Jlicume £riJtscl)f CToumut
<z
c
Dagelijks
verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
CE
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 2.47, vermeerderd met
(klS incassokosten. Per week 19 ct
Losse nummers 5 ct. Zaterdagnummers
ntet Zondagsblad 7^4 ct Alles bij
vooruitbetaling.
I Advertentieprijzen
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58936
24 ct per regel. Ingezonden Mdde-
deelingen 48 ct per regel. Minimum
5 regels. Bewijsnummer 5 ct. Bij con
tract belangrijke korting.
No. 6426
Hoofdredacteur H. Diemer, Rotterdam.
MAANDAG 12 MEI 1941
mm m
Zie Jaargang de
)e vermogenstoestand
onzer landbouwers
jeeds eerder werd er door ons op ge
len, dat tengevolge van de inwerking-
Jing van de Verordening betreffende
vervreemden van landbouwgronden,
f verschillende z.g.n. hypotheekboe-
de mogelijkheid van verkoop aan een
j-gebruiker, voor een >prijs hooger
jend dan die in 1939 gold, aanmerkelijk
^geperkt.
'ij hebben toen bepleit, dat de Secre-
i-Generaal van het Departement van
jdbouw en Visschery voor deze geval-
I gebruik zou maken van de bevoegd-
1, hem in artikel 3 der Verordening
*ven,'n.l. toe te stemmen in de over-
pht, na ontheffing van één of meer
(gestelde eischen.
in zou aan een niet-gebruiker kunnen
ien verkocht, waarna de verkooper
iter kon worden voor een door Pacht
er of Pachtbureau ge toetsten pacht-
Itusschen heeft de Directie van den
(dbouw (zie Nederlandsch Landbouw-
Qcblad van 2 Mei 1941) een onderzoek
jsteld naar den vermogenstoestand
een groep landbouwers en daarbij
I vergelijking gemaakt tusschen den
Jtand op 1 Mei 1940 en 1 Mei 1932. In
1 betrof het onderzoek 3748 bedrijven,
1940 kwamen hier nog 3447 andere
jfijven bij, tot een totaal van 7195.
tor een gedeelte was het land eigen
een ander deel werd het
fccht.
totale oppervlakte (eigendom en
Bit) van die bedrijven bedroeg in 1940
1540 H.A., in 1932 90,465 H.A.
Jet landbouwkapitaal (grond, gebou-
inventaris, voorraden, vorderingen)
I voor deze bedrijven in 1940 gesteld
|den op rond 181 millioen gulden, in
op rond 91 millioen. De totale be-
Ifsschulden bedroegen respectievelijk
jn 52 millioen gulden, zoodat het eigen
lbouwkapitaal op 1 Mei 1940 uit-
ikte 117 millioen en in 1932 39 mil-
n gulden.
ferwijl dus het onderzoek zich op
!ei 1940 uitstrekte over bijna het dub-
i aantal bedrijven en iets minder dan
dubbele aantal H.A. van 1932, was
gaarde van het eigen kapitaal in 1940
maal zoo groot als in 1C32.
Ien zou hieruit de conclusie kunnen
leen, dat op de onderzochte bedrijven
hypothecaire en andere schulden ten
chte van de bezittingen op 1 Mei 1940
minder drukkend kunnen worden
kemerkt, dan op 1 Mei 1932.
'u is o.i. voorzichtigheid met het ge-
[k van deze cijfers geboden,
llereerst zouden de cijfers meer waar
hebben indien in 1932 en 1940
el f d e groep bedrijven naast elkaar
geplaatst. Uit de beschikbare gege-
8 is thans niet na te gaan, welke in-
Id de toevoeging van de groep nieuwe
Rijven op het eindcijfer van 1 Mei
theeft gehad.
>rts ontbreekt een nadere specifica-
/oorzoover onder de onderzochte be
ven b.v. naast een aantal zeer zwaar
iste, ook een groep onbelaste bedrij-
viel, zullen deze laatste het totaal
rag in 1940, vergeleken met het jaar
2, gunstig beïnvloed hebben.
hmers kunnen de bóeren-eigenaren
een onbelast bedrijf vaak de som, die
jars aan rente of pacht moet worden
(aid, „opzij" leggen, of hun inventaris
fcrooten of vernieuwen,
ijn de bedrijven slechts voor een klein
1 belast, dan kon misschien tusschen
2 en 1940 een gedeelte van die kleine
kld nog worden afgelost,
iaarentegen kan de groep der zwaar
Iste bedrijven öf geen cent vooruit-
ti öf nog achteruitgegaan zijn.
