Iliruutr Criïtórljf Courant
<z
Dagelijks
verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
tenements jirijs
per 3 maanden 2.47, vermeerderd met
0.15 incassokosten. Per week 19 et
Losse nummers 5 et Zaterdagnummers
met Zondagsblad 7% ct Alles by
vooruitbetaling.
vertentieprijzen
34 ct per regeL Ingezonden Mede-
deelingen 48 ct per regel Minimum
5 regels. Bewijsnummer 5 ct. By con
tract belangrijke korting.
Bur. Redactie en Administratie:
(Na 6 uur 23166).
Hoofdredacteur H. Diemer, Rotterdam.
DONDERDAG 15 MEI 1941
22e Jaargang
Bijdragen van medewerkers. Ingezon
den stukken aan de Red.
Abonnementen. Advertenties, enz. aan
de Administratie.
WEDEROPBOUW
releried mededeelingen in de Neder-
pers is den laatsten tijd wel ge-
dat de wederopbouw in de door
oorlogsgeweld verwoeste gebieden,
s velerlei moeilijkheden, die moetén
li overwonnen, regelmatig voortgang
lette op het woord wederopbouw,
irgeten wordt wel eens, dat dit iets
dan herbouw. Wederopbouw is
'i^.'Jfcaar herstellen van hetgeen ergens
~~h heeft Dat is herbouw en deze is
eenvoudig tot stand te bren-
(Palen huis, een bedrijf, een boerderij,
___pvoest werden en op dezelfde plaats
kunnen verrijzen, kunnen er, indien
middelen en het noodige mate-
beschikbaar zijn, binnen vrij korten
ojeer staan. Dat is reeds vele malen
«ïr-
,r heropbouw beteekent echter hetgeen
is anders opbouwen, soms op een
plaats en anders ingedeeld. Wie
een eigendom had staan zal het niet
andjop de oude plek kunnen terug-
kfL Daarom vraagt ordenende weder-
egge^r een omvangrijke voorbereiding.
dat aan Rotterdam, maar elders,
(nere steden en landelijke gemeenten
I niet anders gesteld, ook al houdt
"Rekening met het streekeigen, het
htinjypische eener stad en allerlei his-
jjjg Ie aspecten.
huuf komt nog bij, dat onze wetgeving
pej gebied van den eigendom en het
8yi het niet gemakkelijk maakte om
veranderingen te komen.
is echter, ten gevolge van ingrij-
j machtigingen, welke aan den Alge-
tchtigde zijn verleend, een ster-
snvoudiging gekomen, zoodat de
nd hem in ruime mate ter beschik-
iat en de voorbereiding van bouw-
zeer belangrijk vergemakkelijkt
lortl praten en delibereeren behoeft niet
ttijd verloren te gaan dan onvermij
om tot daden te komen. De tijd is
naar om, gelijk ergens is voorge-
n z), voor het bouwen van één bakkerij
itin)twerpen te maken! Wederopbouw
8°^ daarom het noodige gedaan, om
fenschte wettelijke en andere belem-
die snel handelen onmogelijk
uit den weg te ruimen. De belan-
I an het maatschappelijk leven en
Q door oorlogsgeweld geslagenen, die
kak van alles en ook van hun be
middelen beroofd zagen, eischten
£Lïr. Ringers heeft van de volmachten,
;hem reeds spoedig na zijn optreden
pellijk na de capitulatie zijn ver-
«met voortvarendheid en we mogen
*Jggen met beleid gebruik gemaakt,
rebelijk en in versneld tempo komen
ILJiltaten daarvan openbaar, dank zij
ïen staf van medewerkers, die allen,
foor zich, deskundigen als ze zijn,
er <e bun toebedeelde taak staan. Van-
Haagsche centrum gaan de alge
richtlijnen naar vele deelen des
waar weer afzonderlijke bouw-
zijn gevormd, waarbij de noodige
:ten en aannemers zijn ingedeeld,
Bn voor eigen rayon den wederop-
>rbereiden en uitvoeren. Dat gaat
eene plaats sneller dan op de
Veel hangt af van den aard der
schade en van de omstandigheden,
wederopbouw tot stand
ïen. De vorst van den afgeloopen
'heeft b.v. niet in het maken van
maar wel in de uitvoering er
min of meer belangrijke ver-
veroorzaakt.
iemin het groote werk is voort-
en de nationale driekleur, het
peele oud-vaderlandsche symbool
~~j bouw „onder de kap" is gekomen,
{reeds menigmaal vroolijk in de
i gewapperd en geklapperd. Blijft
de materialenvoorziening naar
en behoefte gaan, dan zal dat
nog vele malen geschieden. Want
eken", onverwijld aanpakken is bij
>pbouw" het parool. En daarbij
stelregel, dat indien de getroffe-
zelf bouwen, dit door een door
gemeen gemachtigde aangewezen
zal geschieden. Als eerste plaats,
deze wijze gebouwd is geworden,
tijd het dorpje Scherpenzeel aan-
Het heette toen; van Scherpen-
gint te victorie.
