STOR
Matsoeoka's bezoek aan Berlijn
en Rome
3*
i
,ffein&Schkadeki
WOENSDAG T2 MAART 194T
Voldoening in de drie hoofdsteden
Met tijdstip van het bezoek
van belang geacht
Voldoening in Duitschland
De Duitsche bladen wijden in hartelijken
toon gestelde artikelen aan het a.s. bezoek
van Matsoeoka, waarin de gemeenschappe
lijke doeleinden van de mogendheden van het
drie-mogendhedenpact onder woorden wor
den gebracht.
.Niet een politieke conjunctuur, doch «en
belangengemeenschap, dezelfde v:* nden in
dezen tijd en dezelfde taken in de toekomst
hebben de drie mogendheden tot elkaar ge
bracht. Vastbesloten heeft Japan, zoo schrijft
de Angriff, zich aan de zijde van Duitschland
en Italië geschaard, zoodat thans het pact
van deze drie mogendheden de uitdrukking
is van een gemeenschappelijk front der
levenskrachtigste volken van Europa en het
Verre Oosten tegen d« Britsche wereld
heerschappij.
Te Berlijn acht men het tijdstip
symptomatisch
D« officieele bevestiging van het a.s.
bezoek van den Japanschen minister van
buitenlandsche zaken aan Berlijn heeft, naar
bet A.N.P. van welingelichte zijde verneemt,
in politieke kringen der rijkshoofdstad groote
tevredenheid en vreugde gewekt. Aan dit
bezoek, binnen veertien dagen te verwachten,
kent men historische beteekenis toe. Men
herinnert eraan, dat sedert 1905 geen Japansch
minister van buitenlandsche zaken een ander
oontinent heeft bezocht
In de Wilhelmstrasse achtte men het tijd
stip van het bezoek symptomatisch. De
mogendheden van het wereldomvattende
drie-mogendhedenpact, zoo verklaarde men
van Duitsche zijde, kunnen juist thans op
nieuwe successen bij hun acties op het gebied
van de nieuwe orde terugzien. Japan kan voor
szich zelf als succes de Indo-Chineesche-
Thailandsche overeenkomst boeken, die door
rijn bemiddeling ondanks alle moeilijkheden
van derden tot stand is gekomen. In Europa
heeft de toetreding van Bulgarije tot het
drie-mogendhedenpact het blok der orde met
een nieuwen hoeksteen versterkt. Wanneer
men thans de doeltreffendheid van het drie-
mogendhedenpact op grond van zijn ontwik
keling nog eens overziet kan men hierin
slechts een versterking van de in dat pact
vastgelegde grondbeginselen zien, n.1. het
vestigen van een rechtvaardige orde in de
eigen leven gebieden, geen inmenging in
vreemde gebieden en ondubbelzinnig verzet
tegen elke uitbreiding van den oorlog. In dit
verband werd vandaag in politieke kringen
te Berlijn twijfel uitgesproken aan de eerlijk
heid van de Noord-Amerikaansche leen- en
huurwet. Als van Amerikaansche zijde wordt
beweerd, dat deze wet een defensief karakter
heeft is dit, zoo was men te Berlijn van
meening, een al te doorzichtige manoeuvre.
Ten slotte vernam men, dat er op het gebied
der internationale politiek vele actueele
vraagstukken zijn, die naar aanleiding van
het bezoek van Matsoeoka besproken kunnen
worden. Men vermoedt, dat de Japansche
gast in het gebouw, dat de Duitsche regeering
aan gasten ter beschikking stelt, n.l. het
kasteel Belvédère, zijn intrek zal nemen.
„Een reis van geschiedkundige
beteekenis'7
De Duitsche avondbladen wijden veel
aandacht aan het aanstaande bezoek van den
Japanschen minister van buitenlandsche
zaken. Zoo schrijft de Essener National
Zeitung:
In feite heeft een dergelijk bezoek In de
laatste halve eeuw, die sedert Japan in den
kring der groote mogendheden kwam en in
de wereld-politiekt trad* verloopen is, nog niet
plaats gevonden. Nooit deed nog een gezag
hebbend Japansch kabinetslid een verre reis
naar een andere zijde van den aardbol om
over practische samenwerking op politiek en
militair gebied met een Europeeschen bond
genoot afspraken te maken. Deze reis van
den Japanschen minister is van geschied
kundige beteekenis want er blijkt uit, hetgeen
ook door het driemogendheden-verdrag wordt
gedemonstreerd, hoezeer Japan in de huidige
oorlogsgebeurtenissen vervlochten is.