'it de hier gegeven cijfers is dit niet
zien. Vandaar de o.i. betrekkelijke
|rde van het onderzoek,
ovendien is hét bekend, dat in som-
p streken van het land de schulden
der boeren in het algemeen veel groo-
iis dan in andere. Met gemiddelden
it men op dit terrein niet ver.
[dien echter, niettegenstaande deze
Dlkomenheden van het onderzoek,
I staat, dat de zeer bezwaarde eigena-
tot de sporadische figuren behooren,
I is er des te meer reden om die enkele
pallen" te helpen door middel-,van ar-
|1 3 der Verordening betreffende het
Jreemden van landbouwgronden. Naar
meer ingrijpende oplossing behoeft
niet gezocht te worden.
Mr. W. RIP.
1816 T. M. Loomon 1941
Een „groote kleine man" in
Gods Koninkrij-k
De Reveil-getuige voor het volk
herdacht
(Van onzen Amsterdamschen redacteur.)
Vandaag is het 125 jaar jaar geleden, dat
T. M. Looman, vermaard als godsdienstonder
wijzer, Bijbellezer, Zondagsschool- en zen
dingsman en als stichter van eenige belang
rijke Christelijke vereenigingen, te Amster
dam werd geboren.
Onaanzienlijk uiterlijk.
Theodorus Matthijs Looman, die dus op
12 Mei 1816 het levenslicht zag, werd door
zijn ouders bestemd voor het onderwys.
Zijn zwakke gezondheid zal hiertoe wel mede
aanleiding zijn gewéest. Hij was klein van
ZON EN MAAN
lonsopgang 13 Mei 5.48; ondergang 21.25
faansopg. 13 Mei 0.02; ondergang 7.58
(aansopg. 14 Mei 0.55; ondergang 8.57
Eerste kwartier Zondag 4 Mei, volle
haan Zondag 11 Mei, laatste kwartier
Zondag 18 Mei; nieuwe maan Maandag
26 Mei.
(Foto Rott.)
persoon en droeg het hoofd scheef op den
ineengegroeiden romp. In dit onaanzienlijk
lichaam woonde echter een sterke, vurige
geest, een liefdevol hart, een krachtige wil.
Bijna zijn gansche leven heeft hij in den
dienst des Heeren mogen besteden en reeds in
de prille jeugd openbaarde zich bij hem tee-
dere godsvrucht.
Aanvankelijk gaf hij als onderwijzer-met-
hoof da c te les op eene lagere school, doch met
het oog op zijn wankele gezondheid besloot
hij huisonderwijzer te worden bij bemiddelde
families. Zoo kwam hij ook ten huize van
mr. I. da Costa, hoewel deze meer bekend
dan bemiddeld was. Da Costa, wiens zoon
Looman onderwees, ried hem aai
onderwijzer te worden, een raad
Looman gevolg gaf. Hij behoorde tot de
Waalsche gemeente en met medewerking van
zijn predikant, Ds. P. J. L. Huet, werd hij
door den Waalschen kerkeraad na onderzoek
als „catechist" aangesteld.
Godsdienstonderwijzer.
In 1844 kwam Looman in aanraking met
een groepje aanzienlijke Reveil-mannen. Het
waren de heeren mr. W. Backer, J. van Eik,
G. H. de Marez Oyens, J. L. Gregory Pier-
son, mr. P. J. Teding van Berkhout en J. D.
Waller. Zij hadden in 1841 de eerste Zondags
school te Amsterdam opgericht, onder leiding
van den heer P. J. Mattheijer. Deze vertrok
echter drie jaren later als hoofd eener kost
school naar Rijssel in Noord-Frankrijk en in
diens plaats benoemden de heeren Backer c.s.
Looman als leider. Hij gaf aan dit werk uit
breiding door een Woensdagavond-catechi
satie in te stellen voor oud-leerlingen zijner
Zondagsschool en van de Hervormde Diaco
niescholen, waarvan er enkele in de hoofd
stad waren en die uitgingen van den kerke
raad der Ned. Herv. gemeente.
Strubbelingen.
