Iliruurr jTriJtsdjr CTottmnt
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Duitsche vorderingen in Griekenland
ondanks moeilijk terrein en slecht weer
Het Evangelie onder Hollands jeugd
Radio-disten,spriis:
'aterdag 17 Apriihummers 5 ct- Zaterdagnummers
Zondagsblad 714 ct Alles by
^440^ftahT,alin,!'
-23.00 H2„^5nd^iePriiZen:
r Radio Centrals
mm a. t per regeL Ingezonden Mede-
III en IV. 6.45-Jigen 43 ct per regel. Minimum
Jels. Bewijsnummer 5 ct. Bij con-
Jbelangrijko korting.
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 0 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58030
No. 6407
ZATERDAG 19 APRIL 1941
te gaan tot i
21e Jaargang
Jnen der naads»
"deehenéfvdld^UWING VAN
Averse comdT GEMOED
ien der raad, J
>e voorz. achtte! -
k in B. en W. n|
oorstel alzoo (3.
■ns nader toe°flnsel' dat vooraI de laatste
ering aan de oTjaren aanleiding moest ge-
jten" ustheid en ernstig nadenken,
van de toenemende
der wereld. Wij doelen
■rpp de duidelijk uitgesproken
ooals die werd gepropageerd
op het onttrekken,
hetzij meer indirect, van het
bied na het andere aan de
'Uchtbeschermf
I goedgekeurd.
°P diens
'ghe eervol
lissie tot werii
)laats werd da
?rsma, hoofd d
besluit om de^
ïtwerp uitbre
Juli 1941. Een
t bestuur der
ikbaarstelling r
ijnsel zelf is heel oud. Wij
>t veelvuldig in heel de ge-
-„J- Openbaring. Wij proeven er
leien daarvoo je vermaning, welke Paulus
1043 ionSe gemeente te Rome
erleenen. ÏL om toch niet gelijkvormig
orstel tot vil deze wereld. En later vraagt
-^sel opnieuw en wellicht met
!an ooit de aandacht. Het kon
alsof in onzen tijd het ont-
ii roces een hoogtepunt had be
let niet, dat juist in onze da-
tieid der verwereldlijking tot
nschen is doorgedrongen en
ningswezen. vraag kon gaan rijzen naar
materiaal, afr dingen en den zin van het
Tkloozen,
e gemeente
°mt. Z. h. st.
I een 9e wij;
1940 ij
>1. Een
1941
net een gro
"teriaal vooi
'gh
'Ige
3#cr
aiten nun een
net geraamd..,, i
ekeurd. T
boel
pectie voor fgevaI was voortleven, „zonder
'e heeren Sjiler meester."
aken hun J een boek verschenen is onder
boer zonder God", zoo had
boek geschreven kunnen wor-
et afscheid, dat heel de mensch
SC HO fp^'gde te nemen. Het was als
openlijke of zelfs als opzettelijk
WO RAADlfreuk. Maar het was een lang-
eeken van het leven des men-
uitbreidi
personeel
rote in help is vooral door twee factoren
wel de ontwikkeling der na-
ichappen èn de gevonden schat-
:hniek. Hielden groote ontdek-
gebied der natuurwetenschap-
iak nog vast aan den Schepper
oning tot fouder van alle dingen, toch ging
1 de brandy hier almeer eigen macht en
jkt dat het111611 zien- De mogelijkheden der
nieuw teÉingen hiermede hand in hand.
'en een kalenschap en techniek, op zichzelf
djn Gods, werden volop beoefend
men inzicht kreeg of zelfs wilde
de verhouding, waarin deze
heel het verdere leven moeten
gevolg was, dat men eiken die-
uit het oog verloor, alles „na-
vond, de rationalisatie gansch het
»r den diet
7, terwijl
hek ruim
;n bergplj
nu gehuij
ïndhuis.
rging va c het persoonlijk en huiselijk le-
talling v- beheerschen en het oor slechts
akn,fei beredeneering en berekening,
ken? een n'et kenmerkend, dat men de
arr-hitactjheel lang heeft beoefend louter
10,000. echnische wetenschap en geen be-
vordt, alfheen te voelen aan een wijsbe-
ïpresentar tecliniek? Techniek en natuur
eer in h#aP bedden in het leven een voor-
•en. ide plaats en men kwam niet toe
poging om deze tw.ee de haar toe-
4 TEN t Positie te geven in het raam van
'ijke menschenleven.
