Jliruuir £riti5ri)f (JTmtmttt
s
X)
Abonnementsprijs
per 3 maanden In Leiden en Id plaatsen
waar een agentschap gevestigd ia 2.33
Per week 18 et Losse nummers 3 et
Alles bij vooruitbetaling.
Advertentieprijzen
24 ct per regel. Ingezonden Mede*
deelingen 46 ct per regel. Minimum
5 regels. Bewijsnummer 3 et By con
tra et belangrijke korting.
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Bur. Redactie en Administratie:
BREÈSTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 6 uur 291M).
Postbox 20. Postrek. 38938
No. 6374
MAANDAG 10 MAART 1941
21e Jaargang
Wie zich heden op ons blad abonneert als
■kwartaallezer, ontvangt de tot 1 April a.s. nog
te verschijnen nummers gratis
De Administratie
pgjDe oogst gaat voort
»nd'
^Idinj
3E»r
rt„
)e Voorjaarszendingsweek, welke van
pt 8 Maart in verschillende Zendings-
tigen is gehouden, heeft nog eens in het
inder belanstelling voor het werk der
g gevraagd. De week ligt thans
achter ons, maar het werk zelf wordt
rtgezet.
ndië is voor ons besef altijd veraf en
t dichtbij geweest Ondanks alle afstan-
wisten wy zonder uitzondering wel iets
e land met zijn ryke scha
kingen. Maar door de omstandigheden
jt het nu alleen nog veraf, ja verder
Jwijderd dan het ooit is geweest In de
en van de Oost-Indische Compagnie
daarvóór had men als regel maanden
piaanden noodig om Java en de andere
ien van den Archipel te bereiken. Het
een moeizame tocht, maar men kón
ondernemen. Thans gaat ook dat niet
De afstand tusschen Indië en ons is
irden als tot een niet te overbruggen
bf. Soms waait er een klein berichtje
k, lang ook wordt de stilte niet ver
ken.
yij weten, dat de arbeid der Zending
rtgang vindt. Wy weten ook, dat men
it moeilijkheden, welke zich voordoen,
;oed mogelijk op te lossen. En de Voor-
:endingsweek mocht daarom mede
|n in het teeken van den voortgezet-
oogst. Uit de verte kunnen wij dit al-
niet aanschouwen. Daarvoor ligt er
^ichen hen daar in Indië en ons hier in
3 moederland te veel nevel, zijn de mu-
I te hoog. Wij mogen weten, dat het
rk uiteindelijk- ook niet kan worden
Igelegd. Want in dit werk ligt tevens
vervulling van een belofte. En In dien
mag het oog des geloofs het zien, on-
iks de afstanden, als door het wonder-
vermogen van de televisie. Zoo heeft
geloof immer afstanden overbrugd,
Iden van eenheid gelegd, verstoorde
frionie hersteld.
daaraan de Zending, die in deze dagen
h veel moet missen, in belangrijke
Ie heeft gewonnen, is het toenemend
g- aleleven van allen, die reeds door hun
g rirtelijke instelling bij haar werk be-
g g ijtken moesten zijn. En wie onzer valt
0 M Tonder niet? Wij hebben den arbeid
ao Zending wel eens te zeer gezien als
c- alle anderen uitsluitende, taak der
a B. ^delingen en dergenen, die voorts op
c g Indischen akker arbeidden. Ja, voor
o en^e^ sprekend cijfer, voor een
n 4iend verhaal hadden wij nog gedacht,
gf g 4r wij leefden te weinig als leden van
m t I Zendingskerk. Heel de Kerk had het
"2-c: del gekregen, dat heb Evangelie zou
o ijden rondgepredikt. Niet, dat wij allen
bijzonder ambt hebben, maar wel
op ons een algemeene roeping,
ft valt te verstaan, dat ook buiten
eigenlijken kring van Zendingsvrien-
de waardeering voor het werk der
ling almeer toenam. Mocht men aan-
:elijk tegenover dezen arbeid min of
ier gereserveerd staan, de resultaten,
jarop de Zending op tal van terreinen
i bogen, heeft de sympathie opgeroe-
a of vermeerderd. Al mogen wij dan in
eerste plaats denken aan de vruchten,
het godsdienstig leven geplukt, het licht,
ontstoken werd, straalde door op het
iied van de hygiëne, de cultuur, het on-
rwijs, de verhouding tusschen man en
)uw en zooveel meer. Want ook in In-
i kan het niet anders, of het Evangelie,
j arlijk aanvaard, moest werken zooals
zuurdeesem werkt in het deeg.