Der Angriff schrijft nog: Indien Roosevelt
weer eens bij den haard zit, zal hij aan deze
inlichtingen denken die wij hem kunnen ge
ven. Hij zal dan vol zorg het hoofd op de hand
steunen en vermoedelijk inzien, dat hij vele
milliarden Amerikaansche dollars voor niets
heeft uitgegeven. Wat heeft het voor nut den
Britten hulp, hulp en nog eens hulp te be
loven? Bij den machtsfactor van de bij het
driemogendhedenverdrag aangesloten volken
en hun militaire kracht zinkt het gewicht van
de Engelsch-Amerikaansche improvisatie in
het niet". (U.P.)
Matsoeoka begin April te Rome
In een te Rome verschenen communiqué
over de reis van Matsoeoka, den Japanschen
minister van buitenlandsche zaken, naar
Europa wordt gezegd, dat hij in de eerste
dagen van April te Rome zal aankomen.
Ook de Italiaansche bladen maken veel
ophef van de a.s. reis va« den Japanschen
(Foto: Archief.)
minister van buitenlandsche zaken. Het
Giornale d'Italia verwacht andere belang
wekkende toetredingen tot het drie-mogend-
heden-pact. De Tribuna zoekt een groot dtel
der beteekenis van het bezoek in het tijd
stip in verband met de aanneming van d«
leen- en huurwet en zegt o.a.: de bespre
kingen moeten de Ver. Staten te binnen
brengen, dat het onmogelijk is in het Westen
tusschen beide te komen zonder dit in het
Oosten te doen.
Stefani schrijft het samengaan van Latijn-
sche, Germaansche en Japansche beschaving
aan gemeenschappelijk verzet tegen Britsche
methoden toe. Dit is het begin van een nieuw
tijdperk in de geschiedenis. Matsoeoka zal
naar Europa komen om deze gebeurtenis te
bezegelen. De moderne revolutie heeft de
kunstmatige slagboomen doorbroken, die ten
onrechte Europa van Azië scheidden. Door
middel van het drie-mogendhedenverdrag
kent Europa aan Japan zijn rijpheid en be
schavingsmissie toe. Er kan volstrekt geen
gebrek aan begrip bestaan tusschen twee
universeele geesteshoudingen, die de grootste,
men zou kunnen zeggen de eenige bescha
vingen ter wereld hebben geschapen.
Berlijn over Matsoeoka en de
leen- en huurwet
De grondslagen van het drie-
mogendhedenpact
U. P. meldt uit Berlijn:
Als „voorloopige commentaar" op de
aanneming van het voorstel tot hulp aan
Engeland is van gezaghebbende Duitsche
zijde de volgende verklaring afgelegd:
„Het beteekent niets anders dan een
„Anschluss" bij Engeland, waarbij de
.wenschen van het Amerikaansche volk
genegeerd worden. Het doel is de positie
in Europa terug te winnen, die door de
aanvalsdreigingen reeds Is verloren
gegaan."
Over de Japansche aankondiging dat
Matsoeoka naar Berlijn komt, zeide men in
genoemde Duitsche kringen:
„Het is veelbeteekenend, dat zijn komst
samenvalt met de aanneming van de lend en
lease wet." Men bevestigde, dat zekere mili
taire kwesties besproken zulle" worden. Men
verwacht, dat hij over veertien dagen aan
komt Het is echter nog niet zeker hoe lang
zijn bezoek aan Berlijn zal duren. Evenmin
is het nog zeker, of Ciano zich naar Berlijn
zal begeven om aan de besprekingen deel te
nemen.
Men herinnerde m verband met deze be
sprekingen aan de beginselen van het drie-
mogendhedenpact ordening in het eigen ge
bied, geen interventie in vreemde machts
gebieden, inmenging van andere mogend
heden in de betrokken machtsgebieden zaJ
niet geduld worden en vermijding van uit
breiding van den oorlog.