Deze moderne kerkeraad was echter niet
gesticht over het streven der heeren Backer
c.s. en nog minder over den arbeid van Loo
man. Men probeerde zijn werk te verhinderen
door hem niet bevoegd te verklaren. Leer
lingen van Looman, die zich aan een onder
zoek in een der lokalen van de Nieuwe Kerk
ten overstaan eener kerkeraadscommissie
moesten onderwerpen logenstraften intus-
schen het kleineerend oordeel van den kerke
raad. Zij slaagden allen. Men kon dus niet
verhinderen, dat Looman godsdienstonderwijs
zuiver Bijbelsohen geest gaf. De maatregel
werd ingetrokken en vervangen door een
ander besluit, waarbij bepaald werd dat leer
lingen van Looman niet tot het doen van be
lijdenis in de Ned. Herv. Kerk konden worden
toegelaten.
Ook dit besluit heeft de kerkeraad na eeni-
gen tijd moeten terugnemen. In de eerste
plaats omdat de orthodoxe predikanten Brui
nier en van Staveren de leerlingen van Loo
man toch accepteerden. En verder wijl de
heeren Pierson en de Marez Oyens zich in
1847 tot de Algemeene Synode der Ned. Herv.
Kerk wendden.
In hun bezwaarschrift tegen het besluit
van den Amsterdamschen Kerkeraad be
riepen zij zich op de Doopsbelofte, die inhield
dat zij zelve gehouden waren hunne kinderen
in de Christelijke leer te onderwijzen of dit
onderwijs over te dragen aan een man hun-
De Synode zwichtte voor deze argumen
tatie, verklaarde het kerkeraadsbesluit voor
onwettig en verplichtte den kerkeraad alzoo
het onderwijs van Looman te erkennen.
Kerkherstel
Na deze strubbeling in zijn jonge jaren
heeft Looman verder tot in hoogen ouderdom
zijn alom bekend en door velen.gewaardeerd
godsdienstonderwijs mogen geven. Hij begon
zich op het gebied der inwendige zending te
bewegen teneinde zoo den Christus der
Schriften in wijden kring te kunnen verkon
digen. Het Evangelie bracht hij op deze wijze
niet alleen onder de kinderen in hoogere
standen, doch ook onder de volksjeugd en bij
de mannen en vrouwen in geringe buurten.
In hetzelfde jaar, dat de heeren Pierson
en de Marez Oyens bij de Synode hun beklag
indienden tegen de willekeurige handelingen
van den modernen kerkeraad, stichtte Loo
man de Vereeniging ter verbreiding der
Waarheid. Op 11 November 1847 werd onder
zijn leiding in het gebouw Elandsstraat 84,
een voor maligen volksschouwburg, de eerste
vergadering dezer vereeniging gehouden, die
Bizonder zware aanval op Londen
Britsche vliegtuigen boven Berlijn
en Mannheim
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakte Zaterdag bekend.
Het lucht wapen heeft in het zeegebied
rondom Engeland twee koopvaardij
schepen met tezamen 3000 ton tot zinken ge
bracht, en drie andere schepen beschadigd,
waaronder een groot vrachtschip zoo ernstig,
dat dit vaartuig als verloren beschouwd moet
worden. Gevechtsvliegtuigen bombardeerden
ten Zuiden van Portsmouth een Britschen
torepedobootjager, welke in brand geraakte.
In den afgeloopen nacht bombardeerden
gevechtsvliegtuigen met goede uitwerking
wapenfabrieken en vliegvelden in de Mid
lands en in Zuid-Engeland, alsmede
havenwerken aan de Schotsche Oost
kust en in West- en Zuid-Oost En
geland. Hierbij gelukte het een vijandelijk
vliegtuig neer te schieten.
In Noord-Afrika verliepen plaatse
lijke gevechtshandelingen by Tobroek en Sol-
loem met goed succes voor de Duitsch-Ita-
liaansche troepen. Bij het eiland Malta ver
nietigden Duitsche duikbommenwerpers een
Britsohen onderzeëer.
De vijand liet vannacht op versoheidene
plaatsen in Z u i d-W est Duitschland
brjsant- en brandbommen vallen. Vooral in
Mannheim ontstond schade in woonwij
ken en werden branden veroorzaakt in fa
brieken, welke echter snel gebluscht konden
worden. Afzonderlijke vliegtuigen deden een
aanval op het centrum van de r ij k s h o o f d.
stad. Onder de burgerbevolking werden
eenige slachtoffers gemaakt aan dooden en
gewonden. Nachtjagers en luchtdoelartillerie
schoten vijf, marine-artillerie twee Britsche
vliegtuigen omlaag.
Bij nachtelijke aanvallen op Plymouth
heeft zich de bemanning van een gevechts-
daar nog altyd haar gezegend werk verricht.