Het geloof spoort ons aan het werk ook
voort te zetten. Uiterlijke factoren
ïmen moeilijkheden in den weg leggen,
hebben tenslotte niet de beslissende
!m. Waartoe de tijd, waarin wij leven,
s wèl kan en moet brengen, dat is om
5er af te zien van eigen kracht. Want
n eigen verdienste moeten wij het min-
r dan ooit hebben. En ook het dusge-
amd Christelijke Westen wordt door
breken van menschen te zeer verscheurd
ligt te zeer in het donker, dan dat het
n zichzelf het recht of de mogelijkheid
u kunnen ontleenen een boodschap van
uwige blijdschap aan het heidensche
>sten te brengen. Neen, deze tijden
-Jjl den er al meer toe, dat wij ook in den
beid der Zending het oog afwenden
zi onszelf en het richten op den Heere
jr Kerk. Hij heeft het bevel doen uit-
ian en Zijn opgave i6 een gave tevens.
Tusschen de krachten, welke in onze
igen van doorgevorde techniek en opge-
•erd menschelijk kunnen worden ont-
itwikkeld, en den bescheiden arbeid
r Zending lijkt het onderscheid heel
ep. Toch, een der beste kenners van het
mdingswerk, Prof. Warneck, heeft van
i Zending eens gesproken als van een
Jrossmacht", een grootmacht, en hij
ocht dit zeker doen, lettend op haar we-
Jdomvattende taak, mogelijk niet steeds
zien met het oog des lichaams, maar
omer te onderscheiden met het oog des
ïloofs.
Hendrika Kuyper-van Oordt t
Da bekende schrijfster Zaterdagnacht
overleden.
In den ouderdom van ruim 65 Jaar ls
Zaterdagnacht half 12 te Rotterdam de
bekende schrijfster mevr. H. K u y p e r
van Oordt overleden. Reeds langen
tijd liet haar gezondheid veel te Wenschen
sinds 20 October van *t vorige jaar
moest zij 't bed houden maar niemand
zal hebben vermoed, dat 'Leinde zóó na
bij was. Zacht en kalm ia de schrijfster
heengegaan.
De begrafenis zal plaats hebben a.s.
Woensdagmiddag 1 uur op de begraaf
plaats Oud Eik-en-Duinen te Den Haag.
(Foto eiger
ir chief)
Mevrouw KuyperVan Oordt werd 25 Oc
tober 1875 op het landgoed De Schoutenlaan
onder KraJingen geboren. Na een gewone par
ticuliere meisjesschool bezocht te hebben, ging
zij naar een kostschool in Engeland. In 1899
trad zij in 't huwelijk met dr. A. Kuyper Jr.
en betrok 't jonge paar de pastorie van 't
Friesche stadje Makkum. Zoo men weet werd
de jonge Kuyper hier tot zijn dienstwerk in
geleid door zijn vader, dr. A. Kuyper Sr.
Daarna woonde mevr. Kuypervan Oordt
eenige jaren te Vlissingen en sinds 1910 te
Rotterdam, waar haar man achtereenvolgens
predikant was.
Zij was al diep in de dertig toen zij met
schrijven begon. Zij debuteerde in „De Tijd
spiegel" met een opstel over „Don Quijotte
de La Mancha". Vervolgens verscheen
„Onze Eeuw" van haar hand „De droom
Nausicaa". Verder was zij o.tn. medewerkster
„De Christenvrouw". „Timotheus" en „De
In den loop der jaren verschenen van haar
nand ook verschillende artikelen in de vijf
samenwerkende Chr. dagbladen. Wij herin
neren aan haar belangrijk opstel in ons Kuy-
per-nummer en aan haar vele bijdragen in ons
Zondagsblad. De laatste twee artikelen ver
schenen in den vorigen jaargang en hadden
tot titel „De geschiedenis van het Finsche
bruidje" en „Een moederliefde in Oud-Fin-
land". Vooral ook bekend zijn haar novellen
in Callenbach's Kerstboeken.
Verder verschenen van haar de volgende
mans en novellen: Het stille huis, Het goed
in Cronaert, De wrok van Diederik Spijker
boer, De lofzang der schamelen, Het zonnetje
in het paradijs en Een martelaarskroon voor
Joris Praet.
Een volksschrijfster in den gewonen zin is
mevr. Kuypervan Oordt zeker niet geweest.
