mmsm
BRAAT-DELFT
-
WERELDREIS VAN PROFESSOR SPUYT
5ERDAC5 13 MAART 1941
PAG. 5
rstienlandsch Nieuws
^sluikhsndel in vleesch
flauwe samenwerking, van de te Ede
jeerde ambtenaren vaan den crisis-op-
enst en de Eder politic is het in kor-
fclukt een sluikhandel in vleesch op
Lj.te komen. Bij het laatste onderzoek,
eig j.l. werd ingesteld dp de boerderij
.pluimveehouder E. en waarbij een
ruim 5000 pond vheesch en spek
pnden, volgde men e«>n andere toe
pt dusver en arresteerdle men de per
bij de zaak betrokken schenen te zijn.
Veehouder E. was zelf afwezig, doch
va wist, dat hij zich naar Amsterdam
gaf men zijn signalement door
atrale recherche aldaar, die den
dag knipte. Uit de
am vast te staan, dat die draden
•lcomplot naar de hoofdstad voerden
iluimveehouder slechts als tusschen-
is opgetreden. De m.an achter de
de Amsterdammer S., die de voor
tocht, kon Maandag 'worden gear-
'j bekende het ten lasite gelegde en
!de overgebracht naar het huis van
Arnhem.
kapitaal met dezen illegalen han-
was, blijkt uit het feit, dat den
vleesch, dat te Edervaten werd ach-
den sluikhandel een verkoop-
an ten minste lienduïzend gulden,
•rzoek wordt nog voortgezet, maar
reeds worden vastgesteld, dat de
ig van deze smokkelbende een bui-
d q succes is voor de ambtenaren van
mtróledienst en de gemoentepolitie.
I WEGGELOOPEN MEISJES.
jensionhouder in de Stationsstraat
den Rijn vervoegdien zich gis-
meisjes, die een kamer verzoch-
naar zij beweerden in. een hotel
ik konden vinden. De pensionhou-
het verzoek in. Toenl zijn gasten
Ier horgen mededeelden nog wat langer
i, kreeg hij argwaan, took al, om-
die opgaven 19 jaar oud te zijn,
Twerkelijkheid veel jonger uitzagen,
t de politie van zijn bevijradingen op
- mm deze ging onmiddellijk op onder-
foor middel van distrÈbudiebeschei-
1 kge meisjes bij zich hadden, bleek dat
and
i uit Den Haag en 15 jaar
zich met de politie te 's-Graven-
^binding en daarbij kwam aan hei
ouders der kinderen juist den
van de verdwijning aangifte had-
n om hun aanhoudinig hadden
van de" meisjes had van haar
S 11 weggenomen en daarmere was het
yijde wereld ingetrokkeia. Zij be-
hun vertrek in Den Haag 68 te
Daarvan was nog een bedrag
bezit gevonden. De politie heeft
r de meisjes ontfermd. Zijn zijn
laag teruggebracht, waar zöj aan (?e
k zijn overgegeven.
/iss
INBRAAK
^H-eking van de sloten op de buiten-
P 13nen kans gezien binnen ie dringen
loor van een engros-zaak in ma-
aan de Keizersgracht te Amster-
i, eerste verdieping heeft men uit
r (o, een geldtrommel meegenomen,
r 'h beneden van zijn inhenud heeft
sche|r het slot te verbreken. De buit
-(honderd gulden aan papier en
'Ondier, heeft men een doosje met
(lbstzegels ter waarde van -ongeveer
'(ontvreemd.
7 (nT
SEN
^VARKEN GESTOLEN
kuur van den landbouwer J. van
Berghem is een varken gestolen,
Ingewenschte bezoekers net ter
den geslacht
0 GALLENDEN TAK GEDOOD
1 4
kien van boomen is de arbeider J.
4 7Cerkdriel door een vallenden tak
bfd getroffen. Het slachtoffer is
id opgenomen en is aan de gevol-
DE GEREFORMEERDE KERK VAN OVERSCHIE
1891 10 Maart 1941
Overschie. -Delftweg met Geref. Kerk,
(Foto uit eigen archief.)