Men kan aannemen, dat dit de beginselen
zullen zijn, die bij de besprekingen den toon
zullen aangeven.
Op de vraag wat het beteekent, toén gezegd
werd, dat militaire vraagstukken besproken
zouden worden antwoordde men: „er moet
aan herinnerd worden, dat het voornaamste
doel van het driemogendhedenpact is preven
tief te werken, te vermijden dat andere lan
den zich in den oorlog begeven. Indien een
vreemde mogendheid zich begeerig toont om
een van de drie mogendheden aan te vallen
is het voor de anderen zaak voor effectieve
hulp te zorgen."
zL-i
■tGtslvn/Wl VI
Japan richt xich Zuidwaarts
Tegen den
Engelsch-Amerikaanschen invloed
Het blad Nisji Nisji schrijft aangaande het
sluiten van den vrede tusschen Thailand
Indo-China, dat dit feit de eerste w
schrede van Japan is in verband met zijn
zuidwaarts gerichte politiek. De Asahi Sjim-
boen schrijft dat Japan's recht op de leiding
in Oost-Azië thans gegrondvest is, terwijl de
Engelsch-Amerikaansche invloed wijkt. (U.P.J
Matsoeoka's schitterende
loopbaan
De nrensch, de staatsman,
de oeconoom
He A.N.P. herinnert eraan, dat Matsoeoka
de eerste minister van Japan is, die sinds de
vredesonderhandelingen van Portsmouth in
1905 als actief minister van buitenlandsche
zaken weer met een officieele opdracht een
buitenlandsche regeering bezoekt.
Hij werd in '880 in de provincie Jama-
goetsji geboren, studeerde in Amerika aan de
universiteit te Oregon in de rechten en trad
na zijn terugkeer in Japan in dienst van het
departement van buitenlandsche zaken, waar
hij in 1904 legatie-secretaris werd. Later was
hij als secretaris bij het Japansche consulaat-
generaal te Sjanghai werkzaam. In 1908 is
hij derde secretaris bij het gezantschap in
België, in 1909 bij dat te Peking. In 1912
wordt hij tweede secretaris aan de ambassade
te Sint Petersburg, in 1914 eerste secretaris
aan die te Washington. In 1916 wordt hij
benoemd tot secretaris van den toenmaligen
minister van buitenlandsche zaken en in 1919
lid van de Japansche delegatie op de vredes
conferentie te Versailles.
Na deze conferentie verliet hij den buiten-
landschen dienst. Van 1921 tot 1926 was hij
directeur van de Zuid-Mantsjoerijsche spoor
wegmaatschappij. In 1927 werd hij tot vice-
president van deze onderneming benoemd.
In 1930 wordt hij tot lid van den Japan
schen rijksdag gekozen en in 1932 neemt hij
deel aan de vergaderingen van den Volken
bond te Genève. waar hij het Japansche
standpunt in het Mantsjoerijsche conflict
krachtig verdedigt, het rapport-Lvtton dat
Japan het recht tot een nieuwe ordening in
Mantsjoerije ontzegt, bestrijdt en ten slotte
het vertrek van Japan uit de liga van Genève
aankondigt*
In Japan teruggekeerd, wordt h\J geestdrif
tig gehuldigd voor zijn krachtige optreden te
Genève. In 1933 legt hij zijn mandaat in den
rijksdag neer, om zich te wijden aan de aan
eensluiting der Japansche partijen tot een een
heidspartij. In 1935 wordt hij president van
den Mantsjoerijschen spoorweg en in 1937
lviseur van het kabinet.
In Juli 1940 wordt hij na aftreden van de
regeering Jonai, minister van buitenlandsche
zaken in het kabinet-Konoj^.
De thans 61-jarige minister heeft als diplo-
oeconoom en politicus een rijke loopbaan ach
ter zich, waarbij hij de veelvuldige belangen
van zijn land nauwkeurig kon bestudeeren en
behartigen. Met trots herinnert Matsoeoka er
thans aan. dat hij zijn positie van order af aan
uit niets heeft opgebouwd. Zijn loopbaan duidt
op de ongewone energie en vastberadenheid
dezen man, die alle moeilijkheden over-
en de doeleinden nastreeft, die hij in het
belang van zijn land juist acht. De wereld
leerde hem voor het eerst kennen, toen hij het
Japansche „neen" slingerde in het gelaat van
de instelling te Genève. De geschiedenis heeft
Japan gelijk gegeven.
