besparing
iHein&Schkaidek-i
WOENSDAG 5 FEBRUARI 194T
PAG.K
De strijd tegen Engeland op alle fronten
Optreden van alle wapenen, tot
dusver in den blokkade-oorlog
In den strijd gebracht
Over het weermachtbericht van gisteren
verneemt het D.N.B. nog de volgende bij-
■onderheden:
Het Duitsche weermachtbericht van 4 Febr.
geelt een klassiek voorbeeld van het feit, dat
ondanks de schijnbare rust in de oorlogs
gebeurtenissen de strijd tegen Engeland taai
en volgens een bepaald plan wordt gevoerd.
Het optreden van alle wapens, die in den
blokkadeoorlog tegen Groot-Britannië tot
dusver werden gebruikt, zooals kaperschepen,
torpedobooten, vliegtuigbommen en mijnen,
wordt in net weermachtbericht van gisteren
weerspiegeld. Vanaf een ver verwijderde
wereldzee meldt een radiobericht, dat
Duitsch oorlogsschip met het tot zinken
brengen van 29,000 bj.t een prachtige pres
tatie volbracht heeft Het zeemanschap van
den commandant, de opofferingsgezindheid en
de volharding van de bemanningen, die zich
veel moeten ontzeggen,, van het op eenzame
posten strijdende kaperschip, die achter deze
nuchtere cijfers schuilgaan, zal eerst later ver
teld kunnen worden
Ook het Duitsche luchtwapen liet den
vijand op 3 Februari en in den. nacht van
3 op 4 Februari niet tot rust komen. Opnieuw
was het het luchtgebied boven Londen, als
mede boven Zuid-Oost- en Oost-Engeland,
waartegen de aanvallen van Duitsche ge
vechtsvliegtuigen waren gericht. Zoowel bij
aanvallen overdag als des nachts werden
verscheidene vliegvelden, waaronder ook weer
het vliegveld Mildenhall met bommen be
stookt Ineengestorte hangars, brandende
onderkomens en een aantal op ,dep grond
vernielde vijandelijke vliegtuigen gaven een
beeld van de uitwerking der aanvallen. Bij
Maidstone werd een voltreffer van het
zwaarste kaliber geplaatst- midden in een
groote industrieele installatie, in Oost-Enge
land werd aan een spoorweg groote schade
toegebracht Verder was de gewapende ver
kenning van-het Duitsche luchtwapen vooral
gericht tegen scheepsdoelen in de monding
van de Theems.
Strategische doelen bestookt, zeven
vliegtuigen vernield
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
De Duitsche luchtmacht heeft- Maandag in
den loop van den dag 'een aantal afzonder
lijke acties tegen de Britsohê eilanden onder
nomen. Verscheidene vliegtuigen vlogen over
Londen en bestookten strategische doelen
met bommen. De vliegvelden Mildenhall,
East Wretham. Newmarket en Honmngton
werden aangevallen eh voor "eert deel in
saheeirvTUcht met bommen en machinegeweren
bestookt. Hierbij werden zeven vliegtuigen
vernield en voor een deel in brand gestoken.
Twaalf andere vüegtuigèn werden zwaar be-
sahadigd. Verscheidene hangars en gebouwen
kregen bomtreffers. Op een andere plaats
werd een fabrieksgebouw getroffen.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Bij de operaties van gisteren van het Duit
sche luchtwapen boven Engeland heeft, naar
in een gemeenschappelijk communiqué van
het Engelsche ministerie van luchtvaart en
van het ministerie voor binnenlandsche vei
ligheid wordt gezegd, een Duitsch vliegtuig
boven, een stad aan de Engelsche Oostkust
bommen neergeworpen, waardoor huizen, als
mede gas-, water- en electrische leidingen
werden beschadigd. Andere vliegtuigen heb
ben in Kent bonimen neergeworpen.
Schepen in konvooi getroffen
In het bestek van de gewapende verkenning
hebben, naar het D.N.B. verneemt, Duitsche
gevechtsvliegtuigen gistermiddag schepen aan
de Oostkust van Engeland aangevallen. In een
door torpedojagers beschermd konvooi kreeg
een koop va ardg schip van ongeveer 10,000 ton
een voltreffer midscheeps in de machine
kamer. Het verloor terstond vaart en bleef
- liggen. Een ander schip van ongeveer 1200 ton
kreeg een bomtreffer aan het hekwerk en
geraakte in brand.