.natuurlijke" en „redelijke" le-
wat vi°l daaronder niet? was
:en plaats voor God. Had men als
op zekere oogenblikken be-
in eenige religieuze wijding, dan
die behoefte zien te bevredigen,
e godsdienst zelf kon het op zijn
TE-KLterigen tol" het bezetten van een
te-avonfaast andere terreinen,
toor „iAas de ontkerstening voortgeschre-
artoe
in het
stap tot stap en kwam er steeds
irvreèmding van eiken dienst van
ogmaal, dit alles gebeurde als re
it langs den weg vaii openlijke
ende d :hap. Men kan in eigen omgeving
jischen wel aantreffen, die, schijn
lek alle recht, prat gaan op hun
^moraal. Zij zijn zich geen kwaad
Hun leven is, zoo lijkt het, volko-
ivredigend ingedeeld en heeft zijn
ng gevonden in zichzelf. Doch als
en wordt geleefd zonder God, hangt
>oge moraal in de lucht en is alle
igen redelijkheid geheel en al zin-
asT'tc 1 ^un c^ac*el van rnoralisme, zijn
gebe< menschen zeer moeilijk te benade-
et lijkt dan, of slechts krachtdadig
>en door God Zelf in hun bestaan de
ichten kan dooven en de zielen uit-
tot de bron van alle redding. Want
1 leege en vragende ziel, die niet ge-
irkt. s met eigen aangekweekt moralisme,
tiere 0d Zijn genade.
-270 gevaar van verwereldlijking ligt zoo
Ivere 0m ^en boek. Het systeem komt ons
iapei Joo redelijk en natuurlijk voor. Wan-
'r-s 5aulus de jonge gemeente van Rome
1 gei' chuwt voor wereldgelijkvormigheid,
ïark 'eteekent dit zeker niet allereerst, dat
rtije tenlijken afval wachtte. Neen, hij ves-
°r* slechts de aandacht op het feit, dat
ZON EN MAAN
jj msopgang 20 April 6.33; onderg. 20.46
"insopgang 21 April 6.31; onderg. 20.48
lansopgang 20 April 4.12; onderg. 14.30
15 nfaansopgang 21 April 4.40; onderg. 15.35
mfcansopgang 22 April 5.04; onderg. 16.40
aatste kwartier Vrijdag 18 April; nieuwe
6 m aan Zondag z7 April; eerste kwartier
mlondag 4 Mei volle maan, Zondag 11
lei; laatste kwartier Zondag 18 Mei
Portsmouth gebombardeerd; Berlijn aangevallen, ondanks
het bombardement van Londen, Woensdagnacht
De bezetting van de laatste deelen
van her Servische gebied
bijna voltooid
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelde gisteren mede:
Naar reeds in een extra-berioht bekend
gemaakt is, heeft de geheele Servische
weermacht, voor zoover zij nog niet ont
wapend was gisteravond gecapituleerd.
De strijd in Zuid-Slavië vindt daarmede
vandaag om 12.00 uur zijn einde. De aan
tallen gevangenen en de hoeveelheid
buit zijn nog niet bij benadering op te
geven. De bezetting van de laatste deelen
van het Servische gebied door Duitsch-
Italiaansche troepen is bijna voltooid.
Aan de Dalmatijnsche kust hebben
Italiaansche troepen Ragusa (Dubrovnik)
en Mostar, benevens bij den opmarsch van
het Zuiden Cetinje bezet.
In Noord-Griekenland hebben de ge
vechten zich ondanks uiterst moeilijke
terrein- en almospherische omstandig
heden benevens talrijke verwoestingen
van wegen ook verder met succes ontwik
keld. Meer dan 17,000 gevangenen wer
den gemaakt, en talrijke stukken geschut,
waaronder 25 zware, buitgemaakt. Twaalf
Engelsche gepantserde verkenningsauto's
konden worden vernietigd.
Bij een aanval op de Britsche Zuidoostkust
hebben snelbooten naar reeds bekend ge
maakt is, van een konvooi vier gewapende
vijandelijke koopvaarders van 13,000 brt. in
totaal tot zinken gebracht en een ander schip
zwaar beschadigd.
Het luchtwapen heeft in den afgeloopen
nacht met sterke strijdkrachten, bestaande
uit gevechtsvliegtuigen, de oorlogshaven
Portsmouth nogmaals een zwaren slag toe
gebracht Door het uitwerpen van vele ton
nen brisant- en brandbommen bij goed zicht
ontstond aanzienlijke schade in het havenge
bied en aan de installaties. Volle treffers
veroorzaakten vele groote en talrijke kleine
branden op de staatswerf en in andere voor
den oorlog belangrijke doelen ter stede.