Wie 't alleen om een „mooi verhaal" te doen
was, vond in haar werken weinig bevredi-
ging. Haar werk merkte Risseeuw in zijn
„Christelijke schrijvers van dezen tijd" eens
op „leest men niet, maar het wordt ge
proefd. En voor wiens smaak het niet te sub
tiel, te fijn is, is dat proeven een waar en
feestelijk genot.
Voor de ontwikkeling der Chr. letterkunde
is de arbeid van de thans overleden schrijfster
van groote beteekenis geweest. Zij had op alles
^en eigen visie en zette op haar werk een
eigen "stempel. Velen zijn er geweest die eerst
moeite hadden een boek van deze schrijfster
„uit" te lezen. Ze was zoo geheel anders als
andere auteurs. Haar werk was „woord
kunst" van 't edelste kaliber en door haar
stagen arbied heeft zij opvoedend werk ver
richt.
In haar vaak scherpe critieken was zij waar
en klaar. Van een mooi christelijk vernisje
wilde zij niet weten, dat maakte haar toorn
gaande. En toch heeft zij in meer dan één
/lpveile de groote waarden onzer Christelijke
levensbeschouwing op vaak kunstzinnige wij
ze bloot gelegd.
Haar plotseling verscheiden zal dan ook in
breeden kring als een groot gemis gevoeld
worden. Zij, die zooveel geschreven heeft over
mannen en vrouwen van beteekenis, was zelve
een vrouw van ongewone beteekenis, wier
werk in onze Christelijke letterkunde een diep
en lichtend spoor zal nalaten.
AUTOMATISEERING VAN HET TELEFOON
NET TE CAPELLE A./D. IJSSEL.
Op 12 Maart a.s. te 13 uur wordt de automa
tische telefooncentrale te Capelle a./d. IJssel in
dienst gesteld.
Op genoemd tijdstip zal het dien dag gedu
rende korten tijd niet steeds mogelijk zijn
telefonische verbinding met de aangeslotenen
op deze centrale te krijgen.
MM
ZON EN MAAN
Volle maan Donderdag 13 Maart, laatste
kwartier Donderdag 20 Maart, nieuwe
maan Donderdag 27 Matrt.
Krachtige aanval op de Londensche haven
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
deelde Zaterdag mede:
Bij gunstig weer blijven de bewegingen van
de in Bulgarije binnenrukkende Duitsche
troepen zich overeenkomstig de bevelen ont
wikkelen.
Een duikboot maldt hat tot tinken
brengen van vijf gewapende vijandelijke
koopvaardijschepen met een totalen in
houd van 33,000 ton, die in een krachtig
beschermd konvooi voeren. Bij een aanval
op de Zuid-Oostkust van Engeland heb
ben motortorpedobooten krachtig be
schermde konvooien aangevallen en, in
weerwil van den hettigen afweer, twee
Briische torpedobootjagers en zes gewa
pende koopvaarders met een gezamenlij-
ken inhoud van 28.400 ton. waaronder
twee groote tankschepen, vernietigd.
Duitsche- afdeelmgen gevechts vliegers en
stuka's hebben ook gisteren militaire installa
ties op Malta herhaalde malen met succes
aangevallen. Door rechtstreeksche treffers
van zwaar kaliber ontstond een hevige brand
in een torpedo-opslagplaats. Duitsche jagers
hebben boven het eiland Malta een vijande
lijken jager en een vijandelijken bommen
werper neergeschoten en in duikvlucht een
Sunderland-vliegboot in brand geschoten.
Tijdens gewapende verkenning boven de
Noordzee heeft de luchtmacht een koop
vaardijschip van ongeveer 1200 ton tot zin
ken gebracht en drie andere schepen ernstig
beschadigd. Aanvallen van alleen-vliegende
Duitsche gevechtsvliegtuigen waren gisteren
gericht op vliegvelden in Zuid- en midden-
Engeland. In hangars en schuilplaatsen wer
den groote verwoestingen aangericht» Bij
moedige aanvallen in duikvlucht op een be
langrijke wapenfabriek bij Newark werden
verscheidene treffers geplaatst. Een andere
wapenfabriek in de nabijheid van Bristol
kreeg bomtreffers ln de fabriekshallen en op
het terrein.