De Engelsche acfie in Eritrea
De correspondent van de Köln. Ztg. te
Rome meldde d.d. 3 Februari aan zijn "blad:
In Oost-Afrika hebben de Engelschen, ge
steund. door Indische afdeelingen, hun aanval
vodral op Eritrea gericht. Na de ontruiming
van Kassala gingen de Italianen terug op
achterwaartsche verdedigingslinies. Thans
wordt volgens de beide laatste weermachts-
berichten (d.w.z. die-van Zondag en Maan
dag) in de omstreken van Agordat en in de
buurt van het zuidelijker gelegen Barentu,
in het Zuid-Westen van Eritrea, gevochten.
Na de ontruiming van Kassala konden de
Engelsche troepen gemakkelijker dit Italiaan-
sche gebied binnendringen, omdat zij, over
eenkomstig de tactische Italiaansche disposi
ties, niet meer -op krachtig verdedigde stel
lingen stuitten. Agordat ligt 230 km van de
grens tusschen den Soedan en Eritrea, aan
de spoorweg welke van Biscia dat de
Engelschen hebben bezet over Asmara
naar Massawa aan de Roode Zee leidt. Toen
de Italianen besloten het katoengebied om
Tessenei in het 'Westen van Eritrea na de
ontruiming van Kassala op te geven, vloeide
dit voort uit het feit, dat dit gebied, laag
vlakte, veel moeilijker te verdedigen is dan
het gebied om Agordat, waar steile berghel
lingen natuurlijke vestingen langs de wegen
vormen. In de buurt van Asmara, de hoofd
plaats van Eritrea zijn de bergen tot 2500
meter hoog.
Agordat, aan den linkeroever van de Barca
gelegen, is, gelijk Tessenei, met zijn 2000
inwoners vooral middelpunt van uitgestrekte
katoenplantages.
De plaats heeft In het kader van de
dediging niet de groote beteekenis welke
Asmara heeft Daar zouden de Engelschen
met hun Indische troepen bij hun klaarblij
kelijke poging op te nikken naar Massawa
om zoo Eritrea in tweeën te snijden en
belangrijkste haven in de Roode Zee
te vallen, op de belangrijkste en met goede
vestingwerken versterkte verdedigingslinie
der Italianen stuiten
Barentu, dat den laatsten tijd genoemd
werd in verband met pas ontdekte ertsen, ls
een inboorlingendorp met 2000 iüVoners.
Een revolutionnaire beweging
op Cuba
De chefs der generale staven van het
Cubaansche leger en van de marine zijn
evenals de vroegere leider der Cubaan
sche politie volgens D.N.B. gearresteerd
op grond van vermeende revolutionnaire
activiteit. De Cubaansche president deel
de mede, dat het Congres de oproerige
actie van die chefs binnen de 24 uur in
een speciale zitting zal behandelen. De
actie heeft hem gedwongen zelf het bevel
over de Cubaansche strijdkrachten op
zich te nemen.
Een Russisch-Turksch militair
verdrag tegengesproken
Schweiz. Press Telegraph meldt uit
Moskou:
Het Russische persagentschap Tass
heeft Maandagavond in opdracht van de
Sowjet-regeering de geruchten over het
sluiten van een Russisch-Turksch mili
tair verdrag tegengesproken. De berichten
in de buitenlandsche pers, volgens welke
een Turksche wapeninkoopcommissie in
in Moskou zou zijn, worden eveneens
tegengesproken.
De vreemdelingen in Engeland
..Moeten werken of ▼echten"
Alle buitenlanders moeten werken of vech
ten, aldus luidt de titel van een artikel in de
Daily Mail van 31 Januari. Volgens dit artikel
worden binnenkort aMe bevriende buitenlan
ders opgeroepen om voor Engeland te werken
of te vechten. De inschrijving is verplicht. De
autoriteiten zijn vastbesloten, aldus het blad,
te zorgen, dat er geen „luiaards" meer zijn.
Ieder wien Engeland onderdak biedt, moet
alles voor de bescherming des lands doen.
Engeland herbergt ongeveer 250,000 burger-
personen. Alle tot werken in staat zijnde
buitenlanders, die zich buiten de concentratie
kampen bevinden, zullen opgeroepen worden.