tijd
De plattelandsgemeente vai
vertoont de tweeslachtigheid v
gang: met het oude is nog niet afgerekend
en het nieuwe is nog niet voltooid. In dit
opzicht is het 'burgerlijk gelaat al net eender
als het kerkelijke: in 'beider trekken zijn de
diepe groeven van het verleden en de moderne
lijnen van het heden zichtbaar, men kan dat
naar believen betrekken op de bouworde, de
levenshouding, de kleedij, de meubelen, de
spreektaal of de kerktaal. Overschie is een
zuiver type van die tweeheid; ge vindt er
nog zeer oude en al zeer nieuwe huizen,
winkeltjes van den heel ouden en „maisons"
van' den zeer nieuwen stempel, kleedij van
den onwrikbaar-soliden snit der van geslacht
op geslacht overgaande jas en evenzeer de
jongste creatie van de op d i t stuk zeldzaam
rumoerige kinderen dezes tijds. Natuurlijk
spiegelt dit alles (en nog meer o n zichtbaars)
zioh ook af in de kerk, waar de „oude en
beproefde" waarheden gekruist worden dooi
de in nieuwe vormen of nuances opkomende
dito. En nu moge 50 jaren voor een kerk
geschiedenis niet veel zijn, het zijn er toch
genoeg, om den achtergrond te vormen voor
de evolutie, welke de overgang van oud naar
'euw op e 1 k terrein teweegbrengt.
Uiterlijk vertoont de jubileerende kerk
(Zondagmorgen a.s. zal de pastor loei Ds.
v. d. Boom het feit herdenken in de gewone
gemeentelijke samenkomst) nog geheel de
trekken van haar eerste jeugd; kerk en
pastorie, in 1896 betrokken, zijn nog van den
ouden stempel en het zal deze, in de tweede
kwarteeuw van haar bestaan sterk uitge
groeide gemeente geen kleine eer zijn, als zij
dit opzicht het oude kleed afleggen en
zich een nieuw aanmeten mag. Aan den
binnenkant echter teekent zioh oud en nieuw
duidelijk af. Overschie, een Rotterdamsche
forensengemeente, kent de oude generatie
5 nog één broeder, een 87-jarige, over,
die de institueering der Geref. Kerk mee
geleid heeft en het kent de nieuwe import,
die de moderne woningen betrokken heeft,
zooals die het dorpsbeeld sterk veranderd
hobben. Maar één factor is dezelfde gebleven:
1941 kent geen andere geestelijke fun-
deering dan 1891; in het geloof aan den
Koning der Kerk, die wel in, doch niet van
deze wereld is, hebben de ouderen van 1891
hun kerkelijk leven gegrond in denzelfden
bodem, waaruit de jongeren van 1941 leven.
Hoe klein en sober is dat begonnen!
Enkele gezinnen slechts waren het, die ruiim
•n halve eeuw geleden in de toenmalige
Chr. Geref. Gemeente van Rotterdam of door
middel van preeklezen hun geestelijk voedsel
betrokken, en In de kerk van Schiedam door.
Ds. H. H. Veder hun kinderen lieten doopen.
Toen de Doleantie kwam, zetten zij hun
samenkomsten in eigen dorp voort en werden
vanaf 15 Dec. 1889 des Zondagsavonds ten
huize van de broeders van Eyk of van Dam
diensten met preeklezen gehouden In 1890,
toen men besloot met de Ned. Herv. Kerk
ook officieel te breken, kwam men bijeen in
een sdhuur van br. Blesgraaf, en het eerste
gebouw, dat („tijdelijk voor vast") betrokken
werd, stond aan de Zestienhovensche kade.
De eerste voorganger was (op 22 Juni 1890)
br. Punt, die als leerend ouderling oefenaar
was de benaming van dien tijd van de
Ned. Geref. Kerk te Rotterdam optrad en
sprak over Nehemla 2 19b en 20a. Merk
waardige tekst: „Wat is dit voor een ding,
dat gijlieden doet? Wilt gijlieden- tegen den
koning rebelleeren? Toen gaf ik hun tot
antwoord en zeide tot hen: God van dén
hemel, die zal het ons doen gelukken, en wij
zijn knechten, znllen ons opmaken en
bouwen."
Intusschen waren door de nog kleine groep
twee adressen gericht tot den kerkeraad der
Ned. Herv. Kerk (waar Ds. C. J. Leenmans
toen predikant was), op 28 Aug. en 18 Sept.
1890, terwijl ook nog een brief uitging naar
kerkvoogden en kerkeraad, waarin men mee
deelde, niet meer tot de Ned. Herv. Kerk te
willen behooren. Toen 5 Febr. 1891 de onder
teekenaars voor den kerkeraad geroepen
werden, weigerden zij en werd 17 Febr. een
circulaire gericht tot de leden der Herv. Kerk,
om hun voorbeeld te volgen. Op denzelfden
dag werden 4 ouderlingen en- 2 diakenen ge
kozen, die Ds. A. van Veelo van Rotterdam
op 10 Maart bevestigd beeft. Daarmee was
de Ned. Geref. Kerk van Overschie ge
ïnstitueerd, die na 1892 Geref. Kerk heette.