Het heeft Mantsjoekwo opgebouwd. Bij
dezen opbouw stond Matsoeoka vooraan. Als
vice-president en president van de Zuid-
Mantsjoerijsche spoorwegmaatschappij gaf hij
op een hoogst verantwoordelijken post, leiding
den geweldigen oeconomischen opbouw
van Japan in Mantsjoekwo en schiep hij voor
Japan een oeconomische basis, die het land
de Engelsche en Amerikaansche dreige
menten onafhankelijk maakte. Als minister
van buitenlandsche zaken was het de taak van
Matsoeoka, Japan los te maken uit de gevaar
lijke betrekkingen met Engeland er Amerika,
daar hij had ingezien, dat deze beide Staten
den opbouw van een Japansche levensruimte
in het Verre Oosten in den weg stonden. Van
toen af voerde Matsoeoka ongehinderd de po
litiek, die leidde tot het sluiten var het drie-
landenpact. Sindsdien heeft hij telkens weer
'grklaard, dat de politiek van Japan om het
pact van Berlijn draait.
Griekenland treft voorzorgen
S.P.T. bevestigt, dat de Grieksche lichting
1922 22 Maart onder de wapenen wordt ge
roepen. Hiervan zijn uitgezonderd vaders van
gezinnen, waar ten minste vier kinderen zijn.
0« leen- en pachtwet door hat
Huis van Afgevaardigden
thans aangenomen
De onderteekening Woensdag
verwacht
De onderteekening van de leen- en pacht
wet door president Roosevelt, waardoor dit
voorstel tot wet verheven wordt, zal naar
S.P.T. seint Woensdag geschieden. Na de
onderteekening zal het kabinet een zitting
houden, waaraan staatssecretaris Cordell Huil,
minister van oorlog Stimson en minister van
financiën Morgenthau deelnemen alsmede
Harry K. Hopkins, leider van het comité voor
steun aan Engeland.
Het D.N.B. meldt uit New York, dat
de wet tot hulpverleening aan Engeland
gistermiddag voor goed door het Huis van
Afgevaardigden ls aangenomen.
Amerikaansche konvooien te
verwachten
In politieke kringen in de Britsche hoofd
stad bestaat groote belangsteLling voor de
berichtèn uit de Vereenigde Staten over
pogingen, die daar door bepaalde kringen
worden gedaan om Washington te bewegen
de Amerikaansche transporten in konvooi
onder de bescherming van .Amerikaansche
oorlogsbodems naar Engeland te zenden.
(S. P. T.)
Roosevelt wenscht 7 milliard
voor de hulp aan Engeland
Het D.N.B. meldt uit New York:
President Roosevelt heeft, naar Associated
Press meldt, Dinsdag in een conferentie van
de voorzitters der credietcommissies van het
Congres meegedeeld, dat hjj voornemens is,
het Congres te verzoeken, 7 milliard dollar
toe te staan voor de uitvoering van het pro
gram tot hulpverleening aan Engeland.
De voorzitter van de credietcommissie van
den senaat. Glass, heeft na deze conferentie
verklaard, dat Roosevelt het totale bedrag
contant zal verlangen.
Senator Byrnes heeft desgevraagd ver
klaard, dat de 7 milliard gedacht zijn als to
taal voor den geldigheidsduur van de wet en
dat hierin ook begrepen zijn de 1.3 milliard
voor de onmiddellijke levering van aanwezige
voorraden.
Zeven milliard is het grootste bedrag, dat
het Amerikaansche Congres in vredestijd ooit
te voteeren heeft gehad.