(DJLB.)
DE ONLUSTEN IN JOHANNESBURG
Het D.N.B. meldt uit New York:
United Press meldt uit Johannesburg, dat
tijdens de eenige dagen geleden uitgebroken
onlusten, reeds 230 burgers en militairen
deels ernstig gewond zijn. Van de naar zie
kenhuizen vervoerde personen zijn acht bur
gers en 75 soldaten gearresteerd. Aan de troe
pen is medegedeeld, dat zij thans niet met
verlof mogen gaan.
De Manhattan weer vlot
Naar uit West Palmbeach gemeld wordt,
heeft men den grooten Amerikaanschen zee-
stoomer Manhattan weer vlotgebracht Het
24,000 ton metende schip was, zooals men zich
herinneren zal, kortgeleden onderweg van
New York naar Californië op het strand ge-
loopen.
AANSLAGEN TE SJANGHAI
Maandagmiddag hebben onbekenden te
Sjanghai een aanslag gepleegd op twee ge
rechtsgebouwen. Kort na 14 uur werden voor
bijgangers in de Wei Hai Weistraat, in de
internationale concessie, door een serie hevige
ontploffingen, welke uit het gebouw van
de rechtbank kwamen, opgeschrikt. Eenige
oogenblikken daarna snelden twee mannen
naar buiten, na den portier, die hen wilde
tegenhouden, te hebben neergeslagen.
Kort daarna ontploften handgranaten in het
gebouw van de Special First District Court, tn
de Tsjekian-street. Eenige Chineezen werden
gedood en een jong meisje zwaar gewond. Ook
hier wisten de daders te ontkomen. (S.P.T.)
De Amerikaansche steun aan
Engeland
Het debat In het Huis van
Afgevaardigden begonnen
Het Amerikaansche huis van afgevaardigden
is Maandag begonnen met de debatten over
de wet op de ondersteuning van Engeland.
De Democraat Sabath, die de debatten
opende, verdedigde het standpunt, dat het
ontwerp een verdedigingsmaatregel en geen
oorlogsmaatregel is. De Democraat Bloom
verdedigde het wetsontwerp eveneens. Hoe
sterker de Vereenigde Staten worden, zei hij,
des te gemakkelijker zullen ze ook den
oorlog kunnen vermijden en hulp aan Enge
land geeft den Ver. Staten tijd om sterk te
worden. Het vermoeden, dat het ontwerp de
V. S. noodzakelijkerwijs In den oorlog zal
verwikkelen noemde hy ongegrond.
Als eerste spreker der oppositie voerde de
Republikein Fish het woord. (D.N.B.)
Een opgewonden discussie omtrent
Halifax
De Republikeinsche afgevaardigde Fish
zeide dat de Ver. Staten binnen de volgende
zes maanden verwikkeld zullen raken in een
oorlog in Europa en Azië, indien het Congres
de wet ongewijzigd zou aannemen. Bovendien
zou de Amerikaansche regeering alle be
langrijke industrieën overnemen en de
burgerlijke rechten opheffen. De Vereenigde
Staten zouden dan een regelrechte dictatuur
hebben.
De debatten verliepen verder, volgens het
D.N.B., uiterst opgewonden. Velen afgevaar
digden, in het bijzonder den voorzitter van
de commissie voor buitenlandsche zaken,
werd verweten, hun houding ten aanzien van
de wet door hun gedachtenwisselingen met
lord Halifax te hebben laten influenceeren.
Republikeinsche afgevaardigde Dirksen
eischte van Bloom nauwkeurige ophelde
ringen omtrent den inhoud van zijn confe
rentie met den Britschen ambassadeur. De
voorzitter der commissie antwoordde opge
wonden, dat in zyn onderhoud met lord
Halifax over het wetsontwerp alleen de
Congresprocedure ter sprake was gekomen.
Voorts was gesproken over de wereldtentoon
stelling. Bloom noemde de vraag van Dirksen
ongepast. Deze antwoordde echter, dat thans
beslist wordt over het lot van de Ver. Staten
dat zyn vraag derhalve gerechtvaardigd
was
De senaat te Washington keurt den
bouw van vrachtschepen goed
De senaat te Washington heeft een crediet
van 350 millioen dollar verleend voor den
bouw van 200 stalen vrachtbooten en de
stichting van nieuwe werven. Deze worden
gebouwd te Portland, Los Angeles, New Or
leans, Houston (Texas), Mobile (Alabama),
Wilmington (North Carolina) en Baltimore.
