*<p:
J. Miltenburg
r
Radioprogramma
PAAN DAG 24 FEBRUARI 194T
?AG. 9
Radiorede van Prof. Dr. J. van Dam
ig em
ܙNederlandsche taal op
verv. den voorgrond
■■EDKEURINGSRECHT OP
!(jpERWIJSBENOEMINGEN
EN50 onderwijzers-plaatsen
66üi[ ^omen beschikbaar
i positie der R.K. hoofden,
ijzers en onderwijzeressen
nze lecretai
aris-generaal van het Departement
Opvoeding, Wetenschap en Cultuurbe-
ning, prof. dr. J. van Dam, heeft de
A Me radiorede gehouden.
:enen, rde landgenooten.
vkun< t ik in November benoemd was tot
chten iris-generaal van het nieuwe Departe-
?.e en ran Opvoeding, Wetenschap en Cultuur-
"s o3* rming, heb ik een korte toespraak voor
lio gehouden. Verscheidenen van U
mij hun instemming met den inhoud
betuigd, anderen hebben die mis-
i, jammer genoeg meestal anoniem, zoo-
DE: mij niet tegen hen heb kunnen ver-
ik m. Eenigen hebben in die rede gezocht
programma van wat ik mij voor
al# F te zullen doen. Zij deden dat echter
"®*T»efs: mijn toespraak was een korte
jking tot de jeugd om aan het werk
nboek(ven- v°nd het in het geheel niet
om gpelijk, een programma te ontwikkelen
ïidingj tijdstip, waarop ik niet kon zeggen of
zou kunnen uitvoeren,
ik U vanavond te zeggen heb, gaat
in de richting van het programma,
ik beperk mij doelbewust tot dingen,
ik met een zekere waarschijnlijk-
zeggen, dat zij zullen worden vol-
Ik behandel in kort bestek zes punten
tr verscheiden aard, de positie van
lertaal, de versterking van den
van den staat op het onderwijs, de
.f^-Jsiteiten, de lichamelijke opvoeding, de
s opnPnS <*er leerkrachten en de positie van
eft Jzitter van de onderwijsacte.
ld ƒ7
g^tfeer aandacht voor het Nederlandsch
oo^at de positie van het Nederlandsch
)e feft, is het mijn bedoeling, dat aan
e moedertaal in onderwijs, wetenschap
H^ultuur een belangrijker plaats wordt
^^jekend dan thans het geval is, kortom,
■plaats, die de moedertaal verdient en
zij bij vele andere volken bekleedt.
Ivoorbereiding is daarom een hervor-
ig van het onderwijs in het Neder-
dsch aan onze scholen. Daarbij zal het
ital uren worden uitgebreid, waardoor
vak meer nadruk krijgt, maar vooral
het onderwijs door een zorgvuldig
ogen handleiding zal worden ge-
Bid.
te zal, met behoud van een groote
ruyilheid, die aan den onderwijzer de moge-
1 Md waarborgt, eigen inzicht te volgen,
igcre lijnen trekken, waarlangs dat onder-
jich moet ontwikkelen om de kennis van
liefde tot de moedertaal en de daarin
cultuurwaarden te versterken,
'eten allen, dat onze taal thans nog
AB%r dan vroeger is blootgesteld aan het
Ir van een verandering en daartegen
|J het onderwijs waken.
n verband daarmede heb ik het plan
É'rpen tot stichting van een weten-
pelijk middelpunt voor de studie van
■derlandsche taal en heemkunde, dat
jk ook Invloed kan uitoefenen op de
kkeling van onze moedertaal en het
wijs daarin.
Het spellingsvraagstuk
Velen van U hebben ook den wensch uit
gesproken, dat het spellingsvraagstuk zou
worden opgelost. Het is niet eenvoudig, na
alles, wat er op dit gebied is gebeurd, maar
ik heb toch hoop, dat het mij zal gelukken,
tenminste de kloof tusschen de schoolspelling
en de officieele spelling te doen verdwijnen.