Vliegtuigen van de gewapende verkenning
bestookten overdag in een scheeraanval een
fabrieksinstallatie aan de Oostkust van Schot-
land doeltreffend met bommen van zwaar
kaliber en brachten in de monding van de
Theems een vrachtboot van 2000 brt. tot zin
ken. Jachtvliegtuigen schoten aan de Kanaal-
kust een Britsch gevechtsvliegtuig van het
type Bristol-Beaufort neer. Luchtdoelartil
lerie vernietigde twee jagers van het type
Spitfire.
In Noord-Afrika sloegen de Duitsche en
Italiaansche troepen verscheidene vijande
lijke aanvallen op Solloem en uitvalspogingen
uit het omsingelde Tobroek af.
Duitsohe gevechtsvliegtuigen bombardeer-
denden in de avonduren de haven La Valetta
op het eiland Malta.
De vijand heeft in den afgeloopen nacht
op verscheidene plaatsen in Noord-, West
en Midden-Duitschland lukraak brisant-
en brandbommen laten vallen. Ondanks
de waarschuwing, die het Duitsche lucht
wapen in den afgeloopen nacht door den
geweldigen vergeldingsaanval op Londen
had gegeven, drongen vrij sterke strijd
krachten weer tot aan de buitenste lucht-
doelartillerieversperring om Berlijn door.
Slechts afzonderlijke vliegtuigen slaagden
er evenwel in door den vuurgordel tot
het centrum van de stad door te dringen.
Hiér werd hun door krachtig afweervuur
belet hun bommen welgemikt uit te
werpen.
Vier openbare gebouwen, waaronder weer
de staatsbibliotheek benevens omstreeks tien
woonhuizen, kregen schade Het aantal ge
kwetsten is gering. Ook in het overige Duit-
ook de geloovige zoo licht gaat leven in
hetzelfde levensschema als waarin de on-
geloovige leeft. In plaats daarvan moet het
leven van den geloovige de blijken afleg
gen van een heel ander schema. Dit be-
teekent, dat bij den geloovige reeds de
kern, de ziel van het bestaan, anders moet
zijn. Er is een vernieuwing ingetreden van
het gemoed, een innerlijke verandering,
die door moet werken naar buiten. Dit be-
teekent weer niet, dat de leefregels van
den geloovige in alles verschillen van die
van den ongeloovige, maar wèl, dat de ge
loovige er behoefte aan heeft om te be
proeven, zooals Paulus zegt, welke de goe
de en welbehaaglijke en volmaakte wil
Gods zij. Dan komt er ook weer zin, diepte,
perspectief in het leven.
Er wordt wel eens geklaagd over ver
wereldlijking van de kerk als gemeente
des Heeren. Het is thans niet onze bedoe
ling op die klacht in te gaan. Maar wel
vragen wij ons af, of er geen aanleiding is
tot klacht over verwereldlijking van het
menschenleven, over het losmaken van al
meer levensgebieden van den Heere van
alle leven. Het leven komt Hem toe en het
heeft er iets van, dat het leven weer naar
Hem gaat vragen. Wij moeten hierin onze
taak en roeping zien. Wij zijn niet uit de
wereld weggenomen. En w" gelooven, dat
er ook voor een ontkerstende wereld red
ding is. Ontkerstening beteekent: zonder
Christus. Maar Christus is er. En Hij roept!
sche gebied is .-de schade onaanzienlijk. Bij
deze aanvallen zijn zes vijandelijke vliegtui
gen vernietigd, waarvan vier door luchtdoel
geschut een door nachtjagers en een door
marine-artillerie.
In de periode van 16 tot den ochtend van
18 April zijn 24 vliegtuigen van het Britsche
luchtwapen neergeschoten en een vrij gfoot
aantal andere vliegtuigen óp den grond ver
nield. Alleen in de luohtgevechten van 10
April overdag boven het gebied van het Ka
naal schoten Duitsche jagers negen Britsche
jachtvliegtuigen omlaag. In dezelfde periode
werden tien eigen vliegtuigen vermist
Luitenant-kolonel Mölders heeft op 16
April zijn 64-ste en 65-ste, luitenant-kolonel
Galland op 15 April zijn 59.ste en 60-ste
overwinning in de lucht behaald.
Bij den aanval van snelbooten op de Brit
sche Zuidoostkust heeft luitenant-ter-zee
tweede klasse Möntzen als commandant -van
een snelboot zich bijzonder onderscheiden.