WAT DE WAPENING DEN VER.
STATEN KOST
De wapeningsuitgaven van de Vereenigde
Staten in de tweede helft van 1940 hebben
volgens een mededeeling van Taylor voor
zitter der credietencommissie van het huis
van afgevaardigden ongeveer 1,7 milliard
dollar bedragen tegenover omtrent de 690
millioen in denzelfden tijd van 1939. De totale
uitgaven waren in de tweede helft van 1940
gestegen tot circa 5,15 milliard dollar tegen
over in ronde cyfers 4,48 milliard in 1939.
De La Plata-conferentie
U.P meldt:
De oeconomische commissie van de La
Plata-conferentie heeft het voorstel aan
genomen, dat door Uruguay gedaan was
en dat inhield dat een tolunie der vyf-
mogendheden gesticht wordt.
Het voorstel toont in zijn hoofdpunten
overeenkomst met het voorstel, dat Ar
gentinië heeft gedaan, doch het heeft
bovendien de toevoeging, dat de vyf aan
de l.a Plata grenzende landen voor het
wederzijdsche welzijn werkzaam zullen
zijn door over eD weer de exportover
schotten aan binnenlandsche grondstof
fen, landbouwproducten, brandstoffen en
fabrikaten te koopen. Dit kan geschieden
door tweezijdige overeenkomsten.
Gegarandeerd
oude kwaliteiten
NIEUWE BINNENWEG 30 - ROTTERDAM
Na de wanordelijkheden in
Roemenië
De regeering tast door
Na den gisteren gehouden Roemeenschen
ministerraad ls een communiqué uitgegeven
volgens hetwelk men heeft besloten tot her
ziening van de benoeming en het ontslag van
rijksambtenaren gedurende de laatste maan
den.
Tilea de vroegere gezant te Londen zal
van het Roemeensche staatsburgerschap ver
vallen worden verklaard op grond van zyn
anti-nationale houding en zyn werkzaamheid
ten nadeele van den Roemeenschen staat.
Voorts heeft de ministerraad besloten de
Roemeniseering van het bedryfsleven van
staat voort te zetten.
Hoe de opstand werd voorbereid
De Roemeensche pers bevat een officieele
mededeeling, die constateert, dat steeds meer
feiten bewyzen, dat de gebeurtenissen van 21
tot 23 Januari lang van tevoren waren voor
bereid. Het aanstichten van de onlusten moet
worden toegeschreven aan een kleinen kring
van eerzuchtige politici, die van den aanvang
af alle oproepen van Antonescu tot medewer
king en eendracht hebben afgewezen.
De voornaamste schuldigen zyn volgens
deze mededeeling generaal Petrovicescu de
vroegere minister van binnenlandsche zaken
en de politiechef Ghika. De bladen publicee-
ren in facsimile verscheidene documenten, die
de voorbereidselen voor de incidenten ont
hullen.
Matsoeoka over Japan en
Amerika
Nooit hebben Japan en de
Vereenigde Staten elkaar
slechter begrepen
De minister van buitenlandsche zaken,
Matsoeka, heeft in de begrotingscommissie
van het Huis van Afgevaardigden verklaard,
dat Japan en de Vereenigde Staten elkaar
nooit slechter begrepen hebben dan op het
oogenblik. De Amerikaansche naitie, aldus
de miniser, begrypt de werkelijke bedoelin
gen van Japan niet. Het driemogendheden-
pact is een vredespact, dat de uitbreiding van
den oorlog wil voorkomen. Matsoeoka betoog
de voorts, dat de buitenlandsche politiek
van Japan op dit verdrag berust (D.N.B.)
Een verklaring van Matsoeoka
Japan overweegl sicb ie rechten van
oorlogvoerende te verschaffen
Matsoeoka, de Japansohe minister van bui
tenlandsche zaken, heeft gisteren in de hoofd
commissie van het Japansche Lagerhuis ver
klaard, dat de regeering overweegt, zich in
het conflict met China de rechten te ver
schaffen vói een oorlogvoerenden staat, doch
da' eohter dit vraagstuk nog niet is beslist
De -*ermacht heeft reeds herhaaldelyk in
dringende gevallen de oorlogsrechten uitge
oefend, daartegen is het vraagstuk over een
uitbreiding van de oorlogsrechten op vreemde
concessies in China uiterst gecompliceerd
Matsoeoka verwachtte echter, dat ook dit
vraagstuk spoedig zal. zijn opgelost (D.N.B.)