Invloed van den staat op het
onderwijs
Het tweede onderwerp zal door vele Neder
landers met eenig wantrouwen worden ont
vangen. Versterking van den invloed van
den staat op het onderwijs, wat wil dat
zeggen? Ik betreed hier een terrein vol voet
angels en klemmen. De staat heeft betrekke
lijk geringen invloed op het lager onderwijs
en beperkt zich er toe. toezióht te houden en
het geld t«. betalen. De tegenwoordige situatie
van ons land, de onrust onder ouderen en
jongeren en het feit, dat ook de ieugd zich
meer dan vroeger voor de politiek interesseert,
maakt het noodzakelijk, dat de overheid ten
minste de mogelijkheid moet bezitten, zonder
van het minder aangename instrument der
politiek gebruik te maken, een zeker toezicht
opTiet onderwijzend personeel uit te oefenen.
Daarom is er o.a. een verordening in
voorbereiding, die controle op de be
moeiingen voorschrijft, niet en daar
mede hoop ik vele van mijn luisteraars
gerust te stellen door het benoemings
recht aan den staat te trekken, maar door
een goedkeuringsrecht op benoemingen
in te voeren of bij de universiteiten
door Invoering van de bekrachtiging van
de benoemingen door het Nederlandsche
bestuur.
Wat de universiteiten betreft, ook daar
moet gestreefd worden naar een versterking
van het centrale gezag. Het reglement, dat
voor onze rijksuniversiteiten en hoogescholen
geldt, houdt eigenlijk in het geheel geen
rekening met een studentenwereld in onrust.
De daarvoor noodige maatregelen zijn veel
te moeilijk te nemen. Er is dan ook een ver
ordening in voorbereiding, die aan den rec
tor, den president-curator, het college van
rector, en assessoren en in laatste instantie
aan den secretaris-generaal, een grootere be
voegdheid geeft en daarmede de mogelijk
heid schept, de catastrophe van Leiden en
Delft te vermijden.
Delft en Leiden
Twee kwesties staan thans in het mid
delpunt van het hooger onderwijs: die
van Delft en Leiden en die der joodsche
studenten.
Wat de laatste betreft, is het overbodig,
het standpunt van de Duitsche bezetting nog
weer eens uiteen te zetten. Ik heb daarom
gemeend goed te doén, in mijn besprekin
gen over deze kwestie de belangen van de
tokomstig joodsche studenten voorloopig op
te offeren aan die van de thans studeeren
den en ik heb dan ook een toezegging ont
vangen, die zoodanig luidt, dat een aanzien
lijk deel van de thans studeerenden de ge
legenheid zal krijgen, hun studie te vol
tooien. Eén maatregel moet ik nog even toe
lichten, die van 't verbod voor niet-ingeschre-
ven joodsche studenten, zonder toestemming
van het departement examen te doen. Hij
heeft ten doel, te beletten, dat iemand een
studie gaat beginnen, zonder zich te laten
inschrijven, wat bij enkele faculteiten moge
lijk is. Wie regelmatig ingeschreven geweest
is. behoeft niet te vreezen, niet tot een exa
men te worden toegelaten, ook al zou hij in
dit examenjaar zelf niet ingeschreven ge
weest zijn.
In dit verband wijs ik met nadruk op de
wenschelijkheid, dat de rust aan de univer
siteiten gehandhaafd blijft. Daar is nu uit
Leiden een betreurenswaardig feit te vermel
den. Enkele dwazen of kwaadwilligen heb
ben deze week in Leiden een soort ultima
tum aangeplakt, dat de heropening der uni
versiteit eischt. Iedereen kan begrijpen, dat
dit de slechtste weg is om dit doel te berei
ken.
Enkele speciale onderwijsbelangen
Het onderwijs in de lichamelijke opvoe
ding, dat op 1 Januari aan alle lagere scho
len verplicht is gesteld, heeft mijn volle be
langstelling. Binnenkort zal, hoop ik, een
regeling tot stand komen, die aan alle onder-
wijzew, die dit onderwijs geven, de zoozeer
gewenschte leiding en instructie waarborgt.