Drie jaren na de oprichting schreef de heer
J. A. Wormser in een brief aan mevrouw
Groen van Prinsterer zeer waardeerend over
dit werk van Looman; „De Vereeniging tot
verbreiding der Christelijke Waarheid telt
reeds 300 leden. Zij houdt brei- en Zondags
scholen en beheert een bibliotheek. Veertig
kloeke mannen hebben zich dezer dagen ver
bonden om als zendelingen gratis armen te
bezoeken, die in onwetendheid voortleven."
Voor deze mannen vroeg Wormser aan
mevrouw Groen exemplaren van „Het recht
der Hervormde gezindheid", „De maatrege
len tegen de Afgescheidenen" en andere
pennevruchten van haar grooten echtgenoot.
In 1855 behoorde Looman tot de oprichters
van de zendingsvereeniging het „Java-
Comité", waarvan hij vele jaren voorzitter is
geweest.
Met de heeren Ds. C. S. Adama van Schel-
tema, Dr. Ph. J. Hoedemaker en E. van
Weede van Dijkveld stichtte hij in 1866 de
Nederlandsche Zondagsschoolvereeniging,
over welker 75-jarig bestaan wij onlangs
hebben geschreven. Later heeft Looman
medegewerkt aan de oprichting der Vereeni
ging van Ned. Herv. Godsdienstonderwijzers
„Zarfath".
Door het in leven roepen dezer vereeni
gingen en vooral door zijn degelijk, wel ge
fundeerd godsdienstonderwijs heeft Looman
mede den Bijbel onder het volk gebracht, de
belijdenis der vaderen in eere hersteld en
het kerkelijk bewustzijn verlevendigd. Toen
in 1867 in de Ned.' Herv. Kerk de kiescolle
ges werden ingevoerd, had te Amsterdam
onder leiding van T. M. Looman de verkie
zing van leden voor dit nieuwe college plaats.
De ortjiodoxie zegevierde, later ook in den
kerkeraad en op den kansel, waar de moder
ne prediking al meer verdrongen werd door
de Evangelieverkondiging naar de Schriften.
Zoo heeft Looman een actief aandeel geno
men in den strijd voor kerkherstel.
Dr. A. Kuyper was een der eerste predi
kanten, door het in meerderheid Gerefor
meerde Kiescollege in 1870 in de hoofdstad
beroepen. Hij huldigde Loomans verdiensten
in „Het vergrijp der zeventien ouderlingen".
Bij het 25-jarig bestaan van de Vereeni
ging ter verbreiding der Waarheid in 1872
herdacht hij in warme bewoordingen wat
Looman ten dienste van Gods Koninkrijk
reeds had verricht. Met Kuyper is Looman
evenwel niet ten' einde toe meegegaan. Hij
zag zijn roeping in de Ned. Herv. Kerk.
Spreker en schrijver
In de groote Amsterdamsche gemeente
heeft hy 56 jaar het ambt van godsdienst
onderwijzer vervuld. Ongeveer 30 jaar heeft
hij in vroeg-, middag- en avondbeurten zijn
door velen gezochte Bijbellezingen gehouden.
In het Walenweeshuis, Vijzelgracht hoek
Prinsengracht, sprak hij 42 jaren achtereen
eiken Zondagmorgen voor een gemengd ge
hoor. Daarbij trad hij vaak op in allerlei
Evangelische samenkomsten, op zendings
feesten en in andere christelijke vergaderin
gen.
Looman heeft ook veel geschreven. Hij was
medewerker aan het „Zendingsblad voor de
jeugd", aan „De Christelijke Verzamelaar"
en „De Christelijke Familiekring". Tot bij
Paul Kruger in Transvaal toe was bekend
zijn „Gids voor den Bijbellezer'4: Verder was
hij auteur van kinderverhalen en van tal
rijke grootere en kleinere geschriften.
Op Maandagmorgen 25 December 1899
heeft hij voor het laatst een Bijbellezing in
het Walen-weeshuis geleid. Hij moest èr bij
zitten en de dienst duurde niet langer dan
een groot half uur. Optreden in de Oude
Kerk 's avonds op dezen Kerstdag ging niet
meer. In den nacht van 3 op 4 Januari 1900
kwam voor den onvermoeiden 83-jarigen ge
tuige voor de Waarheid Gods het einde. Zijn
vrouw en zeven kinderen waren hem in de
eeuwige rust voorgegaan en tien dagen later
volgde zijn laatst overgebleven dochter.