Een woarschuwing tegen herhaling
van 1917
Uit New York meldt het D.N.B.: Naar Asso
ciated Press meldt, heeft de voorzitter der
commissie tegen de deelneming van de Ver
eenigde Staten aan vreemde oorlogen, Sverne
Marshall ten aanzien van de aanneming van
de leen- en pachtwet door den senaat ver
klaard, dat wat de militaristen te Washington,
New York en Londen over het hoofd zien, de
overweldigende afkeer van het volk is aan
gaande de dwaze en rampspoedige herhaling
van de fout van 1917. De mogelijkheid bestaat,
dat de groote massa van het volk. als ze
merkt wat er is gebeurd en wat var de demo
cratie is overgebleven, haar teleurstelling
openlijk zal uitspreken
Brand in een Argentijnsch
munitiedepót
Vrees voor ontploffingen
Het D.N.B. meldt uit Buenos Aires:
In het munitiedepot van het eerste regiment
artillerie, gelegen in een buitenwijk van de
stad Ciudadela (provincie Buenos Aires), is
door tot dusver onopgehelderde oorzaak een
brand uitgebroken, die op verschillende
andere depots ovefsloeg en deze tot ontplof
fing bracht Hoewel alle beschikbare blus-
schingsmateriaal terstond optrad, heeft men
den brand tot dusver piet kunnen beperken
len vreest derhalve, dat hij op het groote
depot van de opslagplaats zal overslaan. De
autoriteiten hebben reeds een uitgestrekt ge
bied rondom den vuurhaard afgezet en ont
ruiming van de huizen in de buurt gelast.
Deze brand is de derde, die binnen enkele
weken de provincie Buenos Aires teistert.
Zooals men weet, is den laatsten tijd de
intendance van het ministerie van oorlog en
de koepel van het stadhuis van Buenos Aires
prooi der vlammen geworden. Te Ciuda
dela heerscht onder de bevolking groote op
winding, daar de stad zelf door een ontplof
fing van het groote depot van de munitie
opslagplaats aanzienlijke schade zou lijden.
De oorlogssterkte
der Canadeesche weermacht
Wordt verdubbeld
De Canadeesche regeering. zoo ontleent
D.N.B. aan den Engelschen berichtendienst,
heeft besloten de oorlogssterkte te land, in
de lucht en ter zee te verdubbelen. Britsche
deskundigen zijn op weg naar Canada om
van advies te dienen bij den bouw van
torpedobootjagers voor de Canadeesche
marine.
Activiteit van het Italiaansche
luchtwapen
Het Italiaansche weerma^Jits-
bericht
Het 277ste communiqué van het Italiaan-
scheghoofdkwartier luidt:
„Aan het Grieksche front bedrijvigheid
van verkenningsafdeelingen in den sector
van het negende leger, activiteit der artil
lerie en plaatselijke infanteriegevechten in
den sector van het elfde leger.
Onze vliegtuigen hebben de vlootbasis La
Valetta op Malta gebombardeerd. Vliegtui
gen van het Duitsche vliegercorps hebben
bij een aanval in scheervlucht op een basis
op Malta twee groote watervliegtuigen ern
stig beschadigd.
In Noord-Afrika is een nieuwe vijandelijke
aanval op Dzjarabub afgeslagen. Duitsche
vliegtuigen hebben in Cyrenaica in scheer
vlucht een aanval gedaan op een aantal
vijandelijke pantserwagens en auto's, die in
brand geraakten. Onze jagers hebben een
Blenheim neergeschoten.
In Oost-Afrika levendige bedrijvigheid on
zer verkenningsafdeelingen aan het Noorde
lijke front. Onze luchtmacht heeft in scheer
vlucht een aanval gedaan op een sterke Brit
sche autocolonne. Ongeveer 30 voertuigen
werden getroffen en geraakten in brand.
Vijandelijke vliegtuigen, die een aanval op
een onzer luchtbases trachtten te doen, wer
den door onze Jagers aangevallen en op de
vlucht gedreven, waarbij een Blenheim werd
neergeschoten.
De Franschê regeering tegen
de Engelsche blokkade
Ten gunste van de bevoorrading
De New Yorksche bladen wijden groote
aandacht aan de aankondiging van de regee
ring be Vichy, dat ze de Engelsche blokkade
zal trachten te breken, desnoods met" behulp
van de Franöche vloot. In aansluiting hierop
reppen de bladen van een verklaring van
den Britschen ambassadeur te Washington
lord Halifax, dat dergelijke' bedreigingen niet
van invloed zullen zijn op de Britsche blok
kade-maatregelen.
