iHein&Schhadeki
De toestand in het Verre Oosten
De Bulgaarsch-Turksche niet-aanvals- en
vriendschapsverklaring
W0ENSDA6 19 FEBRUARI 194!
F
Verklaringen ran Ohasji over
Nederlandsch-lndië
Domei meldt uit Tokio:
Tsjoetsji Ohasji, de Japansche vice-minis
ter van buitenlandsche zaken, heeft gisteren
in den landdag verklaard, dat.Japan op het
oofcenblik onderhandelingen voert met de
uitgeweken Nederlandsche regeering te Lon
den als de autoriteit, welke het bestuur uit
oefent over Nederlandsch-lndië. Ohasji
erkende, dat de positie van de uitgeweken
Nederlandsche regeering, zonder precedent
was en wees er op, dat Japan thans de onder
handelingen voortzet met de regeering van
Nederlandsch-lndië, die haar orders ontvangt
van de uitgeweken regeering te Londen.
In antwoord op een interpellatie in een
vergadering van een commissie uit het Lager
huis, gaf Ohasji vervolgens een uitvoerige
uiteenzetting van het verband hisschen de
Nederlandsche regeering te Londen en Neder
landsch-lndië alsmede tusschen de regeering
te Vichy en Fransch-Indo-China, waarbij hij
opmerkte, dat Nederlandsch-lndië een deel
vormt VEin het Nederlandsche grondgebied,
doch Indo-China een Fransche kolonie is-
Vervolgens gaf Ohasji als zijn meening te
kennen, dat normaliter verwacht mocht wor
den, dat de Nederlandsche regeering haar
toevlucht zou zoeken in Nederlandsch-lndië,
dat een deel vormt van haar grondgebied, in
plaats van in Engeland Thans bestaat daar
door de onnatuurlijke toestand, dat de Neder
landsche regeering zich in Engeland bevindt,
hoewel Nederlandsch-lndië haar grondgebied
V( nt
in slotte vroeg een lnterpellant aan
Ohasji hoe deze toestand in verband gebracht
kon worden met artikel 2 van het drie-
mogendheden-pact, waarbij Duitschland en
Italië er in toestemden het leiderschap van
Japan bij de vestiging van een nieuwe orde
in Groot-Oost-Azië te erkennen en te eerbie
digen.
Hierop antwoordde Ohasji door als voor
beeld aan te halen de Japansche bemiddeling
in het geschil tusschen Thailand en Fransch-
Indo-China, waaraan hij toevoegde:
„Het beleekent, dat Japan de verant
woording op zich neemt om er voor te
zorgen, dat er geen geschil zal ontstaan
tusschen de volkeren in dit deel van de
wereld, ten einde hun geluk en welvaart
te bevorderen. Het beteekent niet, dat
Japan er toe zal overgaan van geweld
gebruik te maken om ze te bezetten of te
veroveren."
Uiteenzetting van de
Japansche politiek
Het D.N.B. meldt uit Tokio:
In de buitenlandsche persconferentie heeft
gezant Isjii, de woordvoerder van het regee-
ringspersbureau, een verklaring afgelegd be
treffende den toestand in het Verre Oosten,
welke, naar de woordvoerder betoogde, be
schouwd diende de worden als een verklaring
van de Japansche regeering.
Verscheidene alarmeerende geruchten, al
dus de verklaring van gezant Isjii, wekken
den indruk alsof de toestand in Oost-Azië
uiterst gespannen geworden is. Japan is ver
rast, dat eenige vreemde landen «zich met
deze beweerde spanning bezig houden en
wenscht- daarom nadrukkelijk te verklaren,
dat er geen reden voor alarmeerende berich
ten" over den toestand in het Verre Óósten
bestaat. Japan herhaalt, dat het doel van het
drie-mogendheden-pact vreedzaam is. Het kan
daarom niet nalaten een zekere bezorgdheid,
om niet te zeggen groote vrees, te koesteren
ten aanzien van de oorlogsvoorbereidingen
van de Britsche en van de Amerikaansche
regeer ing.
De pers maakt melding van Britsch en
Amerikaansch optreden. De "hierdoor ont
stane ernstige vrees heeft in Japan tot de
opvatting geleid, dat Japan geen tijd mag
verliezen om de noodige stappen te on-
dernemen, teneinde aan de ergste moge
lijkheden in den Stillen Oceaan het hoofd
te bieden. De tegenwoordige toestand
vereischt een hoogst verantwoordelijke
staatsleiding. Japan is bereid, als bemid
delaar op te treden of op andere wijze
werkzaam te zijn, ten einde normale toe
standen te herstellen, en wel niet alleen
in groot-Oost-Azië, maar ook elders ter
wereld. De leiding-gevende mogendheden
hebben een groote verantwoording ten
aanzien van het herstel van den we
reldvrede. Een dergelijke verantwoording
kan echter alleen door een verstandige
staatsleiding in groot verband worden be
reikt, welke bereid is ook te luisteren
naar de verlangens en meeningen van
anderen.