Een groote schare mannen en vrouwen uit
allerlei levenskring deed hem op de begraaf
plaats „Te Vraag" aan den Sloterweg uit
geleide. De heeren A. J. Hoogenbirk, Dr E.
Barger en F. W. A. Korff behoorden tot hen,
die getuigenis gaven aan hetgeen God in
dezen „grooten kleinen man" tot verheerlij
king Zijns Naams had gewrocht.
Zijn werk leeft voort in zijn geschriften,
in de vereenigingen, die hij tot zijn dood
heeft geleid, en in de herinnering bii zeer
velen. De naam van T. M Looman wordt
in de hoofdstad en daar buiten nog altijd
met eerbied genoemd.
vliegtuig, luitenant Pichler, oberfeldwebel
Abraham, feldwebel Stöger en onderofficier
Jacobi verscheidene malen bijzonder onder
scheiden.
Duitsche successen ter zee
Een Engelsche aanval op Hamburg
Het Britsche luchtwapen heeft in de
laatste nachten opnieuw en systematisch
woonwijken van Duitsche steden, o.m.
de Rijkshoofdstad, gebombardeerd. Ter
vergelding hebben in den afgeloopen
nacht sterke strijdkrachten van het Duit
sche luchtwapen een gTooten aanval op
Londen u-igevoerd.
In opeenvolgende golven werd de Britsche
hoofdstad bij goed zicht op den grond met
brisantbommen van alle kalibers en met
tienduizenden brandbommen bestookt. Groote
branden in de bocht van de Theems, vooral in
de Commercial Millwall-havens en tusschen
Waterloo-Bridge en de Victoria-havens ga
ven de groote uitwerking te zien. Een vlam
menzee ten Noord-Westen van de Bocht van
de Theems was nog op een afstand van
100 km zichtbaar.
Andere formaties gevechtsvliegers verniel
den met voltreffers van bommen groote dee-
len van een fabriek voor lichte metalen en
motoren, benevens een tweede wapenfabriek
in het Zuiden van het eiland en bestreden
met succes haveninstallaties aan de monding
van de Theems, in Plymouth en aan de Zuid-
Oostkust. Boven Engelsch gebied werden
twee vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Duikboofen hebben bij operaties in hef
Noorden van den Atlanlischen Oceaan
29.800 br. t. scheepsruimle der vijande
lijke koopvaardij' tot zinken gebracht.
Bovendien werd een Britsche duikboot-
val door torpedotreffers zwaar be
schadigd.
In hel Zeegebied om Engeland brachten
gevechtsvliegtuigen een in konvooi varend
koopvaardijschip van 5000 br. t. tot zin
ken en beschadigden zeven andere groote
schepen zwaar.
In Noord-Afrika hebben troepen van het
Duitsche Afrikaansche corps voor Tobroek
drie stukken zwaar luchtafweergeschut buit
gemaakt, benevens verder oorlogstuig. Overi
gens bleven de gevechtshandelingen in dit
gebied beperkt tot wederzijdsche bedrijvig
heid der artillerie. In succesrijke gevechten bij
Solloem werden drie Britsche pantserwagens
vernield, verscheidene stukken geschut en
pantserwagens buitgemaakt en een aantal
krijgsgevangenen mee teruggebracht.
Bij een aanval op het eiland Malta schoten
Duitsche jagers gisteren een viermotorige
Britsche vliegboot van het Sunderland type
in brand.
De vijand heeft in den afgeloopen
nacht met vrij sterke strijdkrachten in
hoofdzaak de stad Hamburg aangevallen.
Door het neerwerpen van brisant- en
brandbommen ontstonden talrijke bran
den en verwoestingen, bijna alleen in
woonwijken. De oeconomisch-militaire
schade is niet belangrijk.
De burgerbevolking leed verliezen aan
dooden en gewonden Eenige vliegtuigen
drongen door tot in den omtrek van de Rijks
hoofdstad. Nachtjagers schoten acht van de
aanvallende Britsche vliegtuigen neer.
Prof. dr. D. J. Korteweg t
In den ouderdom van 93 jaren is de oud-
hoogleeraar in de wiskunde aan de univer
siteit van Amsterdam, prof. dr. D. J. Korte
weg, te Amsterdam overleden.'