De New York Daily News doet, aldus
S. P. T., een beroep op president Roosevelt
om zijn invloed bij de Britsche regeering aan
te wenden ten gunste van het plan-Hoover
of om tenminste vergunning te krijgen
levensmiddelen naar het onbezette gebied
van Frankrijk te kunnen zenden.
Het blad besluit met de woorden: „tot nu
toe heeft de regeering der Vereenigde Staten
geweigerd, ook maar een vinger uit te steken
om eenigen invloed op'de Engelsche blokkade-
politiek uit te oefenen".
Bezorgdheid in de Ver. Staten
Diplomatieke kringen te Washington toonen
eenige bezorgdheid in verband met de maat
regelen, die admiraal Darlan heeft aange
kondigd tegen d Britsche blokkade.
Verklaard wordt volgens S.P.T. dat de span
ning, die aldus in de Fransch-Engelsche
betrekkingen ontstaat, een ongunstigen invloed
op de belangen der Vereenigde Staten zou
kunnen hebben. Het wordt dan ook niet
geheel onwaarschijnlijk geacht, dat president
Roosevelt zoowel te Londen als te Vichy een
poging zal doen om nog een andere oplossing
voor deze kwestie te bewerkstelligen.
Berlijn heeft zijn houding
nog niet bepaald
United Press meldt uit Washington:
Het Huis van Afgevaardigden heeft
eenstemmig besloten gisteren het door
den Senaat teruggezonden ontwerp „lend
and lease bill" met de wijzigingen te be
handelen.
Hierdoor wordt de wet op zfjn laatst
Woensdag definitief aanvaard
U. P. meldt uit Berlijn:
Over de aanneming van het voorstel tot
hulpverleening door den Amerikaanschen
Senaat wordt verklaard, dat de aan te nemen
houding van Duitschland eerst na onder
teekening van het voorstel, dus Woensdag of
Donderdag zal kunnen volgen, in elk geval
is men in Duitschland, gezien de debatten van
twee maanden, over de aanneming van het
voorstel niet verrast.
Radiorede van Roosavelt verwacht
S.P.T. meldt uit Washington:
Kringen, die in nauw contact met het Witte
Huis staan, achten het waarschijnlijk, dat
Roosevelt begin volgende week een radiorede
zal houden om het Amerikaansche volk over
zijn plannen in te lichten.
INSTALLATIES
VOOR feit
WATERVOORZIENII^
h(
big
feit,
De overeenkomst
Tokio w
Paklay en deelen van KaiTEp
afgestaan
Rr
Het D.N.B. meldde vanmorgen tfoo
In een zoojuist gepubliceerd l
schappelijk communiqué vanP^1
Frankrijk en Thailand wordt de
ring en onderteekening van hei
sche bemiddelingsvoorstel tot bil
van het ThailandschIndo-C»110
grensconflict bekend gemaakt. L
Het communiqué deelt me^
Indo-China aan Thailand het éoo
Paklay. alsmede het gebied fch
Westen, Noordwesten en Zuid^r
▼an Kambodsja, dat vroeger
landsch was. heeft afgestaan, ferv
heele gebied wordt gedemilitarf1
Twee eilandengroepen in de Mei
namelijk Khong en Khone,
eveneens onder Thailandsche sot n
niteit. doch zullen gemeenschap
bestuurd worden. P j,
Japan garandeert het definitief
ter der overeenkomst. Frankrijk >fs
land geven uiting aan hun waalr
voor de inspanning, die Japan rici.^
het belang van den vrede, getro^nfi
en voor de correcte houding van J
Binnenlandsch Nie£
li 'eo
Hef rapen van eieren vanha:
wild levende vogels^,
De secretaris-generaal van land^
visscherij heeft bepaald, dat in heT
rijk:
a. het zoeken, rapen en buiten j
wegen en voetpaden vervoeren vi
van kemphanen, wulpen, scholekstj
to's, tureluurs, meerkoeten en wat®
is toegestaan van heden tot en metl
b. het ten verkoop in voorraad»
te koop aanbieden, verkoopen. afle
langs openbare wegen en voetpadei
ren van eieren van het onder a.
waterwild is toegestaan van hec
met 21 April, met dien verstand!