Bij de onderwijzersexamens zullen voort
aan speciale gecommitteerden, bezitters van
de acte M.O. gymnastiek, toezicht op de
examens in het vak lichamelijke oefening
houden. Zij, die een niet voldoende examen
in dit vak afleggen, zullen niet meer de be
voegdheid krijgen om dit vak te onderwijzen
Hierdoor wordt bereikt, dat alleen aan hen,
die bekwaam zijn, de bevoegdheid zal wor
den uitgereikt en dat niet, zooals thans, de
bevoegdheid voor lichamelijke oefening kan
worden verleend op grond van prestaties in
de z.g. intellectueele vakken, terwijl de ge
ëxamineerde volkomen onbekwaam is dit
vak te doceeren.
Verder baart het ons groote zorg, een weg
te vinden, om alle schoolkinderen tot het
zwemmen te brengen, wat zoowel uit ge
zondheids- als uit veiligheidsoogpunt zoozeer
gewenscht is.
De opleiding van de leerkrachten voor het
lager onderwijs heb ik al op één punt be
sproken. Ook verdere verbeteringen zijri in
voorbereiding, in de eerste plaats de zoo lang
gewenschte verlenging van de studie aan de
kweekschool tot vier jaren. Wel zullen velen
nog niet tevreden zijn, maar in ieder geval
is nu bereikt, dat de toekomstige onderwij
zer zich in grootere rust want een uit
breiding van de leerstof ligt niet in de be
doeling voor de theorie en practijk van
zijn vak kan voorbereiden.
Dientengevolge zal er in 1942 geen onder
wijzersexamen worden gehouden, behalve
dan voor die ongelukkigen, die in 1941
mochten worden afgewezen. Bij het kweek
school eind-examen zal het schriftelijk werk
voor alle candidaten gelijk zijn. Het zal ge
lijk zijn aan het schriftelijk werk voor het
staatsexamen voor onderwijzer. Maar ook
de opleiding van de leeraren voor het voor
bereidend- hooger en middelbaar onderwijs
heeft mijn volle aandacht. Ook deze moet
m.i.z. dringend op het punt van het paeda-
gogische worden verbeterd. De plannen van
het departement op dit punt zijn echter nog
niet afgesloten.
De positie van den onderwijzer
Tenslotte de sociale positie van den bezitter
van de onderwijzersacte in verband met de
veelbesproken leerlingenschaal: beide worden
verbeterd.
Deze leerlingenschaal-verbetering be-
teekent, dat gezien de schoolbevolking
van dit oogenblik er terstond ongeveer
2000 onderwijzersplaatsen meer te ver
vullen zijn.
Verder mag er op gerekend worden, dat er
in 1942 nog verscheidene honderden plaatsen
bijkomen. Het is n.l. een bekend verschijnsel,
dat de gemeente- en schoolbesturen hun leer
lingen zoo over de scholen weten te verdee-
len, dat de gemiddelde schoolbevolking, zich
PR. HENDRIKKADE 75 - ROTTERDAM
TELEFOON 72142
M aat kleermakerij
ABONNEMENTEN VANAF F 5 P. MND
vlak bij een grensgetal beweegt. De practijk
heeft uitgewezen, dat ei in normale omstan
digheden plm. 1/3 van de nieuwe onderwij
zersplaatsen bijkomen. Misschien zal dit
thans door het z.g. stopwetje iets minder
zijn, maar ik meen er niettemin menu reke
ning te mogen houden, dat er nog plm. 650
onderwijzersplaatsen meer vacant zullen ko
men dan de bovengenoemde 2000. In totaal
zullen er dus naar mijn oerekening ongeveer
2650 nieuwe, vaste onderwijzersplaatsen te
vervullen zijn.
De Rijkscommissaris heeft mij opgedragen,
op de salarissen van de in communiteit
1 vende geestelijken 40 pet. te korten. De
maatregel U al uit de krant bekend ge
worden. Hij zal bij sommigen verzet, bij an
deren begrip, bij weer anderen zelfs tevre
denheid opwekken. De bezoldiging immers
van de z.g. kloosterlingen is al vele jaren
ter sprake geweest. Het op deze wijze be
spaarde geld komt natuurlijk uitstekend te
pas dit is ook de bedoeling van den Rijks
commissaris voor de zoo lang gewenschte
verbetering van de leerlingenschaal. Er is
nu een regeling ontworpen, waarbij een een-
mansschool tot 35 en een tweemansschool
tot 75 leerlingen gaat, daarna komt er voor
iedere 45 kinderen een leerkracht bij, zoodat
b.v. een zesmansschool, die vroeger tenmin
ste 236 kinderen moest oevatten. thans reeds
bij 211 leerlingen kan worden gevormd. Daar
in het volgende jaar de onderwijzersexamens,
behalve voor de gezakten, uitvallen, komen
er 1600 onderwijzers minder aan.