"1belangstelling zien we het groote
©bouwwerk zich ontwikkelen,
Twee gedachten
Bij de beoordeeling van de waarde,
welke de arbeid in het menschenleven
heeft, komen vooral den laatsten tijd
enkele gedachten naar voren, die van
e9sentieele beteekenis zijn en die ook in
onze kringen sinds lang zijn geuit. Het
strekt tot verheuging, zoo deze gedachten
thans in ruimer kring ingang vinden.
In de eerste plaats is daar de gedachte,
dat arbeider en arbeid niet te scheiden
zyn. De mensch levert niet slechts voor
een bepaalde periode zijn arbeidskracht,
neen, hij neemt zelf een heel bijzondere
plaats in in het maatschappelijk leven.
Vandaar ook, dat onlangs de directeur-
generaal der Posterijen in het orgaan .van
het Nederlandsch Instituut, voor Effi
ciency kon schrijven, dat het begrip
„menschelijke arbeid" als een ondeelbaar
geheel moet worden gezien, iets waarvoor
men momenteel ongetwijfeld een behoor
lijk open oog heeft. Men kan niet over
arbeid handelen zonder dat men aandacht
schenkt aan den mensch, die den arbeid
verricht, terwijl men ook omgekeerd zich
geen normaal mensch kan voorstellen, in
wiens leven niet de arbeid een belang
rijke rol speelt. Deze beschouwingen,
aldus de schrijver, zullen er stellig toe
bijdragen om velen tegenover studies be
treffende arbeidsverrichtingen objectiever
te doen staan dan te voren het geval kon
zijn.
Inderdaad, men heeft in het verleden
wel gemeend, dat men min juiste factoren
in zijn overwegingen zou indragen, indien
men de menschelijke persoonlijkheid in
zijn gedachten over het arbeidsleven be
trok. Maar zoo besefte men niet, dat juist
door dit na te laten deze gedachten zeer
onvolledig en dus allerminst objectief
moesten zijn. Men zal ook hier bij het
nen van een bevredigend oordeel geen
enkelen factor kunnen ter zijde laten, en
zeker niet den beslissenden factor.
De tweede gedachte is, dat de arbeid
niet slechts van beteekenis is voor wie
dadelijk bij geïnteresseerd zijn, doch voor
heel de gemeenschap. Ook hierin ligt een
zeer belangrijke *maatstaf. Maar die ge
dachte is voor ons niet nieuw. Talma heeft
haar reeds geuit in het jaar 1901. Het ging
toen over de vraag naar het karakter van
den winkelarbeid. Ter beantwoording van
deze vraag stelt Talma een andere, en wel
of die winkelstand werkelijk arbeid ver
richt. Daarop geeft hij ddt antwoord:
„Arbeid is niet zich vermoeien. Werke
lijke arbeid, die zedelijk recht geeft op
loon, is alleen die arbeid, die vrucht
draagt voor de gemeenschap. Het doel van
den arbeid ligt niet in het loon, maar in
de vrucht van den arbeid voor anderen.
Het loon moet alleen in staat stellen tot
arbeid. Wie voor loon werkt is een slaaf.
De arbeid moet zijn het offer van kracht
en toewijding, dat de vrije man brengt in
dienst van anderen".
Door deze beide gedachten, eenerzij ds
dat er een onlosmakelijke band bestaat
tusschen den mensch en zijn arbeid en
anderzijds dat die arbeid van belang is
voor heel de gemeenschap, komt de arbeid
op aanmerkelijk hooger plan te staan en
kan men hem ook duidelijker zien als een
roeping, welke den mensch is opgelegd.
ZON EN MAAN
igang 16 Mei 5.43; onderg. 21.30
topgang 16 Mei 1.40; onderg. 11.0S
lopgang 17 Mei 2.15; onderg. 12.18
e kwartier Zondag 18 Mei; nieuwe
i Maandag 26 Mei; eerste kwartier
fandag 4 Juni; volle maan Maandag
daarbij vurig hopende, dat de materialen-
positie in staat zal stellen de handen uit
de mouwen te blijven steken.
