Scherpe Wind
Rad ioprogram ma
BONNENLIJST
BAANDAG 17 MAART 1*7
PA6. S
j Spoorwegstagnatie
•Eieinverkeer rond Utrecht-
urenlang in de war
T uren lang Is Zaterdagmiddag het
f jerkeer rond Utrecht door een defect
en der beugels van de electrische boven-
,g gestoord geweest Om dit defect te
■pen moest het net van de lijnen naar
trdam, Arnhem, Eindhoven en 's-Her-
itefosch' Stroomloos worden gemaakt
urJigevolge stapelde zich. bij alle drukte
—liet jaarbeursbezoek de eene moeilijk-
V(Jp de andere. Toen de storing aan het
lor het defect aan de bovenleiding ont-
J moesten allereerst verschillende loco-
el jen worden gecharterd om de electri-
dieseltreinen van en naar het station
feleepen. In allerijl werd een hulp-
e gerequireerd»en met alle macht werd
flut om de moeilijkheid zoo spoedig
=n |k op te lossen. Voor zoover dat moge-
Fjg, werd het verkeer naar het Noorden
jer* Noordwesten van het land over Hil-
inlii geleid, doch deze omleiding leverde
Ho moeilijkheden op. Op het Utrecht-
S. ration stonden de reizigers mannetje
mnetje en na verloop van eenige uren
zoo vol, dat er zelfs niemand meer
perron kon worden toegelaten.
vele reizigers vreesden, dat de sto-
Zaterdagavond laat of Zondag-
zou zijn opgeheven, werden inmid-
'OjUtrechtsche hotels bestormd en om
i||r was in vrijwel geen hotel meer een
R krijgen. Dank zij het onvermoeide,
prbeiden van het spoorwegpersoneel
defect om zeven uur verholpen en
maar zeker nam het treinverkeer
normaal aanzien aan. Inmiddels
worden aangenomen, dat vele tien-
die uit de afgelegen streken
land de jaarbeurs hadden bezocht,
zou,t defect ernstig gedupeerd zijn ge-
zij hun aansluitingen hebben
Voor hen bleef niets ander over dan
in de domstad over te blijven en
uifanochtend naar hun haardsteden
p d keeren.
In'
Vraagstukken van afweer-
splinters
D# snelheid van geluid, val en
projectiel
Eenige maanden geleden is geschreven over
de minuten, die kunnen verloopen na het
hooren van den knal en het neerkomen van
scherven van luchtdoelartillerie. Een mede
werker van het Duitsche blad Sjrene heeft
gesproken met officieren van dat wapen en
met natuurkundigen en herinnert aan een
oude frontervaring, dat geweer- en artillerie-
projectielen, die men hoort, u niet meer tref
fen. De beginsnelheid van de moderne projec
tielen zijn veel hooger dan de snelheid van
het geluid, die gemiddeld „slechts" 333 m in
de seconde bedraagt. Alleen wanneer na een
ongewoon lange baan de snelheid daaronder
•gezakt is, kan men het fluiten van een ge
weerkogel, het huilen van een granaat hooren
voordat het. projectiel zelf er is.
Maar hoe staat het met scherven van
afweergranaten, die op den grond vallen?
Volgens de formules van den vrijen val geldt
voor een hoogte van 2000 m een valtijd van
20 seconden, 3000 m ongeveer 25 seconden
4000 zoo wat 28. Deze getallen zijn bere
kend op den vrijen val in het luchtledig.
Valschermsprongen hebben bewezen, dat
deze verhoudingen in andere gevallen vol
strekt niet opgaan. Alleen de eerste 300 m
nam de valsnelheid toe. Vervolgens vielen de
lichamen met de zich gelijk blijvende vaart
van 52.5 m in de seconde. Want hoe grooter
de snelheid is, des te grooter is ook de rem-
kracht van den weerstand der lucht. Een
menschelijk lichkam met den wrijvingsweer
stand, die ontstaat door de kleeding van een
parachutist met gesloten scherm, valt dus in
feite 4000 m met gelijke snelheid in ongeveer
80 seconden of een snelheid van 190 uurkm.