Op de vraag wat verstaan moet worden on
der oorlogsvoorbereidingen van de Engelsche
en Amerikaansche regeering, verwees de
woordvoerder naar de versterkingen van Sa-
FRAAIE ELECTR. ORNAMENTEN
voor elke kamer, voor elke beurs.
N.V. COUZY, le Middellandstr. 72.
moa, Guam, het leggen van mijnen bij Sin
gapore enz. Het is niet verstandig van andere
landen, zoo vervolgde de woordvoerder, Japan
uit te dagen. Op een andere vraag bevestigde
Isjii, dat Craigie, de Britsche ambassadeur,
de laatste dagen een onderhoud met Matsoeo-
ka gehad heeft, waarbij de algemeene toe
stand is besproken. Een verzoek aan Japan
om als bemiddelaar voor het verkrijgen van
vrede op te treden, heeft Craigie daarbij
evenwel niet gedaan.
Over de verklaring van Isjii meldt United
Press nog, dat de gezant het volgende zei:
„In enkele Japansche kringen is men van
meening, dat Japan geen tijd meer verliezen
moet om bemiddelende stappen te onderne-
i. Indien men de Amerikaansche regeering
er toe zou kunnen bewegen, haar activiteit
tot het Westeijke halfrond te beperken, zou
worden vermeden, dat het Japansche volk on-
noodig ongerust wordt, waardoor de toestand
ten zeerste zou verbeteren. Wij kunnen abso
luut niet inzien, welk goede doel met verlen
ging van den oorlog gediend wordt. Ik zou
heel duidelijk willen maken, dat Japan ten
volle bereid is als bemiddelaar te fungeeren
en bereid is aan elke actie deel te nemen,
waardoor normale betrekkingen niet slechts
in groot-Oost-Azië, doch overal in de wereld
geschapen kunnen worden."
Dit bemiddelingsvoorstel werd gedaan, daar
uit verschillende deelen van de wereld alar
meerende berichten binnenkwamen, die be
trekking hadden op ontwikkelingsmogelijkhe
den ln de nabije toekomst
Japan wil zijn doel met
onderhandelen bereiken
„De Phi lippijnen mogen geen
gevaar vormen voor het
Japansche rijk"
United press meldt uit Tokio:
Naar aanleiding van de besprekingen die
Zaterdag in het departement van staat te
Washington hebben plaats gehad, verklaarde
de plaatsvervangende minister van buiten
landsche zaken Ohashi ln het parlement.
Het Is te betreuren dat de besprekingen
over den Zuidelijken Stillen Oceaan die te
Washington hebben plaats gehad, ge
baseerd waren op de onjuiste berichten
dat Japan van plan was een naar het
Zuiden gerichte actie ten uitvoer te leg
gen. Indien echter op grond van zulke
berichten de poging gedaan zou worden
tegen Japan op te treden, dan zouden wij
gedwongen zijn de passende tegen
maatregelen te nemen. Dit zou tot de
ernstigste gevolgen kunnen leiden. Hoe
wel de rechten en belangen van Japan
in het Zuiden voor ons beslissen over
leven en dood, zoo is de Japansche re
geering besloten die kwesties op te lossen
door vredelievende diplomatieke onder
hal ielingen, want door een beslissing met
de wapens zou overal verwoesting ont
staan en Japan zou er geen voordeel van
hebben. Wij doen ons best te verhinderen
dat de Philippijnen in de toekomst een
gevaar ver Japan worden".
Op een vraag, hoe dit verhinderd kan wor
dt i, gaf Ohashi geen antwoord doch hij ver
klaarde slechts, dt Japan de Philippijnen
als een vriendschappelijken nabuur be
schouwen.
De oorlog tegen Engeland
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Over de Duitsohe luchtaanvallen van den
afgeloopen nacht deelt de Britsche berichten
dienst nog mede, dat de in East-Anglia aan
gerichte schade „aanzienlijk grooter is dan
aanvankelijk werd aangenomen". Verdere bij
zonderheden werden niet medegedeeld.
Een Duitsche mijnenveger is op 17 Febru
ari door een Britsóh vliegtuig met bommen
aangevallen welke alle hun doel misten. Het
vliegtuig werd terstond onder vuur genomen.