We weten zeer wel, dat op den gang
van het werk de ontwikkeling der inter
nationale gebeurtenissen niet zonder in
vloed is, gelijk deze evenzeer voor het
verder herstel van onze welvaart iets
dat in het verband van het geheele weder-
opbouwwerk van buitengewone beteeke
nis is van uitzonderlijk belang mag
heeten.
Deze overtuiging mag gemeengoed
heeten van allen, wien het welzijn van de
wereld, van landen en volken, ter harte
gaat. En daarom leeft diep in aller hart
het verlangen, dat spoedig de dag aan-
breke. waarop de volken weer in de
wereld zullen kunnen leven naar hun aard
en zullen kunnen medewerken aan wat
aller roeping is: medewerken in vrede, aan
de ontwikkeling van alle scheppingskrach
ten ten behoeve van alle Godsschepselen.
Deze hebben behoefte niet aan onderlin-
gen strijd en vernietiging, welke contra
naturam zijn, maar aan positieven op
bouw. die onder den zegen Gods vrede en
welvaart voor de geheele menschheid kan
brengen.
„De aarde is des Heeren mitsgaders
hare volheid". Het aardrijk gaf hij den
menschenkinderen ter woon, om het te
„bebouwen en te bewaren". Ieder behoort
daarvan zijn gerechte deel te kunnen ont
vangen. Want naar christelijke opvatting
hebben we de wereld der menschen als
een groot organisch geheel, een sociale
gemeenschap te zien, zij het in nationale
samenlevingen onderscheiden naar het
voorziening bestel van Hem, wiens de
gangen der eeuw zijn en die in zijn groote
genade tevens zijn recht en gerechtigheid
als richtsnoer voor ons leven heeft willen
openbaren.
Koopvaarders tot zinken
gebracht
Het Duitsche weermachtsbericht
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakte gisteren bekend:
Het luchtwapen heeft in den afgeloopen
nacht in het zeegebied ten Oosten van
Sunderland drie koopvaardijschepen
van tezamen 14,000 ton tot zinken gebracht
en verscheidene belangrijke havens in Zuid
en midden Engeland gebombardeerd.
In Noor d-A f r i k a is een door pantser
wagens gesteunde Britsche aanval op een deel
van een Italiaansche afdeeling mislukt. Daar-
by werden zes vyandelijke pantserwagens
vernietigd. Andere gevechten leverden den
Duitsoh-Italiaanschen troepen plaatselijke
successen op.
In het gebied van So 11 o e m drongen ver
kenningstroepen van Duitschland's Afrikaan-
sche corps ver naar het Oosten en Zuid-
Oosten door.
Op het eiland Malta deden Duitsche for
maties gevechtsvliegtuigen overdag en
's nachts weer aanvallen op het vliegveld
Lucca.. De aanval had een goede uitwerking.
De vijand bombardeerde gisteravond met
zwakke strijdkrachten het eiland Helgo
land. Er ontstond geen militaire schade.
Alleen woonhuizen werden vernield, verschei
dene burgers werden gedood of gewond.
Luchtdoel-artillerie schoot twee der aanval
lende Britsche gevechtsvliegtuigen neer.
Boven het gebied van het Duitsche
R k vonden vannacht geen gevechtshande
lingen plaats. De bemanning van een verken
ningsvliegtuig met kapitein Pritzel, Feldwe-
bel Heinemann, Feldwebel Hoppe en onder
officier Haus heeft zioh by de uitvoering van
moeilijke fotoverkenningen boven En
geland by zonder onderscheiden. By de ge
vechten in Noord Afrika heeft eerste-luite-
nant Schultze zich onderscheiden door voor
zichtigheid en dapperheid.
De Duitsch-ltaliaansche
troepen zeventig km op
Egyptischen bodem
Hei D.N.B. meldt nader:
Bij Solloem drongen Duilsch-Italiaan-
sche strijdkrachten in den vroegen
ochtend van Maandag uit hun basis
70 km diep over de Egyptische grens
voorwaarts. De vijand ontweek beslis
sende gevechtshandelingen door ijlings
terug te trekken.
Kerk en Zending
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Kattendijke, E. C. v. Voort-
huysen. Evang. pred. voor Verg. Rehoboth, te
Dokkum. Te Noorden (niet Naarden), cand. H
Abma te Ede.
GEREF. KERKEN
Naar Tholen, cand. H. J.
Vlissingen. Naar Leimui-
i Montfoort
CHR. GEREF. KERK
Beroepen: Te Zwolle, C. Smits te Slie-
drecht
BEVESTIGING EN INTREDE.
