Sheffield en de torpedoboot-
jagers Zule, Maori en Cassack kwamen toen
opdagen. De Maori en de Cassack vuurden
torpedo's af, die de Bisimarck troffen.
„Ofschoon volledige inlichtingen over het
geen toen gebeurde, nog niet waren binnen
gekomen", zeide Churchill voorts, „kan ik
nog mededeelen dat de kruiser Dorsetshire
het bevel kreeg de Bismarck tot zinken te
bregen. Dit heeft hy dan ook met torpedo's
gedaan.
De Bismarck had acht
koopvaarders tot zinken gebracht
Het D.N.B. meldt uit New York:
Volgens een bericht van International News
Service uit Washington is het Britsche s.s.
Marconi, dat ten Zuiden van Groenland ge
torpedeerd is, een der acht Britsche vracht
schepen, welke door de Bismarck tot zinken
waren gebracht. De overlevenden van de
Marconi zijn Dinsdag door een schip der
Amerikaansche kustwacht, de General Greene
opgevisoht.
Britsche bommen op het vliegveld
Palmyra
De Beiroetsche correspondent van
United Press seint:
Generaal Fougère, die wegens het be
reiken van den pensioengerechtigden
leeftyd den dienst verliet, wordt opge
volgd door generaal de Verdillac. Deze
heeft een appèl tot de Fransche troepen
gericht, om hen te vermanen maarschalk
Pét^in trouw te blijven.
Britsche vliegtuigen hebben bommen
op het vliegveld Palmyra geworpen, die
echter geringe schade aanrichtten.
Te Beiroet is alles rustig.
De Engelschen bombardeeren Sfax
Het D.N.B. meldt uit Vichy:
Het Engelsche luchtwapen heeft, naar offi
cieel wordt medegedeeld, gisteren de Fran
sche haven Sfax in Tunis gebombardeerd.
Het in de haven liggende Fransche vracht
schip Rabelais werd zwaar getroffen. Boven
dien kregen de administratiegebouwen van de
fosfaatmaatschappij eenige treffers. Eenige
gewonden waren bij het bombardement te be
treuren. In Fransche kringen heeft deze
Britsche overval op een haven, die op gee
nerlei wijze militaire doeleinden dient, groote
verontwaardiging gewekt. Men verklaart, dat
deze nieuwe schanddaad van Engeland
volgt in de reeks van Dakar, Mers el Kebir
en Nemours.
BOMME
Vraagt lnlichti
verzekering vc
Uxelf (per o,.n!y
betreffende
Uw MgendonJ
n
PONTIER KA!
WES Tb 1SIN C
TEL. 38535 RQ g
Syrië en de i.ibnnon tot
ge ed verkfoa
Naar S.P.T. uit Lonr r m
het Engelse!
dat van cm o mische o<
mede, dat Sy e Jen Libano
volg zullen .den beschou
bie-ien, die
Ingevolge d€
zake den ha
heden is het
relaties met t en me' i
aan te knoo Voor he?
keer met Sj en den Lib;
volgens de v klaring van he
van oeconorr he uor log voer
trabande-bep mgen.
Het D.N B. sldt ui» Vichy
Gisterochte ve,
by Aleppo ~>r n BriL
met bomme
agentschap C I ut: iroet.
Ier werd de
gen te dalen.
De Enge :hen bouw
versterkte inie in Trai
O. F. I. mel<
danië een verst
Syrische grens
autoriteiten h
ders aan het w
S. P. T. meld
In Transjord.
genten Austra
troepen aangek
wacht betrokke
leiding.
gezet.
Beiroet
zijn gisterei
Binnenbndsch
INKOMEf EN VER*
IN NEDERLAND
Bloemenc
Hoe groot de
gemiddelde inkc
meenten des lan
verschenen stat
mogens in Ni
bewerkt is door
statistiek. Een
verdient gemidd
in Neeritter (Lii
1255. Ook per
daal er het bes'
tegenover ln h<
een gemiddel inl
54 staat. De h
's Gravenland
315,000 per
enkele gemeente
cijfer van 17,1
Bloemendaal de
gemiddeld vermc v
Het boekje ve
aangeslagenen in
belasting, het b
vermogens en
geslagene en pe
1000 gemeenten
een verdeeling i
gebieden, naar
meenten volgens
de provinciën. 1
behooren 's-Gra
Hollandsche duin
Utrecht. De pro1
komen per inwoi
spant de kroon
Voor de eerste m
gegevens, opgenoi
en vermogensver
oeconomisch-geog
b?volkingsgroepei
id. hjklb
,fé
t Centraal Biujd
In
nv
rsetroflen,
i.S Per 'ntvoi
iikste remei
I wnliiri tldesn
cöerlar, u, del
>r is Noord-Hoüj
at de venvogd
lijn In deze sL,
m
-•ot.ng voor bo i.
bied
MELKPRIJS -LO! ER T;~ Tp
VE RHOOGD
In een gemeen
een vijftig melkt
de prijzen voor
verhoogen. Zij
stemming, doch
den, op advies van ten re
zuivelfabriek.