Overdag noch des nachts zijn vijandelijke
vliegtuigen boven Duitsch gebied verschenen
Bij de aanvallen op de wapenfabriek bli
Newark heeft de bemanning van twee ge
vechtsvliegtuigen zich bijzonder onderschei
den. De bemanning van het eerste vliegtuig
bestond uit den eersten luitenant Knaüth,
de Oberfeldwebels Schumn, Heil er Möller en
den onderofficier Berger. Die van het tweede
toestel uit de luitenants Raudoplh en Metz-
macher en de onderofficieren Gröper en Hahn.
De „Schnellboote"
Het D.N.B. meldde Zaterdag uit Berlijn:
Het «uccea dat de Duitsche motor-
torpedobooten in den afgeloopen nacht
behaald hebben, blijkt nog aanzienlijk
grooter te zijn dan in hel weermacht»-
bericht van gisteren vermeld slaat. On
danks de ongunstige weersgesteldheid en
den zeer krachligen afweer werden door
„Schnellboote" twee torpedoboot jagers
van elk 1090 ton en tien schepen van
tezamen 45,600 brl. deel uitmakende van
een konvooi, tot zinken gebracht. Alle
motortorpedobooten zijn, met gevangenen
aan boord, behouden op baar basis terug
gekeerd.
Daar Duitsche motortorpedobooten twee
torpedobootjagers tot zinken hebben gebracht,
is het aantal eenheden van de Britsche tor-
pedobootjagersvloot, dat sedert het begin van
het jaar vernietigd is, tot zes gestegen. Men
constateert te- Berlijn, aldus het D.N.B.. dat
het cijfer hoog genoemd moet worden met
het oog op het gebrek aan torpedobootjagers,
dat in Engeland steeds meer merkbaar wordt..
De beteekenis van het cijfer blijkt ook, wan-
men in aanmerking neemt, dat in de
eerste zeven maanden van den oorlog sleclïts
acht Britsche jagers vernield werden, en dat
nu in tien weken reeds zes jagers verloren
gingen.
Opnieuw schepen getroffen
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maast bekend:
Duikbooten melden het tot zinken
brengen van IP.ü'JO brt. vijandelijke
scheepsruimte.
Een aanval van vrij sterke strijdkrach
ten der gevechtsvliegtuigen heeft in
den afgeloopen nacht haveninstallaties
te Londen met groote kracht getroffen.
Verscheidene groote en talrijke kleine
branden en ontploffingen deden de goede
uitwerking van den aanval blijken.
Andere succesrijke aanvallen richtten
zich op vliegvelden ten Noorden van
Londen, aan de Oostkust van Schotland
en op de Orkaden. Bonitrelt'ers verniel
den hangars en onderkomens. Ook op de
haveninstallaties van Portsmouth zijn
verscheidene treffers geplaastt
Het duchtwapen heeft van een konvooi in
het kanaal van St. George een Britst-hen
koopvaarder van 10.000 brt tot zinken ge
bracht Het schip zonk na een vóltrefférbom
binnen enkele minuten. Bij aanvallen op
twee konvooien in den Atlantischen Oceaan
en aan de Zuidoostkust van Engeland kregen
groote vrachtbooten bomtreffers en
vertoonden slagzij.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben in
Cyrenaica ten Oosten van Alen el Gad,
Britsche pantserwagens met bommen be
stookt
De vijand heeft met zwakke strijdkrachten
bommen geworpen m het bezette gebied
zonder noemenswaardige schade aan te
richten.
Bij het groote succes van het wapet. der
snelle booten, bekend gemaakt in het neer
machtbericht van Zaterdag, hebben deze
formaties onder bevel van korvettenkapitein
Petersen, luitenant ter zee eerste klasse
Birnbacher en luitenant ter zee tweede
klasse. Wupperman zich bijzonder onder
scheiden
Aan de luchtverken'ning voor de Zuidoust-
kust van Engeland heeft de bemanning van
een verkenningsvliegtuig, eerste luitenant
Schofer, feidwebel Nowakowski, feldwebel
Ruestig en ober-gefreiter Schubert een groot
aandeel gehad.
De succesvolle aanval op een bewapenings-
fabriek bij Bristol, vermeld in het weer-
machtbericht van 8 Maart, werd uitgevoerd
door een bemanning, bestaande uit eersten
luitenant Lohman, oberfeldwebel Beckmann.
stabsfeldwebel Koester, stabsfeldwebel Tra-
geser en getreiter" Hey Deze bemanning heeft
zich reeds bij verscheiden andere scheeps-
aanvallen bijzonder onderscheiden.