Cand. A. A. Leenhouts werd Zondag
j.l. door ds. F. J. Scholten van Onstwedde
bevestigd als predikant der Geref. Kerk van
Vlagtwedde. De tekst van den bevestiger was
Spr. 11 30b: Wie zielen' vangt is wijs; een
woord, dat de gemeente bijzonder trof omdat
haar predikant ook aangesteld en geroepen ls
voor de evangelisatie in deze streken.
Ds. Leenhouts had tot intreetekst gekozen
Ezechtël 3:1 en daarvan de woorden: „Eet
deze rol" en stond in zijn predikatie stil by:
een opdracht voor uw predikant, een opdracht
voor uzelf, een opdracht door Christus ver
vuld.
DS. J. G. DEKKING.
Albanië geen operatiegebied meer
Krachtens een besluit van den Duce, ai-
dus meldt het D.N.B. uit Rome, houdt Al
banië op 20 Mei op operatiegebied te zijn.
Voor het Italiaansche kustgebied aan de
Adriatische Zee, dat op 6 April tot een diep
te van 15 kilometer tot operatiegebied was
verklaard, is de maatregel beperkt tot stel
lingen van kustartillerie en afweergeschut
Geen Britsche ambassadeur op
Kreta
S.P.T. meldt uit Beiroet: De vroegere Brit
sche ambassadeur in Athene, Sir Charles
Michael Falairet is in Beiroet aangekomen.
Na een kortstondig oponthoud aldaar is hij
naar Palestina doorgereisd. De ambassadeur
was vergezeld door verscheidene leden van
het personeel van het Britsche gezantschap in
Athene. Sir Charles heeft aan enkele journa
listen verklaard, dat de Britsche regeering
geen ambassadeur by de Grieksche regeering
op Kreta zal benoemen, daar alle aangele
genheden door het Grieksche gezantschap te
Londen behandeld zullen worden.
Het journalistenbesluit
De secretaris-generaal van volksvoorlich
ting en kunsten heeft een tweede uitvoerings
besluit betreffende het door den hoofd
redacteur op te stellen plan van werkverdee-
ling uitgevaardigd, dat aldus luidt:
rtik el 1. Het schriftelijke plan van
werkverdeeliing, als bedoeld in artikel 17 van
het journalistenbesluit, moet gereed zyn
uiterlijk 30 Juni 1941.
rtikel 2. De naam en woonplaats van
eiken journalist, aan wien de leiding van een
bepaald onderdeel van een nieuwsblad is
opgedragen, kloeten op elk exemplaar van een
nieuwsblad, verschijnende op 1 Juli 1941 of
nadien, vermeld worden.
Te Wageningen is een afdeeling opgericht
van den Ned. Centr. Bond van Ghr. Arbeiders
(sters) in de bedrijven van Voedings- en Ge
notmiddelen.
s. J. G. Dekking, predikant by de
Ned. Herv. Gem. van Houten (U.), de oudste
dienstdoende Ned. Herv. predikant in ons
vaderland, heeft thans eervol emeritaat aan
gevraagd tegen 1 Juli a.s. Ds. Dekking is
lim 84 jaar.
Ds. Dekking werd 30 April 1857 te Utrecht
geboren. Hij studeerde aan de Ryksuniversi-
teit te Utrecht theologie. In 188è candidaat
geworden in Overijssel, bevestigde zyn broer,
ds. W. H. Dekking, hem 12 Juli van dat jaar
te Zijderveld (Z.H.) in zijn eerste gemeente.
In 1888 vertrok hy naar Jaarsveld, welke
standplaats in 1898 met Krimpen a.d. Lek
verwisseld werd. In 1902 werd ds. Dekking
predikant te Monster en in 1915 deed hy
intrede te Montfoort. In 1916 verbond ds.
Dekking zich aan de gemeente van Renkum,
die hy in 1918 met Putten verwisselde. In
1921 werd het beroep naar Kesteren aange
nomen, vanwaar hij in 1929 naar Berg
ambacht ging. 18 Mei 1930, toen ds. Dekking
reeds bijkans 45 dienstjaren had, verbond hy
zich aan zijn tegenwoordige gemeente.
Ondanks zijn 84 jaar is ds. Dekking nog
steeds in actieven dienst. Tijdens zijn verblijf
te Bergambacht maakte hij deel uit van het
classicaal bestuur van Gouda, terwijl hij ook
zitting heeft gehad in het hoofdbestuur van
den Geref. Zendingsbond. Ondanks zyn hoogen
leeftijd gaat ds. Dekking nog eiken Zondag
tweemaal in zyn gemeente voor.