vervoeren gedurende de data 20 en
slechts binnen de bebouwde komp
meenten en langs openbare wegenS»
paden is toegestaan; 2*
c. het zoeken, rapen, ten verkoo]
raad hebben, te koop aanbieden,
afleveren of vervoeren van
zwanen, wilde eenden (alle soorten! J
duikers, watersnippen en goudplevfl*
is toegestaan. j
ei
n 1
T
koon."
n, vb li.
ei// J
Een conferentie 1
Gistermiddag heeft er te Amsten
stadhuize een conferentie plaats git
den regeeringscommissaris burgemeeï
en den wethouder voor de financiën'
Jac. Rustige met de beide burgeme^j
wethouders voor de financiën van Zaj£ j
Hilversum, vermoedelijk over de int
van de boeten, die de ingezetenen B
mens van 10,000 gulden en hooger zi|_w
ben te betalen.
|j. VAN DEN BOSCH I
Zittend in den trein, die hem binnen het uur in Rotterdam zou
brengen, dacht hij weer aan Gretha. Hij zou vanmiddag een
flesch Coty voor haar meenemen. Zij hield daar veel van. Hij
behandelde haar toch niet vriendelijk
In* de hall van het groote hoofdkantoor ontmoette hij den
directeur, die hem joviaal begroette.
„Het treft prachtig, dat je zoo vroeg bent", zeide hij. „Over
een uur moet ik weg."
Het verbaasde Heino, dat de begroeting zoo hartelijk was. Hij
had een min of meer stuursche.begroeting verwacht. Want al
had hij niet geschreven, waarom hij ontslag nam. het was in
Amsterdamsche zakenkringen wel bekend en allicht was dat
naar Rotterdam overgewaaid.
Inderdaad was dat het geval. Want hij had nauwelijks plaats
genomen in het privékantoor, of de directeur begon er over.
„Je gaat het voorbeeld van Jansma volgen, hé?" vroeg hij.
,,'k Heb er van gehoord. En nu heb ik je gevraagd hier te komen,
om je dat ten sWrkste af te raden. Je moet het zelf weten, je
bent volkomen vrij man, maar ik raad je aan: doe het niet."
„Mijn plannen zijn al in een vergevorderd stadium", zeide
fceino.
„Ze kunnen allicht ongedaan gemaakt worden, Schrader.
Waarom zou je een eigen zaak stichten? Het is Jansma ook niet
meegevallen. Je weet het, dat zijn zelfstandig optreden ons niet
prettig stemde. Wij voorzagen verlies. Maar wij hebben geleerd,
dat de klanten een goede firma niet gauw verlaten, feitelijk
heelemaal niet. We leden geen verliezen. En we zijn er ook niet
bang voor, dat je het voorbeeld van Jansma volgt. We hebben
reeds een goeden opvolger voor je op het oog. Als je dus be
paald wilt gaan, dan ga je. We scheiden in de beste vriendschap.
En ik hoop dan, dat het je goed gaat. Maar liever zagen we,
dat je het niet deedt. Waarom zou je de concurrentie verzwaren?
Het spreekt natuurlijk vanzelf, dat we er eenige schade van
zullen hebben. Nu, we zullen die dragen. Over eenigen tijd
komt dat vanzelf wel in orde. Je moet me dus goed begrijpen,
Schrader. Ik smeek je niet, te blijven. Je zult zelf wel ondervin
den, dat het niet zoo eenvoudig is te beginnen. Jansma heeft
die ervaring ook opgedaan. In je eigen belang raad ik je dan
ook, er niet mee te beginnen. Het is het domste, wat je doen
kunt."
Heino glimlachte. Hij zag in de woorden van den directeur
vrees over het feit, dat zij concurrenten werden. En dat voor
beeld van Jansma was niets dan bangmakerij. Hij was Jansma
niet. Die kon nauwelijks het hoofd boven water houden. Maar
dat kwam omdat hij, Heino, aan het hoofd van het Amster
damsche filiaal stond. Hij hield de zaak op pooten en had die
vooruitgebracht. Dat wist „Rotterdam" heel goed. Het zou een
gevoelig verlies zijn, als hij vertrok. Maar natuurlijk, zijn vrees
liet de directeur niet rechtstreeks merken. Dat zou al te door
zichtig zijn. Op een andere wijze moest hij murw gemaakt wor
den. Misschien wel met een behoorlijke salarisverhooging. Maar
h-V zou zich niet laten vangen.