Nederlander door veldgerecht
veroordeeld
Het A. N. P. meldt:
Het s.s. en politieveldgerecht in Den Haag
heeft een Nederlander wegens beleediging tot
1 jaar gevangenisstraf veroordeeld.
De veroordeelde had een anderen Neder
lander, die zich vrijwillig bij de S.S-Standarte
Westland had aangemeld en daardoor tot de
Waffen S S. kwam te behooren, in tegenwoor
digheid van andere personen voor „landver
rader" uitgescholden.
De vereeniging van bijbel-
vorschers opgeheven
Bezittingen verbeurd verklaard
Men deelt het A.N.P. van bevoegde zijde
mede:
Op grond van een verordening van den
Rijkscommissaris van 29 Mei 1940 heeft het
hoofd van de veiligheidspolitie de inter
nationale vereeniging van bijbelvorschers in
Nederland opgeheven. Voorts heeft hij inbe
slagneming en verbeurdverklaring van de
bezittingen dier vereeniging en van haai
nevenorganisaties („Wachttoren" en bijbel-
tractaatvereenigingen) gelast.
De internationale vereeniging van bijbel
vorschers in Nederland en hdar nevenorgani
saties voeren in woord en geschrift onder
den dekmantel van zoogenaamd wetenschap
pelijk bijbelonderzoek een onmiskenbare hetze
tegen alle staats- en kerkelijke instellingen
Deze vereeniging beschouwt beide instanties
Handelsbesprekingen fe Helsinki
Tusschen Finland, Nederland en België
Het D.N.B. meldt uit Helsinki, dat begin
April tusschen Finland, Nederland en België,
blijkens een bericht in de bladen, bespre
kingen over een uitwisseling van goederen
zullen aanvangen. Deze besprekingen zullen
te Helsinki worden gehouden. Het betalings
verkeer voor deze uitwisseling van goederen
zal via Berlijn worden geregeld.
Hoofdpijn-Kiespijn
Tni/n/vvcdtfe*
Helpen veilig en vlug Doos 10en50ct
als organen van den satan en ondergraaft de
grondslagen van het gemeenschapsleven van
het volk en tegelijk ook de autoriteit van den
staat in anarchistischen zin. Het voortbestaan
van deze vereeniging zou de openbare veilig
heid en orde ernstig in gevaar hebben ge
bracht.
Kampeeren 's nachts verboden
In verband met het voorschrift, dat men
zich van twaalf uur 's avonds tot vier urn
's morgens niet in de open lucht mag bevin
den, is in de kringen van kampeerders de
vraag gerezen, om het kampeeren eveneens
onder dit verbod valt.
Wij vernemen thans van bevoegde zijde,
dat deze vraag bevestigend moet worden be
antwoord. Kampeeren wordt beschouwd als
een verblijf in de open lucht en is dus van 24
tot 4 uur verboden.
Kerk en Zending
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Leimuiden, A. W.
Schaafsma te Oldemarkt.
Aangenomen: Naar Haarlem (vac.
Veenhof), Js. v. d Linden te Ten Post (Gron.).
DS. J. C. VAN DER HOEVEN f
Te 's-Gravenhage is in den ouderdom
82 jaar overleden ds. J. V. v. d. Hoeven, emer.
predikant der Ned. Herv. kerk te Rheden
(Gld).
Ds. Van der Hoeven, die in 1886 candidaat
in Zeeland werd, aanvaardde 5 September
1886 de Evangeliebediening in de Ned. Herv.
kerk te Wilhelminadorp. In 1889 verwisselde
hij deze standplaats met Dedemsvaart, welke
gemeente hij tot 1895 diende. In dat jaar
vertrok hij naar Rheden (Gld.) waar hem op
1 Oct. 1926 emeritaat werd verleend.
DS. L. OVERDUIN
Naar wij vernemen is ds. L. O v e r d u i n
predikant bij de Geref. kerk in H. V. te En
schede, die in het ziekenhuis eén vrij ernstige
operatie heeft ondergaan, tot verder herstel
weer in zijn woning teruggekeerd.
De Geref. kerk van Rotterdam-Charlois zal
in het gebouw „Eben Haezer", haar van
Ned. Herv. zijde welwillend ter beschikking
gesteld, een derde plaats van samenkomst
ontvangen. Aan den morgen van den Eersten
Paaschdag zal de eerste dienst gehouden i
den. Gelijk bekend heeft de kerkraad juist
onlangs besloten tot stichting van een derde
pred ikantsplaats.