ALGEMEENE SYNODALE COMMISSIE
Tweede zitting
De president opende en ging voor in gebed.
De notulen van de vorige zitting werden ge
lezen en vastgesteld. De quaestor-generaal
werd ontvangen om toelichtingen te geven
op het door hem gevoerde beheer. Met
vreugde werd geconstateerd, dat de collec
ten voor de fondsen in 1940 een hoogere op
brengst gaven dan in 1939. Met leedwezen
werd vastgesteld, dat in 312 gemeenten geen
collecte voor het fonds voor noodlijdende
kerken en personen werd gehouden en 310
gemeenten geen bijdrage hebben gezonden voor
de generale kas. De commissie ter zake van
art. 37 reglement vacaturen bracht bij monde
van ds. J. Boonstra rapport uit In verband met
de onuitvoerbaarheid van dit artikel, werd ge
adviseerd geen maatregelen te treffen, maar
af te wachten de behandeling van het nieuwe
reglement op de predikantsplaatsen etc. Met
algemeene stemmen werd deze conclusie aan
vaard en besloten het rapport over te bren
gen aan de synode.
Namens de commissie, die de vraag onder de
oogen zou zien uir hoeveel personen, volgens
art. 15 alg. regL het moderamen van de
algemeene synode moet bestaan, bracht mr. C.
de Roon-Swaan rapport uit. De synodale com
missie besloot een geheel gewijzigd rapport
over te brengen bij de algemeene synode. Een
minderheid sloot zich aan bij het rapport van
mr. C. de Roon-Swaan. Aan den wensch van
deze minderheid zou worden voldaan om no!t
dit rapport voor te leggen aan de algemeene
synode.
Door mr. J. H. Bybau werd voorlezing gedaan
van een besluit in cassatie. Met dank aan de
commissie werd het concept aanvaard. Hierna
sluiting van de zitting en verdaging van de
vergadering tot Donderdag 10 uur.
Duitsche geestelijken in militairen
dienst
Het D.N.B. meldt uit Berlyn 13 dezer:
Als eerste Duitsche geestelijke heeft de pre
dikant Wilhelm Macholz, uit Seidenburg, het
distinctief van valschermschutter verkregen.
Het distinctief der pantsertroepen verkregen tot
nu 14 evangelische predikanten en 4 roomsch-
katholieke ordebroeders. Een-en-dertig evange
lische predikanten verkregen het distinctief der
infanterie-stormtroepen, 7 roomsch-katholieke
reguliere geestelijken kregen hetzelfde distinc
tief voor bijzonderen moed als hospitaal
soldaten in den Balkan-veldtocht.
NED. EVANG. VEREENIGING
De zeven en twintigste jaarlyksche verga
dering van de Nederlandsche Evangelische Ver
eeniging, tevens de 68e samenkomst van predi
kanten en gemeenteleden der evangelische
richting, 'Zal Donderdag 5 Juni te Zwolle onder
leiding van ds. A. de Jonge, em. pred. te
Zwolle, worden gehouden.
Gewest Gelderland-Overijsel
Confessioneele Vereeniqinq Christus als haar eenig Hoofd. Zonder pro-
9 9 test in zoo'n positie berusten, achtten Hoe-
demaker en Gunning terecht zonde der kerk,
„onze zonde", en zij wezen haar de weg van
hK8 ifert X8 dat"
Te Apeldoorn kwam het Gewest Gelder- Wo»dt? verscheurd-
land-Overijssel van de Confess. Ver. in jaar- m.,den tegenwoordigen geweldigen
vergadering bijeen, onder leiding van zyn ^?SIStijd schijnen de dagen van het liberalisme,
voorzitter, ds. J. J. C. Karres van Apeldoorn. llberaal individualisme, liberale demokratie
Na uitbrenging der jaarverslagen, waaruit 8eteld. **oe zal -IU worden de verhouaing sy-
bleek, dat het aantal leden stationnair bleef node-kerk? Zal nu: synode contra kerk, weer
en waarin wijlen ouderling R. Hulstein, worden: synode en kerk in harmonieuse sa-
overleden te Apeldoorn, werd herdacht, wer- menhang? Opmerkelijk is in onze dagen het
den tot bestuursleden herkozen ds. J. F. L. £oePe" ,om een kerk, die waarlijk als Kerk van
A. de Ja. - t
Hol Sch
Huernin
k jr. -
Slijk Ewijk, ds. W.
Zalk, de heer E. B.
n. Apeldoorn en de heer
v. d. Laan van Kampen.
In de middagvergadering refereerde dr. J.