Na verscheidene treffers gaf het den aan
val op.
Gistermiddag heeft een Duitsch ge
vechtsvliegtuig een gewapend vij Eindelijk
koopvaardijschip van 2 3000 ton ten
Oosten van Harwich aangevallen. De
neergeworpen bommen waren voltreffers
op het voor- en achterschip. Een andere
bom reet de zijwand open. Aangenomen
kan worden, dat het schip verloren L ge
gaan.
Duitsche luchtaanval op Malta
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Beschermd door gevechtsvliegtuigen zijn
Dinsdagmiddag sterke formaties Duitsche
bommenwerpers opgestegen om Malta aan
te vallen. Uit de eerste radioberichten van
de aldaar opereerende toestellen bleek reeds,
dat het optreden tegen militaire en voor oor
logvoering belangrijke doelen belangrijke
resultaten heeft opgeleverd.
De gevolgen van den
orkaan over Noord-Spanje
Het handelscentrum van Santander
een puinhoop
Volgens de laatste berichten Is een derde
gedeelte van de stad Santander door den
brand verwoest. Het officieele Spaansche
persagentschap meldt, dat behalve vier ker
ken, de kathedraal en het gebouw van de
fmancieele diensten, douanekantoor, centrale
van de sociale hulpverleening, tabaksfabriek,
een aantal winkelhuizen en verscheidene
dozijnen huizenblokken in de vlammen zijn
opgegaan. De brand heeft het handelscentrum
geteisterd. Hier zijn een dozijn winkelstraten
totaal door den brand verwoest. Tot dusver
zijn er 20,000 dakloozen, die gedeeltelijk in
het vroegere zomerverblijf van den koning
zijn ondergebracht Tot nu toe werden meer
dan honderd personen gewond.
35.000 Dakloozen te
Santander
300 Huizen ingestort of afgebrand
Volgens de laatste berichten zijn onge
veer 35,000 menschen te Santander dak
loos geworden De schade wordt op 250
millioen pesetas geraamd. Van de han
delshuizen is 95 procent verwoest, o.a.
alle groote zaken. In totaal zijn ruim 300
huizen uitgebrand of ingestort Voor
Santander en deszelfs gebied ls het
oorlogsrecht afgekondigd en op plunde
ring de doodstraf gesteld. Uit alle deelen
van Spanje komen giften binnen ln den
vorm van levensmiddelen en geld.
Ook in andere provincies hebben bran
den en instortingen ernstige gevolgen ge
had. Te Sestao bij Bilbao zijn 200 hulzen
door brand verwoest Het dorp Trevijana
is geheel in de asch gelegd.
Ongeregeldheden en
opstanden in Britsch-lndië
Onrust in Waziristan
Over den toestand ln Britsch Indië meldt
het D.N.B. het volgende:
Uit Kaboel meldt Tass nieuwe botsingen
tusschen Hindoes en MohEimmedanen in Indië.
Aanleiding hiertoe vormden religieuze op
tochten ter gelegenheid van een Mohamme-
daanschen feestdag. Volgens het Britsch Indi
sche blad Tribune is te Schagpoer een groot
aantal perjonen gewond. Te Djabbalpoer,
waar elf personen werden gewond, is de
politie er niet in geslaagd, de orde te herstel
len, zoodat militairen moesten worden ontbo
den. Tenslotte werd in deze plaats de staat
van beleg afgekondigd.
Naar Stefani uit Beiroet meldt, hebben de
laatste maanden in het geheele gebied van
Hadramaut hevige opstanden tegen de Engel-
schen plaats gehad. De plaatselijke Engelsche
bezettingstroepen zijn in een moeilijke positie
geraakt en hebben reeds ernstige verliezen
geleden.
Naar Associated Press uit Bombay meldt
hebben de Engelsche autoriteiten twee stam
men aan de grens van WEiziristan een ultima
tum moeten stellen. Zij moeten binnen vijf
dagen talrijke gijzelasirs stellen en hun wapens
en munitie inleveren. Als zij niet aan dezen
eisch voldoen, zullen de noodige maatregelen
genomen worden om „aan de wetteloosheid in
Noord-Waziristan een einde te maken en den
vrede te herstellen". Voorts wordt van
stammen verlangd, dat zij schadeloosstelling
betalen voor de tot dusverre aangerichte
schade.
Besprekingen verwacht
tusschen Darlan en Laval
De admiraal gisteren te Parijs
aangekomen
Het D.N.B. meldt uit Parijs:
Admiraal Darlan is gistermiddag te
Parijs aangekomen, waar hij besprekingen
heeft gevoerd met ambassadeur De
Brinon.