Naar het D.N.B. verneemt, heeft de Duit
sche luchtmacht in den afgeloopen nacht be
halve Portsmouth ook Harwich, Sheerness en
Great Yarmouth hevig aangevallen. Op Har
wich werden verscheidene bommen van het
zwaarste kaliber geworpen, die groote bran
den deden uitbreken. Ook de aanvallen op
de havenwerken van Sheerness en Great
Yarmouth waren doeltreffend.
Gisteren zijn, naar het D.N.B. meldt, aan
de kust van de bezette gebieden drie Britsche
gevechtsvliegtuigen van het type Bristol Blen
heim neergeschoten, waarvan twee door
jagers en een door marine-artillerie.
Het einde van den strijd
in Zuid-Slavië
United Press meldde gisteren uit Berlijn*.
Nadat de gevechten vandaag in Zuid-Slavië
zijn geëindigd, versterken de troepen Van de
mogendheden van de spil hun offensief tegen
de EngelschGrieksche verdedigingslinie.
Door de ineenstorting van het Zuidslavische
front komen vele Duitsche divisies vrij, die
thans in een geconcentreerd offensief tegen
het Grieksche front gestuurd kunnen worden.
Zooals ook gedurende de laatste dagen bracht
het Duitsche legerbericht slechts weinige bij
zonderheden over de gevechten aap het Griek
sche front en over de resultaten van den
Duitschen opmarsch.
Van betrouwbare Duitsche zijde werd echter
verklaard, dat de successen, die tot dusverre
aan dit front bereikt zijn, volledig in over
eenstemming zijn met de verwachtingen van
de Duitsche en Italiaansche generale staven.
De Zuidslavische troepen, die de wapens in
den afgeloopen nacht hebben neergelegd,
hielden stellingen, die grootendeels in de ber
gen bij Mostar lagen. Van dezelfde zijde werd
verklaard, dat het Duitsche oppercommando
in den loop der laatste dagen verscheidene
capitulatie-aanbiedingen van onderleiders van
het Zuidslavische leger ontvangen heeft. Het
laatste aanbod, dat in den nacht van Donder
dag op Vrijdag binnenkwam, was echter van
de hoogste instantie van het Zuidslavische
leger in den betrokken sector van het front
De naam van dezen generaal werd niet be
kend gemaakt Van Duitsche zijde wordt hij
echter tot het i.anbieden van de capitulatie
gemachtigd beschouwd, daar generaal Simo-
witsj niet meer in Zuid-Slavië vertoeft.
Verd' werd nog verklaard, dat koning
Peter zich, naar verluidt, naar het buitenland
heeft begeven.
De capitulatie van de Zuidslavische weer
macht en de onstuimige Duitsche opmarsch
in Griekenland beheerschen de voorpagina's
van de New Yorksche ochtendbladen, meldde
het D.N.B. Enkele berichten van correspon
denten over dapperen tegenstand van de
Grieken en over de zware gevechten vallen
weg bij het bericht van Associated Press uit
Ahene, dat voor het eerst van Grieksche
zijde toegegeven is, dat „de strijd tegen twee
groote mogendheden niet eindeloos kan
duren".
Een officieele Grieksche Instantie heeft
verklaard, zoo meldt Associated Press voorts,
dat de benauwende druk van het Duitsche
leger tot nieuwe terugtochten heeft gedwon
gen en de situatie zich ten ongunste ontwik
kelt. De situatie is weinig hoopvol.
De onderhandelingen over de
capitulatie
Het A.N.P. meldt uit Berlyn:
De onderhandelingen over de capitulatie
zijn met de verschillende legerleiders van de
uiteengedreven Servische legeronderdeelen
gevoerd. Er was dus geen centrale militaire
vertegenwoordiging van het Servische leger,
daar deze als gevolg van de snélle Duitsche
operaties reeds dagenlang niet meer bestond.
In de Wilhelmstrasse is gisteren ook bekend
gemaakt, dat niet alleen de voormalige Zuid
slavische premier, Tswetkowitsj, maar thans
ook de gewezen minister van buitenlandsche
zaken, Cincar-Markowitsj, terecht is. Marko-
witsj had tot dusver bij het leger gediend.
Over de verblijfplaats van generaal Simo-
witsj, heeft men te Berlijn mededeelingen van
Servische militaire autoriteiten, die de onder
handelingen hebben gevoerd. Zij wezen op het
feit, dat Simowitsj gevlucht is.
Aanvallen op Tobroek
Naar het D.N.B. verneemt, hebben Don
derdagmiddag Luitscbe Stuka's, gesteund door
Italiaansche duikbommenwerpers en bege
leid door Duitsche en Italiaansche jagers, de
haven Tobroek met goed succes aangevallen.