DieJerik Johannes Korteweg was geboren
31 Maart 1848 te 's-He- togmbosch. Hij stu
deerde te Delft van 18651869, maar liet vrij
spoedig de technische studies varen om mid
delbaar-onderwijs-examens te doen. In 1869
werd hij leeraar te Tilburg, in 1873 te Breda
en hij was van 18811918 hoogleeraar te Am
sterdam. Als leeraar te Brecüa deed hij in
1876 admissie-examen te Utrecht, 1877 aldaar
candidaats-, in 1878 doctoraal in wis- en na
tuurkunde te Amsterdam en promoveerde al
daar 12 Juli 1878 op een proefschrift „Over
voortplantings-snelheid van golven in elas
tische buizen". De titel van zijn entieerede
aan de unive.s te it van Amsterdam luidde:
„De wiskunde als hulpwetenschap".
Engelsche luchtaanvallen
Het A.N.P. meldt:
In het afgeloopen weekeinde is de Britsche
luchtmacht met eenige toestellen boven ons
land geweest. Er werden een aantal brisant-
en brandbommen geworpen. In totaal is een
burger gedood en zijn er vier licht gewond;
van de Duitsche weermacht werd een persoon
licht gewond. Verder zijn acht woningen
zwaar, 64 lich beschadigd en bracht de lucht
druk aan ongeveer honderd huizen glasschade
toe. Door een brandbom werd een heidebrand
veroorzaakt; 30 ha. heide brandden af. In een
andere plaats werd een waterleiding bescha
digd, die inmiddels reeds weer hersteld is.
De Engelschen moesten hun tochten boven
ons land in dit weekeinde met vier hier omlaag
geschoiten vliegtuigen betalen De beman
ningen kwamen hierbij deelsom het leven,
en werden deels gevangen genomen.
BRAND OP HET STATIONSEMPLACE
MENT
In den nacht van Zaterdag op Zondag brak
even voor middernacht door tot nog toe onop
gehelderde oorzaak brand uit in een groote
hoeveelheid licht ontvlambaar materiaal van
de firma Z., dat opgeslagen was op het
stationsemplacement Ede-i >rp. De brandweer
die snel ter plaatse was, tastte, daarbij gehol
pen door Duitsche militairen, het vuur met
drie slangen op de waterleiding aan, waar
door het gevaar voor uitbreiding, dat met het
oog op de belendende nuizen en den sterken
oostenwind, niet denkbeeldig was, kon wor
den voorkomen. Omstreeks 1 uur in den nacht
had men den feilen brand onder de knie; de
aangerichte schade is vrij aanzienlijk.
CLANDESTIENE SLACHTERIJ ONTDEKT
De Diemer politie heeft bij den veehandelaar
E. Z. aan den Diem een inval gedaan Hij werd
verdacht zich aan clandestiene slachting schul
dig te maken. Een pas geslacht schaap werd
aangetroffen in een schuur, toebehoorende aan
Z„ doch welke weer onderverhuurd was aan
W C. V. Het verder ingesteld'onderzoek bracht
aan het licht, dat in den laatsten tijd drie scha
pen waren geslacht. Zoowel E. Z. als W. C. V.
zijn opgesloten.
Kerk en Zending
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Driesum, cand. H. Abma
te Ede. Te N.-Pekela, A. v. d. Most te
Farmsum.
Aangenomen Naar 's Heerenhoek-
Nieuwdorp, cand. W. C. Luuring te Heem
stede.
Benoemd tot hulppred. te 's-Gravenhage
(voor wijk X) A. de Vries, cand. aldaar.
CHR. GEREF. KERK.
Bedankt: Voor Bunschoten, J. G. van
Minnes te Huizen (N.-H.).
Tweetal te Abcoude J. v. Buuren, cand. en
hulppred. te Amersfoort en L. Moesker, id. te
Oosterbeek.
GEREF. GEM.
Chr. Geref. Kerk.
B e d a n k t voor Bunschoten J. G. v. Minnen
te Huizen (N.-H.).
AFSCHEID EN INTREDE.
De bevestiging en intrede van cand. M.
Schenkeveld, hulpprediker en beroepen
predikant van de Geref. Kerk van Wierin-
g e n, zal plaats vinden Zondag 18 Mei.
Bevestiging 's morgens in 't kerkgebouw te
Hippolytushoef door Ds. P. v a n d e r M a -
r e 1 van Driesum. Intrede 's middags te Hyp-
polytushoef; 's avonds te Den Oever.
BEROEPBAAR VERKLAARD.