Naar in gewoonlijk goed ingelichte
kringen te Parijs verklaard wordt, zal
Darlan tijdens zijn oponthoud te Parijs
ook met Laval besprekingen voeren.
Voor zijn vertrek naar Parijs heeft
Darlan Maandagavond een langdurig
onderhoud gehad met maarschalk Pétain
en met Huntziger den minister van' oorlog.
HOPKINS LICHT ROOSEVELT IN
De berichten in de Amerikaansche pers
duiden aan, dat president Roosevelt de kwes
ties, die met de reis van Hopkins naar Enge
land verband houden, zoo stil mogelijk
wenscht te behandelen. Tot nu toe vonden
alle besprekingen tusschen Roosevelt en Hop
kins in de particuliere vertrekken van het
Witte Huis plaats. Hierdoor is volkomen ge
heimhouding verzekerd. Maandag heeft de
president met Hopkins en Morgenthau den
minister van financiën overlegd. Hopkins
deed hierbij volgens S.P.T. mededeelingen
over den financieelen toestand -van Engeland
Het A.N.P. meldt uit Berlijn:
De officieele tekst van de Bulgaarsch-
Turksche vriendschapsverklaring is, naar
gistermiddag in de Wilhelmstrasse werd
verklaard, pas gisterochtend te Berlijn
ontvangen, zoodat men nog niet officieel
zijn standpunt kon bepalen.
Voorzoover men de dingen kan over
zien, aldus voegde men er in Berlijnsche
politieke kringen reeds aan toe, kan de
Bulgaarsch-Turksche vriendschapsverkla
ring beschouwd worden als een „positieve
bijdrage tot stabilisatie der toestanden in
Zuid-Oost-Europa". Wat tot in bijzonder
heden de uitwerking ervan in de praktijk
zal zijn, kan slechts de toekomst leeren.
Men ziet er in bedoelde kringen van af,
bij de beoordeeling van het Bulgaarsch-
Turksche accoord verder te gaan dan de
verklaringen van de beide betrokken mo
gendheden, doch wijst op de zenuwachtig
heid, waarmede vooral Engeland er op
reageert en trekt daaruit de conclusie, dat
dit accoord blijkbaar niet past in de be
kende oorlogsplannen van de regeering te
Londen.
Men stelt er hier prijs op, de vriend
schapsverklaring van Bulgarije en Turkije,
die blijkbaar de uitdrukking is van den
wil der beide regeeringen, in hun levens
gebieden de handen vrij te houden, te be
schouwen buiten het verband van alle
combinaties en te beoordeelen als een bij
drage tot handhaving van den vrede in
Zuid-Oost-Europa, aldus tot oplossing van
een probleem, ten aanzien waarvan
Duitschland reeds altijd zijn bekende
standpunt heeft ingenomen.
Afwachtend commentaar
te Londen
Schweiz. Press Telegraph meldt uit
Londen:
In afwachting van de rapporten van de
Britsche vertegenwoordigers in Turkije en
Bulgarije, verklaart men in diplomatieke
kringen te Londen, dat door de nieuwe
overeenkomst de toestand op den Balkan
„niet in ernstige mate" zal veranderen.
Radio-Londen, aldus Schweiz. Press Tele
graph, heeft Dinsdagmorgen zeer weinig over
den toestand op den Balkan gezegd. Behalve
een kort frontbericht over den toestand in
Albanië zijn over dit deel van Europa geen
mededeelingen meer gedaan.
Ook de Engelsche bladen zijn ten opzichte
van het pact BulgarijeTurkije zeer gereser
veerd. Zij brengen slechts eenige officieele
mededeelingen en den commentaar van den
diplomatieken correspondent van Reuter, die
veronderstelt, dat de verplichtingen, die Bul
garije bij vorige verdragen op zich had ge
nomen, blijven bestaan.
Ook Rome gereserveerd in
zijn oordeel
Stefani meldt uit Rome:
In politieke kringen alhier toont men zich
nog gereserveerd ten aanzien van het pact
van vriendschap tusschen Bulgarije en Turkije
en, zonder een standpunt ten aanzien hiervan
in te nemen, verklaart men dat Italië met
belangstelling van dat verdrag kennis neemt.
De toekomst zal leeren of de in Ankara ge-
teekende gemeenschappelijke verklaring po
sitieve resultaten zal opleveren voor de nor
malisatie der betrekkingen tusschen de Bal
kan-landen, naar welke normalisatie de
mogendheden van de spil altijc gestreefd heb
ben. Tevens merkt men hier op, dat Londen
dit accoord vrij slecht ontvangen heeft, het
geen doet veronderstellen, dat de plannen
van Londen met een dergelijke ontspanning
op den Balkan niet gebaat zijn.