De Japansch-Russische
visscherij-onderhandelingen
Over een definitief accoord
De gezant Isjii van het inlichtingenbureau
heeft medegedeeld, dat te Moskou wordt
onderhandeld over een definitief visscherij-
accoord met de Sowjet-Unie. De Japansch-
Russische handelsonderhandelingen kunnen
elk oogenblik beginnen. Zij zullen echter los
van de visschery-besprekingen gevoerd moe
ten worden.
Isjii zeide verder, dat alle voorbereidingen
zyn getroffen voor de vredesconferentie tus
schen Indo-China en Thailand, die waar-
schijnlijk aan het einde van deze week zal
beginnen. (D.N.B.)
Geruchten over vorming van een
Deensche tegen-regeering
te Londen
Schweiz. Press Telegraph meldt uit New
York:
Volgens een bericht uit Londen In de New
York World Telegram bestaat in de Britsche
hoofdstad het voornemen een Deensche tegen-
regeering te vormen. Deze actie zou, zoo
meent het blad, er in de eerste plaats op ge
richt zyn de Deensche schepen dit in Ameri
kaansche havens liggen, te mobiliseeren voor
de vaart op Engeland.
STANDAARDBROOD IN ENGELAND
Het D.N.B. meldt uit Berlyn:
Het Engelsche ministerie van voeding heeft
volgens den Engelschen berichtendienst mee
gedeeld, dat binnenkort in geheel Engeland
een „standaardbrood" wordt ingevoerd.
PRIJSVERHOOGING IN ONZE PUBLIEKE
GELEGENHEDEN
De berekening van
de zoogenaamde gebroken prijzen
Zooals wy ln het kort reeds hebben mede
gedeeld, heeft de Nederlandsche bond van
werkgevers in hotel-, restaurant-, café- en
aanverwante bedrijven Horecaf ln verband
met de nieuwe omzetbelasting van overheids
wege toestemming gekregen tot het verhoo-
gen van de prijzen in die inrichtingen met
5 pet. Met ingang van 1 Februari hebben de
leden van den bond de bedoelde prijsverhoo-
ging toegepast, met het gevolg, dat onder
nemers en publiek sindsdien met „gebroken"
prijzen voor vele verteringen moeten rekenen.
In het officieele orgaan Horecaf lezen we,
dat het systeem, om de omzetbelasting alleen
op de restaurantverteringen en de logies-
pryzen te verhalen, verlaten moest worden,
omdat deze prijzen anders met 9 pet zouden
moeten worden verhoogd om den last welke
de omzetbelasting op het g e h e e 1 e bedrijf
legt, op het publiek af te wentelen. Tot zulk
een verhooging kon geen toestemming wor
den verkregen; bovendien zouden daarmee
de caféhouders niet zyn gebaat. Door toepas
sing van het nieuwe systeem is de onder
nemer overeenkomstig de bedoeling van het
Omzetbelastingbesluit 1940 gedekt voor de
hem daarby •opgelegde verplichtingen.
Hotels en restaurants
De prijzen in de hotels en restaurants, met
uitzondering van de caféverteringen, worden
verhoogd met 5 pet. ln dier voege, dat de na
de toepassing der verhooging verkregen prij
zen dienen te worden afgerond naar bene
den tot een veelvoud van 5 cent. Bedraagt
echter na toepassing van de verhooging de
uitkomst een veelvoud van 2% cent of meer,
dan mag naar boven worden afgerond tot
weer een veelvoud van 5 cent ls verkregen.