GEREF. KERKEN IN H. V.
De Algemeene Vergadering der Geref. Ker
ken in H- V- zal Dinsdag 11 Maart te Utrecht
gèhouden worden in het gebouw Boothstraat
6 (by het Janskerkhof). Aanvang 9.30.
VEERTIG JAAR ORGANIST.
De heer A. K e n t i e te Rottei*dam-Kvalin-
gen heeft 2ijn 40-jarig jubileum als organist
der Geref. kerk aldaar, eerst van de Avenue-,
daarna van de Jeruzalemkerk, onder veel
blijken van belangstelling herdacht.
GIFTEN EN LEGATEN
Tot dekking van het tekort ontving de dia
conie van de Geref. kerk van Maassluis
van een onbekenden gever een bedrag van
vijftienhonderd gulden.
X> MiGNON
De prijzen voor akkerbouwproducten
Aanpassing bij het Duitsche
niveau
Zooals gemeld, zijn thans de prijzen voor
de akkerbouwproducten oogst 1941 vastge
steld en inmiddels gepubliceerd. De heer
ir. S. L. Louwes, directeur-generaal voor de
voedselvoorziening, heeft in de dagelijksche
persconferentie een nadere toelichting op een
en ander gegeven.
De nieuwe richtprijzen zijn, aldus ver
klaarde de heer Louwes, in verschillende
gevallen niet onbelangrijk hooger dan die,
welke voor het afgeloopen jaar golden. Even
wel zullen zij zoowel bij de landbouwers als
bij de verbruikers wellicht met eenige critiek
worden ontvangen, aangezien in den land
bouw velen zich hoogere prijzen in het hoofd
hadden gezet en bovendien enkele verhoo
gingen zullen uitkomen op gestegen prijzen
voor eindproducten. Men dient volgens ir.
Louwes echter te bedenken, dat thans, in
tegenstelling met de politiek tijdens den
wereldoorlog, krachtig wordt gestreefd naar
beheersching van de prijzen. Dit is de eerste
richtlijn, welke bij de huidige prijsvaststel
ling heeft gegolden. Men behoeft er niet op
te rekenen, dat deze prijzen nog zullen
worden verhoogd.
Verder tracht men te komen tot de aan
passing aan het Duitsche prijsniveau, wat
evenwel niet wil zeggen, dat men dit laatste
peil moet copieeren. In aanmerking dient
te worden genomen, dat bij ons de productie-
voorwaarden tengevolge van klimaat, bodem
gesteldheid, enz. gemakkelijker zijn dan m
Duitschland. Voor verschillende agrarische
producten is nu die aanpassing vrijwel be
reikt.
Het derde punt dat bij de vaststelling van
de richtprijzen van groot belang is geweest,
was de overweging, dat aan het verbouwen
van bepaalde producten voorkeur moet wor
den gegeven in het belang van de voeds;l-
voorziening. In het bijzonder geldt dit voor
aardappelen, tarwe, rogge, suikerbieten en
groene erwten.
Bij de f-ardappelen worden een paar soor
ten lager betaald dan het vorige jaar. Dit
vindt zijn oorzaak daarin, dat de productie
van productievere rassen dient te worden
geprikkeld. Lager zijn de prijzen bijvoorbeeld
voor bonten en blauwen en voor Roode Star,
die niet zooveel produci opleveren. Wie later
zou klagen over de mindere kwaliteit, dien
roept de heer Louwes thans reeds toe, dat
het beter is voldoende te hebben van een
wat mindere hoedanigheid din te weinig.
Bovendien is de voed'ingswaarie van de
„mindere" aardappelen niet geringer.
Het prijsverschil tusschen tarwe en rogge
bedraagt thans 0.50 en is dus gehalveerd.
Dit beteekent een sterke stimulans voor den
verbouw van laatstgenoemd product, hetgeen
ook de positie van den zandboer ten goede
komt.
De prijs van groene erwten is thans gelijk
aan die van schokkers. Dit zal er toe leiden,
dat weinig schokkers zullen worden ver
bouwd, dat overeenkomt met het streven
om de productie van veel opbrengende soor
ten te verhoogen. In dezen tijd moet nu
eenmaal de smakelijkheid worden achter
gesteld bij de hoeveelheid, zoo zeide ir.
Louwes.