Hevige ontploffingen in de Engelsche stel
lingen en verscheidene zware branden in de
brandstofvoorraden werden waargenomen.
Een fort ten Zuiden van Tobroek kreeg drie
volle treffers. In de batterijstellingen van
den vijand ontstonden verscheidene branden,
die nog van de Golf van Bomba uit te zien
waren.
Gisterochtend vroeg hebben Duitsche ge
vechtsvliegtuigen de haven opnieuw met suc
ces aangevallen. Op de haveninstallaties
werden volle treffers gephatst. Bij beide aan
vallen zijn alle vliegtuigen op hun bases
teruggekeerd.
De In heel de Nederlandsche tabakswereW beken de heer H. van Elk herdenkt 20 April den dag,
>rop hij een halve eeuw geleden in dienst trad van de export-stripperij van den heer P. J. M*.
Albers te Druten.
(Foto: Pax-Holland).
De arbeid der Nederlandsche
Zondagsschoolvereeniging
Haar 75-jarig jubileum
1
(Van onzen Amsterdamschen redacteur.)
Ten huize van den boekhandelaar H.
Höveker, Kalverstraat bij het Spui te Am.
sterdam, kwamen op 31 Maart 1865 vier
mannen bijeen om te spreken over de Zon
dagsschool als een der middelen om de uit
breiding van het Koninkrijk Gods te bevor
deren.
Het waren de heeren Ds. C. S. A da ma
van Scheltema, de bekende voorvechter
van de drankbestrijding en oprichter van
het Koning Willemshuis in de Egelantiers
straat; T. M. Loom an. de populaire gods
dienstonderwijzer en stichter van de Vereeni-
ging ter verbreiding der Waarheid in de
Elandstraat; Jhr. E. van Weede van
Dijkveld, ook een warm vriend van de
zaak des Evangelies; en de student in de
theologie Ph. J. Hoedemaker, de latei-
zoo vermaarde prediker en hoogleeraar.
Van deze vier oprichters was de heer Loo-
man het meest de man van de practijk. Se
dert 1843 toch had hij reeds Zondagsschool-
onderwijs gegeven. Hij nam dan ook in de
Nederlandsche Zondagsschoolvereeniging ja
ren achtereen een vooraanstaande plaats in;
hij was de ziel der organisatie en zijn nage
dachtenis wordt in de kringen der Zondags
schoolvrienden deswege in eere gehouden.
In de eerste bijeenkomst werden de stek
jes uitgezet Zij werd door meer samenspre-
kingen gevolgd totdat op 23 October 1865 de
organisatie, op papier althans, meer vasten
vorm kreeg. De vier heeren hadden de zaak
goed voorbereid en stelden zich ten doel aan
het Zondagsschoolwerk in ons land leiding en
voorlichting te geven, terwijl een tweede oog
merk was de bestaande Zondagsscholen met
elkander in contact en alzoo tot samenwer
king te brengen.
Volgens Looman was laatstgenoemde sa
menkomst het geboorteuur der Nederlandsche
Zondagsschoolvereeniging, doch de practijk
der afgeloopen 75 jaren bleek niet op zijn
hand. Er verliep nog een jaar vóór de ver-
eeniging haar arbeid kon aanvangen, en zoo
heeft zy haar jubilea telkens in den nazomer
gevierd, te rekenen van het jaar der oprich
ting, af. Het 75-jarig jubileum staat dus nu
eerlang voor de deur.
Het nederig begin.
Ons land telde in 1866 reeds 300 Zondags
scholen met ciroa 25,000 leerlingen. De eerste
was door Dr. A. Capadose, den bekenden
Réveilman, in 1836 te 's-Gravenhage opge
richt Sedert had men zich in tal van plaat
sen er voor gespannen om Zondagsscholen te
stichten. Zij die dit onder biddend opzien tot
God deden, hadden vaak veel tegenstand,
soms zelfs vijandschap te verduren. Het wa
ren zoowel de zeer eenvoudigen als de meer
ontwikkelden en zelfs aanzienlijken, die, be
gaan met de onwetendheid van een groot deel
der jeugd, begonnen met over den Heiland
te spreken, uit den Bijbel te vertellen en een
Christelijk lied te zingen.
Menigmaal waren het in den aanvang
slechts enkele kinderen, die zich om een
onderwijzer, een handwerksman, een predi
kantsvrouw of anderen verzamelden. Vaak
ving men den arbeid aan in een kamer, ln
een boerenwoning of in een kelder, doch het
nederige begin ontmoedigde niet. Men deed
het eenvoudige werk om Christus' wil en tot
geestelijk heil der kinderen.