K r o m s i g t van Zeist over:
Synode en Kerk
Dr. Kromsigt wilde achtereenvolgens
Jezus Christus en niet als religieus genootschap
zich (ook organisatorisch) openbaart In het
bijzonder ook de huidige synode (beJweld als
geheel der haar samenstellende'leden, niet als
instituut) toch weer van een opdracht aan
de kerk gegeven door haar Hoofd. Door de
Boodschap der synode kreeg het officiële ker
kelijk orgaan nieuwe beteekenis, mede door
besliste artikelen over de verschillende punten
der boodschap. Van groot gewicht is voorts
gaan: le. hoe het oorspronkelijk was. syno- de commissie van kerkelijk overleg, die
de en kerk; 2e. hoe het werd: synode contra andere commissies instelde, waaronder vooral
kerk, en tenslotte het uitvoerigst stilstaan die voor gemeenteopbouw belangrijk is. PriJ-
bij de vraag 3e of het nu weer zal worden: zenswaardige activiteit. Bij haar actie stuit
synode en kerk. de synode echter onvermijdelijk op de rich-
Na eep korte historische inleiding over de tingskwestie, (de kwestie der verhouding van
verhouding na de afschaffing der Roomsche genoemde religieuse groepen). Dat is niet
priesterheerschappij deed spr. uitkomen, dat slechts de kwestie omtrent verscheidenheid in
de vergaderde kerk in haar Nat. Synode luis- de predekv -e van gen zelfde Evangelie, maar
tert naar het Woord haars Heeren, daarop de vraag of zich als Evangelie van Jezus,
antwoord geeft in haar belijdenis, het in de Christus ook aandient, wat Paulus Gal. 1 het
prediking harer leeraars naar Schrift en De- „andere" evangelie noemt, dat volgens hem in
lydenis is, vertolkt en ook toeziet, dat hare de kerk niet kan noch mag worden getole-
leeraars niet komen met hun „eigen" woord reerd, een zoogenaamd evangelie, dat van het
en zoo zouden brengen het „andere" evan- christocentrisch karakter van belijdenis, pre-
gelie, dat Paulus Gal. 1. uitdrukkelijk ver- diking, kerkgemeenschap, van het alleenzalig-
werpt. makende van Jezus en van 't geloof in Hem
2e. Deze harmonieuse verhoudirj tusschen niet Weten wil.
Synode en Kerk uit de dagen der Reformatie Zal de Synode hiertegenover nu breken
is na de Fransche Revolutie radicaal ver- met de dubbelzinnige ja-en-neen houding
anderd. Het heerschende liberalisme, dat der Synodale organisatie? Of zal ze zich ervoor
staat en staatsinstellingen „neutraal" (feite- laten vinden om kerkelijke uitspraak en be-
lijk liberaal) maakte, drong aan de Gerefor- slissing in deze, ook als haar actie er on-
meerde volkskerk een synodale organisatie vermijdelijk toe gaat nopen, te blijven ver-
op, die niet bij haar wezen paste. Toen werd hinderen en daarom opwekken tot blind
het: Synode, juister synodaal bestuur, con- vertrouwen, dat de oogen voor de zonde dezer
tra Gereformeerde Kerk. De dusgenoemde dubbelzinnigheid sluit? Wij hopen van haar
synode hield op regeeringsorgaan te zijn van betere dingen. Niet een drijven in confessio-
het eenig Hoofd der Kerk, hield eveneens nalistische richting, waarbij de belijdenis-
op belijdenisorgaan te zijn der kerk, werd schriften worden g e 1 ij k g e s t e 1 d met Gods
krachtens samenstelling en functie veeleer Woord, maai een eind maken met het
administreerend hoofdbestuur van een ge- streven om zich van deze dubbel-
nootschap van religieuse menschen, waarin zinnigheid te bekeeren en onze Kerk
ruimte werd verschaft aan allerlei soorten zich bij vernieuwing te doen openbaren als
van zich ohristelijk noemende religiositeit. Kerk van Jezus Christus met besliste be-
Evenals in de „neutra le" staat het lijdenis van Zijn alleen-zaligmakenden Naam
christendom de positie kreeg van een in eensgezindheid met 't geen onze vaderen
partij naast daarmee gelijkgerechtigde on- in refJrmatietijd deden. Maar daartoe wordt
christelijke en antichristelijke partijen, zoo van de huidige Synode groote zelfverlooche-
kreeg i n de door de organisatie van 1816 ning geëischt. Dat beteekent het betreden
gebonden Gereformeerde Kerk (die door van den weg eener reorganisatie, waarbij
deze band niet ophield in wezen kerk te zijn) aan de kerk hare oorspronkelijke vergade-
de Gereformeerde confessie en prediking, ringen als noodige regeerings- en belijdenis-
sterker: de christocentrische belijdenis en organen worden hergeven en zoo ook het
prediking de positie van een p a r t ij naast Synodaal bestuur vrijwillig plaats maakt
groepen, die het gereformeerde, sterker het voor een vergadering, die weer waarlijk
christocentrische, karakter van kerk, belij- Nationale Synode is. Wanneer zij door haar
denis en prediking verwierpen. De Kerk eigen actie noodwendig voor deze eisch komt
zelve werd daardoor gedrongen in een dub- te staan, make Gods Genade haar dan tot
belzinnige ja-en-neen positie tegenover Jezus deze zelfverloochening bekwaam.