In de prjjzen voor witte en bruine boonen
behoefde niet veel te worden veranderd,
daar de uitzaai van verleden jaar bevredi
gend kan worden geacht.
Ten aanzien van de voedergranen heeft
gegolden, dat aan de menschelijke behoeften
de voorkeur dient te worden gegeven boven
die
het
Prijsverhooging voor brood
Het uiteindelijke gevolg van een en ander
zal zijn, dat de consument voor verschillende
producten meer zal hebben te betalen. De
verbruiker dient te begrijpen, betoogde de
heer Louwes, dat de verhoogingen van de
richtprijzen niet uit het luchtledige kunnen
worden betaald.
Wat wel critiek zal oproepen, is, dat het
brood de grootste prijsstijging zal onder
gaan, ofschoon nog niet kan worden gezegd,
hoeveel die vermeerdering zal beloopen. Wil
men evenwel producten hebben om die te
verbruiken, dan dient de voortbrenger daar
voor te worden beloond. Van den boer, die
voor zijn eigen volk werkt, wordt verwacht,
dat hy zich in hooge mate zal inspannen.
Tegen die boeren, wier verwachtingen niet
zijn vervuld, zegt ir. Louwes, dat de land
bouwers ten opzichte van andere producen
ten in een gunstige positie verkeeren. De
prijzen zijn zeker evenredig met de gestegen
productiekosten verhoogd en het bedrijf kan
in gang blijven, al kan men dan niet zooveel
kunstmest krijgen als men wel zou willen.
Volgens den heer Louwes is met de nieuwe
richtprijzen de middenweg gevonden tus
schen de belangen van verbruikers en voort
brengers.
Voor den boer bestaat thans alle reden
zijn uiterste kracht in te spannen, want hij
doet dit voor zijn eigen volk. In dit ver
band verzekerde de directeur-generaal voor
de voedselvoorziening, dat gren granen of
andere voor de volksvoeding noodzakelijke
producten worden uitgevoerd. In geen land
ter wereld worden zulke opbrengsten uit
den bodem gehaald als bij ons, maar, riep
ir. Louwes uit, het kan en het moet nog
beter. Het uiterste moet worden bereikt.
ccvnic. rus.
LICHT SKKIIW.
H. en J. TAN SCHUPPEN, Veen.ndaU
Dr. J. Riemens
Veertig jaar predikant
Op 17 Maart a.s- zal het 40 jaar ge
leden zijn, dat Dr. J- Riemens, de nestor
der Hervormde predikanten te Leiden,
te Hoogland in het ambt van dienaar
des Woords werd bevestigd.
Ds. Riemens werd op 25 Febr. 1875 geboren
te Driebergen waar zijn vader predikant was.
Hij was leerling van het Erasmiaansch gym
nasium te Rotterdam en studeerde theologie
aan de Rijksuniversiteit te Utrecht. Hij pro
moveerde aan deze Universiteit in 1900 tot
doctor in de godgeleerdheid op een proef
schrift getiteld: „Het Simbolo Fideïsme. In
hëtzelfde jaar was hij Candida ad geworden in
Groningen en op 17 Maart 1901 aanvaardde
hij het predikambt in de Ned. Herv. Kerk te
Hoogland, na door zijn vader, wijlen Dr. J.
Riemens Sr., toenmaals predikant te Rotter
dam, bevestigd te zijn- Ds. Riemens trouwde
met mej. A. L. Coolsma, dochter van den
toenmaligen Zendingsdirecteur der Ned. Zen-
dingsvereeniging. In 1908 ging hij naar
Dedemsvaart, om op 2 Sept- 1917 zich te ver
binden aan zijn tegenwoordige gemeente,
zoodat hij in Leiden nu bijna een kwart
eeuw gewerkt heeft en hier dan ook het
grootste deelte van zijn levenswerk ligt.
Ds. Riemens was in Leiden beroepen in de
vacature-Ds- K. H. Vethake, maar hij kwam
te werken in de wijk van Ds. J- Hoogenraad,
die op zijn beurt het werk had overgenomen
van Ds. J. H. Gunning Jzn., die het wijkge-
bouw „Pniël" stichtte, dat ook thans nog het
centrum van de wijk van Ds. Riemens vormt.