Als consulent trad op Ds. Boonstra van Schie
dam (die later weer in de Ned. Herv. Kerk
teruggekeerd is); de tweede consulent was
Ds. Goslinga van Schiedam.
Zooals begrijpelijk is, wilde de jonge ge
meente gaarne spoedig een eigen kerk en
pastorie hebben. Tot den bouw daarvan werd
besloten op 22 Juli 1894; de eerste steen werd
gelegd op 1 April 1896 en 11 October had de
eerste kerkdienst plaats. Ter herinnering
werd een steen Ingemetseld met het opschrift
1 April 1896 Psalm 118:23a. Op 4 October
werd de laatste dienst in het oude gebouw
gehouden en het was weer Ds. Veder, die een
week later het nieuwe tijdperk inluidde met
de ingebruikneming van de ndeuiwe kerk aan
den Delftweg 44.
Het heeft nog tot Juni 1898 geduurd^ eer
de gemeente een eigen leeraar kreeg in Ds.
J. Gispen, wiens vader, de bekende en be
minde Amsterdamsche predikant W. H.
Gispen, "hem bevestigd heeft. De tweede
predikant was Ds. W. W. Meynen, thans te
Dordrecht; de derde Ds. G. L. Goris, die op
10 Maart 1916 met de gemeente het 25-jarig
bestaan herdacht. Op 27 Febr. 1921 (dus ruim
20 jaren geleden) deed Ds. v. d. Boom, de
tegenwoordige predikant, zijn intrede. De
gemeente telde toen 504 zielen, van wie 212
belijdende leden. Thans zijn die cijfers 853
en 438, wat dus zeggen wil, dat in 20 jaren
tijds het percentage belijdende leden is toe
genomen van 41 tot 53 pet. In 1928 is de kerk
vergroot door het uitbreken en bijtrekken van
enkele lokaliteiten achter de kerk.
Ziehier in korte trekken de geschiedenis
van een halve eeuw gemeentelijk leven in
een dorp, dat in de laatste 20 jaren zijn
inwonertal zag toenemen van plm. 4000 tot
plm. 10,000. In zijn verkeersverbindingen met
Rotterdam heeft het alle stadia doorloopen:
eerst een stoomtram, toen een paardentram,
vervolgens een motortram en nu de autobus;
een treinverbinding heeft het niet gekend.
Van den groei der burgerlijke gemeente heeft
dus de kerkelijke een niet evenredig deel
ontvangen, wat overigens geen verbazing
behoeft te wekken, gelet op d'e permanente
cijferverhouding tusschen kerk en wereld.
Dat die groei vrijwel geheel binnen den
ambtstijd van Ds. v. d. Boom is gevallen, kan
slechts zijn voldoening vermeerderen, nu het
gouden jubileum aanbrak. Immers ook hij
heeft gekend „de dagen van ouds", toen ook
de pastorie, materieel gezien, nog een burcht
van zorgen was; men denke maar eens aan
een tractement van 1300 gulden voor een
predikantsgezin met 7 kinderenDs. v. d.
Boom, wiens ambtelijk leven in Overschie
niet geschokt is door geweldige dingen (alleen
op 14 Mei 1940 verloor zijn gemeente -drie
leden door den doo4 tijdens het oorlogs
geweld) heeft zioh in het land inzonderheid
bekendheid verworven door zijn voorzitter
schap van den Bond van Geref. Mannen-
vereeniginigen. In 1922, toen hij dat' werd,
telde deze Bond 7, in 1939, toen hij aftrad,
383 vereenigïngen. Dit alleen teekent vol
doende den gestadigen bouwer, die zonder
rumoer zijn vasten gang gaat en die thans
in ongerepte kracht met zijn gemeente haar
50-jarig bestaan mag herdenken.
Bij onzen gelukwensch voegen wij een
woord van vriendelijken dank voor de ge
gevens, welke hij ons verstrekt heeft, teneinde
deze herdenking even in te lijsten.
DE GROOTE KERK TE MONNIKENDAM
De eeuwenoude kerk der med. Herv. ge
meente te Monnikendam, de Gro'ote Kerk,
vertoonde in den laatsten tijd duidelijke
sporen van verval. Dezer dagen is dit acuut
geworden, want verschillende steenen lieten
los. Teneinde ongelukken te voorkomen heeft
men de omgeving van den kerktoren afgezet
In een spoedvergadering van den gemeente
raad is besloten maatregelen te nemen, welke
er toe kunnen leiden, dat de toren binnen
kort hersteld zal woiden. De kosten zullen
waarschijnlijk 60,000 bedragen, welk be
drag als crediet is toegestaan, mits rijk en
provincie 80 pet. voor hun rekening zullen
nemen.