Het Prov. Kerkbestuur van Noord-Holland
heeft na gehouden examen tot de Evangelie
bediening in de Ned. Herv. Kerk toegelaten
den heer C. Jongeboer te Gouda, cand.
aan de R.U. te Utrecht
De heer Jongeboer stelt zich beroepbaar in
de N. H. Kerk. Zijn adres is: Sophia v. d.
Goudestraat 36, Gouda.
Het Prov. Kerkbestuur van Zuid-Holland
heeft, na gehouden examen, tot de Evan
geliebediening in de Ned. Hervormde Kera
toegelaten de heeren J. Vinkenborg,
theol. cand. aan de universiteit te Utrecht
Rotterdamscheweg 36, Zwijndrecht; D. Lam-
b e r t s, theol. cand. aan de universiteit te
Utrecht, Boomstraat 19bi§ te Utrecht; P.
Moerenhout, theol. cand. aan de univer
siteit te Utrecht, Merwedekade 223 bis a te
Utrecht
DS. O. GROENEWOUD
In verband met het feit dat hij dit jaar den
70-jarigen leeftijd bereiken zal, zal ds. O.
Groene woud, NÊcl. Herv. predikant te
Vriezenveen tegen 1 Jan. a.s. eervol emeri
taat aanvragen.
Ds. Groenewoud werd in 1871 geboren en
in 1895 candiaat in Zuid-Holland, om 13 Dec.
van dat jaar te Ee (Fr.) in zijn eerste ge
meente intrede te doen. Niet minder dan 29
jaar heeft hij deze gemeente gediend om in
1925 een beroep naar Parrega aan te nemen.
6 Nov. 1927 verbond ds. Groenewoud zich
aan zijn tegenwoordige gemeente. In 1936
heeft hij onder groote belangstelling zijn 40-
jarige ambtsbediening mogen herdenken.
Ds. Groenewoud is voornemens zich met
terwoon te vestigen te Heemse waar zijn
zoon, ds. M. C. Groenewoud, predikant is.
EFFATHA.
De jaarvergadering uitgesteld.
Naar wij vernemen is de jaarlfiksche atee-
meene vergadering van de vereeniging „Ef-
fatha". Chr. instituut voor Doofstomme kin
deren te Voorburg, die a.s. Donderdag onder
leiding van prof. L. H. v. d. Meiden, hoog
leeraar te Apeldoorn, in de kapel der s'ichting
zou worden gehouden, door bijzondere omstan
digheden tot een lateren nog niet vastge-
stelden datum uitgesteld.
KERKELIJKE EXAMENS.
Het Prov. kerkbestuur van Groningen heeft
tot de Evangeliebediening in de Ned. Herv.
kerk na gehouden examen 'oegelaten de heeren
M. C. Cavaljé te Niimeeen en .T Th Haveman
te Tiel. en dat. van Noord-Holland de heer
C. Jongeboer te Gouda, cand. aan de R.U. te
Utrecht.
Bevestiging en intrede van
ds. G. Lans jr.
VLAARDINGEN, 12 Mei. Voor de Ned.
Herv. kerk van Vlaardingen was 't gisteren
een belangrijke dag. Precies een jaar na het
met emeritaat gaan van Ds. H. A. Heyer, is
de vacature thans weer vervuld door de
komst van Ds. G. Lans Jr. uit Meerkerk.
Hiermede zijn de vier predikantsplaatsen weer
voltallig bezet De gemeente ontvangt in hem
niet alleen haar jongsten predikant in jaren
Ds. .uans is 28 jaar maar ook in dienst
jaren.
Bevestigd door zijn vader
De bevestiging had gistermorgen plaats in
de stampvolle Groote Kerk door zijn vader,
Ds. G. Lans te Huizen, waarbij ook de drie
plaatselijke predikanten en de burgemeesters
van Vlaardingen en Vlaardinger-Ambacht
tegenwoordig waren.
Nadat de gemeente gezongen had Ps. 99
1 en 2 en Ds. Lans na het lezen van 1 Cor.
3 9—23 in gebed was voorgegaan, riohttte
spr. zich in een korte toespraak tot zijn zoon,
die naar Gods bestel thans gereed sta^t om
het werk in deze gemeente op zich te nemen.
Wij verheugden ons, aldus spr., over het ver
langen om gezant van God te worden, en nu
wij uw opgang zien, is de blijdschap over
onze eenige zoon grooter geworden en danken
wij God voor de genade ons gegeven. De be
slissing om naar hier te komen is niet zonder
strijd en gebed genomen.