De Nederlandsche Zondagsschoolvereeni
ging heeft de verspreide Zondagsscholen, die
zonder verband arbeidden, tot elkander ge
bracht. Het eerste middel daartoe was „De
Christelijke Familiekring", een maandblad,
voor Zondagsschool en Huisgezin, waarvan
het eerste nummer in Januari 1866 ver
scheen. De heer Höveker was de uitgever en
de redactie werd gevormd door de vier op
richters. De doeleinden van de Zondagsschool
en van de nieuwe vereeniging werden in ge
noemd orgaan gepopulariseerd, voornamelijk
door Hoedemaker.
Ter gelegenheid van de jaarlijksche samen
komst der Evangelische Alliantie hield men
Augustus 1867 de eerste vergadering met
Zondagschoolonderwijzers(essen) in „Odéon",
Zondagsscholen. Het bestuur vergaderde regel
matig in de bewaarschool „Amsterdams Wel
varen" in de Berenstraat.
In April 1868 kwam de vereeniging voor
het eerst in jaarvergadering bijeen, weer in
„Odéon", waar de Nederlandsche Zondags
schoolvereniging aanvankelijk dikwijls verga
derde. Zij telde toen reeds 360 leden. Op
voorstel van Looman werd het bestuur uitge
breid en als nieuwe leden koos de vergade
ring de Utrechtsche heeren mr. A. R. Falck,
A. P. Obermeyer en J. F. J. Roode, alsook de
heer C. Rutteman, uit Rotterdam. Toen men
meer kijk op den arbeid kreeg, bleven de
heeren ds. Adama van Scheltema en van
Weede van Dijkveld in hun functies van voor
zitter en penningmeester. De secretaris-func
tie besloot men te splitsen; Looman werd bin-
nenlandsch secretaris; dr. Hoedemaker, die
tot dusver het secretariaat had waargenomen,
nam de functie van buitenlandsch secretaris
op zich. Men richtte toen reeds het oog op
Vlaanderen en Noord-Frankrijk. Later heeft
ds. N. de Jonge, van Brussel, in deze streken
als ag*nt der vereeniging gearbeid.
In de beginjaren bleef het werk der ver
eeniging vrij bescheiden van omvang. Met de
voorlichting in het orgaan stelde men zich
tevreden en eens per jaar ontmoette men
elkander. Dat gebeurde bijv. in 1870 op een
zomerbijeenkomst in den tuin van „Claudius
Civilis" nadat de avond te voren dr. Hoede
maker in een bidstond in de Zuiderkerk was
voorgegaan.
Hoe het werk groeide.
Met de benoeming van den heer J. Moora
als agent der vereeniging werd op 1 April 1873
de eerste stap gezet op den weg tot uitbrei
ding der organisatie. Hij zoowel als de heer
A. C. de Zwart, die kinderboekjes op zijn
naam heeft staan, reisde met lichtbeelden
over het Heilige Land. Tot October 1879 heeft
de heer Moora de vereeniging gediend.
Dit jaar bracht een belangrijke verande
ring in den arbeid der vereeniging. Het ge
bouw Bloemgradht 79, waar de Nederland
sche Zondagsschoolvereeniging nog steeds
haar zetel heeft, werd haar vermaakt door
mejuffrouw W. E. Zegers Veeckens. Zij zelf
had daar jaren lang Zondagsschool gehouden
en zij bedacht de vereeniging met een kapi
taal van 6000. Op 1 November van dit jaar
trad de heer G. P. Fruyt Jr. als agent in
dienst der vereeniging, welke functie hij tot
in 1924 heeft vervuld. Een eerbiedwekkende
staat van dienst
In 1880 herdacht de vereeniging het eeuw
feest der Zondagsschool in haar eerste zomer-
conferentie, gehouden in de kerk en in het
bosch der Broedergemeente te Zeist. Dat was
op 14 JulL Een paar dagen later maakten
eenige eminente leiders van Zondagsscholen
een uitstapje met 3173 kinderen naar Voge
lenzang om het eeuwgetij ook met de jeugd
te vieren. Dat dit groote aantal zorgvuldig in
het archief der vereeniging is vermeld, vond
stellig zijn oorzaak in de omstandigheid, dat
er heel wat hoofdbreken noodig was om deze
duizenden kinderen uit en thuis te krijgen
en dan ook nog feest te vieren.