Hun besluit wa.: v rv.v:- 1c
prijs voorschriften, ngezieu z-j
meer vroegen dar der, trijs, die
in hun district gi
De inspecteur
Amsterdam heeft
de vijf melkslijte
geldboete. Het
krachtige lieden;
bepaald, dat de
veel ontvangen b
Melk is evenwel
elke huishouding,
ten onrechte
- I
den u' i; fc
delen. P1
oor de prïjsbeh I'
veryolging
- bJï
£j
gesterkt. Kees v. in b p,
dan een zuster. M moede: g
was, had het vei v >d
merkt, dat Marge die lie'-: d~
Ongetwijfeld had K er tr. 1
gesproken, die tv hadden gee iL
voor elkaar, en nu dacht Tc isg
iets wist. Vand; r zijn opmerlT
glimlachte flauw.
„Meester Straats ia is geweest",
die vertelde een en ander".
„O ja, die kan het weten
zeggen wilde, da
maar ik voel daa. .iets voor."
„Je hebt daar ni voor i oei'
Maria, ,,'t I? heel immer, .sar
dat wil, kun je er aan cl.-■••ui
„Dat weet ik
Tonnis. „Als ik den is zr
wil, dan doe ik het toch
„Haal nou geen c
zei Maria. „Want j
loop dan ook Ke mitste i
neemt. En dan zibc juli. all'bj
Het zal niet zoo e
te krijgen. Als je n kri df
dienst komt, blijf j b
„En Kees dan?" v s T,r.r.U. P
vind het van den
beloofd, dat hy om houden zou «w
„Ja, dat weet ik wel, mc r alL
belofte niet houde an Zoo He
kweekerij niet."
„Die is aardig g< f b Tonrys
er over meepraten. tc
Dat is het De vrou
Maria lachte har' lijk p
(Wordf
Ze kunnen ook allebei weggaan"
meende Margot.
„Dat kan, maar dat zou dom zijn, want
dan hebben beiden niets. En 'tis wel uit
gesloten dat beiden weer ergens slagen. Alle
menschen heeten geen Jansveld! Wat was dat
toch gemakkelijk, hè, hoe die twee bij jullie
Zijn beland! Ik heb het er vaak met mijn
vrouw over. 't Was een heel ding voor jullie".
„We hebben er geen minuut spijt van ge
had We hadden veel aan de jongens".
„En de jongens nog meer aan jullie! Je
moet ze maar eens hooren praten over jullie!"
„Ze waren erg aanhankelijk. En ik ben
blij, dat wy hen in zooverre hebben mogen
opvoeden dat zij den goeden weg loopen.
Tonnis ook. Hij is in dienst niet veranderd,
't Zijn trouwe jongens", zei Maria warm. „Het
speet me voor hen, dat ik weg moest En
't is jammer dat Verloop zijn woord niet
houden kan of wiL Hij had më beloofd d».
Jongens te zullen houden op dezelfde wyze."
„'t Is niet geheel op de zelfde wijze. Nu
ja, ze zijn kind in huis, maar het bevalt Kees
niet Hij praat er weinig over, maar ik bemerk
wel, dat hij met weemoed terug denkt aan
die dagen. Och Verloop is niet vijandig, zoo
als Janse bijvoorbeeld, maar hij is in hooge
mate onverschillig voor den godsdienst. Kees
heeft geen meeleven en dat doet hem pijn-
Hij was het zoo anders gewoon."
Maria luisterde aandachtig. Ik moet eens
met Kees praten, dacht zy. Zij voelde het als
een schuldige tekortkoming, dat zy het nog
niet had gedaan. Als hij kwam werd er over
koetjes en kalfjes gesproken. Er was ook niet
altijd gelegenheid voor een ernstig gesprek.
Maar die moest zij dan eens zoeken, 't Was
niet goed van haar geweest. Zy dacht mis
schien wel te veel aan haar eigen beslom
meringen.
Als Aaltje deze overweging had geweten,
zou zij wel smakelijk gelachen hebben. Aan
Laan had zy juist nog opgemerkt, dat die
drwaae Maria het oude leven van Woudesch
'hier voortzette. Daar had ze me nota bene
relaties met die meid, die een onecht kina
had. Die kwam er geregeld aan huis- Die
meid was dan zoogenaamd op het goede pad.
Allemaal larie en berekening natuurlijk. Een
vos verliest wel zijn haren, maar niet zyn
streken. Doch Maria zag niets. Die was ziende
blind. En die meid was nog niet genoeg. Dan
kwam er ook zoo'n meid van het atelier van
Margot. Het heette dat die een ander leven
wilde gaan leiden. Nu, Maria zou die wel
eens opknappen. Ze mocht wel oppassen, dat
Margot met haar aardig, lief gezichtje niet
op het verkeerde pad kwam, juist door die
meid. 'tWas groote onzin geweest, om naar
Harenstede te komen. Gelukkig had zy, Aal
tje, er niet veel last van, eigenlijk heelemaal
geen last 'tWas goed geweest, Maria maar
onmiddellijk te zeggen, waar het op stond
toen. Nu liepen ze tenminste de deur niet
plat.