Met vallende splinters van afweergranaten
staat het in' den grond eender. Maar aangezien
de onregelmatige vorm van die splinters aan
den val een draaiende beweging meedeelt
moet met bijzondere vertraging rekening wor
den gehoudén. Men mag dus aannemen, dat
het een minuut duurt alvorens ze van een
hoogte vari vier tot vijf duizend m neerplof-
maakt Uw keel droog en effent den
••'eg voor verkoudheden. Verzacht en
laak Uw keel vochtig met
enlERSUM I. 414.4 METER
Gramofoonmuziek
Ochtendgymnastiek
khi Gramofoonmuziek
Ochtendgymnastiek
Gramofoonmuziek
Uitzending voorbereid
door de Christ. Radio-
Stichting: Schriftlez.
n Meditatie
Iramofoonmuziek
en>' Nieuwsberichten ANP
Gramofoonmuziek
Zang en orgel
IT «Huishoudelijke wenken
n,tj Gramofoonmuziek
Declamatie
bij's Reportage
Amusementsorkest
l Almanak
4 Nieuws- en oeconoml-
sche berichten ANP
Frans Wouters en zijn
orkest (1.301.45 Gra
mofoonmuziek)
TCh ^oor vrouw
u Omroeporkest, solist
I en gramofoonmuziek
211 Uitzending voorbereid
I door het Vrijz. Prot.
HO Kerkcomité: Cyclus
Dinsdag 18 Maart
„Ons geloof en oni
Disco-causerie
Nieuws-, oeconom.- en
beursberichten ANP
Orgelspel
Omroeporkest (6.15—
6.30 Reportage)
Almanak
„Op Nederlandsche
manier", causerie
Vragen van den dag
ANP
Duitsche les (7.307.45
Berichten-Engelsch)
Nieuwsberichten ANP
Gramofoonmuziek
8.30 Berichten (Engelsch)
8.45 Cabaret-programma
930 Gramofoonmuziek
9.40 Uitzending voorbereid
door het Vrijz. Prot.
Kerkcomité: Avond
wijding
9.45 Engelsche berichten
ANP
10.00 Nieuwsberichten ANP
en sluiting
HILVERSUMII. 301.5METER
6.45 Gramofoonmuziek
6.50 Ochtendgymnastiek
7.00 Gramofoonmuziek
i Ochtendgymnastiek
Carillonbespeling(opn
Gramofoonmuziek
.Nieuwsberichten ANP
Gramofoonmuziek
Secco en zijn ensem
ble (11.20—11.40 Decla
matie. 12 00—12.15 Be
richten)
Nieuws- en oeconomi-
sche berichten ANP
Omroeporkest
Het Nederl. Strijk
kwartet
Gramofoonmuziek
Cello, piano en gramo
foonmuziek
Esmeralda en solisten
Modepraatje
Gramofoonmuziek
Nieuws-, oeconom.- cn
beursberichten ANP
Pianovoordracht
Amusementsorkest en
soliste
„Op Nederlandsche ma
nier", causerie
Vragen van den dag
ANP
Amabile-sextet
Nieuwsberichten ANP
en sluiting
fen. De valsnelheid ligt in de nabijheid van
de aarde ook bij een val uit groote hoogte
ver onder die van van het geluid. Men moet
daarom in gedachten houden en hier loopt
deze berekening samen met die, waarop zoo
even gedoeld werd, dat de scherf, die men
hoort aansuizen, den hoorder nog kan treffen.
Hoort men den knal van het springen boven
rich dan bevinden zich de splinter natuurlijk
al ettelijke seconden onderweg naar omlaag.