In 1884 hield men voor de eerste maal een
jaarvergadering buiten Amsterdam, n.l. te
Dordrecht Rotterdam, Den Haag, Zwolle,
Utrecht, Breda, Goes en Wageningen waren de
plaatsen waar men in later jaren nu en dan
voor het doel heentrok. Over het algemeen
bleef Amsterdam de jaarlijksche bijeenkomst
ontvangen. In 1872 en 1874 heeft ook dr. A.
Capadose, de stichter der eerste Zondags
school, de jaarvergadering der vereeniging be
zocht. Hij verheugde zich van harte in den
voortgang van het werk.
Van den aanvang af is het de bedoeling ge
weest
voorlichting bij het vertellen
op de Zondagsschool te geven. Men begon met
een Zondagsschool-rooster samen te stellen,
in 1877 is voor de eerste maal een toelichting
op den rooster uitgekomen. Met dezen nood-
zakelijken arbeid is de vereeniging voortge
gaan. Jaren lang heeft T. M. Looman deze
„Wenken voor den Zondagsschoolonderwijzer"
verzorgd, daarna achtereenvolgens dr. E.
Barger, van Amsterdam, en dr. G. P. Marang,
van Utrecht. Laatstgenoemde vervulde deze
taak tot 1932. Het volgend jaar bracht in de
vereenigingslectuur een belangrijke verande
ring, die samenhing met wijziging in den
naam van het vereenigingsorgaan. Van 1866
tot 1920 had hiervoor dienst gedaan het reeds
genoemde geïllustreerde blad „De Christ
Familiekring". Van 1920 tot 1932 kwam de
vereeniging uit met het „Maandblad der
Nederl. Zondagsschoolvereeniging".
In 1933 begon men met het orgaan in zijn
huidigen vorm, dat den naam „Kind en Zon
dag" draagt. Geregeld worden hierin o.m. op
genomen de „Handleidingen voor de vertel
stof". Dit jaar wordt deze rubriek verzorgd:
voor de groote kinderen door Ds. A. C. van
U c h e 1 e n voor de kleinen door mevrouw
A. C. S c h a k K o k. Ook komt er regel
matig een ZendS^sverhaal ten dienste van de
jeugd in voor.
Begrafenis oud-zendeling
Joh. van Balen
Op d« Derde Alg. Begraafplaats te Utrecht.
Onder zeer groote belangstelling werd gis
termiddag het stoffelijk overschot van oud
zendeling Joh. van Balen op de Derde
Algemeene Begraafplaats Utrecht ter ruste
gelegd.
Op de begraafplaats waren zeer velen ge
komen om dezen pionier de laatste eer te be
wijzen. Aanwezig waren o.m. dr. K. J. B r o u-
wer zendingsdirector te Oegstgeest, K. E.
Heinze zendingsdirector der Salatiga Zen
ding, dr. J. F. B e e r e n s voorzitter der
Urechtsche Zendingsvereeniging, verschil,
lende leden dezer vereeniging, de heer J.
Eygendaal opvolger van oud-zendeling
van Balen op de post Windessie in Nieuw
Guinea, de heeren G. Maan, Bykerken
J. L. v. d. Roest, W. L. Steinhart
namens de Luthersche zending, de heer P i k
namens het Ned. Zendingsgenootschap Oost-
Java en oud-zendeling Zwaan namens het
comité-Sangir Talaud.
Verder waren tegenwoordig mevrouw M.
A. S c h o c h hoofdbestuurslid van de U Z V,
de heeren C. G. P a a p en J. W e e n e r
ouderlingen der Ned. Hervormde Gemeente
die de Kerkeraad dezer gemeente vertegen
woordigden, de heer J. Kool voorzitter der
Utrechtsche Bijbelvereeniging en Godsdienst
onderwijzer der Ned. Herv. Gemeente, dr. C.
W. Th. baron van Boetzelaer oud-
zendingsconsul, ds. P. V e e n Ned. Herv. pred.
te Utrecht, F. A. baron van L y n d e n en de
heer P. J. Nahuizen ouderlingen der Ned.
Herv. Gemeente, de heer Jac. A. F e y Gods
dienstleeraar dezer gemeente, de heeren H. J.