worden thi
welke vroeg'
trschillende plaatsen in
n de turven gestoken,
slechts bij hooge uitzondering werd
verricht (Pax-Holland)
BOND VAN NED. HERV. J. V. OP G. G.
De 31e bondsdag van den Bond van Ned.
Herv. Jongelingsvereenigingen op Ger. grond
slag, op Hemelvaartsdag a.s., zal n i e t, zoo
als gemeld, te Amersfoort gehouden worden,
maar in de Janskerk op het Janskerkhof te
Utrecht De vergadering vangt des voorm
11 uur aan. De agenda werd reeds door ons
vermeld.
De Janskerk le Utrecht.
Omtrent dit kerkgebouw, waarin men op
Hemelvaartsdag hoopt samen te komen,
schrijft „De Vaandrager": „Deze kapittel
kerk, van Sint Jan, gewijd aan Johannes den
Dooper, is door Bisschop Bernulf gebouwd
in de jaren 10481054. Reeds in 1148 en
later nog eens in 1276 werd het gebouw door
brand geteisterd. Van zijn schoonheid is
bijna niets meer overgebleven. In 1586 en
87 werd dit gebouw gebruikt voor de lege
ring der Engelsche soldaten, en in 1811'13
werd hier de conscriptie voor de Fransche
legioenen van Napoleon gehouden. Een vijf
de gedeelte van de binnenstad werd in de
middeleeuwen ingenomen door het vrije
rechtsgebied van St. Jan, binnen dat terrein
had de stedelijke overheid niets te zeggen;
in de 16e en 17e eeuw werd op het St. Jans
kerkhof ocfo d|e gezamenlijke vergadering
der verschillende gildebroeders gehouden.
In 1838 werd bij graafwerk in de kerk het
geschonden beeld van Johannes den Dooper
gevonden; het is nog in het stedelijk museum
aanwezig; in de rechterhand houdt het een
vierkanten plaat met het opschrift: „Parate
viam Domino."
Moge ook onze komende bondsdag ondei
de gunste Gods aan de vervulling van die
spreuk dienstbaar zijn: „Bereidt den weg
des Heeren."
PRIJSVRAGEN.
Bestuurders van het Haagsche Genootschap
tot verdediging van den Christelijken Gods
dienst berichte^ dat ter beantwoording van
de door hen uitgeschreven prijsvraag: „Het
Haagsch Genootschap vraagt een uitéénzet
ting van den zin en de waarde van de leer
van den Heiligen Geest binnen het kader van
de leer der drie-éénheid", één verhandeling
is ingekomen. Deze verhandeling kon niet in
aanmerking komen, omdat door den schrijver
niet aan alle voorwaarden van hét program
was voldaan.
Bestuurders schrijven de volgende prijs
vraag om beantwoord te worden vóór
1 Februari 1943 uit: „Het Haagsch Genoot
schap vraagt een critisch onderzoek naar de
waarde der rabbijnsche litteratuur voor de
verklaring van het Nieuwe Testament".
Voor de voldoende beantwoording van elke
prijsvraag wordt de som van vierhonderd
gulden uitgeloofd, welke som de schrijvers
geheel in geld ontvangen, tenzij ze de
gouden medaille van het genootschap of de
zilveren medaille verkiezen mochten. De oe-
kroonde verhandelingen worden zoo mogelyk
door het Genootschap in zijn Werken opge
nomen en uitgegeven.
Voor verdere bijzonderheden wende men
zich tot den secretaris van het Genootschap
dr. A. H. Haentjens, Thorbeckelaan 635
te 's Gravenhage.