Daar dit geluid bij een hoogte van ongeveer
4000 m een dozijn seconden behoeft om aan
den grond gehoord te worden, de valtijd van
de scherven echter veel langer is, speelt dat
geen rol.
Duidelijk kan het doffe schieten .van het
'are afweergeschut ergens aan de kim
onderscheiden worden van het harde kraken
het ontploffen hoog boven in de lucht
Verder moet men in rekening brengen de
opstelling van de stukken, die een batterij
vormen en het punt waar zich de waarnemer
bevindt. En dan onthoude men ook, dat de
snelheid van het geluid niet altijd 333 m in
de seconde bedraagt. Ze wisselt met tempe
ratuur en luchtdruk en bedraagt bij 20°
koude ongeveer 320, bij 20° warmte om en
bij de 340 m.
Vroeger is reeds opgemerkt, dat men, Indien
het schot zich in de richting van den waar
nemer beweegt, den knal in de lucht lang'
voor het daaraan beantwoordende afschieten
kan hooren, aangezien de granaat den waar
nemer veel sneller nadert dan de geluids
golven van het afschieten. Wat er precies bij
een luchtaanval voorvalt kan men niet met
het oog volgen. Wel kan men nagaani dat in
het lichtende spoor van de lichte afweer-
projectielen de laatste vuurstrepen de eerste
schijnen te achterhalen.
Hoever nu is het afweervuur te hooren?
De wisseling in gordels van geluidkracht
treden slechts In geval van zware ontplof
fingen op. Die geluiden planten zich met d«
zeldzaam lage snelheid van 300 tot 227 m in
de seconde voort. De buitenste zone van
hoorbaarheid kan tot 350 km gaan. Voor
ontploffingen van zwaar afweergeschut be
schikt men niet over soortgelijke w
nemingen.'Wel moet men zich inprenten,1 dat
dit vuur in bepaalde weersomstandigheden
en bij een zeker wolkendek van 30 tot 50 km,
zoo niet dikwijls nog verder te hooren is.
Droevig drama te Soest
opgehelderd
EEN KIND DAT EEN KIND
OM HET LEVEN BRACHT
Binnen vierentwintig uur heeft inspecteur
Schreuder den moord op het dochtertje van
de familie Strumpel te Soest tot opheldering
gebracht. Als dader van dezen moord is een
tienjarig jongetje In den nacht van Vrijdag
op Zaterdag in een der noodwoningen te Hil
versum aangehouden.
Het is gebleken, dat het Jongetje de vijf-',
jarige Gerretje, die alleen ln het bosch van
Pijnenburg liep, in het water heeft gegooid.
Toen het meisje probeerde uit het water te
komen, heef* hij haar zoo lang onder water
gehouden totdat het bezweek. De jeugdige
dader was in gezelschap van een broertje.
Het is een der twaalf kinderen uit een
groot gezin, waarvan er zes wegens bal
dadigheid voor den politierechter zijn ge
weest
Het kind zal ter beschikking van de jus
titie worden gesteld.
HERDENKING VAN DE
GEVALLENEN
Plechtigheden in verschillende
Nederlandsche plaatsen
Zondag 16 Maart, de Heldengedenkdag
van het Duitsche Rijk, is ook in Rotterdam
herdacht. Op de Begraafplaats CFooswijk
had des morgens om tien uur aan het ge
meenschappelijke graf i van de gevallen
Duitsche strijders een korte, maar tref
fende plechtigheid plaats, waarbij' admiraal
Schulz sprak, terwijl des middags voor het
raadhuis een défilé plaats had, dat gadege
slagen werd door den oudstaanwezend offi
cier te Rotterdam, Standortaltesten Rödern
en admiraal Schulz. Voorts was hierbij te
genwoordig de Kreisleiter van Zuid-Hol
land, als vertegenwoordiger der N.S.D.A.P.,
Fortmann.