De nieuwe overeenkomst tusschen Turkije
en Bulgarije bevestigt, zoo schrijft de Gior-
nale d' Italia, dat de politiek van de Balkan-
stalen van Engelschen invloed en druk be
vrijd is. De overeenkomst levert een essen-
tieele bijdrage tot de ontspanning der betrek
kingen tusschen beide landen en tot een rea
listische taxatie van de wederzijdsche prin-
cipieele belangen. Binnen het bestek van de
huidige oorlogsphase, van haar politieken
achtergrond en van haar toekomstige ontwik
keling, komt aan de overeenkomst een bijzon
dere beteekenis toe. Italië kan de tuschen de
beide landen tot stand gekomen opheldering
en de daarmede gepaard gaande bekrachtiging
van hun politieke onafhankelijkheid slechts
toejuichen.
Sofia: Hef conflict tusschen
Griekenland en Italië gelocaliseerd
S.P.T. meldt uit Sofia:
In diplomatieke kringen te Sofia wordt ver
klaard, dat Bulgarije en Turkije door -hun
verdrag te kennen hebben gegeven, dat zij
zich buiten ieder conflict op den Balkan
willen houden. Het blad Sora schrijft ln een
hoofdartikel o.a.: Bulgarije en Turkije wen-
schen vrede op den Balkan. Ook Duitschland
en de Sowjet-Unie wenschen dit De nieuwe
verklaring zal het conflict tusschen Grieken
land en Italië localiseeren ln de Adrlatische
zee en de Aegeïsche zee.
Grieksche commentaar
De Politika (Belgrado) meldt uit Athene,
dat het Turksch-Bulgaarsche pact, als een
overeenkomst wordt beschouwd, welker doel
het is, eventueele conflicten op den Balkan
te vermijden.
In Grieksche politieke kringen legt men
den nadruk op den zin ln het pact, waarin
wordt gezegd, dat de verplichtingen VEin de
deelnemers, door verdragen met andere staten
aangegaan, niet worden aangetast. (S.P.T.).
Washington volgt de ontwikkeling
op den Balkan met spanning
Het D.N.B. meldt uit New York:
De pers der Vereenlgde Staten publiceert
de onderteekening van de Bulgaarsch-Turk
sche niet-aanvalverklaring onder sensationeele
koppen en spreekt van een diplomatieke
nederlaag van Engeland op den Balkan.
Berichten uit Washington wijzen er op, dat
de Amerikaansche regeering de ontwikkeling
op den Balkan met spanning volgt. In dit
verband verluidt, dat diplomatieke kringen te
Washington hierin een mislukking van het
diplomatieke offensief der Vereenigde Staten
tot steunverleening aan Engeland zien
Slechts Turksch optreden bij
een directen aanval
Een nieuwe definitie van het
Britsch-Turksche verdrag
S. P. T. meldt uit Londen:
De correspondenten der Engelsche bla
den te Ankara en Istamboel hebben de
laatste weken herhaaldelijk in het licht
gesteld, dat het Turksche leger een de
fensief, geen offensief element is. De
Daily Mail schreef de vorige week nog:
„Het Turksche leger zal eerst optreden,
wanneer Turkije zelf het slachtoffer van
een rechtstreekschen niet uitgelokten
aanval wordt".
Deze berichten begonnen, aldus S.P.T.,
binnen te komen na een lang onderhoud
tusschen Sir Hughe Knatchbull Hugessen,
den Britschen ambassadeur en den Turk-
schen minister van buitenlandsche zaken.
In Britsche diplomatieke kringen veront
rustte men zich reeds over die ileuwe
definitie, welke nu in het pact herhaald
schijnt te zijn.
Ook wat de uitwerking op Griekenland
aangaat is men te Londen zeer ge
reserveerd. Volgens diplomatieke kringen
blijven de betrekkingen tusschen Turkije
en Griekenland onveranderd.
Terugtrekking van troepen
S. P. T. meldt uit Sofia:
Naar in welingelichte «kringen verluidt,
zullen Bulgarije en Turkije de wederzijdsche
troepen aan de Bulgaarsch-Turksche grens
terugtrekken. In sommige kringen te Sofia
wordt de verklaring, die Maandag ls afge
legd, opgevat als een teeken, dat Turkije zich
niet meer voor den afloop van den oorlog
op den Balkan interessseert, zoolang zijn
eigen territorium niet onmiddellijk wordt
bedreigd.
De vervaarlijke was van de
Donau
De gevolgen in Zuidslavië
Ten gevolge van het smelten der sneeuw
zijn in ettelijke deelen van Zuidslavië de
rivieren weer buiten de oevers getreden.