Het blad geeft hiervan een reeks voorbeel
den, waaraan wy de volgende ontleend
hebben:
Logies met ontbijt:
Logies met ontbijt 2.25
Toegestane verhooging 5 pet0.11%
Uitkomst 2.36%
Verplichte afronding 2.35
Logies met ontbyt 3.50
Toegestane verhooging 5 pet 0.17%
Uitkomst 3.67%
Toegestane afronding H 3.70
V Prijs6 m.C.nU. 1-50
Toegestane verhooging 5 pet 0.07%
Uitkomst 1-57%
Toegestane afronding - „"1.60
Prys ljflj
Toegestane verhooging 5 pet 0.08'
Uitkomst 1.83
Toegestane afronding IJ"
A la carte pryien:
Broodje met vleesch ƒ0.;
Toegestane verhooging 5 pet 0.(
Uitkomst 0.3l(j
Verplichte afronding 0.30"
Broodje met 2 spiegeleieren0.55t
Toegestane verhooging 5 pet 0.02L
Uitkomst 0.57f
Toegestane afronding 0.60'
Wy nen per flesch: t
Roode Bordeaux 2.25rs
Toegestane verhooging 5 pet 0.11»
Uitkomst 2.36L1
Verplichte afronding „2.35 1
De aandacht wordt er op gevestigd, dat d
verhooging slechts mag worden toegepast 3l
de prijzen, welke op 9 Mei 1940 golden.
De café-verteringen I
a
Ten aanzien van café-verteringen, w«l
onder alleen dranken in café's, etc. wori
verstaan, is verhooging van 5 pet. slechts tr
gelaten op consumptieprijzen van 0.20 |l
hooger. Hier geldt de bovenbesproken r«:
van afronding op een veelvoud van 5 c. n 11
maar wordt naar beneden afgeroK
op geheele centen. Ook hiervan moK
enkele voorbeelden volgen:
n
Jonge Jenever0.20
Toegestane verhooging 5 pet 0.01
Uitkomst en nieuwe prijs0.21
Prys per glas bier 0.25
Toegestane verhooging 5 pet0.01)
Uitkomst 0.26)
Nieuwe prys 0.26
Kannetje thee 0.30
Toegestane verhooging 5 pet 0.01)
Uitkomst 0.31)|
Nieuwe prys 0.31 n
Whisky soda 0.90
Toegestane verhooging 5 pet0.04)^.
Uitkomst 0.94
Nieuwe prys 0.94 rï
Hoewel de ondernemers de bedoelde prfel
verhoogingen dus door kunnen voeren, zyt
der in conflict te komen met het verbod
prijsverhooging, is de nieuwe regeling blij
baar nog niet definitief. Volgens den dim
teur van het rijksbureau Horeca zal dit jv
het geval zyn bij een binnenkort te verwat
ten maximumpryzenbesluit
Binnenlandsch Nieuws
De aanmeldingsplicht voor per
sonen van joodschen bloede
raai van binnenlandsche zaken betreffende
de verordening inzake den aanmeldingsplicht
van personen van geheel of gedeelteUjk
joodschen bloede.
Hierin wordt o.a. bepaald, dat ten behoeve
van jie in hét bevolkingsregister te stellen
aantéekening omtrent de hoedanigheid van
den aangemelde als persoon van joodschen
bloede wordt onderscheiden tusschen jood
j en bastaard-jood b.
De aanduiding j wordt gesteld ten aanzien
van ieder, die:
1) uit ten minste drie naar ras voljoodsche
grootouders stamt;
2) uit twee naar ras voljoodsche groot
ouders stamt en a. hetzy zelf op den negen
den Mei 1940 tot de Joodsch-kerkelijke ge
meente behoorde of na dien datum daarin is
of Wordt opgenomen; b. hetzij op den negen
den Mei 1940 met een jood was gehuwd of
na dien datum met een jood in het huwebjk
is getreden of alsnog in het huweiyk treedt
De aanduiding b wordt gesteld ten aanzien
van ieder, die
1) van twee naar ras voljoodsche groot
ouders stamt en die niet valt onder de be
palingen van het tweede lid, onder 2);
2) van één naar ras voljoodschen groot
ouder stamt
Ten aanzien van laatstbedoelde personen,
wordt onderscheiden tusschen:
1) bastaard-jood I b I, indien de per
soon van twee voljoodsche grootouders stamt;
2) bastaard-jood II b II, indien de per
soon van één voljoodschen grootouder stamt
Bij dit besluit is een model opgenomen van
het te bezigen bewijs van aanmelding.