Daar er ongeveer eenzelfde aantal jaar
lijks den dienst verlaat, zullen over twee
jaar meer dan 4000 nieuwe krachten een
plaats als onderwijzer kunnen vinden.
Daarmede is aan de werkloosheid onder
de onderwijzers grootendeels een eind ge
maakt en kan het instituut van kweeke-
ling met akte als zelfstandige leerkracht
over twee jaren, door niemand betreurd,
verdwijnen.
Bovendien zal het aantal kweekscholen
naar verhouding van de gebleken behoefte
worden verminderd. Van dezen maatregel
mag worden verwacht, dat er niet weer een
groote werkloosheid onder de onderwijzers
zal ontstaan.
Hoofden plaatsen
Er volgt nog een maatregel, die in de krin
gen der r.k. onderwijzswereld met gemengde
gevoelens zal worden opgenomen. De Rijks
commissaris heeft mij opgedragen, te bewer
ken, dat de geestelijken, die hoofden van
R. K. leekenscholen zijn hun functie neer
leggen. Het gevolg van dezen maatregel zal
zijn, dat er thans een groot aantal hoofden-
plaatsen, d.w.z. de hoogstbezoldigde plaatsen,
voor leekenonderwijzers, en dat zal in ver
reweg de meeste gevallen beteekenen, voor
getrouwde onderwijzers, beschikbaar komen.
De onbillijkheid, die daarin lag, dat de best
bezoldigde betrekking voor een ongehuwde
gereserveerd bleef, wordt dus daardoor weg
genomen.
Dit is uit sociaal oogpunt niet zonder be-
teekenis.
Ik hoop, dat ik U den indruk heb gegeven,
dat het Departement van Opvoeding, Weten
schap en Cultuurbescherming niet stilzit,
maar dat het zich, naast de beslommeringen,
die de tegenwoordige tijd meer in het bijzon
der geeft, ook bezig houdt met Nederland
sche belangen van algemeenen aard, met be
langen die de toekomst van het Nederland
sche .olk raken. Ik hoop, tegelegenertijd U
ook over onze werkzaamheden op het gebied
van wetenschap en cultuurbescherming te
kunnen berichten en houd mij aanbevolen
voor uw belangstelling.
Ten slotte nog dit: wanneer ik hier van
„wij" en „ons" spreek, dan bedoel ik daar
mee niet deftig te zijn en „ik" en „mij" te
meenen, maar dan bedoel ik inderdaad het
geheele departement van Opvoeding, Weten
schap en Cultuurbescherming, dat van gan-
scher harte medewerkt aan de belangen van
het Nederlandsche volk. Deze uiting van
waardeering voor den Nederlandschen ambte
naar in dezen tijd moet mij tenslotte nog
van het hart
Dinsdcg 25 Februari
HILVERSUM I 415 M
Nederlandsch Programma.
K.R.O.
7.30 Gramofoonmtiziek
7.45 Ochtendgymnastiek
7.55 Gramofoonmuziek
8.00 Wij beginnen den dag
8.20 Ochtendgymnastiek
8 30 Nieuwsberichten ANP
8.45 Gramofoonmuziek
9 30 KRO-Kamerork. (opn.)