Groote overstroomingen worden gemeld uit
Mostar, de hoofdstad van Herzegowina en
uit oud-Servië. Voor het oVbrige zijn door
het warme weer de Donau en zijrivieren op
het heele Zuidslavische gebied vrij van Ijs
geworden, zoodat de scheepvaart tusschen
Novisad en de Zwarte Zee hervat is.
Engeland en Bulgarije
Het D.N.B. meldt uit Boekarest:
De Curentul verneemt uit Sofia, dat de
Engelsche gezant aldaar verklaard heeft,
dat de omstandigheden hem zouden
dwingen zijn taak als geëindigd te be
schouwen.
Land- en TuinboiF
De, Coöp. Vereen. „De Boskoopscht
heeft in het feestelijk met vlaggen enfo
versierde Veilinggebouw haar 25e jaate
ringi gehouden. De voorz., de heer }a
Leeuwen, wees er in zijn openlngstfh
dat deze jubileumvergadering onder
wogen omstandigheden plaats vindt, 1
9prak hij er zijn voldoening over ut0
onder de leden geen oorlogsslachtott*^
treuren zijn. ie
Daar het spreken den voorz. moei
tengevolge van een griep-aanval, wai
nog maar kort hersteld is, droeg spr. a a
voor dezen avond over aan den 2en j
heer J, P, Werkman.
Alvorens tot behandeling der agend
gaan, richtte de heer W e r k m ain.zjcto
toespraak tot den voorz. en schetste ,c
de verdiensten van den heer v. Leeir
gedurende 25 jaren, dus van de opric
in het bestuur zitting heeft gehad. Ni
vereeniging bood de heer W. den v*»
wandelstok met inscriptie aan. J
Hierna was het woord aan den heet
Kleef veilingmeester, die namens,
en veilingpersoneel de bestuursleden,
missarissen toesprak in 't bizonder dlf
welke vanaf de oprichting der Veilingik
van bestuurslid of commissaris vervulifr.
Met name bracht spr. naar voren de zo|ei
welke de vereen, in den loop derlbn
kampen had en de opofferingen, die 4^
Leeuwen zich getroostte om de Veuinf
moeilijkheden heen te leiden. Namenif
dewerkers bood de heer v. K. een Ir
De voorzitter dankt den heer v. Kleit
waardeerende woorden en de bloementa"
De heer J. v. d. Broek, condjo
Veiling, bood het bestuur hierria een,je
in het cijferbord aan.
Ten slotte sprak ook de heer B. Lur"
oud-veilingmeester, eenige waardeereri
den, n
Thans werden de agenda-punten. ln*J
llng genomen. Uit het verslag van den
bleek, dat er een kassaldo is van H
Het rapport van den veilingmeester
da>* in het afgeloopen boekiaar 212 B
zijn gehouden. Aan bloemen ls geveild)
bedrag van 55,226.77, bloemen opgelja!
uit de hand verkocht 1,392.06, 2275 kr
2,457, totaal 59,075.83. rc
De ontvangsten van de sierteelt E.
3,413.22 en van het Landbouwtr
4.568.26. F,
Een tweede huldiging was nu aanw
De heer C. van der Willik H z|9,
commissaris mede 25 Jaar in het beslui
had. werd door den voorz. met enkele L
rende woorden toegesproken. De heeip
mocht een klok met radium-verllchti^_
vangst nemen. Ook hij dankte de
telijk i
deze attentie.
Namens commissarissen bracht de M
rapport uit over de boeken e
die in de beste orde
vonden. l
Uit het jaarverslag van den secreff
namen wij, dat 1940 voor de vereen, eep
deelig Jaar was. Tot den lOen Mei wtfa
omstandigheden geen reden tot klagen |y
het speciaal de Rhododendronbloé
Azalea-takken, die vrij goed betaald
was de omzet er zelfs eenigszins op 1
gaan. doch vanaf gemelden datum vtt
stand van dien aard. dat dagen sant
toen de kasrozen in massa's werden aafc,
er geen enkele plaats in de banken
koopers was bezet, en alle bloemei.
doorgedraaid. Doch. zoo vervolgt hef
de Ned. Sierteeltcentrale heeft tot 0.
roos alles uitbetaald, wat onder dergfe
standigheden ook anders had kunnend
derzijds gewaagt het verslag van eeflc
ingetreden herstel en een zich aanpas^
omstandigheden, zij het tegen een
prijs. Ondanks het feit, dat de omzet n
60,000 bedroeg was het bestuur toch
dat het zelfs aan zijn verplichtingen^
doen. iP
De aftredende bestuursleden, de He]
van Gemeren, J. C. Kerkvliix
commissaris C. Hooftman werden jj
meene stemmen herkozen.