Radiohandelaren en hun voorraad
Een bericht van de P.T.T. in verband met
de radiobelasting heeft blykbaar onder de
radiohandelaren misverstand doen opkomen
ten aanzien van de verplichtingen, welke zy
uit hoofde van de raddobelasting met betrek
king tot hun voorraad hebben. Het is ge
bleken, dat men in de meening verkeert, dat
de heele voorraad moet worden aangegeven.
Dit is niet het gevaL Alleen dient er bij de
P.T.T. aangifte te worden gedaan van ver
kochte radiotoestellen en toestellen, die lan
ger dan twee weken uitgeleend, resp. ver
huurd worden. Van den voorraad behoort
slechts een duidelijk overzicht te worden by-
gehouden, dat by eventueele controle ter be
schikking is, maar niet by de P.T.T. behoeft
te worden ingediend.
De grootste besparing op Uw
stroomrantsoen verkrijgt U
door het gebruik van de beste
en zuinigste lampen ooit door
Philips vervaardigd:
PHILIPS
r LAMPEN,
22*
8)
„Schrijf hem zelf, kind. Hij zal het zeer op prijs stellen.
„Och, hij komt nu toch binnenkort", meende Martha, onwil
lekeurig een blik op den brief werpend.
„Hier, Martha, lees hem", zei mevrouw Schrader. ,,'k Heb
het je slechts met een paar woorden verteld. Heino heeft er een
heel verhaal bij. De brief is verbazénd opgewekt. Geen wonder
ook. Hij maakt een flinken sprong vooruit."
Toch werden deze woorden niet met opgewektheid gespro
ken, hoezeer mevrouw Schrader verheugd was over de vorde
ringen van haar zoon. Diep in haar ziel was er onbevredigdheid
en onrust. Zy miste in den brief van Heino een dankbaren toon
in dien zin, dat hy God dankbaar was voor de bekroning op zijn
hard werken. Alleen door z ij n werk was de aandacht op hem
gevallen. En h ij zou dat filiaal in Amsterdam wel op de been
houden niet alleen, maar ook nog vooruitbrengen. In Rotter
dam zou men tevreden over hem zyn.
En dan sprak hij haar te veel over het vele geld verdienen.
Haar bezwaar was «n dat kwam thans niet voor het eerst
naar boven dat Heino veel te materialistisch was. Hij hing
aan het stoffelijke, daardoor groot gevaar loopend, dat hij de
geestelijke dingen voorby zou zie»
Soms vreesde hij, dat hij niet meer was die kleine jongen, die
aandachtig luisterde naar de vertellingen uit den bijbel, schran
dere opmerkingen makende. Niet meer die kleine jongen, die
zoo teer over den Heiland spreken kon. En wat had hij dan met
zijn hard werken en geld verdienen? Wat baatte dat alles, als
hij schade leed aan zijn ziel?
En dat behoefde toch niet? Tjaard was het levend bewijs van
het tegendeel. Hij had ook zyn drukke zaak. Hij had zelfs hard
moeten ploeteren, om met God en met eere door de wereld te
komen. Maar al gingen zijn zaken best, hij bleef dezelfde, op
den Heere vertrouwende man, die beslist, belijnd, principieel
zijn weg ging. Hy was niet een aanbidder van het stof; hy had
een beslisten afkeer van den zondigen Mammondienst, in wel
ken vorm dan ook.
Zij vreesde wel eens, dat het met Heino den verkeerden weg
opging. Aan uitlatingen, mondeling en in zijn brieven, meende
zij dat te bemerken. O, als hij het geloof van zyn jeugd verloor;
als hij ontrouw werd het jawoord, uitgesproken, toen hij belij
denis van zijn geloof aflegde in de Westerkerk te Rotterdam,
wat beteekende dan al het werken, al dat vorderingen maken?
Het was dan niets dan klatergoud, schoonschijnend, maar in
wezen rot, een zeepbel
Terwijl mevrouw Schrader deze dingen in haar hart over
legde, las Martha den langen, opgewekten brief, die haar toch
niet opwekte. Aanvankelijk kon zy zich niet realiseeren, waar
om de brief, waarin toch eenige vriendelijkheden aan haar
adres voorkwamen haar terneer drukte. Maar al lezende,
werd het haar duidelijk: deze brief was vol overmoed; het was
zelfvertrouwen, wat er tusschen de regels doorschemerde.