Twee matrozen van de zeemacht hadden
's morgens bij het soldatengraf de dooden-
waeht betrokken en omstreeks tien uur
arriveerden op Crooswijk admiraal Schulz
namens de vloot, de Ortscommandant
Ohrloff en namens de Hafencommandantur
kapitan Winter. Onder de burgerlijke auto
riteiten merkten wij op den Beauftragten
voor de stad Rotterdam, dr. Völckers, den
leider van de Notstvidsbeihilfe, den heer G.
Löcher, Ortsgruppenleiter der N.S.D.A.P.
Lange, namens het Arbeitsbereich der N.S.
D.A.P., Schönherr en de heeren J. Hank, G.
Loser en C. Raschdorff van het bureau van
den Beauftragten.
Voorts waren er detachementen var
drie deelen der Duitsche weermacht. Nadat
allen zich in carré hadden opgesteld rondom
het graf, nam admiraal Schulz het woord en
zeide, dat met droefheid, maar ook met
trots de gevallen Duitsche soldaten (hans
werden herdacht. Zij hebben bewezen man
nen te zijn, trouw aan hun Führer en Volk.
Spr. wijdde enkele woorden aan de gevallen
leden van de landingstroepen, die in en om
Rotterdam hun plicht hebben vervuld. Zij
hebben in hooge mate bijgedragen tot de
overwinning. Tegelijkertijd herdacht spr. de
gevallen soldaten uit den Wereldoorlog, die
hun leven geofferd hebben in het geloof aan
Duitschland's toekomst. Overal, waar Duit
sche troepen zijn ingezet, getuigen thans de
heldengraven van Duitsche heldhaftigheid
en soldatendom en zij manen de leden oer
weermacht op dezelfde wijze hun plicht te
vervullen.
Tenslotte deelde spr. mede, dat de Hitler-
jugend en den Bund Deutscher Madchen
voortaan de zorg voor de graven der geval
lenen op zich zullen nemen, zoodat de nage
laten betrekkingen gerust kunnen zijn.
Na de rede van den admiraal brachten de
aanwezige detachementen het militaire eer
bewijs, waarna dr. Völckers namens den
Rijkscommissaris een groote krans op het
monument neerlegde. Daarna werden kran
sen neergelegd op het graf van de gevallen
Duitsche burgers in Rotterdam (n de Doe-
lerf. Het waren er drie, één van den Rijks
commissaris, een van den Kring Zuid-Hol
land der N.S.D.A.P. en een van de Orts-
gruppe der N.S.D.A.P.
In den loop van den Zondag hebben vele
militairen en burgers een bezoek gebracht
aan de graven der Duitsche gevallen mili
tairen, die evenals de graven van de
gesneuvelde Nederlandsche militairen
met fraaie witte en roode tulpen waren ge
tooid.
Te Amsterdam
De in Amsterdam vertoevende Duitschers
hebben de herdenking van de gevallen strij
ders gevierd in een korte plechtigheid op
de nieuwe Ooster begraafplaats, bij de gra
de gesneuvelde Duitsche soldaten.
Reeds vóór 10 uur Zondagochtend stonden
de eere-compagnieën van leger, luchtmacht
en marine, alsmede van de groene politie en
de partij-organisaties aangetreden bij de
met bloemen versierde graven. Niet alleen
op de graven der Duitsche gevallenen lagen
bloemen, ook op de graven van de Engel-
schen, welke terzijde vah de Duitsche lig
gen. Het viel ons op, dat de graven der
Britsche gevallenen, op gelijke wijze ver
zorgd waren, als die der Duitschers. Voor
ARTIKEL BON
DUUR
HOEVEELHEID
Bloem
BI. 5
tm.,23 Maart
rantsoen gebak of
35 gr meel of bloem
50 gr. roggebrood of
50 gr ander brood
Boter of margarine
Bo 07
Ve 07'
Bo 08°
Ve 08°
evt tm. 23 Mrt
evt tm. 23 Mrt
17 tm. 23 (30) Mrt
17 tni 23 (30) Mrt
250 gr. boter of mar
garine of 200 gr. vet
250 gr. boter of marg.