OUDE KOPEREN KRONEN UIT DE KERK
VERDWENEN
De Ned. Herv. kerk ,van Schellink
hout (N.H.) bezat, zoo vertelt het Alg. H.blad,
tot voor kort drie mooie,' massief koperen
kronen uit de 16e eeuw. Thams hebben deze
kronen voor moderne lichitornamenten met
electrische kaarsjes plaats gemaakt. De
kerkvoogden en notabelen zonnen reeds lang
op een moderne verlichting en temeer sinds
het niet gemakkelijk meer was, kaarsen te
verkrijgen. Zij pleegden overleg met een firma
op electroteohnisch gebied t« Hoorn 'over de
moderniseering van de kronen. De firma
achtte dft echter niet mogelijk en steldé voor
nieuwe electrische kronen aan te brengen,
in ruil voor de oude koperen kronen. De ruil
kwam met gesloten beurzen tot stand, en zoc
zijn de kostbare kronen uit het oude kerk
gebouw verdwenen. Het Prov. College var
Toezicht heeft nu de kerkvoogden der aan
gesloten gemeenten in een circulaire aan haar
verplichting herinnerd om v-oör de vervreem
ding van roerende goederen van oudheid
kundige, historische of kunstwaarde de goed
keuring van het College te verzoeken. Het
heeft voorts nog getracht de kronen uit
Schellinkhout te aohterhalen, doch dit is niet
gelukt. „Thans betreuren wij", aldus de circu.
la ire, „het onherstelbare verlies van drie kost
bare stukken van oudheidkundige waarde".
In het vervolg zal hert College kerkvoogden
zonder pardon persoonlijk aansprakelijk
stellen.
Te Enschede
Het is dit jaar een halve eeuw geleden, dat
te Enschede de eerste school met den Bijbel
werd opgericht Ter gelegenheid hiervan heeft
de Vereeniging tot stichting en instandhouding
van 'scholen met den Bijbel dezer dagen in
gebouw Irene een drukbezochte herdenkings
bijeenkomst gehouden, welke o.a. door den
burgemeester, den heer J. J. G. E. Rückert, den
wethouder van onderwijs, den heer W. R.
Soetekouw en den gemeentelijken inspecteur
het lager onderwijs, den heer J. A. Sellen-
raad, werd bijgewoond.
De voorzitter, ds. H. Meullnk, hield een her
denkingsrede, waarin hij de vele moeilijkheden
schetste, welke aan de totstandkoming van de
eerste school met den Bijbel zijn voorafgegaan.
In den loop der jaren werden te Enschede nog
drie lagere scholen eh een u.l.o.-school met
den Bijbel gesticht. Deze scholen hebbenons
vaderland winst gebracht en er toe bijgedragen
óns land het meest Christelijke land van
werelddeel is. Met de verzekering, dat allen
pal staan voor hun beginselen, besloot spr. zijn
Tal van gelukwenschen werden In den loop
an den avond aangeboden, o.a. door burge
meester Rückert en den inspecteur van het Lo.
VRAAGBAAK r^-VQQC
CHRISTELIJKE INSTELLINGEN
Vertrouwensadressen te/i dienste van
Stichtingen van Barmhartigheid. Zieken
huizen, Sanatoria, Instellingen. Tehuizen
v™st leverancier Tafe!ZU[etl,
Mosterd, Pkcalilly, Peekoffie
N.V. WED- MATTHÉEUSSEHS t ZONEN
Ossendrecht (Holland).
Brandassurantie Maatschappij
VWOUDSEND" van 1816
Voor verzekering van Kerken
en Scholen billijke voorwaarden
9 tweefatelier Semelj te Den Haag ts men thans bezig met de vervaardiging van een tapijt, dat bestemd Is voor de aula van de
Universiteit te Utrecht. Vele meisjes verwerken honderden klosjes tapijtwol.
(Foto Schimmelpenning!!.)
Centrale verwarming
Oliestookinrichtingen
Metalen ramen
CENTPALE VEPWAPMINC
DÖDIATODEH j
Een voltreffer ült een Duitsch gevechtsvliegtuig trof het Engelsche s.s. „Stanbone",
Westelijk van de Hlbrldan. Na enkele oogenblikken zonk het vaartuig.