Harm sen en W. G. v. d. Hulst hoofden
van Chr. scholen, de heer J. vanZijtveld,
H. Kersbergen en nog vele anderen.
Dr. J. F. Beerens heeft in de aula een.
kort woord gesproken nadat hij gelezen had
uit Johannes XX. Dr. Beerens herinnerde aan
de pioniersarbeid van den overledene op
Nieuw Guinea. Zendeling van Balen was niet
alleen Evangelieprediker, ook als practisch
mensch heeft hij in Nieuw Guinea veel tot
stand gebracht. Spr. herinnerde in dit ver
band aan de voorbeeldige steun welke de
overledene had van zijn echtgenoote. De
Utrechtsche Zendingsvereeniging heeft een
reeks van stoere werkers gehad doch onder
die heeft zendeling Johan van Balen wel een
zeer bijzondere plaats ingenomen.
Oud-zendeling J. L. v. d. Roest sprak
hierna namens de vroegere collega's en bracht
in herinnering welk een steun Joh. van Balen
steeds voor de collega's geweest is. Spr. was
eenige jaren getuige van de geloofskracht
van zendeling van Balen toen hij op Win
dessie werkte onder de moeilijkste omstan
digheden, waarbij van „romantiek der
zending" wel zeer weinig sprake was.
Zendeling H u e t i n g herdacht het werk
door den overledene verricht na zijn terug
keer in Nederland. De commissie voor de
zending in de classis Utrecht had aan Joh.
van Balen een gro.ote steun.
De heer J. Kool herdacht tenslotte als
voorzitter van de Utr. Bijbelvereeniging het
werk van Joh. van Balen als commissaris
dezer vereeniging. Hij deed veel huisbezoek
en velen zijn door zijn woord gesterkt en
bemoedigd.
Een neef van den overledene, n.l. de heer
K. Snellenraad dankte voor de betoonde
belangstelling.
Peulvruchten op bon 23
De secretaris-generaal van landbouw en
visscherij maakt het volgende bekend met
betrekking tot peulvruchten.
Gedurende het tijdvak van Maandag 21
April tot en met Zondag 11 Mei a.s. geeft de
met 28 genummerde bon van de „bonkaart
algemeen", recht op het koopen van 500 gram
peulvruchten.
Op dezen bon mag bovendien
reeds Zaterdag 19 April worden
gekocht.
De Nederlandsche inkoop centrale voor
akkerbouwproducten zal uitsluitend bruine
boonen en capucijners ter beschikking
van de winkeliers stellen, derhalve geen
groene erwten. De consumenten kunnen
evenwel de nog bü de winkeliers aanwezige
voorraden groene erwten tegen afgifte van
bon „28" koopen.
Alexander Koritzis t
De Grieksche premier sterft
plotseling
De Atheensche omroep heeft volgens D.N.B.
den dood van den Grieksohen premier Ko
ritzis bekend gemaakt. Omtrent de oorzaak
van dit plotselinge overlijden wordt niets
gemeld.
Men herinnert zich dat prof. Alexander
Koritzis onlangs generaal Metaxas aan het
hoofd van de regeering opvolgde. In de poli
tiek was hij een homo novus, want zijn be
langstelling en bemoeienis hadden de volks
huishouding gegolden.
Hij werd geboren op het eiland Paros en
studeerde te Athene in de rechten. Al vroeg
kwam hij aan de nationale bank, waar hij
tot den hoogsten post opklom Tevoren was
hij achtereenvolgens met de portefeuille van
financiën en die van sociale politiek belast.
Ook in dit laatste ambt kwam hij voor nieuwe
denkbeelde nop zonder te bezwijken voor de
verleiding partijpoliticus te worden.
Bijgdit alles zocht hij aanraking met de
wereld buiten Griekenland, getuige o.a. zijn
voorzitterschap van het Amerikaansche ge
nootschap van Griekenlands vrienden. Koritzis
gold als een gunsteling van den koning. Hij
nam de teugels op een hachelijk oogenblik
voor het lot van zijn land en volk in handen,
nog dreigender is dat waarop hij ze aan an
deren moest overlaten. Het is duidelijk, dat
de koning terstond besprekingen met leidende
personen omtrent diens opvolging aanknoopte.
Engelsche vliegtuigen boven ons
land
Engelsche luchtaanvallen hebben .-.gister
nacht in iets sterkere mate dai. vorige
dagen plaats gevonden. Eenige woonhuizen
zijn beschadigd, enkele vernield. De meeste
bommen vielen overigens op het vrije veld.
Onaangenaam was, dat in dezen nacht een
kapel en het lijkenhuis van een roomsch-
katholiek ziekenhuis werden getroffen.
Voorts vonden r enkele boschbranden
plaats, die snel konden worden gebluscht.
Te betreuren zijn 1 doode, 3 zwaar- en 2
lichtgewonde burgerlijke personen. (AJ4J*.)