10.00 Gramofoonmuziek
11.30 Relig. muziek (gr.pl.)
12.00 Gramofoonmuziek
12.15 Gerard Lebon en zijn
orkest (12.30—12.33
Almanak)
12.46 Nieuws- en oeconom
berichten ANP
1.00 Gramofoonmuziek
1.15 Gerard Lebon en zijn
1.46 Gramofoonmuziek
2.00 Voor de vrouw
3.00 Concertgebouwtrio
(3.353.45 Gramofoon)
4.15 Vragenuurtje voor de
kinderen
5.00 Gramofoonmuziek
5.15 Nieuws-, oeconom. en
beursberichten ANP
5.30 RVU: Boekbespreking
6.00 KRO-Symphonie-ork.
en solist
6.42 Almanak
6.45 Actueele reportage of
gramofoonmuziek
7.00 Vragen van den dag
ANP
7.15 Duitsche les (7.30—7.45
Berichten Engelsch)
8.00 Nieuwsberichten ANP
8.16 Gramofoonmuziek
8.30 Berichten (Engelsch).
8.45 Vastenavond-progr
9.45 Eng. berichten ANP
10.00 Nieuwsberichten ANP
en sluiting
HILVERSUM II 301.5 M
A.V.R.O.
7.30 Gramofoonmuziek
7.45 Ochtendgymnastiek
7.55 Gramofoonmuziek
8 20 Ochtendgymnastike
8 30 Nieuwsberichten ANP
8.45 Gramofoonmuziek
10.00 Morgenwijding
1015 Gramofoonmuziek
10.25 Voor de vrouw
1030 Omroeporkest
11.00 Huishoudelijke wenken
1120 Omroeporkest en sa-
listen
12.00 Berichten, eventueel
gramofoonmuziek
12.15 Gramofoonmuziek
12.45 Nieuws- en oeconomi-
sche berichten ANP
1.00 Orgelspel
1.20 Cyclus „Uw hond en
de mijne"
1.30 AVRO-Saloncrkest
2.20 Modepraatje
2.40 Cabaretprogramma
3.40 Reportage
4.00 Philharmonisch kwar
tet
4.45 Gramofoonmuziek
5.00 VPRO: Jeugduitzend.
5.15 Nieuws-, oeconom.- en
beurberichten ANP
5.30 AVRO-Amusementsor-
kest en solisten
625 „Huiswerk", causerie
0.45 Actueele reportage oi
gramofoonmuziek
7.007.15 Vragen van den
dag ANP, sluiting
ZWAAR IJS OP HET
IJSSELMEER
Het kruiende ijs heeft zich tot
bergen gezet, zooals het
menigeen niet heugt
Hoewel er door de stormen van den laat-
sten tijd wel wat ruimte op het LJsselmeer
was gekomen, is het ijs toch nog te zwaar om
de postbooten te laten varen. De sleepboot
„En Avant", die Van Genemuiden naar Urk
was vertrokken, is*na een zeer zware reis op
Urk aangekomen. De boot heeft ruim 2 dagen
werk gehad en heeft een nacht tusschen het
kruiende ijs doorgebracht. Over een afstand
van een kilometer voor de haven van Urk
heeft de sleepboot 10 uur gedaan. Twee pas
sagiers, die aan boord waren, konden het
eiland loopende bereiken. De post wordt nog
steeds met een bakfiets over den Lemsterdijk
vervoerd.
Intusschen zijn op het eiland de werkzaam
heden aan de sluisput hervat De kolennood,
welke op Urk heerschte is overwonnen; door
dat de bevoegde autoriteiten toestemming
hebben verleend, dat kolen van de Zuiderzee
werken, onder de bevolking kunnen worden
gedistribueerd.
Zondagmorgen om half acht zijn de stoom-
booten „Friesland" en „Zuiderzee" van de
N.V. Reederij Koppen te Amsterdam uit
Lemmer vertrokken om opnieuw te trachten
Amsterdam over het IJsselmeer te bereiken.
Het is den booten niet gelukt. Het was on
mogelijk door de ijsmassa heen te breken. In
plaats van te Amsterdam zijn de „Friesland"
en de „Zuiderzee" omstreeks vijf uur te Enk
huizen aangekomen. Vandaag zal men trach
ten van Enkhuizen uit Amsterdam te berei
ken. Hoewel het ijs nog niet lang gekruid
heeft, heeft het zich toch tot bergen gezet,
zooals het menig visschersman in tijden niet
heugt
Tegenover het schoone gezicht, dpt de
op de ijsbergen oplevert, staat de schade
welke vele visschers aan de uitstaande net
ten zien toegebracht door het kruiende ijs.
Verscheidene netten zijn geheel verloren ge
gaan.