Als tekstwoord bij deze bevestiging had
spr. gekozen 2 Cor. 4:7: „Maar wij hebben
dezen schat in aarden vaten, opdat de uit
nemendheid der kracht Godes zij en niet
uit ons".
Uit deze tekst ontwikkelde spr. een twee
tal punten, nl. „de groote schat in 't aarden
vat", en ,,'t is Godes kracht waarop hij
wacht", er op wijzende, dat de ambtsbedie
ning een uitnemende schat is, waarbij alle
roem van mensohen uitgesloten is. God wil de
zwakke aarden vaten gebruiken, opdat Zijn
Naam eeuwig eer ontvange.
Na de predikatie ging spr. tot de bevesti
ging over, waarna de gemeente haar nieuwen
leeraar de bekende zegenbede uit Ps. 1,34
toezong.
Na deze plechtigheid richtte spr. zich we
derom tot zijn zoon, en wees hem op de be
langrijke talk die hem in deze groote ge
meente wacht. Gij komt, aldus spr., na een
bijna 5-jarige ambtsperiode de plaats innemen
van een emerituspredikant met eere. Troost
en sterk u met de roeping die God u heeft
opgelegd en staat niet naast-de verheerlijking
van het aardsche vat.
Tot de gemeente zeide spr., dat hij zijn zoon
met alle vrijmoedigheid en vreugde aanbeval.
Het is thans 40 jaar geleden, dat spr. in Vlaar
dingen als onderwijzer aan de Van Kampen-
school werkzaam was. Toen reeds had Vlaar
dingen de naam een goede kerkelijke ge
meente te zijn. Thans hopen wij, dat het niet
uitwendig maar ook innerlijk best zal zijn.
Draag uw nieuwen leeraar op de vleugelen
van uw gebed en ontvang hem als een gezant
van Christus.
Nadat spr. zijn zoon ook bij de ambtscol
lega's van harte had aanbevolen, eindigde hij
den morgendienst met gebed.
De intrede-predikatie
In den middagdienst was de belangstelling
nog grootër, mede een gevolg van het feit dat
thans in de beide andere kerkgebouwen geen
dienst was. Onder de aanwezigen bevonden
zich ook Ds. J. F. H. Remme uit Amsterdam,
schoonvader van Ds. G. Lans Jr., alsmede Ds.
W. Fokkema te Delft.
Na samenzang en gebed bepaalde Ds. La ns
zijn talrijk gehoor bij de intredetekst, geko
zen uit Ezech. 33: 11: „zeg tot hen: Zoo waar
achtig als Ik leef, spreekt de Heem Heere,
zoo Ik lust heb in den dood des goddeloozen!
Maar daarin heb Ik lüst, dat de gcadelooze
zich bekeere van zijnen weg en leve".
God is, aldus spr., streng in zijn oordeel en
niets ontgaat Zijn oog, maar in dit woord
zien wij de onnaspeurlijke rijkdom van de
Goddelijke genade. Deze boodschap is te
hoog en te groot, dat wij het zouden begrijpen.
Er is ook in deze dagen wel eens reden tot
klagen wanneer God ons treft in zijn oör-
deelen, maar toch blijven er genoeg blijken
van Zijn gunst over, waarvoor wij moeten
danken.
Ik mag u, aldus spr., de vertolker van deze
blijde boodschap wezen. Maar wee hij, die
in zijn goddeloosheid zal volharden. Als wij
de aanbieding der genade voorbijgaan, zal ons
oordeel dubbel zwaar zijn. Heerlijk en rijk is
de boodschap die ik u mag brengen. Niet alleen
is daar de boodschap u te bekeeren, maar God
wil het verlossingswerk van Zijn Zoon toe
passen aan den mensch. Want hoe kan een
mensch zich bekeeren? Dat kan een mensch
niet. Naast de eisch staat dan ook de gave
die God hem wil deelachtig maken. Deze
heerlijke rijke boodschap, die Ezechiel moest
uitdragen, is ook mij opgelegd om u te ver
kondigen, opdat gij weet in den weg der be
keering het leven te vinden.
Na de predikatie heeft spr. woerden van
dank gesproken tot zijn vader, die hem in deze
gemeente heeft ingeleid. Ook richtte spr. zich
met hartelijke woorden tot de beide burge
meesters, de wethouders, kerkvoogden en no
tabelen, de plaatselijke collega's, dén kerke
raad, jeugdvereenigingen en catechisanten,
en ten slotte tot de gemeente.
Na het uitspreken van den zegen heeft de
gemeente haai nieuwen leeraar toegezongen.