DE NED. HERV. KERK TE WARMENHUIZEN
Het kerkgebouw der Nederlandsche Her
vormde gemeente te Warmenhuizen vertoont in
den laatsten tijd duidelijke sporen van verval
Zoo is er tusschen den toren en het eigenlijke
kerkgebouw een groote scheur ontstaan.
Bovendien moet het koor dringend worden her
steld. Men heeft een comité gevormd, dat de
restauratieplannen bestudeert. Monumenten
zorg heeft reeds een onderzoek ingesteld.
KERKDIENSTEN TE LEWEDORP
De kerkeraad der Geref. kerk te Nieuwdorp
(Z.-B.) besloot te Lewedorp kerkdiensten in te
stellen. De afstand van Lewedorp naar Nieuw
dorp is voor de leden der gemeente, die in
eerstgenoemde buurt wonen wel wat ver, Voor-
loopig zal om de veertien dagen een avond
dienst worden gehouden. Zondagavond werd
onder leiding van den predikant ds. E. Beukema
de eerste dienst te Lewedorp gehouden.
VEREENIGING VAN OUDERLINGEN
N. H. KERK
De Vereeniging van ouderlingen in de Neder
landsche Hervormde kerk hoopt op 22 Mei a.s.
te Utrecht haar jaarlijksche algemeene vergade
ring te houden. Prof. dr. H. Kraemer te Lei
den zal spreken over het onderwerp: „Kerke
raad en ouderlingschap in het lich-t van het
gemeentebegrip."
VALERIUSKLINIEK AMSTERDAM.
By het op 13 Mei 1941 gehouJien examen
ter verkrijging van het ziekendiploma B
(verpleging van geestes- en zenuwtzieken),
hetwelk werd afgenomen ten overstaan van
de Rijksgedelegeerden Dr. H. Sap te 's-Gra-
venhage, Dr. H. Hirschfeld te Medemblik en
Dr. H. Bouman te Bennebroek. slaagden de
zusters: M. Advokaat, A. Faber, W. H. den
Hartog, J. Hofman, T. Mulckhuijse, J.
Nentjes, F. van Popta, C. M. Porsius. J.
Renzema, F. J. M. Soethout, S. C. Vasbinder,
P. van de Veldie en J. R. de Vries.
Aan deze verpleegsters werd, behalve het
Rijksdiploma met bijbehoorend onderschei-
dingsteeken, ook het diploma en insigne uit
gereikt van de Vereeniging tot Christelijke
verzorging van geestes- en zenuwzieken,
voor welk examen zij reeds op 4 April 1941
het eindexamen in de Theologische vakken
hadden afgelegd.
DE KERKDIENST BIJ LUCHTALARM.
De kerkeraad der Geref. kerk van n-
schede heeft op voorstel van de commissie
van administratie een aantal besluiten geno
men in betrekking tot de luchtbescherming,
die in de plaatselijke kerkbode zijn afgedrukt
en waaraan wij het volgende ontleenen:
In elk der drie kerkgebouwen worden min
stens 3 bakken met zand geplaatst benevens
de noodige emmers, schoppen en harken ter
wijl in elk kerkgebouw ook een ruimvoorziene
verbandtrommel aanwezig zal zijn. De kosters
zullen opdracht ontvangen om Dij luchtalarm
electriciteit en gas af te sluicen.
Ook zal een z.g. ordedienst worden inge
steld, zoo mogelijk in elk kerkgebouw van on
geveer 20 personen, die tol taak hebben de
kerkgangers rustig te houden en te verhinde
ren dat men het kerkgebouw uitloopt. Het ligt
in de bedoeling den leden van de ordedienst
vaste plaatsen te geven verdeela over de ver
schillende blokken en nabij de uitgangen. Ook
eenige ouderlingen en diakenen kunnen to: de
ordedienst behooren.
Er zai voor elk kerkgebouw een E.H.B.O.-
dienst worden gevormd, t.a.w. de 3 Geref. art
sen van Enschedé zich bereid hebben ver
klaard als leider op te treden.
De kerkdienst zal by luchtalarm worden
geschorst, waarbij niemand het kerkge
bouw verlaten mag, uitgezonderd zij, die zich
wegens dienstverrichtingen naar hun mel-
dingsposten moeten begeven, terwijl ieder aan
geraden wordt zich zoo kalm en rustig moge
lijk te houden en de wenken van de tot den
ordedienst behoorende personen op te volgen.
De dienstdoende predikant zal met eenige
ouderlingen overleg plegen op welke wijze bij
luchtalarm het samenzijn het best verder ver-
loopen kan. De Commissie van administratie
zal nog nader onder oogen zien op wt ke
wijze de galerijen het best Kur.nen worden
ontruimd.