Scheepswerfarbeiders naar
Duitschland
Het A.N.P. meldt:
In de beste stemming, waaraan werklust
ten grondslag lag, is een groep van ongeveer
240 jonge Rotterdamsche en Schiedamsche
scheepswerfarbeiders, die zich voor arbeid ii
het Duitsche rijk aangemeld hebben, uit
Scheveningsch» „vertinnerijen" komen nu henden te kort bij het behandelen der rood
koperen potten en pannen, welke er in bewerking gegeven worden.
(Foto Schlmmelpenningh^
De strijd in het verre Oosten. Japansche troepen bij de
achtervolging van Chineesche soldaten in de Perl-delta.
(Foto Weltbild.)
J commisserls-genenal Dr. Wimmsr heeft een bezoek gebracht aan de provincie Noord-Brabant. Bij zijn
coek aan de weeroacht te s-Herogenbosch werd Dr. Wimmer begroet door den burgemeester Mr. F. J. van
«chot. Geheel reots de commisaris der provincie Noord-Brabant Jhr. Mr. Dr. A. B. G. M. van Ryckevorsel.
(Foto Het Zuiden.)
Rotterdam vertrokken. In zeer korten tijd
werden de noodzakelijke maatregelen, noodig
van het oogenblik van aanmelding tot dat
dat van het vertrek, zooals geneeskundig
onderzoek, in orde brengen van de pas
poorten, regeling der levensmiddelenkaarten,
uitrusting voor het werk, overmaken der
loon en garantie voor het ontvangen van
het loon voor de deelnemers, in nauwe
samenwerking met de Nederlandsche be
drijven en betrokken autoriteiten, door de
Duitsche wervers voor arbeiders uitgevoerd.
In den morgen van den dag van het ver
trek namen de Nederlandsche bedrijfsleiders
afscheid van hun arbeiders, die nu kameraad
schappelijk met de Duitsche arbeiders zullen
gaan arbeiden, om na verloop van eenige
maanden in hun vroegere betrekkingen terug
te keeren.
Bij de Slemens-Werken te Berlijn naderen de vier voor Mandsjoekwo bestemde waterkracht-generatoren h
voltooiing. Deze generatoren zijn de grootste In hun soort, welke ooit m Europa gebouwd werden.
(Foto Weltbild.)
Rechtszaken
LANDSGERECHT
Pseudo-politieman
In den laten avond van 18 Augustus van het
vorige jaar keerde op den buitenweg naar Put
ten een 32-jarige vrouw op de fiets huiswaarts,
toen plotseling een man met een rood lichtje
achter de boomen te voorschijn kwam met de
mededeeling, dat zij moest afstappen omdat zy
zonder licht reed.
De man gaf zich voor als iemand van de poli
tie en wilde met haar een praatje beginnen,
dat haar al eenigszins deed twijfelen of hij wer
kelijk tot de politie behoorde. Doch toen hij
daarop een penning toonde waarvan zij ech
ter in de duisternis het opschrift niet kon lezen
geloofde zij diens bewering wel. Bovendien
zeide de man, haar echtgenoot wel te kennen,
die in Duitschland werkte en hij vroeg haar
nu wanneer zij voor het laatst bericht van hem
had gehad, terwijl hij ook verder den indruk
wekte, dat hij haar wel inlichtingen over haar
echtgenoot kon geven. De vrouw wier belang
stelling aldus was aangemoedigd, liet hem toen
aan het woord en daarbij vertelde hij, dat half
Duitschland was gebombardeerd en dat ook de
fabriek, waar haar man werkte, ernstig zou
zijn getroffen. Indien de vrouw wilde hooren
of haar echtgenoot nog in leven was, dan moest
zij 's nachts om twee uur maar bij hem thuis
naar den geheimen zender van de Gestapo
komen luisteren, aldus de man, die haar had
aangehouden, doch onmiddellijk liet hij hierop
volgen, dat in zijn woning anderen waren, die
niet zouden mogen weten, dat hij de vrouw zou
laten meeluisteren en dat het daarom beter was,
indien hy om half drie dienzelfden nacht het
te hooren nieuws by de vrouw thuis zou over
brengen.