„Het spijt mij wel", zeide Heino, toen de directeur zweeg. „Ik
luister graag naar goeden raad. Maar u neemt mij niet kwalijk,
dat ik u een bevooroordeelden 'raadgever noem."
„Dat denk je. Toch ben ik dat niet. Ik spreek niet in het be
lang van onze zaak. Wat ons betreft, kun je gaan. Wij zijn er
niet bevreesd voor. Denk nu eens een oogenblik weg het feit,
dat wij straks concurrenten zullen zijn, en dat ik spreek als
mensch tegenover mensch. En dan raad ik je af, om te begin
nen. De tijden zijn er niet naar. Onze klanten loopen niet weg,
althans zoo goed als niet. En je begrijpt, dat is geen bedreiging,
maar het is zoo klaar als wat, dat wij onze maatregelen zullen
nemen. In beginsel z ij n ze reeds genomen. Maar voor we er
verder mee gaan, heb ik je laten komen, om je te bewegen op je
besluit terug te komen."
„Het zal u niet gelukken", zei Heino.
„Dat zou mij voor j o u spijten", meende de directeur van de
N.V. Van Halen Co. ernstig. „Maar je kunt je gang gaan.
Echter zal ik je eerst nog een voorstel doen. Ik spreek nu niet
persoonlijk. Er is gisteravond in een bijeenkomst met Commis
sarissen over gepraat, en ik ben gemachtigd je een directeurs-
plaats aan te bieden in de vennootschap. Je fourneert het kapi
taal, dat je tot je beschikking hebt. Er komen twee gelijkwaar
dige kantoren: Amsterdam en Rotterdam, en jij wordt direc
teur in Amsterdam. Je salaris bedraagt, evenals het mijne,
tienduizend guldén plus rente van het ingebrachte kapitaal plus
tantièmes. Je kunt niet naar waarheid volhouden, dat dit aan
bod niet aanlokkelijk is", besloot de directeur, de oogen half
dichtknijpend en Heino aankijkend, om de uitwerking zyner
woorden te zien.
Inderdaad duizelde het Heino even. Zulk een voorstel had hij
in de verste verte niet verwacht. Het
kelijk voor. Het beteekende een pracht i
risico, dat hij zich ongetwijfeld op den 1
„Het is een mooi aanbod"', zeide hij,
er dankbaar voor, want het bewijst, dat Commissaris^
vertrouwen in mij stellen. Maar u zult mij ten goede^
dat het mij wat overvalt en ik niet onmiddellijk een 1
kan nemen. Ik wil er ook in Amsterdam nog eens over 1"
„Dat begrijp ik, Schrader. Maar het beraad kan niethï
duren. Morgen om dezen tijd moet ik bescheid hebbenl*1
neer dan maar even. Wanneer je er op ingaat, spr<7 i
spoedig nader met Commissarissen." ®-;
„Nog even", zei Heino. „Het bedrag, dat ingebracer
worden, is niet genoemd."
„Dat is in zekeren zin bijzaak. We begrijpen levert. 3
je met minder dan vijf en twintig mille niet begint. Nu^|
al een bedrag. Maar dat is een kwestie van latere zorgjeri
Nadat Heino eenigen tijd later vertrokken was zi^,
hij op het hoofdkantoor niet te doen betrad de direffl 1
vertrek van den procuratiehouder.
„En?" vroeg deze. ied
„Ik moet me al sterk vergissen, als Schrader niet
was het antwoord. '7 i
,,'t Zou verstandig van hem zijn, want .het is een aanj™
voorstel. En voor de zaak was het een schitterende opé-i
„Aanvankelijk glimlachte hij maar wat om mijn
maar dat veranderde, toen ik het voorstel deed. Ik der
neer hij in Amsterdam met Salomons er over spreekt,"*
onmiddellijk zegt: „toehappen". Hij is er een te veG.:
zakenman voor om de beteekenis van het aanbod niG!
zien." (Wordt veM