Van al die praatjes wist Maria niets. Want
Laan, die vrij geregeld kwam aanloopen
Aaltje was nog geen enkele maal geweest;
haar gegevens had zij van Luoie, die wel
eens kwam bij oom en tante en die zoo'n
beetje bij tante in de gunst stond; wat je
dan „gunst" noemt! sprak er niet over.
Maria nam zich dus voor, met Kees eens
te praten. Ze verstonden elkaar altijd goed.
Hadden de beide jongens niet een moeder
in haar gezien? t Was alleen jammer, dat
hy niet vaak kwam. Hij hield zich altijd heel
bescheiden op den achtergrond. Een tikje
verlegen was hij wel. Tonnis was anders
en in dienst was hij bovendien zeer veran
derd wat dat betreft. Maar Tonnis had
slee his eenmaal per maand verlof en dan
werkte hy nog op de kweekerij.
Opeens, het was een week nadat Straatsma
een bezoek had gebracht, veranderde dat
Want op een avond, toevallig waren Gezine
Janse en Jane Vermeer bij Maria, deze laat
ste kwam nu heel dikwijls, kwam Tonnis
aanloopen, monter en wel.
„Wel, jongen", zei Maria verrast, „heb je
verlof? Zoo lang is het toch niet geleden?"
„We zijn met pak en zak naar Harenstede
komen waaien", zei Tonnis.
Nu, dat eischte een verklaring. Maar die
was spoedig gegeven, zyn bataljon was in
de garnizoensplaats terug. Zy kregen gewoon
dienst te doen. Hij was nu zoo goed als elke
avond vrij.
„Als je met de legen tyd geen raad weet,
je bent welkom hoor. Dat weet je. Je gaat
zeker wel eens naar het Militair Tehuis?"
„Natuurlijk", zei Tonnis, die Jane Vermeer
aankeek.
Toen moest Maria wel een verklaring
geven. Van Gezine Janse was Tonnis op de
hoogte. Haar vader kende hy natuurlyk heel
goed. Zij zou trouwens niet heel lang meer
zoo heeten. De verhouding met den weduw
naar was van dien aard geworden, het was
tróuwens te voorzien geweest, dat vrij spoe
dig het huwelijk zou worden voltrokken. Zy
had er met Maria over gesproken en haar
raad gevraagd, hoe te handelen met haar
ouders. En die had haar geraden te schrijven
en mede te deelen, dat zij in het huwelyk
trad. Om te voorkomen, dat een brief onge
opend zou worden teruggezonden, want
Gezine had ervaring op dit punt, vond Maria
het beter een briefkaart te schrijven met een
korte mededeeling. En dan moest zy er by
schrijven, dat zy, als het werd verlangd,
gaarne een brief zou willen zenden met by-
zonderheden.
„Niets forceeren. Je kunt nooit weten of
het nog in orde komt, al zullen vader en
moeder niet te spreken zijn, dat je thans naar
de kerk gaat Afwachten".
Tonnis was dien avcaid niet erg ap zijn ge
mak. Maria merkte het. Zij kende hem veel
te goed. En zij zocht en vond de gelegenheid,
hem te vragen wat er aan schortte.
„Ik zou eens graag met u willen praten,
maar in dit gezelschapmerkte hy op.
„Dat is niets jongen. Weet je wat, ik breng
je straks weg, een eindje Dan kun je zeg
gen wat je op je hart hebt".
En zoo gebeurde het.
„Ziet u", zei Tonnis, „ik ben gisterenavond
in Woudesch geweest. Want Kees had me
een en ander geschreven. De baas wil mij
voor zakenverlol vragen. Dat zal wel lukken
denkt hij. En ik denk het ook wel. Ze zeg
gen zelfs, dat het gauw vrede zal zijn. Maar
daar heb ik zoo geen verstand van. Nou, als
ik dan verlof heb, kom ik natuurlyk in de
kweekerij. maar dan moet Kees weg. Kees
weet er al van".
„Ik heb er zooiets van gehoord", zei Maria.
„Heeft Kees al met u gepraat?" vroeg
Tonnis verbaasd. „Hij zei er niets van".
„Hij kan er ook niets van zeggen, want
wy hebben niet gepraat".
„Margot dan?" vroeg Tonnis.
•.Waarom Margot?" hield Maria zich voor
den domme.
„Ik.ik. dacht het", stamelde Tonnis
in de war. „Maar dan is het zeker een ver
gissing".
Maria drong niet verder aan. Zy had wel
iets begrepen en werd in haar vermoeden
MrJ
intslaat f-n P