Een en ander wekte opnieuw bij de vrouw
ernstigen twijfel aan het verhaal, dat haar werd
opgedischt en zij werd zich de werkelijke be
doeling van den „politieman" volkomen be
wust, toen hij daarop tot handtastelijkheden
wilde overgaan, waartegen zij zich echter hef
tig verzette. De aanrander liet daarna de vrouw
los en toen kon zij zich naar huis begeven.
Aangifte harerzijds bij de politie volgde en deze
wist spoedig den vent op te sporen.
Gisteren stond de pseudo-politieman voor het
landsgerecht. Het was de 31-jarige losse-arbei-
der A. J., die reeds twaalf veroordeelingen
wegens diefstal van rijwielen en andere zaken
achter den rug bleek te hebben, vonnissen van
twee tot acht maanden en een van twee jaren.
De Staatsanwalt noemde den verdachte een
a-sociaal en voor de gemeenschap gevaarlijk
element, wiens verwijdering uit de maatschappij
voor geruimen tijd wenschelijk mocht worden
geacht. Spr. eischte twee jaren gevangenisstraf.
Verdachte verdedigde zich met de mededee
ling, dat hij zijn leven had willen beteren, doch
dat hij dien avond onder invloed van sterken
drank was gekomen. Ten minste tien glazen
bier zou hij toen hebben gebruikt en daarna
had de borrel hem van streek gebracht
De rechter veroordeelde den man tot twee
jaren gevangenisstraf met aftrek van de pre
ventieve hechtenis.
Naar den Engelschen render
geluisterd
Het A.N.P. meldt:
Het strenge verbod tot het luisteren naar een
radio-uitzending als die van den Engelschen
zender scheen, althans in October j.L, nog niet
te zijn begrepen door de 62-jarige Haagsche
modiste, die zich vandaag wegens dit feit voor
het landsgerecht had te verantwoorden. Ver
dachte scheen er een gewoonte van te hebben
gemaakt, dezen zender thuis in te schakelen
zelfs wanneer zij bezoek van eenige kennissen
had. Zij gaf ter verontschuldiging op, dat de
Nederlandsche omroep nogal vaak ges'oord
was en dat zij dan den knop van het toestel
maar wat verdraaide, zonder bepaaldelijk aan
dacht te schenken aan hetgeen zij daarna te
hooren kreeg. Uit het verhoor van een drietal
getuigen bleek echter wel, dat het volstrekt
geen toeval was, dat de radio vrijwel ieder en
avond door de modiste op Engeland werd af
gestemd, hoezeer een dezer getuigen, schoon
zuster van de verdachte, dit ook hinderde.
De Staatsanwalt vroeg zes maanden gevan
genisstraf onder aftrek van vier maanden,
welke in voorloopige hechtenis waren doorge
bracht
Het vonnis luidde vyf maanden, met aftrek
van preventief, waarbij de rechter zeide. dat
in het belang van de bevolking alles moet
worden gedaan om het luisteren naar verboden
radio-uitzendingen te doen ophouden.
RECHTBANK TE MIDDELBURG
VERDUISTERING VAN VEREENIGINGS-
GELDEN
De 93-jarige M. M. te Vlissingen had zich te
verantwoorden wegens verduistering. Hem was
ten laste gelegd, dat hij van 1935 tot 1940 als
vtroinSw81o V,llsêingsche Werklieden
vereniging „Gelijke plichten, gelijke rechten"
ongeveer f 5000, toebehoorende aan die ver
eenig mg zich wederrechtelijk heeft toege
ëigend De overige bestuursleden, als getuigen
gehoord, verklaarden, dat verd die van 1922
af penningmeester was, het volle vertrouwen
genoot. Hij werd gecontroleerd door financieele
commissies, doch deze hebben nooit fraude
ontdekt Verd, had twee kassen onder zich die
niet gelijktijdig gecontroleerd werden Bij 'con-
ïïd uil de Stó ,ek0n Tan
feit dat van de f 5000 verschillende bedragen
al heel lang geleden verduisterd zijn 10 maan-
den gevangenisstraf met aftrek
o^c!eme™ê gebrekki« =°nMle ton.
Uitspraak 7 Maart