Brandstoffen
Haarden en kachels
Centr. verwarming
Generator-anlhrae.
Generator-turf
Vijfde periode
K 15 16 17
K 35 t/m 41
Tweede periode
Tweede periode
t/m. 31 Maart
t/m. 31 Maart
t/m. 31 Maart
t/m. 31 Maart
t/m. 31 Maart
1 rantsoen
1 hectoliter
50 stuks baggerturf
BrcoJ
BI 5
Br 07
Br. 08°
t.m. 23 Maart
evt tm. 23 Mrt.
17 tm. 23 (30) Mrt
50 gr. brood of
rantsoen gebak.
100 gr roggebrood of
100 gr ander brood of
1 rantsoen gebak
Ei.™
A 91
A 82°
evt tm. 23 Mrt
17 tm. 23 (30) Mrt
1 el
Gel»*
BI. 5
Br 07
Br. 08°
t.m 23 Maart
evt tm. 23 Mrt
17 tm 23 (30) Mrt
Vi rantsoen
1 rantsoen
1 rantsoen
Gort, gortmout of
A 08
tm 20 April
250 gram
Havermout, haver
vlokken gort of
A 07
tm 20 April
250 gram
Hondenbrood
H 9
tm 31 Maart
1 rantsoen
Kaas
A 13 14
A 61 en 71
evt t.m 23 Maart
t.m 23 Mrt. (6 Apr.)
100 gram
Kattenbrood
K 9
tm. 31 Maart
1 rantsoen
Koffie
A 18°
17 Mrt. t/m. 27 April
125 graim koffie of 250
gr. koffie-surrogaat'
Marcaroni of vermi
celli of spaghetti
A 09
tm 20 April
100 gram
Maizena of grieszneel
of puddingpoeder
A 10
tm 20 April
100 gram
Peulvruchten
(erwten, boonen en
capucijners)
A 15
tm 30 Maart
500 gram
Petroleum
Per. E
Per. 9
t.m 31 Maart
t.m. 20 ApriL
2 liter voor verlichting
voor de keuken
Rijst (-emeel, -griet,
-«bloem) of grutlen-
A 11
tm 23 Maart
250 gram
Scheerseep
A 117
tm 30 April
50 gr scheerzeep, tube
of pot
Slaolie
nieuwe bon
nog niet bekend
Suik«r
A 17°
17 t.m. 13 April
1 kg.
Thee
A 18»
17 Mrt. t/m 27 April
50 gram
Vet
Bo 07
Ve 07
evt tm 23 Mrt
evt tm 23 Mrt
200 gram
Vleetch
VI 07
Vlw 07
tm 19 (23) Maart
tm 19 (23) Maart
100 gram vleesch
1 rantsoen vleeschwar.
Zeep
Aangezien het
dagelijks de bonne
no. 62) uit te knippe
Nieuwe bon
A 16
ons met het oog O]
nlijst te publiceeren.
n en te bewaren, tot d
tm 30 Maart
de plaatsruimte ni
verzoeken wii onzer
volgende, no. 63, vers
1 rantsoen
ei mogelijk Is om
lezers, deze lijst
:hijnt
„Ten bate van de Rotterdam sche
slachtoffers"
Een brochure
i penieekening.
to Washington ter behendeUng v»n de kwestie der hulpverleening san Engeland.
IFoto Weltbild.)
Een pionbespreking bij generaal Ritter von Grelm (2e van rechts), commandant van- een
Duitsch vliegercorps in Frankrijk.