De begrooting voor het jaar 1941 v
gesteld op 607000. terwijl de contrib
bepaald op 1.50 per lid. I
Vervolgens bad de uitloting van 10
plaats. ij
Nog werd besloten om aan de C
procent terug te betalen van de extra
en voorts dat de leden, die willen P1
zulks 3 maanden vóór het einde van I i
jaar schriftelijk moeten doen. ts1
Na rondvraag volgde sluiting dezer I
zellige vergadering. m
Aanbesteding
ARNHEM. Hier is aanbesteed de al
een aardebaan voor een gedeelte vaiM
12 van het RijkswegenplEui 1938 ('s-Gil
Utrecht-De Klomp-Arnhem) tusschen!
telijk einde van de afzanderij van di
derlandsche Spoorwegen te Maarn^
spoorweg Amersfoort-Kesteren, ondO
meenten Doorn, Maarn, Woudenberg er
met bijkomende werken.
Hoogste inschrijver was de firma
en Blankevoort, Beverwijk, met 92
Laagste n.v. Aannemers- en Wegentx
P. C. Zanen, Heemstede, met 634.70
Voorts is aanbesteed het aanbrengq
hardingen op een gedeelte van d
onder de gemeenten Oudenrijn en
bijkomende werken.
Hoogste inschrijfster was de
maatschappij L. van Drunen en Z
bosch, met 407,571, laagste de i
ming van werken vJl H. J.
Gouda met 271,525.
voer groot en Kig?
c
Tot zijn verbazing ontving hij op zekeren dag een brief van
zijn moeder, die vroeg wanneer hij nu eens thuis kwam. 't Was
nu al ruim zes maanden geleden. En hij had zich al voldoende
in Amsterdam ingewerkt, om niet eens van Zaterdag tot Maan
dag te kunnen komen.
Zijn besluit was toen onmiddellijk genomen. Hij zou gaan,
nu Martha er niet was. Hij vermoedde, dat moeder er de hand
in had gehad, dat Martha weg was, niet wetend, dat hij zich
schromelijk vergiste en dat het Martha zelf geweest was, die
deze oplossing had gezocht en gevonden.
Z\j had zeer wel begrepen, waarom Heino niet kwam. Van
daar, dat zij eens met Truus had gesproken en gevraagd, of
het niet beter was, dat zij elders in betrekking ging, om niet
een hinderpaal te zijn tusschen moeder en zoon. Truus had die
opvatting gewaardeerd, maar te kennen gegeven, dat moeder
daaraan vooralsnog niet denken zou. Over eenigen tijd zou
Heino wel komen, en dan moest zij trachten, gewoon te zijn,
al .nou haar dat moeilijk vallen. Vanzelf keerde dan de oude
tijd, ten deele althans, weer terug.
Martha had evenwel gevoeld, dat zij Heino onmogelijk ont
moeten kon. Daarvoor was dé geslagen wonde al te versch. Zij
was niet zeker van zichzelf. En toen was zij op de idee gekomen,
mei een vriendin, met wie zij eenigen tijd omgang had. naar
Den Haag te gaan en had dat voornemen aan mevrouw
Schrader te kennen gegeven met de bijvoeging: „Schrijf dat
aan Heino, tante. Vermoedelijk komt hij dan wel."
Het smartte mevrouw Schrader, dat op deze wijze een op
lossing moest worden gevonden, maar zij zag in, dat het de
beste manier was om Heino in Groningen te krijgen, zoodat
zij er in toestemde.
Maar van dat alles wist Heino niets. Hij vond het alleen
geschikt, dat Martha er niet was.
Toen hij echter thuis kwam, miste hij haar. 'tWas, of het
het oude huis van vroeger niet meer was. Hij gevoelde met
wisse zekerheid, dat hij niet los was van Martha. En hij be
trapte er zich somwijlen op, dat hij naar de deur van het ver
trek zag, of zij niet binnen kwam
Het verblijf thuis was trouwens toch niet een onverdeeld
genot.
Hij zag, dat zijn moeder leed onder de gebeurtenissen. En
hij hoorde haar vermaning: „Heino, jongen, het gaat toch wel
goed? Het is best, dat je promotie maakt en flink verdient.
Maar vergeet je daarbij andere, geestelijke dingen niet? Wat
baat het, mijn jongen, al win je de geheele wereld, en je lijdt
schade aan je ziel?"