(Foto Weltbild.)
door G. TH. ROTMAN
(Nadruk verboden.)
81). Professcrr c-itdekte wel iets stuurmanskunst was grenzeloos, hij wist, door
elijk dat de voorraad springstof
10J(üt was. Het was dus zaak. zo
Uk een grote stad te bereiken,
de enige kans,
voorzichtig gebruik van het weinige, dat
nog was, juist de stad Benares, aan de Gan
ges, te bereiken.
Toen de Pulex naderde, was juist een grote kend, „als 't ei
ioen. En jr.wel hoor, Professors menigte Hindoes in de Ganges aan 't baden, ginder midden
Het v/as een hit.eressf.nt gezicht, rl die zwarte
hoofden met witte tulbanden, maar profes
sor had er geen oog voor en keek angstig dooi
de periscoop. „Ik krijg hem niet verder!'
jammerde hij, wanhopig aan de handles trek
beetje wil, komen we daal
de rivier terecht!"
INTERKERKELIJKE PAASCHDIENSTEN.
Vanwege het Convent van Predikanten,
waaraan de plaatselijke predikanten van da
Ned. Herv. Gemeente, de'Ev. Luthersche Ge
meente, de Geref. Kerk en de Chr. Geref.
Gemeente te Amsterdam deel nemen, werden
reeds eenige malen interkerkelijke samen
komsten belegd, welke als regel 's Zater
dagsmiddags in de Groote Kerk plaatsvonden.
Het ligt thans, naar we vernemen, in de
bedoeling op den tweeden Paaschdag in ver
schillende kerkgebouwen dergelijke samen
komsten waarin het één-zijn in Christus tot
openbaring komt, te houden. Zoo zullen in da
Groote Kerk als sprekers optreden Ds. M.
van'Grieken en Ds. J. Overduin; in
de WesterkerkDs. H. L. Both en Dr. H.
J. Hak; in de Paaschbergkerk Ds. Joh.
Gerritsen en Ds. J. C. J. Kuip er. An
dere dan deze vanwege het genoemde Con
vent belegde kerkdiensten, welke in de och
tenduren zullen plaats vinden, zullen op den
Tweeden Paaschdag niet worden gehouden.
Nu méér In dezen tijd is het onder allerlei
dan ooit omstandigheden meer dan ooit
noodzakelijk om een „eigen"
bijbel te bezitten. Maar dan ook
een, die U steeds bij de hand
kunt hebben. Het ideale bijbeltje
voor eigen gebruik is de
JONGBLOED's „MICRO" ZAKBIJBEL
HÈT BELIJDENISGESCHENK.
ONDERWIJSBENOEMING
Amsterdam. C. V. O. Ds. G. Mansvelifc.
Tot tij del. onderwijzer: de heer L. Kool te
Den Haag.
Oosterbeek. Chr. U.L.O.-school. Tot
hoofd1: de heer H. J. Bargeman, onderw.
Chr. U.L.O. te-Nijmegen.
Vijfhuizen. C. N. School. Tot kw. m. a.
de heer H. B. N o o s te Haarlem.
Examens
Utrecht Doet
schtswetenschappen
>e sneeuwklokjes luiden het voorjaar in,
mdanks guren wind en onbehaaglijke
temperatuur.
(Foto 't Zuiden
De voorteekenen van de lente zijn er.
De zonneschermen hebben hun winter
slaap achter den rug en worden weer
aan de gevels bevestigd.
(FTlo x-ax-Holland.)
Candidaats-examen veeartsenijkunde 3. Smit.
Amsterdam. Bevorderd tot doctor In de wis- en.
natuurkunde op proefschrift getiteld: „Geological
investigations in the Miomaffo-region (Netherlands
Timor) de heer F. O. van West, geb te Rotterdam.
Doctoraal-examen wiskunde de heer J. Weenen.
Candidaatsexamen wis. en natuurkunde de hee-
ren A. v. d. Linde. C. G. Egeler en H. Th.
djermasin) en de heeren L. C. J. M. Knitel
- en Nieuw-Gastel).
Amsterdam. Examen apothekersassistent. Geslaagd!
de dames: T. Z ij ff ei s uit Almelo. M. C. M. van
't Hoofd uit Hintham, A. S. Graafland uit 's-Her-
togenbosoh, E. ran Houten uit Hengelo, W, G.
Jagtenib< S uit Rhenen en E. K. Waltz uit Helle
voet slui:
Leiden. Examen apothekersassistent. Geslaagd
mei. J. Keeminck, Rotterdam.