(Toto WeltbfMM
Een politie-agent te Utrecht die toevallig in
burgerkleeren een winkel binnenliep, was ge
tuige van een gesprek tusschen een colporteur
en den winkelier, dat liep over het verkoopen
van een brochure, waarvan de opbrengst ten
goede zou komen aan de slachtoffers van Rot
terdam. 'Het bleek, dat de brochure 10 cent
kostte doch dat daarbij ook al weer ten bate
van getroffen Rotterdammers een fraaie pen-
teekening te verkrijgen zou zijn, voor den prijs
van 35 ct. De winkelprijs daarvan zou 1.85 be
dragen.
Daar het den agent vreemd voorkwam, stelde
hij zijn superieuren er van in kennis. Een on
derzoek werd ingesteld en het bleek, dat men
hier te doen had met een tamelijk uitgebreide
zwendelzaak. Een 22-jarige „directeur" nad een
colporteur en een colportrice in zijn dienst, die
voor hem de bewuste brochures aan den man
moesten brengen en moesten probeeren pentee-
keningen te verkoopen. Van elk dubbeltje van
de brochure kregen de colporteurs vijf cent, de
drukker ontving 1 cent, en van de rest moest
de „directeur" leven.
Er kwam verder vast te staan, dat deze op
lichting niet alleen te Utrecht plaats vond, doch
ook in andere steden van ons land, met name
Rotterdam en Schiedam. Het laatst woonde de
„directeur" te Bussum en daar er in de ver
schillende steden nog vrij veel brochures kon
den worden verkocht, leefden hij en zijn col
porteurs er zeer behoorlijk van.
Aan deze oplichterij is thans, voor zoover het
Utrecht betreft, een eind gekomen.
Rechtszaken
DUITSCH LANDGERECHT
STRAF VOOR EEN GETUIGE
*i* een ,v°lgen<le zaak was de hoofdgetuige
niet verschenen, terwijl hij evenmin een ken
nisgeving van verhindering had gezonden. Dit
was voor den rechter aanleiding hem te ver-
oord eelen tot een boete van 25 gulden en in
de kosten van het geding.
De verdere behandeling van de zaak is daar
na uitgesteld.
EEN KWAJONGENSSTREEK
Vervolgens stonden terecht drie jeugdige leer
lingen van de christelijke H.B.S. te Alphen
aan den Rijn. Zij hebben op St. Nicolaasavond
aan verscheidene leeraren geschenken gezon
den, welke betrekking hadden op eigenaardig
heden van de leerkrachten. Deze geschenken
waren van onschuldigen aard met uitzondering
van dat aan den leeraar K. deze leeraar was
toegetreden tot de N.S.B. en om hem te erge
ren, hadden de leerlingen besloten hem een
foto van den Führer te zenden, met daarnaast
een portret van H.M. de Koningin en daaronder
allerlei Bijbelspreuken. Het geheel was belee-
digend voor den Führer en daarvoor moesten
zij zich verantwoorden.
De beklaagden gaven to® gezamenlijk het
stuk vervaardigd te hebben en het bij den
leeraar te hebben laten bezorgen. Hun eenige
bedoeling was dien leeraar te ergeren en geens
zins om den Führer te beleedigen.
De Staatsanwalt, dr. Seller, vond het gebeur
de zeer ernstig. Bij de bepaling van de straf
maat wilde hij er echter rekening mee hou
den, dat hier in zekeren zin kan worden ge
sproken van een kwajongensstreek en daarom
vorderde hij een gevangenisstraf van zes maan
den met een proeftijd van twee jaar.
Rechter Joppich veroordeelde de beklaagden
tot de gevraagde straf, daarbij eveneens reke
ning houdende met hun jeugd, waardoor zij
de draagwijdte van hun daad nog niet ten volle
hebben kunnen inzien.
Hij drukte hen echter op het hart in den ver
volge dergelijke dingen achterwege te laten.
Ten slotte betreurde de rechter in hooge
mate, dat hij voor dergelijke gevallen hier te
lande niet kan toepassen het z.g. jeugdarrest.
waarbij jongelieden na school- of werktijd voor
zekeren tüd kunnen worden opgesloten.