Hij voelde zich dan niet behagelijk. Want, al sprak hij zwak
tegen, moeder had gelijk. In Rotterdam was het al begonnen
met hem, maar in Amsterdam zette het proces zich voort: hij
brak het woord, dat hij had uitgesproken, toen hij in de Wester-
kerk in Rotterdam belijdenis van zijn geloof aflegde. Hij
meende toen, dat hij de taal van zijn hart sprak. Maar het was
lippentaal geweest. Hij werd in beslag genomen door de dage-
lijksche beslommeringen. Steeds zwakker gingen de geestelijke
overwegingen gelden. Hij verloor God uit het oog. En hij
wist het zeer goed.
„Ga je nog naar de kerk in Amsterdam, Heino?" hoorde hij
zijn moeder vragen. De toon, waarop zij sprak, zeide hem, hoe
bezorgd zij was voor het heil zijner ziel.
Hij kon antwoorden, dat hij naar de kerk ging. Hij had, maar
dat werd hem ndet gevraagd, niet kunnen antwoorden, dat hij
trouw ging. Er waren wel Zondagen, dat hij zich 's morgens
moe gevoelde of zich verbeeldde, moe te zijn. En des middags
was het zulk mood weer, dat de wandeling verder uitgestrekt
werd dan kon, om op tijd in de avondkerk te zijn.... Dat
waren de Zondagen, dat Heino de kerk van binnen niet zag.
Hij vertelde niet meer. Hij vertelde ook niet, dat hij kamers
had in een millieu, dat geestelijk niet op één lijn stond met het
millieu thuis. Waarom zou hij het vertellen? Moeder maakte
zich maar ongerust. En dat behoefde toch niet? Later kwam
dat alles vanzelf wel in orde. Als je jong bent, en je hebt zulk
een verantwoordelijkheid, dat al je denken er door in beslag
genomen wordt, dan denk je aan zulke dingen niet. Hij had
immers nog een heel leven voor zich?
Zoo paaide hij zich. En hij antwoordde vaag op de vragen
van zijn moeder, die hij trachtte gerust te stellen met een glim
lach. Maar hij voelde meteen: ik stel moeder niet gerust.
Het verblijf van enkele dagen was niet, zooals hij zich dat
had voorgesteld. Hij miste Martha, die hij, 't was een wonderlijk
dualisme, toch niet zien wilde. En moeder toonde zich bezorgd
over zijn leven, waarop tenslotte toch niets aan te merken was,
behalve dat het godsdienstig element er niet alleen niet de
voornaamste, maar slechts een zeer geringe plaats in bekleedde.
Over Martha werd zoo goed als niet gesproken. Mevrouw
Schrader had die zaak per brief afgehandeld en zij wilde er
niet weer over beginnen. Zy zeide alleen, dat Martha het niet
gemakkelijk had gehad onder de hevige teleurstelling
dat zij ongetwijfeld de berusting had gevonden of zo®3
dèar, waar die alleen te vinden was.
Hij was gekomen met het oude argument, dat nieB93
hem vergen kon, te huwen met een vrouw, die hij nietje
En terwijl hij overdacht, dat hij een bewuste leugen jpe
zeide zijn moeder: „Natuurlijk niet. Dat wordt ook ni£J
verwacht en gevergd. Maar je had het niet zoover mo»n
komen. Je hebt opzettelijk verwachtingen bij Martha
zonder die te vervullen." 163
Hij sprak er niet meer van. Allereerst, omdat hij inr^
zijn moeder volkomen gelijk moest geven, maar ook, (-ï
het pijnlijke onderwerp het liefst niet aanroerde.
Bij Tjaard en Truus was hij zelfs heftig gewordenfói
hij Truus kort en bondig verzocht, er ndet van te sprj9^
de woorden: ,,'kWeet wel, dat ik er niet goed aan ge<{83
ik had het anders moeten aanvatten; maar 't is nuS£
en 't is heusch de beste oplossing." 19
Hij had Truus altyd gaarne mogen lijden en haar l*9:
wonderd om haar scherpzinnigheid, die de menschen alA
doorgrondde. Maar nu het hem zelf betrof, en hij v<K
zij hèm doorgrondde, wilde hij zoo weinig mogelijk ÏB
te doen hebben.
Met Tjaard, die, al keurde hij de handelwijze af, het^
toch zoo de beste oplossing vond, naar Heino meende
was wel te praten. vl«
Hij was vol van de zaken; informeerde naar een njat
langrijke en onbelangrijke dingen. En Tjaard, als steejlai
delijk en hartelijk, en een echte broeder, zei dat zijn
stond, maar dat hy steeds moest uitkijken. Zon<5«
hyjitaal zaken doen was niet zoo eenvoudig. (Wordt