In zeker opzicht kan Ds. Riemens een discipel
van Gunning worden genoemd en alweer
itt zeker opzicht heeft hij dan ook onge
twijfeld zijn werk in de wijk op de Pniël-
traditie laten aansluiten en deze traditie
voortgezet. Dit wil natuurlijk niet zeggen,
dat ds. Riemens op zijn werk niet een eigen
stempel heeft gezet. Waar een predikant, en
zeker waar een predikant met een uitzon
derlijk karakter als dat van den aanstaanden
jubilaris, werkt, en zoo hard werkt als hij,
daar drukt hij zijn zeer eigen cachet op dit
werk, hoezeer hij ook aan een traditie ge
trouw wenscht te blijven-
Ds- Riemens heeft hard gewerkt, in de
eerste plaats is de eigen gemeente, maar
daarnaast is zijn werk ook van groote be
teekenis geweest voor veel wijderen kring,
zoodat zijn naam, ook buiten Leiden, een
groote bekendheid heeft verworven. Ook deze
bekendheid droeg een speciaal karatker. Ds.
Riemens is in alle opzichten een man des
vredes, iemand met een gevoelige en tegelijk
impulsieve natuur. Hij is een ij veraar voor
daadwerkelijk Christendom en vooral ook
de una sancta. Hij probeerde het „unum
corpus sum us in Christo" zoo goed mogelijk
naar buiten tot uiting te brengen. Zoo had de
jaarlijksche Werk der Gebeden van de
Evangelische Alliantie zijn groote steun en
sympathie en zoo was hij ook een groote voor
stander van en werker voor de oecumenische
beweging. Jarenlang was hij secretaris van de
Hervormde Broederschap, die het doel had
onder de predikanten de oecumenische ge
dachte meerderen ingang te doen vinden.
Deze Hervormde Broederschap heeft ook het
hare bijgedragen tot andere bewegingen, zoo
als die van Kerkopbouw en Kerkherstel.
We hebben in het bovenstaande reeds en
kele functies van dr. Riemens genoemd. Er
zijn er nog vele, ook wat betreft de kerke
lijke organisatie. Hij is praetor van den ring
Leiden en plaatsvervangend scriba van het
Provinciaal kerkbestuur van Zuid-Holland.
Hij is voorzitter van het plaatselijk predi
kanten-convent en bekleedde in den loop der
jaren in verschillende vereen igingen be
stuursfuncties.
Ds. Riemens is zeer muzikaal en dit feit
heeft ook ongetwijfeld een rol gespeeld bij
zijn houding ten opzichte van de liturgie in
de kerk. Voor de hoogtijdagen heeft hij litur
gische kerkdiensten ingevoerd, waarbij de
zang en het orgelspel een voorname .plaats
innemen. Hij nam het initiatief voor de
Kerstnacht-wijdingsdiensteh en ook voor de
z.g. oogstdiensten, die de laatste jaren, in
den tijd van den dankstond voor 't gewas,
worden gehouden en waarbij bloemen en
vruchten in de kerk" worden gebracht om
later aan zieken en behoeftigen te worden
uitgedeeld. Deze laatste diensten houden mis
schien minder verband met zijn muzikale en
meer uitsluitend met liturgische interesse.
De waarde, die men aan zijn oordeel op mu
zikaal gebied toekent, blijkt overigens onge
twijfeld ook wel uit het feit, dat hij voorzit
ter was van de commissie voor de samen
stelling van het nieuwe gezangboek, dat niet
lang geleden in de Ned. Herv. Kerk in ge
bruik is genomen. Alle middelen heeft ds.
Riemens steeds aangegrepen, die zijns inziens
dienstig konden zijn om het kerkelijk leven
te verinnigen en te Verlevendigen. Hij heeft,
tezamen met ds. J. G. W. Goedhard, thans
predikant te Zeist, ook den stoot gegeven tot
het invoeren van de jeugddiensten, zooals
trouwens uit al zijn werk blijkt dat de jeugd
zijn bijzondere belangstelling beeft.
Bij al deze verscheidenheid van arbeid
komt dan nog zijn werk voor de kerkelijke
pers. Jarenlang reeds geeft hij bijna dage
lijks zijn bijdrage in het „Leidsch Hervormd
Kerkblad", tot voor kort „Leidsch Predik
beurtenblad waarvan hij de hoofdredactin
voerde. Daarnaast had hij zijn wijkblaadjs,
de „Pniëel-bode" en dan is hij thans ool[
eind-redacteur van .tPniël", het blad var)
Gunning.
Het ligt in de bedoeling, dat dr. Riemea-,
Zondagavond 16 Maart in de Hooglandschf
kerk een herdenkingsrede zal uitspreken.