Dan, opeens steeg een blos haar naar het gelaat. Zij voelde
haar hart kloppen. En iets, dat zij geen naam had kunnen geven,
deed haar het bloed sneller jagen, 't Was, toen zij las de passage
over den huidigen chef van het Amsterdamsche filiaal:
,,'k Heb u, geloof ik, wel eens gezegd, of geschreven, dat die
mijnheer Jansma weduwnaar is. Hy bezit, evenals ik, niets op
de wereld dan zijn handen, zyn werkkracht, die niet gering is,
en zijn kennis, die er ook wezen mag. En die neemt me daar
plotseling zijn ontslag met de mededeeling, dat hij zichzelf een
zaak gaat stichten! 'k Verbaasde mij er over, want zonder geld
kan men op de wereld nu eenmaal niets beginnen.
Maar ongezocht kwam ik in eenen achter de waarheid. Mijn
heer gaat de volgende maand met een schatrijke vrouw her
trouwen. Beleefdheidshalve zullen we aannemen, dat het geld
voor hem een bijkomstige zaak was. Zoo ja, dan neemt hij het
gratis mee. In ieder geval heeft hij een verstandigen zet gedaan.
Er zijn toch altijd menschen, wie het geluk als het ware tegen
komt. Ik zou zoo gaarne doen, wat Jansma nu doet. Ik bedoel:
een eigen zaak stichten. U weet wel, dat ik niet jaloersch ben
op Tjaard. Maar dat neemt niet weg, dat ik wel gaarne in zijn
schoenen zou staan. Ook mijn ideaal is, een eigen, flinke zaak
te bezitten, waarin men door hard werken goed vooruit komt.
Maar!! daarvoor is geld noodig. En dat bezit Heino Schrader
niet. Zooals het Tjaard gegaan is, zal hem allicht niet overkomen.
En de gebraden duiven, als by Jansma, vliegen slechts een
enkele in den mond!
Intusschen niet getreurd. Ik krijg nu een flinke positie in
Amsterdam. Met een behoorlijk salaris, dat opgevoerd worden
kan met dien verstande, dat er veel tantièmes bij kunnen
komen. Dat ligt natuurlyk aan den omzet. En die omzet houdt
verband met mijn werken."
Martha las deze passage met gemengde gevoelens. Maar toch
drong zy met kracht terug de opd.emende gedachte: hy vindt
dat Jansma een verstandigen zet heeft gedaan, door een vrou
met geld te trouwen; natuurlyk was het hem alleen oen het ge
te doen; als Heino kans zag, deed hij het ook.
Raadde mevrouw Schrader haar gedachten?
„Ik vind, dat Heino over dien mijnheer Jansma wel wat
te streng oordeelt", zeide zy. „Hij weet er totaal niets van j
dan mag hy niet suggeeren, dat het dien man om geld te do«
is. Want dat bedoelt Heino natuurlyk, al zegt Wj het niet Hi
sarcasme ligt er dik op. Hij schijnt het een verstandigen weg 1
vinden. Maar die mynheer Jansma zal, als waar is, wat Hein
hem toedicht,, wel ervaren, dat geld geen geluk aanbrengt. li
de Heere beware Heino er voor, dat hij ook dien weg opgai
Ik zal hem er eens op wijzen, dat hy alleen goed doet, als l
trouwt uit oprechte liefde, al is zijn aanstaande vrouw ook n<
zoo arm. 't Is Heino's fout, meer en meer wordt het mij du
delyk, dat hij te veel aan het geld hecht. Geld voert ten ve
derve, als men er zijn hart op zet."
Het stond Martha thans klaar voor den geest, dat mevrou
Schrader precies zoo dacht als zij. Er was alleen dit versch
dat haar tante de bekommernis van een liefhebbende moedi
uitsprak, terwijl zij besefte: als het Heino inderdaad om et
vrouw met geld te doen is, dan breekt hy het woord, dat h j
mij gegeven heeft; want dan heeft hij aan mij, arm meisj
niets
Het werd haar bang om het hart. De vreugde, in haar o)
gekomen, toen zij zijn promotie en zijn komst in verband brac!
met het korte oogenblik van geluk, anderhalf jaar gelede
ongeveer, toen hij haar vroeg te wachten, en zij, vol geluk e
dankbaarheid en liefde, belcofde te zullen wachten, was ve:
smolten als sneeuw vo <r de zon.
(Wordt vervolgd)»
